hàn cháo rú shēng bù qīng zǐ, èr shí gāo míng dòng dū shì
漢朝儒生不青紫,二十高名動都市。
yì tōng tián hé shū ōu yáng, sān shí fāng bǔ zhǎng gù shǐ
《易》通田何《書》歐陽,三十方補掌故史。
mén hán dì yuǎn xìng tǎng dàng, chū mén wú jiē mèi tiān zǐ
門寒地遠性儻盪,出門無階媚天子。
huì dāng dà hé jué suān zǎo, yuàn rù xīn jiàn sān wàn shǐ
會當大河決酸棗,願入薪楗三萬矢。
lù féng jiàng guàn bài mǎ shǒu, bài zé pán pì rén bù xǐ
路逢絳灌拜馬首,拜則槃辟人不喜。
guī lái yǎng wū bǎi kuì shēng, zhù shū shí shí shuō shén guǐ
歸來仰屋百喟生,著書時時說神鬼。
shēng bù féng gāo huáng mà rú guān, yì bù yù bà líng qīng shào nián
生不逢高皇罵儒冠,亦不遇灞陵輕少年。
ài dú wǔ huáng chuán, bù yù wǔ huáng cí shén xiān
愛讀《武皇傳》,不遇武皇祠神仙。
shén xiān jiě cí fù, dà rén yī qín líng yún tiān
神仙解詞賦,《大人》一秦凌雲天。
zhěn zhōng huáng jīn qǐ wú yào, gēng shēng wù dú huái wáng piān
枕中黃金豈無藥,更生誤讀淮王篇。
zì yán hàn jiā gù shì wǎng luó jǐn, xiōng zhōng yǔ mì shì mò chuán
自言漢家故事網羅盡,胸中語秘世莫傳。
lüè chuán jiāng jūn zhī kè shù yán ěr, bù xī qián wǒ gē dāng yán
略傳將軍之客數言耳,不惜鉗我歌當筵。
yī gē shǐ gōng jù, zài gē shǐ gōng wù, wǒ gē wú zuì gōng wú nù
一歌使公懼,再歌使公悟,我歌無罪公無怒。
hàn cháo xī hǎi rú jùn xiàn, pú táo tiān mǎ nián nián jiàn
漢朝西海如郡縣,蒲萄天馬年年見。
xiōng nú zuǒ bì wū sūn wáng, qī yì lái tóng gǎo jiē yàn
匈奴左臂烏孫王,七譯來同藁街宴。
wǔ zhāo yǐ huán guó wēi zhuàng, gǒu jiān yīng méi jǐn biān jiāng
武昭以還國威壯,狗監鷹媒盡邊將。
chū mén rǎng bì jué niú yáng, sān zài jiàn gèng fān jǔ sàng
出門攘臂攫牛羊,三載踐更翻沮喪。
sān shí liù chéng yī chéng fǎn, dū hù shàng yán qǐng qín yuǎn
三十六城一城反,都護上言請勤遠。
qī mén huò nù huò yīn xǐ, xǐ zhě hé xīn nù zé fèn
期門或怒或陰喜,喜者何心怒則憤。
guān xī jí shén liáng jiā zǐ, sà nián jiǔ wǎn jūn fú yǐ
關西籍甚良家子,卅年久綰軍符矣。
bù jié chuí mái ér, bù cháng míng kē lǐ
不結椎埋兒,不長鳴珂里。
shēng míng zì zhèn dà huāng xī, yìn mǎ kūn lún dàng hǎi shuǐ
聲名自震大荒西,飲馬崑崙盪海水。
bù gòng zhì zhī shēng, yuàn zhú lóu lán sǐ
不共郅支生,願逐樓蘭死。
shàng shū chū dào gōng qīng jīng, gòng yán jiāng jūn yí diǎn qiū
上書初到公卿驚,共言將軍宜典丘。
lín shēng fèng jiàng qǐ yǒu zhǒng, kuàng nǎi yī jiā zhōng guó yóu dì xiōng
麟生鳳降豈有種,況乃一家中國猶弟兄。
jīng qí wǔ dào cóng tiān luò, xiǎo yìn rú dǒu dà rú hú
旌旗五道從天落,小印如斗大如斛。
jǐn lì jiāng jūn yī bì hū, wàn rén cè mù qiān rén nuò
盡隸將軍一臂呼,萬人側目千人諾。
shān xī shào nián gǎn shēng qì, yǔ lín qún ér gè nǔ lì
山西少年感生泣,羽林群兒各努力。
gòng zhī hàn zhǔ bá gū gēn, zuò jiàn gū gēn zhuàng liú shì
共知漢主拔孤根,坐見孤根壯劉室。
bù zhī hé xìng xiǎo hòu chēn, bù zhī hé kè jì jiāng jūn
不知何姓小侯瞋,不知何客惎將軍。
jiāng jūn nèi gù hū yí jù, gōng chéng dìng bèi tā rén fēn
將軍內顧忽疑懼,功成定被他人分。
bù rú zì qīn qiú zì fù, fēi shū qǐng lì piáo yáo bù
不如自親求自附,飛書請隸嫖姚部。
shàng yán qǐ jìn bīng, xià yán bì xián lù
上言乞禁兵,下言避賢路。
xiào bǐ gāo huáng shí bā hóu, zì jū chóng dá céng wú xiū
笑比高皇十八侯,自居蟲達曾無羞。
cǐ shēn yuàn jué guān nèi lǎo, huáng jīn bǎi jīn liáo kě bǎo
此身願爵關內老,黃金百斤聊可保。
wū hū! hàn jiā jiù shì wú rén zhī, nán jūn běi jūn pō yǒu sī
嗚呼!漢家舊事無人知,南軍北軍頗有私。
běi jūn shì gū nán shì sǎo, sǎo shū gū qī qún tóng kuī
北軍似姑南似嫂,嫂疏姑戚群僮窺。
kě lián jiù shì wú rén xìn, mén hù qiān qiū jǐ shí dìng
可憐舊事無人信,門戶千秋幾時定。
mén hù yuán fēi zhǔ shàng xīn, dié dàng wú zhī hàn huáng shèng
門戶原非主上心,詄盪吾知漢皇聖。
shì shí shū dào gān quán yè, dá zhào pái huái wèi qīng xià
是時書到甘泉夜,答詔徘徊未輕下。
mì wèn sān gōng shì yǔ fēi, jǔ zhě bù jiān yǔ zhōng bà
密問三公是與非,沮者不堅語中罷。
yǔ cí běn jì gōng qīng liàng, mò yì wēi wén dào tú mà
庾詞本冀公卿諒,末議微聞道塗罵。
zhuō zāi mǒu jiāng jūn, fēi huǒ hú zì fén
拙哉某將軍,非火胡自焚。
fēi cán hú zì fù, fēi chài hú zì shì
非蠶胡自縛,非蠆胡自螫。
yǒu shé hú zì jiǎo, yǒu bì hú zì chè
有舌胡自撟,有臂胡自掣。
jūn zhì yǐ, cì shǐ yíng, féi niú zhī jiàn wàn huò pēng
軍至矣,刺史迎,肥牛之腱萬鑊烹。
jūn guò yǐ, lüè tóng nǚ, mǎ tà yàn zhī jiàn rú tǔ
軍過矣,掠童女,馬踏燕支賤如土。
yíng jiā cháng chéng rú yī huán, hàn jiā cháng chéng yī dài jiān
嬴家長城如一環,漢家長城衣帶間。
yíng jiā zhèng wèi hàn jiā yòng, zuò jiàn rù kāi réng chū guān
嬴家正為漢家用,坐見入開仍出關。
rù guān mǎ xíng jí, chū guān mǎ wú lì
入關馬行疾,出關馬無力。
chéng huá jiù lǐ zhī cǎo xī, shuǐ héng jīn jiàn kǔ fá jué
丞華廄里芝草稀,水衡金賤苦乏絕。
bo shì yáng tí shàng wú yòng, xiàng rú huáng jīn dìng hé yì
卜式羊蹄尚無用,相如黃金定何益。
zhū yá kě qì lì qì zhī, yè guò mào líng wén tài xī
珠崖可棄例棄之,夜過茂陵聞太息。
hàn jiā miào shí guǒ hé rén, wèi bì wèi huò wú chái lún
漢家廟食果何人,未必衛霍無儕倫。
lèi jīn shī hóu yì yǒu mìng, rén shēng nà yòng duō kǔ xīn
酹金失侯亦有命,人生那用多苦辛。
yī xì! rén shēng nà yòng zhǎng kǔ xīn
噫嚱!人生那用長苦辛。
wù xiàng rén jiān lǎo, lǎo yuè fēng shuāng yì kū gǎo
勿向人間老,老閱風霜亦枯槁。
qiān chǐ hán tán bái rì shěn, jiāng jūn zhī xīn rú cǐ shēn
千尺寒潭白日沈,將軍之心如此深。
hòu shì dú shū zhě, wú xiàng lán tái xún
後世讀書者,毋向蘭台尋。
lán tái néng shū hàn cháo shì, bù néng jǐn shū hàn cháo qiān bǎi xīn, rú lín zhàng rén shí cǐ yín
蘭台能書漢朝事,不能盡書漢朝千百心,儒林丈人識此吟。