jī shuǐ tōng yáng gǔ, héng liú huà dà huāng
積水通暘谷,橫流劃大荒。
shān cóng bō dǐ bá, rén xiàng dǎo jiān máng
山從波底拔,人向島間忙。
pēn bó yú lóng qì, zhāo huí rì yuè guāng
噴薄魚龍氣,昭回日月光。
sù yuán pán gǔ liè, kān luàn shùn tiān qiáng
溯源盤古埒,戡亂舜天強。
yí zhǒng zī fān yù, yú lí jìn chì chāng
遺種滋蕃育,余黎浸熾昌。
suí shū míng shǐ zhe, míng shǐ shì shān zhāng
《隋書》名始著,《明史》氏衫彰。
jiǔ yǐ huái zhōng xià, fān rán chǐ yè láng
久矣懷中夏,幡然恥夜郎。
jiān wēi qín zhì mù, wǎn zhuǎn dá tī háng
艱危勤櫛沐,宛轉達梯航。
fén mào cái kāi chǔ, jiāo liáo yǐ yǒng táng
鼢冒才開楚,椒聊已詠唐。
yì yuán qīn wò miè, guó yì shì yú wáng
翼緣侵沃滅,虢亦侍虞亡。
zì cǐ lián sān xǐng, yīn ér shàn yī fāng
自此連三省,因而擅一方。
biàn gē chéng xì tǒng, dāng bì yàn zhēn wáng
辨戈承系統,當璧驗真王。
shì yè jīng xīng tì, sī zhōng bèi sǒng huáng
世業經興替,私衷倍悚惶。
shǒu xiān yī dìng dǐng, zhǒng jiē hè chuí shang
首先依定鼎,踵接賀垂裳。
xù cì jù lí yòu, bān lián yù wò bàng
序次句驪右,班聯御幄傍。
gǔn liú shī zǔ kǎo, bì bó dǎi pín qiáng
袞旒施祖考,幣帛逮嬪嬙。
fèng shuò zūn shí xiàn, yú dōng diàn tǔ jiāng
奉朔遵時憲,於東奠土疆。
qī xiū yíng juàn zhù, zāi huàn xǔ fú kuāng
戚休縈眷注,災患許扶匡。
xí sú yán méng mèi, zhuān yuán dài cè liáng
習俗沿蒙昧,專員代測量。
dì jī wú yuè jìn, xīng dìng nǚ niú xiáng
地稽吳越近,星訂女牛祥。
shǔ jí kān méng fǔ, gōng zōng jì tài cháng
屬籍刊盟府,功宗紀太常。
wǔ cháo xiū zhí gòng, qī xìng xiào kuāng ráng
五朝修職貢,七姓效劻勷。
jué fěi chén jiāo zhù, chōng xián bà sù shuāng
厥篚陳蕉苧,充閒罷驌驦。
mán jiān fān cè lǐ, yīn huǒ zhǔ liú huáng
蠻箋翻側理,陰火斸硫磺。
shàn jì huáng fēng fú, dāo chéng wǔ kù cáng
扇冀皇風拂,刀呈武庫藏。
jiàn chéng héng jiǎng nà, hòu wǎng bì yōu cháng
鑒誠恆獎納,厚往必優償。
ruì zǎo bān tí é, tóng yún yōng huà liáng
睿藻頒題額,彤雲擁畫梁。
zhàn tú lín gé zhù, chuò cì què píng zhāng
戰圖麟閣貯,輟賜雀屏張。
yí qì zūn jiān yǒu, qí zhēn hǔ yǔ huáng
彝器樽兼卣,奇珍琥與璜。
bīn fēn zhōu fǔ fú, bān bó hàn lín láng
繽紛周黼黻,斑駁漢琳琅。
jì pǔ jīng é huà, hái yí hàn mò xiāng
既普菁莪化,還貽翰墨香。
fán zī hóng zài yòu, shú shì gǎn néng wàng
凡茲宏在宥,孰是感能忘。
nǎi zhě zāo duō nàn, jiē zāi dào yòu shāng
乃者遭多難,嗟哉悼幼殤。
gào āi xún gù diǎn, sì fú jìn yóu zhāng
告哀循故典,嗣服進郵章。
jǔ guó zhī zhòng ěr, qún qíng ài zǐ zāng
舉國知重耳,群情愛子臧。
tòng wéi lěi bì běn, gǎn wèi yàn fēn háng
痛維藟庇本,敢謂雁分行。
shè wèi zī jiān hé, dān jīng shù zhèng kāng
攝位仔肩荷,殫精庶政康。
shèn fēng qián zhèn fǔ, zhǔ chàng tuǒ zhēng cháng
慎封虔鎮撫,主鬯妥烝嘗。
wéi dì huī wú wài, xuān lún chū wèi yāng
惟帝恢無外,宣綸出未央。
bā zōu yíng dàng jié, shuāng gě xià qiú yáng
八騶迎簜節,雙舸下虬洋。
cún mò jūn dào hù, jūn chén yǎn duì yáng
存歿均燾怙,君臣儼對揚。
jì lián xīn guǐ xiǎo, ēn pǔ jiù bāng zhǎng
祭憐新鬼小,恩溥舊邦長。
zài qǐ yán bīn guǎn, xián shēng fū mìng táng
載啟延賓館,咸升敷命堂。
wǎ? zǎn dài mào, mén mǔ bì yuān yāng
瓦?攢玳瑁,門牡閟鴛鴦。
wéi jí gū luó gàn, chóng yōng lì shí qiáng
圍棘姑羅干,崇墉礪石牆。
jiū huán tún hǔ lǚ, ōu tuō chè fēng fáng
赳桓屯虎旅,甌脫坼蜂房。
jiā chuī chén hūn jù, xì qiān dàn xī jiāng
笳吹晨昏劇,餼牽旦夕將。
wǎn shū huà dú mù, gōng yì dǐng róu kuāng
輓輸劃獨木,供億頂柔筐。
jí jiàn tái mǐ kuì, fān chóu pǎo yòng shāng
亟見台米饋,翻愁跑用傷。
tán tán chéng jiǔ lǐ, huò huò cì zhū yáng
醰醰澄酒醴,霍霍伺豬羊。
shù fù shé pí hēi, zhī chēng xiè jù huáng
束縛蛇皮黑,支撐蟹距黃。
jù hōng gān shì là, mǐ zā nì hán jiāng
鮔烘乾噬臘,米咂膩含漿。
màn shuō pín jiā fàn, hé céng zàn chè jiāng
漫說頻加飯,何曾暫徹姜。
píng shēng jǐ shí liào, yì yù jù gāo liáng
平生幾食料,異域具膏粱。
hǎo zhèng yóu xiān mèng, xiá sī xuǎn fú chǎng
好證遊仙夢,遐思選佛場。
qiāo qí yí gǔ zhì, fǎng tiē xuàn luán xiáng
敲棋疑鵠至,仿帖眩鸞翔。
wén dàn hán sū jiàn, shī jīng lǐ dù máng
文憚韓蘇健,詩驚李杜芒。
qìn pí jǔ zhè wěi, zào wěn bāi guā ráng
沁脾咀蔗尾,燥吻擘瓜瓤。
bù shǔ qíng tiān rè, fēi qiū yǔ sòng liáng
不暑晴添熱,非秋雨送涼。
jiāo xián cháo gèng dú, shèn wù wǎn yóu cāng
蛟涎朝更毒,蜃霧晚尤滄。
xī yì shēng rú què, wén wén zhèn ruò huáng
蜥蜴聲如鵲,蚊蚊陣若蝗。
dàn féng hán yù huàn, biàn jué qǐ jū fáng
但逢寒燠換,便覺起居妨。
yín xiào xiāo cén jì, dēng lín zhǎn tiào wàng
吟嘯消岑寂,登臨展眺望。
xié tóng xún shèng jī, zhàng cè bù céng gāng
攜童尋勝跡,杖策步層岡。
yǐ lǐ tíng zhōu gǎng, cēn cī xì mǎ àng
迤邐停舟港,參差系馬枊。
liǎng yá pái tiě bǎn, bǎi zhì gǒng jīn tāng
兩崖排鐵板,百雉鞏金湯。
róng jié chéng dū huì, yì guān cuì jì qiāng
融結成都會,衣冠萃濟蹌。
guī rén fān fēn zhuàng, shǒu lǐ yàn yí qìng
歸仁藩分壯,守禮燕詒慶。
jǐng yǎng shū quán dòu, shī zhēn jí jiàn máng
井養疏泉竇,師貞戢劍鋩。
shēn gōng yán jìn wèi, jiǎo dào shè tíng zhàng
申宮嚴禁衛,徼道設亭障。
bì jiào yuán zēng lǜ, yù máo bìng jiàn yǎng
弼教爰增律,譽髦並建癢。
fù xū guǎng shù yì, xiá jí jùn chí huáng
富須廣樹藝,暇即浚池隍。
yù jì qián guī kuò, quán píng zhì fǎ liáng
欲繼前規擴,全憑治法良。
shùn tú zhāo fù lǎo, qì zuò huà nóng sāng
順途招父老,憩坐話農桑。
zhì piáo xíng shū suǒ, dōu lí yǔ què xiáng
質樸形殊瑣,兜離語卻詳。
gōng tián qīng yǐ xià, xié lè suì zhī ráng
公田卿以下,偕樂歲之穰。
shǔ yù pín jiā qiǔ, fú cí yě chù liáng
薯蕷貧家糗,鳧茨野處糧。
qián qīng jiū mù guā, bǐ yìng lù máo jiāng
錢輕鳩目刮,筆硬鹿毛僵。
tī jué luó chēng bèi, táo róng xī hào gāng
剔抉螺稱貝,陶鎔錫號鋼。
mín páng xiū gǒu dào, lǐ měi jiàn hú chàng
民龐羞狗盜,里美賤狐倡。
zhì lù yóu réng wù, zī zōu dài xì shāng
志錄猶仍誤,咨諏待細商。
tiáo yáo nán jì běi, rěn rǎn lù wèi shuāng
迢遙南暨北,荏苒露為霜。
líng lè piān chóu chàng, wén jī měi jī áng
聆樂偏惆悵,聞雞每激昂。
sǎo chú xú rú tà, diǎn jiǎn yù lín zhuāng
掃除徐孺榻,點檢鬱林裝。
zèng huì yí zhōng xiè, jiān cí yì qǐ táng
贈賄儀終褻,堅辭意豈傏。
póu biān guǐ jìn qiè, cóng huì xí jīn xiāng
裒編庋藎篋,叢繪襲巾箱。
kè jìng sōu cán zhì, nú wán xiào sè náng
客靜搜殘帙,奴頑笑澀囊。
pián cāng shēn bǐ jǐng, má li ǎi yú chuáng
駢倉深比阱,麻力矮於床。
jí guǒ yuán róu fěn, cǎi gāo huá sǎn táng
吉果圓揉粉,彩糕滑糝糖。
cài féi qiān mù xu, miàn jié mó táo láng
菜肥搴苜蓿,面潔磨桃榔。
xìn sù xī qiú bèi, chóu móu qiě yù fáng
信宿奚求備,綢繆且預防。
xuān hū fá zhēng gǔ, yǒng yuè guà fān qiáng
喧呼伐鉦鼓,踴躍掛帆檣。
yǐn niàn qí hē hù, zhāi xīn mò dǎo ráng
隱念祈呵護,齋心默禱禳。
zài kàn tāo gǔn gǔn, yòu shè jìn máng máng
再看濤滾滾,又涉浸茫茫。
shú lù cāng míng kuò, tián yíng shèng zé ráng
熟路滄溟闊,恬瀛聖澤瀼。
huí tóu yí rǎng yǎo, qū zhǐ lǐng méi fāng
回頭夷壤杳,屈指嶺梅芳。
màn shòu jiē huān xǐ, qiān guān zhèng bài yáng
曼壽皆歡喜,千官正拜颺。
wēi chén tú quǎn zhuì, bào zhí hòu qū qiāng
微忱徒綣縋,儤直後趨蹡。
piāo miǎo zhān hú jiào, jīng yíng rèn jiǎo kàng
縹緲瞻壺嶠,晶熒認角亢。
chéng chá xuán hǎi wū, yuàn jìn wàn nián shāng
乘槎旋海屋,願晉萬年觴。