chū, lǔ sù wén liú biǎo zú, yán yú sūn quán yuē:" jīng zhōu yǔ guó lín jiē, jiāng shān xiǎn gù, wò yě wàn lǐ, shì mín yīn fù, ruò jù ér yǒu zhī, cǐ dì wáng zhī zī yě. jīn liú biǎo xīn wáng, èr zi bù xié, jūn zhōng zhū jiàng, gè yǒu bǐ cǐ. liú bèi tiān xià xiāo xióng, yǔ cāo yǒu xì, jì yù yú biǎo, biǎo è qí néng ér bù néng yòng yě. ruò bèi yǔ bǐ xié xīn, shàng xià qí tóng, zé yí fǔ ān, yǔ jié méng hǎo rú yǒu lí wéi, yí bié tú zhī, yǐ jì dà shì. sù qǐng dé fèng mìng diào biǎo èr zi, bìng wèi láo qí jūn zhōng yòng shì zhě, jí shuō bèi shǐ fǔ biǎo zhòng, tóng xīn yī yì, gòng zhì cáo cāo, bèi bì xǐ ér cóng mìng. rú qí kè xié, tiān xià kě dìng yě. jīn bù sù wǎng, kǒng wèi cāo suǒ xiān." quán jí qiǎn sù xíng. dào xià kǒu, wén cāo yǐ xiàng jīng zhōu, chén yè jiān dào, bǐ zhì nán jùn, ér cóng yǐ jiàng, bèi nán zǒu, sù jìng yíng zhī, yǔ bèi huì yú dāng yáng cháng bǎn. sù xuān quán zhǐ, lùn tiān xià shì shì, zhì yīn qín zhī yì, qiě wèn bèi yuē:" yù zhōu jīn yù hé zhì?" bèi yuē:" yǔ cāng wú tài shǒu wú jù yǒu jiù, yù wǎng tóu zhī." sù yuē:" sūn tǎo lǔ cōng míng rén huì, jìng xián lǐ shì, jiāng biǎo yīng háo xián guī fù zhī, yǐ jù yǒu liù jùn, bīng jīng liáng duō, zú yǐ lì shì. jīn wèi jūn jì, mò ruò qiǎn fù xīn zì jié yú dōng, yǐ gòng jì shì yè. ér yù tóu wú jù, jù shì fán rén, piān zài yuǎn jùn, xíng jiāng wéi rén suǒ bìng, qǐ zú tuō hū!" bèi shén yuè. sù yòu wèi zhū gě liàng yuē:" wǒ, zi yú yǒu yě." jí gòng dìng jiāo. zi yú zhě, liàng xiōng jǐn yě, bì luàn jiāng dōng, wèi sūn quán zhǎng shǐ. bèi yòng sù jì, jìn zhù è xiàn zhī fán lí kǒu.
初,魯肅聞劉表卒,言於孫權曰:「荊州與國鄰接,江山險固,沃野萬里,士民殷富,若據而有之,此帝王之資也。今劉表新亡,二子不協,軍中諸將,各有彼此。劉備天下梟雄,與操有隙,寄寓於表,表惡其能而不能用也。若備與彼協心,上下齊同,則宜撫安,與結盟好;如有離違,宜別圖之,以濟大事。肅請得奉命吊表二子,並慰勞其軍中用事者,及說備使撫表眾,同心一意,共治曹操,備必喜而從命。如其克諧,天下可定也。今不速往,恐為操所先。」權即遣肅行。到夏口,聞操已向荊州,晨夜兼道,比至南郡,而琮已降,備南走,肅徑迎之,與備會於當陽長坂。肅宣權旨,論天下事勢,致殷勤之意,且問備曰:「豫州今欲何至?」備曰:「與蒼梧太守吳巨有舊,欲往投之。」肅曰:「孫討虜聰明仁惠,敬賢禮士,江表英豪咸歸附之,已據有六郡,兵精糧多,足以立事。今為君計,莫若遣腹心自結於東,以共濟世業。而欲投吳巨,巨是凡人,偏在遠郡,行將為人所並,豈足托乎!」備甚悅。肅又謂諸葛亮曰:「我,子瑜友也。」即共定交。子瑜者,亮兄瑾也,避亂江東,為孫權長史。備用肅計,進住鄂縣之樊籬口。
cáo cāo zì jiāng líng jiāng shùn jiāng dōng xià, zhū gě liàng wèi liú bèi yuē:" shì jí yǐ, qǐng fèng mìng qiú jiù yú sūn jiāng jūn." suì yǔ lǔ sù jù yì sūn quán. liàng jiàn quán yú chái sāng, shuō quán yuē:" hǎi nèi dà luàn, jiāng jūn qǐ bīng jiāng dōng, liú yù zhōu shōu zhòng hàn nán, yǔ cáo cāo gòng zhēng tiān xià. jīn cāo shān yí dà nàn, lüè yǐ píng yǐ, suì pò jīng zhōu, wēi zhèn sì hǎi. yīng xióng wú yòng wǔ zhī dì, gù yù zhōu dùn táo zhì cǐ, yuàn jiāng jūn liàng lì ér chù zhī! ruò néng yǐ wú yuè zhī zhòng yǔ zhōng guó kàng héng, bù rú zǎo yǔ zhī jué ruò bù néng, hé bù àn bīng shù jiǎ, běi miàn ér shì zhī! jīn jiāng jūn wài tuō fú cóng zhī míng ér nèi huái yóu yù zhī jì, shì jí ér bù duàn, huò zhì wú rì yǐ!" quán yuē:" gǒu rú jūn yán, liú yù zhōu hé bù suí shì zhī hū?" liàng yuē:" tián héng, qí zhī zhuàng shì ěr, yóu shǒu yì bù rǔ kuàng liú yù zhōu wáng shì zhī zhòu, yīng cái gài shì, zhòng shì mù yǎng, ruò shuǐ zhī guī hǎi. ruò shì zhī bù jì, cǐ nǎi tiān yě, ān néng fù wèi zhī xià hū!" quán bó rán yuē:" wú bù néng jǔ quán wú zhī dì, shí wàn zhī zhòng, shòu zhì yú rén, wú jì jué yǐ! fēi liú yù zhōu mò kě yǐ dāng cáo cāo zhě, rán yù zhōu xīn bài zhī hòu, ān néng kàng cǐ nán hū?" liàng yuē:" yù zhōu jūn suī bài yú cháng bǎn, jīn zhàn shì hái zhě jí guān yǔ shuǐ jūn jīng jiǎ wàn rén, liú qí hé jiāng xià zhàn shì yì bù xià wàn rén. cáo cāo zhī zhòng yuǎn lái pí bì, wén zhuī yù zhōu, qīng qí yī bǎi yī yè xíng sān bǎi yú lǐ, cǐ suǒ wèi' qiáng nǔ zhī mò shì bù néng chuān lǔ gǎo' zhě yě, gù bīng fǎ jì zhī, yuē' bì jué shàng jiàng jūn'. qiě běi fāng zhī rén, bù xí shuǐ zhàn yòu, jīng zhōu zhī mín fù cāo zhě, bī bīng shì ěr, fēi xīn fú yě. jīn jiāng jūn chéng néng mìng měng jiàng tǒng bīng shù wàn, yǔ yù zhōu xié guī tóng lì, pò cāo jūn bì yǐ. cāo jūn pò, bì běi hái rú cǐ zé jīng wú zhī shì qiáng, dǐng zú zhī xíng chéng yǐ. chéng bài zhī jī, zài yú jīn rì!" quán dà yuè, yǔ qí qún xià móu zhī.
曹操自江陵將順江東下,諸葛亮謂劉備曰:「事急矣,請奉命求救於孫將軍。」遂與魯肅俱詣孫權。亮見權於柴桑,說權曰:「海內大亂,將軍起兵江東,劉豫州收眾漢南,與曹操共爭天下。今操芟夷大難,略已平矣,遂破荊州,威震四海。英雄無用武之地,故豫州遁逃至此,願將軍量力而處之!若能以吳、越之眾與中國抗衡,不如早與之絕;若不能,何不按兵束甲,北面而事之!今將軍外托服從之名而內懷猶豫之計,事急而不斷,禍至無日矣!」權曰:「苟如君言,劉豫州何不遂事之乎?」亮曰:「田橫,齊之壯士耳,猶守義不辱;況劉豫州王室之胄,英才蓋世,眾士慕仰,若水之歸海。若事之不濟,此乃天也,安能復為之下乎!」權勃然曰:「吾不能舉全吳之地,十萬之眾,受制於人,吾計決矣!非劉豫州莫可以當曹操者,然豫州新敗之後,安能抗此難乎?」亮曰:「豫州軍雖敗於長坂,今戰士還者及關羽水軍精甲萬人,劉琦合江夏戰士亦不下萬人。曹操之眾遠來疲敝,聞追豫州,輕騎一百一夜行三百餘里,此所謂『強弩之末勢不能穿魯縞』者也,故兵法忌之,曰『必蹶上將軍』。且北方之人,不習水戰;又,荊州之民附操者,逼兵勢耳,非心服也。今將軍誠能命猛將統兵數萬,與豫州協規同力,破操軍必矣。操軍破,必北還;如此則荊、吳之勢強,鼎足之形成矣。成敗之機,在於今日!」權大悅,與其群下謀之。
shì shí cáo cāo yí quán shū yuē:" jìn zhe fèng cí fá zuì, jīng huī nán zhǐ, liú cóng shù shǒu. jīn zhì shuǐ jūn bā shí wàn zhòng, fāng yǔ jiāng jūn huì liè yú wú." quán yǐ shì qún xià, mò bù xiǎng zhèn shī sè. zhǎng shǐ zhāng zhāo děng yuē:" cáo gōng, chái hǔ yě, xié tiān zǐ yǐ zhēng sì fāng, dòng yǐ cháo tíng wèi cí, jīn rì jù zhī, shì gèng bù shùn. qiě jiāng jūn dà shì kě yǐ jù cāo zhě, cháng jiāng yě jīn cāo dé jīng zhōu, yǎn yǒu qí dì, liú biǎo zhì shuǐ jūn, méng chōng dòu jiàn nǎi yǐ qiān shù, cāo xī fú yǐ yán jiāng, jiān yǒu bù bīng, shuǐ lù jù xià, cǐ wèi cháng jiāng zhī xiǎn yǐ yǔ wǒ gòng zhī yǐ. ér shì lì zhòng guǎ yòu bù kě lùn. yú wèi dà jì bù rú yíng zhī." lǔ sù dú bù yán. quán qǐ gēng yī, sù zhuī yú yǔ xià. quán zhī qí yì, zhí sù shǒu yuē:" qīng yù hé yán?" sù yuē:" xiàng chá zhòng rén zhī yì, zhuān yù wù jiāng jūn, bù zú yǔ tú dà shì. jīn sù kě yíng cāo ěr, rú jiāng jūn bù kě yě. hé yǐ yán zhī? jīn sù yíng cāo, cāo dāng yǐ sù hái fù xiāng dǎng, pǐn qí míng wèi, yóu bù shī xià cáo cóng shì, chéng dú chē, cóng lì zú, jiāo yóu shì lín, lèi guān gù bù shī zhōu jùn yě. jiāng jūn yíng cāo, yù ān suǒ guī hū? yuàn zǎo dìng dà jì, mò yòng zhòng rén zhī yì yě!" quán tàn xī yuē:" zhū rén chí yì, shén shī gū wàng. jīn qīng kuò kāi dà jì, zhèng yǔ gū tóng."
是時曹操遺權書曰:「近著奉辭伐罪,旌麾南指,劉琮束手。今治水軍八十萬眾,方與將軍會獵於吳。」權以示群下,莫不響震失色。長史張昭等曰:「曹公,豺虎也,挾天子以征四方,動以朝廷為辭,今日拒之,事更不順。且將軍大勢可以拒操者,長江也;今操得荊州,奄有其地,劉表治水軍,蒙沖鬥艦乃以千數,操悉浮以沿江,兼有步兵,水陸俱下,此為長江之險已與我共之矣。而勢力眾寡又不可論。愚謂大計不如迎之。」魯肅獨不言。權起更衣,肅追於宇下。權知其意,執肅手曰:「卿欲何言?」肅曰:「向察眾人之議,專欲誤將軍,不足與圖大事。今肅可迎操耳,如將軍不可也。何以言之?今肅迎操,操當以肅還付鄉黨,品其名位,猶不失下曹從事,乘犢車,從吏卒,交遊士林,累官故不失州郡也。將軍迎操,欲安所歸乎?願早定大計,莫用眾人之議也!」權嘆息曰:「諸人持議,甚失孤望。今卿廓開大計,正與孤同。」
shí zhōu yú shòu shǐ zhì fān yáng, sù quàn quán zhào yú hái. yú zhì, wèi quán yuē:" cāo suī tuō míng hàn xiāng, qí shí hàn zéi yě. jiāng jūn yǐ shén wǔ xióng cái, jiān zhàng fù xiōng zhī liè, gē jù jiāng dōng, dì fāng shù qiān lǐ, bīng jīng zú yòng, yīng xióng lè yè, dāng héng xíng tiān xià, wèi hàn jiā chú cán qù huì kuàng cāo zì sòng sǐ, ér kě yíng zhī xié? qǐng wèi jiāng jūn chóu zhī. jīn běi tǔ wèi píng, mǎ chāo hán suì shàng zài guān xī, wèi cāo hòu huàn ér cāo shě ān mǎ, zhàng zhōu jí, yǔ wú yuè zhēng héng. jīn yòu shèng hán, mǎ wú gǎo cǎo. qū zhōng guó shì zhòng yuǎn shè jiāng hú zhī jiān, bù xí shuǐ tǔ, bì shēng jí bìng. cǐ shù zhě yòng bīng zhī huàn yě, ér cāo jiē mào xíng zhī. jiāng jūn qín cāo, yí zài jīn rì. yú qǐng dé jīng bīng shù wàn rén, jìn zhù xià kǒu, bǎo wèi jiāng jūn pò zhī!" quán yuē:" lǎo zéi yù fèi hàn zì lì jiǔ yǐ, tú jì èr yuán lǚ bù liú biǎo yǔ gū ěr jīn shù xióng yǐ miè, wéi gū shàng cún. gū yǔ lǎo zéi shì bù liǎng lì, jūn yán dāng jī, shén yǔ gū hé, cǐ tiān yǐ jūn shòu gū yě." yīn bá dāo zhuó qián qín àn, yuē:" zhū jiàng lì gǎn fù yǒu yán dāng yíng cāo zhě, yǔ cǐ àn tóng!" nǎi bà huì.
時周瑜受使至番陽,肅勸權召瑜還。瑜至,謂權曰:「操雖託名漢相,其實漢賊也。將軍以神武雄才,兼仗父兄之烈,割據江東,地方數千里,兵精足用,英雄樂業,當橫行天下,為漢家除殘去穢;況操自送死,而可迎之邪?請為將軍籌之。今北土未平,馬超、韓遂尚在關西,為操後患;而操舍鞍馬,仗舟楫,與吳、越爭衡。今又盛寒,馬無稿草。驅中國士眾遠涉江湖之間,不習水土,必生疾病。此數者用兵之患也,而操皆冒行之。將軍禽操,宜在今日。瑜請得精兵數萬人,進住夏口,保為將軍破之!」權曰:「老賊欲廢漢自立久矣,徒忌二袁、呂布、劉表與孤耳;今數雄已滅,惟孤尚存。孤與老賊勢不兩立,君言當擊,甚與孤合,此天以君授孤也。」因拔刀斫前秦案,曰:「諸將吏敢復有言當迎操者,與此案同!」乃罷會。
shì yè, yú fù jiàn quán yuē:" zhū rén tú jiàn cāo shū yán shuǐ bù bā shí wàn ér gè kǒng shè, bù fù liào qí xū shí, biàn kāi cǐ yì, shén wú wèi yě. jīn yǐ shí xiào zhī, bǐ suǒ jiāng zhōng guó rén bù guò shí wǔ liù wàn, qiě yǐ jiǔ pí suǒ de biǎo zhòng yì jí qī bā wàn ěr, shàng huái hú yí. fū yǐ pí bìng zhī zú yù hú yí zhī zhòng, zhòng shù suī duō, shén wèi zú wèi. yú dé jīng bīng wǔ wàn, zì zú zhì zhī, yuàn jiāng jūn wù lǜ!" quán fǔ qí bèi yuē:" gōng jǐn, qīng yán zhì cǐ, shén hé gū xīn. zi bù yuán biǎo zhū rén gè gù qī zǐ, xié chí sī lǜ, shēn shī suǒ wàng dú qīng yǔ zi jìng yǔ gū tóng ěr, cǐ tiān yǐ qīng èr rén zàn gū yě! wǔ wàn bīng nán zú hé, yǐ xuǎn sān wàn rén, chuán liáng zhàn jù jù bàn. qīng yǔ zi jìng chéng gōng biàn zài qián fā, gū dāng xù fā rén zhòng, duō zài zī liáng, wèi qīng hòu yuán. qīng néng bàn zhī zhě chéng jué, xiè hòu bù rú yì, biàn hái jiù gū, gū dāng yǔ mèng dé jué zhī." suì yǐ zhōu yú chéng pǔ wèi zuǒ yòu dū, jiāng bīng yǔ bèi bìng lì nì cāo yǐ lǔ sù wèi zàn jūn xiào wèi, zhù huà fāng lüè.
是夜,瑜復見權曰:「諸人徒見操書言水步八十萬而各恐懾,不復料其虛實,便開此議,甚無謂也。今以實校之,彼所將中國人不過十五六萬,且已久疲;所得表眾亦極七八萬耳,尚懷狐疑。夫以疲病之卒御狐疑之眾,眾數雖多,甚未足畏。瑜得精兵五萬,自足制之,願將軍勿慮!」權撫其背曰:「公瑾,卿言至此,甚合孤心。子布、元表諸人各顧妻子,挾持私慮,深失所望;獨卿與子敬與孤同耳,此天以卿二人贊孤也!五萬兵難卒合,已選三萬人,船、糧、戰具俱辦。卿與子敬、程公便在前發,孤當續發人眾,多載資糧,為卿後援。卿能辦之者誠決,邂逅不如意,便還就孤,孤當與孟德決之。」遂以周瑜、程普為左右督,將兵與備併力逆操;以魯肅為贊軍校尉,助畫方略。……
jìn, yǔ cāo yù yú chì bì.
進,與操遇於赤壁。
shí cāo jūn zhòng yǐ yǒu jí yì, chū yī jiāo zhàn, cāo jūn bù lì, yǐn cì jiāng běi. yú děng zài nán àn, yú bù jiàng huáng gài yuē:" jīn kòu zhòng wǒ guǎ, nán yǔ chí jiǔ. cāo jūn fāng lián chuán jiàn, shǒu wěi xiāng jiē, kě shāo ér zǒu yě." nǎi qǔ méng chōng dòu jiàn shí sōu, zài zào dí kū chái, guàn yóu qí zhōng, guǒ yǐ wéi mù, shàng jiàn jīng qí, yù bèi zǒu gě, xì yú qí wěi. xiān yǐ shū yí cāo, zhà yún yù jiàng. shí dōng nán fēng jí, gài yǐ shí jiàn zuì zhe qián, zhōng jiāng jǔ fān, yú chuán yǐ cì jù jìn. cāo jūn lì shì jiē chū yíng lì guān, zhǐ yán gài jiàng. qù běi jūn èr lǐ yú, tóng shí fā huǒ, huǒ liè fēng měng, chuán wǎng rú jiàn, shāo jǐn běi chuán, yán jí àn shàng yíng luò. qǐng zhī, yān yán zhāng tiān, rén mǎ shāo nì sǐ zhě shén zhòng. yú děng lǜ qīng ruì jì qí hòu, léi gǔ dà zhèn, běi jūn dà huài, cāo yǐn jūn cóng huá róng dào bù zǒu, yù ní nìng, dào bù tōng, tiān yòu dà fēng, xī shǐ léi bīng fù cǎo tián zhī, qí nǎi dé guò. léi bīng wéi rén mǎ suǒ dǎo jí, xiàn ní zhōng, sǐ zhě shén zhòng. liú bèi zhōu yú shuǐ lù bìng jìn, zhuī cāo zhì nán jùn. shí cāo jūn jiān yǐ jī yì, sǐ zhě tài bàn. cāo nǎi liú zhēng nán jiāng jūn cáo rén héng yě jiāng jūn xú huǎng shǒu jiāng líng, zhé chōng jiāng jūn yuè jìn shǒu xiāng yáng, yǐn jūn běi hái.
時操軍眾已有疾疫,初一交戰,操軍不利,引次江北。瑜等在南岸,瑜部將黃蓋曰:「今寇眾我寡,難與持久。操軍方連船艦,首尾相接,可燒而走也。」乃取蒙沖鬥艦十艘,載燥荻枯柴,灌油其中,裹以帷幕,上建旌旗,豫備走舸,繫於其尾。先以書遺操,詐雲欲降。時東南風急,蓋以十艦最著前,中江舉帆,余船以次俱進。操軍吏士皆出營立觀,指言蓋降。去北軍二里余,同時發火,火烈風猛,船往如箭,燒盡北船,延及岸上營落。頃之,煙炎張天,人馬燒溺死者甚眾。瑜等率輕銳繼其後,雷鼓大震,北軍大壞,操引軍從華容道步走,遇泥濘,道不通,天又大風,悉使羸兵負草填之,騎乃得過。羸兵為人馬所蹈藉,陷泥中,死者甚眾。劉備、周瑜水陸並進,追操至南郡。時操軍兼以飢疫,死者太半。操乃留征南將軍曹仁、橫野將軍徐晃守江陵,折衝將軍樂進守襄陽,引軍北還。