hé jué sān mén hé sì shuǐ, jìng liú wàn lǐ dōng shū hǎi
河決三門合四水，徑流萬里東輸海。
gǒng luò zhī shān jiā ér zhì, hé lái niè shān zuò shā zuǐ
鞏洛之山夾而峙，河來齧山作沙嘴。
shān xíng yǐ lǐ ruò bēn bì, hé yì xiōng xiōng nù ér lì
山形迤邐若奔避，河益洶洶怒而詈。
zhōu shī mǐ jí bù yǐ fān, qǐng kè bēn guò bù jí shì
舟師弭楫不以帆，頃刻奔過不及視。
wǔ bō yuān xuán tóu shā zhǔ, jù mò shū hū wèi píng dì
舞波淵旋投沙渚，聚沫倏忽為平地。
xià kuī mò cè zhuó qiě shēn, chī lóng guài yú sì píng shì
下窺莫測濁且深，痴龍怪魚肆憑恃。
wǒ shēng jū nán bù shí hé, dàn jiàn yǔ gòng shū zhī jì
我生居南不識河，但見禹貢書之記。
qí yán hé zhuàng jù qiě měng, yàn hé zhì shū xìn jiē shì
其言河狀鉅且猛，驗河質書信皆是。
xī xī dì yáo yǔ dì shùn, yǒu zi zhū shāng bù kān sì
昔昔帝堯與帝舜，有子朱商不堪嗣。
huáng tiān yì yù kāi yǔ shèng, yǐ shuǐ bìng yáo mín yǐ kuì
皇天意欲開禹聖，以水病堯民以潰。
yáo chóu xià rén shòu ruò là, zhòng chén jiàn gǔn dì yuē shì
堯愁下人瘦若臘，眾臣薦鯀帝曰試。
shì zhī jiǔ zài gōng bù xiào, suì jí yǔ shān cán ér bì
試之九載功不效，遂殛羽山慚而斃。
yǔ xiū fù zuì āi qiě qín, tiān shǐ yǐ shū bì yú sì
禹羞父罪哀且勤，天始以書畀於姒。
shū yuē wǔ xíng shuǐ rùn xià, yǔ dé qí shù yīn ér zhì
書曰五行水潤下，禹得其術因而治。
záo shān shū liú jùn quǎn huì, fēn bāi zhī pài yǒu tiáo lǐ
鑿山疏流浚畎澮，分擘枝派有條理。
wàn bāng rù gòng jiǔ zhōu zhái, shēng rén shǐ miǎn shēng lín wěi
萬邦入貢九州宅，生人始免生鱗尾。
gōng shēn dé dà xià yǐ jiā, shī jí sān fá méng qí lì
功深德大夏以家，施及三伐蒙其利。
jiāng hǎi huái jì jì hàn miǎn, qǐ bù hào miǎo wāng ér dà
江海淮濟洎漢沔，豈不浩渺汪而大。
shōu bō juǎn nù wèi wēi dé, wàn gǔ bù gǎn sì xiōng lì
收波卷怒畏威德，萬古不敢肆凶厲。
wéi zī zhuó liú bù kě lǜ, lì zì qín hàn yóu wéi hài
惟茲濁流不可律，歷自秦漢尤為害。
bēng jiān jué yōng shì yì héng, xié tiào páng rén wéi qí yì
崩堅決壅勢益橫，斜跳旁人惟其意。
zhì zhī yǐ lì bù yǐ dé, qū mín jiù nì cái suí bì
制之以力不以德，驅民就溺財隨弊。
gài wén hé yuán chū kūn lún, qí shān shàng gāo dà wú jì
蓋聞河源出崑崙，其山上高大無際。
zì gāo xiè xià ruò jī jiàn, yī zhí yī qǔ yī qiān lǐ
自高瀉下若激箭，一直一曲一千里。
tuān xióng chōng jí nǎi bèng yì, qí shì bù dé bù rán ěr
湍雄沖急乃迸溢，其勢不得不然爾。
qián suì hé nù jīng huá mín, jìn shù yáng yáng yín bù zhǐ
前歲河怒驚滑民，浸漱洋洋淫不止。
huá rén bēn zǒu ruò fēng hài, hé bó shì zhī yǐ wéi xì
滑人奔走若鋒駭，河伯視之以為戲。
yā yā nù kǒu quē ruò mén, rì dàn xīn shí wàn wàn jì
呀呀怒口缺若門，日啖薪石萬萬計。
míng táng tiān zǐ shèng qiě shén, dào hé bù rén jiē yuē kuì
明堂天子聖且神，悼河不仁嗟曰喟。
hé bó sù wán bù kě lìng, zhì chéng yī gǎn huáng qiě wèi
河伯素頑不可令，至誠一感惶且畏。
yǐn liú pì yì qū gù dào, bì kǒu bù gǎn fán guān lì
引流辟易趨故道，閉口不敢煩官吏。
zūn tú lǜ zhí zhí dōng xià, zhǐ chǐ mò kě lí qí cì
遵塗率職直東下，咫尺莫可離其次。
ěr lái suì xīng xíng yī zhōu, mín niú bǎo chú bāng xiàn fèi
爾來歲星行一周，民牛飽芻邦羨費。
huá rén jū hé yǐn hé liú, gēng hé zhī bà jìn hé fén
滑人居河飲河流，耕河之壩浸河濆。
jiē hé gǎi xiōng zuò mín fú, wū hū míng táng shèng tiān zǐ
嗟河改凶作民福，嗚呼明堂聖天子。
