zhì hé gǎi yuán zhī yī nián, yǒu huáng bù zhī zì hé lái
至和改元之一年,有蝗不知自何來。
cháo fēi bì tiān bú jiàn rì, ruò yǐ wàn bù shāi chén huī
朝飛蔽天不見日,若以萬布篩塵灰。
mù xíng niè dì chì qiān qǐng, jī dié shù chǐ jiāo xiāng mái
暮行齧地赤千頃,積疊數尺交相埋。
shù pí zhú diān jǐn bō kū, kuàng yòu cǎo gǔ zhī gēn gāi
樹皮竹顛盡剝枯,況又草谷之根荄。
yī huáng bǎi ér yuè liǎng yùn, jiàn sǐ gāo hòu sāi jiǔ gāi
一蝗百兒月兩孕,漸死高厚塞九垓。
jiā hé měi cǎo bù gǎn xī, què kǒng yā dì xiàn rù hǎi
嘉禾美草不敢惜,卻恐壓地陷入海。
wàn shēng wèi sǐ jī è jiān, zhī hái suì zhuǎn jiāo lóng hǎi
萬生未死飢餓間,支骸遂轉蛟龍醢。
qún nóng jù kū tiān, xuè dī dì làn pí
群農聚哭天,血滴地爛皮。
cāng cāng míng míng yuǎn fù yuǎn, tiān wén bù wén bù kě zhī
蒼蒼冥冥遠復遠,天聞不聞不可知。
wǒ shí xīn zhī bēi, duò lèi liǎng mù
我時心知悲,墮淚兩目。
fā wèi jí huáng shī, fèn sǎo bǎi bǐ tū
發為疾蝗詩,憤掃百筆禿。
yī yín qīng tiān bái rì hūn, liǎng sòng jiǔ yuán wàn guǐ kū
一吟青天白日昏,兩誦九原萬鬼哭。
sī xīn zhí jì tiān ěr wén, bàn yè qǐ lì sān qiān dú
私心直冀天耳聞,半夜起立三千讀。
shàng tiān wèi wén jiān, hū zuò yù huáng mèng
上天未聞間,忽作遇蝗夢。
mèng huáng qiān wàn lái wǒ qián, kǒu shì rú niè sè shì yuān
夢蝗千萬來我前,口似嚅囁色似冤。
chū shí wěn jiǎo yóu jī sǒu, zhōng suì dà lùn rú rén jiān
初時吻角猶唧嗾,終遂大論如人間。
wèn wǒ zi hé yú, nǎi yǒu jí wǒ shī
問我子何愚,乃有疾我詩。
wǒ ěr gè shēng bù xiāng yù, zi hé shī wǒ hé chén zhī
我爾各生不相預,子何詩我盍陳之。
wǒ shí fèn qiě jīng, zào shé shēng tiáo zhī
我時憤且驚,噪舌生條枝。
wèi cǐ fǔ huì yú, gǎn lái wéi rén jī
謂此腐穢余,敢來為人譏。
ěr suī zú dǎng duō, wǒ móu jiǔ yǐ jiù
爾雖族黨多,我謀久已就。
fāng jiāng sù tiān gōng, jiè wǒ jù líng shǒu
方將訴天公,借我巨靈手。
jǐn bá dōng nán zhú bǎi sōng, qū tiě chán fù dōu wèi zhǒu
盡拔東南竹柏松,屈鐵纏縛都為箒。
sǎo ěr nà hǎi yā yǐ shān, shǐ ěr wàn jiào tóng yī xiǔ
掃爾納海壓以山,使爾萬噍同一朽。
shàng gǎn tuō rén yán, yì wǒ shī kě fǒu
尚敢托人言,議我詩可否。
qún huáng gù wǒ jiē, bù wèi xiāng wàng duō
群蝗顧我嗟,不謂相望多。
wǒ yù wèi zi yán, xìng zi wèi yì náo
我欲為子言,幸子未易呶。
wǒ suī shēn wéi huáng, xīn pō tōng ěr rén
我雖身為蝗,心頗通爾人。
ěr rén xiāng zhào hū, yǐn chuài wéi zhǔ bīn
爾人相召呼,飲啜為主賓。
bīn yǐn chuài jiào bǎi dòu jué, zhǔ bù jiā gòu fān huān xīn
賓飲啜釂百豆爵,主不加詬翻歡欣。
cǐ jìng guǒ yǒu fǒu, zi hé lái wǒ chén
此竟果有否,子盍來我陳。
yǔ yīng zhī yuē rán, cǐ gù rén jiān lǐ
予應之曰然,此固人間禮。
bīn jià yíng zhào lái, yǐn shí gù kě xǐ
儐價迎召來,飲食固可喜。
huáng yuē zi yán rán, yǔ shí hé kuì zāi
蝗曰子言然,予食何愧哉。
wǒ qǐ néng zì shēng, rén zì zhào wǒ lái chuài shí
我豈能自生,人自召我來啜食。
jiè shǐ wǒ guò shèn, cóng ér jiā gòu ěr yì guāi
借使我過甚,從而加詬爾亦乖。
cháng wén ěr rén zhōng, guì jiàn děng dì shū
嘗聞爾人中,貴賤等第殊。
yōng yōng cái néng guān, yǎ yǎ rén yì rú
雍雍材能官,雅雅仁義儒。
tuō bō hǔ yuē pí, jiè jiǎ yáo shùn qū
脫剝虎約皮,借假堯舜趨。
chǐ yá yǐn zhēn zhuī, fù cháng bāo chóng qū
齒牙隱針錐,腹腸包蟲蛆。
kāi kǒu yǒu fú wēi, yí zhǐ zhuān shǎng zhū
開口有福威,頤指專賞誅。
sì hǎi yīng hū xī, qiān lǐ suí juǎn shū
四海應呼吸,千里隨卷舒。
gē bō chì zǐ shēn, yǐn xuè féi pí fū
割剝赤子身,飲血肥皮膚。
shì dàn shàn rén dǎng, jué kǒu bù kěn tǔ
噬啖善人黨,嚼口不肯吐。
lián chuáng liè yú shēng, bié wū lián pín shū
連床列竽笙,別屋連嬪姝。
yī shēn wàn chuán jiā, yī kǒu qiān cāng chǔ
一身萬椽家,一口千倉儲。
ér tóng xí gōng qīng, nú bì lián zān jū
兒童襲公卿,奴婢聯簪裾。
quǎn huàn xiàn gāo liáng, mǎ jiù yú xiù tú
犬豢羨膏粱,馬廄余繡塗。
qí cì ěr rén jiān, bīng zào chàng yōu tú
其次爾人間,兵皂倡優徒。
zi bù fù ér fù, qī bù fū ér fū
子不父而父,妻不夫而夫。
chén bù jūn ěr shì, mín bù jiā ěr jū
臣不君爾事,民不家爾居。
mù bù shí niú sāng, shǒu bù qīn lí chú
目不識牛桑,手不親犁鋤。
píng shí bù bǎ bīng, pí gé bāo máo shū
平時不把兵,皮革包矛殳。
kāi kǒu zuò dài shí, wàn lǐn qīng suǒ xū
開口坐待食,萬廩傾所須。
jiā shì bù cáng jī, huì xiù jǐn yī rú
家世不藏機,繪繡錦衣襦。
gāo táng qīng měi jiǔ, luán ròu kuài bǎi yú
高堂傾美酒,臠肉膾百魚。
liáng cái zuó zǐ nán, chóng wū qíng kōng xū
良材琢梓楠,重屋擎空虛。
pín zhě wú shì lú, fù zǐ gè xí jū
貧者無室廬,父子各席居。
jiàn zhě è wú shí, qī zǐ xiāng duì xū
賤者餓無食,妻子相對吁。
guì jiàn suī yún yì, qí lèi tóng yī chū
貴賤雖雲異,其類同一初。
cǐ gù rén shí rén, ěr zé fǎn shě zhū
此固人食人,爾責反舍諸。
wǒ lèi huáng míng mù, suǒ shí kuàng yǒu yú
我類蝗名目,所食況有餘。
wú jī kě shí yuè, qí è shí lǔ zhū
吳飢可食越,齊餓食魯邾。
wú hài shàng kě táo, ěr hài sǐ bù chú
吾害尚可逃,爾害死不除。
ér zuò jí wǒ shī, zi yǔ dé wú yū
而作疾我詩,子語得無迂。