zì yuán qì zhào pì, jué chū shēng rén, shù zhī dì wáng, yǐ wéi sī mù, shì yǐ xī nóng xuān xū zhī hòu, yáo shùn yǔ tāng zhī jūn, mí bù zhī wèi shàng yuán, ài yù qián shǒu, gàn gàn zhōng rì, yì yì xiǎo xīn, yù xiǔ suǒ ér tóng wēi, lǚ chūn bīng ér shì jù
自元氣肇辟,厥初生人,樹之帝王,以為司牧,是以羲農軒頊之後,堯舜禹湯之君,靡不祗畏上元,愛育黔首,乾乾終日,翼翼小心,馭朽索而同危,履春冰而是懼。
gù yī wù shī suǒ, ruò nà huáng ér kuì zhī yī fū yǒu zuì, suì xià chē ér qì zhī
故一物失所,若納隍而愧之;一夫有罪,遂下車而泣之。
qiān dé zhěn yú zé gōng, yōu láo qiè yú zuì jǐ
謙德軫於責躬,憂勞切於罪己。
pǔ tiān zhī xià, shuài tǔ zhī bīn, pán mù jù yú liú shā, hàn hǎi qióng yú dān xué, mò bù gǔ fù jī rǎng, záo jǐng gēng tián, zhì zhī shēng píng, qū zhī rén shòu
普天之下,率土之濱,蟠木距於流沙,瀚海窮于丹穴,莫不鼓腹擊壤,鑿井耕田,致之昇平,驅之仁壽。
shì yǐ ài zhī rú fù mǔ, jìng zhī ruò shén míng, yòng néng xiǎng guó duō nián, zuò yán cháng shì
是以愛之如父母,敬之若神明,用能享國多年,祚延長世。
wèi yǒu bào nüè lín rén, kè zhōng tiān wèi zhě yě
未有暴虐臨人,克終天位者也。
suí shì wǎng yīn zhōu mò, yù fèng zhuì yī, hú mèi ér tú shèng bǎo, qū qiè yǐ qǔ shén qì
隋氏往因周末,預奉綴衣,狐媚而圖聖寶,胠篋以取神器。
jí zuǎn chéng fù yǐ, láng hǔ qí xīn, shǐ yì míng liǎng zhī huī, zhōng gàn shǎo yáng zhī wèi
及纘承負扆,狼虎其心,始曀明兩之暉,終干少陽之位。
xiān huáng dà jiàn, shì jí jìn zhōng, suì wèi xiāo jìng, biàn xíng zhèn dú
先皇大漸,侍疾禁中,遂為梟獍,便行鴆毒。
huò shēn yú jǔ pū, xìn kù yú shāng chén, tiān dì nán róng, rén shén jiē fèn! zhōu xū ān rěn, è bó rì xún, jiàn gé suǒ yǐ huái xiōng, jìn yáng suǒ yǐ xìng luàn, diān rén wéi qìng, yín xíng sī chěng
禍深於莒仆,釁酷於商臣,天地難容,人神嗟憤!州吁安忍,閼伯日尋,劍閣所以懷凶,晉陽所以興亂,甸人為罄,淫刑斯逞。
fū jiǔ zú jì mù, táng dì chǎn qí qīn míng bǎi shì běn zhī, wén wáng biǎo qí guāng dà
夫九族既睦,唐帝闡其欽明;百世本枝,文王表其光大。
kuàng fù huī huài pán shí, jiǎo jué wéi chéng, chún wáng chǐ hán, níng zhǐ yú guó? yù qí cháng jiǔ, qí kě dé hū! qí zuì yī yě
況復隳壞磐石,剿絕維城,唇亡齒寒,寧止虞虢?欲其長久,其可得乎!其罪一也。
qín shòu zhī xíng, zài yú jù yōu, rén lún zhī tǐ, bié yú nèi wài
禽獸之行,在於聚麀,人倫之體,別於內外。
ér lán líng gōng zhǔ bī xìng gào zhōng, shuí wèi kě shǒu zhī xián, fān jiàn qí xiāng zhī chǐ
而蘭陵公主逼幸告終,誰謂敤首之賢,翻見齊襄之恥。
dǎi yú xiān huáng pín yù, bìng jìn yín huán zhū wáng zǐ nǚ, xián zhù jīn wū
逮於先皇嬪御,並進銀環;諸王子女,咸貯金屋。
pìn jī míng yú jí dàn, xióng zhì zì qí qún fēi, yì yī xì chén hóu zhī cháo, qióng lú tóng mò dú zhī qǐn
牝雞鳴於詰旦,雄雉恣其群飛,衵衣戲陳侯之朝,穹廬同冒頓之寢。
jué shǎng zhī chū, nǚ yè suì chéng, gōng qīng xuān yín, wú fù gāng jì
爵賞之出,女謁遂成,公卿宣淫,無復綱紀。
qí zuì èr yě
其罪二也。
píng zhāng bǎi xìng, yī rì wàn jī, wèi xiǎo qiú yī, zè guǐ bù shí
平章百姓,一日萬機,未曉求衣,昃晷不食。
dà yǔ bù guì yú chǐ bì, guāng wǔ bù gé yú zhī tǐ, yǐ shì yōu qín, shēn lǜ yōu wǎng
大禹不貴於尺璧,光武不隔於支體,以是憂勤,深慮幽枉。
ér huāng miǎn yú jiǔ, bǐ zhòu zuò yè, shì hào qiě hū, gān shì shēng jì, cháng jū kū shì, měi jiè zāo qiū
而荒湎於酒,俾晝作夜,式號且呼,甘嗜聲伎,常居窟室,每借糟丘。
cháo yè hǎn jiàn qí shēn, qún chén xī dǔ qí miàn, duàn jué zì cǐ bù xíng, fū zòu yú shì tíng yōng
朝謁罕見其身,群臣希睹其面,斷決自此不行,敷奏於是停擁。
zhōng shān qiān rì zhī yǐn, mǐng dǐng wú míng xiāng yáng sān yǎ zhī bēi, liú lián jù bǐ? yòu guǎng zhào liáng jiā, chōng xuǎn gōng yè, qián wèi jiǔ shì, qīn jià sì lǘ, zì bǐ shāng rén, jiàn yào nì lǚ
中山千日之飲,酩酊無名;襄陽三雅之杯,留連詎比?又廣召良家,充選宮掖,潛為九市,親駕四驢,自比商人,見要逆旅。
yīn xīn zhī qiǎn wèi xiǎo, hàn líng zhī zuì gèng qīng, nèi wài jīng xīn, xiá ěr shī wàng
殷辛之譴為小,漢靈之罪更輕,內外驚心,遐邇失望。
qí zuì sān yě
其罪三也。
shàng dòng xià yǔ, zhe zài yì yáo máo cí cǎi chuán, chén zhū shǐ jí
上棟下宇,着在《易》爻;茅茨采椽,陳諸史籍。
shèng rén běn yì, wéi bì fēng yǔ, jù dài zhū yù zhī huá, níng xū tí jǐn zhī lì! gù xuán shì chóng gòu, shāng xīn yǐ zhī miè wáng ē páng jué qǐ, èr shì shì yǐ qīng fù
聖人本意,惟避風雨,詎待朱玉之華,寧須綈錦之麗!故璿室崇構,商辛以之滅亡;阿房崛起,二世是以傾覆。
ér bù zūn gǔ diǎn, bù niàn qián zhāng, guǎng lì chí tái, duō yíng gōng guàn, jīn pū yù hù, qīng suǒ dan chi, bì kuī rì yuè, gé hé hán shǔ
而不遵古典,不念前章,廣立池台,多營宮觀,金鋪玉戶,青瑣丹墀,蔽虧日月,隔閡寒暑。
qióng shēng rén zhī jīn lì, qìng tiān xià zhī zī cái, shǐ guǐ shàng nán wéi zhī, láo rén gù qí bù kě
窮生人之筋力,罄天下之資財,使鬼尚難為之,勞人固其不可。
qí zuì sì yě
其罪四也。
gōng tián suǒ chè, bù guò shí mǔ rén lì suǒ gōng, cái zhǐ sān rì
公田所徹,不過十畝;人力所供,才止三日。
shì yǐ qīng yáo báo fù, bù duó nóng shí, níng jī yú rén, wú cáng yú fǔ
是以輕徭薄賦,不奪農時,寧積於人,無藏於府。
ér kē shuì fán wěi, bù zhī jì jí měng huǒ lǚ shāo, lòu zhī nán mǎn
而科稅繁猥,不知紀極;猛火屢燒,漏卮難滿。
tóu huì jī liǎn, nì zhé shí nián zhī zū zhù zhóu qí kōng, rì sǔn qiān jīn zhī fèi
頭會箕斂,逆折十年之租;杼軸其空,日損千金之費。
fù mǔ bù bǎo qí chì zǐ, fū qī xiàng qì yú kuāng chuáng
父母不保其赤子,夫妻相棄於匡床。
wàn hù zé chéng guō kōng xū, qiān lǐ zé yān huǒ duàn miè
萬戶則城郭空虛,千里則煙火斷滅。
xī shǔ wáng sūn zhī shì, fān tóng yuán xiàn zhī pín dōng hǎi mí zhú zhī jiā, é chéng dèng tōng zhī guǐ
西蜀王孫之室,翻同原憲之貧;東海糜竺之家,俄成鄧通之鬼。
qí zuì wǔ yě
其罪五也。
gǔ xiān zhé wáng, bǔ zhēng xún shòu, táng yú wǔ zài, zhōu zé yī jì
古先哲王,卜征巡狩,唐虞五載,周則一紀。
běn yù qīn wèn jí kǔ, guān shěng fēng yáo, nǎi fù guǎng jī xīn chú, duō bèi yōng xì
本欲親問疾苦,觀省風謠,乃復廣積薪芻,多備饔餼。
nián nián lì lǎn, chǔ chù dēng lín, cóng chén pí bì, gōng dùn xīn kǔ
年年曆覽,處處登臨,從臣疲弊,供頓辛苦。
piāo fēng dòng yǔ, liáo qiè bǐ yú xiān qū chē zhé mǎ jī, suì zhōu xíng yú tiān xià
飄風凍雨,聊竊比於先驅;車轍馬跡,遂周行於天下。
qín huáng zhī xīn wèi yǐ, zhōu mù zhī yì nán qióng
秦皇之心未已,周穆之意難窮。
yàn xī mǔ ér gē yún, fú dōng hǎi ér guān rì
宴西母而歌雲,浮東海而觀日。
jiā kǔ nà jiē zhī qín, rén zǔ lái sū zhī wàng
家苦納秸之勤,人阻來蘇之望。
qiě fú tiān xià yǒu dào, shǒu zài hǎi wài, yí bù luàn huá, zài dé fēi xiǎn
且夫天下有道,守在海外,夷不亂華,在德非險。
cháng chéng zhī yì, zhàn guó suǒ wéi, nǎi shì jū zhà zhī fēng, fēi guān jī gǔ zhī fǎ
長城之役,戰國所為,乃是狙詐之風,非關稽古之法。
ér zhuī zōng qín dài, bǎn zhù gèng xìng, xí qí jī xū, yán mào wàn lǐ, shī hái bì yě, xuè liú chéng hé, jī yuàn mǎn yú shān chuān, hào kū dòng yú tiān dì
而追蹤秦代,板築更興,襲其基墟,延袤萬里,屍骸蔽野,血流成河,積怨滿於山川,號哭動於天地。
qí zuì liù yě
其罪六也。
liáo shuǐ zhī dōng, cháo xiǎn zhī dì, yǔ gòng yǐ wéi huāng fú, zhōu wáng qì ér bù chén, shì yǐ jī mí, dá qí shēng jiào, gǒu yù ài rén, fēi qiú tà tǔ
遼水之東,朝鮮之地,《禹貢》以為荒服,周王棄而不臣,示以羈縻,達其聲教,苟欲愛人,非求拓土。
yòu qiáng nǔ mò shǐ, lǐ wú chuān yú lǔ gǎo chōng fēng yú lì, jù néng dòng yú hóng máo? shí tián dé ér wú kān, jī lèi dàn ér hé yòng? ér shì zhòng hù lì, qiáng bīng dú wǔ, wéi zài bìng tūn, bù sī cháng cè
又強弩末矢,理無穿於魯縞;衝風餘力,詎能動於鴻毛?石田得而無堪,雞肋啖而何用?而恃眾怙力,強兵黷武,惟在併吞,不思長策。
fū bīng, yóu huǒ yě bù jí, jiāng zì fén, suì lìng yì zhào yí rén, zhǐ lún mò fǎn
夫兵,猶火也;不戢,將自焚,遂令億兆夷人,只輪莫返。
fū chāi sàng guó, shí wèi huáng chí zhī méng fú jiān miè shēn, liáng yóu shòu chūn zhī yì
夫差喪國,實為黃池之盟;苻堅滅身,良由壽春之役。
yù bǔ míng chán yú qián, bù zhī xié dàn zài hòu
欲捕鳴蟬於前,不知挾彈在後。
fù shǐ xiāng gù, zhuā ér chéng háng, yì fū qiè chǐ, zhuàng shì è wàn
復矢相顧,髽而成行,義夫切齒,壯士扼腕。
qí zuì qī yě
其罪七也。
zhí yán qǐ wò, wáng chén fěi gōng, wéi mù cóng shéng, ruò jīn xū lì
直言啟沃,王臣匪躬,惟木從繩,若金須礪。
táng yáo jiàn gǔ, sī wén xiàn tì zhī yán xià yǔ xuán táo, shí tīng zhēn guī zhī měi
唐堯建鼓,思聞獻替之言;夏禹懸鞀,時聽箴規之美。
ér bì jiàn wéi bo, dù xián jí néng, zhí shì zhèng rén, jiē yóu tú hài
而愎諫違卜,蠹賢嫉能,直士正人,皆由屠害。
zuǒ pú yè qí guó gōng gāo yǐng, shàng zhù guó sòng guó gōng hè ruò bì, huò wén chāng shàng xiàng, huò xì liǔ gōng chén, zàn tǔ liáng yào zhī yán, fān jiā shǔ lòu zhī cì
左僕射、齊國公高穎,上柱國、宋國公賀若弼,或文昌上相,或細柳功臣,暫吐良藥之言,翻加屬鏤之賜。
lóng féng wú zuì, biàn zāo xià guǐ zhī zhū wáng zǐ hé gū? làn bèi shāng xīn zhī lù
龍逢無罪,便遭夏癸之誅;王子何辜?濫被商辛之戮。
suì lìng jūn zǐ jié shé, xián rén jiān kǒu
遂令君子結舌,賢人緘口。
zhǐ bái rì ér bǐ shèng, shè cāng tiān ér gǎn qī, bù wù guó zhī jiāng wáng, bù zhī sǐ zhī jiāng zhì
指白日而比盛,射蒼天而敢欺,不悟國之將亡,不知死之將至。
qí zuì bā yě
其罪八也。
shè guān fēn zhí, guì zài quán héng chá yù wèn xíng, wú wén fàn yù
設官分職,貴在銓衡;察獄問刑,無聞販鬻。
ér qián shén qǐ lùn, tóng xiù wèi gōng, liáng jì shòu huáng jīn zhī shé, mèng tuó jiàn pú táo zhī jiǔ
而錢神起論,銅臭為公,梁冀受黃金之蛇,孟佗薦蒲萄之酒。
suì shǐ yí lún yōu cǎn, zhèng yǐ huì chéng, jūn zǐ zài yě, xiǎo rén zài wèi
遂使彝倫攸篸,政以賄成,君子在野,小人在位。
jī xīn jū shàng, tóng jí àn zhī yán náng qián bù rú, shāng zhào yī zhī fù
積薪居上,同汲黯之言;囊錢不如,傷趙壹之賦。
qí zuì jiǔ yě
其罪九也。
xuān ní yǒu yán, wú xìn bù lì, yòng mìng shǎng zǔ, yì qǐ shí yán? zì hūn zhǔ sì wèi, měi suì xíng xìng, nán běi xún shòu, dōng xī zhēng fá
宣尼有言,無信不立,用命賞祖,義豈食言?自昏主嗣位,每歲行幸,南北巡狩,東西征伐。
zhì rú hào mén péi bì, dōng dōu shǒu gù, wén xiāng yě zhàn, yàn mén jiě wéi
至如浩亹陪蹕,東都守固,閿鄉野戰,雁門解圍。
zì wài zhēng fū, bù kě shèng jì
自外征夫,不可勝紀。
jì lì gōng xūn, xū chóu guān jué
既立功勳,須酬官爵。
ér zhì huái fān fù, yán xíng fú guǐ, wēi jí zé xūn shǎng xuán shòu, kè dìng zé sī lún bù xíng, yì shāng yāng zhī bān jīn, tóng xiàng wáng zhī wán yìn
而志懷翻覆,言行浮詭,危急則勛賞懸授,克定則絲綸不行,異商鞅之頒金,同項王之刓印。
fāng ěr zhī xià, bì yǒu xuán yú, xī qí zhòng shǎng, qiú rén sǐ lì, zǒu wán nì pō, pǐ cǐ fēi nàn
芳餌之下,必有懸魚,惜其重賞,求人死力,走丸逆坡,匹此非難。
fán bǎi xiāo xióng, shuí bù chóu yuàn
凡百驍雄,誰不仇怨。
zhì yú pǐ fū zuì ěr, sù nuò bù kuī, jì zài shèng yú, èr sān qí dé
至於匹夫蕞爾,宿諾不虧,既在乘輿,二三其德。
qí zuì shí yě
其罪十也。
yǒu yī yú cǐ, wèi huò bù wáng
有一於此,未或不亡。
kuàng sì wéi bù zhāng, sān líng zǒng cuì, wú xiǎo wú dà, yú fū yú fù, gòng shí yīn wáng, xián zhī xià miè
況四維不張,三靈總瘁,無小無大,愚夫愚婦,共識殷亡,咸知夏滅。
qìng nán shān zhī zhú, shū zuì wèi qióng jué dōng hǎi zhī bō, liú è nán jǐn
罄南山之竹,書罪未窮;決東海之波,流惡難盡。
shì yǐ qióng qí zāi yú shàng guó, yà? bào yú zhōng yuán
是以窮奇災於上國,猰?暴於中原。
sān hé zòng fēng shǐ zhī tān, sì hǎi bèi cháng shé zhī dú, bǎi xìng jiān wáng, dài wú yí lèi, shí fēn wéi jì, cái yī ér yǐ
三河縱封豕之貪,四海被長蛇之毒,百姓殲亡,殆無遺類,十分為計,才一而已。
cāng shēng lǐn lǐn, xián yōu qǐ guó zhī bēng chì zǐ áo áo, dàn chóu lì yáng zhī xiàn
蒼生懍懍,咸憂杞國之崩;赤子嗷嗷,但愁歷陽之陷。
qiě guó zuò jiāng gǎi, bì yǒu cháng qī, liù bǎi yīn wáng zhī nián, sān shí jī zhōng zhī shì
且國祚將改,必有常期,六百殷亡之年,三十姬終之世。
gù chèn lù yún:" suí shì sān shí liù nián ér miè
故讖籙云:「隋氏三十六年而滅。
" cǐ zé yàn dé zhī xiàng yǐ zhāng, dài zhōng zhī zhào xiān jiàn
」此則厭德之象已彰,代終之兆先見。
huáng tiān wú qīn, wéi dé shì fǔ
皇天無親,惟德是輔。
kuàng nǎi chān qiǎng jìng tiān, shēn xū wèi zhī chú jiù suì xīng rù jǐng, gān gōng yǐ wéi yì xīng
況乃攙搶竟天,申繻謂之除舊;歲星入井,甘公以為義興。
jiān zhū què mén shāo, zhèng yáng rì shí, hú míng guǐ kū, chuān jié shān bēng
兼朱雀門燒,正陽日蝕,狐鳴鬼哭,川竭山崩。
bìng shì zōng miào wèi xū zhī yāo, jīng jí lǚ tíng zhī shì
並是宗廟為墟之妖,荊棘旅庭之事。
xià shì zé zāi xìn fēi duō, yīn rén zé jiù zhēng gèng shǎo
夏氏則災釁非多,殷人則咎徵更少。
qiān niú rù hàn, fāng zhī dà luàn zhī qī wáng liáng cè mǎ, shǐ yàn bīng chē zhī huì
牽牛入漢,方知大亂之期;王良策馬,始驗兵車之會。
jīn zhě shùn rén jiāng gé, xiān tiān bù wéi, dà shì mèng jīn, chén mìng jǐng bó, sān qiān liè guó, bā bǎi zhū hóu, bù móu ér tóng cí, bù zhào ér zì zhì
今者順人將革,先天不違,大誓孟津,陳命景亳,三千列國,八百諸侯,不謀而同辭,不召而自至。
hōng hōng yǐn yǐn, rú tíng rú léi, biāo hǔ xiào ér gǔ fēng shēng, yìng lóng xiāng ér jǐng yún qǐ
轟轟隱隱,如霆如雷,彪虎嘯而谷風生,應龍驤而景雲起。
wǒ wèi gōng cōng míng shén wǔ, qí shèng guǎng yuān, zǒng qī dé ér zài gōng, bāo jiǔ gōng ér tǐng chū
我魏公聰明神武,齊聖廣淵,總七德而在躬,包九功而挺出。
zhōu tài bǎo wèi gōng zhī sūn, shàng zhù guó pú shān gōng zhī zǐ
周太保、魏公之孫,上柱國、蒲山公之子。
jiā chuán shèng dé, wǔ wáng chéng jì lì zhī jī dì qǐ yuán xūn, shì zǔ sì yuán huáng zhī yè
家傳盛德,武王承季歷之基;地啟元勛,世祖嗣元皇之業。
dǔ shēng bái shuǐ, rì jiǎo zhī xiāng biàn zhāng zài dàn dān líng, dà bǎo zhī wén sī zhe
篤生白水,日角之相便彰;載誕丹陵,大寶之文斯著。
jiā yǐ xìng fú tú wěi, míng xié gē yáo, liù hé suǒ yǐ guī xīn, sān líng suǒ yǐ gǎi bo
加以姓符圖緯,名協歌謠,六合所以歸心,三靈所以改卜。
wén wáng è yú yǒu lǐ, chì què fāng lái gāo zǔ yǐn yú dàng shān, tóng yún zì qǐ
文王厄於羑里,赤雀方來;高祖隱於碭山,彤雲自起。
bīng zhū bù dào, chì fú zhì zì cháng ān fēng ruì nán dāng, huáng xīng chū yú liáng sòng
兵誅不道,《赤伏》至自長安;鋒銳難當,黃星出於梁、宋。
jiǔ wǔ lóng fēi zhī shǐ, tiān rén bào biàn zhī chū, lì shì zhū nán, dà dí mí yǒng
九五龍飛之始,天人豹變之初,歷試諸難,大敵彌勇。
shàng zhù guó sī tú dōng jùn gōng dí ràng gōng xuān dì gòu, yì liàng jīng lún, yī yǐn zhī zuǒ chéng tāng, xiāo hé zhī fǔ gāo dì
上柱國、司徒、東郡公翟讓功宣締構,翼亮經綸,伊尹之佐成湯,蕭何之輔高帝。
shàng zhù guó zǒng guǎn qí guó gōng mèng ràng, zhù guó lì chéng gōng mèng chàng, zhù guó jiàng jùn gōng péi xíng yǎn, dà jiàng jūn zuǒ zhǎng shǐ bǐng yuán zhēn děng, bìng yùn chóu qiān lǐ, yǒng guàn sān jūn, jī jiàn zé jié jiāo duàn áo, wān hú zé yín yuán luò yàn
上柱國、總管、齊國公孟讓,柱國、歷城公孟暢,柱國、絳郡公裴行儼,大將軍、左長史邴元真等,並運籌千里,勇冠三軍,擊劍則截蛟斷鰲,彎弧則吟猿落雁。
hán péng jiàng guàn, chéng pèi gōng zhī jī kòu jiǎ wú féng, fèng xiāo wáng zhī yè
韓、彭、絳、灌,成沛公之基;寇、賈、吳、馮,奉蕭王之業。
fù yǒu méng lún xié zhōu zhī shì, bá jù tóu shí zhī fū, jì mǎ zhuī fēng, wú gē zhào rì
復有蒙輪挾輈之士,拔距投石之夫,驥馬追風,吳戈照日。
wèi gōng shǔ dāng qī yùn, fú zī yì zhào
魏公屬當期運,伏茲億兆。
gōng huàn jiǎ zhòu, bá shè shān chuān, zhì fēng mù yǔ, qǐ cí láo juàn, suì qǐ xī bó zhī shī, jiāng wèn nán cháo zhī zuì
躬擐甲冑,跋涉山川,櫛風沐雨,豈辭勞倦,遂起西伯之師,將問南巢之罪。
bǎi wàn chéng lǚ, sì qī wéi míng, hū xī zé hé wèi jué liú, chì zhà zé sōng huá zì bá
百萬成旅,四七為名,呼吸則河、渭絕流,叱咤則嵩、華自拔。
yǐ cǐ gōng chéng, hé chéng bù xiàn yǐ cǐ jī zhèn, hé zhèn bù cuī! pì yóu xiè cāng hǎi ér guàn cán yíng, jǔ kūn lún ér yā xiǎo luǎn
以此攻城,何城不陷;以此擊陣,何陣不摧!譬猶瀉滄海而灌殘熒,舉崑崙而壓小卵。
gǔ xíng ér jìn, bǎi dào jù qián, yǐ jīn yuè èr shí yī rì jiè yú dōng dōu
鼓行而進,百道俱前,以今月二十一日屆於東都。
ér hūn cháo wén wǔ liú shǒu duàn dá děng, kūn wú è rěn, fēi lián jiān nìng, jiǔ mí tiān shù, gǎn jù yì bīng, qū lǜ chǒu tú, zhòng yǒu shí wàn, huí luò cāng běi, suì lái jǔ fǔ
而昏朝文武、留守段達等,昆吾惡稔,飛廉奸佞,久迷天數,敢拒義兵,驅率醜徒,眾有十萬,回洛倉北,遂來舉斧。
yú shì xióng pí jué zhú, pí hǔ zhēng xiān, yīn qí dǎo gē zhī xīn, chéng wǒ pò zhú zhī shì, céng wèi xuán zhǒng, wǎ jiě bīng xiāo, kēng zú zé cháng píng wèi duō, jī jiǎ zé xióng ěr wèi xiǎo
於是熊羆角逐,貔虎爭先,因其倒戈之心,乘我破竹之勢,曾未旋踵,瓦解冰銷,坑卒則長平未多,積甲則熊耳為小。
dá děng zhù jié wéi nüè, yīng chéng zì gù, tī chōng luàn wǔ, tú shè jiǔ jù zhī móu gǔ jiǎo jiāng míng, kōng píng bǎi lóu zhī xiǎn
達等助桀為虐,嬰城自固,梯衝亂舞,徒設九拒之謀;鼓角將鳴,空憑百樓之險。
yàn cháo wèi mù, yú yóu sòng chí, tiǎn miè zhī qī, fěi cháo yī mù
燕巢衛幕,魚游宋池,殄滅之期,匪朝伊暮。
rán xìng luò hǔ láo, guó jiā chǔ jī, wǒ yǐ xiān jù, wèi rì jiǔ yǐ
然興洛、虎牢,國家儲積,我已先據,為日久矣。
jì dé huí luò, yòu qǔ lí yáng, tiān xià zhī cāng, jǐn fēi suí yǒu
既得回洛,又取黎陽,天下之倉,盡非隋有。
sì fāng qǐ yì, zú shí zú bīng, wú qián wú dí
四方起義,足食足兵,無前無敵。
péi guāng lù rén jī, xióng cái shàng jiàng, shòu shèn zhuān zhēng, xiá ěr yōu píng, ān wēi shì tuō, nǎi shí jī zhī biàn, qiān yīn shì xià
裴光祿仁基,雄才上將,受脤專征,遐邇攸憑,安危是托,乃識機知變,遷殷事夏。
yuán qiān qín zì lán shuǐ, zhāng xū tuó huò zài xíng yáng, dòu qìng zhàn méi yú huái nán, guō xún shòu shǒu yú hé běi, suí zhī wáng hòu, liáo kě zhī yě
袁謙擒自藍水,張須陀獲在滎陽,竇慶戰沒於淮南,郭詢授首於河北,隋之亡候,聊可知也。
qīng hé gōng fáng yàn zǎo, jìn bǐng róng lǜ, lüè dì dōng nán, shī zhī suǒ lín, fēng xíng diàn jī
清河公房彥藻,近秉戎律,略地東南,師之所臨,風行電擊。
ān lù rǔ nán, suí jī dàng dìng huái ān jì yáng, é rán sòng kuǎn
安陸、汝南,隨機盪定;淮安、濟陽,俄然送款。
xú yuán lǎng yǐ píng lǔ jùn, mèng hǎi gōng yòu pò jì yáng, hǎi nèi yīng xióng, xián lái huí yìng
徐圓朗已平魯郡,孟海公又破濟陽,海內英雄,咸來回應。
fēng mín shàn qǔ píng yuán zhī jìng, hǎo xiào dé jù lí yáng zhī cāng, lǐ shì xióng hǔ shì yú cháng píng, wáng dé rén yīng yáng yú shàng dǎng
封民贍取平原之境,郝孝德據黎陽之倉,李士雄虎視於長平,王德仁鷹揚於上黨。
huá gōng lǐ jǐng kǎo gōng láng zhōng fáng shān jī fā zì lín yú, liú xìng zǔ qǐ yú bái shuò, cuī bái jū zài yǐng chuān qǐ, fāng xiàn bó yǐ qiáo jùn lái, gè yōng shù wàn zhī bīng, jù qī mù yě zhī huì
滑公李景、考功郎中房山基發自臨渝,劉興祖起於白朔,崔白駒在潁川起,方獻伯以譙郡來,各擁數萬之兵,俱期牧野之會。
cāng míng zhī yòu, hán gǔ yǐ dōng, niú jiǔ xiàn yú jūn qián, hú jiāng yíng yú dào lù
滄溟之右,函谷以東,牛酒獻於軍前,壺漿盈於道路。
zhū jūn děng bìng yì guān shì zhòu, qǐ zǐ liáng cái, shén dǐng líng yì zhī qiū, liè dì fēng hóu zhī shǐ, bào biàn què qǐ, jīn yě qí shí, tuó míng biē yīng , jiàn jī ér zuò, yí gè jiū lǜ zǐ dì, gòng jiàn gōng míng
諸君等並衣冠世胄,杞梓良才,神鼎靈繹之秋,裂地封侯之始,豹變鵲起,今也其時,鼉鳴鱉應 ,見機而作,宜各鳩率子弟,共建功名。
gěng yǎn zhī fù guāng wǔ, xiāo hé zhī fèng gāo dì, qǐ zhǐ jīn zhāng zǐ shòu, huá gài zhū lún, fù guì yǐ zhòng dāng nián, zhōng zhēn yǐ chuán yì yè, qǐ bù shèng zāi! ruò suí dài guān rén, tóng fèi yáo zhī quǎn, shàng hé wáng mǎng zhī ēn, réng huái kuǎi kuì zhī lù
耿弇之赴光武,蕭何之奉高帝,豈止金章紫綬,華蓋朱輪,富貴以重當年,忠貞以傳奕葉,豈不盛哉!若隋代官人,同吠堯之犬,尚荷王莽之恩,仍懷蒯聵之祿。
shěn pèi sǐ yú yuán shì, bù rú zhāng hé guī cáo fàn zēng kùn yú xiàng wáng, wèi ruò chén píng cóng hàn
審配死於袁氏,不如張郃歸曹;范增困於項王,未若陳平從漢。
wèi gōng tuī yǐ chì xīn, dāng jiā hǎo jué, zé mù ér chù, lìng bù zì yí
魏公推以赤心,當加好爵,擇木而處,令不自疑。
tuō měng hǔ yóu yù, zhōu zhōng dí guó, sù shā zhī rén gòng fù qí zhǔ, péng chǒng zhī pū zì shā qí jūn, gāo guān shàng shǎng, jí yǐ xiāng shòu
脫猛虎猶豫,舟中敵國,夙沙之人共縛其主,彭寵之仆自殺其君,高官上賞,即以相授。
rú àn yú chéng shì, shǒu mí bù fǎn, kūn shān zòng huǒ, yù shí jù fén, ěr děng shì qí, huǐ jiāng hé jí! huáng hé dài dì, míng yú dàn dàn zhī yán jiǎo rì lì tiān, zhī wǒ qín qín zhī yì
如暗於成事,守迷不反,崑山縱火,玉石俱焚,爾等噬臍,悔將何及!黃河帶地,明余旦旦之言;皎日麗天,知我勤勤之意。
bù gào hǎi nèi, xián shǐ wén zhī
布告海內,咸使聞知。