dì yī zhé
第一折
chōng mò wáng ān shí shàng, shī yún huáng juàn qīng dēng yī fǔ rú. jiǔ jīng sān shǐ fù zhōng jū. xué ér dì yī xū dāng jì, yǎng zǐ xiū jiào bù kàn shū. xiǎo shēng xìng wáng míng ān shí, zì jiè fǔ, jīn líng jiàn kāng rén shì, guān bài cān zhèng zhī zhí. jīn yīn sū zǐ zhān nǎi méi zhōu méi shān xiàn rén yě, nǎi sū lǎo quán zhī zǐ, dì yuē zi yóu, mèi yuē zi měi. sū shì yǔ mǒu tóng zài dì xué dú shū, jīn yīng guò jǔ, guān bài duān míng diàn dà xué shì. xiǎo guān jiā zhōng ān pái yán yàn, guǎn dài zi zhān, lìng rén qǐng qù. zi zhān jiàn pū yāo chā yī shàn, shàng yǒu shī yī lián. dōng pō yīn qǔ wán zhī, zhī xiǎo guān suǒ zuò:" tíng qián zuó yè xī fēng qǐ, chuī luò huáng huā mǎn dì jīn." dōng pō kàn bì hòu, xù liǎng jù chéng qí yī jué. tā dào:" qiū huā bù bǐ chūn huā xiè, shuō yǔ shī rén zǐ xì yín." cǐ rén bù zhī huáng zhōu jú huā xiè. jīn yè wǎn jiān, ān pái yán xí, qǐng qín shǎo yóu hè fāng huí, yǔ sū dōng pō qìng duān míng diàn dà xué shì. wèi hé yè jiān pái shè yán xí? yīn ǎn fū rén wén zhī sū shì xiōng huái jǐn xiù, kǒu tǔ zhū jī, yǒu guàn shì zhī cái, wèi zēng dé yù. jiù jīn wǎn yán jiān, chū jiā lè nǚ zǐ shù rén, nèi cáng zhe fū rén, yǔ zhòng nǚ zǐ yì bān shū zhuāng, bì yào jiàn sū shì zhī miàn, yǒu hé nán zāi! lìng rén qǐng xué shì qù le, zhè zǎo wǎn gǎn dài lái yě. wài bàn qín shǎo yóu shàng, shī yún lóng lóu fēng gé jiǔ zhòng chéng, xīn zhù shā dī zǎi xiàng xíng. wǒ guì wǒ róng jūn mò xiàn, shí nián qián shì yī shū shēng. xiǎo guān xìng qín míng guān, zì shǎo yóu. zì yuán yòu chū jǔ xián liáng fāng zhèng, dōng pō jiàn yú cháo, chú xiǎo guān tài xué bó shì. jīn yīn zǐ zhān gōng bài duān míng diàn dà xué shì, yǒu wáng ān shí jīn wǎn ān pái yán yàn, qǐng ǎn zhòng guān yǔ dōng pō hè zhí, xiǎo guān xū suǒ zǒu yī zāo qù. kě zǎo lái dào yě. zuǒ yòu rén bào fù qù, dào yǒu qín guān zài yú mén shǒu. zhī hóu bào kē, yún dà rén, yǒu shǎo yóu dà rén xià mǎ yě. wáng yún dào yǒu qǐng. zhī yún lǐ huì de. dà rén yǒu qǐng. jiàn kē, qín yún xiàng gōng zǎo jiān lìng rén lái qǐng, bù gǎn yǒu wéi, jí biàn fù yàn. wáng yún xiàng gōng, yīn sū zǐ zhān guān bài duān míng diàn dà xué shì, xiǎo guān jīn yè pái shè yī yàn, shū shí báo wèi, tè qǐng zhòng wèi xiàng gōng, hè duān míng diàn xué shì zhī zhí yě. qín yún liàng xiǎo guān yǒu hé dé néng, zhe xiàng gōng rú cǐ zhòng yì. wáng yún shū shí báo wèi, wú shén guǎn dài, xiàng gōng qǐng zuò. zuǒ yòu mén shǒu kàn zhě, ruò yǒu xué shì lái, bào fù wǒ zhī dào. zhī yún lǐ huì de. wài bàn hè fāng huí shàng, shī yún shēng míng dé huà jiǔ tiān wén, liáng yè jiā jiā bù bì mén. yǔ hòu yǒu rén gēng lǜ yě, yuè míng wú quǎn fèi huāng cūn. xiǎo guān hè fāng huí shì yě. jīn sū zǐ zhān guān bài duān míng diàn dà xué shì zhī zhí, yǒu wáng ān shí jīn wǎn ān pái yán yàn, qǐng ǎn zhòng guān yǔ zi zhān hè xué shì zhī zhí, jīn zǎo jiān lìng rén lái qǐng, xiǎo guān xū suǒ zǒu yī zāo qù. kě zǎo lái dào yě. zuǒ yòu rén bào fù qù, dào yǒu hè fāng huí lái le yě. zhī yún lǐ huì de. xiàng gōng, yǒu hè fāng huí xiàng gōng lái le yě. wáng yún dào yǒu qǐng. jiàn kē, hè yún xiàng gōng zǎo jiān lìng rén lái qǐng, xiǎo guān bù gǎn yǒu wéi yě. wáng yún jīn yīn zǐ zhān bài wèi duān míng diàn dà xué shì zhī zhí, xiǎo guān lüè pái xiǎo zhuó, qǐng zhòng wèi xiàng gōng wèi bàn kè. shū shí báo wèi, xiàng gōng qǐng zuò. qín yún xiàng gōng, zài yǒu hé rén? wáng yún bié wú tā kè, zé yǒu zi zhān xué shì. zǎo jiān lìng rén qǐng qù, gǎn dài lái yě. zhèng mò bàn sū dōng pō shàng, yún mǒu xìng sū míng shì, zì zi zhān, dào hào dōng pō, nǎi xī chuān méi zhōu rén yě. yòu xí rú yè, yóu xué zhì jīng shī. féng yī yǒu rén, xìng wáng míng ān shí, zì jiè fǔ,
(沖末王安石上,詩云)黃卷青燈一腐儒。九經三史腹中居。《學而》第一須當記,養子休教不看書。小生姓王名安石,字介甫,金陵建康人氏,官拜參政之職。今因蘇子瞻乃眉州眉山縣人也,乃蘇老泉之子,弟曰子由,妹曰子美。蘇軾與某同在帝學讀書,今應過舉,官拜端明殿大學士。小官家中安排筵宴,管待子瞻,令人請去。子瞻見仆腰插一扇,上有詩一聯。東坡因取玩之,知小官所作:"庭前昨夜西風起,吹落黃花滿地金。"東坡看畢後,續兩句成其一絕。他道:"秋花不比春花謝,說與詩人仔細吟。"此人不知黃州菊花謝。今夜晚間,安排筵席,請秦少游、賀方回,與蘇東坡慶端明殿大學士。為何夜間排設筵席?因俺夫人聞知蘇軾胸懷錦繡,口吐珠璣,有貫世之才,未曾得遇。就今晚筵間,出家樂女子數人,內藏着夫人,與眾女子一般梳妝,必要見蘇軾之面,有何難哉!令人請學士去了,這早晚敢待來也。(外扮秦少游上,詩云)龍樓風閣九重城,新築沙堤宰相行。我貴我榮君莫羨,十年前是一書生。小官姓秦名觀,字少游。自元祐初舉賢良方正,東坡薦於朝,除小官太學博士。今因子瞻宮拜端明殿大學士,有王安石今晚安排筵宴,請俺眾官與東坡賀職,小官須索走一遭去。可早來到也。左右人報復去,道有秦觀在於門首。(祗侯報科,雲)大人,有少游大人下馬也。(王雲)道有請。(祗雲)理會的。大人有請。(見科,秦雲)相公早間令人來請,不敢有違,即便赴宴。(王雲)相公,因蘇子瞻官拜端明殿大學士,小官今夜排設一宴,蔬食薄味,特請眾位相公,賀端明殿學士之職也。(秦雲)量小官有何德能,着相公如此重意。(王雲)蔬食薄味,無甚管待,相公請坐。左右門首看者,若有學士來,報復我知道。(祗雲)理會的。(外扮賀方回上,詩云)聲名德化九天聞,良夜家家不閉門。雨後有人耕綠野,月明無犬吠荒村。小官賀方回是也。今蘇子瞻官拜端明殿大學士之職,有王安石今晚安排筵宴,請俺眾官與子瞻賀學士之職,今早間令人來請,小官須索走一遭去。可早來到也。左右人報復去,道有賀方回來了也。(祗雲)理會的。相公,有賀方回相公來了也。(王雲)道有請。(見科,賀雲)相公早間令人來請,小官不敢有違也。(王雲)今因子瞻拜為端明殿大學士之職,小官略排小酌,請眾位相公為伴客。蔬食薄味,相公請坐。(秦雲)相公,再有何人?(王雲)別無他客,則有子瞻學士。早間令人請去,敢待來也。(正末扮蘇東坡上,雲)某姓蘇名軾,字子瞻,道號東坡,乃西川眉州人也。幼習儒業,遊學至京師。逢一友人,姓王名安石,字介甫,
jīn líng jiàn kāng rén shì, yǔ mǒu tóng guǎn ān xiē. jīn fèng shèng cháo jǔ mǒu yǔ wáng jiè fǔ jí dì, guān lǐ kàn le mǒu suǒ zuò zhī yè, shēn kě lián mǐn, jiā wèi hàn lín xué shì. shì lái wáng jiè fǔ qǐng ǎn yè yàn, xū suǒ zǒu yī zāo qù. wǒ xiǎng wéi rén bàn shì qīng pín, shí zài kǔ zhì, xué dé xiōng zhōng yǒu wù, wèi cháo tíng xiǎn guān, zhì guó píng tiān xià, dāng suǒ wéi yě. xiǎng ǎn xiù cái měi xué jiù wén zhāng, fú chí shèng zhǔ, fāng xiǎn dà zhàng fū zhī zhì yě. chàng
金陵建康人氏,與某同館安歇。今奉聖朝舉某與王介甫及第,官里看了某所作之業,深可憐憫,加為翰林學士。適來王介甫請俺夜宴,須索走一遭去。我想為人半世清貧,十載苦志,學得胸中有物,為朝廷顯官,治國平天下,當所為也。想俺秀才每學就文章,扶持聖主,方顯大丈夫之志也。(唱)
xiān lǚ diǎn jiàng chún xiǎng yī měi shí zǎi hán chuāng, píng shēng zhǐ wàng, dēng chūn bǎng. jīn rì biàn huái bǎo mí bāng, shuí kěn dài jǔ zhí cuò zhū wǎng.
【仙呂】【點絳唇】想伊每十載寒窗,平生指望,登春榜。今日便懷寶迷邦,誰肯待舉直錯諸枉。
hùn jiāng lóng chì jǐn de sī wén tiān sàng, kōng jiāng zhè měi yù yùn kuì cáng. nǐ biàn néng gōu piàn yán zhé yù, yī yǔ xīng bāng, bù kěn qù lán shěng yī zhāo dēng běi quē, biàn xiǎng zhè máo lú sān gù dào nán yáng. máo zhuī fá jǐn, tiě yàn mó chuān, gāo gē gǔ fù, cháng xiào xiān rán. wǒ zé dài màn dēng lín gǎn kǎi yuè tā zhè gè zhòng xuān lóu, wǒ zé pà yǒu cái wú mìng de zài yán huí xiàng, wǒ zé dài yǎng hào rán yuán mén jī xuě, jiǔ yǐ hòu kōng jiē tàn dé pān bìn chéng shuāng.
【混江龍】赤緊的斯文天喪,空將這美玉韞匱藏。你便能勾片言折獄,一語興邦,不肯去蘭省一朝登北闕,便想這茅廬三顧到南陽。毛錐乏盡,鐵硯磨穿,高歌鼓腹,長笑掀髯。我則待慢登臨感慨悅他這個仲宣樓,我則怕有才無命的在顏回巷,我則待養浩然袁門積雪,久以後空嗟嘆得潘鬢成霜。
qiě xiū shuō bié rén, zé lùn xiǎo guān, wèi gōng míng duó de guó jiā fù guì, yě fēi tóng róng yì yě ā! chàng
且休說別人,則論小官,為功名奪得國家富貴,也非同容易也呵!(唱)
yóu hú lú qiě zé shuō wǒ yuǎn zhì qīng lí fù mǔ xiāng, tóu jīng shī yìng jǔ chǎng, jiāng qún rú zhàn tuì qì áng áng, duó zhè hàn lín liǎng zì biāo jīn bǎng, biàn shì nà yǔ mén sān jí táo huā làng. nà shí jié jìn biǎo zhāng, cái néng gōu jiàn dì zhèng. jiāng bái yī tuō zài jīn jiē shàng, biàn néng gōu pī zǐ shòu huàn jīn zhāng.
【油葫蘆】且則說我遠志輕離父母鄉,投京師應舉場,將群儒戰退氣昂昂,奪這翰林兩字標金榜,便是那禹門三級桃花浪。那時節進表章,才能勾見帝正。將白衣脫在金階上,便能勾披紫綬換金章。
tiān xià lè nèn shí jié xuān cì méng ēn chū jiàn zhāng, zhū yě bō shang, liè zài liǎng xiāng, qǐ zhé lóng yī shēng léi zhèn xiǎng. huì fēng yún zhì sì fāng, suì gōng míng zhǐ bàn zhāng, yě shì nán ér dāng zì qiáng.
【天下樂】恁時節宣賜蒙恩出建章,朱也波裳,列在兩廂,起蟄龍一聲雷震響。會風雲志四方,遂功名紙半張,也是男兒當自強。
yún kě zǎo lái dào yě. bào fù qù, dào yǒu sū shì zài yú mén shǒu. bào kē, wáng yún xué shì lái le yě. dào yǒu qǐng. jiàn kē, zhèng mò yún xiàng gōng, liàng xiǎo guān yǒu hé dé néng, zhe jiè fǔ rú cǐ zhòng yì. wáng yún shū shí báo wèi, lüè biǎo cùn chéng. zuǒ yòu jiāng jiǔ lái, xué shì mǎn yǐn yī bēi. zhèng mò yún xiǎo guān bù gǎn. chàng
(雲)可早來到也。報復去,道有蘇軾在於門首。(報科,王雲)學士來了也。道有請。(見科,正末雲)相公,量小官有何德能,着介甫如此重意。(王雲)蔬食薄味,略表寸誠。左右將酒來,學士滿飲一杯。(正末雲)小官不敢。(唱)
nà zhā lìng wǒ zhè lǐ zì xiǎng, dōng pō de jì liǎng, zěn bǐ nà dōng shān qì xiàng, zěn zuò de dōng chuáng bàn dāng. zhǔ rén kuān dōng gé kāi, zhí chī de shǔ sè xiǎo dōng fāng liàng, lùn shèn me rì zhào dōng chuāng.
【那吒令】我這裡自想,東坡的伎倆,怎比那東山氣象,怎做的東床伴當。主人寬東閣開,直吃的曙色曉東方亮,論甚麼日照東窗。
què tà zhī qiě xiū shuō hàn lín máng, zàn rù tā qǐ luó xiāng. wǒ zé jiàn zhú yáo hóng yǐng, yuè sè hūn huáng. wáng xué shì, pàn le jīn zhāo chén zuì, yǒu hé bù kě. zhèng mò chàng pàn le jīn xiāo tòng shǎng, wǒ què shèn me jiǎn shū huǎng tī jǐn yín gāng.
【鵲踏枝】且休說翰林忙,暫入他綺羅鄉。我則見燭搖紅影,月色昏黃。(王)學士,拚了今朝沉醉,有何不可。(正末唱)拚了今宵痛賞,我卻甚麼檢書幌剔盡銀缸。
wáng bǎ jiǔ kē xué shì mǎn yǐn yī bēi. dì jiǔ yǔ zhòng kē, hè yún xiǎo guān xiǎng yǔ xué shì bù yī jiāo yóu, jīn rì zi zhān guān bài duān míng diàn dà xué shì, fēi tóng xiǎo kě yě. zhèng mò yún xiǎng xiǎo guān zài bù yī zhī zhōng, zhì qì bù céng duò le. chàng
(王把酒科)學士滿飲一杯。(遞酒與眾科,賀雲)小官想與學士布衣交遊,今日子瞻官拜端明殿大學士,非同小可也。(正末雲)想小官在布衣之中,志氣不曾墮了。(唱)
jì shēng cǎo jīn rì zài biān xiū yuàn, wǎng cháng zhù bīng xuě táng. shī hún gāo yā shān hé zhuàng, qín dàn shén guǐ hún piāo dàng, jiàn huī xīng dǒu hūn wú xiàng. wǒ jiāng zhè jiǔ jīng kǔ zhì èr shí nián, yǎng jiù zhè wǔ líng háo qì sān qiān zhàng. qín yún xiǎng bù yī zhī zhōng, kǔ zhì gōng xí jīng shǐ, jīn rì bó de jīn zhāng zǐ shòu, qiān zhōng zhī lù yě. chàng
【寄生草】今日在編修院,往常住冰雪堂。詩魂高壓山河壯,琴彈神鬼魂飄蕩,劍揮星斗昏無象。我將這九經苦志二十年,養就這五陵豪氣三千丈。(秦雲)想布衣之中,苦志攻習經史,今日博得金章紫綬,千鍾之祿也。(唱)
yāo piān jīn rì yǒu qiān zhōng lù, wǎng cháng wú bàn rì liáng. shí nián lǐ yì qín xí jiǎng, bàn shēng yán cài pín xiū yǎng, cái luò de jīn zhāng zǐ shòu gāo míng wàng. wǒ jiāng zhè wǔ chē huáng juǎn yǐn xiōng zhōng, cái bó de yī lún zào gài fēi tóu shàng. wáng yún zuǒ yòu jiāng jiǔ lái, yǔ xué shì mǎn yǐn yī bēi. yǔ zhòng bǎ jiǔ kē, yún biàn hǎo dào yán qián wú lè, bù chéng huān xiào. xiǎo guān yǒu jiā lè shù rén, zhe yán qián chuī tán gē wǔ wéi lè. xià cì xiǎo de měi, yǔ wǒ huàn chū nà shì qiè lái zhě. wài bàn dàn yǐn zhòng dàn shàng, yún qiè shēn nǎi wáng ān shí fū rén yě. jīn yǒu sū zǐ zhān guān bài duān míng diàn dà xué shì, ǎn xiàng gōng jīn yè pái shè yán yàn, qǐng zhòng guān bìng zi zhān xué shì. wèi hé yè jiān pái yàn? yīn qiè shēn wén zhī zi zhān yǒu guàn shì zhī cái, qiè shēn yào jiàn yī miàn. yán jiān chū jiā lè shì qiè shù rén, qiè shēn yǐn yú shì nǚ zhī zhōng, bì rán jiàn zhī. kě zǎo lái dào xū yán zhī xià yě. jiàn kē, wáng yún nǐ zhè shí shù gè jiā lè shì nǚ, zé zài yú lián wài, chuī de chuī, dàn de dàn, gē de gē. zuǒ yòu yī bì xiāng jiāng jiǔ lái, yǔ xué shì zhòng wèi xiàng gōng dì yī bēi. dì jiǔ, yuè shēng xiǎng kē, zhòng kàn kē, zhèng mò bèi yún cǐ shì nǚ zhōng jué yǒu ān shí fū rén. wǒ zhe yí gè xiǎo jì liǎng, yào zhuàn chū lái. shì hǎo shòu yòng yě ā. chàng
【幺篇】今日有千鍾祿,往常無半日糧。十年禮義勤習講,半生鹽菜貧修養,才落得金章紫綬高名望。我將這五車黃卷隱胸中,才博得一輪皂蓋飛頭上。(王雲)左右將酒來,與學士滿飲一杯。(與眾把酒科,雲)便好道筵前無樂,不成歡笑。小官有家樂數人,着筵前吹彈歌舞為樂。下次小的每,與我喚出那侍妾來者。(外扮旦引眾旦上,雲)妾身乃王安石夫人也。今有蘇子瞻官拜端明殿大學士,俺相公今夜排設筵宴,請眾官並子瞻學士。為何夜間排宴?因妾身聞知子瞻有貫世之才,妾身要見一面。筵間出家樂侍妾數人,妾身隱於侍女之中,必然見之。可早來到虛檐之下也。(見科,王雲)你這十數個家樂侍女,則在於簾外,吹的吹,彈的彈,歌的歌。左右一壁廂將酒來,與學士、眾位相公遞一杯。(遞酒,樂聲響科,眾看科,正末背雲)此侍女中決有安石夫人。我着一個小伎倆,要賺出來。是好受用也呵。(唱)
cūn lǐ yà gǔ yù gōu gāo guà, xiù lián dī fàng. wǒ zé jiàn yín tái de zhè huà zhú, kāi huá yàn yuè shēng liáo liàng. kào zhe zhè cuì ǎi píng, fú róng màn, xiù wéi jǐn zhàng. yí gè gè rén rú yù, huā rú jǐn, jiǔ mǎn shāng, ǎn zhè lǐ bié shì gè fēng guāng huà táng.
【村里迓鼓】玉鈎高掛,繡簾低放。我則見銀台的這畫燭,開華宴樂聲嘹亮。靠着這翠矮屏,芙蓉幔,繡幃錦帳。一個個人如玉,花如錦,酒滿觴,俺這裡別是個風光畫堂。
zhòng zuò yì kē, hè yún xué shì, nǐ jiàn me? zhòng guān tīng qí shēng bù néng dǔ qí miàn, xiǎo guān wèn xué shì qiú zhū yù zán. zhèng mò yún lǐ huì de. qín yún zuǒ yòu jiāng wén fáng sì bǎo lái. zhèng mò xiě kē, yún zhòng wèi xiàng gōng wù zuì, shī jiù le yě. wáng yún yuàn wén. zhèng mò yún zhǐ wén tán bǎn yǔ gē ōu, bú jiàn rú huā bì yuè xiū. ān dé hǎo fēng cóng dì qǐ, dào chuī lián juǎn shàng jīn gōu. zhòng xiào kē, wáng yún zuǒ yòu, jiāng nà xiù lián juǎn qǐ zhě. nèn zhè shí gè shì nǚ zhōng, jiào yí gè yǔ zhòng xiàng gōng bǎ yī bēi. dàn yún lǐ huì de. bǎ zhòng jiǔ kē, zhèng mò chàng
(眾做意科,賀雲)學士,你見麼?眾官聽其聲不能睹其面,小官問學士求珠玉咱。(正末雲)理會的。(秦雲)左右將文房四寶來。(正末寫科,雲)眾位相公勿罪,詩就了也。(王雲)願聞。(正末雲)只聞檀板與歌謳,不見如花閉月羞。安得好風從地起,倒吹簾卷上金鈎。(眾笑科,王雲)左右,將那繡簾捲起者。恁這十個侍女中,教一個與眾相公把一杯。(旦雲)理會的。(把眾酒科,正末唱)
yuán hé lìng diāo pán zhōng ǎi zhuàn xiāng, jīn zhǎn nèi fàn qióng jiāng. zhè de shì zhǔ rén kāi yàn chū hóng zhuāng, liè jīn chāi shí èr xíng. yí gè gè ǒu sī xīn nèn zhī xiān shang, yù yuán cuō fěn jǐng xiāng.
【元和令】雕盤中靄篆香,金盞內泛瓊漿。這的是主人開宴出紅妝,列金釵十二行。一個個藕絲新嫩織仙裳,玉圓搓粉頸香。
wáng yún yī bì xiāng yuè shēng xiǎng zhě. zhèng mò chàng
(王雲)一壁廂樂聲響者。(正末唱)
shàng mǎ jiāo tā měi dōu gōng yàng zhuāng, liè zài liǎng xiāng. zhī tā nà gè shì gōng zhǔ gòng méi xiāng, jiāng yáng chūn bái xuě qí gē chàng. yè zhèng liáng, zhí chī de míng yuè zhuǎn huí láng.
【上馬嬌】他每都宮樣妝,列在兩廂。知他那個是宮主共梅香,將陽春白雪齊歌唱。夜正涼,直吃的明月轉迴廊。
yóu sì mén shàng wū zì rǎo liáng yīn yùn shàng yōu yáng, àn kè nǎo chóu cháng. dàn jiāng luó pà cáng shǒu kē, zhèng mò yún xiǎo niáng zǐ jīn chāi zhuì yě. dàn yòng shǒu mǒ tóu shàng, jiāng pà cáng shǒu kē, zhòng xiào kē, zhèng mò chàng bào yī shēng jīn chāi xié zhuì wū yún shàng, jǔ shǒu yì zhāng kuáng. máng, jiāng luó pà jǐn zhē cáng.
【游四門】尚兀自繞樑音韻尚悠揚,犴客惱愁腸。(旦將羅帕藏手科,正末雲)小娘子金釵墜也。(旦用手抹頭上,將帕藏手科,眾笑科,正末唱)報一聲金釵斜墜烏雲上,舉手意張狂。忙,將羅帕緊遮藏。
shèng hú lú ya, zǎo lòu chū shí zhǐ xiān xiān chūn sǔn zhǎng, tā shēng de yán sè guǒ fēi cháng, qià biàn shì kùn yǐ dōng fēng shuì hǎi táng. sī kōng jiàn guàn, quán shèng sòng yù, xiǎng xiàng fù gāo táng.
【勝葫蘆】呀,早露出十指纖纖春筍長,他生的顏色果非常,恰便似困倚東風睡海棠。司空見慣,全勝宋玉,想象賦《高唐》。
hòu tíng huā tā shēng de liǎn yín pán nì fěn zhuāng, kǒu wēi pēn lán shè xiāng. yún bìn duī yā chì. jīn chāi chā fèng huáng. xì duān xiáng, tā shēng de jiāo róng mú yàng, liào rén jiān wú chǔ zhǎng, xiǎng péng lái shì gù xiāng. yàn pán táo rě xià zuì fēi yāng, fàn tiān tiáo zòu yù huáng.
【後庭花】他生的臉銀盤膩粉妝,口微噴蘭麝香。雲鬢堆鴉翅。金釵插鳳凰。細端詳,他生的嬌容模樣,料人間無處長,想蓬萊是故鄉。宴蟠桃惹下罪非殃,犯天條奏玉皇。
liǔ yè ér ya, tā shēng zài jiǔ zhòng tiān shàng, xià cǎi yún wù luò zài zhāo yáng, tā shēng de qiān jiāo bǎi mèi rén zhōng yàng. bǐ huā huā wú yǔ, bǐ yù yù wú xiāng, kān yí zài lán shě jiāo fáng.
【柳葉兒】呀,他生在九重天上,下彩雲誤落在朝陽,他生的千嬌百媚人中樣。比花花無語,比玉玉無香,堪移在蘭舍椒房。
dài jiǔ kē, yún jiè fǔ, jiǔ gōu le yě. wáng yún xué shì zài yǐn jǐ bēi. qín yún xué shì, hé bù zuò cí yī shǒu. zhèng mò yún lìng rén jiāng zhǐ mò bǐ yàn lái. wáng yún xià cì xiǎo de měi, jiāng zhǐ mò bǐ yàn lái, fàng zài xué shì gēn qián. zhèng mò xiě kē, yún chuāi chuāi xiě jiù le yě. wáng yún xué tǔ shì biǎo bái zán. zhèng mò yún cí jì mǎn tíng fāng. cí yuē: xiāng ǎi diāo pán. hán shēng bīng zhù, huà táng bié shì fēng guāng. zhǔ rén qíng zhòng, kāi yàn chū hóng zhuāng. nì yù yuán cuō sù jǐng, ǒu sī nèn xīn zhī xiān shang. shuāng gē bà, xū yán zhuǎn yuè, yú yùn shàng yōu yáng. rén jiān hé chǔ yǒu sī kōng jiàn guàn, yīng wèi xún cháng. zuò zhōng yǒu kuáng kè, nǎo luàn chóu cháng. bào dào jīn chāi zhuì yě, shí zhǐ lù chūn sǔn xiān cháng. qīn céng jiàn quán shèng sòng yù, xiǎng xiàng fù gāo táng. hè yún xué shì hào gāo cái yě. wáng yún jiāng jiǔ lái, yǔ xué shì zài yǐn jǐ bēi. zhèng mò yún xiǎo guān jiǔ gōu le yě. zuò shuì kē dàn yún xiàng gōng, tiān sè wǎn le yě, qiě guī hòu táng zhōng qù. zhòng yún xiàng gōng, jiǔ gōu le yě. wáng yún zhòng wèi xiàng gōng, zài yǐn jǐ bēi qù. zhòng yún zǐ zhān xué shì dài jiǔ yě. yè shēn lìng rén yī bì xiāng hǎo shēng kàn xué shì, ǎn zhòng guān gào huí yě. zuǒ yòu jiāng mǎ lái, gè huí sī zhái zhōng qù. tóng xià zhèng mò xǐng kē, yún zhòng wèi xiàng gōng ān zài? wáng yún gè huí sī zhái zhōng qù le. zhèng mò yún zhòng wèi xué shì qù le, què cái nà shì qiè xiǎo niáng zǐ, yě huí qù le yě. xiǎo guān gào huí yě. wáng yún xià cì měi jiāng jiǔ lái, zhe xué shì zài yǐn jǐ bēi. zhèng mò yún xiàng gōng jiǔ gōu le yě. chàng
(帶酒科,雲)介甫,酒勾了也。(王雲)學士再飲幾杯。(秦雲)學士,何不作詞一首。(正末雲)令人將紙墨筆硯來。(王雲)下次小的每,將紙墨筆硯來,放在學士跟前。(正末寫科,雲)揣揣寫就了也。(王雲)學土試表白咱。(正末雲)詞寄〔滿庭芳〕。詞曰:香靄雕盤。寒生冰箸,畫堂別是風光。主人情重,開宴出紅妝。膩玉圓搓素頸,藕絲嫩新織仙裳。雙歌罷,虛檐轉月,餘韻尚悠揚。人間何處.有司空見慣,應謂尋常。坐中有狂客,惱亂愁腸。報道金釵墜也,十指露春筍纖長。親曾見、全勝宋玉,想像賦《高唐》。(賀雲)學士好高才也。(王雲)將酒來,與學士再飲幾杯。(正末雲)小官酒勾了也。(做睡科)(旦雲)相公,天色晚了也,且歸後堂中去。(眾雲)相公,酒勾了也。(王雲)眾位相公,再飲幾杯去。(眾雲)子瞻學士帶酒也。夜深令人一壁廂好生看學士,俺眾官告回也。左右將馬來,各回私宅中去。(同下)(正末醒科,雲)眾位相公安在?(王雲)各回私宅中去了。(正末雲)眾位學士去了,卻才那侍妾小娘子,也回去了也。小官告回也。(王雲)下次每將酒來,着學士再飲幾杯。(正末雲)相公酒勾了也。(唱)
wěi shēng kě xī yù shān tuí, jǐn jiào nèn jīn bō yàng, pàn le gè qián hé hòu yǎng. zhōng yè láo shén jiāng zú xià yāng, mò guài wǒ jiǔ xí jiān yán yǔ shū kuáng. chū diāo qiáng, yuè xià xī xiāng, xiāo sǎ xī fēng jiāng zuì hún shuǎng. nèn bǎ jiàng shā lóng jìn zhǎng, wǒ zǐ sī jiāng kuǎn fàng, chèn tiān fēng chuī xià wǔ yún xiāng. xià wáng yún sū shì qù le. pǒ nài cǐ rén wú lǐ. mǒu qǐng nǐ jiā yàn, xiǎo guān shì qiè, yín cí xì què, gèng dài gàn bà. wǒ dào lái rì jiàn le shèng rén shuō guò. yī zhě cǐ rén bù zhī huáng zhōu jú huā xiè, èr zhě chèn cǐ jī huì, jiāng tā biǎn shàng huáng zhōu, chèn le xiǎo guān zhī yuàn. tiān sè wǎn le yě, zuǒ yòu shōu shí guǒ zhuō. wǒ wú shén shì, huí hòu táng qù yě. xià
【尾聲】可惜玉山頹,盡教恁金波漾,拚了個前合後仰。終夜勞神將足下央,莫怪我酒席間言語疏狂。出雕牆,月下西廂,消灑西風將醉魂爽。恁把絳紗籠近掌,我紫絲韁款放,趁天風吹下五雲鄉。(下)(王雲)蘇軾去了。叵耐此人無禮。某請你家宴,小官侍妾,淫詞戲卻,更待干罷。我到來日見了聖人說過。一者此人不知黃州菊花謝,二者趁此機會,將他貶上黃州,趁了小官之願。天色晚了也,左右收拾果桌。我無甚事,回後堂去也。(下)
dì èr zhé
第二折
wài bàn diàn tóu guān shàng, shī yún xiè lǐ yīn yáng zàn shèng wēi, jīng lún tiān dì yǒu qí cái. shēn jìn yù chí xīn jǐn xiù, shǒu diào jīn dǐng jiù yán méi. xiǎo guān nǎi diàn tóu guān shì yě. jīn yǒu sū dōng pō, guān bài duān míng diàn dà xué shì zhī zhí. yǒu ān shí qǐng zhòng guān zài yú zhái zhōng yè yàn, hè zi zhān zhī zhí. jiǔ xí jiān wáng ān shí chū shì qiè shù rén, nèi yǒu ān shí fū rén, yīn yào jiàn sū dōng pō zhī miàn, xí jiān bǎ jiǔ. bù xiǎng sū zǐ zhān dài jiǔ zuò mǎn tíng fāng yī shǒu, xì què dà chén zhī qī. ān shí zòu zhī shèng rén. yī zhě cǐ rén bù zhī huáng zhōu jú huā xiè, jiāng zi zhān biǎn shàng huáng zhōu, xiē mǎ sān nián, zhe tā jí biàn qǐ chéng. xiǎo guān bù gǎn jiǔ tíng jiǔ zhù, xū suǒ huí shèng rén zǒu yī zāo qù. wài bàn shào yáo fū tóng qín hè shàng, shào shī yún qióng tōng zào huà hé tiān jī, sǐ shēng shòu yāo yù xiān zhī. bā guà néng tuī tiān dì lǐ, liù yáo sōu jǐn guǐ shén yí. mǒu xìng shào míng yōng, zì yáo fū. shǐ jiā héng zhāng. zǔ huì dé xīn, fù huì gǔ, jiē yǐn dé bù shì. mǔ lǐ shì, qí jì yáng shì. mǒu yòu cóng fù xǐ gòng chéng, wǎn qiān hé nán, zàng qí qīn yú yī chuān, suì wèi hé nán rén. qǔ qī wáng shì, dé èr zi, bó wēn zhòng liáng shì yě. mǒu lèi méng zài cháo gōng xiāng jiàn jǔ, shòu wèi yǐng chuān tuán liàn tuī guān, mǒu cí jí bù fù. mǒu yòu shí zì xióng qí cái, kāng kǎi yǒu dà zhì, jì xué lì mù gāo yuǎn. zì xī yí shòu yú zhǒng fàng, zhǒng shòu mù bó zhǎng, bó zhǎng shòu yú lǐ tǐng zhī, tǐng zhī shòu yú mǒu. gāo míng guān tiān dì zhī yùn huà, yīn yáng zhī xiāo zhǎng, yǐ dá hū wàn wù zhī biàn. shǐ zhì luò luò, péng bì huán dǔ, bù bì fēng yǔ, gōng cuàn yǐ yǎng qí fù mǔ. suǒ jū yuē ān lè wō, wèi wèng yǒu, dú shū yàn jū qí xià. jiē rén wú guì jiàn qīn shū, yán bì yī yú xiào dì zhōng xìn. jīn yīn zǐ zhān guān bài xué shì zhī zhí, yǒu wáng ān shí zài jiā tíng qǐng zi zhān qìng zhí yè yàn. yīn xí jiān chū jiā lè shù rén, nèi yǒu ān shí zhī qī. zi zhān dài jiǔ zuò mǎn tíng fāng xì zhī. cì rì ān shí yǔ shèng rén shuō zhī, nù jiāng zi zhān biǎn shàng huáng zhōu xiē mǎ. mǒu tóng zhòng guān zài cǐ shí lǐ cháng tíng, ān pái jiǔ yáo, yǔ zi zhān sòng xíng. xià zhe rú cǐ dà xuě, zài cǐ děng hóu. zhè zǎo wǎn gǎn dài lái yě. wài jìng bàn jiān yā jiā tóng shàng, yún zì jiā shì gè jiě zi, shàng sī mìng zhe wǒ jiān yā zhe sū zǐ zhān shàng huáng zhōu qù. chū de zhè chéng lái, fēng yòu dà, xuě yòu jǐn, tā qí zhe mǎ, yě bù zhī tā zài qián miàn zài hòu tou. wǒ bàn zhe tā zhè jiā tóng, yíng zhe fēng xuě, dī zhe tóu zǒu. wù nà jiā tóng xiǎo sī, nèn guān rén zài nà li? jiā tóng yún jiě zi gē ge, ǎn dà rén qí zhe mǎ zài hòu miàn lái yě. wǒ hé nǐ xiān zǒu dào zhè qián tou děng ǎn dà rén. jiě zi yún nǐ yě shuō de shì. jí kuài xíng dòng xiē. jiā tóng yún zǒu zǒu zǒu. zuò dào kē, jiě yún zhè xiǎo de kě zěn me shuì zài dà xuě lǐ, bù qǐ lái zǒu lù, què shì rú hé? tóng yún jiě zi gē ge, zhè tǎ ér yǒu xiē huá. jiě zi yún zhè sī shuō huǎng. guān dào shàng piān nà tǎ ér huá. wǒ shì zǒu, ruò bù huá, wǒ dǎ nǐ gè dì zǐ hái ér. jìng zuò diē kē, yún zhè lǐ yǒu xiē ér huá, zán dǎ wù nà tiáo lù ér shǎng qù bà. zhèng mò qí mǎ shàng, yún xiǎo guān yīn wèi zuó yè ān shí kāi yàn, dài jiǔ zuò yī cí. bù xiǎng cì rì ān shí yǔ guān lǐ shuō zhī, jiāng mǒu bà zhí. zhe zhè bān fēng xuě yòu jǐn, bù gǎn jiǔ tíng jiǔ zhù, zé suǒ shàng huáng zhōu zǒu yī zāo qù, bù zhī hé rì huí cháo. zhǐ yīn xí jiān yán yǔ shū kuáng, shuí xiǎng yǒu jīn rì yě ā! chàng
(外扮殿頭官上,詩云)燮理陰陽贊聖威,經綸天地有奇才。身近玉墀新錦繡,手調金鼎舊鹽梅。小官乃殿頭官是也。今有蘇東坡,官拜端明殿大學士之職。有安石請眾官在於宅中夜宴,賀子瞻之職。酒席間王安石出侍妾數人,內有安石夫人,因要見蘇東坡之面,席間把酒。不想蘇子瞻帶酒作〔滿庭芳〕一首,戲卻大臣之妻。安石奏知聖人。一者此人不知黃州菊花謝,將子瞻貶上黃州,歇馬三年,着他即便起程。小官不敢久停久住,須索回聖人走一遭去。(外扮邵堯夫同秦、賀上,邵詩云)窮通造化合天機,死生壽夭預先知。八卦能推天地理,六爻搜盡鬼神疑。某姓邵名雍,字堯夫。始家衡漳。祖諱德新,父諱古,皆隱德不仕。母李氏,其繼楊氏。某幼從父徙共城,晚遷河南,葬其親於伊川,遂為河南人。娶妻王氏,得二子,伯溫、仲良是也。某累蒙在朝公相薦舉,授為潁川團練推官,某辭疾不赴。某幼時自雄其才,慷慨有大志,既學力慕高遠。自希夷授於种放,種授穆伯長,伯長授於李挺之,挺之授於某。高明觀天地之運化,陰陽之消長,以達乎萬物之變。始至落落,蓬蓽環堵,不蔽風雨,躬爨以養其父母。所居曰安樂窩,為瓮牖,讀書燕居其下。接人無貴賤親疏,言必依於孝弟忠信。今因子瞻官拜學士之職,有王安石在家庭請子瞻慶職夜宴。因席間出家樂數人,內有安石之妻。子瞻帶酒作〔滿庭芳〕戲之。次日安石與聖人說知,怒將子瞻貶上黃州歇馬。某同眾官在此十里長亭,安排酒肴,與子瞻送行。下着如此大雪,在此等侯。這早晚敢待來也。(外淨扮監押、家童上,雲)自家是個解子,上司命着我監押着蘇子瞻上黃州去。出的這城來,風又大,雪又緊,他騎着馬,也不知他在前面在後頭。我伴着他這家童,迎着風雪,低着頭走。兀那家童小廝,恁官人在那裡?(家童雲)解子哥哥,俺大人騎着馬在後面來也。我和你先走到這前頭等俺大人。(解子云)你也說的是。疾快行動些。(家童雲)走、走、走。(做倒科,解雲)這小的可怎麼睡在大雪裡,不起來走路,卻是如何?(童雲)解子哥哥,這塔兒有些滑。(解子云)這廝說謊。官道上偏那塔兒滑。我試走,若不滑,我打你個弟子孩兒。(淨作跌科,雲)這裡有些兒滑,咱打兀那條路兒上去罷。(正末騎馬上,雲)小官因為昨夜安石開宴,帶酒作一詞。不想次日安石與官里說知,將某罷職。着這般風雪又緊,不敢久停久住,則索上黃州走一遭去,不知何日回朝。只因席間言語疏狂,誰想有今日也呵!(唱)
nán chāng yī zhī huā zé wèi wǒ shù bēi kuáng jiǔ zhōng, jīn rì gè sān chàng yáng guān hòu. yī biān cuī xíng sè, mǎn mǎ zài lí chóu. yáng jiǎo fēng sōu sōu, shí yù dōng tiān hòu, màn màn xuě bù xiū. wǒ rú jīn cái chū huáng zhōu, kě yòu zǎo jiàn rù bīng hú yǔ zhòu.
【南昌】【一枝花】則為我數杯狂酒終,今日個三唱陽關後。一鞭催行色,滿馬載離愁。羊角風颼颼,時遇冬天候,漫漫雪不休。我如今才出皇州,可又早漸入冰壺宇宙。
liáng zhōu wǒ zé jiàn yín hǎi dòng huā shēng de zhè yǎn dǐ, yù lóu hán sǒng qǐ jiān tóu. yáo biān xiù niǎo shēn cáng shǒu. fēng xiān zhān mào, xuě yā hán qiú. diāo ān lǎn zuò, yù pèi yōng dōu. yín zhuāng chéng shān yuè lín qiū, fěn tián hé xī jiàn kēng gōu. zhè xuě qià biàn shì wú yǐng yuè dàn méng méng guāng zhào rén jiān, zhè xuě yǒu rú nà dòng liú shuǐ xiǎng dīng dīng bīng shēng tā zhè àn kǒu, zhè xuě hún sì nà bù xiāng huā wǔ piān fēng luò zhī tóu. zì sī, gù yǒu, zhè qí jiān xiāo jīn zhàng dǐ yáng gāo jiǔ, rán bǎo zhuàn fén xiāng shòu. sù dì zhān lián xià yù gōu, shā qiáng rú dú diào zài jiāng tóu. tóng yún nà qí mǎ de shì ǎn xiàng gōng, wǒ zài zhè lǐ děng yī děng zán. jiě yún yě shuō de shì. jiàn mò kē, yún lǎo xiàng gōng, ǎn zài qián tou zǒu, nǐ qí zhe mǎ yòu zài hòu tou, ǎn zài hòu tou, nǐ yòu wǎng qián tou qù le. shì zhè bān dà fēng dà xuě, xún yí gè cūn fáng cǎo diàn, mǎi liǎng zhōng jiǔ chī le ā, kě yě hǎo. zhèng mò yún nǐ yě shuō de shì. chàng
【梁州】我則見銀海凍花生的這眼底,玉樓寒聳起肩頭。搖鞭袖裊深藏手。風掀氈帽,雪壓寒裘。雕鞍懶坐,玉轡慵兜。銀妝成山嶽林丘,粉填合溪澗坑溝。這雪恰便似無影月淡朦朦光照人間,這雪有如那凍流水響叮叮冰生他這岸口,這雪渾似那不香花舞翩風落枝頭。自思,故友,這其間銷金帳底羊羔酒,燃寶篆焚香獸。簌地氈簾下玉鈎,煞強如獨釣在江頭。(童雲)那騎馬的是俺相公,我在這裡等一等咱。(解雲)也說的是。(見末科,雲)老相公,俺在前頭走,你騎着馬又在後頭,俺在後頭,你又往前頭去了。似這般大風大雪,尋一個村房草店,買兩鍾酒吃了呵,可也好。(正末雲)你也說的是。(唱)
mù yáng guān nǐ kàn nà ruì xuě mí le qián lù, tóng yún bì le rì tou, mào fēng hán mǎn fù lí chóu. lěng dòng pí fū, hán qīn jī ròu. xuě yōng nán xíng mǎ, fēng jǐn lǎn tái tóu. wǒ zhè lǐ zhàn jīng jīng bǎ bú zhù hún shēn lěng, jiě yún wǒ shuō dào ruò xuě zhù le, míng rì xíng yě bà. zhèng mò chàng yě shì wǒ guān chāi bù zì yóu.
【牧羊關】你看那瑞雪迷了前路,彤雲蔽了日頭,冒風寒滿腹離愁。冷凍皮膚,寒侵肌肉。雪擁難行馬,風緊懶抬頭。我這裡戰兢兢把不住渾身冷,(解雲)我說道若雪住了,明日行也罷。(正末唱)也是我官差不自由。
qín yún zhe cóng rén mén shǒu kàn zhe, ruò xué shì lái, bào fù wǒ zhī dào. jiě yún lái dào zhè shí lǐ cháng tíng yě. lǎo xiàng gōng qiě xià mǎ bì yī bì xuě qù. xià mǎ jiàn kē, shào yún xué shì, lǎo fū yǔ zhòng xiàng gōng zài cǐ cháng tíng zhī shàng jiǔ děng, yǔ xué shì sòng xíng. shuǐ jiǔ sān bēi, quán biǎo zhòng qíng. zhèng mò yún liàng mǒu yǒu hé dé néng yě, zhe zhòng xiàng gōng zài cǐ děng hóu. chàng
(秦雲)着從人門首看着,若學士來,報復我知道。(解雲)來到這十里長亭也。老相公且下馬避一避雪去。(下馬見科,邵雲)學士,老夫與眾相公在此長亭之上久等,與學士送行。水酒三杯,權表眾情。(正末雲)量某有何德能也,着眾相公在此等侯。(唱)
hè xīn láng wǒ zhè lǐ tíng cān jǔ shǒu měng níng móu, nèn zài zhè shí lǐ cháng tíng, zhòng xiōng děng hòu. hè yún jiāng jiǔ lái, yǔ xué shì yǐn yī bēi dàng hán zán. zhèng mò chàng nǐ dào shì quàn jūn gèng jǐn yī bēi jiǔ, zé pà jiǔ rù chóu cháng zhuǎn gèng chóu, shào yún xué shì kě chóu shèn me? zhèng mò chàng zhè chóu fán cái le yòu zài méi tóu. hè yún xué shì, nǐ kàn fēng xuě rú huā fēi wàn piàn, zhèng hǎo yǐn jǐ bēi. zhèng mò chàng nǐ dào shì xuě huā fēi qiān wàn piàn, qiě yǐn jiǔ liǎng sān ōu, wǒ zé wèi huā nóng jiǔ niàng, sòng de wǒ wú rén jiù. qín yún xué shì, yì rì bì yǒu xiāng huì zhī qī. zhèng mò chàng zài shuí xiǎng yǒu huā fāng yǐn jiǔ, wú yuè bù dēng lóu.
【賀新郎】我這裡停驂舉首猛凝眸,恁在這十里長亭,眾兄等候。(賀雲)將酒來,與學士飲一杯盪寒咱。(正末唱)你道是勸君更盡一杯酒,則怕酒入愁腸轉更愁,(邵雲)學士可愁甚麼?(正末唱)這愁煩才了又在眉頭。(賀雲)學士,你看風雪如花飛萬片,正好飲幾杯。(正末唱)你道是雪花飛千萬片,且飲酒兩三甌,我則為花濃酒釀,送的我無人救。(秦雲)學士,異日必有相會之期。(正末唱)再誰想有花方飲酒,無月不登樓。
hè yún xué shì, xiǎo guān xiǎng lái, nǐ yǔ wáng ān shí tóng zài dì xué, duì hán chuāng shí zài zhì yǒu, bù xiǎng yǒu jīn rì yě ā! zhèng mò chàng
(賀雲)學士,小官想來,你與王安石同在帝學,對寒窗十載至友,不想有今日也呵!(正末唱)
mù yáng guān ǎn liǎng gè shí nián jiù, dào jīn rì yī dàn xiū, cái dé zhì biàn yǔ wǒ huà bù xiāng tóu. zé wèi tā jiā yǒu xián qī, sòng le ǎn jiāo jué gù yǒu. wǒ rú jīn kǔ tòng fēn qī zǐ, tā jīn rì tán xiào kě biàn mì fēng hóu. hè yún xué shì, nà yī yè tè jiǔ hòu shū kuáng yě. zhèng mò chàng dōu zé wèi yī zuì sān gēng jiǔ, hè yún yīn cǐ yī shì, biǎn xué shì shàng huáng zhōu xiē mǎ. zhèng wèi chàng sòng de wǒ gū shēn wàn lǐ yóu.
【牧羊關】俺兩個十年舊,到今日一旦休,才得志便與我話不相投。則為他家有賢妻,送了俺交絕故友。我如今苦痛分妻子,他今日談笑可便覓封侯。(賀雲)學士,那一夜忒酒後疏狂也。(正末唱)都則為一醉三更酒,(賀雲)因此一事,貶學士上黃州歇馬。(正未唱)送的我孤身萬里游。
qín yún xué shì zhèng shòu duān míng diàn dà xué shì, bù xiǎng yǒu jīn rì yě. zhèng mò yún zhòng xué shì yán zhě chà yě. zì gǔ yǐ lái, bù zé xiǎo shēng yě. qín yún xué shì, zì gǔ yǐ lái, kě shì hé rén rú cǐ? xué shì shuō yī biàn. zhèng mò yún xué shì bù xìn, tīng sū shì shuō yī biàn zán. chàng
(秦雲)學士正授端明殿大學士,不想有今日也。(正末雲)眾學士言者差也。自古以來,不則小生也。(秦雲)學士,自古以來,可是何人如此?學士說一遍。(正末雲)學士不信,聽蘇軾說一遍咱。(唱)
kū huáng tiān lùn jīn rì fēi wú fàn, xiǎng qián cháo xiān zǎo yǒu. hè yún xué shì, kě shì hé rén? zhèng mò chàng hán lì bù lǐ hàn lín tā jīn rì lì xià bàng zhōu, tā měi shì zāo liú de zuì zuì shǒu. tā liǎng gè wén shī hàn mò, bǐ sǎo qiān jūn, lín wēi shì luàn, shì jǐn shí xiū. chuán yǔ ǎn zhè huài fēng sú dǎi shì tóu, yí gè zài cháo yáng lù shàng, yí gè zài cǎi shí dù kǒu.
【哭皇天】論今日非吾犯,想前朝先早有。(賀雲)學士,可是何人?(正末唱)韓吏部李翰林他今日立下傍州,他每是遭流的罪罪首。他兩個文施翰墨,筆掃千軍,臨危世亂,勢盡時休。傳與俺這壞風俗歹事頭,一個在潮陽路上,一個在採石渡口。
wū yè tí tā měi dōu yáo biān jǔ zhào wú rén jiù, sòng de wǒ yǎn zhēng zhēng yǒu dì nán tóu. xiàng shān lín shuǐ guǎn ái hūn zhòu, yí gè biān niǎo huá liú, yí gè zhào bō qīng zhōu. yí gè tā fēng tāo xuě làng wǔ gēng tóu, yí gè màn yān wù zhàng sān chūn hòu. yí gè yàng le hái gǔ, yí gè méi le shī shǒu, èr rén shēn sǐ, wàn gǔ míng liú.
【烏夜啼】他每都搖鞭舉棹無人救,送的我眼睜睜有地難投。向山林水館捱昏晝,一個鞭裊驊騮,一個棹撥輕舟。一個他風濤雪浪五更頭,一個漫煙霧障三春後。一個漾了骸骨,一個沒了屍首,二人身死,萬古名留。
shào yún zuǒ yòu jiāng jiǔ lái, yǔ xué shì bǎ yī bēi. mò yún xiǎo guān jiǔ gōu le yě. gǎn wèn xiān shēng, zhè yī qù huáng zhōu, hé rì hái cháo? shào yún xué shì bù zhī, mǒu yì zǔ héng zhāng, zǔ huì dé xīn, fù huì gǔ, mǔ lǐ shì, qí jì yáng shì. mǒu yòu shí cóng fù xǐ gòng chéng, wǎn qiān hé nán, zàng qí qīn yú yī chuān, suì wèi hé nán rén shì. mǒu shēng yú xiáng fú xīn hài, yōng zhī míng, yáo fū qí zì yě. qǔ wáng shì, dé qí èr zi bó wēn zhòng liáng. xué shì nǐ jì zhě. zhèng mò yún xiǎo guān zhī dào. zé shì xiǎo guān zhè yī qù huáng zhōu, wèi zhī hé rì hái cháo. nèn èr wèi xué shì xiū guài, xiǎo guān zé jīn rì biàn suǒ dēng chéng yě. chàng
(邵雲)左右將酒來,與學士把一杯。(末雲)小官酒勾了也。敢問先生,這一去黃州,何日還朝?(邵雲)學士不知,某藝祖衡漳,祖諱德新,父諱古,母李氏,其繼楊氏。某幼時從父徙共城,晚遷河南,葬其親於伊川,遂為河南人氏。某生於祥符辛亥,雍之名,堯夫其字也。娶王氏,得其二子伯溫、仲良。學士你記者。(正末雲)小官知道。則是小官這一去黃州,未知何日還朝。恁二位學士休怪,小官則今日便索登程也。(唱)
shuǎ hái ér zán běn shì hàn lín fēng yuè sān zhī yǒu, zuò le gè fàn shěng bù tiáo zhāng yī zuì qiú. zài bù qù dōng huá dài lòu wǔ gēng tóu, zài bù xiàng guó shǐ biān xiū. dōu wèi nà kào qī wēi fù de qín shòu, bèi dì lǐ sī chán zòu. sòng de wǒ fú shì jūn wáng bú dào tóu, bù néng gōu gù guó shén yóu.
【耍孩兒】咱本是翰林風月三知友,做了個犯省部條章一罪囚。再不去東華待漏五更頭,再不向國史編修。都為那靠妻偎婦的禽獸,背地裡廝讒奏。送的我伏侍君王不到頭,不能勾故國神遊。
qín yún xué shì zhè yī qù, xiǎo xīn zài yì, bǎo zhòng cháng xíng. zhèng mò chàng
(秦雲)學士這一去,小心在意,保重長行。(正末唱)
èr shā wǒ cóng jīn hòu wú róng wú rǔ wú guān shǒu, dé jìng de xián dé zì yóu. méng tóu nà bèi shuì hōu hōu, gāo zhěn wú yōu. jí qǐ lái chén shí qián hòu, xián fǎng èr sān yǒu. jiǎn jǐn xī shān hǎo chù yóu, dào dà lái yōu yóu. shào yún xué shì yú lù shàng xiǎo xīn zài yì zhě. zhèng mò chàng
【二煞】我從今後無榮無辱無官守,得淨得閒得自由。蒙頭衲被睡齁齁,高枕無憂。急起來辰時前後,閒訪二三友。揀盡溪山好處游,倒大來優遊。(邵雲)學士於路上小心在意者。(正末唱)
wěi shēng wǒ zé jiàn qiáo fū hé dān lái shān kǒu, diào sǒu míng láng fǎn dù tóu. dòng yún chuí, shuò fēng tòu, sòng xíng rén, jiǔ shù ōu, bié lí qíng, shī yī shǒu, qì cháng xū, lèi àn liú. wǒ xiàng nà shān yǎn yìng yě rén jiā máo diàn shàng sù. xià
【尾聲】我則見樵夫荷擔來山口,釣叟鳴榔返渡頭。凍雲垂,朔風透,送行人,酒數甌,別離情,詩一首,氣長吁,淚暗流。我向那山掩映野人家茅店上宿。(下)
shào yún zǐ zhān xué shì qù le yě. cǐ rén tā nà lǐ zhī dào mǒu xuán miào, mǒu guān huà yī xún yǐ zhī, zuò shī yuē: shēng yú tài píng shì, sǐ yú tài píng shì kè wèn nián jǐ hé, liù shí yǒu qī suì. fǔ yǎng tiān dì jiān, hào rán dú wú kuì. yú cǐ xī níng dīng sì mèng qiū guǐ chǒu, bì jí zhōng yú jiā tíng. dà rén yào mǒu jiā pǔ, mǒu chāi shǐ chén shàng huáng zhōu xuān mìng cǐ rén wèn, nà qí jiān fāng zhī xuán miào zhī jī yě. lǎo fū wú shén shì, huí sī zhái zhōng qù. xià hè yún xué shì qù le yě. ruò dào huáng zhōu, yī èr zài zhī jiān, xiǎo guān yǔ shèng rén shuō zhī, bì rán zài xuān rù cháo, yī jiù hái zhí. ǎn zhòng guān wú shén shì, zuǒ yòu jiāng mǎ lái, gè huí sī zhái zhōng qù. xià
(邵雲)子瞻學士去了也。此人他那裡知道某玄妙,某觀化一巡以知,作詩曰:生於太平世,死於太平世;客問年幾何,六十有七歲。俯仰天地間,浩然獨無愧。於此熙寧丁巳孟秋癸丑,必疾終於家庭。大人要某家譜,某差使臣上黃州宣命此人問,那其間方知玄妙之機也。老夫無甚事,回私宅中去。(下)(賀雲)學士去了也。若到黃州,一二載之間,小官與聖人說知,必然再宣入朝,依舊還職。俺眾官無甚事,左右將馬來,各回私宅中去。(下)
xiē zǐ
楔子
wài yǐn zhāng qiān shàng, shī yún wǒ zuò guān rén gāo guì, xíng fǎ duàn àn bú huì. ruò shì chī de fàn bǎo, zé yào dǎ dǔn kē shuì. xiǎo guān nǎi huáng zhōu cì shǐ. zì xiǎo gōng shū, wú bù tōng xiǎo. jiǎng bǎi jiā xìng" zhào qián sūn lǐ", niàn qiān zì wén" tiān dì xuán huáng". làn shú jiù rú liú shuǐ, bìng wú yī zì chā chí. shèng rén jiàn xǐ, suǒ chú zài cǐ huáng zhōu, zuò gè cì shǐ. jìn wén sū dōng pō bù zhī wèi hé biǎn zài huáng zhōu, xiē mǎ sān nián. cǐ rén wú tóu tuō, shù cì lái yè xiǎo guān. wǒ zé cháng shì tuī tuō, bù yǔ tā xiāng jiàn. jīn rì wú shén shì, zhāng qiān mén shǒu kàn zhe. ruò yǒu shèn me rén lái, bào fù wǒ zhī dào. zhāng yún lǐ huì de. zhèng mò shàng yún xiǎo guān sū dōng pō shì yě. zì dào cǐ huáng zhōu, yī zài yǒu yú. huó jì jiān xīn, qī zǐ chuī cuàn, wú jì kě shī. jīn yǒu cǐ chù cì shǐ, yǔ xiǎo guān wǎng rì yǒu jiāo. xiǎo guān yè tuō, shù cì bù yù. jīn yǒu jǐ jiàn gōng shì, yú běn chǔ yù jìn jǔ shuō, ruò yī zhe wǒ xíng ā shén hǎo. kě zǎo lái dào yě. bào fù qù, dào yǒu sū dōng pō tàn wàng xiàng gōng lái. zhāng yún lǐ huì de. bào kē, yún xiàng gōng, yǒu sū dōng pō zài yú mén shǒu. jìng yún shì sū dōng pō! cǐ rén shù cì dǎ jiǎo, nǐ shuō dào ǎn xiàng gōng shēn zi kùn juàn, zài shuì lī, nǐ qiě huí qù. zhāng yún lǐ huì de. ǎn xiàng gōng shuō lái, shēn zi kùn juàn, tā zài shuì lī, nǐ qiě huí qù. zhèng mò yún cǐ rén hǎo wú lǐ yě. xiǎo guān shù cì bài yè, bǎi bān tuī gù, shì hǎo qīng qù rén yě. chàng
(外引張千上,詩云)我做官人高貴,行法斷案不會。若是吃的飯飽,則要打盹瞌睡。小官乃黃州刺史。自小攻書,無不通曉。講《百家姓》"趙錢孫李",念《千字文》"天地玄黃"。爛熟就如流水,並無一字差遲。聖人見喜,所除在此黃州,做個刺史。近聞蘇東坡不知為何貶在黃州,歇馬三年。此人無投托,數次來謁小官。我則常是推託,不與他相見。今日無甚事,張千門首看着。若有甚麼人來,報復我知道。(張雲)理會的。(正末上雲)小官蘇東坡是也。自到此黃州,一載有餘。活計艱辛,妻子炊爨,無計可施。今有此處刺史,與小官往日有交。小官謁托,數次不遇。今有幾件公事,於本處欲進舉說,若依着我行呵甚好。可早來到也。報復去,道有蘇東坡探望相公來。(張雲)理會的。(報科,雲)相公,有蘇東坡在於門首。(淨雲)是蘇東坡!此人數次打攪,你說道俺相公身子睏倦,在睡哩,你且回去。(張雲)理會的。俺相公說來,身子睏倦,他在睡哩,你且回去。(正末雲)此人好無禮也。小官數次拜謁,百般推故,是好輕覷人也。(唱)
xiān lǚ shǎng huā shí wǒ dài jiāng bǎi xìng mín jí jiàn jiàn jǔ, fān zuò le qiū cǎo rén qíng rì rì shū. lǎo fū hán rú, āi! nǐ gè wú duān zǎi yǔ, měi rì jiā zuì wò bì shā chú.
【仙呂】【賞花時】我待將百姓民疾件件舉,番做了秋草人情日日疏。老夫寒儒,哎!你個無端宰予,每日家醉臥碧紗櫥。
yāo piān què zhèng shì fèn tǔ zhī qiáng bù kě wū, yě céng jì zhōu gōng tǔ bǔ shū. nèn yī jiào mèng huá xū, nǐ yí gè shī jiào huà de zhè shì lǚ, zhèng shì xiǔ mù kě wù de bù kān tú. xià
【幺篇】卻正是糞土之牆不可杇,也曾記周公吐哺書。恁一覺夢華胥,你一個失教化的這士侶,正是朽木可兀的不堪圖。(下)
guān yún zhāng qiān, sū zǐ zhān qù le yě. zhāng yún qù le yě. guān yún cǐ rén xīn zhōng bì rán guài wǒ yě. jì yǒu shèng rén yán yǔ, pà tā zuò shèn me. jīn wú shén shì, qiě huí hòu táng zhōng hé fū rén cāi méi chī jiǔ qù yě. xià
(官雲)張千,蘇子瞻去了也。(張雲)去了也。(官雲)此人心中必然怪我也。既有聖人言語,怕他做甚麼。今無甚事,且回後堂中和夫人猜枚吃酒去也。(下)
dì sān zhé
第三折
huáng lǔ zhí tóng fó yìn chán shī shàng, yún mǒu nǎi huáng lǔ zhí shì yě, zhè gè nǎi shì fó yìn chán shī. jīn yǒu zi zhān biǎn zài huáng zhōu, jīn yù qī yuè shí wǔ rì liáng yè, lìng rén zhì yì zhī chuán ér, ān pái jiǔ yáo, qǐng zi zhān gòng ǎn èr rén yè yóu chì bì. lìng rén qù qǐng zi zhān lái yě. chán yún lǔ zhí, chèn cǐ fēng qīng yuè bái, zhèng hǎo yóu shǎng yě. huáng yún jì rán rú cǐ, wǒ hé nǐ jiāng biān děng hóu, zǒu yī zāo qù. xià wài bàn shāo gōng shàng, cháo gē qiū fēng zhǎn zhǎn xiǎng chóng chóng, xiāng lǐ ā jiě jià le gè cūn lǎo gōng. cūn lǎo gōng lì dì shì wān gōng, cún dì shì dàn gōng, lì dì shì jū gōng. tóu lóng zhòng, jiǎo lóng zhòng, liǎng guǎn bí tì tuō yī tǒng, wū ā jiě rú gān mò xiōng. wǒ dào cūn yě niú, cūn yě niú, bù rú zǎo sǐ le, nà zhú kūn diāo kōng zhàn le huà méi lóng. ā wài, ā wài, zì jiā shāo gōng biàn shì. jīn yǒu sū dōng pō yè yóu chì bì, jiào ǎn chēng zhe zhè zhǐ chuán, zài cǐ děng zhe, zhè zǎo wǎn gǎn dài lái yě. zhèng mò tóng huáng lǔ zhí fó yìn shàng, yún mǒu sū dōng pō shì yě. zì dào huáng zhōu, měi rì yǔ cǐ èr xián yǒu jiāo tán zuò bàn, yuē dìng jīn yuè shí wǔ rì yè yóu chì bì, zǒu yī zāo qù. huáng yún zǐ zhān, nǐ kàn yuè lǎng fēng qīng, yún shōu yǔ jì, qīng shān sǒng sǒng, bì yǒng máng máng, shì hǎo jǐng zhì yě ā. zhèng mò yún duān dì yōu qí yě ā. chàng
(黃魯直同佛印禪師上,雲)某乃黃魯直是也,這個乃是佛印禪師。今有子瞻貶在黃州,今遇七月十五日良夜,令人置一隻船兒,安排酒肴,請子瞻共俺二人夜遊赤壁。令人去請子瞻來也。(禪雲)魯直,趁此風清月白,正好游賞也。(黃雲)既然如此,我和你江邊等侯,走一遭去。(下)(外扮梢公上,嘲歌)秋風颭颭響重重,鄉里阿姐嫁了個村老公。村老公立地似彎弓,存地似彈弓,立地似掬弓。頭籠重,腳籠重,兩管鼻涕拖一桶,污阿姐如乾□抹胸。我道村野牛,村野牛,不如早死了,那竹鵾雕空占了畫眉籠。阿外,阿外,自家梢公便是。今有蘇東坡夜遊赤壁,叫俺撐着這隻船,在此等着,這早晚敢待來也。(正末同黃魯直、佛印上,雲)某蘇東坡是也。自到黃州,每日與此二賢友交談作伴,約定今月十五日夜遊赤壁,走一遭去。(黃雲)子瞻,你看月朗風清,雲收雨霽,青山聳聳,碧永茫茫,是好景致也呵。(正末雲)端的幽奇也呵。(唱)
yuè diào bàn ān chún wǒ zé jiàn chì bì qiān xún, qīng jiāng wàn qǐng. shuǐ ruò sēng móu, shān rú fú dǐng. yǔ shōu yún jì, fēng qīng yuè míng. nǐ kàn zhè yù lù lěng, yín hàn gěng. chèn zhe zhè duǎn zhào qīng zhōu, fēng tián làng jìng.
【越調】【半鵪鶉】我則見赤壁千尋,清江萬頃。水若僧眸,山如佛頂。雨收雲霽,風清月明。你看這玉露冷,銀漢耿。趁着這短棹輕舟,風恬浪靜。
zǐ huā ér xù shān míng shuǐ xiù, yè jìng gēng lán, huì jiǔ yǒu shī péng. qiān yán fēng dìng, wàn lài wú shēng. shū qíng, dǐ duō shǎo yǎn dǐ fēng guāng zhǎn huà píng. sì yě rú xuán jìng, bú shì wǒ chèn làng zhú bō, wǒ dài yào xǐ ěr dú qīng.
【紫花兒序】山明水秀,夜靜更闌,會酒友詩朋。千岩風定,萬籟無聲。舒情,抵多少眼底風光展畫屏。四野如懸鏡,不是我趁浪逐波,我待要洗耳獨清。
chán yún zǐ zhān, nǐ kàn bì bō rú liàn, yuè mǎn qīng jiāng. xié zūn zǔ yú cāng bō, chuī dòng xiāo yú cháng yè, duān dì qīng yōu yě ā. zhèng mò yún guǒ hǎo jǐng wù yě ā. chàng
(禪雲)子瞻,你看碧波如練,月滿清江。攜樽俎於滄波,吹洞簫於長夜,端的清幽也呵。(正末雲)果好景物也呵。(唱)
xiǎo táo hóng nǐ kàn zhè yú lóng chuī làng shuǐ yún xīng, yuè zhào jiāng xīn jìng. chuán guò chōng kāi shuǐ zhōng jìng, lǔ shēng míng, yā yā cái guò le lú huā jìng. qià biàn shì jīng fēi fèng míng, měng jīng qǐ bái lù shuāng shuāng bìng, yīn cǐ shàng diǎn pò luàn shān qīng.
【小桃紅】你看這魚龍吹浪水雲腥,月照江心靜。船過沖開水中鏡,櫓聲鳴,呀呀才過了蘆花徑。恰便似驚飛鳳鳴,猛驚起白鷺雙雙並,因此上點破亂山青。
huáng yún jiāng jiǔ yǔ xué shì bǎ yī zhǎn, xué shì mǎn yǐn yī bēi. zhèng mò yún xiàng gōng yǔ fó yìn tóng yǐn yī bēi. chán yún jiāng jiǔ lái, pín sēng xiāng péi xué shì yǐn yī bēi. xué shì nǐ kàn, fēng qīng yuè bái, jǐng wù xī qí, kān kě shǎng wán yě. zhèng mò yún chèn cǐ jǐng wù, zhèng hǎo zhuī huān yóu shǎng yě. shāo gōng yún fó yìn yán de shì. wǒ yě yào shuǎ zǐ lī. zhèng mò chàng
(黃雲)將酒與學士把一盞,學士滿飲一杯。(正末雲)相公與佛印同飲一杯。(禪雲)將酒來,貧僧相陪學士飲一杯。學士你看,風清月白,景物希奇,堪可賞玩也。(正末雲)趁此景物,正好追歡游賞也。(梢公雲)佛印言的是。我也要耍子哩。(正末唱)
jīn jiāo yè rén yán yǔ shān míng gǔ yìng, kào jiāng biān bǎ piān zhōu lǎn dìng. shān gāo chù yǒu xiān zé míng, shuǐ shēn chù yǒu lóng zé líng.
【金蕉葉】人言語山鳴谷應,靠江邊把扁舟纜定。山高處有仙則名,水深處有龍則靈。
huáng yún zǐ zhān, nǐ kàn shān huā fú bí, jiāng shēng guā ěr, gèng yōu zāi yě. zhèng mò yún zhè shān huā kě ài, zhè jiāng shēng bù kě tīng yě. chàng
(黃雲)子瞻,你看山花拂鼻,江聲聒耳,更幽哉也。(正末雲)這山花可愛,這江聲不可聽也。(唱)
tiáo xiào lìng nǐ dào shì shuǐ shēng, xiǎng lěng líng, ya, dǐ duō shǎo liú jìn nián guāng shì cǐ shēng. cuì wēi wēi yí dài gāo shān jìng, kàn rén jiān guó zuò fēng yíng. zé yuàn de wú huáng wàn suì shè jì xìng, yǒu jiāng shān yī jiù qīng qīng. chán yún jiāng jiǔ lái yǔ xué shì zài bǎ yī bēi, jiāng xiāo lái wǒ shì pǐn yī qǔ zán. huáng yún xué shì mǎn yǐn yī bēi. chán zuò pǐn xiāo kē zhèng mò chàng
【調笑令】你道是水聲,響冷泠,呀,抵多少流盡年光是此聲。翠巍巍一帶高山靜,看人間國祚豐盈。則願的吾皇萬歲社稷興,有江山依舊青青。(禪雲)將酒來與學士再把一杯,將簫來我試品一曲咱。(黃雲)學士滿飲一杯。(禪做品簫科)(正末唱)
shuǎ sān tái jiāng pǐn zhú cái niān dìng, níng xīn tīng, shì xiāo sháo jiǔ chéng. chán yún pǐn qǐ dòng xiāo shēng. zhèng mò yún xiū pǐn. chán yún xué shì wèi hé? zhèng mò chàng pà shuǐ dǐ lǎo lóng jīng, zhèng fēng hán lù lěng. shì yǐn xīn chú zǐ yàn huā wài shēng, yuàn lí huáng cǎi fèng yuè xià míng. qià biàn shì yàn luò píng shā, yuán tí jùn lǐng.
【耍三台】將品竹才拈定,寧心聽,似《簫韶》九成。(禪雲)品起洞簫聲。(正末雲)休品。(禪雲)學士為何?(正末唱)怕水底老龍驚,正風寒露冷。似引新雛紫燕花外聲,怨離凰彩鳳月下鳴。恰便似雁落平沙,猿啼峻岭。
shèng yào wáng yī zhī de qū wèi zhōng, yùn gèng qīng, biàn shì zǐ guī zhī shàng yuè sān gēng. dī yī shēng, gāo yī shēng, shì dōng fēng huā wài jǐn jiū míng, qià biàn shì xié yuè shuì wén yīng.
【聖藥王】一枝的曲未終,韻更清,便似子規枝上月三更。低一聲,高一聲,似東風花外錦鳩鳴,恰便似斜月睡聞鶯。
chán yún zǐ zhān, rú cǐ jǐng wù, hé bù zuò gē, fā yī xiào ěr? zhèng mò yún lǐ huì de jiāng bǐ yàn lái. xiě jiù le yě. huáng yún xué shì, jiù biǎo bái zán. zhèng mò yún rén xū zhī qiū, qī yuè jì wàng, sū zǐ yǔ kè fàn zhōu yóu yú chì bì zhī xià. qīng fēng xú lái, shuǐ bō bù xīng. jǔ jiǔ shǔ kè, sòng míng yuè zhī shī, gē yǎo tiǎo zhī zhāng. shǎo yān, yuè chū yú dōng shān zhī shàng, pái huái yú dòu niú zhī jiān. bái lù héng jiāng, shuǐ guāng jiē tiān. zòng yī wěi zhī suǒ rú, líng wàn qǐng zhī máng rán. hào hào hū rú píng xū yù fēng, ér bù zhī qí suǒ zhǐ piāo piāo hū rú yí shì dú lì, yǔ huà ér dēng xiān. yú shì jǔ jiǔ lè shén, kòu xián ér gē zhī. gē yuē:" guì zhào xī lán jiāng, jī kōng míng xī sù liú guāng. miǎo miǎo xī yú huái, wàng měi rén xī tiān yī fāng." kè yǒu chuī dòng xiāo zhě, yǐ gē ér hé zhī. qí shēng wū wū rán, rú yuàn rú mù, rú qì rú sù, yú yīn niǎo niǎo, bù jué rú lǚ. wǔ yōu hè zhī qián jiāo, qì gū zhōu zhī lí fù. sū zǐ qiǎo rán, zhèng jīn wēi zuò, ér wèn kè yuē:" hé wéi qí rán yě?" kè yuē:"' yuè míng xīng xī, wū què nán fēi', cǐ fēi cáo mèng dé zhī shī hū? xī wàng xià kǒu, dōng wàng wǔ chāng, shān chuān xiāng móu, yù hū cāng cāng, cǐ fēi mèng dé zhī kùn yú zhōu láng zhě hū? fāng qí pò jīng zhōu, xià jiāng líng, shùn liú ér dōng yě, zhú lú qiān lǐ, jīng qí bì kōng, shāi jiǔ lín jiāng, héng shuò fù shī, gù yī shì zhī xióng yě, ér jīn ān zài zāi! kuàng wú yǔ zi yú qiáo yú jiāng zhǔ zhī shàng, lǚ yú xiā ér yǒu mí lù. jià yī yè zhī piān zhōu, jǔ páo zūn yǐ xiāng shǔ. jì fú yóu yú tiān dì, miǎo cāng hǎi zhī yī sù. āi wú shēng zhī xū yú, xiàn cháng jiāng zhī wú qióng. xié fēi xiān yǐ áo yóu, bào míng yuè ér zhǎng zhōng. zhī bù kě hū zhòu dé, tuō yí xiǎng yú bēi fēng." sū zǐ yuē:" kè yì zhī fū shuǐ yǔ yuè hū? shì zhě rú sī, ér wèi cháng wǎng yě. yíng xū zhě rú bǐ, ér zú mò xiāo zhǎng yě. gài jiāng zì qí biàn zhě ér guān zhī, zé tiān dì céng bù néng yǐ yī shùn zì qí bù biàn zhě ér guān zhī, zé wù yǔ wǒ jiē wú jìn yě. ér yòu hé xiàn hū? qiě fú tiān dì zhī jiān, wù gè yǒu zhǔ, gǒu fēi wú zhī suǒ yǒu, suī yī háo ér mò qǔ. wéi jiāng shàng zhī qīng fēng, yǔ shān jiān zhī míng yuè, ěr dé zhī ér wèi shēng, mù yù zhī ér chéng sè, qǔ zhī wú jìn, yòng zhī bù jié. shì zào wù zhě zhī wú jìn cáng yě, ér wú yǔ zi zhī suǒ gòng shì." kè xǐ ér xiào, xǐ zhǎn gèng zhuó. yáo hé jì jǐn, bēi pán láng jí. xiāng yǔ zhěn jiè hū zhōu zhōng, bù zhī dōng fāng zhī jì bái. chán yún hào qí zāi yě! zhèng hǎo zhuī huān chàng yǐn, bù jué dōng fāng jiàn xiǎo. xué shì, ǎn xū shì huí qù yě. zhèng mò yún bù jué tiān xiǎo, zán shōu shí huí qù yě. chàng
(禪雲)子瞻,如此景物,何不作歌,發一笑耳?(正末雲)理會的、將筆硯來。寫就了也。(黃雲)學士,就表白咱。(正末雲)壬戌之秋,七月既望,蘇子與客泛舟游於赤壁之下。清風徐來,水波不興。舉酒屬客,誦明月之詩,歌窈窕之章。少焉,月出於東山之上,徘徊於鬥牛之間。白露橫江,水光接天。縱一葦之所如,凌萬頃之茫然。浩浩乎如憑虛御風,而不知其所止;飄飄乎如遺世獨立,羽化而登仙。於是舉酒樂甚,叩舷而歌之。歌曰:"桂棹兮蘭漿,擊空明兮溯流光。渺渺兮余懷,望美人兮天一方。"客有吹洞簫者,倚歌而和之。其聲嗚嗚然,如怨如慕,如泣如訴,餘音裊裊,不絕如縷。舞幽壑之潛蛟,泣孤舟之嫠婦。蘇子愀然,正襟危坐,而問客曰:"何為其然也?"客曰:"』月明星稀,烏鵲南飛』,此非曹孟德之詩乎?西望夏口,東望武昌,山川相繆,郁乎蒼蒼,此非孟德之困於周郎者乎?方其破荊州,下江陵,順流而東也,舳艫千里,旌旗蔽空,釃酒臨江,橫槊賦詩,固一世之雄也,而今安在哉!況吾與子漁樵於江渚之上,侶魚蝦而友麋鹿。駕一葉之扁舟,舉匏樽以相屬。寄蜉蝣於天地,渺滄海之一粟。哀吾生之須臾,羨長江之無窮。挾飛仙以遨遊,抱明月而長終。知不可乎驟得,托遺響於悲風。"蘇子曰:"客亦知夫水與月乎?逝者如斯,而未嘗往也。盈虛者如彼,而卒莫消長也。蓋將自其變者而觀之,則天地曾不能以一瞬;自其不變者而觀之,則物與我皆無盡也。而又何羨乎?且夫天地之間,物各有主,苟非吾之所有,雖一毫而莫取。惟江上之清風,與山間之明月,耳得之而為聲,目遇之而成色,取之無禁,用之不竭。是造物者之無盡藏也,而吾與子之所共適。"客喜而笑,洗盞更酌。餚核既盡,杯盤狼藉。相與枕藉乎舟中,不知東方之既白。(禪雲)好奇哉也!正好追歡暢飲,不覺東方漸曉。學士,俺須是回去也。(正末雲)不覺天曉,咱收拾回去也。(唱)
shā jǔ mù kàn shān qīng, cè ěr tīng jiāng shēng. yǐn dùn yǎng xìng míng, bù liàn nèn shì qíng. wú lì wú míng, ěr gēn qīng jìng. yī xīn dìng, bù shòu nèn shì fēi yōu chǒng rǔ jīng.
【煞】舉目看山青,側耳聽江聲。隱遁養姓名,不戀恁世情。無利無名,耳根清淨。一心定,不受恁是非憂寵辱驚。
wěi shēng yuàn wàng yōu lè yǐ chéng shī xìng, wán chì bì qiān xún làng míng. tuō lí zǐ yǎn qián chóu, sī liang qǐ mèng zhōng jìng. xià
【尾聲】願忘憂樂矣乘詩興,玩赤壁千尋浪鳴。脫離子眼前愁,思量起夢中境。(下)
chán yún huáng lǔ zhí, zi zhān qù le yě. zán wú shén shì, huí sì zhōng qù. tóng xià
(禪雲)黃魯直,子瞻去了也。咱無甚事,回寺中去。(同下)
dì sì zhé
第四折
diàn tóu guān shàng, yún xiǎo guān diàn tóu guān shì yě. yīn sū zǐ zhān biǎn shàng huáng zhōu, yǒu shào yōng cí shì, shèng rén yào cǐ rén jiā pǔ, lēi lì bēi wén, zhào qí zi wèn qí gù bù xiǎo, zé yǒu sū zǐ zhān zhī qí xiáng xì. shèng rén mìng zhe xiǎo guān chāi yī shǐ mìng, zhí shàng huáng zhōu, qǐng tā xīng yè huí cháo, fù huán jiù zhí. ruò yǔ shào yōng lì le bēi wén, nà qí jiān zài yǒu jiā guān cì shǎng. shuō yǔ shǐ mìng jí biàn qù, ruò lái shí, bào fù wǒ zhī dào. xiǎo guān wú shén shì, huí shèng rén huà, zǒu yī zāo qù. xià zhèng mò shàng, yún xiǎo guān sū zǐ zhān, zì dào huáng zhōu, yǐ jí yī zài. shí yù chūn tiān, duì cǐ jǐng wù, hǎo shāng qíng yě. chàng
(殿頭官上,雲)小官殿頭官是也。因蘇子瞻貶上黃州,有邵雍辭逝,聖人要此人家譜,勒立碑文,詔其子問其故不曉,則有蘇子瞻知其詳細。聖人命着小官差一使命,直上黃州,請他星夜回朝,復還舊職。若與邵雍立了碑文,那其間再有加官賜賞。說與使命即便去,若來時,報復我知道。小官無甚事,回聖人話,走一遭去。(下)(正末上,雲)小官蘇子瞻,自到黃州,已及一載。時遇春天,對此景物,好傷情也。(唱)
shuāng diào xīn shuǐ lìng biǎn huáng zhōu yī zài shòu qū chí, guò yī rì shèng rú yī suì. hún fēi liáng dì yuǎn, cháng duàn chǔ tiān dī. fāng cǎo yān mí, xī yáng wài luàn shān cuì.
【雙調】【新水令】貶黃州一載受驅馳,過一日勝如一歲。魂飛梁地遠,腸斷楚天低。芳草煙迷,夕陽外亂山翠。
yún zì dào huáng zhōu, yī zài zhī jiān, yù cǐ jǐng wù, hǎo shì qī cǎn rén yě ā. chàng
(雲)自到黃州,一載之間,遇此景物,好是悽慘人也呵。(唱)
zhù mǎ tīng chūn shì láng jí, táo lǐ dōng fēng dié mèng huí, lí chóu suǒ xì, guān shān yè yuè dù juān tí. cuī cù jiāng shuǐ zì bēn chí, hàn lín fēng yuè jiào shuí tì. mán shāng bēi, dī bù jìn duō shǎo kū xióng lèi.
【駐馬聽】春事狼藉,桃李東風蝶夢回,離愁索系,關山夜月杜鵑啼。催促江水自奔馳,翰林風月教誰替。謾傷悲,滴不盡多少哭雄淚。
yún jiā tóng mén shǒu kàn zhe, kàn yǒu shèn me rén lái. tóng yún lǐ huì de. shǐ guān shàng, yún xiǎo guān tiān cháo shǐ mìng shì yě. jīn fèng shèng rén mìng, shàng huáng zhōu qǐng zhe sū zǐ zhān rù cháo, zhe tā yī jiù hái zhí. kě zǎo lái dào yě. bào fù qù, dào yǒu tiān cháo shǐ mìng zài cǐ. tóng yún lǐ huì de. bào kē, yún yǒu tiān cháo shǐ mìng zài mén shǒu. zhèng mò yún dào yǒu qǐng. jiā tóng zhuāng xiāng lái. shǐ yún sū shì wàng quē jì zhe, tīng shèng rén mìng: yīn nǐ dài jiǔ xì zuò mǎn tíng fāng, shèng rén nù biǎn nǐ zài huáng zhōu xiē mǎ sān zài, jīn jīng yī zài yě. shèng rén jiāng nǐ zài qián zuì fàn dōu ráo le, chà xiǎo guān jiāng zhào mìng nǐ rù cháo, fù huán jiù zhí. xiè le ēn zhě. xué shì, zé jīn rì xīng yè hái cháo, biàn suǒ fù quē zán. zhèng mò yún shuí xiǎng yǒu jīn rì yě ā! shǐ chén qǐng zuò. jiā tóng, zé jīn rì shōu shí le, biàn suǒ cháng xíng yě. tóng yún lǐ huì de. wài shàng, yún xiǎo guān nǎi huáng zhōu cì shǐ. tīng dé yǒu tiān cháo shǐ mìng xuān sū dōng pō. wǎng shí jiàn tā lái, wǒ bù lǐ tā. jīn rì xuān tā, tǎng jì zhe wǒ wǎng shí gòu dàng, tā bù hé wǒ jié yuān? wǒ rú jīn jiāng zhe zhè yī hú jiǔ, qīn zì dào tā zhái shàng dì yī bēi. yī lái sòng xíng, èr lái péi huà. kě zǎo dào yě. wǒ bǎ zhè xiū liǎn ér chuāi zài huái lǐ. wú rén bào fù, wǒ zì guò qù. jiàn mò jì kē, yún dà rén kě lián jiàn, xiǎo guān wǎng rì gōng shì máng, bù céng tàn wàng dà rén. tīng zhī dà rén huí cháo, xiǎo guān wú shèn me hòu lǐ, zhe zhè yī hú ér jiǔ, yī shì yǔ dà rén sòng xíng, èr shì péi huà. wàng dà rén xiū tí jiù huà. zhèng mò yún lǎo xiōng, nǐ shì hé rén? cì yún dà rén, zé wǒ biàn shì huáng zhōu cì shǐ. shǐ yún dà rén mǎn yǐn yī bēi. zhèng mò chàng
(雲)家童門首看着,看有甚麼人來。(童雲)理會的。(使官上,雲)小官天朝使命是也。今奉聖人命,上黃州請着蘇子瞻入朝,着他依舊還職。可早來到也。報復去,道有天朝使命在此。(童雲)理會的。(報科,雲)有天朝使命在門首。(正末雲)道有請。家童裝香來。(使雲)蘇軾望闕跽着,聽聖人命:因你帶酒戲作〔滿庭芳〕,聖人怒貶你在黃州歇馬三載,今經一載也。聖人將你在前罪犯都饒了,差小官將詔命你入朝,復還舊職。謝了恩者。學士,則今日星夜還朝,便索赴闕咱。(正末雲)誰想有今日也呵!使臣請坐。家童,則今日收拾了,便索長行也。(童雲)理會的。(外上,雲)小官乃黃州刺史。聽得有天朝使命宣蘇東坡。往時見他來,我不理他。今日宣他,倘記着我往時勾當,他不和我結冤?我如今將着這一壺酒,親自到他宅上遞一杯。一來送行,二來陪話。可早到也。我把這羞臉兒揣在懷裡。無人報復,我自過去。(見末跽科,雲)大人可憐見,小官往日公事忙,不曾探望大人。聽知大人回朝,小官無甚麼厚禮,着這一壺兒酒,一是與大人送行,二是陪話。望大人休題舊話。(正末雲)老兄,你是何人?(刺雲)大人,則我便是黃州刺史。(使雲)大人滿飲一杯。(正末唱)
jiǎo zhēng pá zé jiàn tā biàn huāng máng guì, jǔ shǒu pěng jīn bēi. yún wǎng rì xiǎo guān lín mén, shù cì bài yè, zé tuī shuì zháo, bìng bù fàng cān. cì yún jiù huà xiū tí. zhèng mò chàng jīn rì jiàn fèng shǐ zhòng xuān, tā cái gè kè jǐ fù lǐ. cì yún dà rén jiù huà xiū tí. zhèng mò chàng nǐ suàn de gè rén miàn zhú gāo dī, jiàng zūn lín bēi. wǎng cháng shí dé xiāng féng shì mèng lǐ, jīn rì bǎi shì xiū tí.
【攪箏琶】則見他便慌忙跪,舉手捧金杯。(雲)往日小官臨門,數次拜謁,則推睡着,並不放參。(刺雲)舊話休題。(正末唱)今日見奉使重宣,他才個克己復禮。(刺雲)大人舊話休題。(正末唱)你算的個人面逐高低,降尊臨卑。往常時得相逢是夢裡,今日百事休題。
cì yún dà rén shù miǎn zhè yī zāo. xiǎo guān bú shì le. shǐ yún zǐ zhān, cǐ rén shì gè yú zhuó zhī rén, bù shí xián shì yě. zhèng mò chàng
(刺雲)大人恕免這一遭。小官不是了。(使雲)子瞻,此人是個愚濁之人,不識賢士也。(正末唱)
yàn ér luò yě bú shì tú liú gǎn shèng dé, tā měi cái zhī wǒ léi xiè fēi qí zuì. wǒ zé xiǎng rén wú zài shào nián, yuán lái zhè huā yǒu chóng kāi rì.
【雁兒落】也不是徒流感聖德,他每才知我縲紲非其罪。我則想人無再少年,元來這花有重開日。
guà yù gōu jīn rì gè xiù dé chūn fēng kě biàn mǎ shàng guī, yún tiān shǐ, wǒ zì dào huáng zhōu, tóu le gè shī fù, tā dào cháo yě lǐ shén shì dōu bù guǎn. shǐ yún kě shì nà gè shī fù? zhèng mò zhǐ cì shǐ kē, chàng xué de zhè cì shǐ měi bàng zhōu lì, chú shuì rén jiān zhe zǒng bù zhī, cì yún dà rén kě lián jiàn, shì wǒ de bú shì le. zhèng mò chàng dé yǔ ǎn qī zǐ měi tuán yuán huì. kuā shèn me zì jǐ xǐng, shuō shèn me tā rén zuì. hú lú jīn hòu, dà jiā xiū tí.
【掛玉鈎】今日個袖得春風可便馬上歸,(雲)天使,我自到黃州,投了個師父,他道朝野里甚事都不管。(使雲)可是那個師父?(正末指刺史科,唱)學的這刺史每傍州例,除睡人間着總不知,(刺雲)大人可憐見,是我的不是了。(正末唱)得與俺妻子每團圓會。夸甚麼自己醒,說甚麼他人醉。胡盧今後,大家休題。
shǐ yún zǐ zhān, bù bì jiǔ tíng jiǔ zhù, ǎn xīng yè biàn suǒ lín cháo, zǒu yī zāo qù. tóng xià cì yún zǎo shì yǒu shǐ chén quàn, ruò fēi tā quàn, zěn shēng shì le. jì rán tā qù yǐ, wǒ wú shén shì, zuǒ yòu kàn mǎ lái, huí yá qù yě. xià
(使雲)子瞻,不必久停久住,俺星夜便索臨朝,走一遭去。(同下)(刺雲)早是有使臣勸,若非他勸,怎生是了。既然他去矣,我無甚事,左右看馬來,回衙去也。(下)
diàn tóu guān shàng, yún xiǎo guān diàn tóu guān shì yě. jīn fèng shèng rén mìng, chāi shǐ chén qǐng zi zhān qù le. zuǒ yòu mén shǒu kàn zhě, xué shì lái shí, bào fù zhī dào. shǐ tóng zhèng mò shàng, yún kě zǎo lái dào yě, zán jiàn dà rén qù lái. bào fù qù, dào yǒu shǐ mìng lái le yě. bào kē, diàn tóu guān yún dào yǒu qǐng. jiàn kē, guān yún sū shì lái le yě. zhèng mò yún xiǎo guān lái yě. guān yún nǐ qù shí mò fēi yuàn xiǎo guān me? zhèng mò yún dà rén, xiǎo guān cǐ shí yīn dài jiǔ yě. xiǎo guān jì dé zuì, zěn gǎn yuàn dà rén? guān yún sū shì wàng quē guì zhe, tīng shèng rén de mìng: zé wèi nǐ yè jiān xì zuò mǎn tíng fāng, shèng rén nù biǎn nǐ shàng huáng zhōu xiē mǎ sān nián. jīn rì shào yōng cí shì, shèng rén chì lì bēi wén. wèn qí jiā pǔ, wú rén zhī dào. yǒu shào yōng zi bó wēn, yán shuō sū zǐ zhān zhī dào. shèng rén chāi shǐ xīng yè qǐng nǐ rù cháo, zhe nǐ fù huán jiù zhí. ruò lì le shào yōng bēi wén, nà qí jiān zài yǒu jiā guān cì shǎng. zé wèi nǐ yè yán jiān jiǔ xìng shū kuáng, chěng shī háo xì zuò cí zhāng. shè qióng yáo zhū lián gāo juǎn, chū jiā lè bǎi liè hóng zhuāng. jiāng nǐ biǎn shàng huáng zhōu xiē mǎ, jīng yī zài shòu chè qī liáng. zé wèi shào yáo fū shēn guī quán shì, yīn cǐ shàng qiǎn tiān chén qīn cì cháo zhāng. xiǎng róng huá yī hái jiù zhí, zhǎng sān tái wèi liè dōu táng. jīn rì gè jiā guān cì shǎng, yī qí de bài xiè wú huáng. zhèng mò yún shuí xiǎng yǒu jīn rì yě ā! chàng
(殿頭官上,雲)小官殿頭官是也。今奉聖人命,差使臣請子瞻去了。左右門首看者,學士來時,報復知道。(使同正末上,雲)可早來到也,咱見大人去來。報復去,道有使命來了也。(報科,殿頭官雲)道有請。(見科,官雲)蘇軾來了也。(正末雲)小官來也。(官雲)你去時莫非怨小官麼?(正末雲)大人,小官此時因帶酒也。小官既得罪,怎敢怨大人?(官雲)蘇軾望闕跪着,聽聖人的命:則為你夜間戲作〔滿庭芳〕,聖人怒貶你上黃州歇馬三年。今日邵雍辭逝,聖人敕立碑文。問其家譜,無人知道。有邵雍子伯溫,言說蘇子瞻知道。聖人差使星夜請你入朝,着你復還舊職。若立了邵雍碑文,那其間再有加官賜賞。則為你夜筵間酒性疏狂,逞詩豪戲作詞章。設瓊餚珠簾高卷,出家樂擺列紅妝。將你貶上黃州歇馬,經一載受徹淒涼。則為邵堯夫身歸泉世,因此上遣天臣親賜朝章。享榮華依還舊職,掌三台位列都堂。今日個加官賜賞,一齊的拜謝吾皇。(正末雲)誰想有今日也呵!(唱)
shuǐ xiān zǐ zé wèi zhè yǒu rén kāi yàn chū hóng yī, cuì xiù yīn qín pěng nà gè yù bēi. quàn jūn mò xī huā qián zuì, wǒ bù hé kāi huái yǐn lù pēi, shà shí jiān bù jì dōng xī. rě qǐ cí zhòng yì, yě shì wǒ jiǔ hòu fēi, zhè de shì fù zuì hé yí.
【水仙子】則為這友人開宴出紅衣,翠袖殷勤捧那個玉杯。勸君莫惜花前醉,我不合開懷飲醁醅,霎時間不記東西。惹起詞中意,也是我酒後非,這的是負罪合宜。
guān yún xiǎo guān dà rén gēn qián shuō zhī, shā yáng zào jiǔ, zuò yí gè qìng xǐ de yán xí. tuō lài zhe yī rén yǒu dé lí mín yuè, wàn zài qiān qiū yǎng shèng huáng.
(官雲)小官大人跟前說知,殺羊造酒,做一個慶喜的筵席。托賴着一人有德黎民樂,萬載千秋仰聖皇。
tí mù wáng ān shí chán kè mǎn tíng cí
題目王安石讒課滿庭詞
zhèng míng sū zǐ zhān zuì xiě chì bì fù
正名蘇子瞻醉寫赤壁賦