yì yuē: yáng yùn shū yún: míng míng qiú rén yì, cháng kǒng bù néng huà rén zhě, shì dài fū zhī xíng yě. huáng huáng qiú cái lì, cháng kǒng yí zhī zhě, shù rén zhī xíng yě. jīn nài hé yǐ shì dài fū zhī xíng ér zé pū zāi? cǐ liàng guò zhě yě.
(議曰:楊惲書云:「明明求仁義,常恐不能化人者,士大夫之行也。遑遑求財利,常恐遺之者,庶人之行也。今奈何以士大夫之行而責仆哉?」此量過者也。)
kǒng zǐ yuē: rén zhī guò yě, gè yú qí dǎng. guān guò, sī zhī rén yǐ. dǎng, dǎng lèi yě. xiǎo rén bù néng wèi jūn zǐ zhī xíng, fēi xiǎo rén zhī guò, dāng shù ér wù zé zhī yě. hé yǐ yán zhī? tài shǐ gōng yún: xī guǎn zhòng xiāng qí, jiǔ hé zhū hóu, yī kuāng tiān xià. rán kǒng zǐ xiǎo zhī yuē: guǎn zhòng zhī qì xiǎo zāi! qǐ bù yǐ zhōu dào shuāi, huán gōng jì xián, ér bù miǎn zhī zhì wáng, nǎi chēng bà zāi? yì yuē: kuí lóng jì qì, wáng zhě zuǒ yě hú yǎn jiù fàn, bà zhě zuǒ yě. kǒng zǐ chēng: wēi guǎn zhòng! wú qí bèi fà zuǒ rèn yǐ. shì qí guǎn zhòng yǒu wáng zuǒ zhī cái yǐ. fū yǒu wáng zuǒ zhī cái ér wèi bà zhě zhī zhèng, fēi xiǎo qì ér hé? yóu shì guān zhī, kǒng zǐ yǐ guǎn zhòng wèi kuí lóng jì qì zhī dǎng ér guān guò yě.
孔子曰:「人之過也,各於其黨。觀過,斯知仁矣。」(黨,黨類也。小人不能為君子之行,非小人之過,當恕而勿責之也。)何以言之?太史公云:「昔管仲相齊,九合諸侯,一匡天下。然孔子小之曰:『管仲之器小哉!豈不以周道衰,桓公既賢,而不勉之至王,乃稱霸哉?』」(議曰:夔、龍、稷、契,王者佐也;狐偃、咎犯,霸者佐也。孔子稱:「微管仲!吾其被髮左衽矣。」是奇管仲有王佐之材矣。夫有王佐之才而為霸者之政,非小器而何?由是觀之,孔子以管仲為夔、龍、稷、契之黨而觀過也。)
yú qīng shuō wèi wáng yuē yú qīng shuō chūn shēn jūn fá yàn yǐ dìng shēn fēng, rán chǔ zhī fá yàn, lù yóu yú wèi, kǒng wèi bù tīng, yú qīng wèi chūn shēn jūn shuō wèi jūn jiǎ dào yě.: fū chǔ yì qiáng dà yǐ, tiān xià wú dí, nǎi qiě gōng yàn. wèi wáng yuē: xiàng yě zi yún tiān xià wú dí, jīn yě zi yún nǎi qiě gōng yàn zhě, hé yě? duì yuē: jīn wèi mǎ duō lì zé yǒu zhī yǐ, ruò yuē shèng qiān jūn zé bù rán zhě, hé yě? fū qiān jūn, fēi mǎ zhī rèn yě. jīn wèi chǔ qiáng dà zé yǒu yǐ, ruò fú yuè zhào wèi ér kāi bīng yú yàn, zé qǐ chǔ zhī rèn zāi?
虞卿說魏王曰(虞卿說春申君伐燕以定身封,然楚之伐燕,路由於魏,恐魏不聽,虞卿為春申君說魏君假道也。):「夫楚亦強大矣,天下無敵,乃且攻燕。」魏王曰:「向也子云『天下無敵』,今也子云『乃且攻燕』者,何也?」對曰:「今謂馬多力則有之矣,若曰勝千均則不然者,何也?夫千鈞,非馬之任也。今謂楚強大則有矣,若夫越趙、魏而開兵於燕,則豈楚之任哉?」
yóu shì guān zhī, fū guǎn zhòng jiǔ hé zhū hóu, yī kuāng tiān xià, ér kǒng zǐ xiǎo zhī chǔ rén bù néng fá yàn, yú qīng fǎn yǐ wèi qiáng dà tiān xià wú dí. fēi guǐ yì yě, gè cóng qí dǎng yán zhī ěr. bù kě bù chá.
由是觀之,夫管仲九合諸侯,一匡天下,而孔子小之;楚人不能伐燕,虞卿反以為強大、天下無敵。非詭議也,各從其黨言之耳。不可不察。