strong lì hàn yì yù shuǐ shēng tán pò mǎng jiāng kūn yáng sǎo dí strong
立漢裔淯水升壇 破莽將昆陽掃敵
què shuō liú yǎn huì hé xià jiāng bīng, qì shì fù zhèn, lián xīn shì píng lín zhū bīng, yì gǎi yì qù zhì, mó quán cā zhǎng, zhuān dài sī shā. yǎn lìng gè lù bīng fēn zuò liù bù, xiū xī sān rì, dà pái yán yàn, yǔ gè jiāng shì tòng yǐn yī xiāo, shēn lì méng yuē, shí yǐ wèi xīn mǎng dì huáng sān nián shí èr yuè zhōng. gè jiāng shì guò le sān rì, biàn qǐng yǎn fā lìng chū bīng, yǎn wèi chū bīng shàng zǎo, dāng zài huǎn shù tiān. hǎo róng yì dào le chú xī, dà zhòng fāng yù bèi shǒu suì, hū yóu yǎn chuán fā jūn lìng, jiào tā qián shī yè qǐ, jìn xí lán xiāng. lán xiāng jù jí yáng chéng yuē shù shí lǐ, mǎng jiāng zhēn fù liáng qiū cì, céng zài gāi chù liú tún zī zhòng, jiàn qián huí. yǎn wèi jié liáng qǐ jiàn, liú xiù shǒu chéng, zì lǜ gè lù rén mǎ, yǎn qí xī gǔ, qiāo qiāo dì xíng zhì lán xiāng. lán xiāng zī zhòng tún jù, fēi wú shǒu bīng, zhǐ yīn chú xī shǒu suì, dà dū yǐn jiǔ zhì zuì, shuì mèng shén hān, mò bèi yǎn jūn gōng rù, lián táo bì dōu shì bù jí, hái yǒu hé xīn bǎo shǒu zī zhòng? yǒu jǐ gè jiǎo zhǎng shǒu kuài de, pī yī jí qǐ, kāi bù jiù táo, jiǎo xìng bǎo zhù tóu lú ruò shǎo xǔ chí màn, biàn zuò le dāo xià guǐ nú. yǎn děng sǎo jǐn shǒu bīng, jiù jiāng suǒ tún zī zhòng, yī gǔ nǎo ér bān yùn huí chéng, tiān sè bù guò lí míng, yǐ jīng shì zhēng yuè yuán rì le. yǎn yòu diǎn qí jūn shì, zhì jiǔ kào láo, dà zhòng xǐ qì yáng yáng, bā bù dé lì gōng cǐ shuǐ, zhū sǐ mǎng jiāng. yǎn jiàn shì qì kě yòng, lì mìng bì yǐn, yǐn jūn zài chū, zhí xiàng yǎn shuǐ jìn fā. mǎng jiāng zhēn fù liáng qiū cì, fāng jiē dé lán xiāng bài bào, zī zhòng jǐn shī, jí dé cāng huáng shī cuò, bù yì dí zhòng fù dào yǎn qián, méi nài hé chū bīng dǐ dí. yǎn fēn bù bīng wèi zuǒ yòu yì, shǐ xià jiāng bīng gōng dōng nán, zì lǜ běn bù gōng xī nán. zhēn fù liáng qiū cì, yě fēn duì jiē zhàng, fù jù yǎn zhòng, cì dí xià jiāng bīng. xià jiāng bīng ruì lì wú qián, cái yuè bàn shí, biàn bǎ cì zhèn tū pò, cì wàng hòu tuì zǒu. zhēn fù fāng dū bīng fèn dòu, wàng jiàn cì jūn yǐ kuì, bù jīn qì jǔ, bù xià yù jiā xiōng jù, yī dòng bǎi dòng, jǐn jiē sàn zǒu, fù jìn è bú zhù, suí shì fǎn bēn. piān hòu miàn yǒu huáng chún shuǐ zǔ zhù, jí qiè wú cóng fēi dù, yī dà bàn bù gù sǐ huó, fēn fēn tóu shuǐ, yī xiǎo bàn shì shàng zài pái huái, bèi hòu miàn zhuī bīng gǎn dào, luàn lù luàn duò, shā bì le wàn yú rén. zhēn fù liáng qiū cì xīn huāng yì luàn, xiān hòu bì mìng. huáng chún shuǐ zhōng, yòu nì bì wú shù. shàng yǒu cán zhòng hǎo jǐ wàn rén, dé dù bǐ àn, tǒng mì lù táo shēng qù le.
卻說劉縯會合下江兵,氣勢復振,連新市平林諸兵,亦改易去志,摩拳擦掌,專待廝殺。縯令各路兵分作六部,休息三日,大排筵宴,與各將士痛飲一宵,申立盟約,時已為新莽地皇三年十二月中。各將士過了三日,便請縯發令出兵,縯謂出兵尚早,當再緩數天。好容易到了除夕,大眾方預備守歲,忽由縯傳發軍令,叫他潛師夜起,進襲藍鄉。藍鄉距棘陽城約數十里,莽將甄阜、梁邱賜,曾在該處留屯輜重,見前回。縯為劫糧起見,留秀守城,自率各路人馬,偃旗息鼓,悄悄地行至藍鄉。藍鄉輜重屯聚,非無守兵,只因除夕守歲,大都飲酒至醉,睡夢甚酣,驀被縯軍攻入,連逃避都是不及,還有何心保守輜重?有幾個腳長手快的,披衣急起,開步就逃,僥倖保住頭顱;若少許遲慢,便做了刀下鬼奴。縯等掃盡守兵,就將所屯輜重,一古腦兒搬運回城,天色不過黎明,已經是正月元日了。縯又點齊軍士,置酒犒勞,大眾喜氣洋洋,巴不得立攻泚水,誅死莽將。縯見士氣可用,立命畢飲,引軍再出,直向縯水進發。莽將甄阜、梁邱賜,方接得藍鄉敗報,輜重盡失,急得倉皇失措,不意敵眾復到眼前,沒奈何出兵抵敵。縯分部兵為左右翼,使下江兵攻東南,自率本部攻西南。甄阜、梁邱賜,也分隊接仗,阜拒縯眾,賜敵下江兵。下江兵銳厲無前,才閱半時,便把賜陣突破,賜望後退走。甄阜方督兵奮鬥,望見賜軍已潰,不禁氣沮,部下愈加洶懼,一動百動,盡皆散走,阜禁遏不住,隨勢返奔。偏後面有潢淳水阻住,急切無從飛渡,一大半不顧死活,紛紛投水,一小半是尚在徘徊,被後面追兵趕到,亂戮亂剁,殺斃了萬餘人。甄阜、梁邱賜心慌意亂,先後斃命。潢淳水中,又溺斃無數。尚有殘眾好幾萬人,得渡彼岸,統覓路逃生去了。
liáo liáo shù yǔ, què xiě dé yǒu shēng yǒu sè.
寥寥數語,卻寫得有聲有色。
mǎng jiāng yán yóu chén mào, wén zhī xià jiāng xīn shì zhū bīng, lián hé liú yǎn, shā bì zhēn fù liáng qiū cì, liào zhī wǎn chéng chuí wēi, huāng máng yǐn zháo dà jūn, qián lái shǒu wǎn. zǎo yǒu tàn mǎ bào dá liú yǎn. yǎn yīn wǎn chéng jiān gù, tǎng bèi mǎng bīng shǒu zhù, yǔ qián tú dà yǒu fáng ài, yīn jí chén shī shì zhòng, fén jī jù, pò zèng fǔ, gǔ xíng zhí qián. liǎng jūn zài yù yáng xiāng yù, yǎn pǐ mǎ dāng xiān, chí shuò xiàn zhèn, gè jiāng shì fèn yǒng jì jìn, yī dāng shí, shí dāng bǎi, bǎi dāng qiān, shā dé mǎng bīng dōng táo xī sàn, rén yǎng mǎ fān. yán yóu chén mào, cóng wèi jīng guò zhè bān lì hài, zhǐ kǒng sàng diào xìng mìng, pāi mǎ zǒu hái, lián bù bīng dōu bù xiá gù jí. bīng shì jiàn wú zhǔ jiāng, duō bàn tóu xiè qǐ xiáng, táo qù de bù guò èr sān chéng. yǎn chéng shèng jìn gōng wǎn chéng, chá diǎn jiàng zú, bù xià èr sān wàn, zì jǐ bù bīng yě yǒu yī èr wàn, jiā rù xīn shì píng lín xià jiāng sān dà bù, chà bù duō yǒu shí wàn rén, cǐ wài shàng yǒu lù xù tóu fù, jīn rì shù shí, míng rì shù bǎi, zhēn shì duō duō yì shàn, rú huǒ rú tú. yǎn jí zā xià dà yíng, mìng gè jūn fēn bù chéng wài, bǎ yī zuò wǎn chéng, wéi dé tiě tǒng xiāng sì. zhū jiāng yǐ bīng duō wú zhǔ, bù biàn tǒng yī, yù lì liú shì wèi zhǔ, jiè cóng rén wàng. nán yáng háo jié, jūn nǐ lì chēn, dú xīn shì píng lín zhū tóu mù, dàn yǎn wēi míng, xuǎn chū yī gè yōng nuò wú néng de rén wù, fèng wèi hàn dì. zhè rén yě shì liú shì zōng shì, míng xuán zì shèng gōng, xì shì chōng líng hóu mǎi zhǎng zi xióng qú céng sūn, qián huí suǒ xù yù lín tài shǒu wài, jiù shì xióng qú shǎo dì. yǔ liú yǎn xiōng dì xì chū tóng zhī, céng zài píng lín jūn zhōng, liè rù tóu mù, hào wèi gēng shǐ jiāng jūn, shēng xìng nuò ruò, yuán shén yǒng lüè, xīn shì qú shuài wáng kuāng wáng fèng zhū wěi zhāng áng, píng lín qú shuài chén mù liào zhàn, dōu yù lì yòng liú xuán, àn zhōng dìng yì, jiào tā zuò gè kuǐ lěi huáng dì, fāng hǎo rèn suǒ yù wèi. yǎn shàng wèi wén zhī, jí gè qú shuài yǔ yǎn shuō míng, yǎn shǐ kǎi rán dào: zhū jiāng jūn yù tuī lì hàn yì, hòu qíng kě gǎn, wéi yú jiàn lüè yǒu bù tóng, mù xià chì méi xiào jù qīng xú, yǒu zhòng shù shí wàn, ruò wén dé nán yáng, yǐ lì zōng shì, bì rán zhào yàng shī xíng, bǐ yī hàn dì, cǐ yī hàn dì, liǎng dì bù néng bìng lì, zěn néng bù zhēng? kuàng wáng mǎng wèi miè, zōng shì xiān zì xiāng gōng, zuò shī wēi quán, rú hé zài néng pò mǎng? zì gǔ yǐ lái, shǒu xiān chēng zūn, wǎng wǎng bù néng chéng shì, chén shèng xiàng yǔ kě wèi qián jiàn, jīn chōng líng qù wǎn sān bǎi lǐ, shàng wèi gōng kè, biàn xiǎng zūn lì, shì shǐ hòu rén dé chéng wú bì, níng fēi shī cè? yú yì bù rú zàn chēng wèi wáng, hào lìng jūn zhōng, ruò chì méi suǒ lì guǒ xián, wǒ děng bù fáng wǎng cóng, dāng bù zhì duó wǒ jué wèi. fǒu zé xī pò wáng mǎng, dōng shōu chì méi, rán hòu tuī lì tiān zǐ, yě bù wèi chí. liú yǎn cǐ yì, wèi cháng qīng xuán, ér qīng xuán zhī yì, zì zài yán wài. nán yáng zhū jiāng, tīng le yǎn yǔ, dāng rán chēng shàn, jiù shì wáng cháng yì jí kǒu chēng tóng. bù liào xīn shì dǎng tú zhāng áng, nù mù qǐ zuò, bá jiàn jī dì, qiě hàn rán dào: yí shì wú gōng, jīn rì wǒ děng yǐ jīng dìng yì, bù dé zài yǒu èr yán! yǎn zhǐ hǎo hán rěn guò qù, mò rán wú yǔ. zhū jiāng jiàn yǎn qiě rú cǐ, lè dé zuò gè hǎo hǎo xiān shēng, yú shì jué yì lì xuán, jiù zài qīng shuǐ àn shàng, zhú qǐ yī tán, zé qī èr yuè shuò rì, lì liú xuán wèi huáng dì. xuán shǒu dài dì miǎn, shēn fú huáng páo, yóu zhū jiāng shuài yōng dēng tán shàng, nán miàn shēng zuò, dà zhòng dōu chēng chén bài hè. xuán bù gǎn zuò dìng, zhàn jīng jīng de qǐ lì zuò qián, xīn zhōng qī shàng bā xià, hǎo sì xiǎo lù ér luàn zhuàng. tīng dé zhòng rén shān hū wàn suì, bù yóu de miàn páng fā chì, lěng hàn zhí liú. rú cǐ wú yòng, hé bù gù cí? dài zhì cháo hè lǐ bì, wǎng rán xià tán. huí rù yíng zhōng, zì yǒu yī bān pěng dài de chén gōng, yù xiān nǐ dìng guó hào, chēng wèi gēng shǐ. yòu fēng bài wáng kuāng wáng fèng wèi shàng gōng, zhū wěi wèi dà sī mǎ, liú yǎn wèi dà sī tú, chén mù wèi dà sī kōng, liú xiù wèi tài cháng piān jiāng jūn, cǐ wài zhū jiāng, yì gè yǒu zhí shǐ, bù jí bèi shù. shǐ jiā zài shì nián wèi gēng shǐ yuán nián, xuē qù wáng mǎng dì huáng nián hào. dàn shì shí yuè, mǎng yì bèi zhū, shì jiàn hòu wén. huà qīng méi mù.
莽將嚴尤陳茂,聞知下江新市諸兵,連合劉縯,殺斃甄阜、梁邱賜,料知宛城垂危,慌忙引着大軍,前來守宛。早有探馬報達劉縯。縯因宛城堅固,倘被莽兵守住,與前途大有妨礙,因即陳師誓眾,焚積聚,破甑釜,鼓行直前。兩軍在淯陽相遇,縯匹馬當先,持槊陷陣,各將士奮勇繼進,一當十,十當百,百當千,殺得莽兵東逃西散,人仰馬翻。嚴尤陳茂,從未經過這般厲害,只恐喪掉性命,拍馬走還,連部兵都不暇顧及。兵士見無主將,多半投械乞降,逃去的不過二三成。縯乘勝進攻宛城,查點降卒,不下二三萬,自己部兵也有一二萬,加入新市平林下江三大部,差不多有十萬人,此外尚有陸續投附,今日數十,明日數百,真是多多益善,如火如荼。縯即紮下大營,命各軍分布城外,把一座宛城,圍得鐵桶相似。諸將以兵多無主,不便統一,欲立劉氏為主,借從人望。南陽豪傑,均擬立瞋,獨新市平林諸頭目,憚縯威明,選出一個庸懦無能的人物,奉為漢帝。這人也是劉氏宗室,名玄字聖公,系是舂陵侯買長子熊渠曾孫,前回所敘鬱林太守外,就是熊渠少弟。與劉縯兄弟系出同支,曾在平林軍中,列入頭目,號為更始將軍,生性懦弱,元甚勇略,新市渠帥王匡王鳳朱鮪張卬,平林渠帥陳牧廖湛,都欲利用劉玄,暗中定議,叫他做個傀儡皇帝,方好任所欲為。縯尚未聞知,及各渠帥與縯說明,縯始慨然道:「諸將軍欲推立漢裔,厚情可感,惟愚見略有不同,目下赤眉嘯聚青徐,有眾數十萬,若聞得南陽,已立宗室,必然照樣施行,彼一漢帝,此一漢帝,兩帝不能並立,怎能不爭?況王莽未滅,宗室先自相攻,坐失威權,如何再能破莽?自古以來,首先稱尊,往往不能成事,陳勝項羽可為前鑒,今舂陵去宛三百里,尚未攻克,便想尊立,是使後人得乘吾敝,寧非失策?愚意不如暫稱為王,號令軍中,若赤眉所立果賢,我等不妨往從,當不至奪我爵位。否則西破王莽,東收赤眉,然後推立天子,也不為遲。」劉縯此議,未嘗輕玄,而輕玄之意,自在言外。南陽諸將,聽了縯語,當然稱善,就是王常亦極口稱同。不料新市黨徒張卬,怒目起座,拔劍擊地,且悍然道:「疑事無功,今日我等已經定議,不得再有二言!」縯只好含忍過去,默然無語。諸將見縯且如此,樂得做個好好先生,於是決議立玄,就在清水岸上,築起一壇,擇期二月朔日,立劉玄為皇帝。玄首戴帝冕,身服皇袍,由諸將帥擁登壇上,南面升座,大眾都稱臣拜賀。玄不敢坐定,戰兢兢的起立座前,心中七上八下,好似小鹿兒亂撞。聽得眾人山呼萬歲,不由的面龐發赤,冷汗直流。如此無用,何不固辭?待至朝賀禮畢,惘然下壇。回入營中,自有一班捧戴的臣工,預先擬定國號,稱為更始。又封拜王匡王鳳為上公,朱鮪為大司馬,劉縯為大司徒,陳牧為大司空,劉秀為太常偏將軍,此外諸將,亦各有職使,不及備述。史家載是年為更始元年,削去王莽地皇年號。但是十月,莽亦被誅,事見後文。劃清眉目。
qiě shuō wáng mǎng wén liú yǎn qǐ bīng, dà jiā zhèn jù, tè xuán chū zhòng shǎng, gòu jī liú yǎn, rú yǒu rén jiāng yǎn qín zhù, fēng yì wǔ wàn hù, cì jīn shí wàn jīn, wèi jū shàng gōng. yòu lìng zhǎng ān zhōng guān shǔ, jí tiān xià xiāng tíng, gè huì yǎn xiàng, měi dàn qǐ shè, zuò wèi yàn shèng. dāi zéi. yī miàn yáng shì zhèn dìng, mìng yǒu sī guǎng xuǎn shū nǚ, dé yī bǎi èr shí yī rén, sòng rù dōu zhōng, mǎng qīn zì shěn shì, gè gè shì měi mào pīng tíng, zuì kàn zhòng yǒu yī lì shū, nǎi shì dù líng rén shǐ chén nǚ ér, qīng yíng niǎo nà, yàn yě wú shuāng, kě xī bó mìng! dāng xià xuǎn wèi jì hòu, zhào rù shǐ chén, tè gěi huáng jīn sān wàn jīn, dāng zuò pìn lǐ, hái yǒu chē mǎ nú bì, zá bó zhēn bǎo, bù kě shèng jì. mǎng nián yǐ liù shí yǒu bā, xū fà jǐn bái, tā què yòng méi tú fā, yòng mò rǎn xū, jiǎ chōng zhuàng nián nán zǐ. qiě shǐ shǐ shì nǚ chū wài fù rù, zài yǐ fèng niǎn, zhí zhì diàn qián xià yú, yóu mǎng xíng qīn yíng lǐ, chū diàn yíng nǚ, zhì shàng xī táng tóng láo hé jǐn, bèi jí lóng yí. fēng shǐ móu wèi hé píng hóu, bài níng shǐ jiāng jūn, móu zi èr rén, bìng shòu guān shì zhōng. yòu jiāng yī bǎi èr shí míng shū nǚ xī shù nà rù hòu gōng, cì hào hé pín měi yù, hé wèi shàng hào, jì sān rén, lù zhì rú gōng pín wèi cì hào, jì jiǔ rén, lù zhì rú qīng yòu cì wèi měi, jì èr shí qī rén, lù zhì rú dài fū yòu cì wèi yù, jì bā shí yī rén, lù zhì rú yuán shì. jì yào zòng lè, hé bì fù huì gǔ zhì, duō shè míng mù? zhè yī bǎi èr shí rén tiān jū gōng nèi, yì yù lún liú zhào xìng, kě nài nián lì yǐ shuāi, bù néng rú yuàn. nǎi zài zhēng fāng shì rù gōng, jiào tā zhì hé xiān yào, wù shǐ fǎn lǎo wèi tóng, kě yù zhū nǚ. fāng shì děng yǒu hé xiān shù? wú fēi bǎ tí shén xìng yáng de yào pǐn, róng hé chéng wán, gōng mǎng fú shí. mǎng lüè jué yǒu jì, miǎn lì hé huān, yě shì zhè yī bǎi èr shí gè měi rén ér, shù hé zāo huì, wú duān zuò nà lǎo zéi de wán nòng pǐn! xiǎng mǎng zéi yì zì zhī sù sǐ, lè dé sì yín. mǎng yòu dà shè tiān xià, chì lìng sì fāng dào zéi, yī lǜ jiě sàn, bù jiù jì wǎng, ruò yǒu mí huò bù fǎn, jiāng qiǎn bǎi wàn xióng shī, yī tǐ jiǎo jué. fù mìng gè lù jiāng shì, gǎn jǐn jìn bīng, yán tú yù zéi lái jiàng, bù dé wàng shā, fǒu zé hé lì tiǎn miè yún yún. cǐ děng wén shū, lián rì bān fā, yuē mò yǒu hǎo jǐ shí wàn. piān wén gào rì duō yī rì, luàn duān yì rì shèng yī rì, é ér liú xuán chēng dì de xiāo xī, chuán rù gōng zhōng, yòu é ér liú yǎn wéi wǎn, liú xiù děng yòu bié gōng yǐng chuān, xià kūn yáng, bá yǎn xiàn, rù dìng líng, jí dé wáng mǎng wú xīn zòng lè, bù dé bù zhào jí qún chén, huì yì fā bīng. dāng shí zhǐ yǒu dà sī kōng wáng yì, dà sī tú wáng xún, xì mǎng xīn fù zǐ dì, zuì suàn xiào zhōng, dāng yóu mǎng qiǎn lìng zhì luò, dà fā jùn guó bīng mǎ, nǐ zhào jí bǎi wàn, hào wèi hǔ yá wǔ wēi bīng, shǐ yì pián yí xíng shì, dé zhuān fēng shǎng. yì chéng yì xiān xíng, xún fù jì jìn, jì dào luò yáng, fēn tóu zhēng bīng, hǎo róng yì diào dòng sì shí èr wàn rén, hào chēng bǎi wàn, zhí zhǐ kūn yáng. mǎng yòu xuǎn mù zhī bīng néng rén, dé liù shí sān jiā, rén shù yǒu hǎo jǐ bǎi, shǐ zhì jūn qián cān móu. zài mìng jù wú bà wèi lěi wèi, guī wáng yì wáng xún jié zhì. jù wú bà néng yì shǐ měng shòu, tè zhì shàng lín shòu quān nèi, fàng chū xǔ duō hǔ bào xī xiàng, shǐ zuò qián qū, yí lù shàng zhāng yá wǔ zhǎo, yào wǔ yáng wēi, zhí dǐ wáng yì wáng xún yíng zhōng. jiù shì yán yóu chén mào, shōu hé bài bīng, shàng yǒu èr sān wàn rén, yī bìng yǔ wáng yì wáng xún huì hé, jīng qí zī zhòng, qiān lǐ bù jué, zì cóng qín hàn yǐ lái, méi yǒu jiàn guò zhè bān dà jūn, jǐ hū hǎo héng xíng tiān xià, wú rén gǎn dāng. fǎn diē xià wén. liú xiù zhèng fèng gēng shǐ huáng dì mìng lìng, dài tóng wáng fèng wáng cháng lǐ yì děng, lián xià shù chéng, liú shǒu kūn yáng, wén dé mǎng jūn dà zhì, nǎi qiǎn piān shī shù qiān rén, wǎng jié yáng guān. shù qiān rén dào le guān qián, zhèng zhí mǎng bīng yuǎn yuǎn chí lái, wàng jiāng guò qù, hǎo sì mǎ yǐ zǎn jí, bù shèng zhǐ shù. gèng qí guài de shì qián qū dà jiāng, shēn zhǎng tǐ wěi, miàn chǒu rán zhāng, zuò xià yī chéng jí dà de bīng chē, liǎng miàn chā zhe hǔ qí, dài lǐng yī dà qún měng shòu, yáo wěi qián lái, hàn bīng jiàn suǒ wèi jiàn, bù zhī shì hé yāo mó, lái zhù xīn mǎng, nǐ yě jīng, wǒ yě huāng, suǒ xìng huí tóu jiù pǎo, táo hái kūn yáng. liú xiù wèn tā hé gù táo guī? dà zhòng yī piàn huā shēng, shuō dé mǎng jūn rú hé lì hài, rú hé guài yì, bù dàn shǒu bīng wén yán dà hài, lián wáng fèng wáng cháng lǐ yì zhū rén, yě shì miàn miàn xiāng qù, xíng sè cāng huáng. chèn diē liú xiù. dú liú xiù cóng róng zì ruò, hái xiàng méi shì yì bān. wáng fèng rěn bú zhù shuō dào: mǎng bīng rú cǐ qí hàn, lái pò wǒ chéng, xiǎo xiǎo kūn yáng, yǎn jiàn shì gù shǒu bú zhù, hé rú zhī nán xiān tuì, hái dé gòng bǎo shēn jiā? zhòng jiē yīng shēng rú xiǎng, wú yī yì cí, liú xiù kǎi rán dào: jīn bīng gǔ jì shǎo, tū yù qiáng kòu, quán kào jiāng shì bìng lì dǐ yù, fāng kě tú gōng, ruò wàng fēng jiě sàn, bì zhì yù suì, wàn nán wǎ quán. kuàng wǎn chéng wèi xià, bù néng xiāng jiù, zài jiā kūn yáng yī pò, kòu zhòng zhǎng qū zhí jìn, kǒng zài wǎn zhū bù, yì bèi miè wáng. zhū gōng bù sī tóng xīn hé dǎn, gòng lì gōng míng, fǎn yù láo shǒu qī zǐ cái wù, nán dào qī zǐ cái wù, guǒ néng jiù cǐ bǎo quán me? yǎn jiè dú chāo. wáng fèng děng wén yán fā hèn dào: liú jiāng jūn yǒu hé dǎn lüè, jìng gǎn rú cǐ? xiù yī xiào ér qǐ, zhū jiāng gè fēn tóu lǐ zhuāng, jí yù chū zǒu, hū yòu yǒu tàn mǎ bào rù, mǎng bīng yǐ zhì chéng běi, yí lǐ shù bǎi lǐ, bù jiàn hòu duì, dà yuē zǒng yǒu shù shí wàn rén. zhū jiāng tīng le, yuè jiā shī sè, zhuǎn sī dí lín chéng xià, zǒu yì xián chí, zhǐ kě bié tú liáng cè, zàn jì méi jí. dāng xià wú rén kě shāng, zhǐ yǒu liú xiù yū xú bù pò, jiū wèi zhī tā yǒu hé liáng móu, nǎi zài yǔ xiù jì yì. xiù dá shuō dào: zhū gōng ruò tīng wǒ yán, wèi bì yǒu bài wú chéng, jīn rì chéng zhōng zhǐ yǒu bā jiǔ qiān rén, shì nán chū zhàn, xìng kuī chéng jiān háo kuò, shàng kě xiāng chí. dàn wài wú jiù bīng, nèi fá xiàn liáng, zuì duō yì bù guò shǒu zhù xún yú, yǎn qián zhǐ yǒu pài chū shù rén, zhì yǎn yǔ dìng líng liǎng xiàn, zhāo jí shǒu bīng, bèi chéng yī zhàn, fāng kě jiě wéi. jiū jìng shuí shǒu shuí chū, hái qǐng zhū gōng zì rèn. wáng fèng yīn dí yǐ píng chéng, bù gǎn qīng chū, yīn gāo shēng dá yīng dào: wǒ yuàn jū shǒu! xiù zài wèn hé rén gǎn chū, hǎo duō shí bù wén shēng xiǎng, nǎi yì rán zhí rèn dào: zhū gōng jì dōu yuàn shǒu chéng, yóu xiù zì wǎng. yán wèi bì, yòu yǒu yī jiāng dào: wǒ yì yuàn wǎng! quán shì jī chū lái de. xiù jiàn shì lǐ yì yīng shēng, suì yāo yǔ tóng háng, liú wáng fèng wáng cháng jū shǒu, zì lǜ zhuàng shì shí rén, shù zhuāng tíng dāng, dài yè nǎi fā, hái yǒu jiāng jūn zōng tiāo, jiàn xiù yì yǒng kě jiā, yì yuàn cóng xíng. gòng jì yǒu shí sān rén, chéng zhe tiān hūn yuè hēi, qián kāi nán mén, kuà mǎ xián méi, xiàng nán jí zǒu. mǎng jūn chū lín chéng xià, tǒng zài chéng běi zhù zā, xiū xī yī xiāo, yuē dìng jié dàn gōng chéng, wèi cháng gù jí chéng nán, xiù děng shí sān qí jìng dé chí tuō.
且說王莽聞劉縯起兵,大加震懼,特懸出重賞,購緝劉縯,如有人將縯擒住,封邑五萬戶,賜金十萬斤,位居上公。又令長安中官署,及天下鄉亭,各繪縯象,每旦起射,作為厭勝。呆賊。一面佯示鎮定,命有司廣選淑女,得一百二十一人,送入都中,莽親自審視,個個是美貌娉婷,最看中有一麗姝,乃是杜陵人史諶女兒,輕盈裊娜,艷冶無雙,可惜薄命!當下選為繼後,召入史諶,特給黃金三萬斤,當作聘禮,還有車馬奴婢,雜帛珍寶,不可勝計。莽年已六十有八,鬚髮盡白,他卻用煤塗發,用墨染須,假充壯年男子。且使史氏女出外復入,載以鳳輦,直至殿前下輿,由莽行親迎禮,出殿迎女,至上西堂同牢合卺,備極隆儀。封史謀為和平侯,拜寧始將軍,謀子二人,並授官侍中。又將一百二十名淑女、悉數納入後宮,賜號和嬪美御,和為上號,計三人,祿秩如公;嬪為次號,計九人,祿秩如卿;又次為美,計二十七人,祿秩如大夫;又次為御,計八十一人,祿秩如元士。既要縱樂,何必附會古制,多設名目?這一百二十人添居宮內,意欲輪流召幸,可奈年力已衰,不能如願。乃再征方士入宮,叫他制合仙藥,務使返老為童,可御諸女。方士等有何仙術?無非把提神興陽的藥品,熔合成丸,供莽服食。莽略覺有濟,勉力合歡,也是這一百二十個美人兒,數合遭晦,無端做那老賊的玩弄品!想莽賊亦自知速死,樂得肆淫。莽又大赦天下,飭令四方盜賊,一律解散,不咎既往,若有迷惑不返,將遣百萬雄師,一體剿絕。復命各路將士,趕緊進兵,沿途遇賊來降,不得妄殺,否則合力殄滅云云。此等文書,連日頒發,約莫有好幾十萬。偏文告日多一日,亂端亦日盛一日,俄而劉玄稱帝的消息,傳入宮中,又俄而劉縯圍宛,劉秀等又別攻潁川,下昆陽,拔郾縣,入定陵,急得王莽無心縱樂,不得不召集群臣,會議發兵。當時只有大司空王邑,大司徒王尋,系莽心腹子弟,最算效忠,當由莽遣令至洛,大發郡國兵馬,擬召集百萬,號為虎牙五威兵,使邑便宜行事,得專封賞。邑乘驛先行,尋復繼進,既到洛陽,分頭徵兵,好容易調動四十二萬人,號稱百萬,直指昆陽。莽又選募知兵能人,得六十三家,人數有好幾百,使至軍前參謀。再命巨毋霸為壘尉,歸王邑王尋節制。巨毋霸能役使猛獸,特至上林獸圈內,放出許多虎豹犀象,使作前驅,一路上張牙舞爪,耀武揚威,直抵王邑王尋營中。就是嚴尤陳茂,收合敗兵,尚有二三萬人,一併與王邑王尋會合,旌旗輜重,千里不絕,自從秦漢以來,沒有見過這般大軍,幾乎好橫行天下,無人敢當。反跌下文。劉秀正奉更始皇帝命令,帶同王鳳王常李軼等,連下數城,留守昆陽,聞得莽軍大至,乃遣偏師數千人,往截陽關。數千人到了關前,正值莽兵遠遠馳來,望將過去,好似螞蟻攢集,不勝指數。更奇怪的是前驅大將,身長體偉,面丑髯張,坐下一乘極大的兵車,兩面插着虎旗,帶領一大群猛獸,搖尾前來,漢兵見所未見,不知是何妖魔,來助新莽,你也驚,我也慌,索性回頭就跑,逃還昆陽。劉秀問他何故逃歸?大眾一片嘩聲,說得莽軍如何厲害,如何怪異,不但守兵聞言大駭,連王鳳王常李軼諸人,也是面面相覷,形色倉皇。襯跌劉秀。獨劉秀從容自若,還象沒事一般。王鳳忍不住說道:「莽兵如此奇悍,來迫我城,小小昆陽,眼見是固守不住,何如知難先退,還得共保身家?」眾皆應聲如響,無一異詞,劉秀慨然道:「今兵谷既少,突遇強寇,全靠將士併力抵禦,方可圖功,若望風解散,必至玉碎,萬難瓦全。況宛城未下,不能相救,再加昆陽一破,寇眾長驅直進,恐在宛諸部,亦被滅亡。諸公不思同心合膽,共立功名,反欲牢守妻子財物,難道妻子財物,果能就此保全麼?」眼界獨超。王鳳等聞言發恨道:「劉將軍有何膽略,竟敢如此?」秀一笑而起,諸將各分頭理裝,亟欲出走,忽又有探馬報入,莽兵已至城北,迤邐數百里,不見後隊,大約總有數十萬人。諸將聽了,越加失色,轉思敵臨城下,走亦嫌遲,只可別圖良策,暫濟眉急。當下無人可商,只有劉秀紆徐不迫,究未知他有何良謀,乃再與秀計議。秀答說道:「諸公若聽我言,未必有敗無成,今日城中只有八九千人,勢難出戰,幸虧城堅濠闊,尚可相持。但外無救兵,內乏現糧,最多亦不過守住旬余,眼前只有派出數人,至郾與定陵兩縣,招集守兵,背城一戰,方可解圍。究竟誰守誰出,還請諸公自認。」王鳳因敵已憑城,不敢輕出,因高聲答應道:「我願居守!」秀再問何人敢出,好多時不聞聲響,乃毅然直任道:「諸公既都願守城,由秀自往。」言未畢,又有一將道:「我亦願往!」全是激出來的。秀見是李軼應聲,遂邀與同行,留王鳳王常居守,自率壯士十人,束裝停當,待夜乃發,還有將軍宗佻,見秀義勇可嘉,亦願從行。共計有十三人,乘着天昏月黑,潛開南門,跨馬銜枚,向南疾走。莽軍初臨城下,統在城北駐紮,休息一宵,約定詰旦攻城,未嘗顧及城南,秀等十三騎竟得馳脫。
yě yǒu tiān xìng.
也有天幸。
dào le yì chén, wáng yì zòng bīng wéi gōng kūn yáng, yán yóu xiàng yì xiàn yì dào kūn yáng suī xiǎo, chéng guō shén jiān, jīn liú xuán dào qiè zūn hào, nǎi zài wǎn chéng, wǒ jūn bù ruò chéng ruì qū wǎn, bǐ bì hài zǒu, wǎn chéng dé shèng, nǎ pà kūn yáng bù fú lī! yì yáo shǒu dào: wǒ qián wèi hǔ yá jiāng jūn, wéi gōng dí yì, yī shí bù dé shēng qín, biàn zāo jié zé, jīn tǒng bīng bǎi wàn, yù chéng bù bá, rú hé shì wēi? wǒ dāng xiān tú cǐ chéng, dié xuè zài jìn! shuō zhe, jí zhǐ huī bù zhòng, huán rào kūn yáng chéng, yuē shù shí zā, liè yíng bǎi shù, zhēng gǔ shēng dá shù shí lǐ. yī miàn shù qǐ lóu chē, gāo shí yú zhàng, fǔ kàn chéng zhōng, qiě yòng qiáng nǔ luàn shè, jiàn rú fēi huáng, chéng zhōng shǒu bīng, zhé shòu jiàn shāng, shèn zhì jū mín jí shuǐ, tǒng shì bēi zhe mén hù, bù gǎn áng tóu. zài yòng chōng chē zhuàng chéng, ní tǔ fěn zhuì rú yǔ. wáng fèng děng tí xīn diào dǎn, qǐn shí bù huáng, méi nài hé tóu shū qǐ xiáng. wáng yì bù xǔ, zì wèi dàn xī kě xià cǐ chéng, yào xiǎng shā gè tòng kuài, biǎo yáng shēng wēi. yán yóu fù jìn jiàn dào: bīng fǎ yǒu yán, wéi chéng bì què yī jiǎo, yí shǐ shǒu bīng chū zǒu, miǎn de sǐ dòu, kuàng yǒu bīng táo chū, yì kě shǐ wǎn xià wěi zhǔ wàng fēng pò dǎn, qǐ bù gēng shàn? yì bó rán dào: wǒ zhèng yào tú jǐn cǐ kòu, hái hǎo zòng lìng táo zǒu me? yòu bù tīng yóu yán, yì qì shén háo. shì yè yǒu liú xīng zhuì rù yíng zhōng, dào le jié dàn, fù yǒu hēi qì bì yíng, zhuàng rú shān dào, dāng yíng yǔn xià, yíng bīng tǒng jiē jīng fú, chà wèi qí shì. fù bài zhī zhào.
到了翌晨,王邑縱兵圍攻昆陽,嚴尤向邑獻議道;「昆陽雖小,城郭甚堅,今劉玄盜竊尊號,乃在宛城,我軍不若乘銳趨宛,彼必駭走,宛城得勝,哪怕昆陽不服哩!」邑搖首道:「我前為虎牙將軍,圍攻翟義,一時不得生擒,便遭詰責,今統兵百萬,遇城不拔,如何示威?我當先屠此城,喋血再進!」說着,即指揮部眾,環繞昆陽城,約數十匝,列營百數,鉦鼓聲達數十里。一面豎起樓車,高十餘丈,俯瞰城中,且用強弩亂射,箭如飛蝗,城中守兵,輒受箭傷,甚至居民汲水,統是背着門戶,不敢昂頭。再用衝車撞城,泥土粉墜如雨。王鳳等提心弔膽,寢食不遑,沒奈何投書乞降。王邑不許,自謂旦夕可下此城,要想殺個痛快,表揚聲威。嚴尤復進諫道:「兵法有言,圍城必闕一角,宜使守兵出走,免得死斗,況有兵逃出,亦可使宛下偽主望風破膽,豈不更善?」邑勃然道:「我正要屠盡此寇,還好縱令逃走麼?」又不聽尤言,意氣甚豪。是夜有流星墜入營中,到了詰旦,復有黑氣蔽營,狀如山倒,當營隕下,營兵統皆驚伏,詫為奇事。覆敗之兆。
yuē mò guò le xún yú, yǐ shì liù yuè shuò rì, chéng zhōng shǒu zú, dài yuán bù zhì, yǐ jué dé wú fǎ zài shēng, kě qiǎo liú xiù lǐ yì děng, xī fā yǎn dìng líng liǎng yì shǒu bīng, mào xiǎn jìn yuán. liǎng yì bīng yě bù guò wàn rén, yóu xiù zì wèi qián fēng, lǐng zhe bù qí qiān rén, xiàng zhe wáng yì dà yíng, yuǎn yuǎn tiāo zhàn. wáng yì zài yíng zhōng yáo wàng, jiàn lái bīng liáo liáo wú jǐ, bù zhí yī sǎo, yīn zhǐ qiǎn shù qiān rén chū dí. xiù huī bīng měng jìn, zhǎn shǒu shù shí jí, jìng bǎ dí bīng xià tuì, zhū jiāng bù jīn xǐ yuè dào: liú jiāng jūn shēng píng, jiàn xiǎo dí shàng yǒu jù róng, jīn yù dà dí, fǎn jué yǒng qì bǎi bèi, zhēn zhèng qí jí, wǒ děng yuàn qián zhù liú jiāng jūn. bù rú shì bù chéng wèi liú jiāng jūn. yú shì rén rén sī fèn, gè gè zhēng xiān, suí zhe liú xiù zhuī shā guò qù, yòu xiāo dé shù bǎi kē tóu lú. yì wén qián jūn bài tuì, zài qiǎn shù qiān rén yuán yīng, yě zǔ bú zhù hàn bīng, fǎn bèi tā kǎn dào wú shù, zhǐ hǎo fēn fēn dào tuì. liú xiù dé zhí dǐ chéng xià, yáo hū shǒu bīng dào: rǔ děng wú kǒng! wǎn xià bīng yǐ xī shù lái yuán le! kàn guān tīng zhe, zhè shì xiù gù yì wěi yán, ān dìng chéng zhōng shì xīn. chéng shàng shǒu bīng, suī lüè yǒu suǒ wén, dàn jiàn lái bīng bù duō, shàng wèi gǎn chū chéng jiā jī. xiù yòu shǐ biàn mù yáng duò jūn shū, shǐ wáng yì bù bīng shí qù, shū zhōng wú fēi shuō shì wǎn bīng dà zhì, qǐng shǒu lì wú kǒng děng yǔ. wáng yì dé shū, yě jué jīng xīn, dàn shàng zì shì rén duō shì wàng, zú fū dǐ yù, xià lìng zhū yíng bù dé wàng dòng, zì yǔ wáng xún děng liè zhèn chéng xī, yī shuǐ dài zhe. yě yù bǎi bèi shuǐ zhèn me? kūn yáng chéng xī běi yǒu zhì chuān, dōng liú rù rǔ, wáng yì jiù zài àn shàng jù zhù. liú xiù xuǎn dé gǎn sǐ shì sān qiān rén, zhí chōng yì zhèn, tǒng shì yǐ yī dāng bǎi, bù gù sǐ shēng. cóng lái xíng jūn jiē zhàng, yuè xī mìng yuè shì yào sǐ, yuè pàn mìng yuè shì de shēng, xiù bù xià dū shì pàn mìng, yì bù xià dū shì xī mìng, suǒ yǐ yì bīng suī zhòng, fǎn bù jí xiù jūn de lì hài, hǎo róng yì tū rù zhōng jiān, shā dé yì bīng qī líng bā luò. dāi tóu dāi nǎo de wáng xún, hái xiǎng shàng qián lán jié, bèi liú xiù dà hē yī shēng, xià tuì sān bù, xiù bù xià de gǎn sǐ shì, zhī shì dí yíng dà jiāng, yī yōng shǎng qù, nǐ yī dāo, wǒ yī qiāng, bǎ wáng xún kǎn luò mǎ xià, lì shí bì mìng. wáng yì jiàn wáng xún bèi shā, wú xīn liàn zhàn, zhǐ yǒu tuì zǒu yī fǎ. gè yíng fù shǒu zhe jūn lìng, bù biàn chū yuán, nà hàn bīng dǎn qì yuè zhuàng, hǎn shā shēng zhèn dòng tiān dì, zài jiā kūn yáng chéng nèi de shǒu bīng, wàng jiàn yuán jūn dé shèng, yě yóu wáng fèng děng dài tóng chū chéng, lái còu shùn fēng. mǎng jūn lěi wèi jù wú bà, běn shàng yī lìng shǒu yíng, nài xīn dài mìng, jí wén wáng xún zhèn wáng, wáng yì tuì què, bù yóu de páo xiào qǐ lái, dāng jí qū chū měng shòu, chōng tū hàn bīng. hàn bīng dào yě zháo máng, zhǐ kǒng wèi shòu suǒ shì, shāo shāo zhù jiǎo. mò tīng dé léi shēng dà zhèn, yǔ shì kuáng bēn, huō lǎ lǎ de jǐ zhèn guài fēng, jìng jiāng hǔ bào xī xiàng děng chuī zhuǎn, fǎn qù chōng dòng jù wú bà. jù wú bà nòng dé méi fǎ, yě zhǐ hǎo xiàng hòu tuì zǒu, hòu miàn jiù shì zhì chuān, tuì wú kě tuì, piān měng shòu bù xǐng rén shì, jǐn guǎn xiàng jù wú bà jǐ qù, jù wú bà lì jiǎo bú zhù, pū tōng yī shēng, zhuì rù shuǐ zhōng, shēn zhòng jiǎo shěn, bù néng shàng yuè, jiǎn zhí shì wú yǐng wú zōng, piào rù shuǐ guó qù le. zhè jiào zuò jù ér wú bà, míng zú fù shí. jù wú bà yī sǐ, gè yíng jiē zhèn, tǒng shì bù dài jūn lìng, qì yíng luàn pǎo. hǔ bào xī xiàng děng shòu, hái zài àn biān kuáng cuàn, wǎng wǎng lián rén dài shòu, bìng duò rù shuǐ. shuǐ fù zhòu zhǎng, jiù shǐ sù shàn qiú shuǐ de bīng shì, yě luò de wú jì kě shī, huó huó nì sǐ. wáng yì yán yóu chén mào děng, kuà mǎ fú shuǐ, kuī dé shuǐ zhōng yǒu xǔ duō sǐ shī, tì tā tián dǐ, cái dé dù guò bǐ àn, kuáng bēn ér qù. liú xiù chuán lìng jūn shì, bù bì qióng zhuī, dàn mìng jiāng dí yíng zī zhòng, bān yùn rù chéng, yī shí bù néng jǐn qǔ, tīng lìng yí liú, dài zhì míng rì zài qǔ. suǒ yǒu shù shí wàn mǎng bīng, chú sǐ wáng shù wàn rén wài, rèn tā sì yì, zì yǔ zhū jiāng huǎn pèi rù chéng, zhēn shì hào zhěng yǐ xiá. cì rì zài lìng bīng shì chū bān zī zhòng, réng rán bù jǐn, jiē lián bān yùn le hǎo jǐ rì, hái yǒu líng suì zá wù shèng xià, fù zhū yī huǒ. zhè biàn shì kūn yáng dà jié, chéng jiù le hàn shì guāng fù de shǒu gōng. xiǎo zi yǒu shī zàn dào:
約莫過了旬余,已是六月朔日,城中守卒,待援不至,已覺得無法再生,可巧劉秀李軼等,悉發郾定陵兩邑守兵,冒險進援。兩邑兵也不過萬人,由秀自為前鋒,領着步騎千人,向着王邑大營,遠遠挑戰。王邑在營中遙望,見來兵寥寥無幾,不值一掃,因只遣數千人出敵。秀麾兵猛進,斬首數十級,竟把敵兵嚇退,諸將不禁喜躍道:「劉將軍生平,見小敵尚有懼容,今遇大敵,反覺勇氣百倍,真正奇極,我等願前助劉將軍。」不如是不成為劉將軍。於是人人思奮,個個爭先,隨着劉秀追殺過去,又梟得數百顆頭顱。邑聞前軍敗退,再遣數千人援應,也阻不住漢兵,反被他砍倒無數,只好紛紛倒退。劉秀得直抵城下,遙呼守兵道:「汝等無恐!宛下兵已悉數來援了!」看官聽着,這是秀故意偽言,安定城中士心。城上守兵,雖略有所聞,但見來兵不多,尚未敢出城夾擊。秀又使弁目佯墮軍書,使王邑部兵拾去,書中無非說是宛兵大至,請守吏無恐等語。王邑得書,也覺驚心,但尚自恃人多勢旺,足敷抵禦,下令諸營不得妄動,自與王尋等列陣城西,依水待着。也欲擺背水陣麼?昆陽城西北有滍川,東流入汝,王邑就在岸上踞住。劉秀選得敢死士三千人,直衝邑陣,統是以一當百,不顧死生。從來行軍接仗,越惜命越是要死,越拚命越是得生,秀部下都是拚命,邑部下都是惜命,所以邑兵雖眾,反不及秀軍的厲害,好容易突入中堅,殺得邑兵七零八落。呆頭呆腦的王尋,還想上前攔截,被劉秀大喝一聲,嚇退三步,秀部下的敢死士,知是敵營大將,一擁上去,你一刀,我一槍,把王尋砍落馬下,立時斃命。王邑見王尋被殺,無心戀戰,只有退走一法。各營復守着軍令,不便出援,那漢兵膽氣越壯,喊殺聲震動天地,再加昆陽城內的守兵,望見援軍得勝,也由王鳳等帶同出城,來湊順風。莽軍壘尉巨毋霸,本尚依令守營,耐心待命,及聞王尋陣亡,王邑退卻,不由的咆哮起來,當即驅出猛獸,衝突漢兵。漢兵倒也着忙,只恐為獸所噬,稍稍住腳。驀聽得雷聲大震,雨勢狂奔,豁喇喇的幾陣怪風,竟將虎豹犀象等吹轉,反去衝動巨毋霸。巨毋霸弄得沒法,也只好向後退走,後面就是滍川,退無可退,偏猛獸不省人事,儘管向巨毋霸擠去,巨毋霸立腳不住,撲通一聲,墜入水中,身重腳沈,不能上躍,簡直是無影無蹤,漂入水國去了。這叫做巨而毋霸,名足副實。巨毋霸一死,各營皆震,統是不待軍令,棄營亂跑。虎豹犀象等獸,還在岸邊狂竄,往往連人帶獸,並墮入水。水復驟漲,就使素善泅水的兵士,也落得無技可施,活活溺死。王邑嚴尤陳茂等,跨馬鳧水,虧得水中有許多死屍,替他填底,才得渡過彼岸,狂奔而去。劉秀傳令軍士,不必窮追,但命將敵營輜重,搬運入城,一時不能盡取,聽令遺留,待至明日再取。所有數十萬莽兵,除死亡數萬人外,任他四逸,自與諸將緩轡入城,真是好整以暇。次日再令兵士出搬輜重,仍然不盡,接連搬運了好幾日,還有零碎雜物剩下,付諸一火。這便是昆陽大捷,成就了漢室光復的首功。小子有詩讚道:
shēn dāng dà dí fǎn cóng róng, yī gǔ néng xiāo bǎi wàn fēng,
身當大敵反從容,一鼓能銷百萬鋒,
shuǐ zhǎng xuè liú fēng xiào shùn, tiān gōng bì jìng zhù zhēn lóng.
水漲血流風效順,天公畢竟助真龍。
kūn yáng jiě wéi, qún qíng gǔ wǔ, gèng kě xǐ de shì yī zuò wǎn chéng, zǎo yóu liú yǎn gōng xià le. yù zhī wǎn chéng gōng kè qíng xíng, dài kàn xià huí fēn jiě.
昆陽解圍,群情鼓舞,更可喜的是一座宛城,早由劉縯攻下了。欲知宛城攻克情形,待看下回分解。
liú bó shēng zhī shǒu shì zhī nán chéng, quàn zhū jiāng bù bì lì xuán, yán gù shèn shì. dàn bó shēng yì zì fàn shǒu shì zhī jiè, ruò shāo shì tuì ràng, gū qiě tāo huì, zé shǐ tā rén dāng qí jiù, ér yī jǐ shòu qí chéng, yì wèi shǐ fēi quán yí zhī shàn cè. xī hū qí yīng fēng tài lù, wèi rén suǒ xián, zú zhì xiāo xiǎo bō nòng, bù dé qí sǐ, kě bēi yì kě mǐn yě. ruò nǎi dì wén shū, zé shēn zhì cǐ dào yǐ, jiàn xiǎo dí fǎn qiè, jiàn dà dí dú fèn, lìng rén wú cóng duān ní. kūn yáng yī zhàn, yǐ shén bù jí yī zhī bīng shì, néng cuī wáng yì wáng xún zhī jūn fēng, shì hé shén yǒng, dé cǐ qí jié, suī tiān xīn zhù shùn, fēng yǔ qí lái, rán bì yǒu yì yǒng zhī guò rén, shǐ dé yǎng yāo tiān yòu ěr. shǐ chēng kūn yáng yī yì, wèi hàn shì zhōng xìng zhī jī chǔ, běn huí mó xiě shēng róng, yì jué bǐ hān mò wǔ, yǒu qí shì bù kě wú qí wén, wù jù yǐ xiǎo shuō mù zhī kě yě.
劉伯升知首事之難成,勸諸將不必立玄,言固甚是。但伯升亦自犯首事之戒,若稍示退讓,姑且韜晦,則使他人當其咎,而一己受其成,亦未始非權宜之善策。惜乎其英鋒太露,為人所嫌,卒至宵小播弄,不得其死,可悲亦可憫也。若乃弟文叔,則深知此道矣,見小敵反怯,見大敵獨奮,令人無從端倪。昆陽一戰,以什不及一之兵士,能摧王邑王尋之軍鋒,是何神勇,得此奇捷,雖天心助順,風雨齊來,然必有義勇之過人,始得仰邀天佑耳。史稱昆陽一役,為漢室中興之基礎,本回摹寫聲容,亦覺筆酣墨舞,有其事不可無其文,勿遽以小說目之可也。