strong jīn lìng shǐ měi bì chóu xiù tóng strong
金令史美婢酬秀童
sài wēng dé mǎ fēi wèi jí, sòng zǐ shuāng máng qǐ shì xiōng.
塞翁得馬非為吉,宋子雙盲豈是凶。
huò fú qián chéng rú qī àn, dàn píng fāng cùn dá tiān gōng.
禍福前程如漆暗,但平方寸答天公。
huà shuō sū zhōu fǔ chéng nèi yǒu gè xuán dōu guān, nǎi shì liáng cháo suǒ jiàn. táng cì shǐ liú yǔ xī yǒu shī dào: xuán dōu guān lǐ táo gàn shù, jiù shì cǐ dì. yī míng wèi xuán miào guān. zhè guān jù jùn chéng zhī zhōng, wèi gū sū zhī shèng. jī zhǐ kuān chǎng, miào mào chóng hóng, shàng zhì sān qīng, xià zhì shí diàn, wú suǒ bù bèi. gè fáng huáng guān dào shì, hé zhǐ shù bǎi. nèi zhōng yǒu gè běi jí zhēn wǔ diàn, sú míng zǔ shī diàn. zhè yī fáng dào shì, shì chuán zhèng yī dào jiào, shàn néng shū fú qiǎn jiāng, pōu duàn rén jiān huò fú. yú zhōng dān biǎo yī gè dào shì, shū jiā xìng zhāng, shǒu zhōng guàn nòng yī gè pí què ér, rén dōu huàn tā zuò zhāng pí què. qí rén yǒu xiē gǔ guài, hūn jiǔ zì xià bì shuō, piān hǎo chī yī jiàn dōng xī. shì shèn dōng xī?
話說蘇州府城內有個玄都觀,乃是梁朝所建。唐刺史劉禹錫有詩道:「玄都觀里桃干樹」,就是此地。一名為玄妙觀。這觀踞郡城之中,為姑蘇之勝。基址寬敞,廟貌崇宏,上至三清,下至十殿,無所不備。各房黃冠道士,何止數百。內中有個北極真武殿,俗名祖師殿。這一房道士,世傳正一道教,善能書符遣將,剖斷人間禍福。於中單表一個道士,倏家姓張,手中慣弄一個皮雀兒,人都喚他做張皮雀。其人有些古怪,葷酒自下必說,偏好吃一件東西。是甚東西?
fèi yuè huāng cūn lǐ, bēn fēng là xuě tiān.
吠月荒村里,奔風臘雪天。
fēn míng yī tài zì, yí diǎn zài bàng biān.
分明一太字,移點在傍邊。
tā hǎo chī de shì gǒu ròu. tú gǒu diàn lǐ bǎ tā zuò gè hǎo zhǔ gù, ruò dǎ dé yī zhī zhuàng gǒu, dìng qù bào tā lái chī, chī dé kuài huó shí, rén jiā sòng dé qián lái, dōu bǎ yǔ tā yě xià suàn zhàng. huò yǒu guǐ suì zuò hào, qiú tā shū fú zhèn zhái, yù zhe chī gǒu ròu, jiù bǎ zhù zhàn zhe gǒu ròu zhī, xiě gè fú qù, jiào rén tiē yú dà mén. lín rén wǎng wǎng yè jiàn tiē fú zhī chù, rú yǒu shén jiāng wǎng lái, qí suì lì zhǐ.
他好吃的是狗肉。屠狗店裡把他做個好主顧,若打得一隻壯狗,定去報他來吃,吃得快活時,人家送得錢來,都把與他也下算帳。或有鬼祟作耗,求他書符鎮宅,遇着吃狗肉,就把箸蘸着狗肉汁,寫個符去,教人貼於大門。鄰人往往夜見貼符之處,如有神將往來,其祟立止。
yǒu gè jiǎo dà hù jiā, jī nián kāi diǎn huò lì, gǎn xiè tiān dì, yù jiàn yī tán zhāi suān chóu dá, yǐ qǐng guò le qīng zhēn guān lǐ zhōu dào tǔ zhǔ tán. zhōu dào tǔ kuā zhāng pí què zhī gāo, jiǎo gōng yì mù qí míng, mìng zhǔ guǎn jí shí xiāng qǐng. nà jiǎo jiā yǎng yī zhī fáng zhái gǒu, shèn shì féi zhuàng, zhāng pí què píng xī kàn zài yǎn lǐ, jīn fān jiàn tā xiāng qǐng, shuō dào: nǐ ruò yào wǒ lái shí, xū dǎ zhè zhī gǒu qǐng wǒ, dài gǒu ròu zhǔ dé xī làn, jiǔ yě tàng rè le, wǒ cái dào nǐ jiā lǐ. biàn fú huí fù le jiǎo gōng. jiǎo gōng xiǎo dé tā shì qiāo shà zhàn guài de rén, zhǐ de yī yǔn. guǒ rán tàng rè le jiǔ, zhǔ làn le gǒu ròu, zhāng pí què dào mén. zhǔ rén yíng rén táng zhōng, gào yǐ xiāng qǐng zhī yì. dǎng zhōng xiāng rén dēng zhú, bǎi dé qí zhěng, gōng yǎng zhe yī táng liǔ dào, zhòng dào shì yǐ qǐ guò xiāng tóu le. zhāng pí què áng rán ér rù, yě xià zhá shén, yě bù yǔ zhòng dào shì zuō yī, kǒu zhōng zhǐ jiào: kuài jiāng làn gǒu ròu lái chī, jiǔ yào rè xiē! jiǎo gōng dào: qiě kàn tā chī le jiǔ ròu, rú hé zuò yòng? dāng xià dà pán zhuāng gǒu ròu, dà hú shèng jiǔ, yīng liè zhāng pí què miàn qián, zì yì zhú zhī. chī dé pán wú yú gǔ, jiǔ wú yú dī, shí fēn zuì bǎo. jiào dào: guā zào! chī dé kuài huó, zuǐ yě bù mǒ yī mǒ, wàng zhe bài shén de pù zhān shàng dào tóu ér shuì. bí xī rú léi, zì xī pái zhí shuì zhì xià bàn yè. zhòng dào shì suān shì yǐ wán, wū zì wèi xǐng, yòu xià gǎn qù dòng dǎn tā. jiǎo gōng děng de bù nài fán, dào mán yuàn zhōu dào shì qǐ lái, zhōu dào tǔ zì jué wú chàn, xià gǎn fēn biàn. xiǎng dào: zhāng pí què shí cháng chī zuì le yī shuì liǎng sān rì bù qǐ, jīn fān zhèng bù zhī jǐ shí cái xǐng? zhǐ de jiāng biǎo zhāng fén huà le, cí shén xiè jiāng, shōu shí dào chǎng.
有個矯大戶家,積年開典獲利,感謝天地,欲建一壇齋酸酬答,已請過了清真觀里周道土主壇。周道土誇張皮雀之高,矯公亦慕其名,命主管即時相請。那矯家養一隻防宅狗,甚是肥壯,張皮雀平昔看在眼裡,今番見他相請,說道:「你若要我來時,須打這隻狗請我,待狗肉煮得稀爛,酒也燙熱了,我才到你家裡。」卞符回復了矯公。矯公曉得他是蹺廈占怪的人,只得依允。果然燙熱了酒,煮爛了狗肉,張皮雀到門。主人迎人堂中,告以相請之意。黨中香人燈燭,擺得齊整,供養着一堂柳道,眾道士已起過香頭了。張皮雀昂然而入,也下札神,也不與眾道士作揖,口中只叫:快將爛狗肉來吃,酒要熱些!」矯公道:「且看他吃了酒肉,如何作用?當下大盤裝狗肉,大壺盛酒,櫻列張皮雀面前,恣意竹吱。吃得盤無餘骨,酒無餘滴,十分醉飽。叫道:「聒噪!」吃得快活,嘴也不抹一抹,望着拜神的鋪氈上倒頭而睡。鼻息如雷,自西牌直睡至下半夜。眾道士酸事已完,兀自未醒,又下敢去動撣他。矯公等得不耐煩,到埋怨周道士起來,周道土自覺無顫,下敢分辨。想道:「張皮雀時常吃醉了一睡兩三日不起,今番正不知幾時才醒?」只得將表章焚化了,辭神謝將,收拾道場。
nòng dào wǔ gēng, zhòng dào shì chī le jiǔ fàn, gāng yù gào cí, zhǐ jiàn zhāng pí què zài bài zhān shàng tiào jiāng qǐ lái, tuán tuán yī zhuǎn, luàn jiào: shí rì shí rì, wǔ rì wǔ rì. jiǎo gōng hé zhòng dào tǔ jiàn tā fēng le, dōu zǒu lái wéi zhe kàn. zhōu dào shì dǎn dà, xiàng qián bào zhù, jiāng tā huàn xǐng le. kǒu lǐ hái jiào: wǔ rì, wǔ rì. zhōu dào shì wèn qí yuán gù. zhāng pí què dào: shì cái biǎo zhāng, shuí rén xiě de? zhōu dào tǔ dào: shì xiǎo dào qīn shǒu shàn xiě de. zhāng pí què dào: zhōng jiān luò le yī zì, chà le liǎng zì. jiǎo gōng dào: xué shēng yě qīn kǒu niàn guò jǐ biàn, bìng wú chà luò, nà yǒu cǐ huó? zhāng pí què xiù zhōng sù sù xiǎng, chōu chū yī fú huáng zhǐ lái, dào: zhè bú shì biǎo zhāng? zhòng rén kàn jiàn, gè gè hài rán dào: zhè biǎo zhāng yǐ fén huà le, rú hé què zài tā xiù zhōng, zhǐ jiǎo ér yě xià dòng bàn háo? zǐ xì zài niàn yī biàn, dào tiān zūn bǎo hào zhōng, guǒ rán luò le zì, què kàn bu chū chà chù. zhāng pí què zhǐ chū qí zhōng yī lián yún:
弄到五更,眾道士吃了酒飯,剛欲告辭,只見張皮雀在拜氈上跳將起來,團團一轉,亂叫:「十日十日,五日五日。矯公和眾道土見他風了,都走來圍着看。周道士膽大,向前抱住,將他喚醒了。口裡還叫:五日,五日。周道士問其緣故。張皮雀道:「適才表章,誰人寫的?」周道土道:「是小道親手繕寫的。張皮雀道:「中間落了一字,差了兩字。」矯公道:「學生也親口念過幾遍,並無差落,那有此活?張皮雀袖中簌簌響,抽出一幅黃紙來,道:「這不是表章?」眾人看見,各各駭然道:「這表章已焚化了,如何卻在他袖中,紙角兒也下動半毫?」仔細再念一遍,到天尊寶號中,果然落了字,卻看不出差處。張皮雀指出其中一聯云:
chī kuī chī kǔ, zhēng lái yī bèi zhī qián
「吃虧吃苦,掙來一倍之錢;
qīn duǎn lǐ zhǎng, jǐn zuò qiān jīn zhī zǐ.
親短李長,僅作千金之子。
chī kuī chī kǔ, gāi xiě xiù zì, jīn xiě chī zì, shì chī shé de chī zì le. xiù, yīn chì, chī, yīn gé,, liǎng yīn yě bù tóng. wěn, zì, shì lǐ nài zhī sù nài zì shì nài hé, zhī nài nài, zì shì nài fán zhī nài, qīn duǎn nài bǐ gāi xiě nài fán, de nài, zì, qīn, shì guǒ míng, xī yòng bù dé. nǐ qī fù shàng dì bù shí zì me? rú jīn shàng dì dà nù, jiào wǒ yě nán chù. jiǎo gōng hé zhòng dào shì jiàn le biǎo wén, bù gǎn bù xìn. qí dōu qiú gào dào: rú jīn chóng xiū zhāng zòu, zài jiàn zhāi tán, bù zhī kě fǒu shén zhāng pí què dào: méi yòng, méi yòng! nǐ biǎo wén shàng chà luò zì miàn hái shì xiǎo shì, shàng dì yīn nǐ yǒu zhè dào zòu zhāng, zài tiān cáo rì jì bù shàng chá nǐ de shàn è. nǐ zì kāi jiě kù, wèi fù bù rén, qīng duì chū, zhòng duì rù, shuǐ sī chū, zú wén rù, jiān jiāng jiě chǎng de zhū zāi, dàn jiǎn hǎo de dōu huàn le zì yòng. yòu jǐ zhì wù zhí qián zhě cái zú le nián shù, jiù jiǎ tuō biàn mài guò le, bù zhǔn shú qǔ. rú cǐ kè bō pín hù, yǐ zhì féi ráo. nǐ zòu zhāng zhōng quán wú huǐ zuì zhī yán, duō shì zì kuā zhī yǔ, yǐ mìng léi bù yú jí fén shāo rǔ wū, dàng huǐ nǐ de jiā sī. wǒ zhǐ wèi gǎn nǐ yī gǒu zhī huì, qiú kuān zhì shí rì, shàng dì bù yǔn. zài sān kěn gào, yǐ zhǔn dào wǔ rì le. nǐ kě chū gè xiǎo zì: fán wǔ rì nèi lái shú diǎn zhě miǎn lì, zhǐ shōu běn qián. qí xiàng lái qī xīn, huàn rén zhū bǎo, lài rén zhì wù, suī rán shì nán tǔ tuì, fā xīn xǐ shě, biàn shí wèi xiū qiáo bǔ lù zhī fèi. yǒu cǐ shàn xíng, shàng dì bì rán huí shèn, huò zhě shōu huí léi bù, yě wèi kě zhī. jiǎo gōng chū shí yě hái yǒu xìn cóng zhī yì, tīng shuō dào shōu huí léi bù, yě wèi kě zhī, dào bù miǎn yǒu yí. zhè fēng dào shí bì rán jiǎ tuō cǐ yīn, lái bù shī wǒ de cái wù. nán dào léi bù rú cǐ yì shōu yì fàng? kuàng fèng zhǎng cái de rén, suàn běn suàn lì, zěn kěn fàng sōng. kǒu zhōng dá yīng, xīn xià bù yǐ wèi rán. zhāng pí què hé zhòng dào bo cí bié zì qù le. jiǎo gōng jiāng cǐ huó gé qǐ bù xíng. dào dì wǔ rì, jiě kù lǐ huǒ qǐ, qián táng hòu tīng, shāo zuò bái dì. dì èr rì, zhè xiē zhì dāng de rén jiā dōu lái tǎo dāng, yòu bù kěn péi cháng, jié qǐ sòng lái, lián tián dì bù mài le. jiǎo dà hù yī pín rú xǐ. yǒu rén zhī dào zhāng pí què céng yù yán léi huǒ zhī qī, cóng cǐ yì jìng ér wèi.
『吃虧吃苦,該寫「嗅』字,今寫『吃』字,是『吃舌』的「吃』字了。『嗅,音『赤』,『吃,音『格,,兩音也不同。『紊,字,是『李奈』之『素』;『奈』字是『奈何,之『奈』;『耐,字是『耐煩』之「耐,「親短奈匕』該寫「耐煩,的『耐,字,『親,是果名,惜用不得。你欺負上帝不識字麼?如今上帝大怒,教我也難處。矯公和眾道士見了表文,不敢不信。齊都求告道:「如今重修章奏,再建齋壇,不知可否什張皮雀道:「沒用,沒用!你表文上差落字面還是小事,上帝因你有這道奏章,在天曹日記簿上查你的善惡。你自開解庫,為富不仁,輕兌出,重兌入,水絲出,足紋入,兼將解廠的珠災,但揀好的都換了自用。又幾質物值錢者才足了年數,就假託變賣過了,不准贖取。如此刻剝貧戶,以致肥饒。你奏章中全無悔罪之言,多是自誇之語,已命雷部於即焚燒汝屋,盪毀你的家私。我只為感你一狗之惠,求寬至十日,上帝不允。再三懇告,已准到五日了。你可出個曉字:「凡五日內來贖典者免利,只收本錢。其向來欺心,換人珠寶,賴人質物,雖然勢難吐退,發心喜舍,變實為修橋補路之費。有此善行,上帝必然回慎,或者收回雷部,也未可知。」矯公初時也還有信從之意,聽說到「收回雷部,也未可知」,到不免有疑。「這風道十必然假託此因,來布施我的財物。難道雷部如此易收易放?」況鳳掌財的人,算本算利,怎肯放鬆。口中答應,心下不以為然。張皮雀和眾道卜辭別自去了。矯公將此活閣起不行。到第五日,解庫里火起,前堂後廳,燒做白地。第二日,這些質當的人家都來討當,又不肯賠償,結起訟來,連田地部賣了。矯大戶一貧如洗。有人知道張皮雀曾預言雷火之期,從此益敬而畏。
zhāng pí què zài xuán dōu guān wǔ shí yú nián, hòu chū dù qián táng jiāng, fēng nì nán xíng, zhāng pí què qiǎn tiān jiāng dǎ lǎn, qí qù rú fēi. pí què hē hē dà xiào, chù le tiān jiāng zhī nù, wèi qí suǒ jī ér sǐ. hòu yǒu rén yú huī shāng jiā fú wù, pí què jiàng bǐ, zì chēng yuán shì dà shàng kē yuán shuài, chén yuán yǐ mǎn, zhòng jiāng qǐng tā shàng tiān guī bān, fēi jī sǐ yě. huī shāng wén zhēn wǔ diàn zhī líng yì, shě shī gàn jīn, yú diàn qián duī yī shí jiǎ! yǐ wèi zhuàng guān zhī zhù, zhè jiǎ shān suī zé měi guān, fǎn pò le fēng shuǐ, cóng cǐ běn fáng dào lǚ, lì wú dé dào zhě. shī yún:
張皮雀在玄都觀五十餘年,後出渡錢塘江,風逆難行,張皮雀遣天將打纜,其去如飛。皮雀呵呵大笑,觸了天將之怒,為其所擊而死。後有人於徽商家扶騖,皮雀降筆,自稱「原是大上苛元帥,塵緣已滿,眾將請他上天歸班,非擊死也。」徽商聞真武殿之靈異,舍施干金,於殿前堆一石假!以為壯觀之助,這假山雖則美觀,反破了風水,從此本房道侶,吏無得道者。詩云:
léi rén céng jiāng diǎn kù fén, fú qū guǐ chóng guǒ rán zhēn.
雷人曾將典庫焚,符驅鬼崇果然真。
hài bù guān lǐ zhāng pí què, mò dào wú shén yě yǒu shén.
亥部觀里張皮雀,莫道無神也有神。
wèi hé shuō zhè zhāng pí què de huà? zhǐ wèi yì bān yǒu gè rén jiā, xìn le shū fú zhào jiāng, xiǎn xiē ér yuān hài le rén de xìng mìng. nà rén xìng jīn míng mǎn, yě shì sū zhōu fǔ kūn shān xiàn rén. shǎo shí dú shū bù jiù, jiāng yín yuán lì nà le gè lìng shǐ, jiù cān zài běn xiàn hù fáng wèi lì. tā yuán shì gè guāi qiǎo de rén, dài rén jiē wù, shí fēn kè jǐ, tóng yì zhōng shèn shì dé hé, zuò bù shàng sān sì gè yuè lìng shǐ, yá mén shàng xià, méi yī gè bù xǐ huān tā. yòu qù jié jiāo zhè xiē mén zi, yào tā zài zhī xiàn xiàng gōng miàn qián bāng chèn, bù shí qǐng tā men chī jiǔ, yòu sòng xiē xiǎo wù shì. dàn yù zhī xiàn xiàng gōng bǐ jiào, shěn wèn dào yè jìng gēng shēn shí, tā biàn liú zài jiā zhōng sù xiē, rì zhú dǎ hún, nà mén zi yě dōu gǎn jī, zài xiàn zhǔ miàn qián suī bù néng yòng lì, měi shì què yě shí fēn zhōu quán. shí yù wǔ yuè zhōng xún, jīn lìng shǐ zhī lì fáng yào kāi gè lì sòng jiān kù fáng, ēn liàng yào móu zhè gè měi quē. nà kù fáng jiù lì, yī lì lún guǎn liǎng jì, rèn píng xiàn zhǔ suí yì diǎn de. zhòng lì yīn jiàn shì gè lì fāng, rén rén sī xiǎng yào guǎn. lǚ lǚ xiàn zhǔ diǎn lái, dū xià kěn fú. què qù shàng sī jù chéng pī zhǔn, yào liù fáng zhōng zé jiā dào yīn shí lǎo chéng yóu guò fàn de, dāng táng niān yuè, gè lì jù jié shēn bào bo sī, fāng xīn cān jí yì jiāng mǎn zhě, jù xià xǔ yuè. rán suī rú cǐ, qí quán chū zài lì fáng, dàn píng rì yǔ lì fáng xiāng hòu de, sòng xiē dōng dào, tā biàn hùn zhàng kāi shǎng qù, nà lǐ guǎn xīn cān yì mǎn. jiā dào yīn shí bù yīn shí? zhè jiào zuò guān qīng sī àn.
為何說這張皮雀的話?只為一般有個人家,信了書符召將,險些兒冤害了人的性命。那人姓金名滿,也是蘇州府崑山縣人。少時讀書不就,將銀援例納了個令史,就叄在本縣戶房為吏。他原是個乖巧的人,待人接物,十分克己,同役中甚是得合,做不上三四個月令史,衙門上下,沒一個不喜歡他。又去結交這些門子,要他在知縣相公面前幫襯,不時請他們吃酒,又送些小物事。但遇知縣相公比較,審問到夜靜更深時,他便留在家中宿歇,日逐打渾,那門子也都感激,在縣主面前雖不能用力,每事卻也十分周全。時遇五月中旬,金令史知吏房要開各吏送間庫房,恩量要謀這個美缺。那庫房舊例,一吏輪管兩季,任憑縣主隨意點的。眾吏因見是個利芳,人人思想要管。屢屢縣主點來,都下肯服。卻去上司具呈批准,要六房中擇家道殷實老成尤過犯的,當堂拈閱,各吏具結申報卜司,芳新叄及役將滿者,俱下許閱。然雖如此,其權出在吏房,但平日與吏房相厚的,送些東道,他便混帳開上去,那裡管新叄役滿。家道殷實不殷實?這叫做官清私暗。
què shuō jīn mǎn àn xiǎng dào: wǒ suī shì xīn cān, nà lì fáng liú lìng shǐ yǔ wǒ shén hòu, huái sòng xiē dōng miàn yǔ tā, zì rán sòng jiān de. ruò wǎng de zháo, yě bù wǎng fèi zhè yī piàn xīn jī tǎng jiān bù zháo, què xià kōng diū chǎng yín zi, yòu bèi rén xiào huà? zěn de yī gè bì zhe zhī cè biàn hǎo! hū rán xiǎng qǐ mén yú gōng wén yīng, tā zài yá mén yǒu nián, shén yǒu jiàn shí, hé bù xún tā jì jiào. yī jìng zǒu chū xiàn chuáng, qià hǎo xiàn mén kǒu jiù yù zhe wáng wén yīng dào: jīn ā shū, máng máng de nà lǐ qù? jīn mǎn dào: hǎo xiōng dì, zhèng lái xún nǐ shuō huà. wáng wén yīng dào: yǒu shén me shì zuò chéng wǒ? jīn mǎn dào: wǒ yǔ nǐ zuò le fāng hǎo shuō. èr rén lái dào cè biān yī gè jiǔ diàn lǐ zuò xià, jīn mǎn yī tóu chī jiǔ, yī tóu bǎ yào móu kù fáng de shì, shuō yǔ wáng wén yīng zhī dào. wáng wén yīng shuō: cǐ shì zhǐ yào yóu fáng kāi dé shǎng qù, bāo zài wǒ shēn shàng, shǐ nǐ jiū zhe. jīn mǎn dào: lì fáng shì bù bì shuō le, dàn yǔ táng niān jiū zěn me zhè děng bǎ wěn? wáng wén yīng fù ěr dī yán, dào: zhǐ xiāo rú cǐ rú cǐ, hé nán zhī yǒu! jīn mǎn dà xǐ, lián shēng chēng xiè: ruò dé rú cǐ, zì dāng hòu xiè. èr rén yòu chī le yī huí, qǐ shēn huì chāo ér bié. jīn mǎn huí dào gōng xù lǐ mǎi dōng mǎi xī, bèi xià yè fàn, qǐng lì fáng lìng shǐ liú yún dào jiā, jiāng shàng xiàng shì yǔ tā shuō zhī. liú yún yīng yǔn. jīn mǎn qǔ chū wǔ liǎng yín zi, sòng yǔ liú yún dào: xiē xiǎo báo lǐ, xiān sòng ā gē mǎi guǒ chī, dài shì chéng le, zài zhǎo wǔ liǎng. liú yún jiǎ dài qiān ràng dào: zì jǐ dì xiōng, zěn me zhè yàng kè qì? jīn mǎn dào: ā gē cóng zhí xiē bà, bù xián qīng, jiù shì ā gē de shèng qíng le. liú yún dào: jì rú cǐ, wǒ quán shōu qù zài chù. bǎ yín xiù le. bǎi chū guǒ pǐn yáo zhuàn, èr rén bēi lái zhǎn qù, zhí yǐn zhì gēng shēn ér sàn.
卻說金滿暗想道:「我雖是新參,那吏房劉令史與我甚厚,懷送些東面與他,自然送間的。若網得着,也不枉費這一片心機;倘間不着,卻下空丟廠銀子,又被人笑話?怎得一個必着之策便好!」忽然想起門於工文英,他在衙門有年,甚有見識,何不尋他計較。一徑走出縣床,恰好縣門口就遇着王文英道:「金阿叔,忙忙的那裡去?」金滿道:「好兄弟,正來尋你說話。」王文英道:」有什麼事作成我?」金滿道:「我與你坐了方好說。」二人來到側邊一個酒店裡坐下,金滿一頭吃酒,一頭把要謀庫房的事,說與王文英知道。王文英說:「此事只要由房開得上去,包在我身上,使你鬮着。」金滿道:「吏房是不必說了,但與堂拈鬮怎麼這等把穩?」王文英附耳低言,道:「只消如此如此,何難之有!」金滿大喜,連聲稱謝:「若得如此,自當厚謝。二人又吃了一回,起身會鈔而別。金滿回到公序里買東買西,備下夜飯,請吏房令史劉雲到家,將上項事與他說知。劉雲應允。金滿取出五兩銀子,送與劉雲道:「些小薄禮,先送阿哥買果吃,待事成了,再找五兩。」劉雲假怠謙讓道:「自己弟兄,怎麼這樣客氣?」金滿道:「阿哥從直些罷,不嫌輕,就是阿哥的盛情了。劉雲道:「既如此,我權收去再處。」把銀袖了。擺出果品餚撰,二人杯來盞去,直飲至更深而散。
míng rì, yǒu yī lìng shǐ chá tīng le xiē fēng shēng, lā le zhòng lì yǔ liú yún shuō: jīn mǒu tā shì gè xīn cān, wèi jí bàn nián, zěn me jiù xiǎng yào zuò kù fáng? zhè gè dìng fú bù chéng de. nǐ yào kāi zhǐ guǎn kāi, shǎo bu dé yào dāng táng bǐng de, kǒng pà lián nǐ yě méi qù. nà shí què bú yào jiàn guài! liú yún dào: nǐ men bú yào luàn rǎng, jǐ shì yě yào tōng gè qíng. jiù shì tā zài zhòng rén miàn shàng, yī tuán hé qì, jǐng wú yī háo bú dào zhī chù, biàn kāi shǎng qù nán dào jiù shì tā wèn zhe le? zhè shì luò de zuò rén qíng de shì. ruò qù yī xiǎng, péng yǒu miàn shàng yòu bù hǎo kàn, shuō qǐ lái zhǐ shì wǒ men bó qíng. yòu yī gè dào: zhēng míng zhēng lì, gù dé shén me péng yǒu xià péng yǒu, bó qíng bù bó qíng liú yún dào: jiē! bú yào yǔ rén zhēng, zhǐ qù yǔ mìng zhēng. shì zhè yàng shuō, míng rì jiù shì nǐ jiān zhe biàn hǎo ruò bú shì nǐ, lián zhè jǐ jù huà yě shì duō de, hái yào suàn zhǎng. nèi zhōng yǒu liǎng gè lǎo chéng de, jiàn liú yún shuō dé yǒu lǐ, biàn dào: lǎo liú, nǐ de huó suī shì, dàn tā tè xìng jí le xiē. jiù shì zuò kù fáng, wèi zhī shì huò shì fú, zhí děng jié liǎo jú, fāng cái jiàn dé hǎo dǎi. shén me zhèng jīng? zuò yě bà, bù zuò yě bà, bú yào xián zhēng, gè rén zì qù gàn zhèng shì. suì gè sàn qù. jīn mǎn wén dé zhòng rén yǒu yán, kǒng pà bù wěn, yòu qù jiē zhài, yāng běn xiàn xiǎn yào shì fū, xiě shū zhǔ tuō zhī xiàn xiàng gōng, shuō tā zhě chéng míng lǐ, jiā dào pō yù, zhū shì kě tuō. zhè fēn míng shì jiào bǎ kù fáng yǔ tā guǎn, dàn bù hǎo míng yán ěr.
明日,有一令史察聽了些風聲,拉了眾吏與劉雲說:「金某他是個新參,未及半年,怎麼就想要做庫房?這個定伏不成的。你要開只管開,少不得要當堂稟的,恐怕連你也沒趣。那時卻不要見怪!」劉雲道:「你們不要亂嚷,幾事也要通個情。就是他在眾人面上,一團和氣,井無一毫不到之處,便開上去難道就是他問着了?這是落得做人情的事。若去一享,朋友面上又不好看,說起來只是我們薄情。」又一個道:「爭名爭利,顧得什麼朋友下朋友,薄情不薄情」劉雲道:「嗟!不要與人爭,只去與命爭。是這樣說,明日就是你間着便好;若不是你,連這幾句話也是多的,還要算長。」內中有兩個老成的,見劉雲說得有理,便道:「老劉,你的活雖是,但他忒性急了些。就是做庫房,未知是禍是福,直等結了局,方才見得好歹。什么正經?做也罷,不做也罷,不要閒爭,各人自去干正事。」遂各散去。金滿聞得眾人有言,恐怕不穩,又去揭債,央本縣顯要士夫,寫書囑託知縣相公,說他「者成明理,家道頗裕,諸事可托」。這分明是叫把庫房與他管,但不好明言耳。
huà xiū fán xù, dào niān yān zhè rì, liú yún jiāng yīng wèn gè lì míng zì, kāi liè yī dān, chéng yǔ zhī xiàn xiàng gōng kàn le. huàn lǐ shū fáng yī yàng xiě xià tiáo zi, yòu chéng shàng kàn bà, mìng mén zi luàn luàn de zǒng zuò yī duī, rán hòu chàng míng qǔ yān. nà juǎn zhá chuán dì de mén yú, biàn shì wáng wén yīng, yǐ zuò xià bì, jīn mǎn yī qiān kū qǐ, chě kāi, qià hǎo zhèng shì. nǐ dào dāng táng niān jiū, zěn me zuò dé bì? yuán lái liú yún kāi shǎng qù de míng dān, què cóng lì hù lǐ bīng xíng gōng āi cì xiě de, lì fáng yě yǒu guǎn guò de, yě yǒu yì mǎn kuài de, yǐ xià zài shù nèi. jīn mǎn shì hù fáng sī lì, dān shàng biàn shì dì yī míng le. nà gōng wén yīng juǎn zhá de shí jié, yǐ zuò xià àn hào, jīn mǎn dì yī gè shǎng qù niān shí, què bù shì yì rú fǎn zhǎng! zhòng rén nǎ zhī jiù lǐ, zhèng shì: suí nǐ guān qīng shì shuǐ, nán táo lì huá rú yóu. dāng shí zhòng lì jiàn jīn mǎn jiān zhe, dōu guì xià xiǎng shuō: tā shì gè xīn cān, shàng bù gāi wèn kù. kuàng qiě qián liáng gàn xì, bú shì xiǎo shì, jù yào jù jié shēn bào shàng kě de. ruò shì jīn mǎn guǎn le kù, zhòng lì bù gǎn qīng yì zhí jié de. xiàn zhǔ dào: jì shì xīn cān, jiù bù gāi kāi zài dān shàng le. zhòng lì dào: zhè shì lì fáng liú yún dé le tā huì lù, hùn kāi zài shàng miàn dí. xiàn zhǔ dào: lì fáng jì shì hùn kāi, nǐ zhòng rén hé xià xiān lái mò míng, zhí děng tā jiān zhe le fāng lái xiǎng huà? míng míng shì gè dù jì zhī yì. zhòng rén jiàn běn guān zuò le zhǔ, shuí gǎn zài dào gè bù zì, fǎn tǎo le yī chǎng méi qù. xiàn zhǔ luò de zài xiāng guān miàn shàng zuò gè rén qíng, yòu qiě dāng táng jiū zhe, gèng wú bān bó. nèi xiē zhòng lì suī huái dù jì, wú kě nài hé, zuò hǎo zuò qiàn de shuō fā jīn mǎn bèi le yī xí xì jiǔ, fāng chū jié zhuàng, shēn bào shàng sī, bù zài huà xià.
話休煩絮,到拈閹這日,劉雲將應問各吏名字,開列一單,呈與知縣相公看了。喚里書房一樣寫下條子,又呈上看罷,命門子亂亂的總做一堆,然後唱名取閹。那捲閘傳遞的門於,便是王文英,已作下弊,金滿一千枯起,扯開,恰好正是。你道當堂拈鬮,怎麼作得弊?原來劉雲開上去的名單,卻從吏、戶、禮、兵、刑、工挨次寫的,吏房也有管過的,也有役滿快的,已下在數內。金滿是戶房司吏,單上便是第一名了。那工文英卷閘的時節,已做下暗號,金滿第一個上去拈時,卻不似易如反掌!眾人那知就裡,正是:隨你官清似水,難逃吏滑如油。當時眾吏見金滿間着,都跪下享說:他是個新參,尚不該問庫。況且錢糧干係,不是小事,俱要具結申報上可的。若是金滿管了庫,眾吏不敢輕易執結的。」縣主道:「既是新參,就不該開在單上了。」眾吏道:「這是吏房劉雲得了他賄賂,混開在上面的。」縣主道:「吏房既是混開,你眾人何下先來莫明,直等他間着了方來享話?明明是個妒忌之意。」眾人見本官做了主,誰敢再道個不字,反討了一場沒趣。縣主落得在鄉官面上做個人情,又且當堂鬮着,更無班駁。那些眾吏雖懷妒忌,無可奈何,做好做歉的說發金滿備了一席戲酒,方出結狀,申報上司,不在話下。
qiě shuō jīn mǎn zì liù yuè chū yī jiāo pán shàng kù jiē guǎn, jiù bǎ wǔ liǎng yín zi xiè le liú yún. nèi xiē mén zi yīn zuò bì chéng quán le tā, dāng zuò ēn rén xiāng kàn, bǐ qián yù jiā qīn mì. tā suī zé guǎn le kù, zhèng zài nóng máng zhī jì, zhū shì jù tíng, nà lǐ yǒu shén me qián liáng wán nà. dào qī bā yuè lǐ, què yòu gè bǎ yuè bù xià yǔ, zuò le gè qiū hàn. suī bù zhì quán zāi, què yě shì gè bàn huāng, xiāng jiān rén fēn fēn de dōu lái gào huāng. zhī xiàn xiàng gōng zhǐ de gè chù qù tà kān, yě méi shén dà shēng yì. yǎn jiàn dé zhè bàn nián kù fáng, chě dé zhí jiù gōu le. shí guāng xùn sù, bù jué dào le shí yī yuè lǐ, qīn tiān jiān zòu zhǔn běn yuè shí wǔ rì yuè shí, xíng wén tiān xià jiù hù. běn fǔ fèng wén, tiē xià shǔ xiàn. shì yè, zhī xiàn xiàng gōng jù jí liáo shǔ shī shēng zēng dào rén děng, zài xiàn jiù hù, jiù lì kù fáng bèi bàn gōng yàn, yú hòu táng kuǎn dài zhòng guān. jīn mǎn yīn wú rén xiāng bāng, jiāng yín jiào chú fū bèi xià jiǔ xí, zì jǐ què xià gǎn lí kù. zhuǎn yāng liú yún jí mén zi zài xí shàng diǎn guǎn jiǔ qì, zhī chí zhū shì. zhòng guān bù guò bài jǐ bài, yīng le gù shì, dōu dào hòu táng yōu jiǔ. zhǐ liú zhè xiē zēng dào zài qián biān dǎ yī tào náo jiǎo, chuī yī fān xì lè, zhí nào dào sì zhòng fāng sàn. gāng gāng shōu shí dé wán, qià yòu bào xīn àn yuàn dào rèn. xiàn zhǔ jí máng máng xià chuán, dào fǔ yíng jiē. yòu yào zhī chí chuán shàng, zhù hái gōng yīng, zhǔn zhǔn de yī yè yǎn yě bù hé.
且說金滿自六月初一交盤上庫接管,就把五兩銀子謝了劉雲。那些門子因作弊成全了他,當做恩人相看,比前愈加親密。他雖則管了庫,正在農忙之際,諸事俱停,那裡有什麼錢糧完納。到七八月里,卻又個把月不下雨,做了個秋旱。雖不至全災,卻也是個半荒,鄉間人紛紛的都來告荒。知縣相公只得各處去踏勘,也沒甚大生意。眼見得這半年庫房,扯得直就勾了。時光迅速,不覺到了十一月里,欽天監奏准本月十五日月蝕,行文天下救護。本府奉文,帖下屬縣。是夜,知縣相公聚集僚屬師生憎道人等,在縣救護,舊例庫房備辦公宴,於後堂款待眾官。金滿因無人相幫,將銀教廚夫備下酒席,自己卻下敢離庫。轉央劉雲及門子在席上點管酒器,支持諸事。眾官不過拜幾拜,應了故事,都到後堂攸酒。只留這些憎道在前邊打一套撓鉸,吹一番細樂,直鬧到四重方散。剛剛收拾得完,恰又報新按院到任。縣主急忙忙下船,到府迎接。又要支持船上,柱還供應,准準的一夜眼也不合。
tiān míng liǎo, chá diǎn dōng xī shí, bù jiàn le sì dìng yuán bǎo. jīn mǎn zì xiǎng: zuó rì bìng bù céng lí kù, yǒu chuí rén yòng zhàng yǎn fǎ tōu qù le? zhǐ kǒng pà hái shī luò zài nà lǐ, gè chù sōu xún, nà lǐ jiàn gè fēn háo. zhe le jí, lián shēng jiào fāng dào: zhè bān huì qì, què shī le zhè èr bǎi liǎng yín zi, rú jīn bǎ shén me lái péi bǔ? ruò bù péi shí, yí dìng jīng guān chū chǒu, rú hé shì xiā! yī tóu jiào yán, yī biān yòu chóng xīn xún qǐ, jiù bǎ zhè jiān wū fān zhuǎn lái, hé cháng yǒu gè yǐng ér huāng zuò yī duī, zhèng méi lǐ huì. nà shí wài biān dōu xiǎo dé kù lǐ shī le yín zi, jǐn lái tàn tóng, dào bàn dé kǒu yú shé suì. nèi zhōng dān xǐ huān dé nà jǐ gè bù róng tā guǎn kù de lìng shǐ: yī wèi shuō qīng huà, zuò guǐ liǎn, xǐ tán lè dào. zhèng shì: běn zāi lè huò yú rén yǒu, tì lì fēn yōu bàn gè wú!
天明了,查點東西時,不見了四錠元寶。金滿自想:「昨日並不曾離庫,有椎人用障眼法偷去了?只恐怕還失落在那裡,」各處搜尋,那裡見個分毫。着了急,連聲叫芳道:「這般晦氣,卻失了這二百兩銀子,如今把什麼來賠補?若不賠時,一定經官出醜,如何是蝦!」一頭叫言,一邊又重新尋起,就把這間屋翻轉來,何嘗有個影兒.慌做一堆,正沒理會。那時外邊都曉得庫里失了銀子,盡來探同,到拌得口於舌碎。內中單喜歡得那幾個不容他管庫的令史:一味說清話,做鬼臉,喜談樂道。正是:本災樂禍於人有,替力分優半個無!
guò le wǔ liù rì, zhī xiàn xiàng gōng jiē le àn yuàn, huí dào xiàn lǐ. jīn mǎn zhǐ de jiāng cǐ shì bǐng zhī xiàn zhǔ. xiàn zhǔ hái wèi kāi kǒu, nà jǐ gè lìng shǐ zài páng biān, nǐ yī zuǐ, wǒ yī jù, dào: zì jǐ guǎn kù méi le yín zi, xià qù péi bǔ, dào duì lǎo yé shuō, nán dào lǎo yé péi bù chéng? xiàn zhǔ yīn qián fān jiū kù shí, yǒu xiē piān hù le jīn mǎn, jīn rì méi le yín zi pō yǒu quán róng. hè dào: kù zhōng shì nǐ zhí zhǎng, yòu méi xián rén dào lái, zěn me méi le yín zi? bì jìng jiāng qù piáo dǔ huā fèi le, zài cǐ zhī wú, jīn qiě ráo nǐ de dǎ, xiàn shí rì nèi jiāng yín bǔ kù, rú wú, dìng rán cān jiū shì mǎn qì mèn mèn dì, zǒu chū xiàn lái. jí shí xún xiàn zhōng yīn bǔ shāng yì. jiāng nán rén shuō yīn bǔ, jiù shì běi fāng jiào fān zi shǒu yì bān. qí zài guān yǒu míng hán wèi zhī guān bǔ, bāng shǒu wèi zhī bái bǔ. jīn gè shǐ xià jū guān bǔ bái bǔ, dōu yāo guò lái, dào jiǔ diàn zhōng chī sān bēi. shuō dào: jīn mǒu jīn rì láo dòng liè wèi, fēi wèi jǐ sī, sì dìng yuán bǎo xún cháng rén jiā kě yǒu? xià bǐ sǎn suì de hǎo yòng, shǎo bu dé bài lòu chū lái. zhǐ yào liè wèi yòng xīn, ruò jī fǎng dé shí, ná huò zāng dào shí, xiǎo zi yuàn chū bái jīn èr shí liǎng chóu láo. bǔ rén qí dá yīng dào: dāng dé, dāng dé! yī rì sān, sān rì jiǔ, kàn kàn shí rì xiàn zú, bǔ rén yě chī le jǐ biàn jiǔ shuǐ, quán wú yǐng xiǎng. zhī xiàn xiàng gōng jiào jīn mǎn jiān: yín zi yǒu le me? jīn mǎn bǐng dào: xiǎo de tóng bǔ rén jī fǎng, shàng wú zōng jī. zhī xiàn hè dào: wǒ xiàn nǐ shí rì nèi péi bǔ, nà děng de nǐ jī fǎng! jiào zuǒ yòu: chuāi xià qù dǎ! jīn mǎn kòu tóu qiú ráo, dào: xiǎo de yuàn péi, zhǐ qiú lǎo yé zài kuān shí rì, kè biàn mài jiā sī shí wù. zhī xiàn zhǔn le zhuǎn yǎn.
過了五六日,知縣相公接了按院,回到縣裡。金滿只得將此事稟知縣主。縣主還未開口,那幾個令史在旁邊,你一嘴,我一句,道:「自己管庫沒了銀子,下去賠補,到對老爺說,難道老爺賠不成?縣主因前番鬮庫時,有些偏護了金滿,今日沒了銀子、頗有權容。喝道:庫中是你執掌,又沒閒人到來,怎麼沒了銀子?必竟將去嫖賭花費了,在此支吾,今且饒你的打,限十日內將銀補庫,如無,定然參究/士滿氣悶悶地,走出縣來。即時尋縣中陰捕商議。江南人說陰捕,就是北方叫番子手一般。其在官有名含謂之官捕,幫手謂之白捕。金個史下拘官捕、白捕,都邀過來,到酒店中吃三杯。說道:「金某今日勞動列位,非為己私,四錠元寶尋常人家可有?下比散碎的好用,少不得敗露出來。只要列位用心,若緝訪得實,拿獲贓盜時,小子願出白金二十兩酬勞。捕人齊答應道:當得,當得!」一日三,三日九,看看十日限足,捕人也吃了幾遍酒水,全無影響。知縣相公叫金滿間:「銀子有了麼?」金滿稟道:「小的同捕人緝訪,尚無蹤跡。」知縣喝道:」我限你十日內賠補,那等得你緝訪!」叫左右:「揣下去打!」金滿叩頭求饒,道:小的願賠,只求老爺再寬十日,客變賣家私什物。」知縣准了轉眼。
jīn mǎn guǎn kù yòu xià céng chèn dé jǐ duō dōng xī, jīn rì píng bái dì yào lù zhè èr bǎi liǎng yín zi, shén fèi cuò zhì, jiā zhōng shǒu bù yī fú zhī lèi, jǐn shù biàn mài yě hái bù gōu, shēn biān yán dé yī bì xiǎo míng jīn xìng, nián fāng yī shí wǔ suì, shēng de shén yǒu zī sè:
金滿管庫又下曾趁得幾多東西,今日平白地要賂這二百兩銀子,甚費措置,家中首怖衣服之類,盡數變賣也還不勾,身邊言得一婢、小名金杏,年方一十五歲,生得甚有姿色:
bí duān miàn zhèng, chǐ bái chún hóng, liǎng dào xiù méi, yī shuāng jiāo yǎn. bìn shì niǎo yún fā wěi dì, shǒu rú jiān sǔn ròu níng zhī. fēn míng dòu méng shàng hán xiāng, yí sì yāo táo chū fā ruǐ.
鼻端面正,齒白唇紅,兩道秀眉,一雙嬌眼。鬢似鳥雲發委地,手如尖筍肉凝脂。分明豆蒙尚含香,疑似夭桃初發蕊。
jīn lìng shǐ píng xī ài rú jǐ nǚ, yù yào bǎ zhè bì yú lái chū tuō, sī xiǎng zài děng yī èr nián, yù gè guì rén gōng zǐ, huò xiǎo qī, huò tōng fáng, jià tā chū qù, yě tǎo dé bǎi lái liǎng yín zi. rú jīn máng bù zé jià, qǐ xià kě xī! zuǒ sī yòu xiǎng, zhǐ de bǎ zhù shēn de jǐ wèn fáng zi, quán jiě yǔ rén. jiāng yín zi còu zú èr bǎi liǎng zhī shù, qīng chéng sì gè yuán bǎo, dāng táng duì zhǔn, fēng zhù kù shàng. fēn fù tā: xià cì xiǎo xīn.
金令史平昔愛如己女,欲要把這婢於來出脫,思想再等一二年,遇個貴人公子,或小妻,或通房,嫁他出去,也討得百來兩銀子。如今忙不擇價,豈下可惜!左思右想,只得把住身的幾問房子,權解與人。將銀子湊足二百兩之數,傾成四個元寶,當堂兌准,封貯庫上。分付他:「下次小心。」
jīn lìng shǐ xīn zhōng hǎo shēng bù lè, bǎ kù mén suǒ le, huí dào gōng ér lǐ, dú zuò zài mén shǒu, yuè xiǎng yuè nǎo, zhe shén lái yóu, yòng le zhè zhǔ qū cái, què bú shì qīng bái huì qì! zhèng nà mèn jiān. zhǐ jiàn jiā lǐ xiǎo sī jiào zuò xiù tóng, chī dé bàn zuì, cóng wài zǒu lái. jiàn le jiā zhǎng, dào tuì fán bù. jīn lìng shǐ mà dào: chǔn nú cái, jiā zhǎng qì mèn, nǐ dào kuài huó chī jiǔ? wǒ qiān lǐ méi qián shǐ yòng, nǐ dào yǒu xián qián mǎi jiǔ chī? xiù tóng dào: wǒ jiàn ā diē liǎng rì qì mèn, lián wǒ yě bù xǐ huān, cháng tīng jiàn rén shuō jiǔ kě wàng yōu, shēn biān ǒu rán jī dé jǐ fēn yín zi, mǎi bēi zhōng wù lái sàn mèn. ā diē ruò méi qián mǎi jiǔ shí, wǒ hái yú dé yǒu yī hú jiǔ qián zài diàn shàng, qǔ lái jiù shì. jīn lìng shǐ hè dào: shuí yào nǐ de chī! yuán lái sū zhōu yǒu jiàn fēng sú, dà fán zuò lìng shǐ de, bù jū nèi wài rén dōu chēng hū wèi xiàng gōng. xiù tóng shì jiǔ suì shí mài zài jīn jiā de, zì xiǎo fǔ yǎng, jīn yǐ èr shí yú suì, zhǐ dāng guò jì de yì nán, gù chēng ā diē, nà xiù tóng yào qǔ hú jiǔ yǔ ā diē sàn mèn, shì yī tuán xiào shùn zhī xīn. shuí zhī rén xīn bù tóng, dào tiāo dòng le jiā zhǎng de yī gè jī kuò, xiǎn xiē ér sòng le xiù tóng de xìng mìng. zhèng shì: lǎo guī pēng bù làn, yí huò gān kū sāng.
金令史心中好生不樂,把庫門鎖了,回到公而里,獨坐在門首,越想越惱,着甚來由,用了這主屈財,卻不是青白晦氣!正納悶間。只見家裡小廝叫做秀童,吃得半醉,從外走來。見了家長,倒退凡步。金令史罵道:「蠢奴才,家長氣悶,你到快活吃酒?我千里沒錢使用,你到有閒錢買酒吃?秀童道:「我見阿爹兩日氣悶,連我也不喜歡,常聽見人說酒可忘憂,身邊偶然積得幾分銀子,買杯中物來散悶。阿爹若沒錢買酒時,我還余得有一壺酒錢在店上,取來就是。金令史喝道:「誰要你的吃!」原來蘇州有件風俗,大凡做令史的,不拘內外人都稱呼為「相公」。秀童是九歲時賣在金家的,自小撫養,今已二十餘歲,只當過繼的義男,故稱「阿爹」,那秀童要取壺酒與阿爹散悶,是一團孝順之心。誰知人心不同,到挑動了家長的一個機括,險些兒送了秀童的性命。正是:老龜烹不爛,移禍乾枯桑。
dāng shí xiù zhòng zì jìn qù le. jīn lìng shǐ mó rán xiǎng dào: zhè yī yè yǎn yě bù céng hé, nà lǐ yǒu wài rén jìn lái tōu le qù? zhǐ yǒu xiù tóng ná dì dōng xī, jìn lái jǐ cì, nán dào zhè yín zi shì tā tōu le? yòu xiǎng dào: zhè xiǎo sī zì yòu gēn suí bēn zǒu, shèn shì dé lì, cóng bù jiàn tā shǒu jiǎo yǒu shèn máo bìng, rú hé dǒu rán shēng qǐ dào xīn chǎng yì xiǎng dào: zhè gè sī píng xī hǎo jiǔ, fán wèi dào de, dōu cóng jiǔ dǔ qián liǎng jiàn shàng qǐ. tā chī liū le kǒu, méi chù lái fāng, jiàn le dà dìng yín zi, yòu qiě shǒu biān fāng biàn, rú hé bù ài? xià rán, zhōng rì mǎi jiǔ chī, nà lǐ lái zhè xǔ duō qián guǎng yòu xiǎng dào: bú shì tā. tā jiù yào tōu shí, huò zhě liū jǐ kuài sǎn suì yín zi, zhè dà dìng yuán bǎo méi yǒu zhè gè lì liàng. jiù yú le shí, nà lǐ chū chì? zhōng bù rán, fàng zài qián guì shàng líng zhī qián? shǎo bu dé yě lù rén yǎn mù. jiù shì ná chū qù shí, zhǐ hǎo yī dìng, hái liú dīng sān dìng zài jiā, wǒ jīn yè bǎ tā chuáng pù sōu jiǎn yī fān, biàn zhī fēn xiǎo. yòu xiǎng dào: zhè yě bú shì cháng fǎ, tā ruò guǒ tōu le zhè dà yín, bì rán jì dùn zài jiā zhōng fù mǔ chù, zěn kěn hái fàng zài shēn biān? sōu bù zháo shí, fǎn rě tā xiào. ruò xià shì tā tōu de, yuān le tā yī chǎng, fǎn lěng le tā de xīn cháng. ó! yǒu jì le. gāng ài jùn chéng yǒu gè mò dào rén, zhào jiāng duàn shì, jí xiōng rú dǔ. jiàn yù zài yù fēng sì zhōng, hé bù qǐng tā lái yī wèn, yǐ jué xiōng zhōng zhī yí? guò le yī yè, cì rì jīn mǎn zǎo qǐ, fēn fù xiù tóng mǎi xiē xiāng zhú zhǐ mǎ guǒ pǐn zhī lèi, yě yào mǎi xiē jiǔ ròu, wèi xiè jiāng zhī yòng, zì jǐ què dào yù fēng sì qù qǐng mò dào rén.
當時秀重自進去了。金令史摹然想道:「這一夜眼也不曾合,那裡有外人進來偷了去?只有秀童拿遞東西,進來幾次,難道這銀子是他偷了?」又想道:「這小廝自幼跟隨奔走,甚是得力,從不見他手腳有甚毛病,如何抖然生起盜心廠義想道:「這個廝平昔好酒,凡為盜的,都從酒賭錢兩件上起。他吃溜了口,沒處來方,見了大錠銀子,又且手邊方便,如何不愛?下然,終日買酒吃,那裡來這許多錢廣又想道:「不是他。他就要偷時,或者溜幾塊散碎銀子,這大錠元寶沒有這個力量。就愉了時,那裡出飭?終不然,放在錢柜上零支錢?少不得也露人眼目。就是拿出去時,只好一錠,還留丁三錠在家,我今夜把他床鋪搜檢一番,便知分曉。」又想道:「這也不是常法,他若果偷了這大銀,必然寄頓在家中父母處,怎肯還放在身邊?搜不着時,反惹他笑。若下是他偷的,冤了他一場,反冷了他的心腸。哦!有計了。岡礙郡城有個莫道人,召將斷事,吉凶如睹。見寓在玉峰寺中,何不請他來一問,以決胸中之疑?」過了一夜,次日金滿早起,分付秀童買些香燭紙馬果品之類,也要買些酒肉,為謝將之用,自己卻到玉峰寺去請莫道人。
què shuō jīn lìng shǐ jiù lín yǒu gè xián hàn, jiào zuò jì qī guān. ǒu zài jiē shàng kàn jiàn xiù tóng mǎi le xǔ duō dōng xī, qì fèn fèn de zǒu lái, wèn qí yuán gù. xiù tóng dào: shuō yě hǎo xiào, wǒ diē zhēn shì jiāo le bài yùn, gàn zhè yàng méi zhèng jīng shì èr bǎi liǎng yín zi yǐ zì péi qù le, rèn le huì qì bà xiū. què yòu tīng le bié rén yán yǔ, qǐng shén me dào rén lái zhào jiāng. dèng zéi dào jīn rì guǐ hùn, hōng le xiē jiǔ ròu chī le, míng rì shǎo bu dé hái yào suǒ xiè. chéng bù chéng, chī sān píng, běn qián qù de xià shuǎng lì, yòu tiān xiē lì qián shǎng qù, hǎo méi yào jǐn. qī guān rén! nǐ xiǎng zhè xiē dào rén, kě yǒu zhēn zhèng huó shén xiān zài lǐ miàn me? yǒu zhè hǎo jiǔ hǎo ròu dào bǎ yǔ xiù tóng chī le, hái tì wǒ diē chū dé xiē qì lì. zhāi le zhè zéi dào de zuǐ, niǎn zào, yě kě xiè nǐ yī shēng me? zhèng shuō zhī jiān, qià hǎo jīn lìng shǐ cóng yù fēng sì zhuǎn lái xiù tóng jiàn jiā zhǎng lái le, zì qù le. jīn mǎn yǔ jì qī guān xiāng jiàn wèn dào: nǐ yǔ xiù tóng shuō shén me? zhī qī guān yě bù xìn zhào jiāng zhī shì de, jiù bǎ xiù zhòng shì cái suǒ yán, shù le yī biàn, yòu dào: zhè xiǎo sī dào yě yǒu xiē jiàn shí. jīn mǎn chén yín wú yǔ, dèng jì qī guān yě zhǐ dāng xián huó xù guò, bù xiǎng yòu tiāo dòng le jiā zhǎng yī gè jī kuò. zhǐ yīn jiā zhǎng xīn yí, xiǎn shǐ tóng ér mìng sàng! jīn lìng shǐ bié le jì qī guān zì huí xiàn lǐ, fù nèi chóu chú, zhè huà yī fā kě yí: tā ruò bù céng tōu yín zi, yóu wǒ zhào jiāng biàn liǎo, rú hé yào tā guài nà gè dào shì? kǒu suī bù yán, fēn míng shì tǔ zhōng qū há, mǎn dù ní xīn.
卻說金令史舊鄰有個閒漢,叫做計七官。偶在街上看見秀童買了許多東西,氣忿忿的走來,問其緣故。秀童道:「說也好笑,我爹真是交了敗運,幹這樣沒正經事二百兩銀子已自賠去了,認了晦氣罷休。卻又聽了別人言語,請什麼道人來召將。鄧賊道今日鬼混,哄了些酒肉吃了,明日少不得還要索謝。成不成,吃三瓶,本錢去得下爽利,又添些利錢上去,好沒要緊。七官人!你想這些道人,可有真正活神仙在裡面麼?有這好酒好肉到把與秀童吃了,還替我爹出得些氣力。齋了這賊道的嘴,『碾噪,也可謝你一聲麼?」正說之間,恰好金令史從玉峰寺轉來「秀童見家長來了,自去了。金滿與計七官相見問道:「你與秀童說甚麼?」汁七官也不信召將之事的,就把秀重適才所言,述了一遍,又道:「這小廝到也有些見識。金滿沉吟無語,鄧計七官也只當閒活敘過,不想又挑動了家長一個機括。只因家長心疑,險使童兒命喪!金令史別了計七官自回縣裡,腹內躊躇,這話一發可疑:「他若不曾偷銀子,由我召將便了,如何要他怪那個道士?」口雖不言,分明是」土中曲蛤,滿肚泥心。」
shǎo tíng mò dào rén dào le, pái shè tán chǎng, què jiāng lín jiā yī gè xiǎo xué shēng fù tǐ. mò dào rén zuò zhāng zuò zhì, bù gāng tà dǒu, niàn zhòu shū fú. xiǎo xué shēng jiù wǔ jiāng qǐ lái, xiàng yī gè pěng jiàn zhī shì, kǒu chēng dèng jiāng jūn xià tán. qí shēng pō hóng, bù shì xiǎo xué shēng kǒu qì shì mǎn jiàn zhēn jiāng xià jiàng, kòu shǒu xià dié, zhì xīn tōng chén, qiú pàn tōu yín zhī zéi. tiān jiāng yáo shǒu dào: bù kě shuō, bù kě shuō. jīn mǎn zài sān kòu qiú yuàn qǐ dà jiāng zhǐ shì zhēn dào xìng míng, mò dào rén yòu jiāng líng pái shī shè, hè dào: guǐ shén wú sī, míng yǐ bào yīng. yǒu kòu jí dá, jí jí rú jīn! jīn mǎn kòu zhī xià yǐ, tiān jiāng dào: bǐng tuì xián rén, wú dāng gào rǔ. qí shí zhè xiē lìng shǐ men jiā rén jí yá mén nèi zuò gōng de, wén dé mò dào rén zài jīn jiā zhào jiāng, zuò yī jiàn xī qí zhī shì, dōu zǒu lái kàn, sāi zuò yī wū. jīn mǎn hǎo yán hǎo yǔ dōu qǐng chū qù le, zhǐ shèng dé xiù tóng yī rén zài bàng dá yīng. tiān jiāng jiào dào: hái yǒu xián rén. mò dào rén duì jīn lìng shǐ shuō: lián xiù tóng dōu qiǎn chū wū wài qù. tiān jiāng jiào jīn mǎn shū chū shǒu lái, jīn mǎn guì ér shū qí zuǒ shǒu. tiān jiāng shēn zhǐ tóu zhàn jiǔ zài jīn mǎn shǒu xīn nèi, xiě chū xiù tóng èr zì, hè dào: jì zhe! jīn mǎn dà jīng, zhèng hé tā xīn zhōng suǒ yí yóu kǒng wèi de, kòu tóu hēi hēi zhù gào dào: jīn mǎn fǔ yǎng xiù tóng yǐ shí yú nián, cóng wú tōu qiè zhī xíng. ruò cǐ yín guǒ rán shì tā suǒ dào, biàn dāng yán xíng jiū xùn, cǐ fēi qīng yì zhī shì. shén míng zài shàng, qǐ zài jiā xiáng chá, mò suí rén xīn, mò suí rén yì tiān jiāng yòu zhàn zhe jiǔ zài zhuō shàng xiě chū xiù tóng èr zì. yòu xiàng kōng zhōng zhǐ huà, xiáng qí zì shì, yì cǐ èr zì. jīn mǎn yǐ wèi shí rán, gèng wú yí yǐ. dāng xià mò dào rén shū le tuì fú, xiǎo xué shēng wàng hòu biàn dào. fú qǐ, liáng jiǔ fāng xǐng, wèn zhī yī wú suǒ zhī.
少停莫道人到了,徘設壇場,卻將鄰家一個小學生附體。莫道人做張做智,步罡踏斗,念咒書符。小學生就舞將起來,像一個捧劍之勢,口稱」鄧將軍下壇」。其聲頗洪,不似小學生口氣」士滿見真將下降,叩首下迭,志心通陳,求判偷銀之賊。天將搖首道:「不可說,不可說。」金滿再三叩求、願乞大將指示真盜姓名,莫道人又將靈牌施設,喝道:「鬼神無私,明已報應。有叩即答,急急如今!」金滿叩之下已,天將道:「屏退閒人,吾當告汝。」其時這些令史們家人、及衙門內做公的,聞得莫道人在金家召將,做一件希奇之事,都走來看,塞做一屋。金滿好言好語都請出去了,只剩得秀童一人在傍答應。天將叫道:「還有閒人。」莫道人對金令史說:「連秀童都遣出屋外去。」天將教金滿舒出手來,金滿跪而舒其左手。天將伸指頭蘸酒在金滿手心內,寫出秀童二字,喝道:「記着!」金滿大驚,正合他心中所疑、猶恐未的,叩頭嘿嘿祝告道:「金滿撫養秀童已十餘年,從無偷竊之行。若此銀果然是他所盜,便當嚴刑究訊,此非輕易之事。神明在上,乞再加詳察,莫隨人心,莫隨人意/天將又蘸着酒在桌上寫出秀童二字。又向空中指畫,詳其字勢,亦此二字。金滿以為實然,更無疑矣。當下莫道人書了退符,小學生望後便倒。扶起,良久方醒,問之一無所知。
jīn mǎn bǎ xiè jiāng de sān shēng yǔ mò dào rén sàn le fú. zhǐ tuī sòng tā yī bù, lián yè qù huàn yīn bǔ ná zéi. wèi tóu de zhāng yīn bǔ, jiào zuò zhāng èr gē. dāng xià kòu qí suǒ yǐ. jīn lìng shǐ jiāng xiù tóng kǒu zhōng suǒ yán, jí tiān jiāng sān biàn zhǐ míng zhī shì, bèi xì shuō le. lián yīn bǔ yě yǒu bā jiǔ fēn dào shì, zhǐ bú shì tā jī fǎng lái de, xià qù dān zhè yú jì. tuī cí dào: wèi jīng dào guān, nán yǐ diào kǎo. gū mǎn shì yá mén zhōng chū rù de, qǐ bù huì yì, biàn dào: cǐ shì yǒu wǒ zuò zhǔ, yǔ liè wèi wú shè. zhǐ yào yán xíng jiū kǎo, kǎo dé zhēn zāng chū lái, xiàng shí suǒ xǔ èr shí liǎng, xià gǎn duǎn shǎo fēn háo. zhāng yīn bǔ yīng yǔn, tóng xiōng dì sì gē, qù jiào le bāng shǒu, jí shí suí jīn lìng shǐ xíng zǒu.
金滿把謝將的三牲與莫道人散了福。只推送他一步,連夜去喚陰捕拿賊。為頭的張陰捕,叫做張二哥。當下叩其所以。金令史將秀童口中所言,及天將三遍指名之事,備細說了。連陰捕也有八九分道是,只不是他緝訪來的,下去擔這於紀。推辭道:「未經到官,難以弔拷。咕滿是衙門中出入的,豈不會意,便道:此事有我做主,與列位無涉。只要嚴刑究拷,拷得真贓出來,向時所許二十兩,下敢短少分毫。」張陰捕應允,同兄弟四哥,去叫了幫手,即時隨金令史行走。
cǐ shí yǐ yǒu qǐ gēng shí fēn, xiù tóng shōu shí le táng zhōng jiā huǒ, chī le yè fàn, zhèng tí wàn xíng dēng chū xiàn lái yíng hòu jiā zhǔ. cái chū dé xiàn mén, bǐ sān sì gè yīn bǔ, jiāng má shéng wàng jǐng shàng biàn tào. xià yóu fēn shuō, zhí tuō zhì chéng wài yī gè lěng pù lǐ lái. xiù tóng què hé kāi kǒu, bǐ yīn bǔ jiāng tiě chǐ xiàng jiān gā shàng tòng dǎ yī xià, dà hè dào: nǐ gàn dé hǎo shì! xiù kōng fù tòng jiào dào: wǒ qiān hé xiǎng lái? yīn bǔ dào: nǐ tōu kù nèi zhè sì dìng yuán bǎo, cáng yú hé chù? wō zài nà jiā? nǐ jiā zhǔ yǐ fǎng shí le, bǎ nǐ jiāo fù wǒ děng. nǐ kuài kuài zhāo le, tù chī tòng kǔ. xiù tóng jiào tiān jiào dì de kū jiāng qǐ lái. zhòu gǔ dào: yǒu lǐ yán zì zhuàng, fù qū shēng bì gāo. xiù tóng qí shí bù céng zuò zéi, bèi yīn bǔ rú fǎ diào kǎo. xiù tóng téng tòng nán rěn, yǎo yá qiè chǐ, zhǐ shì bù zhāo. yuán lái dà míng lǜ yī kuǎn, bǔ dào bù xǔ sī xíng diào kǎo. ruò shěn chū zhēn dào, jiě guān yǒu gōng. tǎng ruò bù kěn zhāo rèn, fàng le qù shí, míng rì bèi tā gào guān, shuō wū xiàn píng mín, zuì dāng fǎn zuò. bā bǔ dào diào dǎ shān jiā, yù yǐ xíng guò. jiàn xiù tóng bù zhāo, xīn xià yě zhe le huāng. shāng yì zhǐ yǒu jiū wáng, tiě xī kù liǎng jiàn wèi shì. yán gōng shì nǎo gū shàng le gū, yǎn jīng nèi niǎo zhū dōu zhǎng chū cùn xǔ tiě xī kù shì jiāng shí xiè fàng yú jiā gùn zhī nèi, wèi zēng shōu jǐn, tòng yǐ yì cháng. zhè shì kǎo zéi de jí xíng le. xiù tóng shàng le nǎo gū, wù ér fù sū zhě shù cì, hūn zhài zhōng chéng rèn le, xǐng lái yī jiù shuō méi yǒu. yīn bǔ yòu yào shàng tiě xī kù, xiù tóng rěn tòng bù qǐ, zhǐ de zhāo dào: shì wǒ yī shí jiàn cái qǐ yì, tōu lái cáng zài jiě fū lǐ dà jiā chuáng xià, hái bù céng dòng.
此時已有起更時分,秀童收拾了堂中傢伙,吃了夜飯,正提腕行燈出縣來迎候家主。才出得縣門,彼三四個陰捕,將麻繩望頸上便套。下由分說,直拖至城外一個冷鋪里來。秀童卻荷開口,彼陰捕將鐵尺向肩呷上痛打一下,大喝道:「你幹得好事!」秀空負痛叫道:「我千何享來?」陰捕道:「你偷庫內這四錠元寶,藏於何處?窩在那家?你家主已訪實了,把你交付我等。你快快招了,兔吃痛苦。」秀童叫天叫地的哭將起來。宙古道:有理言自壯,負屈聲必高。秀童其實不曾做賊,被陰捕如法弔拷。秀童疼痛難忍,咬牙切齒,只是不招。原來大明律一款,捕盜不許私刑弔拷。若審出真盜,解官有功。倘若不肯招認,放了去時,明日被他告官,說誣陷平民,罪當反坐。八捕盜吊打衫夾,郁已行過。見秀童不招,心下也着了慌。商議只有鬮王,鐵膝褲兩件未試。閻工是腦箍上了箍,眼睛內鳥珠都漲出寸許」鐵膝褲是將石屑放於夾棍之內,未曾收緊,痛已異常。這是拷賊的極刑了。秀童上了腦箍,兀而復甦者數次,昏債中承認了,醒來依舊說沒有。陰捕又要上鐵膝褲,秀童忍痛不起,只得招道:「是我一時見財起意,偷來藏在姐夫李大家床下,還不曾動。」
yīn bǔ jiāng bǎn mén tái xiù zhòng dào yú jiā zhōng, yòng zhōu yáng jiāng xī, děng hòu tiān míng, dào jīn lìng shǐ gōng xù lǐ lái bào xìn. cǐ shí xiù tóng yǎn qīng yī xī, pá zǒu bù dòng le. jīn lìng shǐ jiào le chuán zhī, qǐ tóng bǔ yì dào lǐ dà jiā qù qǐ zāng. lǐ dà jiā zhù xiāng wèn, yǔ xiù tóng diē niáng jiā xiāng qù bù yuǎn. yīn bǔ dào shí, lǐ dà yòu bù zài jiā, xià dé xiù tóng de jiě ér miàn rú shàng sè, zhèng xià zhī shén me yuán gù, kāi le hòu mén, wàng diē niáng jiā bēn qù chǎng. yīn zhāi zǒu rén wò fáng, fā kāi chuáng jiǎo, kàn dì xià tǔ shí gè sōng, yǐ zhī xū yán. jīn lìng shǐ dìng yào jiāng chú tóu kěn qǐ, qǐ tǔ chǐ yú, bìng wú yī wù. zhòng rén dào: yǒu xīn dào zhè lǐ hāo nǎo yī fān le. fān xiāng dào lóng. mǎn wū xún yī gè biàn, nà yǒu xiē yǐng ér. jīn lìng shǐ zhǐ de yòu tóng yīn bǔ zhuǎn lái, qīn qù kòu wèn xiù tóng. xiù tóng lèi rú ér xià, dá dào: wǒ shí bù céng wèi dào, nǐ men fēi xíng diào kǎo, wù yào wǒ zhāo rèn. wú chī kǔ bù guò, yòu xià rěn wàng bān tā rén, zhǐ de zì rèn le. shuō jiě fū chuáng xià zāng wù, shí shì hùn huà, háo bù xiāng gān. wú zì jiǔ suì shí méng diē fǔ yǎng chéng rén, jīn yǐ èr shí duō suì, zài jiā wèi zēng yǒu bàn diǎn chà cuò. qián rì kàn jiàn wǒ diē fèi chǎn wán guān, àn dì xīn tòng zhī yòu jiàn diē xìn le yě dào, zhào jiāng fèi qián, yù jiā bù lè, bù xiǎng dào diē yí dào wǒ shēn shàng. jīn rì wǒ zhǐ qiàn diē yī sǐ, gèng wú bié huà. shuō bà mèn jué qù le, zhòng yīn bǔ jiào huàn, fāng cái xǐng lái, wū zì āi āi de kū gè bú zhù. jīn lìng shǐ xīn xià yì jué cǎn rán.
陰捕將板門抬秀重到於家中,用粥楊將息,等候天明,到金令史公序里來報信。此時秀童奄氫一息,爬走不動了。金令史叫了船隻,啟同捕役到李大家去起贓。李大家住鄉問,與秀童爹娘家相去不遠。陰捕到時,李大又不在家,嚇得秀童的姐兒面如上色,正下知甚麼緣故,開了後門,望爹娘家奔去廠。陰摘走人臥房,發開床腳,看地下土實個松,已知虛言。金令史定要將鋤頭墾起,起土尺余,並無一物。眾人道:「有心到這裡蒿惱一番了。」翻箱倒籠。滿屋尋一個遍,那有些影兒。金令史只得又同陰捕轉來,親去叩問秀童。秀童淚如而下,答道:我實不曾為盜,你們非刑弔拷,務要我招認。吾吃苦不過,又下忍妄扳他人,只得自認了。說姐夫床下贓物,實是混話,毫不相干。吾自九歲時蒙爹撫養成人,今已二十多歲,在家未曾有半點差錯。前日看見我爹費產完官,暗地心痛之又見爹信了野道,召將費錢,愈加不樂,不想道爹疑到我身上。今日我只欠爹一死,更無別話。」說罷悶絕去了,眾陰捕叫喚,方才醒來,兀自唉唉的哭個不住。金令史心下亦覺慘然。
xū yú, xiù tóng de diē niáng hé jiě fū lǐ dà dū dào le. jiàn xiù tóng tǎng zài bǎn mén shàng, liù fēng bā shāng, yī sī liǎng qì, dà kū le yī chǎng, bēn dào xiàn qián jiào hǎn. zhī xiàn xiàng gōng zhèng zhí zuò táng, wèn le kǒu tóng, máng chāi rén huàn jīn mǎn dào lái, wèn dào: nǐ zì bù xiǎo xīn, shī le kù nèi yín liǎng, rú hé tōng tóng yīn bǔ, wàng shā qiān rén, fēi xíng diào kǎo? jīn mǎn xiǎng dào, xiǎo de pò jiā wán kù, zì zhú yào jī fǎng cǐ shì. tǎo gè míng bái. yǒu mò dào rén shàn yú zhào jiāng, tiān jiāng jiàng tán, sān biàn xiě chū xiù tóng míng zì, xiǎo de yòu jiàn tā yán yǔ kě yí, suǒ yǐ xìn le, chú le cǐ nú, gèng wú yǐng xiǎng, xiǎo de yě shì chū hū wú nài, bú shì gù yì. zhī xiàn yě xiǎo dé tā péi bǔ dé kǔ le, cǐ qíng wèi zhī zhēn wěi, yòu bèi xiù tóng de diē niáng zuǒ xiǎng yòu xiǎng, wú kě nài hé. cǐ shí yǐ shì là yuè shí bā le. zhī xiàn fēn fù dào: suì dǐ shì máng, qiě guò le xīn nián, chū shí hòu miàn, wǒ yǔ nǐ qīn shěn gè míng bái. zhòng rén zhǐ de bù sàn le, jīn mǎn huí jiā, dào bào zhe yī gè guǐ tāi, zhǐ kǒng xiù tóng sǐ le. dào liú xiù tóng de diē niáng fú shì ér zi, yòu qǐng yī rén qù diào zhì, měi rì dà jiǔ dà ròu sòng qù jiāng xī. nà xiù tóng de diē niáng, wū zì kū kū tí tí xù xù nà tiē de bú zhù jǐ zhèng shì: qīng yóu gòng zì hǔ tóng háng, jí xiōng shì quán chuī wèi bǎo.
須臾,秀童的爹娘和姐夫李大都到了。見秀童躺在板門上,六楓八傷,一絲兩氣,大哭了一場,奔到縣前叫喊。知縣相公正值坐堂,問了口同,忙差人喚金滿到來,問道:「你自不小心,失了庫內銀兩,如何通同陰捕,妄殺千人,非刑弔拷?」金滿享道,「小的破家完庫,自竹要緝訪此事。討個明白。有莫道人善於召將,天將降壇,三遍寫出秀童名字,小的又見他言語可疑,所以信了,除了此奴,更無影響,小的也是出乎無奈,不是故意。」知縣也曉得他賠補得苦了,此情未知真偽,又被秀童的爹娘左享右享,無可奈何。此時已是臘月十八了。知縣分付道:「歲底事忙,且過了新年,初十後面,我與你親審個明白。」眾人只得部散了,金滿回家,到抱着一個鬼胎,只恐秀童死了。到留秀童的爹娘伏侍兒子,又請醫人去調治,每日大酒大肉送去將息。那秀童的爹娘,兀自哭哭啼啼絮絮那貼的不住己正是:青尤共自虎同行,吉凶事全炊未保。
què shuō bǔ dào zhī dé xiù tóng de jiā shǔ jiào hǎn zhǔn le, shí fēn zháo máng, shāng yì dào: wǒ děng rú cǐ běng diào, hái xià kěn tǔ lù zhēn qíng, míng rì xiàn táng shàng kě zhī tā bù zhāo de. ruò bù zhāo shí, wǒ bèi sī jiā diào kǎo, zuì bù néng miǎn. nǎi qíng chéng huáng zhǐ gōng yú kù zhōng, xiāng huā dēng zhú, měi rì cān bài dǎo gào, yè jiān jiù tóng jīn lìng shǐ zài kù lǐ xiē sù, qiú yī bào yīng. jīn lìng shǐ shǎo xià de yòu yào pò xiē lǐ zài tā men miàn shàng. dào le chú yè, zhī xiàn bǎ kù zhú yī pán guò, zhī fù xīn kù lì zhǎng guǎn. jīn mǎn yǐ tuō le gàn jì, zhǐ yǒu shī dào shì wèi gěi, tóng qīng zhāng yīn bǔ xiàng xīn kù lì shuō zhī: yuán jiào zhāng èr gē zài kù lǐ ān xiē. nà xīn kù lì yě shì běn xiàn rén, yǔ zhǔ lìng shǐ píng xī xiāng hǎo de, wú bù yīng jiǔ. shì yè, jīn mǎn gè xià èr shēng xiāng zhǐ, xié dào kù zhōng, bài xiàn chéng huáng lǎo yé. jiù jiāng fú wù qǐng xīn kù lì hé zhāng èr gē tóng zhuó. sān bēi yǐ hòu, xīn kù lì shuō jiā zhōng shì máng, dào yāng jīn mǎn tì tā zhào guǎn, zì jǐ yào xiān bié. jīn mǎn wèi shì dà jié yè, bù gǎn qiáng liú. xīn kù lì jiāng chú guì děng dōu jiǎn kàn fēng suǒ, yòu jiāng kù mén suǒ yào fù yǔ zhǔ mǎn, jiào shēng xiāng rǎo, zì qù le. jīn mǎn yòu chī le jǐ bēi, yě jiù qǐ shēn, duì zhāng èr gē shuō: jīn yè chú yè, lái zǎo shì xīn nián, duō chī jǐ bēi, zuò gè líng mèng, zài chǎng bù dé xiāng péi le. shuō bà, jiāng kù mén dài shàng luò le suǒ, dài le yào shi zì huí.
卻說捕盜知得秀童的家屬叫喊准了,十分着忙,商議道:「我等如此繃吊,還下肯吐露真情,明日縣堂上可知他不招的。若不招時,我輩私加弔拷,罪不能免。」乃情城隍紙供於庫中,香花燈燭,每日參拜禱告,夜間就同金令史在庫里歇宿,求一報應。金令史少下得又要破些俚在他們面上。到了除夜,知縣把庫逐一盤過,支付新庫吏掌管。金滿已脫了干紀,只有失盜事未給,同青張陰捕向新庫吏說知:「原教張二哥在庫里安歇。」那新庫吏也是本縣人,與主令史平昔相好的,無不應九。是夜,金滿各下二牲香紙,攜到庫中,拜獻城隍老爺。就將福物請新庫吏和張二哥同酌。三杯以後,新庫吏說家中事忙,到央金滿替他照管,自己要先別。金滿為是大節夜,不敢強留。新庫吏將廚櫃等都檢看封鎖,又將庫門鎖鑰付與主滿,叫聲「相擾」,自去了。金滿又吃了幾杯,也就起身,對張二哥說:「今夜除夜,來早是新年,多吃幾杯,做個靈夢,在廠不得相陪了。」說罷,將庫門帶上落了鎖,帶了鑰匙自回。
zhāng èr gē bèi jīn mǎn fǎn suǒ zài nèi, tàn kǒu qì dào: zhè jié yè, nà yī jiā bù fū fù tuán yuán, piān wǒ huì qì, zài zhè lǐ tì tā men shǒu kù! mèn shàng xīn lái, zhǐ gù zì shāi zì yǐn, bù jué mǐng dǐng dà zuì, hé yī ér qǐn. shuì zhì sì gēng, mèng jiàn shén dào shēn zhǐ xuē jiǎo tī tā qǐ lái dào: yín yú yǒu le, chén dà shòu jiāng lái fàng zài chú guì dǐng shàng hú lú nèi le. zhāng yīn bǔ mèng zhōng jīng jué, huāng máng pá qǐ lái, xiàng chú guì dǐng shàng mō gè biàn, nà lǐ yǒu shén me hú lú. nán dào shén dào yě zuō nòng rén? hái shì wǒ zì jǐ xīn shén huǎng liù zhī gù? xū yú zhī jiān, yòu shuì qù le. mèng lǐ yòu tīng de shén dào shuō: yín zi zài hú lú lǐ miàn, rú hé bù qǔ? zhāng yīn bǔ jīng xǐng, zuò zài chuáng pù shàng, tīng lì gǔ, qià hǎo fā léi. pá qǐ lái, tuī kāi chuāng zi, wēi wēi yǒu guāng. zài xiàng chú shū shàng xià kàn shí, jǐng wú xiē zǐ wù shì. yù yào qù bào yǔ jīn lìng shǐ, kù mén què dàn suǒ zhe, zhǐ de yòu qù shuì le. shǎo qǐng, tīng dé wài biān rén shēng rè nào, gǔ lè xuān mǐn, nǎi shì zhī xiàn chū lái tóng zhòng guān bài pái hè jié, qù zhàng miào xíng xiāng. tiān yǐ jiāng míng, jīn mǎn jǐ zì jiāng kù mén shàng yào shi jiāo hái xīn kù lì le. xīn kù lì kāi mén jìn lái, qǔ hóng zhǐ yòng yìn. zhāng yīn pǔ yǐ shì děng de bù nài fán, jí máng de dài le mào yú, zǒu chū kù lái. qià hǎo zhī xiàn huí xiàn, zài nà lǐ pái yá gōng zuò. nà jīn mǎn yǐ shì zhěng zhěng qí qí, chuān zhe gōng fú, tóng zhòng lìng shǐ zhàn lì zài táng shàng, cì hou zuō yī. zhāng yīn bǔ zǒu jìn qián bǎ tā chě dào páng biān shuō mèng zhōng shén dào, rú cǐ rú cǐ: yī lián liǎng cì, shèn shì qí yì, shì lái bào nǐ, nǐ kě chá xiàn zhōng yǒu zhè chén dà shòu de míng zì fǒu? shuō bà, zhāng yīn bǔ zì huí jiā qù bù tí.
張二哥被金滿反鎖在內,嘆口氣道:「這節夜,那一家不夫婦團圓,偏我晦氣,在這裡替他們守庫!」悶上心來,只顧自篩自飲,不覺酩酊大醉,和衣而寢。睡至四更,夢見神道伸只靴腳踢他起來道:「銀於有了,陳大壽將來放在廚櫃頂上葫蘆內了。」張陰捕夢中驚覺,慌忙爬起來,向廚櫃頂上摸個遍,那裡有什麼葫蘆。「難道神道也作弄人?還是我自己心神恍餾之故?」須臾之間,又睡去了。夢裡又聽得神道說:「銀子在葫蘆裡面,如何不取?張陰捕驚醒,坐在床鋪上,聽吏鼓,恰好發擂。爬起來,推開窗子,微微有光。再向廚樞上下看時,井無些子物事。欲要去報與金令史,庫門卻旦鎖着,只得又去睡了。少頃,聽得外邊人聲熱鬧,鼓樂喧閩,乃是知縣出來同眾官拜牌賀節,去丈廟行香。天已將明,金滿己自將庫門上鑰匙交還新庫吏了。新庫吏開門進來,取紅紙用印。張陰浦已是等得不耐煩,急忙的戴了帽於,走出庫來。恰好知縣回縣,在那裡排衙公座。那金滿已是整整齊齊,穿着公服,同眾令史站立在堂上,伺候作揖。張陰捕走近前把他扯到旁邊說夢中神道,如此如此:「一連兩次,甚是奇異,侍來報你,你可查縣中有這陳大壽的名字否?」說罷,張陰捕自回家去不題。
què shuō jīn mǎn shì rì cān yè guò le zhī xiàn, yòu dào kù zhōng chéng huáng miàn qián kē le sì gè tóu, huí jiā chī le fàn, yě bù qù bài nián, zhī zài xiàn zhōng lǔ chá míng xìng, fán wài láng shū yú zào kuài mén zi jí jìn zǐ yè dà, céng zài xiàn lǐ zǒu dòng de, wú bù chá dào, bìng wú chén dà zhuān míng zì. zhěng zhěng de máng le sān rì, cháng guī nián jié jiǔ, dōu bù céng chī dé, qì dé miàn hóng fù zhàng, dào qù mán yuàn nà zhāng yīn bǔ shuō huǎng. zhāng yīn bǔ dào: wǒ shì zhēn mèng, chú shì shén dào hōng wǒ. jīn mǎn yòu xiǎng qǐ qián rì zhào jiāng zhī shì, nà tiān jiāng xià lín, hái méi jù shí huà xiāng gào, kuàng mèng zhōng zhī yán, zěn biàn yǒu zhǔn? shuō bà, diū zài yī biān qù chǎng.
卻說金滿是日參謁過了知縣,又到庫中城隍面前磕了四個頭,回家吃了飯,也不去拜年,只在縣中櫓查名姓,凡外郎、書於、皂快、門子及禁子、夜大,曾在縣裡走動的,無不查到,並無陳大專名字。整整的忙了三日,常規年節酒,都不曾吃得,氣得面紅腹脹,到去埋怨那張陰捕說謊。張陰捕道:「我是真夢,除是神道哄我。」金滿又想起前日召將之事,那天將下臨,還沒句實話相告,況夢中之言,怎便有準?說罷,丟在一邊去廠。
yòu guò le liǎng rì, shì zhēng yuè chū wǔ, sū zhōu fēng sú, shì rì jiā jiā hù hù, jì xiàn wǔ lù dà shén, wèi zhī shāo lì shì. chī guò le lì shì fàn, fāng cái chū mén zuò mǎi mài. jīn mǎn zhèng zài jiā zhōng chī lì shì fàn, hū jiàn lǎo mén yú lù yǒu ēn lái bài nián, jiào dào: jīn ā shū gōng xǐ le! yǒu lì shì jiǔ, qǐng wǒ chī wǎn! jīn lìng shǐ dào: xiōng dì, zǒng shì jié wù, xià hǎo tè dì lái qǐng dé, jīn rì lái dé jí miào, qiě chī sān bēi. jí máng jiào sǎo zi nuǎn yī hú jiǔ, ān pái xiē jiàn chéng yú ròu zhī lèi, yǔ lù mén zi duì zhuó. xián huà zhōng jiān, lù mén zǐ dào: jīn ā shū, tōu yín yú de zéi yǒu xiē mén lù me? jīn mǎn yáo shǒu: nà lǐ yǒu! lù mén zǐ dào: yào zāng lù, wèn yīn bǔ, nǐ ruò duō xǔ yīn bǔ jǐ liǎng yín zi, suí nǐ fēi lái zéi, yě tì nǐ fǎng zhe le. jīn mǎn dào: wǒ yě xǔ guò tā èr shí liǎng yín zi, zhǐ hèn tā méi běn shì zhuàn wǒ de qián. lù mén zǐ dào: jiǎ rú jīn rì yǒu gè rén jī fǎng dé zéi rén zhēn xìn, lái bào nǐ shí, nǐ hái shě dé zhè èr shí liǎng yín zi me? jīn mǎn dào: zěn me xià kěn? lù mén zǐ dào: jīn ā shū, nǐ fāng zhēn gè bǎ èr shí liǎng yín zi yǔ wǒ, wǒ jiù tì nǐ ná chū zéi lái. jīn mǎn dào: hǎo xiōng dì, nǐ guǒ rán rú cǐ, yě jiào wǒ míng bái le zhè zhuāng guān sī, chū tuō le xiù tóng. hǎo xiōng dì, nǐ xū shì yǎn jiàn de shí, mò yòu zuò cāi mí de huó! lù mén yú dào: wǒ bú shì shí fēn kàn de de shí, zěn gǎn duō kǒu! jīn lìng shǐ jí máng tuō xià mào zi, xiàng pì shàng qǔ xià liǎng qián zhòng de yī gēn jīn wā ěr lái, dì yǔ lù yǒu ēn dào: zhè jiàn xiǎo yì sī quán lì xìn wù, zhuī chū zāng lái, mò shuō yǒu yú, jiù shì zhǐ shèng dé èr shí liǎng, yě dōu yǔ nǐ. lù yǒu ēn dào: bù gāi yào jīn ā shū de, jīn rì shì chū wǔ yě de zuò xiōng dì de fā gè lì shì. lù yǒu ēn shì yǐ guān de mén zi, jiù jiāng wā ěr chā yú wǎng zhōng zhī nèi, jiào: jīn ā shū qiě guān le mén, yǔ nǐ xì jiǎng! jīn mǎn jiāng dà mén bì le, liǎng gè cù xī xì tán. zhèng shì: tà pò tiě xié wú mì chù, dé lái shàng xià fèi gōng fū!
又過了兩日,是正月初五,蘇州風俗,是日家家戶戶,祭獻五路大神,謂之燒利市。吃過了利市飯,方才出門做買賣。金滿正在家中吃利市飯,忽見老門於陸有恩來拜年,叫道:「金阿叔恭喜了!有利市酒,請我吃碗!」金令史道:「兄弟,總是節物,下好特地來請得,今日來得極妙,且吃三杯。」即忙教嫂子暖一壺酒,安排些見成魚肉之類,與陸門子對酌。閒話中間,陸門子道:「金阿叔,偷銀於的賊有些門路麼?金滿搖首:「那裡有!」陸門子道:「要贓露,問陰捕,你若多許陰捕幾兩銀子,隨你飛來賊,也替你訪着了。金滿道:「我也許過他二十兩銀子,只恨他沒本事賺我的錢。」陸門子道:「假如今日有個人緝訪得賊人真信,來報你時,你還捨得這二十兩銀子麼?金滿道:「怎麼下肯?」陸門子道:「金阿叔,你芳真箇把二十兩銀子與我,我就替你拿出賊來。」金滿道:「好兄弟,你果然如此,也教我明白了這樁官司,出脫了秀童。好兄弟,你須是眼見的實,莫又做猜謎的活!」陸門於道:「我不是十分看得的實,怎敢多口!」金令史即忙脫下帽子,向譬上取下兩錢重的一根金挖耳來,遞與陸有恩道:「這件小意思權力信物,追出贓來,莫說有餘,就是止剩得二十兩,也都與你。」陸有恩道:「不該要金阿叔的,今日是初五、也得做兄弟的發個利市。」陸有恩是已冠的門子,就將挖耳插於網中之內,教:「金阿叔且關了門,與你細講!」金滿將大門閉了,兩個促膝細談。正是:踏破鐵鞋無覓處,得來上下費工夫!
yuán lái lù yǒu ēn jiān bì zhù de, yě shì gè mén zi, xìng hú, míng měi, nián shí bā suì. yǒu gè jiě dà jiào zuò lú zhì gāo. nà lú zhì gāo yīn sǐ le lǎo pó, jiù yǔ xiǎo jiù tóng zhù. zhè hú měi shēng de qí zhěng, duō yǒu rén diào xì tā, dào yě shì gè běn fèn de xiǎo sī. bái cóng fù mǔ shuāng wáng, quán kuī zhe jiě jie jū guǎn. yī cóng jiě jie sǐ le, gēn zhe jiě fū, biàn xué bù chū hǎo yàng, guàn shú de shì nà qī zì jīng ér: suí qián chī jiǔ yǎng pó niáng. qù nián là yuè xià xún, lù mén zi yī rì chū qù le, hún zì wén dé jiān bì yǒu fǔ záo zhī shēng, chū cì yě bù yǐ wèi yì. yǐ hòu, dàn shì jiē mén xià chū qù le, jiù tīng dé tā jiā guān mén, dǎ dé yī piàn xiǎng. lù mén zi huí jiā, jiù zhù le shēng. hún jiā dào chú yè, yǔ shàng fū yǐn jiǔ, shuō jí cǐ shì, zhèng bù zhī záo shén me dōng xī lù mén zi yǒu xīn, guò le chū yī pō chū èr chū sān yī lián zài jiā zhù liǎng rì, cè ěr ér tīng, jì rán wú shēng. dào chū sì rì jiǎ zuò chū mén wǎng qīn qī jiā bài jié, què yuǎn yuǎn zhàn zhe, děng jiān bì guān mén zhī hòu, qiāo dì huí lái, cáng zài jiā lǐ. guǒ tīng dé jiān bì tuì záo zhī shēng, cóng bì fèng lǐ zhāng kàn, zhǐ jiàn hú měi yǔ lú zhì gāo jù dūn zài dì xià. hú měi ná zhe yī dìng dà yín, lú zhì gāo jiāng fǔ qiāo nà dìng biān xià lái. lù mén yǔ kàn zài yǎn lǐ, wǎn jiān yǔ èr rén xiāng è wèn dào: nǐ jiā cháng cháng kuí záo shén me dōng xī? hú měi miàn hóng bù yǔ. lú zhì gāo dào: zǔ shàng chuán xià yī kuài hǎo tiě tiáo, yào qiāo duàn dǎ chú dāo lái yòng. lù yǒu ēn àn xiǎng dào: bú shì nà huó jǐ shì shén me? tā liǎng gè nà lǐ lái yǒu zhè yuán bǎo? dāng yè liú zài dù lǐ, cì rì liào dé jīn lìng shǐ zài jiā shāo kān shì, suǒ yǐ tè dì lái bào.
原來陸有恩間壁住的,也是個門子,姓胡,名美,年十八歲。有個姐大叫做盧智高。那盧智高因死了老婆,就與小舅同住。這胡美生得齊整,多有人調戲他,到也是個本分的小廝。白從父母雙亡,全虧着姐姐拘管。一從姐姐死了,跟着姐夫,便學不出好樣,慣熟的是那七字經兒:隋錢、吃酒、養婆娘。去年臘月下旬,陸門子一日出去了,渾字聞得間壁有斧鑿之聲,初次也不以為異。以後,但是階門下出去了,就聽得他家關門,打得一片響。陸門子回家,就住了聲。渾家到除夜,與上夫飲酒,說及此事,正不知鑿甚麼東西;陸門子有心,過了初一泊初二初三一連在家住兩日,側耳而聽,寂然無聲。到初四日假做出門往親戚家拜節,卻遠遠站着,等間壁關門之後,悄地回來,藏在家裡。果聽得間壁褪鑿之聲,從壁縫裡張看,只見胡美與盧智高俱蹲在地下。胡美拿着一錠大銀,盧智高將斧敲那錠邊下來。陸門予看在眼裡,晚間與二人相遏問道:「你家常常葵鑿什麼東西?」胡美面紅不語。盧智高道:「祖上傳下一塊好鐵條,要敲斷打廚刀來用。」陸有恩暗想道:」不是那活幾是什麼?他兩個那裡來有這元寶?」當夜留在肚裡,次日料得金令史在家燒刊市,所以特地來報。
jīn mǎn tīng le zhè xí huà, jiù tóng lù yǒu ēn lái xún zhāng èr gē bù yù, qí yè jiù liú lù yǒu ēn guò sù, míng rì chū liù, qǐ gè zǎo, yòu wǎng zhāng èr gē jiā, bìng lā le sì gē, jǐng sì gè rén, sì dào hú měi jiā lái. zhǐ jiàn mén shàng luò suǒ, méi rén zài nèi, lù mén zi jiào hún jiā chū gè wèn qí yuán gù. hún jiā dào: zuó rì tīng jiàn shuō yào jiào chuán wǎng háng zhōu jìn xiāng, jīn zǎo shuāng shuāng chū mén. qià cái qù de, cǐ shí jiù kāi le chuán, yě qù bù yuǎn. sì gè rén fēi xīng gǎn qù, gāng gāng shàng sì mǎ qiáo, zhǐ jiàn xiǎo yóu chuán shàng de shàng liū ér, zài qiáo jùn xià mǎi jiǔ lái mǐ. lìng shǐ men shí cháng jiào tā de chuán, dōu shì xiāng shú de, wáng liū ér dào: jīn xiàng gōng jīn rì qǐ dé hǎo zǎo! jīn lìng shǐ wèn dào: lí ér, nǐ gǎn zǎo mǎi jiǔ zhǔ mǐ, zài nà lǐ qù? liū jǐ dào: tuō lài lǎn gè háng zhōu de zài, yào shàng yǒu gè bǎ yuè shēng yì jīn mǎn pāi zhe jiān wèn: shì shuí? wáng liū ér fù ěr dī yán dào: shì hú mén yán tóng tā xìng lú de qīn juàn hé jiào de chuán: jīn mǎn dào: rú jīn tā èr rén kě zài chuán lǐ? gōng liū jǐ dào: nà lú jiā zài chuán shuǎi, hú shě hái zài àn shàng jiē biǎo zi wèi lái. zhāng yīn bǔ tīng shuō, gāo xiān bǎ gān hé ér kòu zhù. liū ér dào, wǒ dé hé zuì chǎng jīn mǎn dào: bù gàn nǐ shì, zhǐ yào nǐ yǐn wǒ dào chuán. jiù fàng nǐ. liū ér lián miè de jiǔ lái de mǐ, dōu jì zài diàn shàng, yǐn zháo sì gè rén xià qiáo lái, bā zhī shǒu zhǔn bèi ná zéi. zhè zhèng shì: xián shí bù xué hǎo, jīn rì huǐ yīng chí.
金滿聽了這席話,就同陸有恩來尋張二哥不遇,其夜就留陸有恩過宿,明日初六,起個早,又往張二哥家,並拉了四哥,井四個人,飼到胡美家來。只見門上落鎖,沒人在內,陸門子叫渾家出個問其緣故。渾家道:「昨日聽見說要叫船往杭州進香,今早雙雙出門。恰才去得,此時就開了船,也去不遠。四個人飛星趕去,剛剛上駟馬橋,只見小遊船上的上溜兒,在橋俊下買酒來米。令史們時常叫他的船,都是相熟的,王溜兒道:「金相公今日起得好早!金令史問道:「漓兒,你趕早買酒主米,在那裡去?」溜幾道:「托賴攬個杭州的載,要上有個把月生意/金滿拍着肩問:「是誰?」王溜兒附耳低言道:「是胡門」言同他姓盧的親眷合叫的船:金滿道:「如今他二人可在船里?」工溜幾道:「那盧家在船甩,胡舍還在岸上接表子未來。」張陰捕聽說,膏先把乾涸兒扣住。溜兒道,「我得何罪廠金滿道:「不干你事,只要你引我到船。就放你。」溜兒連滅的酒來的米,都寄在店上,引着四個人下橋來,八隻手準備拿賊。這正是:閒時不學好,今日悔應遲。
què shuō lú zhì gāo zài chuán zhōng, kào zhe lán qiān, yǎn pàn pàn wàng nà hú měi jiē biǎo zi xià lái tóng lè. què yī yǎn qiáo jiàn jīn lìng shǐ, yòu jiàn wáng liū ér jǐng shàng má shéng dài zhe, xīn tóu tiào dòng, liào dào yǒu xiē chà yì, yě bù gù pù gài, tiào zài àn shàng, shě mìng bēn zǒu. gōng liū ér zhǐ dào: nà dài xiào tóu jīn de jiù shì xìng lú de. zhòng rén fàng kāi jiǎo qù gǎn, kǒu zhōng zhǐ jiào: dào kù de zéi xiū zǒu! lú zhì gāo zhāo le máng, diē shàng yī jiāo, bèi zhòng rén gǎn shàng, yī bǎ ná zhù. yě bǎ má juàn kòu jǐng, wèn dào: hú měi zài nà lǐ? lú zhì gāo dào, zài biǎo zi liú chǒu jiě jiā lǐ. zhòng rén jiào lú zhì gāo zuò yǎn, qí bēn liú chǒu jiě jiā lái. hú měi xiān qián tīng dé rén shuō wài miàn ná dào kù de tǔ, dǎ zhe xīn tóu, bù duì biǎo zi shuō, yù xiān zǒu le, bù zhī qù xiàng. zhòng rén zhǐ de ná liú chǒu jiě qù. dōu dào zhāng èr gē jiā lǐ, sōu lú zhì gāo shēn biān, bìng wú yī wù jí sōu dào zhān wà lǐ, sōu chū yī dìng tū yuán bǎo. dìng biān fán dōu qiāo qù le. zhāng èr gē yào dài tā dào chéng wài lěng pù lǐ qù diào kǎo, lú zhì gāo dào: xià bì yòng xíng, wǒ biàn zhāo le. qù nián shí míng jiān, wǒ tóng hú měi dōu dǔ jí le, méi chù shè fǎ. hú měi duì wǒ shuō: zhǐ yǒu kù lǐ yǒu xǔ duō yuán bǎo kōng zài nà lǐ, wǒ jiào tā: qiě ná jǐ gè lái yòng yòng., tā chèn zhe shí wǔ yuè shí zhè yè, tōu chǎng sì dìng chū lái, měi rén gè fēn èr dìng. yīn bù gǎn chū chì, zhǐ qiāo dé dìng biān shǐ yòng. nà yī dìng cáng zài mǐ tǒng zhōng, mǐ shàng fàng xiē pò yī fu gài zhe, hái zài jiā lǐ. nà liǎng dìng què zài hú měi shēn biān. jīn mǎn yòu wèn: nà yī yè wǒ yǎn yě bù céng hé, tā zěn me ná dé zhè yàng jí liū? lú zhì gāo dào: hú měi fán biàn jìn lái, jiàn nǐ zuò zhe, bù hǎo dòng shǒu. nà yī yè shǎn rù lái, qià hǎo nǐ men xiǎo sī zài lǐ miàn chú zhōng qǔ là zhú, dǎ fān le má yóu, nǐ qǐ shēn qù kàn, fāng dé qí biàn. zhòng rén dé le kǒu cí, yě jiù bù dài qù diào kǎo le.
卻說盧智高在船中,靠着欄千,眼盼盼望那胡美接表子下來同樂。卻一眼瞧見金令史,又見王溜兒頸上麻繩帶着,心頭跳動,料道有些詫異,也不顧鋪蓋,跳在岸上,捨命奔走。工溜兒指道:「那戴孝頭巾的就是姓盧的。」眾人放開腳去趕,口中只叫:「盜庫的賊休走!」盧智高着了忙,跌上一交,被眾人趕上,一把拿住。也把麻絹扣頸,問道:「胡美在那裡?盧智高道,「在表子劉丑姐家裡。」眾人教盧智高作眼,齊奔劉丑姐家來。胡美先前聽得人說外面拿盜庫的吐,打着心頭,不對表子說,預先走了,不知去向。眾人只得拿劉丑姐去。都到張二哥家裡,搜盧智高身邊,並無一物及搜到氈襪里,搜出一錠禿元寶。錠邊凡都敲去了。張二哥要帶他到城外冷鋪里去弔拷,盧智高道:「下必用刑,我便招了。去年十明間,我同胡美都賭極了,沒處設法。胡美對我說:『只有庫里有許多元寶空在那裡,』我教他:『且拿幾個來用用。,他趁着十五月蝕這夜,偷廠四錠出來,每人各分二錠。因不敢出飭,只敲得錠邊使用。那一錠藏在米桶中,米上放些破衣服蓋着,還在家裡。那兩錠卻在胡美身邊。金滿又問:「那一夜我眼也不曾合,他怎麼拿得這樣即溜?」盧智高道:「胡美凡遍進來,見你坐着,不好動手。那一夜閃入來,恰好你們小廝在裡面廚中取蠟燭,打翻了麻油,你起身去看,方得其便。眾人得了口詞,也就不帶去弔拷了。
cǐ shí xiù tóng zài zhāng èr gē jiā jiāng xī, hái dòng dǎn bù dé, jiàn ná zhe le zhēn zāng zhēn zéi, yǎo yá qiè chǐ de mà dào: zhè kǎn tóu zéi! nǐ biàn dào le yín zi, què hài de wǒ hǎo kǔ. rú jīn wǒ yě méi chù shēn yuān, zhǐ yào yǎo xià tā yī kuài ròu lái, xiāo zhè kǒu qì. biàn zài cǎo pù shàng yào pá qǐ lái, kě lián nà lǐ zhēng zhā dé dòng. zhòng rén jǐn lái ān wèi, quàn zhù le tā, xīn zhōng zhuǎn tòng, wū wū yàn yàn de tí kū. jīn lìng shǐ shí fēn guò yì bù qù, bù jué yě diào xià xiàn lèi, lián máng jiào rén tái huí jiā zhōng diào yǎng. zì jǐ què tóng zhòng rén dào hú měi jiā zhōng, dǎ kāi suǒ sōu kàn. jiāng mǐ jú lǐ mǐ qīng zài dì shàng, gǔn chū yī dìng méi biān de yuán bǎo lái. dāng rì zhòng rén jiù dài lú zhì gāo dào xiàn, bǐng míng liǎo zhī xiàn xiàng gōng. zhī xiàn yàn le yín zi, xiǎo dé bù zài, jí jiāng lú zhì gāo zhòng zé wǔ shí bǎn, qǔ le kǒu cí shōu jiān. děng ná huò hú měi shí, yī tóng nǐ zuì. chū gè guǎng bǔ wén shū, jī fǎng hú měi, wù zài bì huò. chuán hù wáng liū ér, lè fù liú chǒu jiě, yuán bù zhī qíng, qiě zāng wù wèi jiàn pò sàn, zàn shí fù bǎo zài wài. xiān huò yuán bǎo èr gè, běn dāng hái kù, dàn kù yín yǐ jīng jīn mǎn biàn chǎn péi bǔ, gū zhào gěi zhǔ zāng lì, gěi hái jīn mǎn. zhè yī duàn, mǎn kūn shān rén wú yǒu bù fú. zhèng shì: guó zhèng tiān xīn shùn, guān qīng mín zì ān.
此時秀童在張二哥家將息,還動撣不得,見拿着了真贓真賊,咬牙切齒的罵道:「這砍頭賊!你便盜了銀子,卻害得我好苦。如今我也沒處伸冤,只要咬下他一塊肉來,消這口氣。」便在草鋪上要爬起來,可憐那裡掙扎得動。眾人盡來安慰,勸住了他,心中轉痛,嗚嗚咽咽的啼哭。金令史十分過意不去,不覺也吊下限淚,連忙叫人抬回家中調養。自己卻同眾人到胡美家中,打開鎖搜看。將米橘里米傾在地上,滾出一錠沒邊的元寶來。當日眾人就帶盧智高到縣,稟明了知縣相公。知縣驗了銀子,曉得不在,即將盧智高重責五十板,取了口詞收監。等拿獲胡美時,一同擬罪。出個廣捕文書,緝訪胡美,務在必獲。船戶王溜兒,樂婦劉丑姐,原不知情,且贓物未見破散,暫時付保在外。先獲元寶二個,本當還庫,但庫銀已經金滿變產賠補,姑照給主贓例,給還金滿。這一斷,滿崑山人無有不服。正是:國正天心順,官清民自安。
què shuō jīn lìng shǐ lǐng le liǎng gè tū yuán bǎo huí jiā, jiù zài yín jiàng pù lǐ, jiāng yín zàn kāi, bǎ èr bā yī shí liù liǎng bái yín, sòng yǔ lù mén zi, xià shī qián yán. què jiāng shí liǎng sòng yǔ zhāng èr gē, hòu huò zhù hú měi shí, hái yǒu fèng xiè. cì rì jīn mǎn hòu zhī xiàn chū táng, kòu xiè. zhī xiàn yǒu lián mǐn zhī xīn, shēn hèn hú měi. nǎi chū guān shǎng yín shí liǎng, lì xiàn, yǎng bǔ yá jī huò.
卻說金令史領了兩個禿元寶回家,就在銀匠鋪里,將銀鏨開,把二八一十六兩白銀,送與陸門子,下失前言。卻將十兩送與張二哥,候獲住胡美時,還有奉謝。次日金滿候知縣出堂,叩謝。知縣有憐憫之心,深恨胡美。乃出官賞銀十兩,立限,仰捕衙緝獲。
guò le bàn nián zhī hòu, zhāng sì gē ǒu yǒu shì dào hú zhōu shuāng lín dì fāng, chuán cóng sū zhōu lóu mén guò qù, hū jiàn hú měi zài lóu mén táng shàng xíng zǒu. zhāng sì gē jí lǒng chuán shàng àn, jiào dào: hú ā dì, màn zǒu! hú měi huí tóu rèn dé shì yīn bǔ, máng zǒu yī bù, zhuǎn wān wàng yī gè dòu fǔ diàn lǐ tóu jiù duǒ. mài dòu fǔ de zhě ér, cái yào shēng zhāng, hú měi xiàng dōu dù lǐ mō chū xuě bái guāng liàng shuǐ mó bān de yī dìng dà yín, duì jiǔ gāng cǎo gài shàng yī diū shuō dào: róng wǒ duǒ guò jīn yè shí, zhè dìng yín zi yǔ nǐ píng fēn. zhě ér tān le zhè dìng yín zi, huāng máng jiǎn guò le, zhǐ yī gè qù chù, jiào tā cáng le.
過了半年之後,張四哥偶有事到湖州雙林地方,船從蘇州婁門過去,忽見胡美在婁門塘上行走。張四哥急攏船上岸,叫道:「胡阿弟,慢走!」胡美回頭認得是陰捕,忙走一步,轉灣望一個豆腐店裡頭就躲。賣豆腐的者兒,才要聲張,胡美向兜肚裡摸出雪白光亮水磨般的一錠大銀,對酒缸草蓋上一丟說道:「容我躲過今夜時,這錠銀子與你平分。」者兒貪了這錠銀子,慌忙檢過了,指一個去處,教他藏了。
zhāng sì gē gǎn dào zhuǎn wān chù, bù jiàn le hú měi, yǒu gè duō zuǐ de xián hàn. zhǐ diǎn tā zài dòu fǔ diàn lǐ qù xún. zhāng sì gē jìn diàn tóng shí, nà nǚ ér zhǐ tuī méi yǒu. zhāng sì gē mǎn wū kàn le yī zhōu zāo, guǒ rán méi yǒu. zhāng sì gē shēn biān qǔ chū yī kuài yín zi, yuē yǒu sān sì qián zhòng, bǎ yǔ lǎo ér shuō dào: zhè xiǎo sī shì kūn shān xiàn mén yú, dào le guān kù chū lái de, dà lǎo yé chū guǎng bǔ ná tā. nǐ ruò shí shí wù shí, yǐn tā chū lái, zhè jǐ qián yín zi sòng nǐ lǎo rén jiā mǎi guǒ zǐ chī. nǐ ruò cáng liú, zhǎo xiǎng zhī xiàn zhǔ, ná chū qù shí, jiān nǐ gè tóng dào. lǎo ér huāng le, lián yín zi yě bù kěn jiē, jiāng shǒu wàng shàng yī zhǐ. nǐ dào shén me qù chù? shàng bù zhì tiān, xià bù zhì dì. duǒ dé ān wěn, shuō chū huì qì. nà lǎo ér hé mā mā liǎng kǒu zhǐ zhù dé yī jiān wū, yòu zuò dòu fǔ, yòu zuò bái jiǔ, xiá zhǎi méi chù shuì, jiāng mù tóu jià yī gè xiǎo xiǎo gé ér, qià hǎo dǎ gè pù ér, lín shuì shí bǎ duǎn tī pá bo qù, què yǒu yī gè diàn chú ér yǐn zhe. hú měi zhèng duǒ dé wěn, què bèi zhāng sì gē yī shǒu tuō jiāng xià lái, jiù bǎ má shéng fù zhù, mà dào: hài rén zéi! yín zi cáng zài nà lǐ? hú měi zhàn zhàn jīng jīng dá yīng dào, yī dìng yòng wán le, yī dìng zài jiǔ gāng gài shàng. lǎo zhě zěn gǎn yǐn mán, yú dì shuài lǐ qǔ chū. zhāng sì gē jiān lǎo zhě: hé xìng hé míng? lǎo zhě jù pà, xià gǎn dá yīng. páng biān yī gè rén tì tā dá dào: cǐ lǎo xìng chén míng dà shòu. zhāng sì gē diǎn tóu, biàn bǎ nà sān sì qián yín zi, piē zài lǎo ér guì shàng. dài le hú měi, tà zài chuán tóu lǐ miàn, lián yè huí kūn shān xiàn lái. zhèng shì: mò dào kuī xīn shì kě zuò, è rén zì yǒu è rén mó!
張四哥趕到轉灣處,不見了胡美,有個多嘴的閒漢。指點他在豆腐店裡去尋。張四哥進店同時,那女兒只推沒有。張四哥滿屋看了一周遭,果然沒有。張四哥身邊取出一塊銀子,約有三四錢重,把與老兒說道:「這小廝是崑山縣門於,盜了官庫出來的,大老爺出廣捕拿他。你若識時務時,引他出來,這幾錢銀子送你老人家買果子吃。你若藏留,找享知縣主,拿出去時,間你個同盜。老兒慌了,連銀子也不肯接,將手望上一指。你道什麼去處?上不至天,下不至地。躲得安穩,說出晦氣。那老兒和媽媽兩口只住得一間屋,又做豆腐,又做白酒,俠窄沒處睡,將木頭架一個小小閣兒,恰好打個鋪兒,臨睡時把短梯爬卜去,卻有一個店櫥兒隱着。胡美正躲得穩,卻被張四哥一手拖將下來,就把麻繩縛住,罵道:「害人賊!銀子藏在那裡?胡美戰戰兢兢答應道,「一錠用完了,一錠在酒缸蓋上。」老者怎敢隱瞞,於地蟀里取出。張四哥間老者:「何姓何名?」老者懼怕,下敢答應。旁邊一個人替他答道:「此老姓陳名大壽。」張四哥點頭,便把那三四錢銀子,撇在老兒柜上。帶了胡美,踏在船頭裡面,連夜回崑山縣來。正是:莫道虧心事可做,惡人自有惡人磨!
cǐ shí lú zhì gāo yǐ bìng sǐ yú yù zhōng. zhī xiàn jiàn lèi sǐ le yī rén, xīn zhōng pō cǎn, yòu lìng shǐ zhōng duō yǒu yǔ hú měi yǒu gōu dā de, dōu lái juàn tā jīn mǎn miàn qián tǎo ráo, yòu yāng mén yǔ tóu ér wáng wén yīng lái shuō. jīn mǎn xiǎng qǐ tóng kù de shì kuī tā, zhǐ de bǎ rén qíng mài zài zhòng rén miàn shàng, bǐng zhī xiàn dào: dào yín suī shì hú měi, zào móu mài chū jiě dà, kuàng yuán yín suǒ shī bù duō, qiú lǎo yé cóng kuān fā luò. zhī xiàn jiāng zuì míng dōu tuī zài sǐ zhě shēn shàng, zhǐ jiāng hú měi zhòng zé sān shí, jiān gè tú zuì, yǐ wèi hòu lái. yuán bǎo yī dìng, réng gěi hái jīn mǎn lǐng qù. jīn mǎn yòu jiāng shí liǎng yín zi, xiè le zhāng sì gē. zhāng sì gē yīn shuō qǐ fǔ jiǔ diàn lǎo zhě shǐ wèi, zhòng rén gè gè hài rán. fāng zhī qù nián zhāng èr gē chú yè mèng chéng huáng fēn fù: chén dà shòu yǐ jiāng yín zi fàng zài chú dǐng shàng hú lú nèi le. hú zhě, hú měi lú zhě, lú zhì gāo chén dà shòu nǎi lǎo zhě zhī xìng míng, hú měi zài diàn chú dǐng shàng sōu chū. shén míng zhī yǔ, yī zì wú qī. guǒ rán shì: àn shì kuī xīn, shén mù rú diàn.
此時盧智高已病死於獄中。知縣見累死了一人,心中頗慘,又令史中多有與胡美有勾搭的,都來眷他金滿面前討饒,又央門予頭兒王文英來說。金滿想起同庫的事虧他,只得把人情賣在眾人面上,稟知縣道:盜銀雖是胡美,造謀賣出姐大,況原銀所失不多,求老爺從寬發落。」知縣將罪名都推在死者身上,只將胡美重責三十,間個徒罪,以位後來。元寶一錠,仍給還金滿領去。金滿又將十兩銀子,謝了張四哥。張四哥因說起腐酒店老者始未,眾人各各駭然。方知去年張二哥除夜夢城隍分付:「陳大壽已將銀子放在櫥頂上葫蘆內了。」「葫」者,胡美;「蘆」者,盧智高;「陳大壽」乃老者之姓名,胡美在店櫥頂上搜出。神明之語,一字無欺。果然是:暗室虧心,神目如電。
guò le jǐ rì, bèi xià zhū yáng, tái zhù chéng huáng miào zhōng sài shén chóu xiè. jīn mǎn huí ēn qū le xiù tóng, shòu cǐ kǔ chǔ, kuàng cǐ tóng chú yǐn jiǔ zhī wài, bìng wú shī dé, gèng jiān lì xīn zhōng hòu, sǐ ér wú yuàn, gèng méi yǒu shèn me hǎo chù huí dá dé tā. nǎi gǎi xiù tóng míng jīn xiù, yòng jǐ zhī xìng, shì rú qīn zi. jiāng měi bì jīn xìng xǔ tā wèi hūn, dài shēn tǐ diào zhì dé qiáng wàng le, biàn pèi wèi fū fù. jīn xiù de fù mǔ jù gè huān xǐ wú yán.
過了幾日,備下豬羊,抬住城隍廟中賽神酬謝。金滿回恩屈了秀童,受此苦楚,況此童除飲酒之外,並無失德,更兼立心忠厚,死而無怨,更沒有甚麼好處回答得他。乃改秀童名金秀,用己之姓,視如親子。將美婢金杏許他為婚,待身體調治得強旺了,便配為夫婦。金秀的父母俱各歡喜無言。
hòu lái jīn mǎn wú zi, jiā yè jiù shì jīn xiù chéng dǐng. jīn xiù yě nà gè lì quē, rén chēng wèi xiǎo jīn lìng shǐ, sān kǎo mǎn le, shì zhì àn chá sī jīng lì. hòu rén yǒu shī tàn jīn xiù zhī wǎng, shī yún:
後來金滿無子,家業就是金秀承頂。金秀也納個吏缺,人稱為小金令史,三考滿了,仕至按察司經歷。後人有詩嘆金秀之枉,詩云:
yí rén wú yòng yòng wú yí, ěr pàn xiū tīng shì yǔ fēi.
疑人無用用無疑,耳畔休聽是與非。
fán shì yào píng zhēn shí jiàn, gǔ jīn yuān qū yǒu shuí zhī?
凡事要憑真實見,古今冤屈有誰知?