strong fù quán jūn yuán xiǎn shòu zhū duó dà wèi huán xuán xíng nì strong
覆全军元显受诛 夺大位桓玄行逆
què shuō sūn ēn nì sǐ, shàng yǒu mèi fū lú xún, wèi zēng cóng sǐ, wèi zhòng suǒ tuī, fèng wéi tóu mù. xún xì jìn cóng shì zhōng láng lú chén cóng sūn, shuāng móu jiǒng chè, méi yǔ qīng yáng, shǎo shí gōng cǎo lì shū, bìng shàn yì qí. shā mén huì yuǎn, yǒu xiāng rén shù, cháng yǔ xún dào:" jūn kě wèi fēng yǎ shì, kě xī zhì cún bù guǐ, zhōng fá shàn guǒ, nài hé nài hé!" lú xún tīng le cǐ yán, dào yě bù yǐ wéi yì. jí zhǎng, qǔ sūn ēn mèi wèi qī. ēn jiū zhòng zuò luàn, yǔ xún tōng móu. xún cháng quàn ēn fǔ suí shì zú, gù rén lè wèi xún yòng. ēn sǐ hòu jí fèng xún wéi zhǔ, réng rán pán jù hǎi dǎo, bù fú jìn mìng. jìn tíng hái xiǎng mìng liú láo zhī děng, chū bīng jiǎo xún, piān cháng jiāng shàng yóu, tū qǐ le yī chǎng dà luàn, jī hū bǎ dōng jìn jiāng shān, xí juǎn le qù, yú shì bù xiá gù xún, dàn qī sǎo qīng cháng jiāng luàn shì, hǎo jǐ nián cái dé jiù xù.
却说孙恩溺死,尚有妹夫卢循,未曾从死,为众所推,奉为头目。循系晋从事中郎卢谌从孙,双眸炯彻,眉宇清扬,少时工草隶书,并善弈棋。沙门惠远,有相人术,尝语循道:“君可谓风雅士,可惜志存不轨,终乏善果,奈何奈何!”卢循听了此言,倒也不以为意。及长,娶孙恩妹为妻。恩纠众作乱,与循通谋。循常劝恩抚绥士卒,故人乐为循用。恩死后即奉循为主,仍然蟠踞海岛,不服晋命。晋廷还想命刘牢之等,出兵剿循,偏长江上游,突起了一场大乱,几乎把东晋江山,席卷了去,于是不暇顾循,但期扫清长江乱事,好几年才得就绪。
kàn guān yù wèn luàn shǒu wèi shuí? jiù shì dū du bā zhōu, jiān lǐng jīng jiāng èr zhōu cì shǐ de huán xuán. yīng bā shí wǔ huí. xuán xiān lìng xiōng wěi wèi yōng zhōu cì shǐ, jìn tíng bù gǎn bó yì, tā suì dé bù jìn bù, biǎo yí wěi wèi jiāng zhōu cì shǐ, zhèn shǒu xià kǒu. sī mǎ diāo chàng wèi fǔ guó jiāng jūn, jiān dū bā jùn jūn shì, zhèn shǒu xiāng yáng. qiě qiǎn bù jiàng huán zhèn huáng fǔ fū féng gāi děng, bìng shù pén kǒu. yí jǔ zhāng mán èr qiān hù zhì jiāng nán, wèi lì wǔ níng jùn, gèng zhāo jí liú mín wàn rén, wèi lì suí ān jùn. liǎng jùn jù zēng shè jùn chéng. jìn tíng zhēng guǎng zhōu cì shǐ diāo kuí, jí yù zhāng tài shǒu guō chǎng zhī rù dōu, jù bèi xuán liú zhù bù qiǎn. xuán zì wèi dì guǎng bīng qiáng, shì yā cháo tíng, suì yù cuàn duó jìn zuò, lǚ shàng shū bào gào zhēn xiáng, yǐn fěng zhí zhèng. gèng xiàng kuài jī wáng dào zǐ shàng jiān, zài wèi wáng gōng sòng yuān. kuài jī wáng fù zǐ, jiàn le xuán jiān, dāng rán huáng jù. lú jiāng tài shǒu zhāng fǎ shùn, jìn bái yuán xiǎn dào:" xuán shǐ dé jīng zhōu, rén xīn wèi fù, ruò shǐ liú láo zhī wèi xiān fēng, zài yòng dà jūn jì jìn, qǔ xuán bù nán le." jī chéng luàn xìn, sī wèi lì jiē. yuán xiǎn běn yǐ fǎ shùn wèi móu zhǔ, tīng le cǐ yán, zì rán xīn dòng. shì wǔ chāng tài shǒu yǔ kǎi, mì shǐ rén zì jié yuán xiǎn, qǐng wèi nèi yìng, fǎn fù xiǎo rén, zuì wéi kě wù. yuán xiǎn dà xǐ, jí qiǎn fǎ shùn zhì jīng kǒu, zhuǎn gào láo zhī, láo zhī pō yǒu nán sè. fǎ shùn hái bào yuán xiǎn dào:" láo zhī wú yì xiào mìng, kàn tā cí sè, jiāng lái bì qiě pàn wǒ, bù rú zhào tā rù jīng, xiān zhǎn cǐ rén, fǒu zé fǎn duō yī dí, nán miǎn wù shì." yuán xiǎn tīng le, bù yǐ wéi rán, jìng bù cóng fǎ shùn suǒ qǐng. cǐ yì piān dú bù cóng, yě shì gāi sǐ. yī miàn dà zhì shuǐ jūn, zhǔn bèi tǎo xuán.
看官欲问乱首为谁?就是都督八州,兼领荆江二州刺史的桓玄。应八十五回。玄先令兄伟为雍州刺史,晋廷不敢驳议,他遂得步进步,表移伟为江州刺史,镇守夏口。司马刁畅为辅国将军,监督八郡军事,镇守襄阳。且遣部将桓振皇甫敷冯该等,并戍湓口。移沮漳蛮二千户至江南,为立武宁郡,更招集流民万人,为立绥安郡。两郡俱增设郡丞。晋廷征广州刺史刁逵,及豫章太守郭昶之入都,俱被玄留住不遣。玄自谓地广兵强,势压朝廷,遂欲篡夺晋祚,屡上书报告祯祥,隐讽执政。更向会稽王道子上笺,再为王恭讼冤。会稽王父子,见了玄笺,当然惶惧。庐江太守张法顺,进白元显道:“玄始得荆州,人心未附,若使刘牢之为先锋,再用大军继进,取玄不难了。”激成乱衅,斯为厉阶。元显本倚法顺为谋主,听了此言,自然心动。适武昌太守庾楷,密使人自结元显,请为内应,反复小人,最为可恶。元显大喜,即遣法顺至京口,转告牢之,牢之颇有难色。法顺还报元显道:“牢之无意效命,看他词色,将来必且叛我,不如召他入京,先斩此人,否则反多一敌,难免误事。”元显听了,不以为然,竟不从法顺所请。此议偏独不从,也是该死。一面大治水军,准备讨玄。
yuán xìng yuán nián yuán dàn, jìng yóu jìn tíng bān zhào, shù xuán zuì zhuàng. jí shòu yuán xiǎn wèi piào qí dà jiàng jūn, zhēng tǎo dà dū dū, jiā huáng yuè, jié zhì shí bā jùn jūn mǎ. xiǎo chuán zěn kě zhòng zài. shǐ liú láo zhī wèi qián fēng, qiáo wáng shàng zhī wèi hòu yīng, kè rì chū fā, qián wǎng tǎo xuán. jiā kuài jī wáng dào zǐ wèi tài fù, jū zhōng bǐng zhèng. yuán xiǎn yù jǐn zhū zhū huán, piào qí zhǎng shǐ wáng dàn, wèi zhōng hù jūn huán xiū jiù, lì xiàng yuán xiǎn jiě miǎn, wèi xiū děng yǔ xuán, zhì qù bù tóng, yuán xiǎn nǎi zhǐ. fǎ shùn yòu rù qǐng dào:" huán qiān xiōng dì, qiān jí xiū xiōng. měi wèi shàng liú ěr mù, yīng sù jí jiā zhū, jiè dù jiān móu, kuàng bīng shì chéng bài, xì zhū qián jūn, láo zhī jū qián, yī huò yǒu biàn, huò bài lì zhì, zuì hǎo lìng liú láo zhī shā qiān xiōng dì, shì wú èr xīn, bǐ ruò bù kěn shòu mìng, yǐn qíng yǐ lù, wǒ yě hǎo yù xiān fáng bèi le." yuán xiǎn fú rán dào:" jīn fēi láo zhī bù néng dí xuán, qiě sān jūn fǔ chū, xiān zhū dà jiàng, rén qíng yì bì bù ān, zhè shì zěn kě xíng dé?" fǎ shùn zài sān gù qǐng, yuán xiǎn zhǐ shì bù cóng, qiě yīn qiān fù huán chōng, yí huì jí jīng, tè shòu qiān jīng zhōu cì shǐ, dū du jīng yì níng liáng sì zhōu jūn shì, jì fǔ jīng rén. bù shā fǎn shǎng, zhēn shì diān dǎo. huán xuán zuò jù jiāng líng, zì sī dōng tǔ wèi jìng, cháo tíng bù xiá xī gù, kě yǐ xù
元兴元年元旦,竟由晋廷颁诏,数玄罪状。即授元显为骠骑大将军,征讨大都督,加黄钺,节制十八郡军马。小船怎可重载。使刘牢之为前锋,谯王尚之为后应,克日出发,前往讨玄。加会稽王道子为太傅,居中秉政。元显欲尽诛诸桓,骠骑长史王诞,为中护军桓修舅,力向元显解免,谓修等与玄,志趣不同,元显乃止。法顺又入请道:“桓谦兄弟,谦即修兄。每为上流耳目,应速即加诛,借杜奸谋,况兵事成败,系诸前军,牢之居前,一或有变,祸败立至,最好令刘牢之杀谦兄弟,示无贰心,彼若不肯受命,隐情已露,我也好预先防备了。”元显怫然道:“今非牢之不能敌玄,且三军甫出,先诛大将,人情亦必不安,这事怎可行得?”法顺再三固请,元显只是不从,且因谦父桓冲,遗惠及荆,特授谦荆州刺史,都督荆益宁凉四州军事,冀抚荆人。不杀反赏,真是颠倒。桓玄坐踞江陵,自思东土未靖,朝廷不暇西顾,可以蓄
lì guān xìn. jí wén yuán xiǎn yǐ tǒng jūn chū tǎo, yě bù jīn yì wài jīng xīn, yīn yù wán chéng jù jiǎ, wèi zì gù jì. zhǎng shǐ biàn fàn zhī dào:" míng gōng shēng wēi, chuán wén yuǎn jìn, yuán xiǎn kǒu shàng rǔ xiù, liú láo zhī dà shī wù qíng, ruò jìn bī jìn jī, shì yǐ huò fú, shì bì wǎ jiě. míng gōng zì kě dé zhì, zěn kě yán dí rù jìng, zì qǔ qióng cù ne?" xuán yī fàn zhī yán, suì kàng biǎo chuán xí, zuì zé yuán xiǎn. liú xiōng wěi shǒu jiāng líng, zì jǔ dà bīng dōng xià. tú cì shàng wèi miǎn què gù, jí xíng guò xún yáng, bìng bú jiàn yǒu guān jūn, cái fàng dà le dǎn, qū jūn jí jìn, bù zhòng yì yǒng qì jiā bèi. yòu tàn xī yǔ kǎi guǐ móu, fēn bīng yòu xí, bǎ tā jū zhù, yú shì jiāng dōng dà zhèn. yuán xiǎn fǔ chū dōu mén, jiē dé huán xuán lái xí, yǐ jīng xīn huāng, zài dé yǔ kǎi bèi qiú xiāo xī, miǎn bù dé jīng shàng jiā jīng, miǎn qiǎng xià chuán, zhōng bù gǎn fā. jìn tíng shàng xià, yě bù miǎn zháo máng, tè qiǎn qí wáng róu zhī, yuán gù nán dùn wáng zōng zhī zǐ, guò jì qí wáng jiǒng, chéng sì xí fēng. zhí zhuó zōu yú fān, chū gào jīng jiāng èr zhōu, yù lìng bà bīng. tú zhōng yù zhe huán xuán qián fēng, bù fú cháo mìng, jìng jiāng róu zhī shā sǐ. xuán shùn liú zhí zhì gū shú, shǐ bù jiàng féng gāi děng, wǎng gōng lì yáng. xiāng chéng tài shǒu sī mǎ xiū zhī, jí qiáo wáng shàng zhī dì. yīng chéng gù shǒu, xuán jūn dǔ jié dòng pǔ, zòng huǒ fén yù zhōu jūn jiàn. yù zhōu cì shǐ qiáo wáng shàng zhī, lǜ bù zú jiǔ qiān, liè zhèn pǔ shàng, yòu qiǎn wǔ dū tài shǒu yáng qiū, tún bīng héng jiāng. qiū jìng jiàng xuán jūn, fǎn yǐn xuán jūn gōng shàng zhī, shàng zhī zhòng kuì, zì bēn tú zhōng, bì nì shù rì, zhōng bèi xuán jūn qín qù. xiū zhī chū zhàn bài jī, qì chéng dùn zǒu.
力观衅。及闻元显已统军出讨,也不禁意外惊心,因欲完城聚甲,为自固计。长史卞范之道:“明公声威,传闻远近,元显口尚乳臭,刘牢之大失物情,若进逼近畿,示以祸福,势必瓦解。明公自可得志,怎可延敌入境,自取穷蹙呢?”玄依范之言,遂抗表传檄,罪责元显。留兄伟守江陵,自举大兵东下。途次尚未免却顾,及行过寻阳,并不见有官军,才放大了胆,驱军急进,部众亦勇气加倍。又探悉庾楷诡谋,分兵诱袭,把他拘住,于是江东大震。元显甫出都门,接得桓玄来檄,已经心慌,再得庾楷被囚消息,免不得惊上加惊,勉强下船,终不敢发。晋廷上下,也不免着忙,特遣齐王柔之,原故南顿王宗之子,过继齐王冏,承祀袭封。执着驺虞幡,出告荆江二州,谕令罢兵。途中遇着桓玄前锋,不服朝命,竟将柔之杀死。玄顺流直至姑孰,使部将冯该等,往攻历阳。襄城太守司马休之,即谯王尚之弟。婴城固守,玄军堵截洞浦,纵火焚豫州军舰。豫州刺史谯王尚之,率步卒九千,列阵浦上,又遣武都太守杨秋,屯兵横江。秋竟降玄军,反引玄军攻尚之,尚之众溃,自奔涂中,避匿数日,终被玄军擒去。休之出战败绩,弃城遁走。
liú láo zhī běn lái guān wàng, bù fù yuán xiǎn, tā xiǎng lì yòng huán xuán, chú qù yuán xiǎn fù zǐ, zài cì xuán xì, bǎ xuán jiǎn chú, rán hòu hǎo zhí zhǎng dà quán, wéi suǒ yù wèi, suàn pán tài jīng míng liǎo. suǒ yǐ láo zhī suī wèi qián qū, shǐ zhōng wèi kěn xiào lì. xià pī tài shǒu liú yù, cǐ shí yě fèng diào cóng jūn, wèi láo zhī cān móu, qǐng láo zhī jí wǎng jī xuán. láo zhī yáo shǒu bù dá. kě qiǎo láo zhī de zú jiù hé mù, yīn shòu xuán zhǔ, jìn shuō láo zhī dào:" cóng gǔ yǐ lái, gōng gāo bì wēi, shì kàn yuè wén zhǒng, qín bái qǐ, hàn hán xìn, jù shēn shì míng zhǔ, jìn zhōng lù lì, gōng chéng yǐ hòu, qiě bù miǎn zhū yí, hé kuàng wèi àn zhǔ suǒ rèn shǐ ne? jūn rú jīn rì zhàn shèng, yì bì qīng zōng, zhàn bài dāng rán yí zú. shèng bài jù bù néng zì quán, hé ruò fān rán gǎi tú, shàng dé zhǎng bǎo fù guì. gǔ rén shè gōu zhǎn qū, hái bù hài wèi fǔ zuǒ, jīn jūn yǔ huán xuán, sù yuán xián xì, nán dào bù hǎo xiāng qīn me?" láo zhī zhèng yǒu cǐ yì, biàn lìng hé mù bào xuán, yīn yǔ xiāng tōng. liú yù zài jiàn bù cóng, láo zhī shēng hé wú jì, wèi dōng hǎi zhōng wèi, yě jí jiàn láo zhī, zhōng bú jiàn tīng. yù yòu shǐ láo zhī zǐ jìng xuān rù jiàn, yǐ hàn dǒng zhuō bǐ xuán, qǐng láo zhī jí jī wù shī. láo zhī fǎn nù chì dào:" wǒ yě zhī huán xuán yì qǔ, dàn píng xuán yǐ hòu, shì wèn piào qí néng róng wǒ fǒu?" jìng xuān bù hǎo wéi fù, zhǐ de wěi wěi tīng shòu. láo zhī suì qiǎn jìng xuān qián yì xuán yíng, fèng shàng jiàng shū. xuán yáng wèi yōu dài, shòu rèn zī yì cān jūn, chéng shì jìn pò jiàn kāng.
刘牢之本来观望,不附元显,他想利用桓玄,除去元显父子,再伺玄隙,把玄翦除,然后好职掌大权,唯所欲为,算盘太精明了。所以牢之虽为前驱,始终未肯效力。下邳太守刘裕,此时也奉调从军,为牢之参谋,请牢之亟往击玄。牢之摇首不答。可巧牢之的族舅何穆,阴受玄嘱,进说牢之道:“从古以来,功高必危,试看越文种,秦白起,汉韩信,俱身事明主,尽忠戮力,功成以后,且不免诛夷,何况为暗主所任使呢?君如今日战胜,亦必倾宗,战败当然夷族。胜败俱不能自全,何若幡然改图,尚得长保富贵。古人射钩斩袪,还不害为辅佐,今君与桓玄,素元嫌隙,难道不好相亲么?”牢之正有此意,便令何穆报玄,阴与相通。刘裕再谏不从,牢之甥何无忌,为东海中尉,也极谏牢之,终不见听。裕又使牢之子敬宣入谏,以汉董卓比玄,请牢之急击勿失。牢之反怒叱道:“我也知桓玄易取,但平玄以后,试问骠骑能容我否?”敬宣不好违父,只得唯唯听受。牢之遂遣敬宣潜诣玄营,奉上降书。玄佯为优待,授任谘议参军,乘势进迫建康。
yuán xiǎn jiāng yào chū fā, hū yǒu jí bào chuán dào, wèi xuán yǐ zhì xīn tíng, xià dé hún bù fù tǐ, qì chuán fǎn bēn, tuì tún guó zǐ xué. yuè rì, chū zhèn xuān yáng mén wài, jūn zhōng zì xiāng jīng rǎo, é ér xuán jūn qián duì, gǔ zào qián lái, dà hū fàng zhàng. yuán xiǎn pāi mǎ jí bēn, hái rù dōng fǔ, yuán xiǎn tǎo wáng gōng shí, céng yǐ guǒ ruì jiàn chēng, cǐ shí jìng rú cǐ tuí mǐ, dào yǐ sǐ dé bàn jié le. jiàng zuǒ tǒng jiē táo sàn, wéi zhāng fǎ shùn yī qí suí guī. yuán xiǎn qián céng lù shàng shū shì, yǔ nǎi fù dōng xī duì jū, dào zǐ suǒ jū chēng dōng lù, yuán xiǎn suǒ jū chēng xī lù, xī fǔ chē qí fú còu, dōng fǔ mén kě zhāng luó, hòu lái xīng bèi tiān jīn, yuán xiǎn jiě zhí, réng jiā shàng shū lìng. lì bù shàng shū chē yìn, mì bái dào zǐ, qǐng yì yuán xiǎn. yuán xiǎn wén xī, wèi yìn lí jiàn fù zǐ, yì yù hài yìn, yìn jìng huáng jí zì shā. zì shì gōng qīng yǐ xià, wú yī gǎn yǔ yuán xiǎn kàng lǐ. zhì yuán xiǎn bài hái, dà dū xiù shǒu páng guān, wú rén gù xù, zhǐ yǒu dào zǐ shì qíng guān gǔ ròu, láng bèi xiāng yī, suī píng shí yì yǐn hèn yuán xiǎn, dào cǐ diū qù qián xián, xiǎng tì ér zi shè fǎ. zěn nài xiǎng le duō shí, bù dé yī chóu, wéi yǒu xiāng duì qì xià. é ér cóng shì zhōng láng máo tài, dǎo yǐn xuán jūn, chuǎng jiàng jìn lái, qī shǒu bā jiǎo, bǎ yuán xiǎn zhuā le chū qù, sòng wǎng xīn tíng, fù zhū fǎng qián, yóu xuán lì shǔ yuán xiǎn zuì è. yuán xiǎn yě bù duō yán, dàn zì chēng wéi wáng dàn zhāng fǎ shùn suǒ wù, ào huǐ bù xiū. xuán fù mìng jiāng wáng dàn zhāng fǎ shùn ná zhù, yǔ yuán xiǎn tóng fù tíng wèi, zhì zhū yù zhōng, yī miàn zhěng zhàng rù jīng, jiǎo zhào jiě yán, zì wèi chéng xiàng, zǒng zhǎng bǎi kuí, dū du zhōng wài zhū jūn, lù shàng shū shì, lǐng yáng zhōu mù. lìng huán wěi wèi jīng zhōu cì shǐ, huán qiān wèi shàng shū zuǒ pú yè, huán xiū wéi xú yǎn èr zhōu cì shǐ, huán shí shēng wèi jiāng zhōu cì shǐ, biàn fàn zhī wèi dān yáng yǐn, wáng mì wèi zhōng shū lìng. xīn ān tài shǒu yīn zhòng wén, xì xuán zǐ fū, qì jùn tóu xuán, xīng yè rù dōu, xuán jí shòu wèi zī yì cān jūn. jìn ān dì běn tóng mù ǒu, wèi xiǎo guó shì, nèi zhèng yī qiè, tǒng yóu láng yá wáng dé wén dài lǐ, dé wén yòu wú bīng wú quán, rú hé néng zhì fú huán xuán? xuán dé dú duàn dú xíng, bù guò jiè zhe tiān zǐ de míng mù, hào lìng sì fāng, dāng xià jiāng yuán xiǎn děng qiān chū yù wài, xiān jiāng yuán xiǎn kāi le tóu dāo, cì jí qiáo wáng shàng zhī, yòu cì jí yǔ kǎi zhāng fǎ shùn. wéi wáng dàn běn yīng tóng zhǎn, huán xiū wéi jiù qǐ lián, cái dé miǎn sǐ, liú shù lǐng nán. zài shōu bǔ yuán xiǎn jiā shǔ, dé yuán xiǎn zi liù rén, yī bìng chǔ sǐ. zhǐ yīn dào zǐ wèi ān dì shū fù, bù dé bù qī rén ěr mù, xiān xíng zòu wén, rán hòu chǔ zhì. zòu zhōng yǒu" dào zǐ hān zòng bù xiào, zuì yīng qì shì" děng yǔ. fù zhào yuán yì qīn gù lì, dài dào zǐ sǐ, xǐ jū ān chéng jùn, shǐ yù shǐ dù zhú lín, xié wǎng guǎn shù. zhú lín mì chéng xuán zhǐ, zhèn sǐ dào zǐ, fù zǐ dài wò zhèng quán, wēi hè yǐ jí, zhì cǐ xiāng jì yù hài, zhè jiào zuò zì zuò niè, bù kě huó ne. fǎ yǔ zhī yán.
元显将要出发,忽有急报传到,谓玄已至新亭,吓得魂不附体,弃船返奔,退屯国子学。越日,出阵宣阳门外,军中自相惊扰,俄而玄军前队,鼓噪前来,大呼放仗。元显拍马急奔,还入东府,元显讨王恭时,曾以果锐见称,此时竟如此颓靡,到已死得半截了。将佐统皆逃散,惟张法顺一骑随归。元显前曾录尚书事,与乃父东西对居,道子所居称东录,元显所居称西录,西府车骑辐辏,东府门可张罗,后来星孛天津,元显解职,仍加尚书令。吏部尚书车胤,密白道子,请抑元显。元显闻悉,谓胤离间父子,意欲害胤,胤竟惶急自杀。自是公卿以下,无一敢与元显抗礼。至元显败还,大都袖手旁观,无人顾恤,只有道子是情关骨肉,狼狈相依,虽平时亦隐恨元显,到此丢去前嫌,想替儿子设法。怎奈想了多时,不得一筹,惟有相对泣下。俄而从事中郎毛泰,导引玄军,闯将进来,七手八脚,把元显抓了出去,送往新亭,缚诸舫前,由玄历数元显罪恶。元显也不多言,但自称为王诞张法顺所误,懊悔不休。玄复命将王诞张法顺拿住,与元显同付廷尉,置诸狱中,一面整仗入京,矫诏解严,自为丞相,总掌百揆,都督中外诸军,录尚书事,领扬州牧。令桓伟为荆州刺史,桓谦为尚书左仆射,桓修为徐兖二州刺史,桓石生为江州刺史,卞范之为丹阳尹,王谧为中书令。新安太守殷仲文,系玄姊夫,弃郡投玄,星夜入都,玄即授为谘议参军。晋安帝本同木偶,未晓国事,内政一切,统由琅琊王德文代理,德文又无兵无权,如何能制服桓玄?玄得独断独行,不过借着天子的名目,号令四方,当下将元显等牵出狱外,先将元显开了头刀,次及谯王尚之,又次及庾楷张法顺。惟王诞本应同斩,桓修为舅乞怜,才得免死,流戍岭南。再收捕元显家属,得元显子六人,一并处死。只因道子为安帝叔父,不得不欺人耳目,先行奏闻,然后处置。奏中有“道子酣纵不孝,罪应弃市”等语。复诏援议亲故例,贷道子死,徙居安成郡,使御史杜竹林,偕往管束。竹林密承玄旨,鸩死道子,父子代握政权,威吓已极,至此相继遇害,这叫做自作孽,不可活呢。法语之言。
liú láo zhī liú cì lì zhōu, jìng dài hǎo yīn, hǎo jǐ rì cái jiàn cháo mìng, dàn shòu wèi kuài jī nèi shǐ. láo zhī jīng tàn dào:" jīn rì biàn duó wǒ bīng quán, huò zài mù qián le." yǐ ér jìng xuān zì jiàn kāng chí zhì, nǎi shì tǎo chà chū lái, yáng chēng tì xuán wèi yù, àn zhōng què wèi fù shè móu, jìn xí huán xuán. láo zhī chí yí wèi jué, sī zhào liú yù rù shāng dào:" wǒ huǐ bù yòng qīng yán, zhì wèi huán xuán suǒ mài. jīn yù běi qū guǎng líng, lián jié gāo yǎ zhī děng, qǐ bīng tǎo nì, qīng kě cóng wǒ qù fǒu?" yù dá dào:" jiāng jūn lǜ jìng zú shù wàn, wàng fēng jiàng xuán, jīn xuán yǐ dé zhì, wēi zhèn tiān xià, cháo yě rén shì, yǐ shī wàng jiāng jūn, jiāng jūn qǐ shàng néng zài zhèn me? yù zhǐ yǒu qì guān guī lǐ, bù gǎn zài cóng jiāng jūn." yán bì jí tuì, chū wài yù zhe hé wú jì. wú jì mì wèn dào:" rǔ jiāng hé wǎng?" yù yǔ yǔ dào:" wǒ guān liú gōng bì bù néng miǎn, qīng bù ruò suí wǒ zhì jīng kǒu. huán xuán ruò shǒu chén jié, wǒ yǔ qīng bù fáng shì xuán, fǒu zé yǔ qīng tú xuán biàn liǎo." wú jì yī yì, yě bù xiàng láo zhī gào cí, jìng xié yù tóng wǎng jīng kǒu qù le. láo zhī dà jí liáo zuǒ, nǐ jù zhù jiāng běi, jiū zhòng tǎo xuán. cān jūn liú xí jìn yán dào:" tiān xià wéi yī fǎn zì, zuì bèi qíng lǐ, jiāng jūn qián fǎn wáng yǎn zhōu, zhǐ wáng gōng. jìn rì fǎn sī mǎ láng jūn, zhǐ yuán xiǎn. jīn yòu yù fǎn huán xuán, yī rén sān fǎn, rú hé zì lì?" zhè shù jù huà shuō de láo zhī chēng mù jié shé, wú yán kě dá. xí yì tuì chū, piāo rán zì qù. zuǒ shǐ yì duō bàn sàn zǒu. láo zhī jīng jù, shǐ jìng xuān zhì jīng kǒu yíng jiā juàn. jìng xuān qiān qī bù hái, láo zhī hái dào shì jī móu yǐ xiè, wèi xuán suǒ shā, nǎi lǜ bù qǔ běi zǒu. dào le xīn zhōu, bù zhòng sàn jìn, láo zhī huǐ hèn yǐ jí, qiě kǒng xuán jūn zhuī lái, jìng jiě dài xuán lín, zì yì ér sǐ. zhēn shì sǐ dé bù zhí. shàng yǒu zuǒ yòu shù rén, dài wéi guān liàn, cǎo cǎo liǎo shì. jí jìng xuān bēn zhì, jīng xī láo zhī zǎo sǐ, wú xiá jǔ āi, cōng cōng dù jiāng, táo wǎng guǎng líng. huán xuán wén bào, mìng jiāng láo zhī zhuó guān xiāo shǒu, pù shī shì zhōng. láo zhī xiāo yǒng guò rén, dāng shí tuī wèi jiàn jiàng, wéi gù tài fù xiè ān zài rì, cháng shuō láo zhī qì xiǎo, bù kě dú rèn, dú rèn bì bài, zhì shì guǒ rú ān yán.
刘牢之留次溧州,静待好音,好几日才见朝命,但授为会稽内史。牢之惊叹道:“今日便夺我兵权,祸在目前了。”已而敬宣自建康驰至,乃是讨差出来,佯称替玄慰谕,暗中却为父设谋,进袭桓玄。牢之迟疑未决,私召刘裕入商道:“我悔不用卿言,致为桓玄所卖。今欲北趋广陵,联结高雅之等,起兵讨逆,卿可从我去否?”裕答道:“将军率劲卒数万,望风降玄,今玄已得志,威震天下,朝野人士,已失望将军,将军岂尚能再振么?裕只有弃官归里,不敢再从将军。”言毕即退,出外遇着何无忌。无忌密问道:“汝将何往?”裕与语道:“我观刘公必不能免,卿不若随我至京口。桓玄若守臣节,我与卿不妨事玄,否则与卿图玄便了。”无忌依议,也不向牢之告辞,竟偕裕同往京口去了。牢之大集僚佐,拟据住江北,纠众讨玄。参军刘袭进言道:“天下惟一反字,最悖情理,将军前反王兖州,指王恭。近日反司马郎君,指元显。今又欲反桓玄,一人三反,如何自立?”这数句话说得牢之瞠目结舌,无言可答。袭亦退出,飘然自去。佐史亦多半散走。牢之惊惧,使敬宣至京口迎家眷。敬宣愆期不还,牢之还道是机谋已泄,为玄所杀,乃率部曲北走。到了新洲,部众散尽,牢之悔恨已极,且恐玄军追来,竟解带悬林,自缢而死。真是死得不值。尚有左右数人,代为棺殓,草草了事。及敬宣奔至,惊悉牢之早死,无暇举哀,匆匆渡江,逃往广陵。桓玄闻报,命将牢之斲棺枭首,曝尸市中。牢之骁勇过人,当时推为健将,惟故太傅谢安在日,尝说牢之器小,不可独任,独任必败,至是果如安言。
huán xuán yòu wěi shì qiān gōng, ràng qù chéng xiàng, gǎi guān tài wèi, jiān lǐng yù zhōu cì shǐ, yú guān rú gù. guó jiā dà shì, jù jiù zī xún, xiǎo shì nǎi jué zhū shàng shū lìng huán qiān, jí dān yáng yǐn biàn fàn zhī. zì cóng ān dì sì wèi yǐ lái, kuài jī fù zǐ, bǐng quán luàn zhèng, nào dé yī tà hú tú. xuán chū rù jiàn kāng, chù jiān nìng, lǎn xián háo, dū xià rén mín, xīn rán wàng zhì. guò le yuè yú, xuán jí shē chǐ wú dù, zhèng lìng shī cháng, péng dǎng hù qǐ, líng wǔ cháo tíng, shèn zhì gōng zhōng gòng fèng, yì yǐn jiā kè kòu. ān dì yǐ xià, bù miǎn jī hán zài jiā sān wú dà jī, mín duō è sǐ. lín hǎi yǒng jiā, yòu zāo sūn ēn lú xún děng qīn lüè, shí shì jiǔ kōng, bǎi xìng liú lí sǐ wáng, kǔ bù shèng yán. huán xuán chū tún gū shú yì yù fǔ ān dōng tǔ, nǎi qiǎn rén zhāo zhì lú xún, shǐ wèi yǒng jiā tài shǒu. xún suī rán shòu mìng, réng shì àn zhōng jié duó, sāo rǎo bù xiū. xuán què zì xǔ yǒu gōng, yǐn fěng cháo tíng, lù qǔ qián hòu xūn jī, jiā fēng yù zhāng guì yáng zhū jùn gōng. yòu fù biǎo cí bù shòu, àn zhǔ yǒu sī wèi zǐ zhí qǐng fēng. jìn tíng zěn gǎn bù yī, yīn fēng xuán zǐ shēng wèi yù zhāng gōng, xuán xiōng zi jùn wèi guì yáng gōng. lè de xuàn hè. yī miàn gōu qiú yì dǎng, zài shā wú xīng tài shǒu gāo sù, jiāng jūn zhú qiān zhī liú xí děng rén. shù zi jiē láo zhī jiù jiāng, gù yī bìng yù hài. xí xiōng jì zhōu cì shǐ liú guǐ, yāo tóng sī mǎ xiū zhī liú jìng xuān gāo yǎ zhī děng, gòng jù shān yáng, yù qǐ bīng gōng xuán, bèi xuán xiān qī chá jué, fā bīng kòng yù. guǐ děng zì zhī wú chéng, zǒu tóu nán yàn qù le.
桓玄又伪示谦恭,让去丞相,改官太尉,兼领豫州刺史,余官如故。国家大事,俱就谘询,小事乃决诸尚书令桓谦,及丹阳尹卞范之。自从安帝嗣位以来,会稽父子,秉权乱政,闹得一蹋糊涂。玄初入建康,黜奸佞,揽贤豪,都下人民,欣然望治。过了月余,玄即奢侈无度,政令失常,朋党互起,凌侮朝廷,甚至宫中供奉,亦隐加尅扣。安帝以下,不免饥寒;再加三吴大饥,民多饿死。临海永嘉,又遭孙恩卢循等侵掠,十室九空,百姓流离死亡,苦不胜言。桓玄出屯姑孰意欲抚安东土,乃遣人招致卢循,使为永嘉太守。循虽然受命,仍是暗中劫夺,骚扰不休。玄却自诩有功,隐讽朝廷,录取前后勋绩,加封豫章桂阳诸郡公。又复表辞不受,暗嘱有司为子侄请封。晋廷怎敢不依,因封玄子昇为豫章公,玄兄子濬为桂阳公。乐得炫赫。一面钩求异党,再杀吴兴太守高素,将军竺谦之刘袭等人。数子皆牢之旧将,故一并遇害。袭兄冀州刺史刘轨,邀同司马休之刘敬宣高雅之等,共据山阳,欲起兵攻玄,被玄先期察觉,发兵控御。轨等自知无成,走投南燕去了。
yuè nián èr yuè, xuán shàng biǎo shēn qǐng, yuàn lǜ zhū jūn tǎo píng guān luò, yǒu zhào shòu xuán wèi dà jiàng jūn. xuán mìng zhěng shàn zhōu shī, xiān zhì qīng gě shù sōu, zhuāng zài fú wán shū huà. yǒu rén wèn wèi hé yīn? xuán dá dào:" bīng xiōng zhàn wēi, tǎng yǒu yì wài, dāng shǐ qīng biàn yì yùn, miǎn wèi dí rén suǒ lüè ne." zhè yǔ yī chuán, dà zhòng shǐ zhī tā shì cí běi fá, qí shí wèi qiú fēng dà jiàng jūn qǐ jiàn. guǒ rán bú dào shù rì, cháo zhǐ fù xià, chì xuán huǎn jìn. xuán jiè cháo mìng xuān shì jiàng shì, bù fù chū bīng. yī wèi zhà wěi. yǐ ér jīng zhōu cì shǐ huán wěi bìng sǐ, xuán lìng huán xiū jì rèn. cóng shì zhōng láng cáo jìng zhī shuō xuán dào:" qiān xiū xiōng dì, zhuān jù nèi wài, quán shì tài zhòng, bù kě bù fáng." xuán nǎi lìng nán jùn xiāng huán shí kāng wèi jīng zhōu cì shǐ, shí kāng wèi xuán cóng dì, réng xì huán shì qīn shǔ, cáo jìng zhī tú fèi chún shé, fǎn duō wèi huán shì zēng yī yǔ yì bà le. shì zhōng yīn zhòng wén, sàn qí cháng shì biàn fàn zhī, wèi xuán xīn fù, mì quàn xuán zǎo rì shòu shàn, qiě yóu zhòng wén qǐ cǎo, dài zhuàn jiǔ xī wén jí cè mìng, xuán dāng rán xīn xǐ. cháo yòu dà chén, tǒng shì xuán dǎng, biàn jí pò ān dì xià zhào, cè mìng xuán wèi xiàng guó, zǒng bǎi kuí, jìn fēng chǔ wáng, lǐng nán jùn nán píng yí dū tiān mén líng líng yíng yáng guì yáng héng yáng yì píng shí jùn, jiā jiǔ xī diǎn lǐ, dé zhì chéng xiàng yǐ xià guān shǔ. huán qiān jìn rèn wèi jiāng jūn, lù shàng shū shì. wáng mì wèi zhōng shū jiān, lǐng sī tú, huán yìn wèi zhōng shū lìng, huán xiū wéi fǔ jūn dà jiàng jūn.
越年二月,玄上表申请,愿率诸军讨平关洛,有诏授玄为大将军。玄命整缮舟师,先制轻舸数艘,装载服玩书画。有人问为何因?玄答道:“兵凶战危,倘有意外,当使轻便易运,免为敌人所掠呢。”这语一传,大众始知他饰辞北伐,其实为求封大将军起见。果然不到数日,朝旨复下,饬玄缓进。玄借朝命宣示将士,不复出兵。一味诈伪。已而荆州刺史桓伟病死,玄令桓修继任。从事中郎曹靖之说玄道:“谦修兄弟,专据内外,权势太重,不可不防。”玄乃令南郡相桓石康为荆州刺史,石康为玄从弟,仍系桓氏亲属,曹靖之徒费唇舌,反多为桓氏增一羽翼罢了。侍中殷仲文,散骑常侍卞范之,为玄心腹,密劝玄早日受禅,且由仲文起草,代撰九锡文及册命,玄当然心喜。朝右大臣,统是玄党,便即迫安帝下诏,册命玄为相国,总百揆,晋封楚王,领南郡南平宜都天门零陵营阳桂阳衡阳义平十郡,加九锡典礼,得置丞相以下官属。桓谦进任卫将军,录尚书事。王谧为中书监,领司徒,桓胤为中书令,桓修为抚军大将军。
shí liú yù wèi péng chéng nèi shǐ, xiū yīn zhào yù mì wèn dào:" chǔ wáng xūn dé chóng lóng, zhōng wài zhǔ wàng, wén cháo tíng jiāng fǔ shùn rén qíng, fǎng xíng yī ràng gù shì, qīng yì yǐ wéi hé rú?" yù yīng shēng dào:" chǔ wáng wèi xuān wǔ lìng sì, wēn shì xuān wǔ, jiàn qián wén. xūn dé gài shì, yí yīng dà bǎo. kuàng jìn shì shuāi ruò, mín wàng jiǔ yí, chéng yùn chán dài, yǒu hé bù kě?" kàn dào hòu wén, shí shì qǐng jūn rù wèng. xiū xīn rán dào:" qīng yǐ wéi kě, hái yǒu hé rén gǎn yún bù kě ne?" yù àn xiào ér tuì.
时刘裕为彭城内史,修因召裕密问道:“楚王勋德崇隆,中外属望,闻朝廷将俯顺人情,仿行揖让故事,卿意以为何如?”裕应声道:“楚王为宣武令嗣,温谥宣武,见前文。勋德盖世,宜膺大宝。况晋室衰弱,民望久移,乘运禅代,有何不可?”看到后文,实是请君入瓮。修欣然道:“卿以为可,还有何人敢云不可呢?”裕暗笑而退。
xīn yě rén yǔ zè, wèi yīn zhòng kān jiù dǎng, wén xuán móu cuàn nì, jí jiū zhòng xí jī xiāng yáng, zhú zǒu cì shǐ féng gāi. dāng xià pì dì wèi tán, jì jìn qī miào zǔ líng, mà shī shì zhòng, chuán xí tǎo xuán, yě shì hàn dí yì liú yà, gù tè xù rù. jiāng líng zhèn dòng. shì zhí huán shí kāng lì zhèn, yǐn bīng gōng xiāng yáng, zè chū zhàn bài jī, bēn tóu hòu qín. xuán wěi yù bì xián, zì qǐng guī fān. huán xiū děng rù bái ān dì, qǐng dì shǒu zhào wèi liú, ān dì bù dé bù cóng. xuán yòu zhà yán qián táng lín píng hú hū kāi, jiāng zhōu yǒu gān lù xià jiàng, shǐ bǎi liáo jí hè miào táng, jiǎo zhào wèi:" xiàng guó zhì dé, gǎn gé shén zhī, suǒ yǐ yǒu cǐ jiā ruì" yún yún. xuán fù zì sī qián dài shòu mìng, duō de yǐn shì, nǎi tè zhēng qián cháo gāo yǐn huáng fǔ mì liù shì sūn xī zhī, wèi zhù zuò láng, yòu shǐ xī zhī gù cí bù jiù, rán hòu xià zhào jīng lǐ, hào wèi gāo shì, shí rén jī wèi chōng yǐn. dōu rén shì yǒu fǎ shū hǎo huà, jí jiā yuán měi zhái, bì wèi xuán suǒ chuí xián, cháng yòu lìng dǔ bó, shǐ zuò gū zhù, dé shèng biàn qǔ wèi jǐ yǒu. shēng píng yóu ài zhū yù, wán bù shì shǒu, zhì nì móu yǐ chéng, suì jiǎ chuán nèi zhǐ, jiā xuán miǎn shí yǒu èr liú, jiàn tiān zǐ jīng qí, chū jǐng rù bì, chē jià liù mǎ, yuè wǔ bā yì, fēi dé chēng wáng hòu, shì zǐ dé chēng tài zǐ. biàn fàn zhī biàn dài cǎo chán zhào, pò lìng lín chuān wáng sī mǎ bǎo, chí rù gōng zhōng, xié ān dì zhào wén téng lù, gài yòng yù yìn, dāng jí fā chū. yuè sù, bī dì lín xuān, jiāo chū xǐ shòu, qiǎn lìng sī tú wáng mì jī gěi chǔ wáng, fù xǐ dì chū jū yǒng ān gōng. yòu yuè sù, qiān tài miào shén zhǔ zhì láng yá miào, bī hé huáng hòu xì mù dì hòu, cháng jū yǒng ān gōng. jí láng yá wáng dé wén, chū jū sī tú fǔ. hé huáng hòu xíng guò tài miào, tíng yú tòng kū, āi gǎn lù rén hòu lái wèi xuán suǒ wén, bó rán nù dào:" tiān xià chán dài, bù zì wǒ shǐ, yǔ hé shì fù nǚ hé shè, nǎi wú duān wàng kū ne?" nǐ jì yào xiào, hé hòu zěn de bù kū?
新野人庾仄,为殷仲堪旧党,闻玄谋篡逆,即纠众袭击襄阳,逐走刺史冯该。当下辟地为坛,祭晋七庙祖灵,禡师誓众,传檄讨玄,也是汉翟义流亚,故特叙入。江陵震动。适值桓石康莅镇,引兵攻襄阳,仄出战败绩,奔投后秦。玄伪欲避嫌,自请归藩。桓修等入白安帝,请帝手诏慰留,安帝不得不从。玄又诈言钱塘临平湖忽开,江州有甘露下降,使百僚集贺庙堂,矫诏谓:“相国至德,感格神祗,所以有此嘉瑞”云云。玄复自思前代受命,多得隐士,乃特征前朝高隐皇甫谧六世孙希之,为著作郎,又使希之固辞不就,然后下诏旌礼,号为高士,时人讥为充隐。都人士有法书好画,及佳园美宅,必为玄所垂涎,尝诱令赌博,使作孤注,得胜便取为己有。生平尤爱珠玉,玩不释手,至逆谋已成,遂假传内旨,加玄冕十有二旒,建天子旌旗,出警入跸,车驾六马,乐舞八佾,妃得称王后,世子得称太子。卞范之便代草禅诏,迫令临川王司马宝,持入宫中,胁安帝照文誊录,盖用御印,当即发出。越宿,逼帝临轩,交出玺绶,遣令司徒王谧赍给楚王,复徙帝出居永安宫。又越宿,迁太庙神主至琅琊庙,逼何皇后系穆帝后,尝居永安宫。及琅琊王德文,出居司徒府。何皇后行过太庙,停舆恸哭,哀感路人;后来为玄所闻,勃然怒道:“天下禅代,不自我始,与何氏妇女何涉,乃无端妄哭呢?”你既要笑,何后怎得不哭?
wáng mì jì jiāng xǐ shòu xiàn xuán, bǎi guān yòu tǒng zhì gū shú, lián míng quàn jìn. xuán mìng zài jiǔ jǐng shān běi, zhù qǐ shòu shàn tái lái, biàn yú yuán xìng èr nián shí èr yuè shuò dàn, jiàn jí dì wèi, gǎi guó hào chǔ, bèi jìn zhǐ yǒng shǐ, fèi ān dì wèi píng gù wáng, wáng huáng hòu wèi píng gù wáng fēi, jiàng hé hòu wèi líng líng xiàn jūn. láng yá wáng dé wén wèi shí yáng gōng, wǔ líng wáng zūn wèi péng zé xiàn hóu, zhuī zūn fù wēn wèi xuān wǔ huáng dì, mǔ nán kāng gōng zhǔ wèi xuān huáng hòu, fēng zǐ shēng wèi yù zhāng wáng. yú rú huán shì zǐ dì zú dǎng, yī lǜ fēng shǎng, dà wéi wáng, cì wèi gōng, yòu cì wèi hóu. guò le shù rì, xuán chéng fǎ jià, shè lǔ bù, chí rù jiàn kāng gōng. tú zhōng shì yù nì fēng, jīng qí jiē yǎn, jí dēng diàn shēng zuò, měng tīng dé huō lǎ yī shēng, yù zuò xiàn luò, hǎo sì yǒu rén zài hòu tuī xuán, xiǎn xiē ér diē jiāng xià lái. xiǎo zi zǒu bǐ zhì cǐ, yīn suí shū yī shī dào:
王谧既将玺绶献玄,百官又统至姑孰,联名劝进。玄命在九井山北,筑起受禅台来,便于元兴二年十二月朔旦,僭即帝位,改国号楚,(被禁止)永始,废安帝为平固王,王皇后为平固王妃,降何后为零陵县君。琅琊王德文为石阳公,武陵王遵为彭泽县侯,追尊父温为宣武皇帝,母南康公主为宣皇后,封子昇为豫章王。余如桓氏子弟族党,一律封赏,大为王,次为公,又次为侯。过了数日,玄乘法驾,设卤簿,驰入建康宫。途中适遇逆风,旌旗皆偃,及登殿升座,猛听得豁喇一声,御座陷落,好似有人在后推玄,险些儿跌将下来。小子走笔至此,因随书一诗道:
táng yú shàn wèi chuán wén dé, hàn wèi kāi jī běn wǔ gōng.
唐虞禅位传文德,汉魏开基本武功。
gōng dé liǎng kuī móu dào guó, rèn tā jiǎo huá zǒng chéng kōng.
功德两亏谋盗国,任他狡猾总成空。
jiū jìng xuán céng fǒu diē xià, dài zhì xià huí xù biǎo.
究竟玄曾否跌下,待至下回续表。
--------
kuài jī fù zǐ, xiāng jì wèi è, shí wèi dōng jìn lì jiē. huán xuán zhī qǐ bīng zuò luàn, huò shí qǐ yú yuán xiǎn yī rén, ér dào zǐ zhī bù néng zhì zi, yì níng dé wèi qí wú jiù? gù yuán xiǎn zhī xiāo shǒu, yǔ dào zǐ zhī zhèn sǐ, lǐ yǒu yīng de, wú zú guài yě. wéi liú láo zhī yù shōu yù bàng zhī lì, zú sǐ yú huán xuán zhī shǒu, dǎng è wáng shēn, yù qiǎo fǎn zhuō, tiān xià zhī zhuān tú lì jǐ zhě, qí yì kě zì fǎn hū? huán xuán cái zhì, bù jí nǎi fù, tú chéng jìn shì zhī shuāi, biàn shù zú dǎng, qiè rén jiā guó, bǐ fāng yǐ wéi rén kě qī, tiān yì kě qī, cuàn nì zhà duó, rèn suǒ yù wèi, yōng jù zhī míng mò zhī zhōng, gù zì yǒu zhǔ zǎi zài yé? gài guān yú nì fēng zhī zǔ, yù zuò zhī qīng, ér yǐ zhī tiān yì zhī zhū xuán yǐ.
会稽父子,相继为恶,实为东晋厉阶。桓玄之起兵作乱,祸实启于元显一人,而道子之不能制子,亦宁得谓其无咎?故元显之枭首,与道子之鸩死,理有应得,无足怪也。惟刘牢之欲收鹬蚌之利,卒死于桓玄之手,党恶亡身,欲巧反拙,天下之专图利己者,其亦可自返乎?桓玄才智,不及乃父,徒乘晋室之衰,遍树族党,窃人家国,彼方以为人可欺,天亦可欺,篡逆诈夺,任所欲为,庸讵知冥漠之中,固自有主宰在耶?盖观于逆风之阻,御座之倾,而已知天意之诛玄矣。