strong hé wú jì zhàn sǐ yù zhāng kǒu liú jì nú gù shǒu shí tou chéng strong
何无忌战死豫章口 刘寄奴固守石头城
què shuō tuò bá guī sù lái hào sè, chēng dì shí céng nà liú kù rén cóng nǚ, chǒng guān hòu gōng, shēng zǐ míng sì, hòu yīn mù róng shì mào gèng xiān yán, tè lì wèi hòu, yǐ jiàn qián wén. jiàn jiǔ shí èr huí. guī mǔ hè shì, yǐ zǎo mò shì, zhuī shì wèi xiàn míng tài hòu. tài hòu yǒu yī yòu mèi, rù gōng bēn sāng, shēng de yī mào rú huā, xiān nóng hé dù, guī qiáo rù yǎn zhōng, àn àn chuí xián, biàn xiǎng tóng tā xiá nì, wú rú zhè wèi hè yí mǔ, yǐ jīng jià rén, bù kěn zài yǔ gǒu hé, rě dé guī xīn yǎng nán áo, jìng dòng le shā xīn, mì zhǔ cì kè, bǎ hè yí fū shā bì. hè yí mǔ zuò le guǎ fù, wú cóng sù yuān, zhǐ hǎo cǎo cǎo fā sāng, sāng zàng yǐ bì, jí yóu gōng zhōng chà lái gàn yì, bī lìng rù gōng. hè shì míng zhī gù fàn, bù néng bù suí tā tóng qù, yī jīng jiàn guī, hái yǒu shén me hǎo shì, yǎn jiàn de qīn chóu bié bào, lù shuǐ tóng qī. yuān jiā yǒu niè, shēng xià le yí gè yīng ér, qǔ míng wéi shào, fēng mù chái shēng, yǔ nǎi mǔ dà bù xiāng tóng, xiǎng shì hè yí fū zhuǎn shì. jiàn jiàn de zhǎng dà qǐ lái, xiōng hěn wú lài, bù fú jiào xùn, guī cháng bǎ tā liǎng shǒu fǎn fù, dào xuán jǐng zhōng, dài tā yǎn yǎn chuí bì, rán hòu shì chū. tā jīng cǐ kǔ è, shāo shāo liǎn jī, dàn xīn zhōng yù jiā hán hèn. guī nǎ lǐ zhī xiǎo, hái dào tā jù zuì zhī gǎi, tè bài wèi qīng hé wáng. hòu lái guī shì yì shèng, nà qiè yù duō, yī rén zěn néng yù zhòng, miǎn bù dé qiú fú dān yào, qǔ bǔ jīng shén. nǎ zhī zhè yào xìng tǒng shì zào liè, yù fú yù zào, yù zào yù lì, suì zhì xǐ nù guāi cháng, dòng zhé shā rén. zhǎng zǐ sì běn shòu fēng qí wáng, zhì shì lì wèi tài zǐ, sì mǔ liú guì rén, fǎn bèi cì sǐ. guī zhào sì yǔ yǔ dào:" xī hàn wǔ jiàng lì tài zǐ, bì xiān shā mǔ, shí yù kǒng fù rén yǔ zhèng, suǒ yǐ jiā fáng. jīn rǔ dāng jì tǒng, wǒ bù dé bù yuǎn fǎ hàn wǔ le." hàn wǔ shā gōu yì fū rén, níng zú wèi xùn? kuàng guī céng lài mǔ dé lì, nài hé bù sī? sì wén yán qì xià, bēi bù zì shèng. guī fǎn dòng nù, bǎ tā chì tuì. dài sì hái jū dōng gōng, hái wén tā zhāo xī tòng kū, yòu qiǎn rén zhào sì rù jiàn. dōng gōng shì chén, quàn sì bù yīng jù rù, yīn tuō jí bù fù. wèi wáng tuò bá yí qián zhèn zhōng shān, wèi guī suǒ jì, zhào hái xián jū, yīn yǒu yuàn yán. guī shì yǒu suǒ wén, biàn shuō tā xù móu bù guǐ, lè lìng zì shā. hè fū rén ǒu rán wǔ guī, yì yù jiā rèn, xià dé hè shì bēn bì lěng gōng, lì qiǎn shì nǚ bào shào, lìng tā rù jiù. shào běn huái sù fèn, yòu tīng dé shēng mǔ jiāng sǐ, qì dé shuāng mù zhí shù, wǔ nèi rú fén, dāng xià zhāo zhì xīn fù, huì tōng gōng nǚ huàn guān, shǐ wèi nèi yìng, chèn zhe tiān hūn yè jìng, yú yuán rù gōng, gōng zhōng yǐ yǒu rén qián dǎo, yǐn zhì nèi qǐn, pò hù zhí rù. guī cái cóng mèng zhōng jīng xǐng, jiē zhàng qǐ shì, dāo yǐ fēi rù, bù piān bù yǐ, zhèng zhōng xiàng xià, jǐng xuè mó hu, biàn jí bì mìng. mò fēi niè bào.
却说拓跋珪素来好色,称帝时曾纳刘库仁从女,宠冠后宫,生子名嗣,后因慕容氏貌更鲜妍,特立为后,已见前文。见九十二回。珪母贺氏,已早殁世,追谥为献明太后。太后有一幼妹,入宫奔丧,生得一貌如花,纤浓合度,珪瞧入眼中,暗暗垂涎,便想同她狎昵,无如这位贺姨母,已经嫁人,不肯再与苟合,惹得珪心痒难熬,竟动了杀心,密嘱刺客,把贺姨夫杀毙。贺姨母做了寡妇,无从诉冤,只好草草发丧,丧葬已毕,即由宫中差来干役,逼令入宫。贺氏明知故犯,不能不随他同去,一经见珪,还有什么好事,眼见得衾裯别抱,露水同栖。冤家有孽,生下了一个婴儿,取名为绍,蜂目豺声,与乃母大不相同,想是贺姨夫转世。渐渐的长大起来,凶狠无赖,不服教训,珪尝把他两手反缚,倒悬井中,待他奄奄垂毙,然后释出。他经此苦厄,稍稍敛迹,但心中愈加含恨。珪哪里知晓,还道他惧罪知改,特拜为清河王。后来珪势益盛,纳妾愈多,一人怎能御众,免不得求服丹药,取补精神。哪知这药性统是燥烈,愈服愈燥,愈燥愈厉,遂至喜怒乖常,动辄杀人。长子嗣本受封齐王,至是立为太子,嗣母刘贵人,反被赐死。珪召嗣与语道:“昔汉武将立太子,必先杀母,实预恐妇人与政,所以加防。今汝当继统,我不得不远法汉武了。”汉武杀钩弋夫人,宁足为训?况珪曾赖母得立,奈何不思?嗣闻言泣下,悲不自胜。珪反动怒,把他叱退。待嗣还居东宫,还闻他朝夕恸哭,又遣人召嗣入见。东宫侍臣,劝嗣不应遽入,因托疾不赴。卫王拓跋仪前镇中山,为珪所忌,召还闲居,阴有怨言。珪适有所闻,便说他蓄谋不轨,勒令自杀。贺夫人偶然忤珪,亦欲加刃,吓得贺氏奔避冷宫,立遣侍女报绍,令他入救。绍本怀宿愤,又听得生母将死,气得双目直竖,五内如焚,当下招致心腹,贿通宫女宦官,使为内应,趁着天昏夜静,逾垣入宫,宫中已有人前导,引至内寝,破户直入。珪才从梦中惊醒,揭帐启视,刀已飞入,不偏不倚,正中项下,颈血模糊,便即毕命。莫非孽报。
shào jì shì fù, biàn qù mì mǔ. hè shì jiàn shào yè zhì, wèn míng qíng zhuàng, què yě yī jīng, máng qù shì guī, guǒ bèi shā sǐ, bù yóu de lèi xià liǎng xíng. céng yì niàn qián fū me? shào què yù hào zhào wèi shì, wǎng gōng dōng gōng, yì tú zì lì. wèi shì duō bù yuàn zhù shào, xiāng shuài guān wàng. shì dōng gōng tài zǐ tuò bá sì, shǐ rén bào gào jiāng jūn ān tóng, cù lìng zhū nì. ān tóng kāng kǎi shì zhòng, wú bù lè cóng, suì yī yōng rù gōng, sōu bǔ nì shào. wèi shì zhēng xiān yīng mìng, qī shǒu bā jiǎo, bǎ shào zhuā chū, sòng jiāo ān tóng. ān tóng yíng sì dēng diàn, shēng míng shào zuì, lì mìng xiāo zhǎn. shào mǔ hè shì, yī bìng zuò zuì cì sǐ. sǐ hòu què nán jiàn èr fū. yú shì sì jí zūn wèi, wèi guī fā sāng, zhuī shì wèi xuān wǔ huáng dì, miào hào tài zǔ. hòu lái gǎi shì dào wǔ, zhè qiě màn biǎo.
绍既弑父,便去觅母。贺氏见绍夜至,问明情状,却也一惊,忙去视珪,果被杀死,不由的泪下两行。曾忆念前夫么?绍却欲号召卫士,往攻东宫,意图自立。卫士多不愿助绍,相率观望。适东宫太子拓跋嗣,使人报告将军安同,促令诛逆。安同慷慨誓众,无不乐从,遂一拥入宫,搜捕逆绍。卫士争先应命,七手八脚,把绍抓出,送交安同。安同迎嗣登殿,声明绍罪,立命枭斩。绍母贺氏,一并坐罪赐死。死后却难见二夫。于是嗣即尊位,为珪发丧,追谥为宣武皇帝,庙号太祖。后来改谥道武,这且慢表。
qiě shuō jìn liú yù jì píng nán yàn, hái tún xià pī, yì yù jīng yíng sī yōng èr zhōu, hū yóu jìn tíng fēi zhào zhào yù, cù lìng hái yuán. kàn guān dào shì hé yīn? yuán lái lú xún xiàn cháng shā, xú dào fù xiàn nán kāng lú líng yù zhāng, shùn liú dōng xià, jū rán xiǎng bī duó jìn dōu le. xiān shì lú xú èr rén, suī shòu jìn guān zhí, réng rán yáng fèng yīn wéi, sì jī sī chěng. xú dào fù wén liú yù běi fá, zhì shū lú xún, quàn tā rù xí jiàn kāng, xún fù chēng cóng huǎn. dào fù zì wǎng yǔ xún dào:" wǒ děng zhǎng zhù lǐng wài, qǐ zhēn yù chuán jí zǐ sūn? bù guò yīn liú yù duō zhì, wèi yì yǔ dí, suǒ yǐ yù yù jū cǐ. jīn yù fāng dùn bīng běi fāng, wèi yǒu hái qī, wǒ zhèng hǎo chéng xū yǎn jī, zhí rù jìn dōu, hé wú jì. liú yì. děng jiē bù jí yù, wú néng wéi lì. ruò wǒ dé gōng kè jiàn kāng, yù suī nán hái, yě bù zú wèi le." què shì gè hǎo jī huì. xún shàng hú yí wèi jué. dào fù fèn qǐ dào:" jūn ruò bù kěn tóng háng, wǒ dāng zì wǎng. shǐ xīng bīng jiǎ suī shǎo, yě kě yī jǔ, nán dào bù néng zhí zhǐ xún yáng me?" xún jiàn tā cí qì shén lì, bù dé yǐ qū zhì xiāng cóng. dào fù jí hái zhì shǐ xīng, zhěng dùn zhōu jiàn. tā běn yù xù yì móu, cháng zài nán kāng shān fá qǔ cái mù, zhì shǐ xīng chū shòu, yù jià shén jiàn, jū mín zhēng wǎng gòu qǔ, bù yǐ wéi yí, qí shí shì liú zhù shén duō, zhì jǐn qǔ zuò chuán cái, xún rì gào chéng, suì yǔ lú xún běi chū cháng jiāng, fēn xiàn shí chéng, yǐ zhōu dōng zhǐ.
且说晋刘裕既平南燕,还屯下邳,意欲经营司雍二州,忽由晋廷飞诏召裕,促令还援。看官道是何因?原来卢循陷长沙,徐道复陷南康庐陵豫章,顺流东下,居然想逼夺晋都了。先是卢徐二人,虽受晋官职,仍然阳奉阴违,伺机思逞。徐道复闻刘裕北伐,致书卢循,劝他入袭建康,循复称从缓。道复自往语循道:“我等长住岭外,岂真欲传及子孙?不过因刘裕多智,未易与敌,所以郁郁居此。今裕方顿兵北方,未有还期,我正好乘虚掩击,直入晋都,何无忌。刘毅。等皆不及裕,无能为力。若我得攻克建康,裕虽南还,也不足畏了。”却是个好机会。循尚狐疑未决。道复奋起道:“君若不肯同行,我当自往。始兴兵甲虽少,也可一举,难道不能直指寻阳么?”循见他词气甚厉,不得已屈志相从。道复即还至始兴,整顿舟舰。他本预蓄异谋,尝在南康山伐取材木,至始兴出售,鬻价甚贱,居民争往购取,不以为疑,其实是留贮甚多,至尽取做船材,旬日告成,遂与卢循北出长江,分陷石城,舣舟东指。
jìn tíng dān kào liú yù, zì rán chí shǐ fēi zhào, yù jí lìng nán yàn jiàng chén hán fàn, dū du bā jùn jūn shì, fēng róng wèi bó hǎi tài shǒu, yǐn bīng nán xíng. dào le shān yáng, yòu jiē dé yù zhāng jǐng bào, jiāng jīng dū du hé wú jì, wèi xú dào fù suǒ bài, jìng zhì zhèn wáng. wú jì xì jiāng zuǒ míng jiàng, tū rán bài sǐ, lìng yù yě jīng xīn. jiū jìng wú jì rú hé zhì bài? shuō jiāng qǐ lái, yě shì mào xiǎn qīng jìn, yǒu yǒng guǎ móu, suì luò de sàng shī shī lǜ, bì mìng zhàn chǎng. dāng wú jì chū shī shí, zì xún yáng shǐ zhōu xī jìn, zhǎng shǐ dèng qián zhī jìn jiàn dào:" guó jiā ān wēi, zài cǐ yī jǔ, lú xú èr zéi, bīng jiàn shén shèng, shì jū shàng liú, bù kě qīng dí, jīn yí zàn jué nán táng, shǒu chéng zì gù, liào bǐ bì bù gǎn shě wǒ dōng qù, wǒ dé xù lì yǎng ruì, dài tā pí lǎo, rán hòu jìn jī, zhè nǎi shì wàn quán jì cè ne." wú jì bù cóng. cān jūn yīn chǎn fù jiàn dào:" xún zhòng jiē sān wú jiù zéi, bǎi zhàn yú shēng, shǐ xīng zéi yì xiāo jié shàn dòu, tǒng nán qīng shì, jiāng jūn yí liú tún yù zhāng, zhēng bīng shǔ chéng, bīng zhì hé zhàn, yě bù wéi chí. ruò tú lǜ bù zhòng qīng jìn, wàn yī shī lì, huǐ jiāng hé jí?" wú jì shì gè jí xìng guǐ, zhàng zhe yī shí ruì qì, jìng zhì yù zhāng xī yú, xú dào fù yǐ jù zhù xī àn xiǎo shān, dài le shù bǎi gōng nǔ shǒu, dié shè jìn jūn. jìn jūn qián duì, duō shòu jiàn shāng, bù gǎn jí shǐ guò qù, rě dé wú jì xìng qǐ, gǎi chéng xiǎo jiàn, xiàng qián zhí chuǎng. piān piān xī fēng bào qǐ, jiāng tā xiǎo jiàn chuī huí dōng àn, yú jiàn yì wèi làng suǒ chōng, dōng piāo xī dàng. dào fù chéng zhe fēng shì, shǐ chū dà jiàn, lái jī wú jì, wú jì zhōu shī yǐ sàn, rú hé dǐ dāng, dùn zhì jǐn kuì. dú wú jì bù kěn dào tuì, lì shēng yǔ zuǒ yòu dào:" qǔ wǒ sū wǔ jié lái." zuǒ yòu qǔ jié chéng shàng, wú jì zhí jié dū zhàn, fēng kuáng zhōu pò, zéi zhòng sì jí, kě lián wú jì shēn shòu zhòng shāng, wò jié ér sǐ. suī yuē zhōng chén, shí shì wú yì yǒu hài.
晋廷单靠刘裕,自然驰使飞召,裕即令南燕降臣韩范,都督八郡军事,封融为渤海太守,引兵南行。到了山阳,又接得豫章警报,江荆都督何无忌,为徐道复所败,竟至阵亡。无忌系江左名将,突然败死,令裕也惊心。究竟无忌如何致败?说将起来,也是冒险轻进,有勇寡谋,遂落得丧师失律,毕命战场。当无忌出师时,自寻阳驶舟西进,长史邓潜之进谏道:“国家安危,在此一举,卢徐二贼,兵舰甚盛,势居上流,不可轻敌,今宜暂决南塘,守城自固,料彼必不敢舍我东去,我得蓄力养锐,待他疲老,然后进击,这乃是万全计策呢。”无忌不从。参军殷阐复谏道:“循众皆三吴旧贼,百战余生,始兴贼亦骁捷善斗,统难轻视,将军宜留屯豫章,征兵属城,兵至合战,也不为迟。若徒率部众轻进,万一失利,悔将何及?”无忌是个急性鬼,仗着一时锐气,径至豫章西隅,徐道复已据住西岸小山,带了数百弓弩手,迭射晋军。晋军前队,多受箭伤,不敢急驶过去,惹得无忌性起,改乘小舰,向前直闯。偏偏西风暴起,将他小舰吹回东岸,余舰亦为浪所冲,东飘西荡。道复乘着风势,驶出大舰,来击无忌,无忌舟师已散,如何抵当,顿致尽溃。独无忌不肯倒退,厉声语左右道:“取我苏武节来。”左右取节呈上,无忌执节督战,风狂舟破,贼众四集,可怜无忌身受重伤,握节而死。虽曰忠臣,实是无益有害。
liú yù dé zhī wú jì sǐ hào, kǒng jīng jī jiù cǐ shī shǒu, biàn jí juǎn jiǎ jí qū, yǔ shù shí qí chí zhì huái shàng. kě qiǎo yù zhe cháo tíng lái shǐ, jí máng wèn xùn, cháo shǐ wèi zéi shàng wèi zhì, zhuān dài gōng yuán, yù cái fàng xīn qián jìn, xíng zhì jiāng bīn, shì zhí fēng jí bō téng, zhòng bù gǎn jì. yù kǎi rán dào:" tiān ruò yòu jìn, fēng jiāng zì xī, fǒu zé zǒng shì yī sǐ, fù nì hé hài!" cǐ shí shàng shì yī dà zhōng chén. shuō zhe, biàn tǐng shēn xià zhōu, zhòng yì suí xià. shuō yě qí guài, zhōu xíng fēng zhǐ, jìng ān ān wěn wěn de shǐ zhì jīng kǒu. bǎi xìng jiàn yù dào lái, qí shēng xiāng qìng, yǐ ruò cháng chéng. yuè èr rì, yù jí rù dōu, yīn jiāng zhōu fù mò, biǎo sòng zhāng shòu, yǒu zhào bù xǔ. shí qīng zhōu cì shǐ zhū gě zhǎng mín, yǎn zhōu cì shǐ liú fān, bīng zhōu cì shǐ liú dào lián, gè jiāng bīng rù wèi. fān xì yù zhōu cì shǐ liú yì cóng dì, yǔ yù xiāng jiàn, bào chēng yì yǐ qǐ bīng jù zéi, yǒu biǎo rù jīng. yù wèi bīng yí huǎn jìn, bù kě qiú sù, suì zhǎn zhǐ zuò shū yún:
刘裕得知无忌死耗,恐京畿就此失守,便即卷甲急趋,与数十骑驰至淮上。可巧遇着朝廷来使,急忙问讯,朝使谓贼尚未至,专待公援,裕才放心前进,行至江滨,适值风急波腾,众不敢济。裕慨然道:“天若佑晋,风将自息,否则总是一死,覆溺何害!”此时尚是一大忠臣。说着,便挺身下舟,众亦随下。说也奇怪,舟行风止,竟安安稳稳的驶至京口。百姓见裕到来,齐声相庆,倚若长城。越二日,裕即入都,因江州覆没,表送章绶,有诏不许。时青州刺史诸葛长民,兖州刺史刘藩,并州刺史刘道怜,各将兵入卫。藩系豫州刺史刘毅从弟,与裕相见,报称毅已起兵拒贼,有表入京。裕谓兵宜缓进,不可求速,遂展纸作书云:
wú wǎng rì xí jī yāo zéi, xiǎo qí biàn tài, zéi xīn huò lì, fēng bù kě dāng. jīn fāng zhěng xiū chuán xiè, xiàn rì bì gōng, dāng yǔ lǎo dì tóng jǔ. píng zéi yǐ hòu, shàng liú shì zì dāng jǐn wěi, yuàn dì wù yí!
吾往日习击妖贼,晓其变态,贼新获利,锋不可当。今方整修船械,限日毕工,当与老弟同举。平贼以后,上流事自当尽委,愿弟勿疑!
shū bì jiā fēng, lìng fān jī shū yì yì, bìng zhǔ tā chuán yǔ nǎi xiōng, qiē wù zào jìn. fān qū wǎng gū shú, tóu shū yǔ yì, qiě shù yù yán. yì zhǎn yuè wèi bì, biàn chēn mù gù fān dào:" qián rì jǔ yì píng nì, quán shí tuī yù, rǔ dào wǒ zhēn bù jí tā ma?" xiū shuō dà huà! shuō zhe, jiāng shū zhì dì, lì jí shuǐ shī èr wàn, chū fā gū shú. dào le sāng luò zhōu, zhèng zhí lú xún xú dào fù hé bīng qián lái, chuán tóu hěn shì gāo ruì, yì jiàn dī cuì, yī yǔ xiāng chù, biàn zhì suì sǔn. kè zhǔ qíng xíng, jì bù xiāng fú, yì zhòng dāng rán jīng bì. lú xú chéng shì chōng tū, lián yì zhōu dōu bèi zhuàng suì. yì huāng máng qì zhōu dēng àn, tú bù bēn hái, suí háng zhǐ yǒu shù bǎi rén, yú zhòng dōu bèi zéi lǔ qù. guǒ néng jí liú yù fǒu? lú xún shěn xùn fú lǔ, dé zhī liú yù yǐ hái jiàn kāng, pō yǒu jiè xīn, yì yù tuì huán xún yáng, gōng qǔ jiāng líng, jù zhù jiāng jīng èr zhōu, duì kàng jìn tíng. dú dào fù wèi yí chéng shèng jí jìn. bǐ cǐ zhēng lùn shù rì, bì jìng dào fù qì shèng, xún bù dé bù cóng, biàn jí lián qiáng dōng xià. jǐng bào chuán dá jiàn kāng, yù yīn dū chéng kōng xū, jí mù mín wèi bīng, xiū zhì shí tou chéng. huò wèi yí fēn shǒu jīn yào, yù yáo shǒu dào:" zéi zhòng wǒ guǎ, zài ruò fēn sǎn, yī chù shī lì, quán jú jù dòng, jīn bù rú jù zhòng shí tou, suí yí yīng fù, dài zhì tú zhòng sì jí, fāng kě zài tú." zhū gě zhǎng mín mèng chǎng děng, tàn dé zéi shì chāng jué, zhú lú bì jiāng, yǒu zhòng shí shù wàn, dōu bù jīn hún chí pò sàn, xiǎng chū le yī tiáo qū bì de jì cè, yù fèng shèng yú guò jiāng, dú yù bù xǔ. chǎng liào shì pō míng, céng wèi hé wú jì liú yì chū shī, bì zāo bài nǜ, hòu jiē guǒ rú chǎng yán. cǐ shí yīn běi shī fǔ hái, zhàn shì yǐ jīng pí fá, yì kǒng yù bù néng kàng xún, suǒ yǐ zhǔ zhāng běi xǐ, cháo yì yì dà bàn zàn chéng. wéi lóng xiāng jiāng jūn yú qiū miàn zhé chǎng yì, hái yǒu zhōng bīng cān jūn wáng zhòng dé, yě bù fú chǎng lùn, dú xiàng yù jìn yán dào:" míng gōng jù mìng shì cái, xīn jiàn dà gōng, wēi zhèn bèi jìn zhǐ, yāo zéi chéng xū rù kòu, wén gōng kǎi xuán, zì dāng jīng kuì, ruò xiān zì táo qù, wēi míng jù sàng, hé yǐ tú cún? gōng ruò wù cóng zhòng yì, pū bù rěn tóng jǐn, qǐng cóng cǐ cí." yù dà xǐ dào:" wǒ yì zhèng yǔ qīng xiàng tóng. nán shān kě gǎi, cǐ zhì bù yí ne." zhèng wèn dá jiān, jiàn mèng chǎng liàng qiàng jìn lái, yòu shēn qián yì. yù bó rán dào:" jīn zhòng zhèn wài qīng, qiáng kòu nèi bī, rén qíng huáng hài, mò yǒu gù zhì. ruò yī dàn qiān dòng, bì zhì wǎ jiě, jiāng běi qǐ guǒ kě dé zhì me? jiù shǐ de zhì, yě bù néng jiǔ yán. jīn bīng shì suī shǎo, shàng zú yī zhàn, wǒ néng shèng zéi, chén zhǔ tóng xiū, wàn yī bù shèng, wǒ dāng héng shī miào mén, yǐ shēn xùn guó, nán dào hǎo cuàn fú cǎo jiān, tōu shēng gǒu huó me? wǒ jì yǐ jué, qīng wù zài yán!" chǎng hái yào qì chén, zì qǐng xiān sǐ. yù fèn rán dào:" rǔ qiě kàn wǒ yī zhàn, zài sǐ wèi chí." chǎng yàng yàng tuì chū, guī shū yí biǎo, lüè yán" chén yù běi tǎo, chén shí zàn tóng, jīn qiáng zéi chéng xū jìn bī, zì kuì shī cè, yuàn yī sǐ xiè guò" yún yún. biǎo jì fēng bì, biàn yǎng yào ér sǐ. yú bù kě jí.
书毕加封,令藩赍书诣毅,并嘱他传语乃兄,切勿躁进。藩趋往姑孰,投书与毅,且述裕言。毅展阅未毕,便瞋目顾藩道:“前日举义平逆,权时推裕,汝道我真不及他吗?”休说大话!说着,将书掷地,立集水师二万,出发姑孰。到了桑落州,正值卢循徐道复合兵前来,船头很是高锐,毅舰低脆,一与相触,便致碎损。客主情形,既不相符,毅众当然惊避。卢徐乘势冲突,连毅舟都被撞碎。毅慌忙弃舟登岸,徒步奔还,随行只有数百人,余众都被贼虏去。果能及刘裕否?卢循审讯俘虏,得知刘裕已还建康,颇有戒心,意欲退还寻阳,攻取江陵,据住江荆二州,对抗晋廷。独道复谓宜乘胜急进。彼此争论数日,毕竟道复气盛,循不得不从,便即连樯东下。警报传达建康,裕因都城空虚,亟募民为兵,修治石头城。或谓宜分守津要,裕摇首道:“贼众我寡,再若分散,一处失利,全局俱动,今不如聚众石头,随宜应赴,待至徒众四集,方可再图。”诸葛长民孟昶等,探得贼势猖獗,舳舻蔽江,有众十数万,都不禁魂驰魄散,想出了一条趋避的计策,欲奉乘舆过江,独裕不许。昶料事颇明,曾谓何无忌刘毅出师,必遭败衄,后皆果如昶言。此时因北师甫还,战士已经疲乏,亦恐裕不能抗循,所以主张北徙,朝议亦大半赞成。惟龙骧将军虞邱面折昶议,还有中兵参军王仲德,也不服昶论,独向裕进言道:“明公具命世才,新建大功,威震(被禁止),妖贼乘虚入寇,闻公凯旋,自当惊溃,若先自逃去,威名俱丧,何以图存?公若误从众议,仆不忍同尽,请从此辞。”裕大喜道:“我意正与卿相同。南山可改,此志不移呢。”正问答间,见孟昶踉跄进来,又申前议。裕勃然道:“今重镇外倾,强寇内逼,人情惶骇,莫有固志。若一旦迁动,必致瓦解,江北岂果可得至么?就使得至,也不能久延。今兵士虽少,尚足一战,我能胜贼,臣主同休,万一不胜,我当横尸庙门,以身殉国,难道好窜伏草间,偷生苟活么?我计已决,卿勿再言!”昶还要泣陈,自请先死。裕忿然道:“汝且看我一战,再死未迟。”昶怏怏退出,归书遗表,略言“臣裕北讨,臣实赞同,今强贼乘虚进逼,自愧失策,愿一死谢过”云云。表既封毕,便仰药而死。愚不可及。
é wén lú xún yǐ zhì huái kǒu, bù dé bù nèi wài jiè yán, láng yá wáng dé wén dū shǒu gōng chéng, liú yù chū tún shí tou, shǐ zī yì cān jūn liú cuì, fǔ zhe sì líng shǎo zǐ yì lóng, wǎng zhèn jīng kǒu. yú jiāng yì yóu yù diào dù, gè yǒu zhí shǒu. yù dēng chéng yáo wàng, jiàn jū mín duō lín shuǐ tiào zéi, bù jīn dòng yí, gù wèn cān jūn zhāng shào. shào dá dào:" jīn ruò jié yuè wèi lín, bǎi xìng jiāng bēn sàn bù xiá, shàng gǎn lín shuǐ guān wàng ma? zhào cǐ kàn lái, dìng shì yǒu shì wú kǒng, suǒ yǐ dé cǐ ān xiáng." yù yòu níng wàng piàn kè, zhào yǔ jiàng zuǒ dào:" zéi ruò yóu xīn tíng zhí jìn, ruì bù kě dāng, zhǐ hǎo zàn shí huí bì, xú jué shèng fù. ruò huí pō xī àn, zéi shì bì xiè, biàn róng yì chéng qín le." jiàng zuǒ děng tīng le yù yán, biàn zhuān tàn zéi jiàn xiāo xī. xú dào fù yuán yù jìn bīng xīn tíng, fén zhōu zhí shàng, piān lú xún bù kěn mào xiǎn, qūn xún wèi xíng, qiě yǔ dào fù dào:" wǒ jūn wèi xiàng jiàn kāng, wén mèng chǎng yǐ jù huò zì cái, kàn lái jìn dōu kōng xū, bì qiě zì luàn, hé bì jí qiú yī zhàn, duō shāng shì zú ne?" dào fù zhōng bù de qǐng, tuì zì tàn xī dào:" wǒ bì wèi lú gōng suǒ wù, shì zhōng wú chéng. ruò shǐ wǒ dú lì chí qū, dé wèi yīng xióng, qǔ tiān xià rú fǎn shǒu lī." yě shì guò kuā, shì kàn hòu lái yù zhāng zhī zhàn.
俄闻卢循已至淮口,不得不内外戒严,琅琊王德文督守宫城,刘裕出屯石头,使谘议参军刘粹,辅着四龄少子义隆,往镇京口。余将亦由裕调度,各有职守。裕登城遥望,见居民多临水眺贼,不禁动疑,顾问参军张劭。劭答道:“今若节钺未临,百姓将奔散不暇,尚敢临水观望吗?照此看来,定是有恃无恐,所以得此安详。”裕又凝望片刻,召语将佐道:“贼若由新亭直进,锐不可当,只好暂时回避,徐决胜负。若回泊西岸,贼势必懈,便容易成擒了。”将佐等听了裕言,便专探贼舰消息。徐道复原欲进兵新亭,焚舟直上,偏卢循不肯冒险,逡巡未行,且语道复道:“我军未向建康,闻孟昶已惧祸自裁,看来晋都空虚,必且自乱,何必急求一战,多伤士卒呢?”道复终不得请,退自叹息道:“我必为卢公所误,事终无成。若使我独力驰驱,得为英雄,取天下如反手哩。”也是过夸,试看后来豫章之战。
jì ér liú yù dēng shí tou chéng, wàng jiàn dí chuán, yǐn xiàng xīn tíng, yě jué shī sè. sì kàn tā tuì zhù cài zhōu, fāng yǒu xǐ róng. lóng xiāng jiāng jūn yú qiū, qǐng fá mù wèi zhà, bǎo hù shí tou huái kǒu, yòu xiū zhì yuè chéng, zēng zhù chá pǔ yào yuán tíng wèi huàn sì suǒ jū zhī chù. sān lěi, dù zéi qīn yì. yù jiē yī jì shī xíng, rén xīn jiàn gù. liú yì bēn hái jiàn kāng, yì quē dài zuì. yǒu zhào jiàng yì wèi hòu jiāng jūn, yù què qīn jiā wèi miǎn, shǐ zhī zhōng wài liú shǒu shì yí. zài pài guàn jūn jiāng jūn liú jìng xuān tún běi jiāo, fǔ guó jiāng jūn mèng huái yù tún dān yáng jùn xī, jiàn wǔ jiàng jūn wáng zhòng dé tún yuè chéng, guǎng wǔ jiàng jūn liú mò tún jiàn yáng mén wài. yòu lìng níng shuò jiāng jūn suǒ miǎo, yòng tū qí qiān pǐ, wài méng hǔ pí, fēn zhā huái běi. bù shǔ jì dìng, bì lěi jiē xīn. lú xún tàn xī qíng xíng, cái huǐ yīn xún wù shì, jí qiǎn zhàn jiàn shí yú sōu, jìn gōng shí tou chéng de fáng zhà. zhà zhōng shǒu zú, bìng bù chū zhàn, dàn yòng shén bì gōng jìng shè, yī fà shù shǐ, wú bù cuī xiàn, xún zhǐ hǎo tuì qù. xún yòu fú bīng nán àn, wěi shǐ lǎo ruò dōng xíng, yáng yán jiāng jìn gōng bái shí. liú yù liú cān jūn shěn lín zi xú chì tè fáng bèi nán àn, jié dǔ chá pǔ, zhǔ lìng jiān shǒu wù dòng, zì yǔ liú yì zhū gě zhǎng mín děng, wǎng shù bái shí, jù è zéi jūn. lú xún wén yù běi qù, zì xǐ de jì, suì yǐn zhòng jìn huǐ chá pǔ, zhí gōng zhāng hóu qiáo. xú chì tè jí yù chū jī, lín zǐ dào:" zéi zhòng shēng wǎng bái shí, nǎi fǎn lái cǐ tiǎo zhàn, qíng zhà kě zhī. wǒ zhòng guǎ bù dí, bù rú jù lěi zì gù, jìng dài dà jūn. kuàng liú gōng céng yī zài miàn zhǔ, zěn hǎo yǒu wéi?" chì tè bù tīng, zì yǐn bù qǔ chū zhàn, yù fú bài zǒu, dùn wǎng huái běi. zéi zhòng chèn shì gōng zhà, hǎn shā lián tiān, kuī de lín zi jù zhà lì yù, yòu jīng bié jiāng liú zhōng zhū líng shí děng, xiāng shuài lái yuán, fāng jiāng zéi zhòng jī tuì, xún yǐn ruì zú qū wǎng dān yáng.
既而刘裕登石头城,望见敌船,引向新亭,也觉失色。嗣看他退驻蔡洲,方有喜容。龙骧将军虞邱,请伐木为栅,保护石头淮口,又修治越城,增筑查浦药园廷尉宦寺所居之处。三垒,杜贼侵轶。裕皆依计施行,人心渐固。刘毅奔还建康,诣阙待罪。有诏降毅为后将军,裕却亲加慰勉,使知中外留守事宜。再派冠军将军刘敬宣屯北郊,辅国将军孟怀玉屯丹阳郡西,建武将军王仲德屯越城,广武将军刘默屯建阳门外。又令宁朔将军索邈,用突骑千匹,外蒙虎皮,分扎淮北。部署既定,壁垒皆新。卢循探悉情形,才悔因循误事,急遣战舰十余艘,进攻石头城的防栅。栅中守卒,并不出战,但用神臂弓竞射,一发数矢,无不摧陷,循只好退去。寻又伏兵南岸,伪使老弱东行,扬言将进攻白石。刘裕留参军沈林子徐赤特防备南岸,截堵查浦,嘱令坚守勿动,自与刘毅诸葛长民等,往戍白石,拒遏贼军。卢循闻裕北去,自喜得计,遂引众进毁查浦,直攻张侯桥。徐赤特即欲出击,林子道:“贼众声往白石,乃反来此挑战,情诈可知。我众寡不敌,不如据垒自固,静待大军。况刘公曾一再面嘱,怎好有违?”赤特不听,自引部曲出战,遇伏败走,遁往淮北。贼众趁势攻栅,喊杀连天,亏得林子据栅力御,又经别将刘锺朱龄石等,相率来援,方将贼众击退,循引锐卒趋往丹阳。
yù dǐ bái shí, wèi jiàn zéi zhì, liào zhī zéi yǒu zhà móu, jí lǜ zhū jūn chí hái shí tou, bǔ zhǎn chì tè, rán hòu chū zhèn nán táng, lìng cān jūn zhū gě shū dù, jí zhū líng shí děng dù huái zhuī zéi. zéi zhòng zhuǎn lüè gè jùn, jùn shǒu tǒng jiān bì dài zhe, háo wú suǒ de. xún nǎi yǔ dào fù dào:" wǒ bīng lǎo le, bù rú tuì jù xún yáng, bìng lì qǔ jīng zhōu, xú tú jiàn kāng biàn liǎo." nǎi liú tú dǎng fàn chóng mín, lǜ zhòng wǔ qiān, jū shǒu nán líng, zì xiàng xún yáng tuì qù. jìn tíng jìn liú yù wèi tài wèi, lǐng zhōng shū jiān, bìng jiā huáng yuè. yù biǎo jǔ wáng zhòng dé wèi fǔ guó jiāng jūn, liú zhōng wèi guǎng zhōu tài shǒu, kuǎi ēn wèi hé jiān tài shǒu, lìng yǔ zī yì cān jūn mèng huái yù děng, yǐn bīng zhuī xún, zì hái dōng fǔ zhěng zhì shuǐ jūn, zēng zhù lóu chuán tè qiǎn jiàn wēi jiāng jūn sūn chù, zhèn wǔ jiàng jūn shěn tián zǐ, lǐng bīng sān qiān, zì hǎi dào jìng xí pān yú, dǎo xún cháo xué. jiàng zuǒ wèi hǎi dào yū yuǎn, bù yí chū fā, yù wēi xiào bù dá, dàn zhǔ sūn chù dào:" dà jūn zhì shí èr yuè jiān, bì pò yāo zéi, qīng kě xiān qīng zéi cháo, jié bǐ guī lù, bù pà bù wéi wǒ suǒ jiān lī." què shì fǔ dǐ chōu xīn de miào jì. sūn chù děng fèng lìng zì qù.
裕抵白石,未见贼至,料知贼有诈谋,急率诸军驰还石头,捕斩赤特,然后出阵南塘,令参军诸葛叔度,及朱龄石等渡淮追贼。贼众转掠各郡,郡守统坚壁待着,毫无所得。循乃语道复道:“我兵老了,不如退据寻阳,并力取荆州,徐图建康便了。”乃留徒党范崇民,率众五千,居守南陵,自向寻阳退去。晋廷进刘裕为太尉,领中书监,并加黄钺。裕表举王仲德为辅国将军,刘锺为广州太守,蒯恩为河间太守,令与谘议参军孟怀玉等,引兵追循,自还东府整治水军,增筑楼船;特遣建威将军孙处,振武将军沈田子,领兵三千,自海道径袭番禺,捣循巢穴。将佐谓海道迂远,不宜出发,裕微笑不答,但嘱孙处道:“大军至十二月间,必破妖贼,卿可先倾贼巢,截彼归路,不怕不为我所歼哩。”却是釜底抽薪的妙计。孙处等奉令自去。
nà lú xún tuì zhì xún yáng, qiǎn rén cóng jiān dào rù shǔ, lián jié qiáo zòng, yuē tā jiā gōng jīng zhōu. zòng fù chēng rú yuē, bìng xiàng hòu qín qǐ shī. qín zhǔ yáo xìng, cè fēng zòng wèi dà dū dū, xiàng guó shǔ wáng, jiā jiǔ xī lǐ, dé chéng zhì fēng bài, bìng shǐ qián jiāng jūn gǒu lín, lǜ bīng huì zòng. zòng nǎi shì chū huán qiān, lìng wèi jīng zhōu cì shǐ, yīng jiǔ shí sì huí. yòu shǐ qiáo dào fú wèi liáng zhōu cì shǐ, xīng bīng èr wàn, yǔ qín jiāng gǒu lín gòng kòu jīng zhōu. jīng zhōu wèi zéi kòu suǒ zǔ, yǔ jiàn kāng yīn wèn bù tōng, cì shǐ liú dào guī, céng qiǎn sī mǎ wáng zhèn zhī, lǜ tóng tiān mén tài shǒu tán dào jì, guǎng wǔ jiàng jūn liú yàn zhī, rù yuán jiàn kāng. zhèn zhī xíng zhì xún yáng, shì zhí qín gǒu lín chāo chū qián miàn, jī bài zhèn zhī, zhèn zhī tuì zǒu. lú xún huān yíng gǒu lín, shǐ wèi nán mán xiào wèi, bō bīng xiāng zhù, huì gōng jīng zhōu. huán qiān yòu yán tú mù bīng, dé zhòng èr wàn, jìn jù zhī jiāng. gǒu lín rù tún jiāng jīn, èr kòu jiāo bī jiāng líng, jīng zhōu dà zhèn, shì mín duō sī bì qù. liú dào guī huì jí jiàng shì, duì zhòng xiǎo yù dào:" zhū jūn yù qù, jǐn qǐng zì biàn. wǒ dōng lái wén wǔ, yǐ zú jù kòu, kě bù fán cǐ chǔ shì mín le." shuō zhe, lìng dà kāi chéng mén, chè yè bù bì, rèn lìng zì yóu chū rù, àn zhōng què rì xī zēng fáng, shì mín bù jīn dàn fú, fǎn wú yī rén chū zǒu. huì yōng zhōu cì shǐ lǔ zōng zhī, zì xiāng yáng lǜ jūn yǔ yuán, huò wèi zōng zhī qíng bù kě cè, dào guī dú dān qí yíng rù, tuī chéng xiāng dài, yǐn wèi fù xīn. suī shì yī fān quán shù, què bù kuì wèi jì biàn cái. dāng xià liú zōng zhī jū shǒu, zì yǐn gè jūn shì jī huán qiān, shuǐ lù qí jìn, zhí dá zhī jiāng. tiān mén tài shǒu tán dào jì, fèn hū xiàn zhèn, dà pò qiān zhòng. qiān dān gě bēn táo, bèi dào guī zhuī jī guò qù, yī zhèn luàn jiàn, bǎ qiān shè sǐ. zài yí jūn jìn gōng gǒu lín. lín wén qiān bài sǐ, wèi zhàn xiān táo, dào guī lìng cān jūn liú zūn, cóng hòu zhuī gǎn, chí zhì bā líng, dé jiāng gǒu lín jī bì. dào guī huí jūn jiāng líng, jiǎn dé shì mín tōng dí gè shū, yī lǜ fén qù, bù fù zhuī jiū, rén qíng dà ān. lǔ zōng zhī dāng jí cí qù. hū wén xú dào fù lǜ zéi sān wàn, yǎn zhì pò zhǒng, jiāng dǐ jiāng líng, chéng zhōng yòu fù jīng huā, yī shí yáo yán fēng qǐ, qiě yún:" lú xún yǐ xiàn jīng yì, tè shǐ dào fù lái zhèn jīng zhōu." dào guī yě jué huái yí, zì sī zhuī zhào zōng zhī, yǐ shì bù jí, yǎn qián wéi yǒu zhèn dìng yī fǎ, mù zhòng shǒu chéng. hǎo zài jiāng líng shì mín, tǒng gǎn dào guī fén shū dé huì, bù zài shēng èr, shì tóng shēng sǐ, yīn cǐ zhì xù fù dìng. kě qiǎo liú zūn yì dé shèng huí lái, dào guī jí shǐ wèi yóu jūn, zì dū bīng chū yù zhāng kǒu, nì jī dào fù. dào fù lái shì shén ruì, tū pò dào guī qián jūn, jié jié jìn bī. bù fáng xié cì lǐ lái le zhàn jiàn shù sōu, héng chōng ér rù, bǎ dào fù bīng jiàn jié zuò liǎng duàn, dào fù qián hòu bù néng xiāng gù, dùn zhì huāng luàn. dào guī dé chéng xì fèn jī, fú zhǎn wú suàn. zài jīng lái jiàn zhōng de dà jiàng, bāng tóng lán jié, shā dé dào fù zǒu tóu wú lù, pàn sǐ de shā chū wēi lù, zǒu wǎng pén kǒu qù le. xiǎo zi yǒu shī zàn liú dào guī dào:
那卢循退至寻阳,遣人从间道入蜀,联结谯纵,约他夹攻荆州。纵复称如约,并向后秦乞师。秦主姚兴,册封纵为大都督,相国蜀王,加九锡礼,得承制封拜,并使前将军苟林,率兵会纵。纵乃释出桓谦,令为荆州刺史,应九十四回。又使谯道福为梁州刺史,兴兵二万,与秦将苟林共寇荆州。荆州为贼寇所阻,与建康音问不通,刺史刘道规,曾遣司马王镇之,率同天门太守檀道济,广武将军刘彦之,入援建康。镇之行至寻阳,适值秦苟林抄出前面,击败镇之,镇之退走。卢循欢迎苟林,使为南蛮校尉,拨兵相助,会攻荆州。桓谦又沿途募兵,得众二万,进据枝江。苟林入屯江津,二寇交逼江陵,荆州大震,士民多思避去。刘道规会集将士,对众晓谕道:“诸君欲去,尽请自便。我东来文武,已足拒寇,可不烦此处士民了。”说着,令大开城门,彻夜不闭,任令自由出入,暗中却日夕增防,士民不禁惮服,反无一人出走。会雍州刺史鲁宗之,自襄阳率军与援,或谓宗之情不可测,道规独单骑迎入,推诚相待,引为腹心。虽是一番权术,却不愧为济变才。当下留宗之居守,自引各军士击桓谦,水陆齐进,直达枝江。天门太守檀道济,奋呼陷阵,大破谦众。谦单舸奔逃,被道规追击过去,一阵乱箭,把谦射死。再移军进攻苟林。林闻谦败死,未战先逃,道规令参军刘遵,从后追赶,驰至巴陵,得将苟林击毙。道规回军江陵,检得士民通敌各书,一律焚去,不复追究,人情大安。鲁宗之当即辞去。忽闻徐道复率贼三万,奄至破冢,将抵江陵,城中又复惊哗,一时谣言蜂起,且云:“卢循已陷京邑,特使道复来镇荆州。”道规也觉怀疑,自思追召宗之,已是不及,眼前惟有镇定一法,募众守城。好在江陵士民,统感道规焚书德惠,不再生贰,誓同生死,因此秩序复定。可巧刘遵亦得胜回来,道规即使为游军,自督兵出豫章口,逆击道复。道复来势甚锐,突破道规前军,节节进逼。不防斜刺里来了战舰数艘,横冲而入,把道复兵舰截作两段,道复前后不能相顾,顿致慌乱。道规得乘隙奋击,俘斩无算。再经来舰中的大将,帮同拦截,杀得道复走投无路,拚死的杀出危路,走往湓口去了。小子有诗赞刘道规道:
jiāng líng zhòng dì zhèn yuán róng, zhàn shǒu suí yí zhōng lì gōng.
江陵重地镇元戎,战守随宜终立功。
jǐn yǒu liáng móu néng pò zéi, qiáng tú màn zì xǔ yīng xióng.
尽有良谋能破贼,强徒漫自诩英雄。
jiū jìng hé rén lái zhù dào guī, dé cǐ shèng zhàng, dài zhì xià huí bào míng.
究竟何人来助道规,得此胜仗,待至下回报明。
--------
xù hé wú jì liú yì zhī bài nǜ, yì yǐ xiǎn liú yù zhī zhì néng. wú jì měng jiàng yě, ér shī zhī qīng, liú yì yì hàn jiàng yě, ér shī zhī bì, qīng yǔ bì jiē fēi liáng jiàng cái, xú dào fù wèi qí wú néng wéi, chéng zāi qí wú néng wéi yě. rán guān yú yì zhī gǒu miǎn, yóu bù rú wú jì zhī shě shēng, suī yuē tú sǐ wú yì, jiū zhī yī sǐ zú yǐ xiè guó rén, kuàng guān yú hòu lái zhī liú yì, sǐ yú liú yù zhī shǒu, yì hé ruò dāng shí xùn nàn, shàng dé liú fāng qiān gǔ hū? liú yù lín dí bù náo, jiàn jī dú duàn, chéng bù kuì wèi yī dài xiāo xióng, cáo ā mán hòu, gù dāng tuī wèi jù bò, lú xún xú dào fù zhū zéi, hé ní dāng zhī? yí qí zhōng guī bài miè yě. liú dào guī wèi yù dì, zhì lì bù yà nǎi xiōng, liú shì yǒu cǐ èr xióng, qí yì kě wèi shì jiān zhī yīng hū?
叙何无忌刘毅之败衄,益以显刘裕之智能。无忌猛将也,而失之轻,刘毅亦悍将也,而失之愎,轻与愎皆非良将才,徐道复谓其无能为,诚哉其无能为也。然观于毅之苟免,犹不如无忌之舍生,虽曰徒死无益,究之一死足以谢国人,况观于后来之刘毅,死于刘裕之手,亦何若当时殉难,尚得流芳千古乎?刘裕临敌不挠,见机独断,诚不愧为一代枭雄,曹阿瞒后,固当推为巨擘,卢循徐道复诸贼,何尼当之?宜其终归败灭也。刘道规为裕弟,智力不亚乃兄,刘氏有此二雄,其亦可谓世间之英乎?