strong duò lǔ móu jìn jiāng yú jué jiàn yīng tóng yáo qín zhǔ yì xīn chéng strong
堕虏谋晋将逾绝涧 应童谣秦主缢新城
què shuō mù róng chōng jìn bī cháng ān, zhòng zhì shù wàn. qín wáng jiān dēng chéng fǔ shì, jiàn chōng zài mǎ shàng yào wǔ yáng wēi, bù jīn shī shēng dào:" cǐ lǔ cóng hé chǔ chū lái, nǎi gǎn chāng jué zhì cǐ!" dāng hái wèn zì jǐ. shuō zhe, fù dà shēng hū chōng dào:" nú bèi zhǐ kě mù niú yáng, hé kǔ zì lái sòng sǐ!" qián shí hé yì yǐn rù zǐ gōng? chōng dá dào:" zhèng yīn bù yuàn wèi nú, suǒ yǐ yù qǔ ěr wèi!" jiān lìng jiàng shì dēng pí shǒu yù, zì xià chéng chóu chú duō shí, nǎi qiǎn shǐ jī qǔ jǐn páo yī xí, chū chéng sòng rù chōng yíng, qiě lìng chuán yù dào:" gǔ rén jiāo bīng, bù jué shǐ rén, zhèn xiǎng qīng yuǎn lái cǎo chuàng, qǐ bù dàn láo, tè mìng shǐ chén cì rǔ yī páo, liáo míng běn huái, zhèn yǔ qīng hé děng ēn qíng, qīng wéi shèn me biàn zhì?" chōng yì qiǎn zhān shì fù dá, zì chēng huáng tài dì, wèi xiàn jīn xīn zài tiān xià, qǐ gù yī páo xiǎo huì, rú guǒ zhī mìng, biàn kě jūn chén shù shǒu, zǎo sòng chū huáng dì zǐ gōng, gū dāng kuān dài fú shì, jiè bào qián huì, shěng de rǔ kǒu kǒu shēng shēng, zì jīn jiù yì. lóng yáng zhī chǒng, yuán bù zú dào. zhè yī xí huà, qì dé fú jiān liǎng mù yuán zhēng, qiě nù qiě huǐ dào:" wǒ bù yòng wáng jǐng lüè yáng píng gōng yán, shǐ bái lǔ dǎn gǎn zhì cǐ, qǐ bù kě tàn!" qín rén xiàng hū xiān bēi wèi bái lǔ. suì diào bīng chū zhàn, hù yǒu shā shāng. liǎng xià lǐ xiāng chí jiān xún, yǐ zhàn guò le hǎo jǐ cì, wèi jué shèng fù. qín wáng jiān bù jué fèn fā, qīn dū jiàng shì, yǔ chōng jiāo zhàn chóu bān qú, dé pò chōng jūn, jìn zhì què sāng zài zhàn yòu jié, fù jìn zhì bái qú, xiàn rù fú zhōng, wèi chōng suǒ wéi. yòu shì jiāo bīng zhī guò. diàn zhōng shàng jiàng jūn dèng mài, zuǒ zhōng láng jiàng dèng suí, shàng shū láng dèng qióng, zì xiāng gào yǔ dào:" wǒ jiā shì shòu qín ēn, zěn kě bù sǐ jūn nán!" dāng xià gè zhí cháng máo, pàn sǐ tū wéi, sān jiāng zài qián, zhū jūn suí hòu, yī qí fèn yǒng, lì jiāng chōng bīng chōng sàn. jiān de zháo zǒu lù, shǐ kè chí guī.
却说慕容冲进逼长安,众至数万。秦王坚登城俯视,见冲在马上耀武扬威,不禁失声道:“此虏从何处出来,乃敢猖獗至此!”当还问自己。说着,复大声呼冲道:“奴辈止可牧牛羊,何苦自来送死!”前时何亦引入紫宫?冲答道:“正因不愿为奴,所以欲取尔位!”坚令将士登陴守御,自下城踌躇多时,乃遣使赍取锦袍一袭,出城送入冲营,且令传谕道:“古人交兵,不绝使人,朕想卿远来草创,岂不惮劳,特命使臣赐汝一袍,聊明本怀,朕与卿何等恩情,卿为甚么变志?”冲亦遣詹事复答,自称皇太弟,谓现今心在天下,岂顾一袍小惠,如果知命,便可君臣束手,早送出皇帝梓宫,孤当宽贷苻氏,借报前惠,省得汝口口声声,自矜旧谊。龙阳之宠,原不足道。这一席话,气得苻坚两目圆睁,且怒且悔道:“我不用王景略阳平公言,使白虏胆敢至此,岂不可叹!”秦人向呼鲜卑为白虏。遂调兵出战,互有杀伤。两下里相持兼旬,已战过了好几次,未决胜负。秦王坚不觉愤发,亲督将士,与冲交战仇班渠,得破冲军,进至雀桑再战又捷,复进至白渠,陷入伏中,为冲所围。又是骄兵之过。殿中上将军邓迈,左中郎将邓绥,尚书郎邓琼,自相告语道:“我家世受秦恩,怎可不死君难!”当下各执长矛,拚死突围,三将在前,诸军随后,一齐奋勇,立将冲兵冲散。坚得着走路,始克驰归。
chōng shōu bīng bù jìn, dào le yè jiān, què qiǎn shàng shū lìng gāo gài, yǐn zhòng jí zǒu, qián xí cháng ān. chéng zhōng wèi zēng jiè bèi, chén qǐ nán mén, tū bèi chōng jūn yǎn rù, mén bù jí bì, xìng zuǒ jiāng jūn dòu chōng, qián jìn jiāng jūn lǐ biàn děng, cóng nèi chéng shā chū, měng lì wú qián, dé bǎ gāo gài shā tuì, zhǎn shǒu bā bǎi, luán shī fēn shí. gài bài tuì hòu, fù yí bīng wǎng gōng wèi běi zhū lěi, yǔ qín tài zǐ hóng xiāng zhí, zhàn fù shī lì, bēn huí chōng yíng. qín wáng jiān yòu zì chū jī chōng, dà huò shèng zhàng, zhú chōng zhì ē páng chéng, chéng shàng wèi hé. qín jiāng qǐng chéng shèng shā rù, piān jiān chéng zhe qián bài, zhǐ kǒng chéng nèi yǒu fú, bù gǎn jìng jìn, jìng míng jīn shōu jūn, tuì huí cháng ān. qián cì qīng jìn, cǐ cì qīng tuì, zǒng zhī qì shù jiāng jǐn, wú yī hé yí.
冲收兵不进,到了夜间,却遣尚书令高盖,引众疾走,潜袭长安。城中未曾戒备,晨启南门,突被冲军掩入,门不及闭,幸左将军窦冲,前禁将军李辩等,从内城杀出,猛厉无前,得把高盖杀退,斩首八百,脔尸分食。盖败退后,复移兵往攻渭北诸垒,与秦太子宏相值,战复失利,奔回冲营。秦王坚又自出击冲,大获胜仗,逐冲至阿房城,城尚未阖。秦将请乘胜杀入,偏坚惩着前败,只恐城内有伏,不敢径进,竟鸣金收军,退回长安。前次轻进,此次轻退,总之气数将尽,无一合宜。
hòu qín wáng cháng, wén chōng rù guān, yǔ liáo zuǒ gòng yì jìn zhǐ, qí shēng dào:" dài wáng yí jí xī xíng, de néng xiān qǔ cháng ān, fāng kě lì dìng gēn běn, zài tú sì fāng." cháng xiào shuō dào:" zhū jūn suǒ lùn, jiē fēi míng jiàn. jīn rì yàn rén qǐ bīng, yì zài guī fù gù tǔ, jiù shǐ de zhì, yě bì bù yuàn jiǔ liú guān zhōng, wǒ dāng yí tún lǐng běi, guǎng shōu zī shí, zuò dài qín wáng, qí yàn rén jì qù, rán hòu yǐn zhòng rù guān, cháng ān kě tuò shǒu ér qǔ le. shì jí yù bàng xiāng zhēng, yú wēng dé lì zhī cè. liáo zuǒ fāng cái bài fú, cháng nǎi liú zhǎng zǐ xìng jū shǒu běi dì, zì lǜ bù zhòng qū xīn píng. cóng qián shí hǔ jì nián, qīng hé rén cuī yuè wèi xīn píng xiāng, bèi jùn rén shā sǐ, yuè zi yè bēn rù cháng ān, zhì fú jiān jiàn wèi, dé guān shàng shū láng, zì biǎo fù chóu bù gòng dài tiān, yù yǔ xīn píng rén pàn mìng, jiān dài wéi tiáo tíng, xuē qù xīn píng chéng jiǎo, zuò wéi jì niàn. xīn píng tǔ háo, yǐn wèi jǐ chǐ, cháng sī zì lì zhōng yì, dé bǔ qián hèn. jí cháng zhì xīn píng, tài shǒu gǒu fǔ, yīn bīng dān nán shǒu, jí yù jiàng cháng, jùn rén féng jié děng rù jiàn dào:" tiān xià sāng luàn, zhōng chén nǎi jiàn, xī tián dān jǐn shǒu yī chéng, shàng dé cún qí, jīn qín yóu lián chéng shù bǎi, nán dào biàn miè wáng bù chéng? kuàng jì wèi chén zǐ, fú shi jūn fù, yào dāng jìn xīn jié lì, chú sǐ fāng xiū, nài hé gān zuò pàn chén, yí chòu wàn nián ne?" fǔ nǎi shì zhòng gù shǒu, duō fāng dǐ yù. cháng zhù tǔ shān, fǔ yì zhù tǔ shān, cháng záo dì dào, fǔ yì záo dì dào, nèi wài xiāng zhì, lǚ cuò cháng zhòng. fǔ yòu wèi zhà xiáng jì, yòu cháng rù chéng, fú bīng yāo jī, jǐ dé qín cháng. cháng xìng de táo tuō, bù zhòng sàng wáng wàn yú rén. sì shì cháng bù yǔ fǔ zhàn, dàn zài chéng wài, zhù qǐ zhǎng wéi, dǔ jié liáng jí, fǔ jiān shǒu shù yuè, liáng jǐn shǐ jié, lián shuǐ dào shàng qiě bù tōng, yǎn jiàn shì wú lì zài zhī. cháng tàn dé xiāo xī, jí qiǎn lì yǔ fǔ dào:" wǒ fāng yǐ yì qǔ tiān xià, qǐ rěn chóu hài zhōng chén? jūn kě lǜ zhòng nán nǚ hái cháng ān, qǐng wù tā lǜ, wǒ dàn qiú cǐ chéng shè zhèn bà le." fǔ xìn wéi zhēn yán, suì lǜ nán nǚ wàn wǔ qiān kǒu, kāi chéng xī zǒu, nǎ zhī cháng yǐ yù shè xiàn kēng, kēng páng zhì fú, yī qí fǔ zhòng chū lái, jí fā fú sì cù, pò shǐ rù jǐng, kě lián wàn wǔ qiān kǒu bīng mín, dōu duò luò xiàn kēng zhōng, jǐn bèi kēng sǐ, wú yī jié yí. rú cǐ bào nüè, nǎ dé jiǔ cháng? cháng dé rù jù xīn píng, zhuān tàn tīng cháng ān xiāo xī, zài yì jìn xíng.
后秦王苌,闻冲入关,与僚佐共议进止,齐声道:“大王宜亟西行,得能先取长安,方可立定根本,再图四方。”苌笑说道:“诸君所论,皆非明见。今日燕人起兵,意在规复故土,就使得志,也必不愿久留关中,我当移屯岭北,广收资实,坐待秦亡,俟燕人既去,然后引众入关,长安可唾手而取了。是即鹬蚌相争,渔翁得利之策。僚佐方才拜服,苌乃留长子兴居守北地,自率部众趋新平。从前石虎季年,清河人崔悦为新平相,被郡人杀死,悦子液奔入长安,至苻坚僭位,得官尚书郎,自表父仇不共戴天,欲与新平人拚命,坚代为调停,削去新平城角,作为纪念。新平土豪,引为己耻,常思自立忠义,得补前恨。及苌至新平,太守苟辅,因兵单难守,即欲降苌,郡人冯杰等入谏道:“天下丧乱,忠臣乃见,昔田单仅守一城,尚得存齐,今秦犹连城数百,难道便灭亡不成?况既为臣子,服事君父,要当尽心竭力,除死方休,奈何甘作叛臣,遗臭万年呢?”辅乃誓众固守,多方抵御。苌筑土山,辅亦筑土山,苌凿地道,辅亦凿地道,内外相制,屡挫苌众。辅又为诈降计,诱苌入城,伏兵邀击,几得擒苌。苌幸得逃脱,部众丧亡万余人。嗣是苌不与辅战,但在城外,筑起长围,堵截粮汲,辅坚守数月,粮尽矢竭,连水道尚且不通,眼见是无力再支。苌探得消息,即遣吏语辅道:“我方以义取天下,岂忍仇害忠臣?君可率众男女还长安,请勿他虑,我但求此城设镇罢了。”辅信为真言,遂率男女万五千口,开城西走,那知苌已预设陷坑,坑旁置伏,一俟辅众出来,即发伏四蹙,迫使入阱,可怜万五千口兵民,都堕落陷坑中,尽被坑死,无一孑遗。如此暴虐,哪得久长?苌得入据新平,专探听长安消息,再议进行。
nà yè chéng wèi yàn wáng chuí suǒ kùn, zài qiǎn shǐ zhì jìn cù yuán. jìn qián fēng dū du xiè xuán, nǎi qiǎn liú láo zhī lǜ bīng èr wàn, běi yuán yè chéng, bìng kuì qín bīng liáng mǐ èr wàn hú, yàn wáng chuí dū zhòng nì zhàn, dǎng bú zhù láo zhī ruì qì, fēn fēn kuì tuì, chuí bù dé yǐ chè wéi běi zǒu. láo zhī bù yuàn rù chéng, biàn jí cháng qū zhuī jī. qín cháng lè gōng pī, zhèng chū chéng yíng jiē láo zhī, piān láo zhī yǐ jīng guò qù, nǎi yì dū bīng jì jìn. láo zhī shì yǒng qīng zhuī, zhòu yè jí chí èr bǎi lǐ, zhì dǒng táng yuān, jiāng jí chuí bīng. chuí yǔ jiàng zuǒ dào:" qín jìn wǎ hé, gè zì zhēng qiáng, shèng bù xiāng ràng, bài bù xiāng jiù, shí fēi tóng xīn. jīn liǎng jūn xiāng jì zhuī lái, shì shàng wèi hé, wǒ yí yòng jì, xiān pò jìn jūn, jìn jūn bài qù, fú pī yì hé néng wéi ne?" suì zài wǔ qiáo zé páng, sàn zhì zī zhòng, zuò wéi jìn ěr, shǐ mù róng dé mù róng lóng liǎng jiāng, fēn bīng fú zhù wǔ zhàng qiáo, jìng hòu jìn jūn. láo zhī yǐn zhòng yuè wǔ qiáo zé, jiàn yán lù jìn shì zī zhòng, bù jīn xīn xiàn qǐ lái, jìn jūn yòu gè gè hǎo lì, tǒng wàng qián zhēng qǔ, suì zhì bù gù háng liè, nǎ zhī mù róng dé mù róng lóng liǎng jūn, zuǒ yòu shā chū, jí qiè lǐ rú hé dǐ dǎng? zài jiā mù róng chuí tǒng zhe dà zhòng, yòu fù shā huí, sān miàn shòu dí, liào nán zhāo jià, bù dé bù pāi mǎ fǎn bēn, huí zhì qiáo pàn, jīn bú zhù jiào yī shēng kǔ, yuán lái qiáo bǎn yǐ bèi yàn bīng chāi qù, zhǐ yǒu jiàn shuǐ chán chán, luò yì bù jué. láo zhī táo mìng yào jǐn, suǒ xìng tuì hòu shù bù, jiāng mǎ jiāng yī tí, xìng kuī shì pǐ jùn mǎ, téng kōng yuè qǐ, dé jiāng wǔ zhàng jiàn tiào guò. yě shì láo zhī mìng shàng wèi jué. bù zhòng wú cǐ mǎ pǐ, xiāng shuài tóu rù jiàn zhōng, hǎo xǔ duō juǎn rù xuán wō, suí shuǐ piào méi, wéi sù néng qiú shuǐ de, hái de xìng táo xìng mìng. piān yàn bīng shàng bù kěn shě, jià qǐ qiáo bǎn, réng yú qiáo zhuī lái. láo zhī bèi jué zháo jí, shì zhí fú pī zhǒng zhì, cái dé bǎo jiù láo zhī, jī tuì yàn bīng. láo zhī suí bù huí yè, yè zhōng dà jī, qián shí yóu jìn gěi yǔ èr wàn hú, jīng xún sàn jìn. pī bù dé yǐ yǐn zhòng zhì fāng tóu, jiù shí jìn gǔ, lìng liú láo zhī rù shǒu yè chéng. xiè xuán yǐ láo zhī bīng bài, zhēng huán yuán zhèn. pī yì réng rán huí yè, chá zhī yáng yīng qián móu, jiāng tā zhū lù, zì shì réng bù fú jìn.
那邺城为燕王垂所困,再遣使至晋促援。晋前锋都督谢玄,乃遣刘牢之率兵二万,北援邺城,并馈秦兵粮米二万斛,燕王垂督众逆战,挡不住牢之锐气,纷纷溃退,垂不得已撤围北走。牢之不愿入城,便即长驱追击。秦长乐公丕,正出城迎接牢之,偏牢之已经过去,乃亦督兵继进。牢之恃勇轻追,昼夜疾驰二百里,至董唐渊,将及垂兵。垂语将佐道:“秦晋瓦合,各自争强,胜不相让,败不相救,实非同心。今两军相继追来,势尚未合,我宜用计,先破晋军,晋军败去,苻丕亦何能为呢?”遂在五桥泽旁,散置辎重,作为晋饵,使慕容德慕容隆两将,分兵伏住五丈桥,静候晋军。牢之引众越五桥泽,见沿路尽是辎重,不禁欣羡起来,晋军又个个好利,统望前争取,遂致不顾行列,哪知慕容德慕容隆两军,左右杀出,急切里如何抵挡?再加慕容垂统着大众,又复杀回,三面受敌,料难招架,不得不拍马返奔,回至桥畔,禁不住叫一声苦,原来桥板已被燕兵拆去,只有涧水潺潺,络绎不绝。牢之逃命要紧,索性退后数步,将马缰一提,幸亏是匹骏马,腾空跃起,得将五丈涧跳过。也是牢之命尚未绝。部众无此马匹,相率投入涧中,好许多卷入漩涡,随水漂没,惟素能泅水的,还得幸逃性命。偏燕兵尚不肯舍,架起桥板,仍逾桥追来。牢之倍觉着急,适值苻丕踵至,才得保救牢之,击退燕兵。牢之随不回邺,邺中大饥,前时由晋给与二万斛,经旬散尽。丕不得已引众至枋头,就食晋谷,令刘牢之入守邺城。谢玄以牢之兵败,征还原镇。丕亦仍然回邺,察知杨膺前谋,将他诛戮,自是仍不服晋。
mù róng chuí yì wú cóng mì liáng, qū huí zhōng shān, yán tú dàn qǔ sāng shèn dài shí, jī pí yì cháng. guān dōng qián shí, céng yǒu yáo yán dào:" yōu chū, shēng dāng miè, ruò bù miè, bǎi xìng jué." xì mù róng chuí yuán míng. céng jiàn qián wén. chuí yǔ pī xiāng chí jīng nián, hài de bǎi xìng bù ān gēng jià, suì zhì yě wú qīng cǎo, rén zì xiāng shí, yīng le qián rì yáo yán zhè yě wèi shǐ fēi jié yùn qīn xún, suǒ yǐ yǒu cǐ bīng zhēng ne. shí shì zhēng chéng zhě zhī zuì. qiě shuō mù róng chōng bài huí ē páng, shōu jí bài jūn, zài jiā zhěng shàn, fù sì chū kòu lüè. qín píng yuán gōng fú huī, lǚ cì wèi chōng suǒ bài, qín wáng jiān shǐ rén zé huī dào:" rǔ wèi wǒ zi, yōng zhòng shù wàn, bù néng zhì yī bái lǔ xiǎo ér, hái xiǎng huó zhe zuò shén?" huī wén yán huì kǎi, jìng zhì zì shā. qián jìn jiāng jūn lǐ biàn, dōu shuǐ shǐ zhě péng hé zhèng, kǒng cháng ān bù shǒu, zhào jí xī zhōu rén, chū tún jiǔ yuán, jiān zhēng zhào bù zhì. gāo yáng gōng fú fāng, yǔ shàng shū wéi zhōng fù zǐ, zhù shǒu lí shān. fāng yǔ chōng zhàn mò, zhōng fù zǐ bìng jiē qín zhù. chōng mìng zhōng zi qiān wèi féng yì tài shǒu, shǐ zhāo xiáng sān fǔ shì mín. féng yì lěi zhǔ shào ān mín děng, zé qiān dào:" jūn xì yōng zhōu wàng zú, jīn nǎi cóng zéi zì shī zhōng yì, yǒu hé miàn mù duì rén! nǎi shàng gǎn lái ráo shé ma?" qiān xiū cán mǎn miàn, fǎn bái fù zhōng, zhōng bù shèng huǐ tàn, yǎng yào yǐ xùn, qiān nán xià bēn jìn. qín zuǒ jiāng jūn gǒu chí, yòu jiāng jūn jù shí zǐ, lǜ qí wǔ qiān, yǔ chōng zhēng mài, chōng zú rén zhēng xī jiāng jūn mù róng yǒng, jī shā gǒu chí, shí zǐ bēn yè. qín fù qiǎn xiāo jiàng yáng dìng, yǐn bīng jī chōng. dìng xì gù chóu chí gōng yáng zuǎn zú rén, chóu chí xiàn méi, jiàng rù fú qín, qín miè chóu chí, jiàn liù shí èr huí. jiān ài dìng xiāo yǒng, zhāo wèi nǚ xù, bài lǐng jūn jiāng jūn, zhì shì lǜ zuǒ yòu jīng qí èr qiān wǔ bǎi rén, qián jī chōng jūn, shí dàng jiǔ jué, wú rén gǎn dāng, chōng zhòng dà bài, bèi dìng lǔ dé wàn yú rén, hái chéng bào gōng. jiān mìng jiāng fú lǔ yī bìng kēng bì, zài lìng dìng chū xùn bà shàng, yòu pò mù róng yǒng, yǒng tuì yǔ mù róng chōng, wèi dìng nán lì dí, yí yòng zhì qǔ. chōng nǎi shè qiàn zì gù, qí yǎng zú ruì qì, zài xíng jìn gōng. sì wén cháng ān chéng shàng yǒu qún niǎo shù wàn xiáng míng, jù zuò bēi shēng, guān zhōng shù shì, duō yán cháng ān jiāng pò, chōng nǎi xī zhòng gōng cháng ān, qín wáng jiān qīn chū dū zhàn, fēi shǐ jí shēn, liú xiě mǎn tǐ, bù dé yǐ zǒu hái chéng zhōng.
慕容垂亦无从觅粮,趋回中山,沿途但取桑椹代食,饥疲异常。关东前时,曾有谣言道:“幽出,生当灭,若不灭,百姓绝。”系慕容垂原名。曾见前文。垂与丕相持经年,害得百姓不安耕稼,遂致野无青草,人自相食,应了前日谣言;这也未始非劫运侵寻,所以有此兵争呢。实是争城者之罪。且说慕容冲败回阿房,收集败军,再加整缮,复四出寇掠。秦平原公苻晖,屡次为冲所败,秦王坚使人责晖道:“汝为我子,拥众数万,不能制一白虏小儿,还想活着做甚?”晖闻言恚慨,竟至自杀。前禁将军李辩,都水使者彭和正,恐长安不守,召集西州人,出屯韭园,坚征召不至。高阳公苻方,与尚书韦钟父子,驻守骊山。方与冲战殁,钟父子并皆擒住。冲命钟子谦为冯翊太守,使招降三辅士民。冯翊垒主邵安民等,责谦道:“君系雍州望族,今乃从贼自失忠义,有何面目对人!乃尚敢来饶舌吗?”谦羞惭满面,返白父钟,钟不胜悔叹,仰药以殉,谦南下奔晋。秦左将军苟池,右将军俱石子,率骑五千,与冲争麦,冲族人征西将军慕容永,击杀苟池,石子奔邺。秦复遣骁将杨定,引兵击冲。定系故仇池公杨纂族人,仇池陷没,降入苻秦,秦灭仇池,见六十二回。坚爱定骁勇,招为女婿,拜领军将军,至是率左右精骑二千五百人,前击冲军,十荡九决,无人敢当,冲众大败,被定掳得万余人,还城报功。坚命将俘虏一并坑毙,再令定出徇坝上,又破慕容永,永退语慕容冲,谓定难力敌,宜用智取。冲乃设堑自固,俟养足锐气,再行进攻。嗣闻长安城上有群鸟数万翔鸣,俱作悲声,关中术士,多言长安将破,冲乃悉众攻长安,秦王坚亲出督战,飞矢集身,流血满体,不得已走还城中。
chōng zòng bīng bào lüè, mín jiē liú sàn, dào lù duàn jué, qiān lǐ wú rén yān. wéi féng yì bǎo bì sān shí yú suǒ, tuī píng yuǎn jiāng jūn zhào áo wèi tǒng zhǔ, gòng jié méng shì, zhé qiǎn rén fù liáng zhù jiān, tú zhōng duō wèi yàn bīng suǒ shā, bù guò èr sān rén dé rù cháng ān. jiān shǐ rén chuán yǔ dào:" wén lái shǐ duō bù dé dá, zhōng yì kě jiā, sǐ wáng kě mǐn. dāng jīn kòu fēn rì è, fēi shù rén kě néng jù miè, dàn wàng míng líng zhào hù, huò jué zāi tuì, fāng yǒu zhuǎn jī, qīng děng dāng shàn bǎo chéng shùn, wèi guó zì ài, guǒ liáng zuò jiǎ, jìng tīng shī qī, bù kě tú láo yì fū, qīng mí hǔ kǒu. wèi cǐ yù lìng zhōu zhī" děng yǔ. jì ér sān fǔ háo mín, yòu qiǎn rén gào jiān, qǐng bō bīng gōng chōng, yuàn fàng huǒ wèi nèi yìng. jiān yòu yǔ yǔ dào:" zhū qīng zhōng chéng, kě jìng kě āi, dàn shí yùn bō sàng, kǒng wú yì guó jiā, kōng shǐ zhū qīng yí miè, yì zú shāng xīn! shì xiǎng wǒ měng shì rú hǔ, lì rèn ruò shuāng, nǎi fǎn wèi xiǎo chǒu suǒ kùn, qǐ fēi tiān yì, yuàn qīng děng shàn sī wéi shì!" tiān dào è yíng, jiān qí guǒ zhī cǐ yì fǒu? piān háo mín yòu fù gù qǐng, qíng yuàn xiào sǐ, jiān nǎi qiǎn qí shì bā bǎi, wǎng jié chōng yíng. sān fǔ rén què yě zòng huǒ, wú nài fēng shì bù shùn, yàn fǎn dào chōng, jìng zhì zì fén, shí yǒu jiǔ sǐ.
冲纵兵暴掠,民皆流散,道路断绝,千里无人烟。惟冯翊堡壁三十余所,推平远将军赵敖为统主,共结盟誓,辄遣人负粮助坚,途中多为燕兵所杀,不过二三人得入长安。坚使人传语道:“闻来使多不得达,忠义可嘉,死亡可悯。当今寇氛日恶,非数人可能拒灭,但望明灵照护,祸绝灾退,方有转机,卿等当善保诚顺,为国自爱,裹粮坐甲,静听师期,不可徒劳役夫,轻糜虎口。为此谕令周知”等语。既而三辅豪民,又遣人告坚,请拨兵攻冲,愿放火为内应。坚又与语道:“诸卿忠诚,可敬可哀,但时运剥丧,恐无益国家,空使诸卿夷灭,益足伤心!试想我猛士如虎,利刃若霜,乃反为小丑所困,岂非天意,愿卿等善思为是!”天道恶盈,坚其果知此义否?偏豪民又复固请,情愿效死,坚乃遣骑士八百,往劫冲营。三辅人却也纵火,无奈风势不顺,焰反倒冲,竟致自焚,十有九死。
jiān wén bào yì āi, jiù zài cháng ān shè jì zhāo hún, qiě qīn zhì lěi wén dào:" yǒu zhōng yǒu líng, lái jiù cǐ tíng, guī rǔ xiān fù, wù wèi yāo xíng." yī miàn qiǎn hù jūn chóu téng wèi féng yì tài shǒu, wǎng fǔ jùn xiàn, dà zhòng dōu gǎn jī tì líng, shì wú èr zhì. wú rú rén xīn shàng gù, tiān yì nán huí, cháng ān chéng zhōng, dàn wén yǒu rén yè hū dào:" yáng dìng jiàn ér yīng shǔ wǒ, gōng diàn tái guān yīng zuò wǒ, fù zǐ tóng chū bù gòng rǔ." dào le jí dàn, biàn suǒ cǐ rén, chá wú zōng jī. cháng ān yòu yǒu yí shū, jiào zuò gǔ fú chuán jiǎ lù, nèi yǒu dì chū wǔ jiāng jiǔ cháng dé yī yǔ. yòu qín rén yì yǒu yáo chuán yún, jiān rù wǔ jiāng jiǔ cháng dé. jiān zhī cháng ān dōng běi yǒu wǔ jiāng shān, hái dào shì wǎng zhì wǔ jiāng, biàn kě jiǔ cháng dé guó. nǎi zhǔ tài zǐ hóng liú shǒu cháng ān, qiě yǔ yǔ dào:" chèn wén yáo yán, tǒng wèi wǒ yí chū wǔ jiāng. dà yuē tiān yì yù dǎo wǒ chū wài, jí bīng jiǎo kòu. jīn liú rǔ jiān zǒng bīng zhèng, shàn shǒu chéng chí, bù bì yǔ zéi zhēng lì, wǒ dāng chū lǒng shōu bīng, shū liáng gěi rǔ biàn liǎo." jì yì yǐ dìng, xiān shǐ jiāng jūn yáng dìng, chū xī mén jī chōng, jié zhù chōng jūn, zì yǔ chǒng fēi zhāng fū rén, jí yòu zǐ zhōng shān gōng shēn, yòu nǚ bǎo jǐn, lǜ qí shù bǎi, dōng chū wǔ jiāng. zhèng yào qǐ xíng, jí yǒu bài zú rù bào dào:" yáng jiāng jūn wèi zéi suǒ suàn, zhuī zéi bù shèn, duò rù xiàn kēng, jìng bèi zéi zhuō qù le!" yáng dìng bèi qín, shì cóng xū xiě. jiān bù jīn dà hài, cōng cōng zhǔ bié, chū chéng zì qù.
坚闻报益哀,就在长安设祭招魂,且亲制诔文道:“有忠有灵,来就此庭,归汝先父,勿为妖形。”一面遣护军仇腾为冯翊太守,往抚郡县,大众都感激涕零,誓无贰志。无如人心尚固,天意难回,长安城中,但闻有人夜呼道:“杨定健儿应属我,宫殿台观应坐我,父子同出不共汝。”到了诘旦,遍索此人,查无踪迹。长安又有遗书,叫做《古苻传贾录》,内有帝出五将久长得一语。又秦人亦有谣传云,坚入五将久长得。坚知长安东北有五将山,还道是往至五将,便可久长得国。乃嘱太子宏留守长安,且与语道:“谶文谣言,统谓我宜出五将。大约天意欲导我出外,集兵剿寇。今留汝兼总兵政,善守城池,不必与贼争利,我当出陇收兵,输粮给汝便了。”计议已定,先使将军杨定,出西门击冲,截住冲军,自与宠妃张夫人,及幼子中山公诜,幼女宝锦,率骑数百,东出五将。正要启行,即有败卒入报道:“杨将军为贼所算,追贼不慎,堕入陷坑,竟被贼捉去了!”杨定被擒,事从虚写。坚不禁大骇,匆匆嘱别,出城自去。
cháng ān chéng zhōng de zhàn jiàng, shǒu tuī yáng dìng, dìng jì bèi qín, hé chéng jīng jù. yàn bīng yòu měng gōng bù xī, qín tài zǐ hóng, liào bù néng shǒu, fèng mǔ qiè qī jí zōng shì nán nǚ děng, xī bēn xià biàn. bǎi liáo táo sàn, sī lì xiào wèi quán yì děng shù bǎi rén, bēn tóu hòu qín. mù róng chōng rù jù cháng ān, zòng bīng dà lüè, sǐ wáng bù kě shèng jì. nà qín wáng jiān chū cháng ān chéng, xíng guò jiǔ yuán, huī qí xí jī, qián jìn jiāng jūn lǐ biàn bēn yàn, dōu shuǐ shǐ zhě péng hé zhèng zǒu sǐ, jiān nǎi jìng wǎng wǔ jiāng shān.
长安城中的战将,首推杨定,定既被擒,阖城惊惧。燕兵又猛攻不息,秦太子宏,料不能守,奉母挈妻及宗室男女等,西奔下辨。百僚逃散,司隶校尉权翼等数百人,奔投后秦。慕容冲入据长安,纵兵大掠,死亡不可胜计。那秦王坚出长安城,行过韭园,麾骑袭击,前禁将军李辩奔燕,都水使者彭和正走死,坚乃径往五将山。
hòu qín zhǔ yáo cháng, tàn dé fú jiān chū bēn, zhèng nǐ wǎng xí, shì zhí quán yì bēn lái, yì zhī fú shì xū shí, suì qiǎn xiāo qí jiāng jūn wú zhōng, dài lǐng qí bīng, wǎng wéi wǔ jiāng shān. zhōng xīng yè qián jìn, xíng dǐ wǔ jiāng, yī shēng gǔ zào, bǎ shān wéi zhù. qín bīng dāng jí hài zǒu, zhǐ shì yù shí yú rén, suí zhe fú jiān. jiān shén sè zì ruò, shàng zhào zǎi rén jìn shàn, cóng róng xià zhù. é ér hòu qín bīng zhì, bǎ jiān jū wǎng xīn píng. suǒ yǒu jiān qiè zhāng fū rén yǐ xià, yī bìng bèi lǔ, yōu jìn xīn píng fó sì zhōng. yáo cháng bú jiàn fú jiān, dàn shǐ rén xiàng jiān qiú xǐ dào:" cháng cì yīng lì shǔ, kě jiāng chuán guó xǐ jiàn huì." jiān chēn mù nù chì dào:" xiǎo qiāng gǎn gàn bī tiān zǐ, tài wú tiān lǐ, tú wěi fú mìng, yǒu hé yī jù? wǔ hú cì xù, wú rǔ qiāng míng, xǐ yǐ sòng jìn, qǐ shòu rǔ xiǎo qiāng me?" cháng shàng bù kěn yǐ, zài qiǎn yòu sī mǎ yǐn wěi, pò jiān shàn wèi. jiān jiàn wěi zhuàng mào kuí wú, zhì qì yīng tǐng, shēn cháng bā chǐ, yāo dài shí wéi, bù yóu de jīng wèn dào:" qīng zài zhèn cháo, céng fǒu dé guān?" wěi dá dào:" céng zuò guò jǐ nián lì bù lìng shǐ." jiān tàn xī dào:" qīng yí róng bù yà wáng jǐng lüè, yě shì yī zǎi xiàng cái, zhèn wú ěr mù, dú bù zhī qīng, guài bù dé jīn zhāo bài wáng lī?" wěi nǎi yuán yáo shùn shàn ràng gù shì, cóng róng fěng jiān. jiān biàn sè dào:" shàn ràng gù shì, wéi shèng xián kě wèi, yáo cháng pàn zéi, zěn de shàng nǐ gǔ rén!" rǔ yě bù pèi wèi shèng xián. shuō zhe, fù dà mà yáo cháng bèi ēn fù yì, láo dāo bù xiū. wěi zhī bù kě shuō, fǎn bào yáo cháng, cháng jìng qiǎn shǐ bī jiān zì jìn. jiān lín sǐ shí, gù yǔ zhāng fū rén dào:" bù kě shǐ qiāng nú rǔ wǒ nǚ ér." suì bá chū pèi jiàn, xiān shā bǎo jǐn, rán hòu tóu huán bì mìng, jì nián sì shí bā suì. zhāng fū rén xiàng shī zài bài, dà kū yī chǎng, jiù bǎ jiān pèi jiàn shí qǐ, xiàng jǐng yī héng, bì xuè fēi jiàn, hóng yán wěi shì. zhōng shān gōng shēn, yě qǔ jiàn zì wěn, suí nà fù mǔ líng hún, tóng wǎng guǐ mén guān qù le. nán de yǒu cǐ liè fù xiào zǐ!
后秦主姚苌,探得苻坚出奔,正拟往袭,适值权翼奔来,益知苻氏虚实,遂遣骁骑将军吴忠,带领骑兵,往围五将山。忠星夜前进,行抵五将,一声鼓噪,把山围住。秦兵当即骇走,只侍御十余人,随着苻坚。坚神色自若,尚召宰人进膳,从容下箸。俄而后秦兵至,把坚拘往新平。所有坚妾张夫人以下,一并被掳,幽禁新平佛寺中。姚苌不见苻坚,但使人向坚求玺道:“苌次应历数,可将传国玺见惠。”坚瞋目怒叱道:“小羌敢干逼天子,太无天理,图纬符命,有何依据?五胡次序,无汝羌名,玺已送晋,岂授汝小羌么?”苌尚不肯已,再遣右司马尹纬,迫坚禅位。坚见纬状貌魁梧,志气英挺,身长八尺,腰带十围,不由的惊问道:“卿在朕朝,曾否得官?”纬答道:“曾做过几年吏部令史。”坚叹息道:“卿仪容不亚王景略,也是一宰相才,朕无耳目,独不知卿,怪不得今朝败亡哩?”纬乃援尧舜禅让故事,从容讽坚。坚变色道:“禅让故事,惟圣贤可为,姚苌叛贼,怎得上拟古人!”汝也不配为圣贤。说着,复大骂姚苌背恩负义,唠叨不休。纬知不可说,返报姚苌,苌竟遣使逼坚自尽。坚临死时,顾语张夫人道:“不可使羌奴辱我女儿。”遂拔出佩剑,先杀宝锦,然后投缳毕命,计年四十八岁。张夫人向尸再拜,大哭一场,就把坚佩剑拾起,向颈一横,碧血飞溅,红颜委逝。中山公诜,也取剑自刎,随那父母灵魂,同往鬼门关去了。难得有此烈妇孝子!
hòu qín jiàng shì, dé zhī cǐ biàn, yě wèi āi tòng. yáo cháng zhì cǐ, yì bù yù zì bō è míng, zhǐ yán jiān fù zǐ zì jìn, xǔ wèi liàn zàng, zhuī shì jiān wèi zhuàng liè tiān wáng. xiān shì guān zhōng, cháng yǒu tóng yáo yún:" hé shuǐ qīng fù qīng, fú jiān sǐ xīn chéng." jiān wén yáo zhī jiè, měi chū zhēng fá, yù yǒu dì fāng míng xīn, biàn jí bì qù, dàn dào tóu zhōng yì sǐ xīn píng. yòu yǒu tóng yáo yún:" ā jiān lián qiān sān shí nián, hòu ruò yù bài shí, dāng zài jiāng huái jiān." yòu yún:" yú yáng tián shēng dāng miè qín." qián yáo shì yīng zài féi shuǐ yī yì, hòu yáo shì yīng zài xiān bēi wáng qín yú yáng biàn shì xiān zì, tián shēng nǎi shì bēi zì, zǒng jì jiān zài wèi èr shí qī nián, wèi jìn suǒ bài, hòu èr nián, yàn rù cháng ān, zǒu sǐ wǔ jiāng, jù rú yáo yán, zhè qiě bù bì xì biǎo.
后秦将士,得知此变,也为哀恸。姚苌至此,亦不欲自播恶名,只言坚父子自尽,许为殓葬,追谥坚为壮烈天王。先是关中,尝有童谣云:“河水清复清,苻坚死新城。”坚闻谣知戒,每出征伐,遇有地方名新,便即避去,但到头终缢死新平。又有童谣云:“阿坚连牵三十年,后若欲败时,当在江淮间。”又云:“鱼羊田升当灭秦。”前谣是应在淝水一役,后谣是应在鲜卑亡秦;鱼羊便是鲜字,田升乃是卑字,总计坚在位二十七年,为晋所败,后二年,燕入长安,走死五将,俱如谣言,这且不必细表。
qiě shuō qín tài zǐ hóng, bēn zhì xià biàn, wèi nán qín zhōu cì shǐ yáng bì suǒ jù. bì qī běn shì jiān nǚ, jiào zuò shùn yáng gōng zhǔ, wèi tài zǐ hóng nǚ xiōng, tā què yù zì bǎo shēn jiā, bù rèn láng jiù, jìng zhì jù jué. shì tài yán liáng, kě jiàn yī bān! hóng nǎi zhuǎn bēn wǔ dū, shùn yáng gōng zhǔ yě hèn fū bó qíng, qì bì tóu hóng. shàng kǒng bì fā bīng lái zhuī, suǒ xìng nán xià guī jìn. jìn tíng lìng chù jiāng zhōu, xún gěi fǔ guó jiāng jūn zhí xián. wéi qín cháng lè gōng fú pī, qū hái yè chéng, shàng yǒu bù zhòng sān wàn rén, huì wáng měng zǐ yōu zhōu cì shǐ wáng yǒng, yǔ píng zhōu cì shǐ fú chōng, tún bīng hú guān, qiǎn shǐ yíng pī. pī kǒng yàn jūn fù lái gōng yè, bù rú xiān jī chū zǒu, nǎi lǜ nán nǚ liù wàn yú kǒu, xī wǎng lù zhōu. qín piào qí jiāng jūn zhāng háo, bīng zhōu cì shǐ wáng téng, qū hòu tú zhōng, yà bù rù jìn yáng. wáng yǒng wén xìn, liú fú chōng shǒu hú guān, zì lǜ wàn qí jiàn pī, shù jí cháng ān shī shǒu, jí gù zhǔ xiōng zhōng děng qíng. nǎi jiù jìn yáng jǔ āi, sān jūn gǎo sù, zhuī shì jiān wèi xuān zhāo huáng dì.
且说秦太子宏,奔至下辩,为南秦州刺史杨璧所拒。璧妻本是坚女,叫作顺阳公主,为太子宏女兄,他却欲自保身家,不认郎舅,竟致拒绝。世态炎凉,可见一斑!宏乃转奔武都,顺阳公主也恨夫薄情,弃璧投宏。尚恐璧发兵来追,索性南下归晋。晋廷令处江州,寻给辅国将军职衔。惟秦长乐公苻丕,趋还邺城,尚有部众三万人,会王猛子幽州刺史王永,与平州刺史苻冲,屯兵壶关,遣使迎丕。丕恐燕军复来攻邺,不如先机出走,乃率男女六万余口,西往潞州。秦骠骑将军张蚝,并州刺史王腾,趋候途中,迓不入晋阳。王永闻信,留苻冲守壶关,自率万骑见丕,述及长安失守,及故主凶终等情。乃就晋阳举哀,三军缟素,追谥坚为宣昭皇帝。
pī jí rì sì wèi, wèi jiān lì miào, hào chēng shì zǔ, gǎi jiàn yuán èr shí yī nián wèi tài ān yuán nián. mìng zhāng háo wèi shì zhōng sī kōng, wáng yǒng wèi shì zhōng, dū du zhōng wài zhū jūn shì, jiān chē qí dà jiàng jūn shàng shū lìng, wáng téng wèi zhōng jūn dà jiàng jūn, sī lì xiào wèi, fú chōng wèi shàng shū zuǒ pú yè, fēng xī píng wáng, yú guān yì jìn zhí yǒu chà. lì fēi yáng shì wèi huáng hòu, zi níng wèi huáng tài zǐ, bān gào yuǎn jìn, dà shè jìng nèi. shì qián shàng shū lìng wèi chāng gōng fú zuǎn, zì cháng ān bēn jìn yáng, pī bài zuǎn tài wèi, fēng dōng hǎi wáng. jiù shì fú dìng fú shào fú mó fú liàng děng, yì jiē wén fēng fǎn zhèng, zì hé běi qiǎn shǐ xiè zuì. sì fú jiàng yàn jiàn qián huí. hái yǒu zhōng shān tài shǒu wáng yǎn, gù shǒu bó líng, wèi qín jù yàn, shàng biǎo lì chén. pī shòu yǎn wèi píng zhōu cì shǐ, jiān píng dōng jiāng jūn, qiě bài fú dìng wèi jì zhōu mù, fú shào wèi jì zhōu dū du, fú mó wèi yōu zhōu mù, fú liàng wèi yōu píng èr zhōu dū du, bìng jìn jué jùn gōng. qín zuǒ jiāng jūn dòu chōng, qín zhōu cì shǐ wáng tǒng, hé zhōu cì shǐ máo xìn, yì zhōu cì shǐ wáng guǎng, jù bēn jí lǒng yòu, hé tú guī fù. lǐng jūn jiāng jūn yáng dìng, yì cóng yàn yíng tuō zǒu, qū zhì lǒng shàng, jí rú nán qín zhōu cì shǐ yáng bì, yě jū rán wèi qín xiào jié, yī gǔ nǎo r fèng biǎo jìn yáng, qǐng tǎo yáo cháng. yáng bì jù hóng fèng pī, kě wèi jiǎo biàn. pī dà xǐ guò wàng, fēng yáng dìng děng jù wèi zhōu mù, jí lìng wáng yǒng chuán xí zhōu jùn, shēng tǎo mù róng shì jí yáo cháng. xiǎo zi yǒu shī tàn dào:
丕即日嗣位,为坚立庙,号称世祖,改建元二十一年为太安元年。命张蚝为侍中司空,王永为侍中,都督中外诸军事,兼车骑大将军尚书令,王腾为中军大将军,司隶校尉,苻冲为尚书左仆射,封西平王,余官亦进职有差。立妃杨氏为皇后,子宁为皇太子,颁告远近,大赦境内。适前尚书令魏昌公苻纂,自长安奔晋阳,丕拜纂太尉,封东海王。就是苻定苻绍苻谟苻亮等,亦皆闻风反正,自河北遣使谢罪。四苻降燕见前回。还有中山太守王兖,固守博陵,为秦拒燕,上表沥陈。丕授兖为平州刺史,兼平东将军,且拜苻定为冀州牧,苻绍为冀州都督,苻谟为幽州牧,苻亮为幽平二州都督,并进爵郡公。秦左将军窦冲,秦州刺史王统,河州刺史毛衅,益州刺史王广,俱奔集陇右,合图规复。领军将军杨定,亦从燕营脱走,趋至陇上,即如南秦州刺史杨璧,也居然为秦效节,一古脑儿奉表晋阳,请讨姚苌。杨璧拒宏奉丕,可谓狡变。丕大喜过望,封杨定等俱为州牧,即令王永传檄州郡,声讨慕容氏及姚苌。小子有诗叹道:
cún wáng jì jué yì dāng rán, yī mài liú yí dé zài yán.
存亡继绝亦当然,一脉留贻得再延。
kě xī fú pī fēi lìng zhǔ, jìn yáng xīng tì jǐn yú nián.
可惜苻丕非令主,晋阳兴替仅逾年。
yù zhī xí wén zhōng rú hé mìng cí, qǐng kàn xià huí biàn zhī.
欲知檄文中如何命词,请看下回便知。
--------
fú shì shuāi wēi, bīng duān sì qǐ, zhèng yǔ dōng jìn yǐ guī fù zhī jī huì. xiè ān qǐng mìng běi zhēng, zhèng qí shí yě. gù fú pī qǐng yuán, jí shòu yì xiè xuán, qiǎn jiàng yuán yè. fú jiān kòu jìn, jǐn yuè nián yú, féi shuǐ zhī zhàn, jiǎo xìng yī jié, cǐ chóu cǐ hèn, hé kě jù wàng? shēng qí zuì ér tǎo zhī, shuí yuē bù yí? nǎi tān yī yè chéng, fǎn wèi kòu yuán, yǐ zú jiàn jī yú wài zú. qiě liú láo zhī yǒu yǒng xiān móu, mào xiǎn qīng jìn, zú wèi mù róng chuí suǒ suàn, qì shī dùn hái. hé luò yǐ běi, réng wèi zuǒ rèn, shì hé mò fēi xiè shì zhī shī cè yé? bǐ qín fú jiān yīn jiāo zhì bài, kùn shǒu cháng ān jiǎ shǐ zhāo jí sān fǔ, bèi chéng jiè yī, yóu kě tú cún, nǎi tú shì kǒu huì, fù huò chèn shū, cù bēn wǔ jiāng, shòu lǔ yáo shì xīn píng zhī yōu, jìn xǐ bù yǔ, yì hé yì zāi? wéi rú zhāng fū rén zhī xùn jié, zhōng shān gōng shēn zhī xùn xiào, suī yuē róng dí, yóu bǐng gāng cháng, jiān sǐ yǒu zhī, qí shàng zú zì háo hū?
苻氏衰微,兵端四起,正予东晋以规复之机会。谢安请命北征,正其时也。顾苻丕请援,即授意谢玄,遣将援邺。苻坚寇晋,仅越年余,淝水之战,侥幸一捷,此仇此恨,何可遽忘?声其罪而讨之,谁曰不宜?乃贪一邺城,反为寇援,已足见讥于外族。且刘牢之有勇鲜谋,冒险轻进,卒为慕容垂所算,弃师遁还。河洛以北,仍为左衽,是何莫非谢氏之失策耶?彼秦苻坚因骄致败,困守长安;假使招集三辅,背城借一,犹可图存,乃徒示口惠,复惑谶书,猝奔五将,受虏姚氏新平之幽,靳玺不予,亦何益哉?惟如张夫人之殉节,中山公诜之殉孝,虽曰戎狄,犹秉纲常,坚死有知,其尚足自豪乎?