strong chá qián yīn yì sēng xiàn jì shī jūn lǜ zuì hàn zāo qín strong
察钤音异僧献技 失军律醉汉遭擒
què shuō hòu zhào zhǔ shí lè, chéng jìn nèi luàn, lián duó sī yù qīng xú yǎn zhū zhōu, jiàn sān shí wǔ huí. fù qiǎn bīng jìn rǎo jiāng huái, gōng xiàn shòu chūn. jiàn sān shí jiǔ huí. yī miàn lìng shí hǔ děng lǜ zhòng sì wàn, cóng zhǐ guān xī xíng, wǎng gōng liú yào, lüè dìng hé dōng wǔ shí yú xiàn, jìn pò pú bǎn. yào dà fā shuǐ lù gè jūn, qīn zì dū lǐng, yóu wèi guān běi dù huáng hé, wèi pú bǎn yuán yīng. shí hǔ wén yào jūn dà zhì, bù miǎn zhèn jù, nǎi chè wéi tuì bīng. yào zhuī zhì gāo hòu, dé jí hǔ bīng, liǎng xià jiāo zhàn, hǔ bīng dà bài, piān jiàng shí zhān zhàn sǐ, yú zhòng yì shāng wáng dà bàn, fú shī èr bǎi yú lǐ, sàng shī zī xiè, bù kě shèng jì. hǔ táo bèn zhāo gē, yào chéng shèng nán xià, gōng jīn yōng chéng. hòu zhào shǒu jiāng shí shēng, jié lì dǐ yù, yào měng pū bù kè, yīn jué chuān qiān jīn yè wài de liú shuǐ, guàn rù chéng zhōng. chéng nèi bīng mín, xiǎn xiē ér biàn chéng yú biē, xìng kuī jīn yōng chéng sù lái jiān gù, bù zhì tān méi. shí shēng yí mín dēng fù, huī bīng chéng chéng, rì yè yán fáng, wū zì zhī chēng de zhù. yào jiàn jīn yōng nán bá, yòu fēn bīng zhuǎn gōng jí jùn hé nèi, hòu zhào xíng yáng tài shǒu yǐn jǔ, yě wáng tài shǒu zhāng jìn děng, jūn yíng jiàng yào jūn, yào shì dà zhèn, xiāng guó jiè yán.
却说后赵主石勒,乘晋内乱,连夺司豫青徐兖诸州,见三十五回。复遣兵进扰江淮,攻陷寿春。见三十九回。一面令石虎等率众四万,从轵关西行,往攻刘曜,略定河东五十余县,进迫蒲坂。曜大发水陆各军,亲自督领,由卫关北渡黄河,为蒲坂援应。石虎闻曜军大至,不免震惧,乃撤围退兵。曜追至高候,得及虎兵,两下交战,虎兵大败,偏将石瞻战死,余众亦伤亡大半,伏尸二百余里,丧失资械,不可胜计。虎逃奔朝歌,曜乘胜南下,攻金墉城。后赵守将石生,竭力抵御,曜猛扑不克,因决穿千金堨外的流水,灌入城中。城内兵民,险些儿变成鱼鳖,幸亏金墉城素来坚固,不致坍没。石生移民登阜,麾兵乘城,日夜严防,兀自支撑得住。曜见金墉难拔,又分兵转攻汲郡河内,后赵荥阳太守尹矩,野王太守张进等,均迎降曜军,曜势大振,襄国戒严。
shì shí shí lè yòu zhǎng shǐ zhāng bīn, yǐ jīng bìng mò, lēi rú shī zuǒ yòu shǒu, cháng lín sàng dà tòng dào:" tiān bù yù wǒ chéng shì me? hé gù duó wǒ yòu hóu?" bù lìng rǔ sǐ, lǎo tiān shà shì yǒu qíng. jì ér lìng sī mǎ chéng xiá, dài wéi yòu zhǎng shǐ, xiá zhì jì bù jí zhāng bīn, dàn yīn mèi wèi lēi qiè, dé yù zhèng quán. lēi měi yǔ xiá yì jí guó shì, yì jiàn bù hé, zhé liú tì dào:" yòu hóu jù shě wǒ cháng shì, nǎi lìng wǒ yǔ cǐ bèi gòng yì, qǐ fēi tiān shù?" yòu yào guī jiù yú tiān, tiān qǐ cháng lái gù rǔ me? jí yào wéi jīn yōng, lēi nǐ qīn chū wèi yuán, chéng xiá děng rù jiàn dào:" liú yào chéng shèng nán xíng, yī shí nán yǔ zhēng fēng, wéi jīn yōng chéng jiān liáng zú, bù zhì jù xiàn, dài yào shī lǎo lì pí, zì rán tuì qù. dài wáng bù yí qīn dòng, yī huò zào lǜ, nán bǎo wàn quán, dà yè fǎn cóng cǐ shī bài le." lēi nù chì dào:" rǔ děng hé zhī? xiū lái wàng yán!" xiá shàng yù zài jiàn, lēi jìng bá jiàn zhì àn, jī yù dòng shǒu shā xiá, xiá nǎi qiè tuì.
是时石勒右长史张宾,已经病殁,勒如失左右手,尝临丧大恸道:“天不欲我成事么?何故夺我右侯?”不令汝死,老天煞是有情。既而令司马程遐,代为右长史,遐智计不及张宾,但因妹为勒妾,得预政权。勒每与遐议及国事,意见不合,辄流涕道:“右侯遽舍我长逝,乃令我与此辈共议,岂非天数?”又要归咎于天,天岂常来顾汝么?及曜围金墉,勒拟亲出为援,程遐等入谏道:“刘曜乘胜南行,一时难与争锋,惟金墉城坚粮足,不致遽陷,待曜师老力疲,自然退去。大王不宜亲动,一或躁率,难保万全,大业反从此失败了。”勒怒叱道:“汝等何知?休来妄言!”遐尚欲再谏,勒竟拔剑置案,几欲动手杀遐,遐乃怯退。
xiān shì cān jūn xú guāng, zuì hòu wàng qíng, zhì wǔ lēi yì, wèi lēi suǒ yōu. zhì shì lēi fù yì guāng, shì lìng chū yù, zhào yǔ shāng yì dào:" liú yào chéng gāo hòu shèng zhàng, jìn wéi luò yáng, kàn sì fēng bù kě dāng, dàn gū sī yào dài jiǎ shí wàn, wéi gōng yī chéng, duō rì bù kè, shì bì xiè dài. ruò lǜ wǒ ruì zú, jī bǐ dài bīng, wú lǜ bù shèng. tǎng chí zhì luò yáng bù shǒu, yào bì gǔ yǒng qián lái, xí juǎn hé běi, zhí zhì jì zhōu, wǒ jūn wèi bǐ suǒ shè, bù zhàn bì kuì, dà shì qù le. chéng xiá děng bù yù wǒ xíng, qīng yì yǐ wéi hé rú?" guāng yīng shēng dào:" dài wáng suǒ liào, què shì shèng suàn, shì xiǎng liú yào jì zhàn shèng gāo hòu, bù néng jìn lín xiāng guó, nǎi fǎn wǎng gōng jīn yōng, xiǎn jiàn shì wú néng wéi ne. chéng shǐ dài wáng dū bīng qīn zhēng, bǐ bì wàng qí bēn bài, píng dìng tiān xià, zài cǐ yī jǔ, hé bì duō yí." lēi níng xiào dào:" rú qīng cái hé gū xīn lī." suì xià lìng diào jí rén mǎ, kè rì qǐ xíng.
先是参军徐光,醉后忘情,致忤勒意,为勒所幽。至是勒复忆光,释令出狱,召与商议道:“刘曜乘高候胜仗,进围洛阳,看似锋不可当,但孤思曜带甲十万,围攻一城,多日不克,势必懈怠。若率我锐卒,击彼怠兵,无虑不胜。倘迟至洛阳不守,曜必鼓勇前来,席卷河北,直至冀州,我军为彼所慑,不战必溃,大事去了。程遐等不欲我行,卿意以为何如?”光应声道:“大王所料,确是胜算,试想刘曜既战胜高候,不能进临襄国,乃反往攻金墉,显见是无能为呢。诚使大王督兵亲征,彼必望旗奔败,平定天下,在此一举,何必多疑。”勒狞笑道:“如卿才合孤心哩。”遂下令调集人马,克日启行。
lēi píng shí cháng jìng lǐ xī sēng fú tú chéng, yīn fù jiāng chū shī xiū jiù, lìng tā yù jué. chéng hū zuò fàn yǔ dào:" xiù zhī tì lì gāng, pū gǔ qú tū dāng." lēi tīng le máng rán bù jiě, qǐng chéng shì míng yì yì. chéng nǎi dá dào:" xiù zhī biàn shì bīng, tì lì gāng shì chū xíng de yì yì, pū gǔ zhǐ liú yào hú wèi, qú tū dāng jiù shì zhuō rén yì. yī cǐ jiě shì, dìng néng chū bīng jù yào le." lēi yòu wèn chū zì hé jīng? chéng dá chēng shì xiāng lún sì líng yīn. líng yīn kě zuò yù chèn me? lēi jiāng xìn jiāng yí. chéng zì yán shàng yǒu yī fǎ, kě chān wèi lái, dāng yóu lēi qǐng lìng yī shì, chéng wèi xū zhǎn qī qī rì, qī rì nèi lìng yī tóng zǐ chí zhāi, zhāi qī mǎn, fāng néng chān shì, yú shì rú fǎ shī xíng. zhǎ yǎn jiān yǐ shì qī rì, chéng jí rù jiàn, zài lēi qián xíng fǎ, lìng zuǒ yòu qǔ guò má yóu jí yān zhī, èr wù chān hé, zhì zhū zhǎng xīn, yòu yòng liǎng shǒu mó cā, hǎo yī xiē fāng cái qǐ zhǎng, càn rán yǒu guāng. lēi děng zhī jiàn tā zhǎng zhōng guāng máng, kàn bu chū shèn me qí yì, dú chí zhāi qī rì de tóng zǐ, gù shì chéng zhǎng, bù jīn dà chà dào:" nèi yǒu wú shù bīng mǎ, zhuō zhù yī xū zhǎng miàn bái de dà rén." chéng jí yǔ lēi dào:" zhè jiù shì liú yào le." zhǎng zhōng yǒu rú cǐ huàn yǐng, wú guài rú lái fó néng zhuō sūn wù kōng. lēi nǎi dà xǐ, jí lìng qīn jiāng shí kān shí cōng, wǎng huì yù zhōu cì shǐ táo bào děng, gè lǜ bù zhòng qū xíng yáng, fù chì shí hǔ jìn jù shí mén, zì tǒng bù qí sì wàn, chū fā xiāng guó, xià lìng gǎn jiàn zhě zhǎn, chéng xiá děng zì rán bù gǎn zài yán, yī rèn lēi shàng mǎ dēng tú qù le.
勒平时常敬礼西僧佛图澄,因复将出师休咎,令他预决。澄忽作梵语道:“秀支替戾冈,仆谷劬秃当。”勒听了茫然不解,请澄释明意义。澄乃答道:“秀支便是兵,替戾冈是出行的意义,仆谷指刘曜胡位,劬秃当就是捉人意。依此解释,定能出兵拒曜了。”勒又问出自何经?澄答称是相轮寺铃音。铃音可作预谶么?勒将信将疑。澄自言尚有一法,可觇未来,当由勒请令一试,澄谓须展期七日,七日内令一童子持斋,斋期满,方能觇视,于是如法施行。眨眼间已是七日,澄即入见,在勒前行法,令左右取过麻油及胭脂,二物搀合,置诸掌心,又用两手摩擦,好一歇方才启掌,粲然有光。勒等只见他掌中光芒,看不出甚么奇异,独持斋七日的童子,顾视澄掌,不禁大诧道:“内有无数兵马,捉住一须长面白的大人。”澄即语勒道:“这就是刘曜了。”掌中有如此幻影,无怪如来佛能捉孙悟空。勒乃大喜,即令亲将石堪石聪,往会豫州刺史桃豹等,各率部众趋荥阳,复饬石虎进据石门,自统步骑四万,出发襄国,下令敢谏者斩,程遐等自然不敢再言,一任勒上马登途去了。
dàn fú tú chéng jiū shì hé rén, néng yǒu zhè bān mì shù? xiāng chuán chéng shēng cháng tiān zhú, běn xìng bó shì, zhì jìn huái dì yǒng jiā sì nián, shǐ zhì luò yáng, zì yún bǎi yǒu yú suì, néng fú qì shè shēng, lián rì bù shí. měi chí shén zhòu, yì shǐ guǐ shén, fù páng yǒu yī kǒng, yòng xù sāi zhù, yè jiān bá xù lù kǒng, guāng zhào yī shì. yòu cháng zhì liú shuǐ cè, cóng kǒng zhōng qǔ chū zàng fǔ, jiù shuǐ xǐ jìng, hái nà fù zhōng, luò rén chēng wéi qí sēng. zhì luò zhōng dà luàn, tóu yī lēi jiāng guō hēi. hēi cóng lēi sì chū, měi yù zhī xíng bīng jí xiōng, lēi dāng rán yí wèn. hēi wèi yóu chéng suǒ shòu, yīn jí zhào chéng xiāng jiàn, shì yǐ dào fǎ. chéng qǔ bō shèng shuǐ, fén xiāng chí zhòu, lì jiàn bō zhōng shēng chū qīng lián, huā guāng yào rì, lēi nǎi jīng fú. sì shì lēi yǒu jǔ dòng, chéng zhé xiān zhī. lēi wèi zhào wáng zhì wǔ nián, xiāng guó dà hàn, lè lìng chéng dǎo yǔ, chéng yán dǎo qiú wú yì, bié yǒu liáng fǎ. suì lǜ tú lǚ wǎng shí jǐng gǎng, jué de sǐ lóng yī tiáo, zhǎng yuē chǐ yú, qǔ zhì shuǐ yú, bàn rì fù sū. chéng xiàng lóng zhòu sòng, yòng jiǔ wèi diàn, mò jiàn lóng yī yuè shàng shēng, téng wǎng tiān kōng, jí jiàn yīn mái sì sāi, dà yǔ qīng pén, tián yě zhān zú. yīn gǎi míng tiān jǐng gǎng wèi lóng gǎng. guò le shù nián, xiāng guó chéng háo, shuǐ yuán zhòu hé, lēi yòu qiú chéng shè fǎ. chéng xiào dá dào:" chéng háo wú shuǐ, chì lóng wǎng qǔ biàn liǎo." lēi běn zì shì lóng, yí chéng yǒu xīn cháo nòng, yì xiào yǔ dào:" zhèng yīn lóng bù néng qǔ shuǐ, suǒ yǐ shāng zhū gāo sēng." chéng nǎi zhèng sè dào:" zhè shì shí yǔ, bìng fēi xì yán. shuǐ quán wú lùn dà xiǎo, bì yǒu shén lóng jū zhù, jīn chéng qiàn shuǐ yuán, zài xī běi wǔ lǐ tuán wán cí xià, ruò fēi chì lóng qǔ shuǐ, shuǐ hé cóng lái?" shuō bì zì chū. suí yǐn dì zǐ fǎ shǒu děng shù rén, jìng zhì tuán wán cí xià, zì zuò shéng chuáng, shāo ān xī xiāng, kǒu zhōng niàn niàn yǒu cí, xù xù bù jué. zhí zhì sān rì sān yè, fāng yǒu xiǎo shuǐ liú dòng, yī xiǎo lóng zhǎng wǔ liù cùn, suí shuǐ chū mò, rén mín xiāng shuài qū guān. chéng jìn lìng bī shì, bú dào bàn rì, shuǐ shì zhòu zhǎng, xiōng yǒng péng pài, liú mǎn huáng qiàn, lóng yì bù zhī qù xiàng le. chéng fǎn bào shí lè, lēi yì jiā jìng lǐ, hào wèi dà hé shàng, zhè qiě dài hòu zài biǎo. shì jiàn shí liù guó chūn qiū zhōng.
但佛图澄究是何人,能有这般秘术?相传澄生长天竺,本姓帛氏,至晋怀帝永嘉四年,始至洛阳,自云百有余岁,能服气摄生,连日不食。每持神咒,役使鬼神,腹旁有一孔,用絮塞住,夜间拔絮露孔,光照一室。又尝至流水侧,从孔中取出脏腑,就水洗净,还纳腹中,洛人称为奇僧。至洛中大乱,投依勒将郭黑。黑从勒四出,每预知行兵吉凶,勒当然疑问。黑谓由澄所授,因即召澄相见,试以道法。澄取钵盛水,焚香持咒,立见钵中生出青莲,花光曜日,勒乃惊服。嗣是勒有举动,澄辄先知。勒为赵王至五年,襄国大旱,勒令澄祷雨,澄言祷求无益,别有良法。遂率徒侣往石井岗,掘得死龙一条,长约尺余,取置水盂,半日复苏。澄向龙咒诵,用酒为奠,蓦见龙一跃上升,腾往天空,即见阴霾四塞,大雨倾盆,田野沾足。因改名天井岗为龙岗。过了数年,襄国城壕,水源骤涸,勒又求澄设法。澄笑答道:“城壕无水,敕龙往取便了。”勒本字世龙,疑澄有心嘲弄,亦笑语道:“正因龙不能取水,所以商诸高僧。”澄乃正色道:“这是实语,并非戏言。水泉无论大小,必有神龙居住,今城堑水源,在西北五里团丸祠下,若非敕龙取水,水何从来?”说毕自出。随引弟子法首等数人,径至团丸祠下,自坐绳床,烧安息香,口中念念有词,絮絮不绝。直至三日三夜,方有小水流动,一小龙长五六寸,随水出没,人民相率趋观。澄禁令逼视,不到半日,水势骤涨,汹涌澎湃,流满隍堑,龙亦不知去向了。澄返报石勒,勒益加敬礼,号为大和尚,这且待后再表。事见《十六国春秋》中。
qiě shuō zhào wáng liú yào, zì jù wèi chēng zūn hòu, qǐ chū hái cóng shàn nà jiàn, yòng yóu zǐ yuǎn wèi chē qí dà jiàng jūn, tǎo píng dī qiāng. yī shì zhōng qiáo yù hé bāo děng yán, bà jiàn gōng shì. yòu zài cháng lè gōng dōng yú lì tài xué, wèi yāng gōng xī yú lì xiǎo xué, fán bǎi xìng nián zài shí sān yǐ shàng, èr shí wǔ yǐ xià, cōng yǐng kě jiào, jù lìng rù xué yì yè, gòng dé qiān wǔ bǎi rén. mìng zhòng shū jiān liú jūn lǐng guó zǐ jì jiǔ, sàn qí shì láng dǒng jǐng dào wèi chóng wén jì jiǔ, jū rán zūn jīng jiǎng dào, yòng xià biàn yí. yào hòu yáng shì, suī dé zhuān chǒng gàn zhèng, jiū jìng yě méi yǒu shèn me quán lì, yào lì yáng shì wèi hòu, jiàn sān shí èr huí. zài wèi sì nián, jìng nèi shàng chēng píng ān, bù guò yǔ hòu zhào yǐ chéng chóu xì, lǚ yǒu bīng zhēng. shì nián wǔ yuè, zhōng nán shān hū bēng. cháng ān rén liú zhōng, cóng shān bēng chù shí dé bái yù yī fāng, shàng yǒu zhuàn wén yún:" huáng wáng huáng wáng, bài zhào chāng, jǐng shuǐ jié, gòu wǔ liáng. è yǒu xiǎo shuāi, kùn xiāo sàng míng. wū hū wū hū, chì niú fèn yǐn qí jǐn hū." zhōng mò míng qí miào, dàn jī yù xiàn yào. yào chén dōu chēng wéi shí lè jiāng miè, nǎi yǒu cǐ zhēng, yīn lián piān rù hè. yào yě yǐ wéi tiān xī zhēn xiáng, tè zhāi jiè qī rì, zhì tài miào zhōng bài shòu ruì yù, mìng zhōng wèi fèng ruì dài fū. hǎo xiàng zuò mèng. dú zhōng shū jiān liú jūn shàng shū dào:
且说赵王刘曜,自据位称尊后,起初还从善纳谏,用游子远为车骑大将军,讨平氐羌。依侍中乔豫和苞等言,罢建宫室。又在长乐宫东隅立太学,未央宫西隅立小学,凡百姓年在十三以上,二十五以下,聪颖可教,俱令入学肄业,共得千五百人。命中书监刘均领国子祭酒,散骑侍郎董景道为崇文祭酒,居然尊经讲道,用夏变夷。曜后羊氏,虽得专宠干政,究竟也没有甚么权力,曜立羊氏为后,见三十二回。在位四年,境内尚称平安,不过与后赵已成仇隙,屡有兵争。是年五月,终南山忽崩。长安人刘终,从山崩处拾得白玉一方,上有篆文云:“皇亡皇亡,败赵昌,井水竭,构五梁。咢酉小衰,困嚣丧鸣。呜呼呜呼,赤牛奋靷其尽乎。”终莫名其妙,但赍玉献曜。曜臣都称为石勒将灭,乃有此征,因联翩入贺。曜也以为天锡祯祥,特斋戒七日,至太庙中拜受瑞玉,命终为奉瑞大夫。好象做梦。独中书监刘均上书道:
chén wén guó zhǔ shān chuān, gù shān bēng chuān jié, guó jūn wèi zhī bù jǔ. zhōng nán jīng shī zhī zhèn, guó zhī suǒ zhān, wú gù ér bēng, qí xiōng kě zhī. xī sān dài zhī jì, qí zāi yě rú shì, jīn zhāo chén jiē yán xiáng ruì, chén dú yán fēi, chéng shàng wǔ shèng zhǐ, xià wéi zhòng yì. rán chén bù dá dà lǐ, qiè suǒ wèi tóng. hé zé, yù zhī yú shān shí yě, yóu jūn zhī yú chén xià. shān bēng shí huài, xiàng guó qīng rén luàn, huáng wáng huáng wáng. bài zhào chāng zhě, cǐ yán wáng shì jiāng wèi zhào suǒ bài, zhào yīn zhī ér chāng dà. jīn dà zhào dōu yú qín yōng, ér lēi kuà quán zhào zhī dì, zhào chāng zhī yīng, dāng zài shí lè, bù zài wǒ yě. jǐng shuǐ jié, gòu wǔ liáng zhě, jǐng wèi dōng jǐng, qín zhī fēn yě, wǔ wèi wǔ chē, liáng wèi dà liáng, wǔ chē dà liáng, zhào zhī fēn yě, cǐ yán qín jiāng jué miè yǐ gòu chéng zhào yě. è zhě suì zhī cì, míng zuò è yě, yán suì yù zuò è yǒu zhī nián, dāng yǒu bài jūn shā jiāng zhī shì. kùn wèi kùn dūn, suì zài zi zhī nián míng, xuán xiāo yì zài zi zhī cì, yán suì yù yú zi, guó dāng sàng wáng. chì niú fèn yǐn, wèi chì fèn ruò, zài chǒu zhī suì míng yě. niú wèi qiān niú, dōng běi wéi zhī sù, chǒu zhī fēn yě, yán suì zài yú chǒu, dāng miè zhī dài jìn, wú fù yí yě. tài suì zài yǒu yuē zuò è, zài zǐ yuē kùn dūn, zài chǒu yuē chì fèn, ruò yǔ jiàn ěr yǎ. cǐ qí chéng wù zhēng zhēng, yù bì xià qín xiū dé huà yǐ ráng zhī ěr. zòng wèi jiā xiáng, shàng yuàn bì xià xī tì yǐ dá zhī. shū yuē:" suī xiū wù xiū", yuàn bì xià zhuī zōng zhōu dàn méng jīn zhī měi, juān bǐ guó gōng mèng miào zhī xiōng, jǐn guī mù yù yǐ dài yāo yán zhī zhū, zé guó jiā xìng shèn!
臣闻国主山川,故山崩川竭,国君为之不举。终南京师之镇,国之所瞻,无故而崩,其凶可知。昔三代之季,其灾也如是,今朝臣皆言祥瑞,臣独言非,诚上忤圣旨,下违众议。然臣不达大理,窃所未同。何则,玉之于山石也,犹君之于臣下。山崩石坏,象国倾人乱,皇亡皇亡。败赵昌者,此言王室将为赵所败,赵因之而昌大。今大赵都于秦雍,而勒跨全赵之地,赵昌之应,当在石勒,不在我也。井水竭,构五梁者,井谓东井,秦之分也,五谓五车,梁谓大梁,五车大梁,赵之分也,此言秦将绝灭以构成赵也。咢者岁之次,名作咢也,言岁驭作咢酉之年,当有败军杀将之事。困谓困敦,岁在子之年名,玄嚣亦在子之次,言岁驭于子,国当丧亡。赤牛奋靷,谓赤奋若,在丑之岁名也。牛谓牵牛,东北维之宿,丑之分也,言岁在于丑,当灭之殆尽,无复遗也。太岁在酉曰作咢,在子曰困敦,在丑曰赤奋,若语见《尔雅》。此其诚悟蒸蒸,欲陛下勤修德化以禳之耳。纵为嘉祥,尚愿陛下夕惕以答之。《书》曰:“虽休勿休”,愿陛下追踪周旦盟津之美,捐鄙虢公梦庙之凶,谨归沐浴以待妖言之诛,则国家幸甚!
yào lǎn bì jūn shū, dào yě wǔ rán dòng róng. tíng chén hé jūn kuáng yán gǔ shuō, wū wàng yāo ruì, yīng zuò dà bù jìng lùn. yào què wèi bù wèn zāi xiáng, jūn dāng shēn jiè, zěn de jiā zuì liú jūn. yuè nián, yòu cóng bīng zhōu xiàn rù yù xǐ yī méi, wén wèi zhào shèng èr zì. yào nǎi bù fù chēng ruì, dàn shōu zhù kù zhōng bà le. jì ér zhēng fú chóu chí wáng yáng nán dí, yòu yīn qín zhōu cì shǐ chén ān pàn luàn, qīn wǎng tǎo píng. chì tíng qiāng qiú yáo yì zhòng, yì chēng chén shòu fēng. yáo yì zhòng jiàn qián wén. liáng zhōu mù zhāng shí, wèi zhàng xià jiāng yán shè suǒ qiāng, zhāng shí jiàn dì sān huí. shí dì zhāng mào, píng dìng nèi luàn, sì wèi liáng zhōu cì shǐ. yào fù shuài lǐng shù zú èr shí bā wàn, jìn gōng liáng zhōu. mào dàn yào bīng wēi, fèng biǎo chēng fān, yào nǎi tuì bīng. zì shì jiàn jí jiāo yíng, shěn miǎn jiǔ sè. yáng hòu bìng sǐ, gèng lì shì zhōng liú chǎng zhí nǚ liú shì wèi hòu. cái yuè yī nián, liú shì yòu bìng bù néng qǐ, liú yǒu yí yán, qǐng nà cóng mèi liú fāng. fāng nǚ zī sè, bǐ zǐ xiù měi, nián fǔ shí sān, yǐ zhǎng qī chǐ bā cùn, chuí shǒu guò xī, fā yǔ shēn qí. yào dāng rán nà rù, jí cè wèi jì hòu, shí yǐ wèi guāng chū shí yī nián. guāng chū wèi liú yào nián hào, jiàn sān shí èr huí. yào mìng piào qí jiāng jūn liú shù wèi dà sī tú, shì zhōng liú chǎng wèi tài bǎo, zhào gōng qīng yǐ xià zǐ dì, rù quē qīn xuǎn, jiàn yǒu cái wǔ chū zhòng, biàn shǐ wèi qīn yù láng, bèi jiǎ chéng mǎ, suí tóng chū rù. shàng shū hǎo shù, dōu shuǐ shǐ zhě zhī dāng děng, wèi rén zhǔ bù yí rì jìn wǔ rén, zhì chù yào nù, lè lìng fú dú zì jìn. shì xī, yào mèng jiàn kōng zhōng jiàng xià sān shén, tǒng shì jīn miàn dān chún, dōng xiàng qūn xún, bù yán jí tuì. dāng xià huǎng hū qián zhuī, qū shēn xià bài, fǔ lǚ sān rén zú jī. é ér jīng wù, xì sī mèng zhào, biàn bù chū shén me jí xiōng. yì chén, zhào rù gōng qīng, lìng tā xiáng mèng. yī bān xié chén mèi zi, wú fēi qū yì xiàn yú, jiāo kǒu chēng hè, wéi tài shǐ lìng rèn yì, wèi mèng zhào bù xiáng, liè chén jiàn jiě, dà lüè shuō shì:
曜览毕均书,倒也怃然动容。廷臣劾均狂言瞽说,诬妄妖瑞,应作大不敬论。曜却谓不问灾祥,均当深戒,怎得加罪刘均。越年,又从并州献入玉玺一枚,文为赵盛二字。曜乃不复称瑞,但收贮库中罢了。既而征服仇池王杨难敌,又因秦州刺史陈安叛乱,亲往讨平。赤亭羌酋姚弋仲,亦称臣受封。姚弋仲见前文。凉州牧张寔,为帐下将阎涉所戕,张寔见第三回。寔弟张茂,平定内乱,嗣为凉州刺史。曜复率领戍卒二十八万,进攻凉州。茂惮曜兵威,奉表称藩,曜乃退兵。自是渐即骄盈,沈湎酒色。羊后病死,更立侍中刘昶侄女刘氏为后。才阅一年,刘氏又病不能起,留有遗言,请纳从妹刘芳。芳女姿色,比姊秀美,年甫十三,已长七尺八寸,垂手过膝,发与身齐。曜当然纳入,即册为继后,时已为光初十一年。光初为刘曜年号,见三十二回。曜命骠骑将军刘述为大司徒,侍中刘昶为太保,召公卿以下子弟,入阙亲选,见有材武出众,便使为亲御郎,被甲乘马,随同出入。尚书郝述,都水使者支当等,谓人主不宜日近武人,致触曜怒,勒令服毒自尽。是夕,曜梦见空中降下三神,统是金面丹唇,东向逡巡,不言即退。当下恍惚前追,屈身下拜,俯履三人足迹。俄而惊寤,细思梦兆,辨不出什么吉凶。翌晨,召入公卿,令他详梦。一班谐臣媚子,无非曲意献谀,交口称贺,惟太史令任义,谓梦兆不祥,列陈见解,大略说是:
sān zhě lì yùn tǒng zhī jí yě, dōng wèi zhèn wèi, wáng zhě zhī shǐ cì yě. jīn wèi duì wèi, wù shuāi luò yě. dān chún bù yán, shì zhī bì yě. qūn xún yī ràng, tuì shě zhī dào yě. wèi zhī bài zhě, qū fú yú rén yě. lǚ jī ér xíng, shèn wù chū jiāng yě. dōng jǐng, qín zhī fēn yě, wǔ chē, zhào zhī fēn yě, qín bīng bì dà qǐ, wáng zhǔ sàng shī, liú bài zhào dì, yuǎn zhì sān nián, jìn qī bǎi rì, qí yīng bù yuǎn, xìng shú sī ér shèn fáng zhī!
三者历运统之极也,东为震位,王者之始次也。金为兑位,物衰落也。丹唇不言,事之毕也。逡巡揖让,退舍之道也。为之拜者,屈服于人也。履迹而行,慎勿出疆也。东井,秦之分也,五车,赵之分也,秦兵必大起,亡主丧师,留败赵地,远至三年,近七百日,其应不远,幸熟思而慎防之!
yào wén yán dà jù, jí qīn sì èr jiāo, xiū shàn shén cí, biàn dǎo míng shān dà chuān, dà shè sǐ zuì yǐ xià, jiǎn miǎn bǎi xìng bàn zū. tú wù biǎo miàn, yǒu hé yì chù? yuè nián, chūn lìng dà hàn, hǎo jǐ yuè bú jiàn gān lín, yào piān fēn bīng xí chóu chí, gōng liáng zhōu, lüè hé nán, yī xiē ér bù jiā zhěn xù, dàn lìng chū lüè jìng wài, duó de zǐ nǚ yù bó, hái chōng fǔ shí. guó rén yù yǒu hàn zāi, lìng tā sì chū zòng lüè, bù kě wèi fēi lǐ cái miào jué. yòu yuè nián chū bài shí hǔ, biàn shì wéi gōng jīn yōng chéng yī yì. bǔ xù liú yào shù nián jiān shì, shǐ zhī bài wáng zhī yóu lái. hòu zhào zhǔ shí lè, zì jiù jīn yōng. zhì dà yè dù hé, shí dāng zhòng dōng, hán fēng shì dāo, hé bīn gèng shén. jí lēi jūn jiāng dù, hū tiān qì zhuǎn wéi qíng hé, fēng jìng bīng pàn, ān rán dé jì. jì bì yòu kuáng fēng dà qǐ, chén yīn rú gù. lēi dà xǐ dào:" zhè shì tiān shén wǒ lī." cǐ fān cái xǐ yǒu tiān le. suì gǎi míng dà yè wèi líng chāng jīn. cān jūn xú guāng, yì suí lēi nán xíng, lēi gù yǔ guāng dào:" liú yào wén wǒ chū bīng, ruò yí bīng chéng gāo, jù guān jù wǒ, fāng wèi shàng cè yī luò wèi yíng, fù shuǐ zì gù, nǎi shì xià cè zuò shǒu luò yáng, shù shǒu dài qín, biàn chéng wú cè le." jì ér lēi zhì chéng gāo, huì jí zhū jūn, dé bù bīng liù wàn, qí bīng èr wàn qī qiān, gǔ xíng ér jìn, yí lù wú zǔ, bìng bú jiàn yǒu yào jūn. lēi jǔ shǒu shàng zhǐ, yòu zì zhǐ é, lián shēng hū tiān, tiān hé yán zāi. fù lìng bīng shì juàn jiǎ xián méi, cóng jiān dào chū gǒng zī jiān, zhòu yè bù xiū, zhí zhì luò shuǐ, yáo jiàn yào bīng jù tuì zhù duì àn, lián yíng shí yú lǐ, chà bù duō yǒu shí duō wàn rén, gèng bù jīn dà xǐ dào:" yào zhēn yōng nú, wèi wǒ suǒ liào, zhū jiàng shì yǐ hǎo hè wǒ le." dà zhòng wén yán, tǒng xiàng lēi dào hè. lēi yáng biān dé yì, dū bù qí rù xuān yáng mén, yóu shǒu jiāng shí shēng chū jiē, yíng rù gù tài jí qián diàn, shēng zuò láo zhòng, xiū xī yī xiāo. yuè sù, nǎi bù shǔ bīng mǎ, zhěng dùn qì xiè, zhǔn qī míng rì chū zhàn. mìng shí hǔ lǜ bù zú sān wàn rén, zì chéng běi qū xī, gōng yào zhōng jūn, shí kān shí cōng gè lǐng qí bīng bā qiān rén, zì chéng xī qū běi, jī yào qián fēng. sān rén lǐng mìng guī yíng. lēi yòu yù jiè qīn zú, wǔ gēng zào fàn, lí míng bǎo cān, kāi chéng zhù zhàn.
曜闻言大惧,即亲祀二郊,修缮神祠,遍祷名山大川,大赦死罪以下,减免百姓半租。徒务表面,有何益处?越年,春令大旱,好几月不见甘霖,曜偏分兵袭仇池,攻凉州,略河南,一些儿不加轸恤,但令出掠境外,夺得子女玉帛,还充府实。国人遇有旱灾,令他四出纵掠,不可谓非理财妙诀。又越年出败石虎,便是围攻金墉城一役。补叙刘曜数年间事,使知败亡之由来。后赵主石勒,自救金墉。至大堨渡河,时当仲冬,寒风似刀,河滨更甚。及勒军将渡,忽天气转为晴和,风静冰泮,安然得济。济毕又狂风大起,沉阴如故。勒大喜道:“这是天神我哩。”此番才喜有天了。遂改名大堨为灵昌津。参军徐光,亦随勒南行,勒顾语光道:“刘曜闻我出兵,若移兵成皋,据关拒我,方为上策;依洛为营,负水自固,乃是下策;坐守洛阳,束手待擒,便成无策了。”既而勒至成皋,会集诸军,得步兵六万,骑兵二万七千,鼓行而进,一路无阻,并不见有曜军。勒举手上指,又自指额,连声呼天,天何言哉。复令兵士卷甲衔枚,从间道出巩訾间,昼夜不休,直至洛水,遥见曜兵俱退驻对岸,连营十余里,差不多有十多万人,更不禁大喜道:“曜真庸奴,为我所料,诸将士已好贺我了。”大众闻言,统向勒道贺。勒扬鞭得意,督步骑入宣阳门,由守将石生出接,迎入故太极前殿,升座劳众,休息一宵。越宿,乃部署兵马,整顿器械,准期明日出战。命石虎率步卒三万人,自城北趋西,攻曜中军,石堪石聪各领骑兵八千人,自城西趋北,击曜前锋。三人领命归营。勒又预戒亲卒,五更造饭,黎明饱餐,开城助战。
zhè yī biān yǐ ān pái jiù xù, nà yī biān shàng zá luàn wú zhāng. liú yào wéi gōng jīn yōng, yǐ guò le sān yuè yǒu yú, tā jiàn jiān chéng nán xià, suǒ xìng zhì zhū dù wài, zhèn rì yǔ qún chén yǐn bó, hān zuì wú dù, bù xù shì zú. zuǒ yòu huò jìn yán xiāng guī, yào chì wèi wàng yǔ, lián shā shù rén. jí wén lēi dù hé qīn zhì, fāng nǐ qiǎn bīng zēng shù, dǔ jié lè bīng. yì shàng wèi dìng, lè bīng yǐ dǐ luò shuǐ, qián qū dié shǐ, bèi yào hòu qí huò dé yī rén, xiàn rù yíng zhōng. yào qīn wèn dào:" dà hú zì lái me? lǜ zhòng jǐ hé?" dié shǐ dá dào:" dài wáng zì lái, bīng shì shén shèng." yào wén yán bù jīn shī sè, biàn xià lìng chè wéi, tuì yíng luò shuǐ xī àn. xù chū yào jūn qíng xíng, fāng yǔ shàng wén jiē sǔn. dào le lè bīng rù chéng, yào shàng wú bù zhì, réng rán pàn mìng yǐn jiǔ. lín zhàn de zǎo chén, yǐ wén shí hǔ shí kān děng liǎng lù shā lái, hái yào yǐn jiǔ shù dòu, hē dé zuì yì xūn xūn, fāng pī jiǎ shàng mǎ. mǎ wú gù bēi míng, lì zhù bù dòng, jīng yào huī le shù biān, fǎn jiàn mǎ dào tuì xià qù, yī qián yī què, jī hū bǎ yào xiān luò, kuī de zuǒ yòu jiāng yào fú zhù, cāng cù xià mǎ, gǎi chéng tā qí. yǐ zhào bù xiáng. yào yí shì jiǔ lì wèi zú, zhì mǎ zuò guài, zài mìng zuǒ yòu jìn jiǔ yī dòu, yī qì hē gàn, nǎi cè mǎ chū yíng, jìng yì xī yáng mén. shuō shí chí, nà shí kuài, shí hǔ cóng zuǒ shā dào, shí kān shí cōng cóng yòu shā lái. yào bīng dǐ dǎng bú zhù, fēn fēn kuì luàn. yào yǐ làn zuì rú ní, bù zhī jìn tuì, dàn xiàng xī yáng mén chí qù, bù fáng shí lè dài zhe qīn bīng, yóu chāng hé mén rào zhì xī yáng mén, yíng tóu jī yào. yào zuì yǎn méng lóng, wàng bù chū shèn me shí lè, wéi tīng dé yī shēng dà hè dào:" liú yào kuài lái shòu sǐ!" zhè yī yǔ chuán rù ěr gǔ, cái bǎ shí fēn jiǔ yì, xià tuì sān fēn. yòu jiàn qián miàn bīng shì, hǎo jǐ gè gǔn xià tou lú, nǎi pāi mǎ fǎn bēn, máng bù zé lù, zhǐ guǎn yán luò shuǐ biān luàn pǎo. yòu tīng bèi hòu yǒu rén jiào dào:" liú yào xiū zǒu!" yào yě bù gǎn huí tóu, fēi mǎ bēn táo. nà hòu miàn dí jiàn zú, jiē lián shè lái, kě hèn bèi shàng bù shēng yǎn jīng, wú cóng shǎn bì, tú shòu le sān chù jiàn shāng. mǎ yì zhōng le shù jiàn, fù tòng luàn yuè, gāo dī bù biàn, jìng zhì xiàn rù shí qú. yào huāng máng tí jiāng, mǎ zú suī dé bá chū, mǎ lì yǐ jié, zhuì dào shuǐ bīn, yào yì dāng rán tóng zhuì. kě qiǎo shuǐ jié chéng bīng, jiāng rén mǎ yī tóng gē zhù, bù zhì shěn nì. hái shì nì sǐ de hǎo. nài zuǒ yòu jù yǐ táo sàn, wú rén xiāng jiù. é ér zhuī bīng chí dào, yòng zhe náo gōu děng jiàn, jiāng yào gōu qǐ. yào shēn shàng yòu shòu chuàng shí yú, wò zài dì shàng, yóu tā kǔn fù, miǎn qiǎng kāi yǎn yī qiáo, miàn qián lì zhe yī mǎ, mǎ shàng zuò zhe yī yuán dà jiàng, zhèng shì hòu zhào dū wèi shí kān. kān jiàn yào xī bēn, lǜ mǎ zhuī lái, yòng jiàn shè dào liú yào, suì dé qín yào bào gōng.
这一边已安排就绪,那一边尚杂乱无章。刘曜围攻金墉,已过了三月有余,他见坚城难下,索性置诸度外,镇日与群臣饮博,酣醉无度,不恤士卒。左右或进言相规,曜斥为妄语,连杀数人。及闻勒渡河亲至,方拟遣兵增戍,堵截勒兵。议尚未定,勒兵已抵洛水,前驱谍使,被曜候骑获得一人,献入营中。曜亲问道:“大胡自来么?率众几何?”谍使答道:“大王自来,兵势甚盛。”曜闻言不禁失色,便下令撤围,退营洛水西岸。叙出曜军情形,方与上文接笋。到了勒兵入城,曜尚无布置,仍然拚命饮酒。临战的早晨,已闻石虎石堪等两路杀来,还要饮酒数斗,喝得醉意醺醺,方披甲上马。马无故悲鸣,立住不动,经曜挥了数鞭,反见马倒退下去,一前一却,几乎把曜掀落,亏得左右将曜扶住,仓猝下马,改乘他骑。已兆不祥。曜疑是酒力未足,致马作怪,再命左右进酒一斗,一气喝干,乃策马出营,径诣西阳门。说时迟,那时快,石虎从左杀到,石堪石聪从右杀来。曜兵抵挡不住,纷纷溃乱。曜已烂醉如泥,不知进退,但向西阳门驰去,不防石勒带着亲兵,由阊阖门绕至西阳门,迎头击曜。曜醉眼蒙眬,望不出甚么石勒,惟听得一声大喝道:“刘曜快来受死!”这一语传入耳鼓,才把十分酒意,吓退三分。又见前面兵士,好几个滚下头颅,乃拍马返奔,忙不择路,只管沿洛水边乱跑。又听背后有人叫道:“刘曜休走!”曜也不敢回头,飞马奔逃。那后面的箭镞,接连射来,可恨背上不生眼睛,无从闪避,徒受了三处箭伤。马亦中了数箭,负痛乱跃,高低不辨,竟致陷入石渠。曜慌忙提缰,马足虽得拔出,马力已竭,坠倒水滨,曜亦当然同坠。可巧水结成冰,将人马一同搁住,不致沈溺。还是溺死的好。奈左右俱已逃散,无人相救。俄而追兵驰到,用着挠钩等件,将曜钩起。曜身上又受创十余,卧在地上,由他捆缚,勉强开眼一瞧,面前立着一马,马上坐着一员大将,正是后赵都尉石堪。堪见曜西奔,率马追来,用箭射倒刘曜,遂得擒曜报功。
yào bīng yī bàn táo qù, yī bàn bèi shā. lēi nǎi xià lìng dào:" wǒ zhǐ yù qín huò yī rén, jīn yǐ dé qín zhù, jiàng shì děng kě yì fēng zhǐ ruì, wú dé zài jiā shā lù, yǒu shāng tiān rén." yú shì shōu jūn rù chéng, qiān yào zhì hé nán chéng xiè, bǎ tā jū zhù. yī miàn zǎi niú shè xiǎng, dà kào jiàng shì. yī lián sān rì, fāng bān shī běi hái xiāng guó, shǐ zhēng dōng jiāng jūn shí suì, yā yào tóng háng. yào chuāng hén wèi quán, bù néng xíng dòng, yīn yòng mǎ chē zài yào, lìng jīn chuàng yī lǐ yǒng, yǔ yào tóng zài, yán tú liáo zhì. jì zhì běi yuàn shì, sān lǎo sūn jī, qǐng zhū lēi qián, yuàn yī jiàn yào, lēi jí yǔn nuò. jī chí jiǔ yī dà gōng, jìn bái liú yào dào:" pū gǔ wáng, guān yòu chēng dì wáng, dāng chí zhòng, bǎo tǔ jiāng qīng yòng bīng, bài luò yáng, zuò yùn qióng, tiān suǒ wáng kāi dà liàng, jìn yī shāng." yào jiàn jī páng méi hào shǒu, xū fà shì yín, nǎi jiē gōng dá yǔ dào:" lǎo wēng nián dāng jìn bǎi, shàng zhè bān kāng jiàn me? wǒ dāng wèi gōng mǎn yǐn cǐ shāng." shuō zhe, yī xī lì jǐn. shì pèi wèi kǒu. sūn jī nǎi tuì. lēi wén jī yán, yě wèi chàng rán dào:" wáng guó nú, yīng gāi shǐ lǎo sǒu shù zuì lī." jí chí rù xiāng guó, lè lìng yào jū yǒng fēng xiǎo chéng, qiǎn hái jì qiè, yǔ yào wèi bàn, wéi pài bīng jiān shǒu, bù zhǔn yào chū rù zì yóu.
曜兵一半逃去,一半被杀。勒乃下令道:“我只欲擒获一人,今已得擒住,将士等可抑锋止锐,毋得再加杀戮,有伤天仁。”于是收军入城,牵曜至河南丞廨,把他拘住。一面宰牛设飨,大犒将士。一连三日,方班师北还襄国,使征东将军石邃,押曜同行。曜创痕未痊,不能行动,因用马车载曜,令金创医李永,与曜同载,沿途疗治。既至北苑市,三老孙机,请诸勒前,愿一见曜,勒即允诺。机持酒一大觥,进白刘曜道:“仆谷王,关右称帝王,当持重,保土疆;轻用兵,败洛阳,祚运穷,天所亡;开大量,进一觞。”曜见机庞眉皓首,须发似银,乃接觥答语道:“老翁年当近百,尚这般康健么?我当为公满饮此觞。”说着,一吸立尽。适配胃口。孙机乃退。勒闻机言,也为怅然道:“亡国奴,应该使老叟数罪哩。”及驰入襄国,勒令曜居永丰小城,遣还伎妾,与曜为伴,惟派兵监守,不准曜出入自由。
xiān shì liǎng zhào lián suì jiāo bīng, hù yǒu qín huò, lēi jiāng shí tuó, wèi yào jūn suǒ qín, biàn jí shā sǐ. yào jiāng liú yuè liú zhèn, wèi lēi jūn suǒ qín, shàng wèi bèi shā, zhì cǐ yuè zhèn děng, dé fèng lēi mìng, xǔ lìng jiàn yào. yào qú rán dào:" wǒ dào qīng děng jiǔ wèi huī tǔ, bù yì shí wáng rén hòu, quán yòu zhì jīn, wǒ zhòu shā shí tuó, yǒu kuì shí wáng, wú guài jīn rì zāo huò ne." nǎi liú yuè zhèn děng tóng yàn, zhōng rì shǐ bié. cǐ shí yǐ jìn sǐ qī, lè de tòng yǐn shù bēi. lēi shǐ rén yǔ yào, lìng zhì bǐ tài zǐ xī shū, zhǔ shǐ sù jiàng. yào bù cóng lēi yì, dàn chì xī yǔ qún chén wéi chí shè jì, bù bì wèi wǒ yì lǜ yún yún. lēi yīn cǐ jí yào, xún jí jiāng yào hài sǐ. yào jiàn wèi shí sān nián, suì cì wù zǐ, bīng bài bèi qín, zhèng yǔ liú jūn yán xiāng fú. xiǎo zi yǒu shī tàn dào:
先是两赵连岁交兵,互有擒获,勒将石佗,为曜军所擒,便即杀死。曜将刘岳刘震,为勒军所擒,尚未被杀,至此岳震等,得奉勒命,许令见曜。曜瞿然道:“我道卿等久为灰土,不意石王仁厚,全宥至今,我骤杀石佗,有愧石王,无怪今日遭祸呢。”乃留岳震等同宴,终日始别。此时已近死期,乐得痛饮数杯。勒使人语曜,令致彼太子熙书,嘱使速降。曜不从勒意,但饬熙与群臣维持社稷,不必为我易虑云云。勒因此嫉曜,寻即将曜害死。曜僭位十三年,岁次戊子,兵败被擒,正与刘均言相符。小子有诗叹道:
chèn wěi yí wén níng zú píng? huāng dān cái shì guó wáng zhēng.
谶纬遗文宁足凭?荒耽才是国亡征。
gǔ jīn duō shǎo cāng sāng gǎn, wú dào bǎo bāng dé wèi zēng.
古今多少沧桑感,无道保邦得未曾。
yào zi xī jū shǒu cháng ān, néng fǒu bǎo quán zōng sì, qiě kàn xià huí zì zhī.
曜子熙居守长安,能否保全宗祀,且看下回自知。
--------
fú tú chéng zhī zhǒng zhǒng mì shù, jù zài qián shǐ, xiāng chuán zhì jīn, shì fǒu què záo, yì wú cóng zhèng shí. jí guǒ yǒu qí shì, yì bù guò rú zhāng lù yú jí zhī liú ěr. lǜ yǐ zhì guó píng tiān xià zhī dà dào, chéng gù wèi zú yǔ cǐ yě. liú yào shǎo shí, yǐ cōng huì wén, liú yuān cháng chēng wéi qiān lǐ jū jí zhǎng yóu duō qí lüè, zì bǐ lè yì xiāo cáo, liú cōng yòu yǐ shì zǔ wèi wǔ nǐ zhī jí jìn zhǔn cuàn hàn, zhàng yì tǎo zéi, zài xīng liú shì, sì hū liú yuān fù zǐ zhī yán, bù wéi wú jiàn, nǎi guān qí jīn yōng yī yì, zuì tài hūn mí, háo wú jūn móu, cāng cù yī zhàn, biàn wèi suǒ qín, qǐ qí tiān duó zhī pò, shǐ gǔ xìng líng? yì yì yóu chén miǎn jiǔ sè, nǎi yǒu cǐ hūn yōng zhī jié guǒ yě! shì jiān zì yǒu dà zhàng fū, tè yín fù rén zhī xiè cí ěr. yào gù xìn zhī bù yí, niàng chéng jiāo tài, qí hé néng miǎn miè wáng zhī huò zāi?
佛图澄之种种秘术,俱载前史,相传至今,是否确凿,亦无从证实。即果有其事,亦不过如张陆于吉之流耳。律以治国平天下之大道,澄固未足语此也。刘曜少时,以聪慧闻,刘渊尝称为千里驹;及长尤多奇略,自比乐毅萧曹,刘聪又以世祖魏武拟之;及靳准篡汉,仗义讨贼,再兴刘氏,似乎刘渊父子之言,不为无见,乃观其金墉一役,醉态昏迷,毫无军谋,仓猝一战,便为所擒,岂其天夺之魄,使汩性灵?抑亦由沉湎酒色,乃有此昏庸之结果也!世间自有大丈夫,特淫妇人之媟词耳。曜顾信之不疑,酿成骄态,其曷能免灭亡之祸哉?