strong shī qín tǔ liú shì zǐ táo guī yí jìn zuò sòng wǔ dì cuàn wèi strong
失秦土刘世子逃归 移晋祚宋武帝篡位
què shuō sī mǎ xiū zhī lǔ zōng zhī hán yán zhī děng céng bēn tóu hòu qín. qín wèi jìn miè, zōng zhī yǐ sǐ, xiū zhī děng jiàn jī xiān dùn, zhuǎn rù běi wèi, běi wèi gè gěi guān jiē, shǐ cān jūn zhèng. xiū zhī xún zú, zi wén sī jí lǔ guǐ děng, suì wèi wèi chén. liú yù dà suǒ bù huò, zhǐ hǎo bà xiū. jìn tíng yǐ qiǎn láng yá wáng sī mǎ dé wén, yǔ sī kōng wáng huī zhī, xiān hòu zhì luò, xiū yè wǔ líng. liú yù yù biǎo qǐng qiān dū, réng zhì luò yáng, wáng zhòng dé wèi láo shī rì jiǔ, shì zú sī guī, qiān dū shì wèi kě zhòu xíng, yù nǎi bà yì. jìn tíng yǐ jiā shòu yù wèi xiàng guó, zǒng zhǎng bǎi kuí, fēng shí jùn wèi sòng gōng, bèi jiǔ xī lǐ, yù yòu yáng cí bù shòu. zài jìn jué wèi wáng, zēng fēng shí jùn, yù réng biǎo cí. fēng jué suī chóng, zhōng wèi mǎn yì. gèng yù jìn lüè xī běi, wèi hùn yī jì, hū yóu jīng zhōng dì dào jí bào, nǎi shì qián jiāng jūn liú mù zhī, dé bìng shēn wáng, jīn bú zhù jīng huáng bēi tòng, lèi xià shù xíng.
却说司马休之、鲁宗之、韩延之等曾奔投后秦。秦为晋灭,宗之已死,休之等见机先遁,转入北魏,北魏各给官阶,使参军政。休之寻卒,子文思及鲁轨等,遂为魏臣。刘裕大索不获,只好罢休。晋廷已遣琅琊王司马德文,与司空王恢之,先后至洛,修谒五陵。刘裕欲表请迁都,仍至洛阳,王仲德谓劳师日久,士卒思归,迁都事未可骤行,裕乃罢议。晋廷已加授裕为相国,总掌百揆,封十郡为宋公,备九锡礼,裕又佯辞不受。再进爵为王,增封十郡,裕仍表辞。封爵虽崇,终未满意。更欲进略西北,为混一计,忽由京中递到急报,乃是前将军刘穆之,得病身亡,禁不住惊惶悲恸,泪下数行。
mù zhī wèi yù xīn fù, zì yù xī zhēng hòu, nèi zǒng cháo zhèng, wài gōng jūn xū, jué duàn rú liú, shì wú yōng zhì. shǔ lì bào dú rù bái, yíng jiē mǎn shì, jīng mù zhī mù lǎn ěr tīng, shǒu pī kǒu chóu, bù shù shí biàn jí le qīng. píng shí xǐ jiāo míng shì, zuò shàng cháng mǎn, tán dá wú juàn róng. yòu shí bì fāng zhàng, wèi cháng dú cān, cháng yǔ liú yù dào:" pū jiā pín jiàn, yǎng shēng duō quē, méng gōng chǒng yù, dé dāo lù wèi, zhāo xī suǒ xū, wèi miǎn guò fēng, cǐ wài yī háo bù gǎn fù gōng!" yù dāng rán xiào yǔn, shǐ zhōng yǐ rèn bù yí. měi jiè chū shī, wú lùn guó shì jiā shì, xī shǔ wěi tuō, mù zhī jí jìn xīn lì, miǎn tú bào xiào. jí jiǔ xī zhào xià, mù zhī wèi zēng yǔ móu, wén yóu xíng yíng cháng shǐ wáng hóng, fèng yù mì zhǐ, zì lái fěng qǐng, yīn cǐ bù miǎn huái cán. liú yù fěng qiú jiǔ xī, yòu fù biǎo cí, hé qí guǐ suì ruò cǐ? sì shì kuì jù chéng jí, jìng zhì shì shì. bǐ xún yù shàng jué wù rú.
穆之为裕心腹,自裕西征后,内总朝政,外供军需,决断如流,事无壅滞。属吏抱牍入白,盈阶满室,经穆之目览耳听,手批口酬,不数时便即了清。平时喜交名士,座上常满,谈答无倦容。又食必方丈,未尝独餐,尝语刘裕道:“仆家贫贱,养生多阙,蒙公宠遇,得叨禄位,朝夕所须,未免过丰,此外一毫不敢负公!”裕当然笑允,始终倚任不疑。每届出师,无论国事家事,悉数委托,穆之极尽心力,勉图报效。及九锡诏下,穆之未曾与谋,闻由行营长史王弘,奉裕密旨,自来讽请,因此不免怀惭。刘裕讽求九锡,又复表辞,何其鬼祟若此?嗣是愧惧成疾,竟致逝世。比荀彧尚觉勿如。
liú yù shī yī liáng zuǒ, kǒng gēn běn wú tuō, jué yì dōng guī, liú cì zǐ yì zhēn wèi ān xī jiāng jūn, dū du yōng liáng qín zhōu jūn shì, zhèn shǒu guān zhōng. yì zhēn nián cái shí sān, shào bù gēng shì. guān zhōng zhòng dì, piān liú zhì zǐ jū shǒu, wèi zhī hé yì? yù lìng zī yì jiāng jūn wáng xiū wéi zhǎng shǐ, wáng zhèn è wèi sī mǎ, shěn tián zǐ máo dé zǔ fù hóng zhī wèi cān jūn cóng shì, liú fǔ yì zhēn, zì lǜ gè jūn dōng hái. sān qín fù lǎo, wén yù zhěng zhuāng yù fǎn, jù yì jūn mén qì qǐng dào:" cán mín bù zhān wáng huà, yǐ yuè bǎi nián, jīn fù dé dǔ hàn yí, rén rén xiāng hè. cháng ān shí líng, shì gōng jiā zǔ mù, zhǐ hàn gāo yǐ xià shí líng. xián yáng gōng què, shì gōng jiā jiù zhái, shě cǐ jiāng hé wǎng ne?" yù yì àn rán yù tì, suí jí wèi yù dào:" wǒ shòu mìng cháo tíng, bù dé shàn liú, zhū jūn chéng yì kě gǎn, jīn yóu cì zǐ yì zhēn jí wén wǔ xián cái, gòng shǒu cǐ tǔ, rǔ děng miǎn yǔ ān jū, liàng bù zhì yǒu yì wài biàn dòng ne!"
刘裕失一良佐,恐根本无托,决意东归,留次子义真为安西将军,都督雍梁秦州军事,镇守关中。义真年才十三,少不更事。关中重地,偏留稚子居守,未知何意?裕令咨议将军王修为长史,王镇恶为司马,沈田子、毛德祖、傅弘之为参军从事,留辅义真,自率各军东还。三秦父老,闻裕整装欲返,俱诣军门泣请道:“残民不沾王化,已阅百年,今复得睹汉仪,人人相贺。长安十陵,是公家祖墓,指汉高以下十陵。咸阳宫阙,是公家旧宅,舍此将何往呢?”裕亦黯然欲涕,随即慰谕道:“我受命朝廷,不得擅留,诸君诚意可感,今由次子义真及文武贤才,共守此土,汝等勉与安居,谅不至有意外变动呢!”
dà zhòng nǎi tuì.
大众乃退。
shěn tián zǐ jì zhèn è gōng, lǚ yán zhèn è jiā zhù guān zhōng, bù kě bǎo xìn, zhì shì fù yǔ fù hóng zhī tóng rù bái yù. yù dá dào:" měng shòu bù rú qún hú, zhè shì gǔ rén míng lùn. jīn liú qīng děng wén wǔ shí yú rén, tǒng bīng yú wàn, nán dào hái pà yī wáng zhèn è me?" jì zhī jūn jiàng xiàng jì, nài hé bù wéi zhī fáng, fǎn dǎo zhī shǐ luàn, xiǎng shì zuǎn shì xīn jí, gù bù huáng yuǎn tú. yǔ bì jí xíng, zì luò rù hé, kāi biàn qú yǐ guī.
沈田子忌镇恶功,屡言镇恶家住关中,不可保信,至是复与傅弘之同入白裕。裕答道:“猛兽不如群狐,这是古人名论。今留卿等文武十余人,统兵逾万,难道还怕一王镇恶么?”既知军将相忌,奈何不为之防,反导之使乱,想是纂弑心急,故不遑远图。语毕即行,自洛入河,开汴渠以归。
dāng shí hòu qín xī běi, yǒu tǒng wàn chéng, wèi xià zhǔ hè lián bó bó gēn jù dì. bó bó běn xìng liú, fù míng wèi chén, jiàn yá dài tā, wèi chén wèi běi wèi suǒ miè, bó bó bēn zhì hòu qín, qín shòu tā wèi ān běi jiāng jūn, shǐ zhèn shuò fāng. qín wèi tōng hǎo, bó bó bèi qín zì zhǔ, jiàn chēng xià wáng, gǎi xìng hè lián shì, lǚ kòu qín biān. jí wén liú yù rù qín, gù yǔ qún chén dào:" yù cǐ xíng bì děi guān zhōng, dàn bù néng jiǔ liú, ruò liú zǐ dì jí jiāng lì shù shǒu, bì fēi wǒ dí, wǒ qǔ guān zhōng bù nán le!" nǎi mò mǎ lì bīng, jìn jù ān dìng, shōu xiáng lǐng běi jùn xiàn. liú yù céng yí bó bó shū, yuē wèi xiōng dì, bó bó hán hu dá fù. yù bù huáng xī gù, cāng cù dōng guī. bó bó jí qiǎn zi guī lǜ bīng èr wàn, nán xiàng cháng ān, shǐ qián jiāng jūn hè lián chāng chū tóng guān, zhǎng shǐ wáng mǎi dé chū qīng ní, zì lǜ dà jūn wèi hòu jì.
当时后秦西北,有统万城,为夏主赫连勃勃根据地。勃勃本姓刘,父名卫辰,建牙代他,卫辰为北魏所灭,勃勃奔至后秦,秦授他为安北将军,使镇朔方。秦魏通好,勃勃背秦自主,僭称夏王,改姓赫连氏,屡寇秦边。及闻刘裕入秦,顾语群臣道:“裕此行必得关中,但不能久留,若留子弟及将吏戍守,必非我敌,我取关中不难了!”乃秣马厉兵,进据安定,收降岭北郡县。刘裕曾遗勃勃书,约为兄弟,勃勃含糊答复。裕不遑西顾,仓猝东归。勃勃即遣子璝率兵二万,南向长安,使前将军赫连昌出潼关,长史王买德出青泥,自率大军为后继。
guān zhōng shǒu jiāng shěn tián zǐ yǔ fù hóng zhī dū bīng chū yù, yīn wén xià bīng shì shèng, bù gǎn xiàng qián, tuì tún liú huí bǎo, qiǎn shǐ hái bào wáng zhèn è děng. zhèn è yǔ wáng xiū dào:" liú gōng yǐ shí suì ér fù wǒ chái, yīng gāi jié lì jiā fǔ, nǎi dà dí dāng qián, yōng bīng bù jìn, shì wèn jiāng rú hé tuì dí ne?" zhèn è wèi yù chū lì, suī shì fēi qí zhǔ, dàn bù fù wěi tuō, xīn shù shàng kě jié qǔ. suì qiǎn hái lái shǐ, zì lǜ bù qǔ wǎng yuán.
关中守将沈田子与傅弘之督兵出御,因闻夏兵势盛,不敢向前,退屯留回堡,遣使还报王镇恶等。镇恶语王修道:“刘公以十岁儿付我侪,应该竭力夹辅,乃大敌当前,拥兵不进,试问将如何退敌呢?”镇恶为裕出力,虽事非其主,但不负委托,心术尚可节取。遂遣还来使,自率部曲往援。
tián zǐ de shǐ rén fǎn bào, yì hèn zhèn è, dāng xià zào chū yī zhǒng é yán, wèi zhèn è yù jǐn shā nán rén, sòng guī yì zhēn, zì jù guān zhōng wèi wáng. zhè yǔ yī chuán, cǐ chàng bǐ hè, jī hū zhòng kǒu tóng shēng. wéi zhèn è shàng wèi dé wén, cōng cōng zhì liú huí bǎo, yǔ tián zǐ huì yì jūn qíng. tián zǐ yāo zhèn è zhì hóng zhī yíng, tuō yán yǒu mì jì xiāng shāng, qǐng píng zuǒ yòu. zhèn è bù zhī yǒu zhà, dān qí chí rù, tū yóu tián zǐ zú dǎng shěn jìng rén, qū bīng shā chū, jìng jiāng zhèn è kǎn sǐ mù xià.
田子得使人返报,益恨镇恶,当下造出一种讹言,谓镇恶欲尽杀南人,送归义真,自据关中为王。这语一传,此唱彼和,几乎众口同声。惟镇恶尚未得闻,匆匆至留回堡,与田子会议军情。田子邀镇恶至弘之营,托言有密计相商,请屏左右。镇恶不知有诈,单骑驰入,突由田子族党沈敬仁,驱兵杀出,竟将镇恶砍死幕下。
tián zǐ jí jiǎo chēng liú tài wèi mì mìng, chì zhū zhèn è. zhèn è běn qián qín wáng měng sūn, nán bēn yī yù, yù yī jiàn rú gù, zhuó wèi cān jūn, rèn zhì shàng jiàng, qián jìn chán yán, hòu qǐ é chuán, yuán yīn cóng cǐ chù bǔ chū. zhì shì wèi tián zǐ suǒ shā. hóng zhī wèi miǎn jīng jù, bēn gào yì zhēn, yì zhēn jí zhào wáng xiū jì shì. xiū yōng yì zhēn bèi jiǎ dēng chéng, qián lìng qīn jūn mái fú chéng wài, cóng róng dài biàn. é jiàn shěn tián zǐ lǜ shù shí qí dào lái, jí zài chéng shàng yáo hū, wèn yǐ zhèn è qíng zhuàng. tián zǐ xià mǎ dá cí, cái shuō chū" zhèn è zào fǎn" sì zì, nà fú bīng yǐ jīng jǐn fā, lì jiāng tián zǐ ná xià. wáng xiū zé tā shàn lù dà jiàng, lì mìng xiāo shǒu. shí shì gāi sǐ. yī miàn lìng guàn jūn jiāng jūn máo xiū zhī dài wéi ān xī sī mǎ, yǔ fù hóng zhī děng tóng chū jù zhàn. yī bài hè lián guī yú chí yáng, zài pò xià bīng yú guǎ fù dù, zhǎn huò shén zhòng, xià rén nǎi tuì.
田子即矫称刘太尉密命,饬诛镇恶。镇恶本前秦王猛孙,南奔依裕,裕一见如故,擢为参军,任至上将,前进谗言,后起讹传,原因从此处补出。至是为田子所杀。弘之未免惊惧,奔告义真,义真急召王修计事。修拥义真被甲登城,潜令亲军埋伏城外,从容待变。俄见沈田子率数十骑到来,即在城上遥呼,问以镇恶情状。田子下马答词,才说出“镇恶造反”四字,那伏兵已经尽发,立将田子拿下。王修责他擅戮大将,立命枭首。实是该死。一面令冠军将军毛修之代为安西司马,与傅弘之等同出拒战。一败赫连璝于池阳,再破夏兵于寡妇渡,斩获甚众,夏人乃退。
liú yù hái zhèn péng chéng, wèi zēng rù cháo, wén wáng zhèn è bèi hài, shàng biǎo cháo tíng, qǐng zhuī zèng zhèn è wèi zuǒ jiāng jūn qīng zhōu cì shǐ. bìng lìng péng chéng nèi shǐ liú zūn kǎo wèi bīng zhōu cì shǐ, jiān lǐng hé dōng tài shǒu, chū zhèn pú bǎn. zhēng jīng zhōu cì shǐ liú dào lián wèi xú yǎn èr zhōu cì shǐ, diào xú zhōu cì shǐ liú yì lóng chū zhèn jīng zhōu, yǐ dào yàn zhī zhāng shào wáng tán shǒu wáng huá děng wéi cān zuǒ. yì lóng nián shào, fǔ shì jiē jué zhū zhāng shào. yù yòu zhào yù yì lóng dào:" wáng tán shǒu qì dù shēn shěn, zhēn zǎi xiàng cái, rǔ dāng yù shì zī xún, zì bù zhì yǒu wù shì le." yì lóng yīng mìng ér qù.
刘裕还镇彭城,未曾入朝,闻王镇恶被害,上表朝廷,请追赠镇恶为左将军青州刺史。并令彭城内史刘遵考为并州刺史,兼领河东太守,出镇蒲阪。征荆州刺史刘道怜为徐、兖二州刺史,调徐州刺史刘义隆出镇荆州,以到彦之、张邵、王昙首、王华等为参佐。义隆年少,府事皆决诸张邵。裕又召谕义隆道:“王昙首器度深沈,真宰相才,汝当遇事咨询,自不致有误事了。”义隆应命而去。
hū yòu jiē dào guān zhōng jí bào, cháng ān dà luàn, xià bīng sì bī, dùn lìng zhè xióng yì shěn zhì de liú jì nú, yě bù miǎn huáng jí qǐ lái. yuán lái liú yì zhēn nián shào hǎo xiá, guī jìn qún xiǎo, shǎng cì wú jié, wáng xiū měi jiā cái yì, jī chéng zhòng yuàn, suì jiāo zèn wáng xiū dào:" wáng zhèn è yù fǎn, wèi shěn tián zǐ suǒ shā, wáng xiū yòu shā shěn tián zǐ, nán dào shì bù yù fǎn me?" yì zhēn shǐ shàng wèi xìn, jì jīng zuǒ yòu jìn rùn, jìng xìn yǐ wéi zhēn, jù qiǎn bì rén liú qǐ děng, cì shā wáng xiū. xiū jì cì sǐ, rén qíng huáng hài, cháng ān chéng zhōng, yī rì shù jīng. yì zhēn xī zhào wài jūn rù wèi, bì mén jù shǒu. xià bīng sì xì fù lái, qín mín xiāng shuài yíng jiàng, jùn xiàn duō wèi xià yǒu. hè lián bó bó rù jù xián yáng, jié duàn cháng ān qiáo jí, yì zhēn dà hèn, fēi shǐ qiú yuán. liú yù jí qiǎn fǔ guó jiāng jūn kuǎi ēn, lǜ bīng sù wǎng, zhào hái yì zhēn. yī miàn pài yòu sī mǎ zhū líng shí wèi yōng zhōu cì shǐ, dài zhèn guān zhōng. líng shí lín xíng, yù yǔ yǔ dào:" qīng ruò dǐ cháng ān, kě chì yì zhēn qīng zhuāng sù fā, jì chū guān wài, rán hòu xú xíng, ruò guān yòu bì bù kě shǒu, kě yǔ yì zhēn jù guī biàn liǎo."
忽又接到关中急报,长安大乱,夏兵四逼,顿令这雄毅沈鸷的刘寄奴,也不免惶急起来。原来刘义真年少好狎,璝近群小,赏赐无节,王修每加裁抑,激成众怨,遂交谮王修道:“王镇恶欲反,为沈田子所杀,王修又杀沈田子,难道是不欲反么?”义真始尚未信,继经左右浸润,竟信以为真,遽遣嬖人刘乞等,刺杀王修。修既刺死,人情惶骇,长安城中,一日数惊。义真悉召外军入卫,闭门拒守。夏兵伺隙复来,秦民相率迎降,郡县多为夏有。赫连勃勃入据咸阳,截断长安樵汲,义真大恨,飞使求援。刘裕急遣辅国将军蒯恩,率兵速往,召还义真。一面派右司马朱龄石为雍州刺史,代镇关中。龄石临行,裕与语道:“卿若抵长安,可饬义真轻装速发,既出关外,然后徐行,若关右必不可守,可与义真俱归便了。”
xiān shí ruò guǒ jiā shèn, hé zhì hú mái hú hú.
先时若果加慎,何至狐埋狐搰。
líng shí jì qù, yòu qiǎn zhōng shū shì láng zhū chāo shí, xuān wèi hé luò, suí hòu jì jìn. kuǎi ēn xiān rù cháng ān, cù yì zhēn zhěng zhuāng dōng guī, yì zhēn bìng dàng xíng lǐ, xī jí fú huò zhēn wán, zú zú shōu shí le sān wǔ tiān, jí líng shí chí zhì, shàng wèi qǐ chéng. líng shí yī zài dūn cù, nǎi chū fā cháng ān, yì zhēn zuǒ yòu, yòu chèn shì lüè duó cái wù, bìng qiáng jié měi sè fù nǚ, jǐn zài chē shàng, fāng guǐ xú xíng. tú cì de zháo jǐng hào, nǎi shì xià shì zǐ hè lián guī, lǜ bīng sān wàn, cóng hòu zhuī lái, fù hóng zhī jí bái yì zhēn dào:" liú gōng yǒu mìng, lìng sù chū guān, jīn zī zhòng zá tà, yī rì xíng bù guò shí lǐ, lǔ qí fù jiāng zhuī zhì, rú hé dǐ yù? qǐng jí qì chē qīng xíng, fāng kě miǎn huò." yì zhēn zěn kěn gē shè zī zhòng, qí yú qīn lì, shàng qiě tān xīn bù zú, gèng bù yuàn cóng hóng zhī yán, réng rán xú xú ér xíng. měng tīng dé jǐ shēng hú shào, cóng hòu chuī lái, huí tóu yī wàng, nà xià bīng shì fēng yǐ yì bān, jí qū ér zhì. hóng zhī jí lìng yì zhēn xiān xíng, zì yǔ kuǎi ēn duàn hòu, lì jù xià bīng. xià bīng xiān bèi jī què, qí fù kuǎi liǎng rén dōng xíng, yòu fù zhuī niè. fù hóng zhī kuǎi ēn, zǒu yī chéng, zhàn yī chǎng, yī rì shù zhàn, lèi dé rén kùn mǎ fá, wú cóng xiū xī zài jīng yì zhēn děng shàng zài qián miàn, zī zhòng chē xíng dé shén màn, yòu bù hǎo qiǎng qián yuè xíng. hǎo róng yì dé dào qīng ní, tiān sè jiāng wǎn, xié cì lǐ shā chū yī zhī dí bīng, dí shuài jiù shì xià zhǎng shǐ wáng mǎi dé. jiē yìng shàng wén. kàn guān, nǐ xiǎng cǐ shí de fù hóng zhī kuǎi ēn, hái néng zhī chēng de zhù me? hóng zhī pàn zhe yī sǐ, fèn lì zài zhàn, kuǎi ēn yě shì sǐ dòu, bèi xià bīng wéi rào shù zā, yòng jiàn shè dào liǎng rén zuò mǎ, xiāng jì qín qù bù bīng yì wú yī de miǎn. hái yǒu sī mǎ máo xiū zhī, yīn yǔ yì zhēn xiàng shī, sì chù xún mì, yuān yuān xiāng còu, yù zhe le wáng mǎi dé, yì wèi suǒ qín. yì zhēn táo nì cǎo zhōng, zuǒ yòu jǐn sàn, zī zhòng chē tǒng yǐ shī qù, xíng dān yǐng zhī, bèi jí qī liáng. fú huò shàng zài fǒu? zhēn bǎo wú yàng fǒu? wǒ yuàn yī wèn. tiān yǐ hūn hēi, biàn bù chū lù jìng, yǎn jiàn shì sǐ duō huó shǎo. ǒu wén yǒu rén xiāng hū, shēng yīn shén shú, nǎi pú fú chū lái, jiàn shì cān jūn duàn hóng, xǐ jí ér qì. hóng jiāng yì zhēn shù zhū bèi shàng, cè mǎ fēi dùn, shǐ dé tuō guī.
龄石既去,又遣中书侍郎朱超石,宣慰河洛,随后继进。蒯恩先入长安,促义真整装东归,义真摒挡行李,悉集服货珍玩,足足收拾了三五天,及龄石驰至,尚未启程。龄石一再敦促,乃出发长安,义真左右,又趁势掠夺财物,并强劫美色妇女,尽载车上,方轨徐行。途次得着警耗,乃是夏世子赫连璝,率兵三万,从后追来,傅弘之急白义真道:“刘公有命,令速出关,今辎重杂沓,一日行不过十里,虏骑复将追至,如何抵御?请即弃车轻行,方可免祸。”义真怎肯割舍辎重,其余亲吏,尚且贪心不足,更不愿从弘之言,仍然徐徐而行。猛听得几声胡哨,从后吹来,回头一望,那夏兵似蜂蚁一般,疾趋而至。弘之急令义真先行,自与蒯恩断后,力拒夏兵。夏兵先被击却,俟傅、蒯两人东行,又复追蹑。傅弘之、蒯恩,走一程,战一场,一日数战,累得人困马乏,无从休息;再经义真等尚在前面,辎重车行得甚慢,又不好抢前越行。好容易得到青泥,天色将晚,斜刺里杀出一支敌兵,敌帅就是夏长史王买德。接应上文。看官,你想此时的傅弘之、蒯恩,还能支撑得住么?弘之拚着一死,奋力再战,蒯恩也是死斗,被夏兵围绕数匝,用箭射倒两人坐马,相继擒去;部兵亦无一得免。还有司马毛修之,因与义真相失,四处寻觅,冤冤相凑,遇着了王买德,亦为所擒。义真逃匿草中,左右尽散,辎重车统已失去,形单影只,倍极凄凉。服货尚在否?珍宝无恙否?我愿一问。天已昏黑,辨不出路径,眼见是死多活少。偶闻有人相呼,声音甚熟,乃匍匐出来,见是参军段宏,喜极而泣。宏将义真束诸背上,策马飞遁,始得脱归。
hè lián bó bó jìn gōng cháng ān, cháng ān rén mín, zhú zǒu zhū líng shí, líng shí fén qù gōng diàn, chū bēn tóng guān, piān bèi hè lián chāng jié zhù, jìn tuì wú lù, shù shǒu jiù qín. zhū chāo shí jí líng shí dì, qū zhì pú bǎn, wǎng tàn líng shí, yì wèi xià rén suǒ zhí, sòng zhì bó bó jūn qián, tóng shí bèi shā. bó bó wén fù hóng zhī xiāo yǒng, pò lìng tóu xiáng, hóng zhī bù qū. bó bó yīn tiān qì yán hán, chǐ hóng zhī yī, luǒ zhì xuě jiào zhōng, hóng zhī jiào mà ér sǐ. bó bó suì rù cháng ān, jù yǒu guān zhōng.
赫连勃勃进攻长安,长安人民,逐走朱龄石,龄石焚去宫殿,出奔潼关,偏被赫连昌截住,进退无路,束手就擒。朱超石即龄石弟,趋至蒲阪,往探龄石,亦为夏人所执,送至勃勃军前,同时被杀。勃勃闻傅弘之骁勇,迫令投降,弘之不屈。勃勃因天气严寒,褫弘之衣,裸置雪窖中,弘之叫骂而死。勃勃遂入长安,据有关中。
liú yù dé qīng ní bài hào, wèi zhī yì zhēn cún wáng, tóu mèi ér qǐ, jí yù chū shī bào yuàn, shì zhōng xiè huì děng gù jiàn, shàng wèi kěn cóng. huì de duàn hóng chí bào, zhī yǐ jiù chū yì zhēn, nǎi bù fù fā bīng, kě jiàn tā quán rán wèi sī. dàn dēng chéng běi wàng, kǎi rán liú tì bà le. yì zhēn hái zhì péng chéng, jiàng wèi jiàn wēi jiāng jūn jiān sī zhōu cì shǐ. jìn duàn hóng wèi huáng mén láng, lǐng tài zǐ yòu wèi lǜ. zhào liú zūn kǎo dōng hái, lìng máo dé zǔ jiē tì, tuì shù hǔ láo. wèi dé zǔ bèi qín fú àn. sì wén bó bó chēng dì, yě bù jīn xióng xīn sī chěng, xiǎng yǔ bó bó dōng xī bìng zhì, zuò yí gè jiāng nán tiān zǐ, liáo yú wǎn nián. yú shì xiàng guó sòng gōng de róng fēng, yě chéng shòu le, jiǔ xī shū lǐ yě jiē lǐng le, zūn jì mǔ xiāo shì wèi sòng gōng tài fēi, shì zǐ yì fú wèi zhōng jūn jiāng jūn, fù èr xiàng guó fǔ, yòng tài wèi jūn zī jì jiǔ kǒng jìng wèi sòng guó shàng shū lìng, qīng zhōu cì shǐ tán zhī wèi lǐng jūn jiāng jūn, zuǒ zhǎng shǐ wáng hóng wèi pú yè, cóng shì zhōng láng fù liàng cài kuò wèi shì zhōng, xiè huì wèi yòu wèi jiāng jūn yòu zhǎng shǐ, zhèng xiān zhī wèi cān jūn, yīn jǐng rén wèi mì shū láng. cǐ wài liáo shǔ, jūn yī jìn cháo zhì dù, chà bù duō shì jìn sòng fēn bāng, bǐ cǐ dí tǐ dú kǒng jìng bù yuàn shòu zhí, kǎi rán cí qù. qì jié kě jiā.
刘裕得青泥败耗,未知义真存亡,投袂而起,即欲出师报怨,侍中谢晦等固谏,尚未肯从。会得段宏驰报,知已救出义真,乃不复发兵,可见他全然为私。但登城北望,慨然流涕罢了。义真还至彭城,降为建威将军兼司州刺史。进段宏为黄门郎,领太子右卫率。召刘遵考东还,令毛德祖接替,退戍虎牢。为德祖被擒伏案。嗣闻勃勃称帝,也不禁雄心思逞,想与勃勃东西并峙,做一个江南天子,聊娱晚年。于是相国宋公的荣封,也承受了,九锡殊礼也接领了,尊继母萧氏为宋公太妃,世子义符为中军将军,副贰相国府,用太尉军咨祭酒孔靖为宋国尚书令,青州刺史檀祗为领军将军,左长史王弘为仆射,从事中郎傅亮、蔡廓为侍中,谢晦为右卫将军右长史,郑鲜之为参军,殷景仁为秘书郎。此外僚属,均依晋朝制度,差不多似晋宋分邦,彼此敌体;独孔靖不愿受职,慨然辞去。气节可嘉。
yù àn jù chèn wén, wèi chāng míng hòu shàng yǒu èr dì. chāng míng xì jìn xiào wǔ dì biǎo zì, ān dì chéng sì xiào wǔ, shàng zhǐ yī dài, shì jìn zuò bù zhì jù jué, dāng hái yǒu yí gè mò dài huáng dì. shù bù kě wéi, shí nán zuò dài, zhǐ de xiǎng chū yī fǎ, mì zhǔ zhōng shū shì láng wáng sháo zhī, rù dōu xíng jì. kàn guān dào shì hé cè? nǎi shì shǐ wáng sháo zhī huì tōng nèi shì, yào zuò nà zuǎn nì de dà shì. yǔ yǒu jīn jié.
裕按据谶文,谓昌明后尚有二帝。昌明系晋孝武帝表字,安帝承嗣孝武,尚止一代,似晋祚不致遽绝,当还有一个末代皇帝。数不可违,时难坐待,只得想出一法,密嘱中书侍郎王韶之,入都行计。看官道是何策?乃是使王韶之贿通内侍,要做那纂逆的大事。语有筋节。
láng yá wáng sī mǎ dé wén xì shì jìn ān dì mǔ dì, zì yè líng hái dōu, yè líng jiàn shàng. jiàn liú yù quán wèi rì lóng, yǐ kǒng tā jìn bī ān dì, suí shí jiā fáng. měi rì rù zhí gōng zhōng, xiǎo xīn jiǎn chá, jiù shì ān dì yǐn shí, yì bì cháng ér hòu jìn, suǒ yǐ wáng sháo zhī děng wú xì kě chéng, ān dì shàng dé gǒu huó shù tiān. bù liào ān dì mìng shù gāi jué, zhì dé wén wú duān shēng bìng, chū jū wài dì, nà shí sháo zhī zhèng hào dòng shǒu, zhǐ huī nèi shì, jìng jiāng ān dì qìn zhù, yòng sàn yī zuò jié, yìng jiāng ān dì lēi bì. shì kě rěn, shú bù kě rěn!
琅琊王司马德文系是晋安帝母弟,自谒陵还都,谒陵见上。见刘裕权位日隆,已恐他进逼安帝,随时加防。每日入值宫中,小心检察,就是安帝饮食,亦必尝而后进,所以王韶之等无隙可乘,安帝尚得苟活数天。不料安帝命数该绝,致德文无端生病,出居外第,那时韶之正好动手,指挥内侍,竟将安帝揿住,用散衣作结,硬将安帝勒毙。是可忍,孰不可忍!
dāng xià tuō yán ān dì bào bēng, chuán chū yí zhào, fèng dé wén jí huáng dì wèi. dé wén yì míng zhī yǒu biàn, zěn nài gōng tíng nèi wài, yǐ dōu shì liú yù zhǎo yá, gū shēn rú hé fā zuò, zhǐ hǎo dé guò qiě guò, quán dēng dì zuò. shǐ jiā chēng tā wèi jìn gōng dì. yuè nián gǎi ān dì yuán xìng nián hào, chēng wéi yuán xī yuán nián, lì wáng fēi chǔ shì wèi hòu, yī zhe lì dài gù lì, dà shè tiān xià, jiā fēng bǎi guān. zài jìn fēng liú yù wèi sòng wáng, yòu jiā gěi shí jùn cài yì. yù cǐ shí shì lǎo shí shòu fēng, xǐ dōu shòu yáng, sì fù fěng lìng cháo chén, shēn jiā shū lǐ. gōng dì bù gǎn wéi màn, gèng mìng yù dé dài miǎn liú, jiàn tiān zǐ jīng qí, chū jǐng rù bì, chéng jīn gēn chē, jià liù mǎ, bèi wǔ shí fù chē, yuè wǔ bā yì, shè zhōng jù gōng xuán, jìn wáng tài fēi wèi tài hòu, shì zǐ wèi tài zǐ, jū rán yǔ jìn cháo wú èr le, shì gǔ lái suǒ wèi yǒu.
当下托言安帝暴崩,传出遗诏,奉德文即皇帝位。德文亦明知有变,怎奈宫廷内外,已都是刘裕爪牙,孤身如何发作,只好得过且过,权登帝座。史家称他为晋恭帝。越年改安帝元兴年号,称为元熙元年,立王妃褚氏为后,依着历代故例,大赦天下,加封百官。再进封刘裕为宋王,又加给十郡采邑。裕此时是老实受封,徙都寿阳,嗣复讽令朝臣,申加殊礼。恭帝不敢违慢,更命裕得戴冕旒,建天子旌旗,出警入跸,乘金根车,驾六马,备五时副车,乐舞八佾,设钟簴宫悬,进王太妃为太后,世子为太子,居然与晋朝无二了,是古来所未有。
miǎn qiǎng guò le yī nián, yù yǐ liù shí yǒu wǔ suì, zì sī lái rì wú duō, jí yù cuàn wèi, yī shí yòu bù hǎo qǐ kǒu, zhǐ de yàn jí qún chén, wēi shì jǐ yì. jiǔ zhì bàn hān, nǎi xiān xū xú yǔ dào:" huán xuán cuàn guó, jìn zuò yǐ yí, wǒ chàng yì xīng fù, píng dìng sì hǎi, gōng chéng yè zhe, shǐ yāo jiǔ xī, jīn nián jiāng shuāi mài, bèi jí chǒng róng, wù jì chéng mǎn, zì jué bù ān, xiàn yù fèng huán jué wèi, guī lǎo jīng shī, qīng děng yǐ wéi hé rú?" qún chén tīng le, shàng mō bù zhe tóu nǎo, zhǐ de suí kǒu fū yǎn, bǎ nà gōng dé wēi wēi, fú shòu mián mián de yú cí, shuō le shù shí bǎi yán, dàn jiàn yù háo wú xǐ róng, fǎn lòu chū yī zhǒng chàng chóu de xíng zhuàng. shí shì mèn mèn. qún chén shǐ zhōng bù jiě, āi zhì rì mù chè xí, fāng gè sàn qù.
勉强过了一年,裕已六十有五岁,自思来日无多,急欲篡位,一时又不好启口,只得宴集群臣,微示己意。酒至半酣,乃掀须徐语道:“桓玄篡国,晋祚已移,我倡义兴复,平定四海,功成业著,始邀九锡,今年将衰迈,备极宠荣,物忌盛满,自觉不安,现欲奉还爵位,归老京师,卿等以为何如?”群臣听了,尚摸不著头脑,只得随口敷衍,把那功德巍巍,福寿绵绵的谀词,说了数十百言,但见裕毫无喜容,反露出一种怅惆的形状。实是闷闷。群臣始终不解,挨至日暮撤席,方各散去。
zhōng shū lìng fù liàng yǐ chū mén wài, hū huǎng rán wù dào:" wǒ xiǎo de le!" hái suàn rǔ yǒu xiē cōng míng. suì yòu zhuǎn shēn qū rù, mén yǐ xià jiōng, tè kòu fēi qǐng jiàn, miàn bái liú yù dào:" chén zàn yīng hái dōu." yù bù jīn diǎn shǒu, miàn yǒu xǐ sè. liàng zhī yǐ cāi zhe yù yì, biàn jí cí chū yǎng jiàn tiān kōng xiàn yī cháng xīng, guāng máng zhú tiān, yīn fǔ bì cháng tàn dào:" wǒ cháng bù xìn tiān wén, jīn shǐ zhī tiān xiàng yǒu yàn le!" yuè rì jí chí fù dōu zhōng.
中书令傅亮已出门外,忽恍然悟道:“我晓得了!”还算汝有些聪明。遂又转身趋入,门已下扃,特叩扉请见,面白刘裕道:“臣暂应还都。”裕不禁点首,面有喜色。亮知已猜着裕意,便即辞出;仰见天空现一长星,光芒烛天,因拊髀长叹道:“我常不信天文,今始知天象有验了!”越日即驰赴都中。
liú yù qiǎn fā fù liàng, zhuān dài hǎo yīn. guò le shù rì, guǒ yǒu zhào zhǐ dào lái, zhào lìng rù fǔ, yù liú sì zǐ yì kāng zhèn shòu yáng, mìng cān jūn liú zhàn wèi zhǎng shǐ, cái jué fǔ shì, zì lǜ qīn jūn jí rì qǐ xíng. cái rù jīng shī, fù liàng yǐ biàn jié cháo chén, pò dì shàn wèi, zì jù zhào cǎo, chéng rù gōng dì. gōng dì lǎn bì, yǔ zuǒ yòu dào:" huán xuán bá hù, wǒ jìn cháo yǐ shī tiān xià, xìng lài liú gōng huī fù, tǒng xù fù yán, qì jīn jiāng èr shí nián, wǒ zǎo zhī yǒu jīn rì, shàn wèi yě shì gān xīn ne." suì cāo bǐ wèi shū, lìng yù shòu shàn. yuè rì jí chuán chū chì zhào, lüè yún:
刘裕遣发傅亮,专待好音。过了数日,果有诏旨到来,召令入辅,裕留四子义康镇寿阳,命参军刘湛为长史,裁决府事,自率亲军即日启行。才入京师,傅亮已遍结朝臣,迫帝禅位,自具诏草,呈入恭帝。恭帝览毕,语左右道:“桓玄跋扈,我晋朝已失天下,幸赖刘公恢复,统绪复延,迄今将二十年,我早知有今日,禅位也是甘心呢。”遂操笔为书,令裕受禅。越日即传出赤诏,略云:
zī ěr sòng wáng, fū xuán gǔ quán yú, yōu zāi miǎo yǐ, qí xiáng mí dé ér wén. yuán zì shū qì, jiàng dǎi sān wǔ, mò bù yǐ shàng shèng jūn sì hǎi, zhǐ gē dìng dà yè rán zé dì wáng zhě zǎi wù zhī tōng qì, jūn dào zhě tiān xià zhī zhì gōng. xī zài shàng yè, shēn jiàn zī dào, shì yǐ tiān lù jì zhōng, táng yú wù dé chuán qí sì fú mìng lái gé, shùn yǔ bù huò quán qí qiān. suǒ yǐ jīng wěi sān cái, chéng xù yí huà, zuò fàn zhèn gǔ, chuí fēng wàn yè, mò shàng yú zī. zì shì jué hòu, lì dài mí shào, hàn jì sì dé yú fàng xūn, wèi yì fāng guǐ yú zhòng huá, liàng yǐ xié móu hū rén guǐ, ér yǐ bǎi xìng wèi xīn zhě yě. xī wǒ zǔ zōng qīn míng, chén jū qí jí, ér míng huì dài xù, yíng kuī yǒu qī, jiǎn shāng zhào huò, fēi wéi yī shì, céng shì fú kè, shěn yī zài jīn, tiān zhī suǒ fèi, yǒu zì lái yǐ. wéi wáng tǐ shàng shèng zhī zī, bāo èr yí zhī dé, míng qí rì yuè, dào hé sì shí. nǎi zhě shè jì qīng fù, wáng zhěng ér cún zhī, zhōng yuán wú gěng, yòu jì ér fù zhī. zì fù gù bù bīn, gàn jì fàng mìng, sì nì tāo tiān, qiè jù wàn lǐ, mí bù rùn zhī yǐ fēng yǔ, zhèn zhī yǐ léi tíng, jiǔ fá zhī dào jì fū, bā fǎ zhī huà zì lǐ, qǐ tú bó shī yú mín, jì sī qián shù? gù yǐ yì qià sì hǎi, dào shèng bā huāng zhě yǐ. zhì yú shàng tiān chuí xiàng, sì líng xiào zhēng, tú chèn zhī wén jì míng, rén shén zhī wàng yǐ gǎi, bǎi gōng gē yú cháo, shù mín sòng yú yě, yì zhào biàn yǒng, qīng zhù wéi xīn, zì fēi bǎi xìng lè tuī, tiān mìng yōu jí, qǐ yī zài yǔ suǒ de dú zhuān? shì yòng yǎng qí huáng líng, fǔ shùn qún yì, jìng chán shén qì, shòu dì wèi yú ěr gōng, dà zuò gào qióng, tiān lù yǒng zhōng. yú xì! wáng qí yǔn zhí jué zhōng, jìng zūn diǎn xùn, fù lǜ tǔ zhī jiā yuàn, huī hóng yè yú wú qióng, shí yīng xiū yòu, yǐ dá sān líng zhī juàn wàng. cǐ zī!
咨尔宋王,夫玄古权舆,悠哉邈矣,其详靡得而闻。爰自书契,降逮三五,莫不以上圣君四海,止戈定大业;然则帝王者宰物之通器,君道者天下之至公。昔在上叶,深鉴兹道,是以天禄既终,唐、虞勿得传其嗣;符命来格,舜、禹不获全其谦。所以经纬三才,澄叙彝化,作范振古,垂风万叶,莫尚于兹。自是厥后,历代弥劭,汉既嗣德于放勋,魏亦方轨于重华,谅以协谋乎人鬼,而以百姓为心者也。昔我祖宗钦明,辰居其极,而明晦代序,盈亏有期,翦商兆祸,非惟一世,曾是弗克,矧伊在今,天之所废,有自来矣。惟王体上圣之姿,苞二仪之德,明齐日月,道合四时。乃者社稷倾覆,王拯而存之,中原芜梗,又济而复之。自负固不宾,干纪放命,肆逆滔天,窃据万里,靡不润之以风雨,震之以雷霆,九伐之道既敷,八法之化自理,岂徒博施于民,济斯黔庶?固以义洽四海,道盛八荒者矣。至于上天垂象,四灵效征,图谶之文既明,人神之望已改,百工歌于朝,庶民颂于野,亿兆忭踊,倾伫惟新,自非百姓乐推,天命攸集,岂伊在予所得独专?是用仰祈皇灵,俯顺群议,敬禅神器,授帝位于尔躬,大祚告穷,天禄永终。于戏!王其允执厥中,敬遵典训,副率土之嘉愿,恢洪业于无穷,时膺休祐,以答三灵之眷望。此咨!
zhè zhào chuán chū, suì yóu guāng lù dài fu xiè dàn, shàng shū liú xuān fàn, fèng zhe huáng dì xǐ shòu, sòng jiāo sòng wáng liú yù. fù fù yī shàn wèi shū yún:
这诏传出,遂由光禄大夫谢澹,尚书刘宣范,奉着皇帝玺绶,送交宋王刘裕。复附一禅位书云:
gài wén tiān shēng zhēng mín, shù zhī yǐ jūn dì huáng jì shì, shí gōng sì hǎi. chóng tì xì yú xūn dé, shēng jiàng cún hū qí rén, gù yǒu guó bì wáng, bo nián zhe qí shù dài xiè wú cháng, shèng zhé wò qí fú. xī zài shàng shì, sān shèng xì guǐ, chóu zhé sì yuè yǐ hóng yī ràng, wéi xiān wáng zhī yǒu zuò, yǒng chuí fàn yú wú qióng. jí liú shì zhì chán, shí yáo shì fǎ, yǒu wèi gào zhōng, yì xiàn zī diǎn, wǒ shì zǔ suǒ yǐ fǔ guī yùn ér shùn rén shì, chéng lì jiàn ér dìng tiān bǎo zhě yě. nǎi dào bù cháng tài, róng yí luàn huá, sàng wǒ luò jīng, cù guó jiāng biǎo, réng gòu fǒu yùn, lún mò xiāng yīn, dǎi yú yuán xìng, suì qīng zōng sì. xìng lài shén wǔ guāng tiān, dà jié hóng fā, kuāng fù wǒ shè jì, chóng zào wǒ guó jiā, nèi shū guó nàn, wài bō hóng lüè, zhū dà duì yú hàn yáng, bū jiàn dào yú yí zhǔ, chéng fēn xī mín, sù qīng nán yuè, zài jìng jiāng xiāng, tà dìng fán féi. ruò nǎi yǒng huái qū yǔ, sī yī shēng jiào, wáng shī shǒu lù, zé yī luò chéng liú, léng wēi xiáo tóng, zé huá yuè jiǎn ǎi, wěi qiú xián bì, xián yáng jí xù, suī yí qì suǒ míng, shī shū suǒ yǒng, yōng xūn zhī shèng, mò zhī yǔ āi yě. suì yǎn wǔ xiū wén, dàn fū dé zhèng, bā tǒng yǐ yù wàn mín, jiǔ zhí yǐ xíng bāng guó, sī jiān sān wáng yǐ shī sì shì, gù xìn zhe yōu xiǎn, yì gǎn shū fāng. zhèn měi jìng wéi dào xūn, yǒng chá fú yùn, tiān zhī lì shǔ, shí zài ěr gōng. shì yǐ wǔ wěi shēng dù, lǚ shì chú jiù zhī jī, sān guāng xié shù, bì zhāo bù xīn zhī xiáng, tú chèn zhēn ruì, jiǎo rán sī zài. xī tǔ dé gào áo, chuán zuò yú wǒ yǒu jìn, jīn lì yùn gǎi bo, yǒng zhōng yú zī, yì yǐ jīn dé ér chuán yú sòng. yǎng sì dài zhī xiū yì, jiàn míng hūn zhī dìng qī, xún yú qún gōng, yuán dǎi shù yǐn, qiān yuē xiū zāi, wǎng wéi zhèn zhì. jīn qiǎn shǐ chí jié jiān tài bǎo sàn qí cháng shì guāng lù dài fu xiè dàn, jiān tài wèi shàng shū liú xuān fàn, fèng jiāo huáng dì xǐ shòu, shòu zhōng zhī lǐ, yī rú táng yú hàn wèi gù shì. wáng qí yǔn dá shén rén, jūn lín wàn guó, shí yīng líng zhǐ, chóu yú shàng tiān zhī juàn mìng!
盖闻天生蒸民,树之以君;帝皇寄世,实公四海。崇替系于勋德,升降存乎其人,故有国必亡,卜年著其数;代谢无常,圣哲握其符。昔在上世,三圣系轨,畴哲四岳以弘揖让,惟先王之有作,永垂范于无穷。及刘氏致禅,实尧是法,有魏告终,亦宪兹典,我世祖所以抚归运而顺人事,乘利见而定天保者也。乃道不常泰,戎夷乱华,丧我洛京,蹙国江表,仍遘否运,沦没相因,逮于元兴,遂倾宗祀。幸赖神武光天,大节宏发,匡复我社稷,重造我国家,内纾国难,外播弘略,诛大憝于汉阳,逋僭盗于沂渚,澄氛西岷,肃清南越,再静江湘,拓定樊淝。若乃永怀区宇,思一声教,王师首路,则伊洛澄流,棱威崤潼,则华岳蹇霭,伪酋衔璧,咸阳即叙,虽彝器所铭,诗书所咏,庸勋之盛,莫之与哀也。遂偃武修文,诞敷德政,八统以驭万民,九职以刑邦国,思兼三王以施四事,故信著幽显,义感殊方。朕每敬维道勋,永察符运,天之历数,实在尔躬。是以五纬升度,屡示除旧之迹,三光协数,必昭布新之祥,图谶祯瑞,皎然斯在。昔土德告磝,传胙于我有晋,今历运改卜,永终于兹,亦以金德而传于宋。仰四代之休义,鉴明昏之定期,询于群公,爰逮庶尹,佥曰休哉,罔违朕志。今遣使持节兼太保散骑常侍光禄大夫谢澹,兼太尉尚书刘宣范,奉交皇帝玺绶,受终之礼,一如唐虞汉魏故事。王其允答神人,君临万国,时膺灵祉,酬于上天之眷命!
liú yù dé shàn wèi shū, shàng qiě shàng biǎo chén ràng, yáng zuò qiān gōng. nà shí jìn gōng dì yǐ bèi bī chū gōng, tuì jū láng yá wáng jiù dì, bǎi guān sòng jiù yíng xīn, yáng yáng dé yì, wéi mì shū jiān xú guǎng yóu dài āi róng. yě shì wú yì. liú yù sān yī sān ràng, hái shì zhuāng qiāng zuò shì. tài shǐ lìng luò dá, duō shí tiān wén fú ruì shù shí tiáo, zuò wéi sòng wáng shòu mìng dí zhèng jù, yù nǎi zhù tán nán jiāo, jì gào tiān dì, hái gōng yù tài jí diàn, shòu bǎi guān cháo hè, bān zhì dà shè. gǎi jìn yuán xī èr nián wèi sòng yǒng chū yuán nián, fēng jìn dì wèi líng líng wáng, qiān jū gù mò líng chéng. lìng jiāng jūn liú zūn kǎo lǜ bīng fáng wèi, míng míng shì guǎn shù gù zhǔ de yì sī.
刘裕得禅位书,尚且上表陈让,佯作谦恭。那时晋恭帝已被逼出宫,退居琅琊王旧第,百官送旧迎新,扬扬得意,惟秘书监徐广犹带哀容。也是无益。刘裕三揖三让,还是装腔做势。太史令骆达,掇拾天文符瑞数十条,作为宋王受命的证据,裕乃筑坛南郊,祭告天地,还宫御太极殿,受百官朝贺,颁制大赦。改晋元熙二年为宋永初元年,封晋帝为零陵王,迁居故秣陵城。令将军刘遵考率兵防卫,明明是管束故主的意思。
xiǎo zi yǒu shī tàn dào:
小子有诗叹道:
luò yáng dāng rì guī yí lǔ, jiāng zuǒ cán bāng fù zéi chén,
洛阳当日归夷虏,江左残邦付贼臣,
shèng dé mò líng yī piàn tǔ, liú mái wáng guó zhǔ rén shēn.
剩得秣陵一片土,留埋亡国主人身。
sòng zhǔ yù jì jí dì wèi, dāng rán yǒu zūn qīn chóu yōng de diǎn lǐ. yù zhī xiáng qíng, qǐng kàn guān xù yuè xià huí.
宋主裕既即帝位,当然有尊亲酬庸的典礼。欲知详情,请看官续阅下回。
liú yù shù zi, nián jiē tóng zhì, yù gè lìng wèi zhèn shuài, qǐ bù zhī qí bù néng shèng rèn, ér màn wèi chū cǐ zhě, yǒu èr yīn yān: yī zé wèi fēn fēng zǐ xìng zhī yù bèi, èr zé wèi zhèn yā jiāng lì zhī xiān jī. yù zhī dì zhì zì wèi, mù wú jìn shì yě, gài yǐ jiǔ yǐ, rán zhì zǐ jiū wèi néng shǒu tǔ, xū shēng yì níng zú zhì rén, guān guān zhōng zhī zhà dé zhà shī, zì sàng zhǎo yá, jī zhì wěi yì zhēn yú qiáng lǔ zhī shǒu, tiān xià shì zhī zhuān yù nán chéng zhě, hé yī bù kě zuò rú shì guān yé? zhì ruò xié jìn shàn wèi, yóu jiàn ér jìn, shǐ zé yáng wèi xùn ràng yǐ qī rén, jì zé shí xíng cuàn shì yǐ dào guó, qí xīn shù zhī jiǎo zhì, bǐ cāo yì wèi yóu shén, wèi jìn yǐ dǎo yú qián, yù nǎi qǐ ér zhǒng yú hòu, qīng chū yú lán, bīng hán yú shuǐ, gù fēi ǒu rán yě. gù jìn zhī dé guó yě rú shì, qí shī guó yě yì rú shì, tiān dào hǎo huán, sī mǎ shì qí gù gān xīn zāi!
刘裕数子,年皆童稚,裕各令为镇帅,岂不知其不能胜任,而漫为出此者,有二因焉:一则为分封子姓之预备,二则为镇压将吏之先机。裕之帝制自为,目无晋室也,盖已久矣,然稚子究未能守土,虚声亦宁足制人,观关中之乍得乍失,自丧爪牙,几至委义真于强虏之手,天下事之专欲难成者,何一不可作如是观耶?至若胁晋禅位,由渐而进,始则佯为逊让以欺人,继则实行篡弑以盗国,其心术之狡鸷,比操懿为尤甚,魏晋已导于前,裕乃起而踵于后,青出于蓝,冰寒于水,固非偶然也。顾晋之得国也如是,其失国也亦如是,天道好还,司马氏其固甘心哉!