yuán chóng zǔ zhāng jìng ér
垣崇祖 張敬兒
yuán chóng zǔ, zì jìng yuǎn, xià pī rén yě. zú xìng háo qiáng, shí hǔ shì, zì lüè yáng xǐ zhī yú yè. zēng zǔ chǎng, wèi mù róng dé wěi lì bù shàng shū. zǔ miáo, sòng wǔ zhēng guǎng gù, lǜ bù qǔ guī jiàng, réng jiā xià pī, guān zhì lóng xiāng jiāng jūn rǔ nán xīn cài tài shǒu. fù xún zhī, jī shè jiāng jūn, sòng xiào wǔ shì sǐ shì, zèng jì zhōu cì shǐ.
垣崇祖,字敬遠,下邳人也。族姓豪強,石虎世,自略陽徙之於鄴。曾祖敞,為慕容德偽吏部尚書。祖苗,宋武征廣固,率部曲歸降,仍家下邳,官至龍驤將軍、汝南新蔡太守。父詢之,積射將軍,宋孝武世死事,贈冀州刺史。
chóng zǔ nián shí sì, yǒu gàn lüè, bó fù yù zhōu cì shǐ hù zhī wèi mén zōng yuē: cǐ ér bì dà chéng wú mén, rǔ děng bù jí yě. cì shǐ liú dào lóng pì wèi zhǔ bù, hòu yù zhī. chú xīn ān wáng guó shàng jiāng jūn. jǐng hé shì, dào lóng qiú chū wèi liáng zhōu, qǐ zhuǎn chóng zǔ wèi yì yáng wáng zhēng běi xíng cān jūn, yǔ dào lóng tóng háng, shǐ hái xià pī zhào mù.
崇祖年十四,有幹略,伯父豫州刺史護之謂門宗曰:「此兒必大成吾門,汝等不及也。」刺史劉道隆闢為主簿,厚遇之。除新安王國上將軍。景和世,道隆求出為梁州,啟轉崇祖為義陽王征北行參軍,與道隆同行,使還下邳召募。
míng dì lì, dào lóng bèi zhū. xuē ān dōu fǎn, míng dì qiǎn zhāng yǒng shěn yōu zhī běi tǎo, ān dōu shǐ jiāng péi zǔ lóng lǐ shì xióng jù xià pī. zǔ lóng yǐn chóng zǔ gòng jù zhàn, huì qīng zhōu yuán jūn zhǔ liú mí zhī bēi nì guī jiàng, zǔ lóng shì zhòng jǔ bài, chóng zǔ yǔ qīn jìn shù shí rén yè jiù zǔ lóng, yǔ jù zǒu hái péng chéng. lǔ jì xiàn xú zhōu, chóng zǔ réng wèi lǔ jiāng yóu bīng láng yá jiān bù fù guī, lǔ bù néng zhì. mì qiǎn rén yú péng chéng yíng mǔ, yù nán bēn, shì jué, lǔ zhí qí mǔ wèi zhì. chóng zǔ mèi fū huáng fǔ sù xiōng fù, xuē ān dōu zhī nǚ, gù lǔ xìn zhī. sù réng jiāng jiā shǔ jí chóng zǔ mǔ bēn qú shān, chóng zǔ yīn jiāng bù qǔ jù zhī, qiǎn shǐ guī mìng. tài zǔ zài huái yīn, bǎn wèi qú shān shù zhǔ, sòng qí mǔ hái jīng shī, míng dì nà zhī.
明帝立,道隆被誅。薛安都反,明帝遣張永、沈攸之北討,安都使將裴祖隆、李世雄據下邳。祖隆引崇祖共拒戰,會青州援軍主劉彌之背逆歸降,祖隆士眾沮敗,崇祖與親近數十人夜救祖隆,與俱走還彭城。虜既陷徐州,崇祖仍為虜將游兵琅邪間不復歸,虜不能制。密遣人於彭城迎母,欲南奔,事覺,虜執其母為質。崇祖妹夫皇甫肅兄婦,薛安都之女,故虜信之。肅仍將家屬及崇祖母奔朐山,崇祖因將部曲據之,遣使歸命。太祖在淮陰,板為朐山戍主,送其母還京師,明帝納之。
qú shān biān hǎi gū xiǎn, rén qíng wèi ān. chóng zǔ cháng fú zhōu gě yú shuǐ cè, yǒu jí dé yǐ rù hǎi. jūn jiāng dé zuì wáng pàn, jù yǐ gào lǔ. lǔ wěi C103 chéng dōu jiāng dōng xú zhōu cì shǐ chéng gù gōng shǐ dé qīng zhōu, wén pàn zhě shuō, qiǎn bù qí èr wàn xí chóng zǔ, tún luò yào, qù qú shān chéng èr shí lǐ. chóng zǔ chū sòng kè wèi guī, chéng zhōng jīng kǒng, jiē xià chuán yù qù. chóng zǔ hái, wèi fù xīn yuē: zéi bǐ nǐ lái, běn fēi dà jǔ, zhèng shì chéng xìn yī shuō, yì qiǎn kuáng zhī. jīn ruò dé bǎi yú rén hái, shì bì jì yǐ. dàn rén qíng yī hài, bù kě liǎn jí. qīng děng kě jí qù cǐ èr lǐ wài dà jiào ér lái, chàng ài táng yì rén yǐ dé pò lǔ, xū shù jūn sù wǎng, xiāng zhù zhú tuì. chuán zhōng rén guǒ xǐ, zhēng shàng àn. chóng zǔ yǐn rù jù chéng, qiǎn léi ruò rù dǎo, lìng rén chí liǎng jù huǒ dēng shān gǔ jiào. lǔ cān qí wèi qí jūn bèi shén shèng, nǎi tuì. chóng zǔ qǐ míng dì yuē: huái běi shì mín, lì qū hú lǔ, nán xiàng zhī xīn, rì yè yǐ jì. chóng zǔ fù bó bìng wèi huái běi zhōu jùn, mén zú bù zài běi biān, bǎi xìng suǒ xìn, yī zhāo xiào zhà, shì gōng kě lì. dì míng wèi shàng qīng, bù zú wēi zhòng, qǐ jiǎ míng hào, yǐ shì yuǎn jìn. míng dì yǐ wèi fǔ guó jiāng jūn běi láng yá lán líng èr jùn tài shǒu. wáng mìng sī mǎ cóng zhī móu xí jùn, chóng zǔ tǎo bǔ zhǎn zhī. shù chén jì suàn, yù kè fù huái běi. shí lǔ shēng dāng kòu huái nán, míng dì yǐ wèn chóng zǔ. chóng zǔ yīn qǐ: yí yǐ qīng bīng shēn rù, chū qí bù yì, jìn kě lì bù shì zhī xūn, tuì kě jué qí kuī yú zhī huàn. dì xǔ zhī. chóng zǔ jiāng shù bǎi rén rù lǔ jiè qī bǎi lǐ, jù nán chéng, gù měng shān, shàn dòng jùn xiàn. lǔ lǜ dà zhòng gōng zhī, qí bié jiāng liáng zhàn mǔ zài lǔ, lǔ zhí qí mǔ, shǐ zhàn gào bù qǔ yuē: dà jūn yǐ qù, dú zhù hé wèi! yú shì zhòng qíng lí zǔ, yī shí bēn tuì. chóng zǔ wèi zuǒ yòu yuē: jīn ruò jù tuì, bì bù huò miǎn. nǎi zhù hòu lì zhàn, dà bài zhuī zhě ér guī. yǐ jiǔ láo, fēng xià pī xiàn zi. tài yù yuán nián, xíng xú zhōu shì, xǐ shù lóng jǔ, zài qú shān nán. chóng zǔ qǐ duàn shuǐ zhù píng dì, yǐ jué lǔ mǎ. dì yǐ wèn liú huái zhēn, yún kě lì. chóng zǔ lǜ jiāng lì sāi zhī, wèi chéng. lǔ zhǔ wèi wěi péng chéng zhèn jiāng píng yáng gōng yuē: lóng jǔ ruò lì, guó zhī chǐ yě, yǐ sǐ zhēng zhī. shù wàn qí yǎn zhì. chóng zǔ mǎ shuò xiàn zhèn bù néng kàng, nǎi zhú chéng zì shǒu. huì tiān yù shí yú rì, lǔ nǎi tuì. lóng jǔ jìng bù lì. lì xū yí píng yáng dōng hǎi sān jùn tài shǒu, jiāng jūn rú gù. zhuǎn shào líng wáng nán zhōng láng sī mǎ, fù wèi dōng hǎi tài shǒu.
朐山邊海孤險,人情未安。崇祖常浮舟舸於水側,有急得以入海。軍將得罪亡叛,具以告虜。虜偽[C103]城都將東徐州刺史成固公始得青州,聞叛者說,遣步騎二萬襲崇祖,屯洛要,去朐山城二十里。崇祖出送客未歸,城中驚恐,皆下船欲去。崇祖還,謂腹心曰:「賊比擬來,本非大舉,政是承信一說,易遣誑之。今若得百餘人還,事必濟矣。但人情一駭,不可斂集。卿等可急去此二里外大叫而來,唱『艾塘義人已得破虜,須戍軍速往,相助逐退』。」船中人果喜,爭上岸。崇祖引入據城,遣羸弱入島,令人持兩炬火登山鼓叫。虜參騎謂其軍備甚盛,乃退。崇祖啟明帝曰:「淮北士民,力屈胡虜,南向之心,日夜以冀。崇祖父伯並為淮北州郡,門族布在北邊,百姓所信,一朝嘯咤,事功可立。第名位尚輕,不足威眾,乞假名號,以示遠近。」明帝以為輔國將軍、北琅邪蘭陵二郡太守。亡命司馬從之謀襲郡,崇祖討捕斬之。數陳計算,欲克復淮北。時虜聲當寇淮南,明帝以問崇祖。崇祖因啟:「宜以輕兵深入,出其不意,進可立不世之勛,退可絕其窺窬之患。」帝許之。崇祖將數百人入虜界七百里,據南城,固蒙山,扇動郡縣。虜率大眾攻之,其別將梁湛母在虜,虜執其母,使湛告部曲曰:「大軍已去,獨住何為!」於是眾情離阻,一時奔退。崇祖謂左右曰:「今若俱退,必不獲免。」乃住後力戰,大敗追者而歸。以久勞,封下邳縣子。泰豫元年,行徐州事,徙戍龍沮,在朐山南。崇祖啟斷水注平地,以絕虜馬。帝以問劉懷珍,雲可立。崇祖率將吏塞之,未成。虜主謂偽彭城鎮將平陽公曰:「龍沮若立,國之恥也,以死爭之。」數萬騎掩至。崇祖馬槊陷陣不能抗,乃築城自守。會天雨十餘日,虜乃退。龍沮竟不立。歷盱眙、平陽、東海三郡太守,將軍如故。轉邵陵王南中郎司馬,復為東海太守。
chū, chóng zǔ yù tài zǔ yú huái yīn, tài zǔ yǐ qí wǔ yǒng, shàn dài zhī. chóng zǔ wèi huáng fǔ sù yuē: cǐ zhēn wú jūn yě! wú jīn féng zhǔ yǐ, suǒ wèi qiān zài yī shí. suì mì bù chéng jié. yuán huī mò, tài zǔ yōu lǜ, lìng chóng zǔ shòu zhǐ jí yǐ jiā kǒu tuō huáng fǔ sù, lēi shù bǎi rén jiāng rù lǔ jiè, gèng tīng hòu zhǐ. huì cāng wú fèi, tài zǔ zhào chóng zǔ lǐng bù qǔ hái dōu, chú yóu jī jiāng jūn. shěn yōu zhī shì píng, yǐ chóng zǔ wèi chí jié dū yǎn qīng jì sān zhōu zhū jūn shì, lèi qiān guān jūn jiāng jūn yǎn zhōu cì shǐ. tài zǔ jiàn zuò, wèi chóng zǔ yuē: wǒ xīn yǒu tiān xià, yí lǔ bù shí yùn mìng, bì dāng dòng qí yǐ zhòng, yǐ sòng liú chǎng wèi cí. zéi zhī suǒ chōng, bì zài shòu chūn. néng zhì cǐ kòu, fēi qīng mò kě. xǐ wèi shǐ chí jié jiān yù sī èr zhōu zhū jūn shì yù zhōu cì shǐ, jiāng jūn rú gù. fēng wàng cài xiàn hóu, qī bǎi hù.
初,崇祖遇太祖於淮陰,太祖以其武勇,善待之。崇祖謂皇甫肅曰:「此真吾君也!吾今逢主矣,所謂千載一時。」遂密布誠節。元徽末,太祖憂慮,令崇祖受旨即以家口托皇甫肅,勒數百人將入虜界,更聽後旨。會蒼梧廢,太祖召崇祖領部曲還都,除游擊將軍。沈攸之事平,以崇祖為持節、督兗青冀三州諸軍事,累遷冠軍將軍、兗州刺史。太祖踐阼,謂崇祖曰:「我新有天下,夷虜不識運命,必當動其蟻眾,以送劉昶為辭。賊之所沖,必在壽春。能制此寇,非卿莫可。」徙為使持節、監豫司二州諸軍事、豫州刺史,將軍如故。封望蔡縣侯,七百戶。
jiàn yuán èr nián, lǔ qiǎn wěi liáng wáng yù dòu juàn jí liú chǎng mǎ bù hào èr shí wàn, kòu shòu chūn. chóng zǔ zhào wén wǔ yì yuē: zéi zhòng wǒ guǎ, dāng yòng qí yǐ zhì zhī. dāng xiū wài chéng yǐ dài dí, chéng jì guǎng kuò, fēi shuǐ bù gù, jīn yù yàn féi shuǐ què yān wèi sān miàn zhī xiǎn, zhū jūn yì rú hé? zhòng yuē: xī fú lí qīn jìng, sòng nán píng wáng shì zú wán shèng, yǐ guō dà nán shǒu, tuì bǎo nèi chéng. jīn rì zhī shì, shí bèi yú qián. gǔ lái xiāng chéng, bù zhù féi yàn, jiē yǐ dì xíng bù biàn, jī shuǐ wú yòng gù yě. ruò bì xíng zhī, kǒng fēi shì yí. chóng zǔ yuē: qīng jiàn qí yī, bù shí qí èr. ruò shě wài chéng, zéi bì jù zhī, wài xiū lóu lǔ, nèi zhú zhǎng wéi, sì zhōu wú ài, biǎo lǐ shòu dí, cǐ zuò zì wèi qín. shǒu guō zhú yàn, shì wú bù jiàn zhī cè yě. nǎi yú chéng xī běi lì yàn sāi féi shuǐ, yàn běi qǐ xiǎo chéng, zhōu wèi shēn qiàn, shǐ shù qiān rén shǒu zhī. chóng zǔ wèi zhǎng shǐ fēng yán bó yuē: lǔ shí ér shǎo lǜ, bì xī lì gōng xiǎo chéng, tú pò cǐ yàn. jiàn qiàn xiá chéng xiǎo, wèi yī wǎng kě kè, dāng yǐ yǐ fù gōng zhī. fàng shuǐ yī jī, jí yú sān xiá, shì qióng bēn tòu, zì rán shěn nì. cǐ qǐ fēi xiǎo láo ér dà lì xié? lǔ zhòng yóu xī dào jí yàn nán, fēn jūn dōng lù ròu báo gōng xiǎo chéng. chóng zǔ zhe bái shā mào, jiān yú shàng chéng, shǒu zì zhuǎn shì. zhì rì bū shí, jué xiǎo shǐ dài. shuǐ shì bēn xià, lǔ gōng chéng zhī zhòng, piào zhuì qiàn zhōng, rén mǎ nì sǐ shù qiān rén, zhòng jiē tuì zǒu. chū, chóng zǔ zài huái yīn jiàn shàng, biàn zì bǐ hán xìn bái qǐ, xián bù xìn, wéi shàng dú xǔ zhī, chóng zǔ zài bài fèng zhǐ. jí pò lǔ qǐ zhì, shàng wèi cháo chén yuē: chóng zǔ xǔ wèi wǒ zhì lǔ, guǒ rú qí yán. qí héng zì nǐ hán bái, jīn zhēn qí rén yě. jìn wèi dū du hào píng xī jiāng jūn, zēng fēng wèi qiān wǔ bǎi hù. chóng zǔ wén chén xiǎn dá lǐ ān mín jiē zēng gěi jūn yí, qǐ shàng qiú gǔ chuī héng chuī. shàng chì yuē: hán bái hé kě bù yǔ zhòng yì! gěi gǔ chuī yī bù.
建元二年,虜遣偽梁王郁豆眷及劉昶馬步號二十萬,寇壽春。崇祖召文武議曰:「賊眾我寡,當用奇以制之。當修外城以待敵,城既廣闊,非水不固,今欲堰肥水卻淹為三面之險,諸君意如何?」眾曰:「昔佛狸侵境,宋南平王士卒完盛,以郭大難守,退保內城。今日之事,十倍於前。古來相承,不筑肥堰,皆以地形不便,積水無用故也。若必行之,恐非事宜。」崇祖曰:「卿見其一,不識其二。若舍外城,賊必據之,外修樓櫓,內築長圍,四周無礙,表里受敵,此坐自為擒。守郭築堰,是吾不諫之策也。」乃於城西北立堰塞肥水,堰北起小城,周為深塹,使數千人守之。崇祖謂長史封延伯曰:「虜食而少慮,必悉力攻小城,圖破此堰。見塹狹城小,謂一往可克,當以蟻附攻之。放水一激,急逾三峽,事窮奔透,自然沈溺。此豈非小勞而大利邪?」虜眾由西道集堰南,分軍東路肉薄攻小城。崇祖著白紗帽,肩輿上城,手自轉式。至日晡時,決小史埭。水勢奔下,虜攻城之眾,漂墜塹中,人馬溺死數千人,眾皆退走。初,崇祖在淮陰見上,便自比韓信、白起,咸不信,唯上獨許之,崇祖再拜奉旨。及破虜啟至,上謂朝臣曰:「崇祖許為我制虜,果如其言。其恆自擬韓、白,今真其人也。」進為都督號平西將軍,增封為千五百戶。崇祖聞陳顯達李安民皆增給軍儀,啟上求鼓吹橫吹。上敕曰:「韓、白何可不與眾異!」給鼓吹一部。
chóng zǔ lǜ lǔ fù kòu huái běi, qǐ xǐ xià cài shù yú huái dōng. qí dōng, lǔ guǒ yù gōng xià cài, jì wén nèi xǐ, nǎi yáng shēng píng chú gù chéng. zhòng yí lǔ dāng yú gù chéng lì shù, chóng zǔ yuē: xià cài qù zhèn zhǐ chǐ, lǔ qǐ gǎn zhì shù shí yù chú cǐ gù chéng. zhèng kǒng bēn zǒu shā zhī bù jǐn ěr. lǔ jūn guǒ yí jué xià cài chéng, chóng zǔ zì lǜ zhòng dù huái yǔ zhàn, dà pò zhī, zhuī bēn shù shí lǐ, shā huò qiān jì. shàng qiǎn shǐ rù guān cān lǔ xiāo xī hái, chì chóng zǔ yuē: qīng shì wú shì shǒu jiāng dōng ér yǐ xié? suǒ shǎo zhě shí, qīng dàn nǔ lì yíng tián, zì rán píng tiǎn cán chǒu. chì chóng zǔ xiū zhì què pí tián.
崇祖慮虜復寇淮北,啟徙下蔡戍於淮東。其冬,虜果欲攻下蔡,既聞內徙,乃揚聲平除故城。眾疑虜當於故城立戍,崇祖曰:「下蔡去鎮咫尺,虜豈敢置戍;實欲除此故城。政恐奔走殺之不盡耳。」虜軍果夷掘下蔡城,崇祖自率眾渡淮與戰,大破之,追奔數十里,殺獲千計。上遣使入關參虜消息還,敕崇祖曰:「卿視吾是守江東而已邪?所少者食,卿但努力營田,自然平殄殘丑。」敕崇祖修治芍陂田。
shì zǔ jí wèi, zhēng wèi sàn qí cháng shì zuǒ wèi jiāng jūn. é zhào liú běn rèn, jiā hào ān xī. réng qiān wǔ bīng shàng shū, lǐng xiāo qí jiāng jūn. chū, yù zhāng wáng yǒu shèng chǒng, shì zǔ zài dōng gōng, chóng zǔ bù zì fù jié. jí pò lǔ, zhào shǐ hái cháo, yǔ gòng mì yì. shì zǔ yí zhī, qū jiā lǐ dài, jiǔ hòu wèi chóng zǔ yuē: shì jiān liú yán, wǒ yǐ huō zhū huái bào, zì jīn yǐ hòu, fù guì jiàn fù yě. chóng zǔ bài xiè. chóng zǔ qù hòu, shàng fù qiǎn xún bó yù kǒu chì, yǐ biān shì shòu zhǐ yè fā, bù dé cí dōng gōng. shì zǔ yǐ chóng zǔ xīn chéng bù shí, xián zhī. tài zǔ bēng, lǜ chóng zǔ wèi yì, biàn lìng nèi zhuǎn. yǒng míng yuán nián sì yuè jiǔ rì, zhào yuē: yuán chóng zǔ xiōng gòu xiǎn zào, shǎo wú xíng yè. xī yīn jūn guó duō yú, cǎi qí yī fū zhī yòng. dà yùn guāng qǐ, pín fán shēng zhuó, xī hè mí yàn, jìn yǐ mí guǎng. qù suì zài xī, lián móu jìng wài, wú jūn zhī xīn, yǐ zhāng xiá ěr. tè jiā zūn yǎng, shù huò quān gé. ér cāi èr zī shén, zhì xìng luàn jiē, suí yǔ xún bó yù qū hé bù chěng, kuī yú fēi jì, gòu shàn biān huāng, hù wèi biǎo lǐ. níng shuò jiāng jūn sūn jǐng yù jiū xī jiān jì, jù yǐ qǐ wén. chú è wù běn, xíng zī wǎng shè. biàn kě shōu yǎn, sù míng xiàn pì. sǐ shí nián sì shí sì. zǐ huì lóng, xǐ pān yú zú.
世祖即位,征為散騎常侍、左衛將軍。俄詔留本任,加號安西。仍遷五兵尚書,領驍騎將軍。初,豫章王有盛寵,世祖在東宮,崇祖不自附結。及破虜,詔使還朝,與共密議。世祖疑之,曲加禮待,酒後謂崇祖曰:「世間流言,我已豁諸懷抱,自今已後,富貴見付也。」崇祖拜謝。崇祖去後,上復遣荀伯玉口敕,以邊事受旨夜發,不得辭東宮。世祖以崇祖心誠不實,銜之。太祖崩,慮崇祖為異,便令內轉。永明元年四月九日,詔曰:「垣崇祖凶詬險躁,少無行業。昔因軍國多虞,采其一夫之用。大運光啟,頻煩升擢,溪壑靡厭,浸以彌廣。去歲在西,連謀境外,無君之心,已彰遐邇。特加遵養,庶或悛革。而猜貳滋甚,志興亂階,隨與荀伯玉驅合不逞,窺窬非覬,構扇邊荒,互為表里。寧朔將軍孫景育究悉奸計,具以啟聞。除惡務本,刑茲罔赦。便可收掩,肅明憲辟。」死時年四十四。子惠隆,徙番禺卒。
zhāng jìng ér, nán yáng guān jūn rén yě. běn míng gǒu ér, sòng míng dì yǐ qí míng bǐ, gǎi yān. fù chǒu, wèi jùn jiāng jūn, guān zhì jié fǔ cān jūn. jìng ér nián shào biàn gōng mǎ, yǒu dǎn qì, hǎo shè hǔ, fā wú bù zhōng. nán yáng xīn yě fēng sú chū qí shè, ér jìng ér yóu duō lǚ lì, qiú rù duì wèi qū ā shù yì jiāng, zhōu chà bǔ fǔ jiāng, hái wèi jùn mǎ duì fù, zhuǎn duì zhǔ. shāo guān níng mán fǔ xíng cān jūn. suí tóng jùn rén liú hú lǐng jūn fá xiāng yáng zhū shān mán, shēn rù xiǎn zǔ, suǒ xiàng jiē pò. yòu jī hú yáng mán, guān jūn yǐn tuì, mán zéi zhuī zhě shù qiān rén, jìng ér dān mǎ zài hòu, chōng tū zéi jūn, shù shí hé, shā shù shí rén, jiàn zhōng zuǒ yè, zéi bù néng kàng. píng xī jiāng jūn shān yáng wáng xiū yòu zhèn shòu yáng, qiú shàn qí shè rén. jìng ér zì zhàn jiàn chǒng, wèi zhǎng jiān xíng cān jūn, lǐng bái zhí duì. tài shǐ chū, chú níng shuò jiāng jūn, suí fǔ zhuǎn cān biāo qí jūn shì, shǔ zhōng bīng. lǐng jūn tǎo yì jiā zéi, yǔ liú hú xiāng jù yú què wěi zhōu. qǐ míng dì qǐ běn jùn, shì píng, wèi nán yáng tài shǒu, jiāng jūn rú gù. chū, wáng xuán mó wèi yōng zhōu, tǔ duàn jìng ér jiā shǔ wǔ yīn, jìng ér zhì jùn, fù hái guān jūn. sān nián, xuē ān dōu zi bǎi lìng huán lóng děng qiè jù shùn yáng guǎng píng, lüè yì chéng fú fēng jiè, cì shǐ bā líng wáng xiū ruò qiǎn jìng ér jí xīn yě tài shǒu liú rǎng bīng gōng tǎo, hé zhàn, pò zǒu zhī. xǐ wèi shùn yáng tài shǒu, jiāng jūn rú gù. nán yáng mán dòng, fù yǐ jìng ér wèi nán yáng tài shǒu. zāo mǔ sàng hái jiā. cháo tíng yí guì yáng wáng xiū fàn, mì wèi zhī bèi, nǎi qǐ jìng ér wèi níng shuò jiāng jūn yuè qí xiào wèi.
張敬兒,南陽冠軍人也。本名苟兒,宋明帝以其名鄙,改焉。父丑,為郡將軍,官至節府參軍。敬兒年少便弓馬,有膽氣,好射虎,發無不中。南陽新野風俗出騎射,而敬兒尤多膂力,求入隊為曲阿戍驛將,州差補府將,還為郡馬隊副,轉隊主。稍官寧蠻府行參軍。隨同郡人劉胡領軍伐襄陽諸山蠻,深入險阻,所向皆破。又擊湖陽蠻,官軍引退,蠻賊追者數千人,敬兒單馬在後,衝突賊軍,數十合,殺數十人,箭中左腋,賊不能抗。平西將軍山陽王休祐鎮壽陽,求善騎射人。敬兒自占見寵,為長兼行參軍,領白直隊。泰始初,除寧朔將軍,隨府轉參驃騎軍事,署中兵。領軍討義嘉賊,與劉胡相拒於鵲尾州。啟明帝乞本郡,事平,為南陽太守,將軍如故。初,王玄謨為雍州,土斷敬兒家屬舞陰,敬兒至郡,復還冠軍。三年,薛安都子柏令、環龍等竊據順陽、廣平,略義成、扶風界,刺史巴陵王休若遣敬兒及新野太守劉攘兵攻討,合戰,破走之。徙為順陽太守,將軍如故。南陽蠻動,復以敬兒為南陽太守。遭母喪還家。朝廷疑桂陽王休范,密為之備,乃起敬兒為寧朔將軍、越騎校尉。
guì yáng shì qǐ, lì tài zǔ dùn xīn tíng. zéi shǐ shí jì jiāo, xiū fàn bái fú chéng yú wǎng láo lóu xià, chéng zhōng wàng jiàn qí zuǒ yòu rén bīng bù duō, jìng ér yǔ huáng huí bái tài zǔ yuē: guì yáng suǒ zài, bèi fáng guǎ què, ruò zhà jiàng ér qǔ zhī, cǐ bì kě qín yě. tài zǔ yuē: qīng ruò néng bàn shì, dāng yǐ běn zhōu xiāng shǎng. jìng ér xiāng yǔ chū chéng nán, fàng zhàng zǒu, dà hū chēng jiàng. xiū fàn xǐ, zhào zhì yú cè, huí yáng zhì tài zǔ mì yì, xiū fàn xìn zhī. huí mù jìng ér, jìng ér duó qǔ xiū fàn fáng shēn dāo, zhǎn xiū fàn shǒu, xiū fàn zuǒ yòu shù bǎi rén jiē jīng sàn, jìng ér chí mǎ chí shǒu guī xīn tíng. chú xiāo qí jiāng jūn, jiā fǔ guó jiāng jūn. tài zǔ yǐ jìng ér rén wèi jì qīng, bù yù biàn shǐ wèi xiāng yáng zhòng zhèn. jìng ér qiú zhī bù yǐ, nǎi wēi dòng tài zǔ yuē: shěn yōu zhī zài jīng zhōu, gōng zhī qí yù hé nián zuò? bù chū jìng ér yǐ fáng zhī, kǒng fēi gōng zhī lì yě. tài zǔ xiào ér wú yán, nǎi yǐ jìng ér wèi chí jié dū yōng liáng èr zhōu yǐng sī èr jùn jūn shì yōng zhōu cì shǐ, jiāng jūn rú gù, fēng xiāng yáng xiàn hóu, èr qiān hù. bù wǔ pō miǎn kǒu, jìng ér chéng zé měng guò jiāng, yì jìn xī wáng xiè. zhōng jiāng yù fēng chuán fù, zuǒ yòu dīng zhuàng zhě gè qiú zǒu, yú èr xiǎo lì méi cāng xià, jiào hū guān, jìng ér liǎng yē xié zhī, suí chuán fù yǎng, cháng dé zài shuǐ shàng, rú cǐ fān fù xíng shù shí lǐ, fāng dé yíng jiē. shī suǒ chí jié, gèng gěi zhī.
桂陽事起,隸太祖頓新亭。賊矢石既交,休范白服乘輿往勞樓下,城中望見其左右人兵不多,敬兒與黃回白太祖曰:「桂陽所在,備防寡闕,若詐降而取之,此必可擒也。」太祖曰:「卿若能辦事,當以本州相賞。」敬兒相與出城南,放仗走,大呼稱降。休范喜,召至輿側,回陽致太祖密意,休范信之。回目敬兒,敬兒奪取休范防身刀,斬休范首,休范左右數百人皆驚散,敬兒馳馬持首歸新亭。除驍騎將軍,加輔國將軍。太祖以敬兒人位既輕,不欲便使為襄陽重鎮。敬兒求之不已,乃微動太祖曰:「沈攸之在荊州,公知其欲何年作?不出敬兒以防之,恐非公之利也。」太祖笑而無言,乃以敬兒為持節、督雍梁二州郢司二郡軍事、雍州刺史,將軍如故,封襄陽縣侯,二千戶。部伍泊沔口,敬兒乘舴艋過江,詣晉熙王燮。中江遇風船覆,左右丁壯者各泅走,餘二小吏沒艙下,叫呼「官」,敬兒兩掖挾之,隨船覆仰,常得在水上,如此翻覆行數十里,方得迎接。失所持節,更給之。
shěn yōu zhī wén jìng ér shàng, qiǎn rén cì chān. jiàn yōng zhōu yíng jūn yí shén shèng, lǜ jiàn yǎn xí, mì zì fáng bèi. jìng ér zhì zhèn, hòu jié yōu zhī, xìn kuì bù jué. dé qí shì jī, mì bái tài zǔ. yōu zhī dé tài zǔ shū hàn, lùn xuǎn yòng fāng bó mì shì, zhé yǐ shì jìng ér, yǐ wèi fǎn jiān, jìng ér zhōng wú èr xīn. yuán huī mò, xiāng yáng dà shuǐ, píng dì shù zhàng, bǎi xìng zī cái jiē piào méi, xiāng yáng xū hào. tài zǔ yǔ yōu zhī shū, lìng zhèn dài zhī, yōu zhī jìng bù lì yì. jìng ér yǔ yōu zhī sī mǎ liú rǎng bīng qíng kuǎn, jí cāng wú fèi, jìng ér yí yōu zhī dāng yīn cǐ qǐ bīng, mì yǐ wèn rǎng bīng, rǎng bīng wú suǒ yán, jì jìng ér mǎ dèng yī shuāng, jìng ér nǎi wèi zhī bèi. shēng míng yuán nián dōng, yōu zhī fǎn, qiǎn shǐ bào jìng ér, jìng ér láo jiē zhōu zhì, wèi shè jiǔ shí, wèi zhī yuē: shěn gōng nà hū shǐ jūn lái, jūn shū kě mìng. nǎi liè zhàng yú tīng shì qián zhǎn zhī, jí bù qǔ zhēn yōu zhī xià, dāng xí jiāng líng.
沈攸之聞敬兒上,遣人伺覘。見雍州迎軍儀甚盛,慮見掩襲,密自防備。敬兒至鎮,厚結攸之,信饋不絕。得其事跡,密白太祖。攸之得太祖書翰,論選用方伯密事,輒以示敬兒,以為反間,敬兒終無二心。元徽末,襄陽大水,平地數丈,百姓資財皆漂沒,襄陽虛耗。太祖與攸之書,令賑貸之,攸之竟不歷意。敬兒與攸之司馬劉攘兵情款,及蒼梧廢,敬兒疑攸之當因此起兵,密以問攘兵,攘兵無所言,寄敬兒馬鐙一雙,敬兒乃為之備。升明元年冬,攸之反,遣使報敬兒,敬兒勞接周至,為設酒食,謂之曰:「沈公那忽使君來,君殊可命。」乃列仗於廳事前斬之,集部曲偵攸之下,當襲江陵。
shí yōu zhī yí tài zǔ shū yuē:
時攸之遺太祖書曰:
wú wén yú xiāng wàng yú jiāng hú, rén xiāng wàng yú dào shù, bǐ wǒ kě wèi tōng zhī yǐ. dà míng zhī zhōng, miù fèng shèng zhǔ, tiǎn tóng shì wèi, qíng cún qì kuò, yì zhe duàn jīn, nǎi fēn bó ér yī, děng liáng ér shí. zhí jǐng hé hūn bào, xīn làn xíng jiāo, ruò sī zhī kǔ, níng kě yán jǐn. wú zì fēn suì shǒu yú gé xià, zú xià yì jù miè zú yú shè rén. ěr shí pán shí zhī xīn jì gù, yì wú èr jì, cù pò shí nán, xiāng yǐn qiú quán. tiān dào jīn shàn, cǐ lǐ bù kōng, jié yīn zhī shǐ, shí guān yú hòu. jí míng dì lóng fēi, zhū rén jiē wèi guǐ yǐ. wú yǔ zú xià, dé méng dà zào, qīn guò sù juàn, yù ruò dài chén, lù qí xīn jī, fù tiǎn qū shǐ, lín bēng zhī rì, wú yù zài yí tuō, jiā róng shòu chǒng, ēn shēn wèi gāo. suī fù qíng xiè gǔ rén, cū shí zhōng jié, shì xīn yǎng bào, qī zhī bì sǐ. cǐ chéng zhì jìng wèi shēn suì, xiān dì dēng xiá, wēi yuàn yǒng duó. zì ěr yǐ lái, yǔ zú xià yán miàn dài jué, fēi wéi fēn zhāng xíng jī zì rán zhì cǐ, tuō wǎng yī gào, wèi cháng bù duì zhǐ liú tì, qǐ yuàn xiāng qiào yú jīn zāi? gǒu yǒu suǒ huái, bù róng bù bái.
吾聞魚相忘於江湖,人相忘於道術,彼我可謂通之矣。大明之中,謬奉聖主,忝同侍衛,情存契闊,義著斷金,乃分帛而衣,等糧而食。值景和昏暴,心爛形燋,若斯之苦,寧可言盡。吾自分碎首於閣下,足下亦懼滅族於舍人。爾時磐石之心既固,義無貳計,蹙迫時難,相引求全。天道矜善,此理不空,結姻之始,實關於厚。及明帝龍飛,諸人皆為鬼矣。吾與足下,得蒙大造,親過夙眷,遇若代臣,錄其心跡,復忝驅使,臨崩之日,吾豫在遺托,加榮授寵,恩深位高。雖復情謝古人,粗識忠節,誓心仰報,期之必死。此誠志竟未申遂,先帝登遐,微願永奪。自爾已來,與足下言面殆絕,非唯分張形跡自然至此,脫枉一告,未常不對紙流涕,豈願相誚於今哉?苟有所懷,不容不白。
chū dé xián zi zé shū, yún dé jiā xìn, yún zú xià yǒu fèi lì zhī shì. ān guó níng mín, cǐ gōng wēi wēi, fēi wú děng cháng rén suǒ néng xìn yě. é fèng huáng tài hòu jiǎ lìng, yún zú xià qián gòu shēn lüè, dú duàn huái bào, yī hé néng zhuàng. dàn guān suī bì, bù kě chéng zú, gài gòng zūn gāo gù ěr. zú xià jiāo jié zuǒ yòu, qīn xíng shā nì, yǐ miǎn shēn huàn, qīng dāng wèi lóng féng bǐ gàn chī rén ěr. fán fèi lì dà shì, bù kě guǎng móu, dàn yuán chǔ yí jì, liú yòu guó zhī jìn qī, shù chén dì jí shí wèi gāo yú, rén wèi bìng jū shí wàng, ruò cǐ bù yǔ yì, fù shuí kě dé gòng pī xīn xiōng zhě zāi? hūn míng gǎi yì, zì gǔ yǒu zhī, qǐ dú dà sòng zhōng tún xié? qián dài shèng diǎn, huàn yíng piān shǐ, qǐng wèi zú xià yán zhī.
初得賢子賾疏,雲得家信,雲足下有廢立之事。安國寧民,此功巍巍,非吾等常人所能信也。俄奉皇太后假令,雲足下潛構深略,獨斷懷抱,一何能壯。但冠雖弊,不可承足,蓋共尊高故耳。足下交結左右,親行殺逆,以免身患,卿當謂龍逢、比干痴人耳。凡廢立大事,不可廣謀,但袁、褚遺寄,劉又國之近戚,數臣地籍實為膏腴,人位並居時望,若此不與議,復誰可得共披心胸者哉?昏明改易,自古有之,豈獨大宋中屯邪?前代盛典,煥盈篇史,請為足下言之。
qún gōng gòng yì, yí qǐ tài hòu, fèng lìng ér xíng, dāng yǐ wáng lǐ chū dì. zú xià nǎi kě bù tōng dà lǐ, yào tīng jūn zǐ zhī yán, qǐ kě wǎng miè tiān lǐ, yī hé ruò zī? xiào jīng yún zī yú shì fù yǐ shì jūn. zòng wèi zōng shè dà jì, bù ěr, níng bù shí yǒu jūn qīn zhī yì xié? nǎi fù lǜ yǐ jiā wēi, dàn yǐ jué shǎng, xiǎo rén wú zhuàng, suì xíng shì hài. wú suī guǎ shí, qiè cóng gǔ bǐ, qǐ yǒu wèi chén ér yǒu jìn rì zhī shì xié? shǐ yī dàn tú dú, shēn shǒu fēn lí, shēng zì kě hèn, sǐ zhě hé zuì? qiě yǒu dēng zhāi zhī shǎng, cǐ kē chū yú hé wén? fán zài chén lì, shuí bù wǎn hài! huá yí kòu xīn, xíng lù qì xuè. nǎi zhì bù bìn, shǐ liú chóng zài hù, zì gǔ yǐ lái, cǐ lì yǒu jǐ? wèi guó wēi xiǎo, gù yǒu hóng yǎn, bù tú wǒ sòng, dú wú qí rén. fǔ yīng chóu chàng, bù néng zì jǐ. zú xià yǔ xiàng zhī shā zhě hé yì? rén qíng yì fǎn, hái chéng jiē bēi, wèi zi jūn zhě, wú nǎi nán hū! qī tián zhī pì, qǐ fù yǒu yì? guǎn zhòng yǒu yán, jūn shàn wèi cháng bù jiàn. zú xià jiàn zhèng bù wén, gān cuī zhù zhī zuì, hé è nì zhī kǔ! xī tài jiǎ hái wèi, yī bù zì yí. chāng yì zhī guò, bù kě chēng shù, huò guāng hé tuō, shàng gòng yì yú cháo bān, rán hòu fèi zhī. yóu yǒu tāng mù zhī shī, lùn zhě bù yǐ jié zhǔ wèi míng. huán wēn zhī xīn, wèi wàng yú cuàn, hǎi xī shī dào, rén lún dùn jǐn, fèi zhī yǐ gōng, yóu lǐ chù zhī. dāng wēn qiáng shèng, shuí néng xiāng kàng, shàng wèi jù yú xíng jī, sì hǎi bù qiè, wèi cháng yǒu lè tuī zhī zhě. yī yǐn huò guāng, míng gāo yú chén jié, huán shì yì dé miǎn yú xié duó, fán shì zhū shì, bù yú shū cè, ruò cǐ yì xiǎo, qǐ dài zhǐ zhǎng! qīng cháng yán bǐ jī yí shū, rú hé yī dàn xíng guò jié zhí xié?
群公共議,宜啟太后,奉令而行,當以王禮出第。足下乃可不通大理,要聽君子之言,豈可罔滅天理,一何若茲?《孝經》雲「資於事父以事君」。縱為宗社大計,不爾,寧不識有君親之意邪?乃復慮以家危,啖以爵賞,小人無狀,遂行弒害。吾雖寡識,竊從古比,豈有為臣而有近日之事邪?使一旦荼毒,身首分離,生自可恨,死者何罪?且有登齋之賞,此科出於何文?凡在臣隸,誰不惋駭!華夷扣心,行路泣血。乃至不殯,使流蟲在戶,自古以來,此例有幾?衛國微小,故有弘演,不圖我宋,獨無其人。撫膺惆悵,不能自己。足下與向之殺者何異?人情易反,還成嗟悲,為子君者,無乃難乎!蹊田之譬,豈復有異?管仲有言,君善未嘗不諫。足下諫諍不聞,甘崔杼之罪,何惡逆之苦!昔太甲還位,伊不自疑。昌邑之過,不可稱數,霍光荷托,尚共議於朝班,然後廢之。由有湯沐之施,論者不以劫主為名。桓溫之心,未忘於篡,海西失道,人倫頓盡,廢之以公,猶禮處之。當溫強盛,誰能相抗,尚畏懼於形跡,四海不愜,未嘗有樂推之者。伊尹、霍光,名高於臣節,桓氏亦得免於脅奪,凡是諸事,布於書策,若此易曉,豈待指掌!卿常言比跡夷、叔,如何一旦行過桀、跖邪?
shèng míng qǐ yùn, cāng shēng chóng zào, pǔ tiān shuài tǔ, shuí bù gē biàn! shí shì pī xīn jī jié fèng gōng wàng sī zhī rì, ér qīng dà shōu gōng jì, jié duó tiān cáng, qì xiè jīn bǎo, bì chōng sī shì, yí yì cháo jiù, bù zhì sī dǎng, bèi jiǎ rù diàn, nèi wài gōng gé guǎn yuè, xī guān jiā rén. wú bù zhī zi mèng kǒng míng yí xùn rú cǐ? wáng xiè táo yǔ xíng cǐ jǔ zhǐ? qiě zhū fāng dì xiāng, fēi qīn bù shòu, zú xià fēi guó qī yě, yī dàn zhuān zòng zì shù, yún shì ér shǒu tái chéng, fù jū dōng fǔ, yī jiā liǎng lù, hé yǐ yì cǐ? zhī qīng fáng gù zhòng fù, cāi wèi wàn duān, yán yǐ yù yuǎn, shí wèi fáng nèi. ruò dé yǔn wù wàng, yí mò yóu kě tuī xīn gòng chù rú qí shī lǐ guāi dào, jīn chéng tāng chí wú suǒ yòng yě. wén zhǎng yǐ gē jǐ zì wèi, hé jiě miè wáng. wú qǐ yǒu yún yì lǐ bù xiū, zhōu zhōng zhī rén jiē chóu yě. zú xià jì wú wǔ yuán zhī tòng, gǒu huái tān lán ér yǒu zéi sòng zhī xīn, wú níng juān shēn bāo zhī jié xié?
聖明啟運,蒼生重造,普天率土,誰不歌抃!實是披心擊節、奉公忘私之日,而卿大收宮妓,劫奪天藏,器械金寶,必充私室,移易朝舊,布置私黨,被甲入殿,內外宮閣管籥,悉關家人。吾不知子孟、孔明遺訓如此?王、謝、陶、庾行此舉止?且朱方帝鄉,非親不授,足下非國戚也,一旦專縱自樹,雲是兒守台城,父居東府,一家兩錄,何以異此?知卿防固重複,猜畏萬端,言以御遠,實為防內。若德允物望,夷貊猶可推心共處;如其失理乖道,金城湯池無所用也。文長以戈戟自衛,何解滅亡。吳起有雲「義禮不修,舟中之人皆讎也。」足下既無伍員之痛,苟懷貪惏而有賊宋之心,吾寧捐申包之節邪?
wén qiú zhōng chén zhě bì chū xiào zǐ zhī mén, qīng zhōng xiào yú sī jǐn yǐ. jīn qiè tiān fǔ jīn bó yǐ xíng jiān huì, dào guó quán jué yǐ jié rén qíng, qiě shòu fēi qí lǐ, hé wǒ zé shǎng, cǐ shì yǐ fù bù kě héng yòng, yòng zhī jì qì, kǒng fēi zhōng cè. qiě shòu zhě bù gǎn, shí zhě bù zhī, bù néng è jiān zhé móu, chéng jié kǎi wǎn. gé ài shù qiān, wú yīn zì duì, bù néng zhī fù hé qíng yán, dāng yǔ zú xià xù píng shēng jiù kuǎn? wú wén qián zhé jué jiāo, bù chū è yán, dàn cǐ zì chén míng jié yú xiōng xīn, yīn gào bié yú qiān zài. fàng bǐ zēng tàn, gōng sī shān lèi, xiǎng bù shēn guài wǎng yán. rán tiān xià ěr mù, qǐ yī kě wū! yì yì dāng zì zhī tóu zhàng wú jiāng, wèi bì xiān jí.
聞求忠臣者必出孝子之門,卿忠孝於斯盡矣。今竊天府金帛以行奸惠,盜國權爵以結人情,且授非其理,合我則賞,此事已復不可恆用,用之既訖,恐非忠策。且受者不感,識者不知,不能遏奸折謀,誠節慨惋。隔硋數千,無因自對,不能知復何情顏,當與足下敘平生舊款?吾聞前哲絕交,不出惡言,但此自陳名節於胸心,因告別於千載。放筆增嘆,公私潸淚,想不深怪往言。然天下耳目,豈伊可誣!抑亦當自知投杖無疆,為必先及。
tài zǔ chū dùn xīn tíng, bào yōu zhī shū yuē:
太祖出頓新亭,報攸之書曰:
rǔ zú xià qiào shū, jiāo dào bù zhōng, wèi chǐ yǐ zú. yù xià biàn lái, hé gù duō wǎng jūn zǐ? wú jié fà rù shì, qǐ qī yuǎn dà, gài gǎn zǐ lù zhī yán, měi bù zé guān ér huàn. dǎi wén dì zhī shì, chū bèi shèng míng jiàn shǎng jí xiào wǔ zhī cháo, fù méng yīng zhǔ gù miǎn. yīn cǐ gǎn jī, wèi néng zì fǎn. jí yǔ zú xià liǎn mèi dìng jiāo, kuǎn zhe fēn hǎo, hé cháng bù quàn mù gǔ rén guó shì zhī xīn, wù zhòng qián liáng zhōng zhēn zhī jié? zhì yú qì kuò bēi jiǔ, yīn qín xié xiù, jiàn nǚ chéng yīn, zhì xiāng rán nuò, yì xìn zhī dǔ, shuí yǔ jiān zhī! yòu nǎi jǐng hé líng nüè, shì qiè yōu wèi, míng dì zhèng wèi, yùn tóng xiū xiǎn, qǐ yì lùn xīn, ān wēi qǐ èr! yuán huī zhī jì, tīng gāo dào qìng xié yán, yù xiāng tǎo fá, fā wēi shī chì, yǐ xíng wài nèi. yú shí chén zǐ qián kǒu, dào lù yǐ mù. wú yǐ fēn jiāo yì zhòng, huàn nán yí jūn, fàn líng bái rèn, yǐ xiāng rèn bǎo. bèi zhǔ shǒu chì, jīn fēng sòng xiāng shì. qǐ bù wèi wēi, niàn zhōu xuán zhī yì ěr. tuī cǐ yīn huì, hé kuì huái bào, bù yún zú xià wěi hán huò bì. qián qiǎn wáng sī wén suǒ dié cháo shì, gài qíng děng jiā guó, gòng xiáng zhōng fǒu, xū xīn xiǎo dà, bì yǐ xiān shū. wèn zhāng yōng zhōu qiān dài zhī rì, jiāng yù shuí nǐ? běn shì nì lùn lái shì, fēi yù dài zhāng, nǎi fēng cǐ shì zhāng, jī shǐ jiàn nù. ruò zhāng huò yī yán, guǒ xìng yuàn hèn, shì fù yǎ sù, jūn zǐ suǒ bù kě wèi, kuàng zhāng zhī fèng guó, zhōng liàng yǒu běn, qíng zhī jiàn yǔ, yì qì bù èr xié? yòu zhāng yōng zhōu qǐ shì, chēng bǐ zhōng mán dòng, jiān mín zāo shuǐ huàn, chì lìng zú xià sī jīng zhěng zhī jì. wú yì yǒu bái, lùn guó rú jiā, bù qíng ér wǎng, měi sī xū dá. shì zhī xiāng jiē, héng bì cāi lí. fǎn wèi wú gù qiǎn xìn, cǐ nǎi chān chá. píng liàng zhī jīn, dòng zé xiāng zǔ, shāng fù xīn qī, zì shuí zuò gù? xiān shí zú xià qiǎn xìn, xún méng dūn jiù, lì yǐ dǔ zhōng, wú zhǐ fù hái bái, shēn qìng qíng běn, qì rán yuǎn yào, fāng gù jīn shí. jīn rì jǔ cuò, dìng shì shuí nǜ jiǔ yán xié?
辱足下誚書,交道不終,為恥已足。欲下便來,何故多罔君子?吾結髮入仕,豈期遠大,蓋感子路之言,每不擇官而宦。逮文帝之世,初被聖明鑑賞;及孝武之朝,復蒙英主顧眄。因此感激,未能自反。及與足下斂袂定交,款著分好,何嘗不勸慕古人國士之心,務重前良忠貞之節?至於契闊杯酒,殷勤攜袖,薦女成姻,志相然諾,義信之篤,誰與間之!又乃景和陵虐,事切憂畏,明帝正位,運同休顯,啟臆論心,安危豈貳!元徽之季,聽高道慶邪言,欲相討伐,發威施敕,已行外內。於時臣子鉗口,道路以目。吾以分交義重,患難宜均,犯陵白刃,以相任保。悖主手敕,今封送相示。豈不畏威,念周旋之義耳。推此陰惠,何愧懷抱,不雲足下猥含禍詖。前遣王思文所牒朝事,蓋情等家國,共詳衷否,虛心小大,必以先輸。問張雍州遷代之日,將欲誰擬?本是逆論來事,非欲代張,乃封此示張,激使見怒。若張惑一言,果興怨恨,事負雅素,君子所不可為,況張之奉國,忠亮有本,情之見與,意契不貳邪?又張雍州啟事,稱彼中蠻動,兼民遭水患,敕令足下思經拯之計。吾亦有白,論國如家,布情而往,每思虛達。事之相接,恆必猜離。反謂無故遣信,此乃覘察。平諒之襟,動則相阻,傷負心期,自誰作故?先時足下遣信,尋盟敦舊,厲以篤終,吾止附還白,申罄情本,契然遠要,方固金石。今日舉錯,定是誰恧久言邪?
yuán huī mò dé, shì wáng yīn sì, zú xià bèi wén, wú dài jí shù. tài hòu wéi yōu, shì zūn qián gào, xìng huǐ zhī lüè, shì shǔ bǐ gōng. chù hūn shù míng, shí wéi qián zé, níng zōng jìng guó, hé kuì qián xiū? fèi lì yǒu zhāng, zú xià suǒ yǔn, guān bì zhī jī, jiāng yǐ hé yǔ? fēng wèi jùn wáng, níng wèi shī lǐ? jǐng hé wú míng, fāng zhī bù yù hū? lóng féng zì pǐ fū zhī měi, yī huò zé shè jì zhī chén, tóng yì xiāng chéng, fēi wú suǒ shòu yě. dēng zhāi yǒu shǎng, shòu jì yǐ méng zhī yú qián tóng móu huò gōng, míng huáng yì xíng zhī yú xī. cǐ zé jiē zhǒng chéng shì, shuí gǎn yì zhī! wèi qí dà shōu gōng nǚ, jié duó tiān cáng, qì xiè jīn bǎo, bì chōng sī shì. bì ruò xū shè shì hǔ, yì kě bù chì cǐ yán ruò yǐ cǐ zhà mín, tiān xià qǐ huàn wú yǎn? xīn gǒu wú xiá, fēi suǒ gěng jiè. jiǎ zhàng zhī shòu, shì jì jiù diǎn, qǐ jiàn yǒu rèn zhèn bāng jiā, xūn jīng dìng zhǔ, ér kě dé chū rù qīng dān, bù zī chǒng wèi! sī zhī huàn lǜ, qǐ zhí shēn yōu. zhī fèng cǐ ēn, zhí wéi shì lǐ. zhū fāng zhī mù, gōng qīng qiān yì, wú yì wèi wēi xūn zhī cì, wú tiǎn yī zhōu. qiě wèi jìn jiù shì, dì xiāng fān zhí, hé cháng yù zhōu bì cáo, sī zhōu bì mǎ? zhé jiāo shòu zhù, zài tǐ fēi kuì. yuán càn jù shí tóu, zú xià wú bù kě wú zhī shǒu dōng fǔ, lái gào biàn wèi fēi. dòng róng jiàn jí, pín xiào rù lì, nǎi rú shì hū!
元徽末德,勢亡禋祀,足下備聞,無待亟述。太后惟憂,式遵前誥,興毀之略,事屬鄙躬。黜昏樹明,實惟前則,寧宗靜國,何愧前修?廢立有章,足下所允,冠弊之譏,將以何語?封為郡王,寧為失禮?景和無名,方之不愈乎?龍逢自匹夫之美,伊、霍則社稷之臣,同異相乘,非吾所受也。登齋有賞,壽寂已蒙之於前;同謀獲功,明皇亦行之於昔。此則接踵成事,誰敢異之!謂其大收宮女,劫奪天藏,器械金寶,必充私室。必若虛設市虎,亦可不翅此言;若以此詐民,天下豈患無眼?心苟無瑕,非所耿介。甲仗之授,事既舊典,豈見有任鎮邦家,勛經定主,而可得出入輕單,不資寵衛!斯之患慮,豈直身憂。祗奉此恩,職惟事理。朱方之牧,公卿僉意,吾亦謂微勛之次,無忝一州。且魏、晉舊事,帝鄉蕃職,何嘗豫州必曹,司州必馬?折膠受柱,在體非愧。袁粲據石頭,足下無不可;吾之守東府,來告便謂非。動容見疾,頻笑入戾,乃如是乎!
yuán càn liú bǐng, shòu yù shēn zhòng, jiā guó jì ān, bù sī fǔ zhèn, suì yǔ zú xià biǎo lǐ qián guī, jù chéng zhī yè, qǐ gù shè jì. xìng tiān wèi zhǎng luàn, zōng miào yǒu líng, jí yǔ chǔ wèi jūn xié móu yì duàn, yǐ shí tiǎn miè. xiǎng zú xià wén zhī, chàng rán gū jǔ. xiǎo ér tiǎn shì zhōng, dài lái zhī zé, yù zhí shàng tái, biàn hū yī jiā liǎng lù. fā bù zé yán, liáng yǐ tài shèn. wú zhī fāng cùn, gǔ liè gòng yán, nǎi yǐ táo yǔ wǎng xián, dà jiàn jī zé, zú xià zì xǐng, jù dé yǐ cǐ jiàn yí xié? bǐ zòng yí shū, lùn wú zé kě, xíng guò jié zhí, wú nǎi jìn wū zāi!
袁粲、劉秉,受遇深重,家國既安,不思撫鎮,遂與足下表里潛規,據城之夜,豈顧社稷。幸天未長亂,宗廟有靈,即與褚衛軍協謀義斷,以時殄滅。想足下聞之,悵然孤沮。小兒忝侍中,代來之澤,遇直上台,便呼一家兩錄。發不擇言,良以太甚。吾之方寸,古列共言,乃以陶、庾往賢,大見譏責,足下自省,詎得以此見貽邪?比縱夷、叔,論吾則可,行過桀、跖,無乃近誣哉!
wèi wú bù cháo, cǐ zé liáng huì, cháo zhī yǔ fǒu, xiǎng gèng wèn zhī. zú xià shòu xiān dì zhī ēn shī, yōng róng xī zhōu, dǐng hú zhī rì, lǜ tǔ zài bēn, ér yàn ān zhōng liú, hān yǐn zì ruò, jí huái láng wàng, líng wǔ huáng cháo. jìn xī diàn xià yǐ huáng dì dài zhèn, ér duàn gē hòu yíng, wǎng miè zōng zi, qū lüè shì mǎ, xī yǐ xī shàng, yǐng zhōng suǒ yí, jǐn yú liè ruò. xī zhēng máo bù rù, yóu dòng yì shī kuàng jīng zhōu wù chǎn, yōng yì jiāo liáng zhī huì, zì zú xià wèi mù, jiàn xiàn hé pǐn? liáng mǎ jìn zú, bǐ zhōng bù wú, liáng pí měi jì, shāng lù suǒ jù, qián hòu gòng fèng, duō shǎo hé rú? wéi wén tài guān shí nà yǐn shí ěr. guì yáng zhī nán, zuò guān chéng bài, zì yǐ yōng róng hàn nán, xī bó kě nǐ. lài yuán jí yāo shì, fēi wàng yì xiāo. yòu zhāo jí bū wáng, duàn è xíng lǚ. zhì zhōu shì jiàn, héng yǐ cháo tíng wèi qí de mò mǎ àn jiàn, cháng yuàn tiān xià yǒu fēng chén. wèi rén chén zhě, gù ruò shì xié? zhì nǎi bù zūn zhì shū, chì xià rú kōng, guó sī mò xíng, mìng lìng yōng gé, zhào chú jùn xiàn, zhé zì bǎn dài, bà guān qù zhí, jìn hái jīng shī. xiōng rén chū jìng, wú bù qiān lǐ xún niè, ér fǎn mù tái jiāng, lái bì hòu jiā gěi shǎng. tài fēi qiǎn shǐ shì mǎ, jī bǎo wǎng shǔ, zú xià xī jiē duàn zhé, yǐ wèi sī cái, cǐ jiē yuǎn ěr gòng wén, bào yú shì tīng. zhǔ shàng ruì míng dāng bì, yǔ xiàn tóng qìng, jué yù fèng zhì, wàn guó tōng shū, ér pán huán bǎi rì, shǐ yǒu dān qí, shì cún sòng wǎng, yú cǐ kě zhēng. bù cháo rú cǐ, shuí yīng shòu qiào? fǎn yǐ jiàn ā, fēi suǒ fǎn cè. jīn nǎi lè bīng yǐ kuī xiàng guǎn, zhǎng jǐ yǐ zhǐ wèi què, bù yì wèi zhōng chén xiào zǐ zhī suǒ tòng xīn jí shǒu xié? xián zi yuán yǎn huò miǎn hǔ kǒu, jí líng bō xī mài, wú suǒ fā qiǎn. yóu tuī sù huái, bù wèi chī chī.
謂吾不朝,此則良誨,朝之與否,想更問之。足下受先帝之恩施,擁戎西州,鼎湖之日,率土載奔,而宴安中流,酣飲自若,即懷狼望,陵侮皇朝。晉熙殿下以皇弟代鎮,而斷割候迎,罔蔑宗子,驅略士馬,悉以西上,郢中所遺,僅餘劣弱。昔征茅不入,猶動義師;況荊州物產,雍、裛、交、梁之會,自足下為牧,薦獻何品?良馬勁卒,彼中不無,良皮美罽,商賂所聚,前後貢奉,多少何如?唯聞太官時納飲食耳。桂陽之難,坐觀成敗,自以雍容漢南,西伯可擬。賴原即夭世,非望亦消。又招集逋亡,斷遏行侶。治舟試艦,恆以朝廷為旗的;秣馬按劍,常願天下有風塵。為人臣者,固若是邪?至乃不遵制書,敕下如空,國思莫行,命令擁隔,詔除郡縣,輒自板代,罷官去職,禁還京師。凶人出境,無不千里尋躡,而反募台將,來必厚加給賞。太妃遣使市馬,齎寶往蜀,足下悉皆斷折,以為私財,此皆遠邇共聞,暴於視聽。主上睿明當璧,宇縣同慶,絕域奉贄,萬國通書,而盤桓百日,始有單騎,事存送往,於此可征。不朝如此,誰應受誚?反以見呵,非所反側。今乃勒兵以窺象館,長戟以指魏闕,不亦為忠臣孝子之所痛心疾首邪?賢子元琰獲免虎口,及凌波西邁,吾所發遣。猶推素懷,不畏嗤嗤。
zú xià shàng fù miè jūn chén zhī jì, kuàng wú bù yī zhī jiāo hū? suì shì bù jiàn, jì wǎng nán jiù. jīn liù shī xī xiàng, wèi zú xià yōu zhī.
足下尚復滅君臣之紀,況吾布衣之交乎?遂事不諫,既往難咎。今六師西向,為足下憂之。
jìng ér gào biàn shǐ zhì, tài zǔ dà xǐ, jìn hào zhèn jūn jiāng jūn, jiā sàn qí cháng shì, gǎi wèi dū du, gěi gǔ chuī yī bù. yōu zhī yú yǐng chéng bài zǒu, qí zi yuán yǎn yǔ jiān zhǎng shǐ jiāng yì bié jià fù xuān děng shǒu jiāng líng chéng. jìng ér jūn zhì bái shuǐ, yuán yǎn wén chéng wài hè lì, wèi shì jiào shēng, xīn jù yù zǒu. qí yè, yì xuān kāi mén chū bēn, chéng kuì, yuán yǎn bēn chǒng zhōu, jiàn shā. bǎi xìng jì xiāng chāo duó, jìng ér zhì jiāng líng, zhū yōu zhī qīn dǎng, méi rù qí cái wù shù shí wàn, xī yǐ rù sī. yōu zhī yú tāng zhǔ cūn zì jīng sǐ, jū mín sòng shǒu jīng zhōu, jìng ér shǐ dùn qíng zhī, gài yǐ qīng sǎn, xùn zhū shì guō, nǎi sòng jīng shī. jìn hào wǎng xī jiāng jūn, jué wèi gōng, zēng yì wèi sì qiān hù.
敬兒告變使至,太祖大喜,進號鎮軍將軍,加散騎常侍,改為都督,給鼓吹一部。攸之於郢城敗走,其子元琰與兼長史江乂、別駕傅宣等守江陵城。敬兒軍至白水,元琰聞城外鶴唳,謂是叫聲,心懼欲走。其夜,乂、宣開門出奔,城潰,元琰奔寵州,見殺。百姓既相抄敓,敬兒至江陵,誅攸之親黨,沒入其財物數十萬,悉以入私。攸之於湯渚村自經死,居民送首荊州,敬兒使盾擎之,蓋以青傘,徇諸市郭,乃送京師。進號往西將軍,爵為公,增邑為四千戶。
jìng ér yú xiāng yáng chéng xī qǐ zhái, jù cái huò. yòu yù yí yáng shū zǐ duò lèi bēi, yú qí chù lì tái, gāng jì jiàn yuē: yáng tài fù yí dé, bù yí qiān dòng. jìng ér yuē: tài fù shì shuí? wǒ bù shí yě. jìng ér dì gōng ér, bù kěn chū guān, cháng jū shàng bǎo cūn zhōng, yǔ jū mín bù yì. jìng ér hū nà zhī shén hòu, gōng ér yuè yī chū shì jìng ér, zhé fù qù. gōng ér běn míng zhū ér, suí jìng ér gǎi míng yě.
敬兒於襄陽城西起宅,聚財貨。又欲移羊叔子墮淚碑,於其處立台,綱紀諫曰:「羊太傅遺德,不宜遷動。」敬兒曰:「太傅是誰?我不識也。」敬兒弟恭兒,不肯出官,常居上保村中,與居民不異。敬兒呼納之甚厚,恭兒月一出視敬兒,輒復去。恭兒本名豬兒,隨敬兒改名也。
chū, jìng ér jì zhǎn shěn yōu zhī, shǐ bào suí jùn tài shǒu liú dào zōng, jù zhòng dé qiān yú rén, lì yíng dùn. sī zhōu cì shǐ yáo dào hé bù shā yōu zhī shǐ, mì lìng dào zōng bà jūn. jí yōu zhī wéi yǐng, dào hé qiǎn jūn dùn jǐn chéng wèi yǐng yuán, shì píng, yī lì méng jué shǎng. jìng ér jù yǐ qǐ wén. jiàn yuán yuán nián, tài zǔ lìng yǒu sī zòu dào hé zuì, zhū zhī. dào hé zì jìng yōng, qiāng zhǔ yáo xìng sūn yě. fù wàn shòu, wěi zhèn dōng dà jiāng jūn, jiàng sòng wǔ dì, zú yú sàn qí shì láng. dào hé chū shēn wèi xiào wǔ ān běi xíng zuǒ, yǒu shì míng, pō dú shū shǐ. cháng kuáng rén yún: zǔ tiān zǐ, fù tiān zǐ, shēn jīng zuò huáng tài zǐ. yuán huī zhōng wèi yóu jī jiāng jūn, suí tài zǔ xīn tíng pò guì yáng zéi yǒu gōng, wèi fǔ jūn sī mǎ, chū wèi sī zhōu, yí qiè wú duàn, gù jí yú zhū.
初,敬兒既斬沈攸之,使報隨郡太守劉道宗,聚眾得千餘人,立營頓。司州刺史姚道和不殺攸之使,密令道宗罷軍。及攸之圍郢,道和遣軍頓堇城為郢援,事平,依例蒙爵賞。敬兒具以啟聞。建元元年,太祖令有司奏道和罪,誅之。道和字敬邕,羌主姚興孫也。父萬壽,偽鎮東大將軍,降宋武帝,卒於散騎侍郎。道和出身為孝武安北行佐,有世名,頗讀書史。常誑人云:「祖天子,父天子,身經作皇太子。」元徽中為游擊將軍,隨太祖新亭破桂陽賊有功,為撫軍司馬,出為司州,疑怯無斷,故及於誅。
sān nián, zhēng jìng ér wèi hù jūn jiāng jūn, cháng shì rú gù. jìng ér wǔ jiāng, bù xí cháo yí, wén dāng nèi qiān, nǎi yú mì shì zhōng píng rén xué yī ràng dá duì, kōng zhōng fǔ yǎng, rú cǐ jìng rì, qiè shì qiè kuī xiào yān. tài zǔ jí wèi, shòu shì zhōng, zhōng jūn jiāng jūn. yǐ jìng ér zhì qióng wǔ děng, yī réng qián fēng. jiàn yuán èr nián, qiān sàn qí cháng shì, chē qí jiāng jūn, zhì zuǒ shǐ. tài zǔ bēng, jìng ér yú jiā qiè qì yuē: guān jiā dà lǎo tiān zǐ, kě xī! tài zǐ nián shào, xiàng wǒ suǒ bù jí yě. yí zhào jiā jìng ér kāi fǔ yí tóng sān sī, jiāng bài, wèi qí jì qiè yuē: wǒ bài hòu, yīng kāi huáng gé. yīn kǒu zì wèi gǔ shēng. jì bài, wáng jìng zé xì zhī, hū wèi chǔ yuān. jìng ér yuē: wǒ mǎ shàng suǒ de, zhōng bù néng zuò huá lín gé xūn yě. jìng zé shén hèn.
三年,征敬兒為護軍將軍,常侍如故。敬兒武將,不習朝儀,聞當內遷,乃於密室中屏人學揖讓答對,空中俯仰,如此竟日,妾侍竊窺笑焉。太祖即位,授侍中,中軍將軍。以敬兒秩窮五等,一仍前封。建元二年,遷散騎常侍,車騎將軍,置佐史。太祖崩,敬兒於家竊泣曰:「官家大老天子,可惜!太子年少,向我所不及也。」遺詔加敬兒開府儀同三司,將拜,謂其妓妾曰:「我拜後,應開黃閣。」因口自為鼓聲。既拜,王敬則戲之,呼為褚淵。敬兒曰:「我馬上所得,終不能作華林閣勛也。」敬則甚恨。
jìng ér shǐ bù shí shū, wǎn jì wèi fāng bó, nǎi xí xué dú xiào jīng lùn yǔ. yú xīn lín cí lǎo miào wèi qiè qǐ ér zhù shén, zì chēng sān gōng. rán ér yì zhī mǎn zú, chū dé gǔ chuī, xiū biàn zòu zhī.
敬兒始不識書,晚既為方伯,乃習學讀《孝經》、《論語》。於新林慈姥廟為妾乞兒祝神,自稱三公。然而意知滿足,初得鼓吹,羞便奏之。
chū qǔ qián qī máo shì, shēng zǐ dào wén. hòu qǔ shàng shì, shàng shì yǒu měi sè, jìng ér qì qián qī ér nà zhī. shàng shì yóu jū xiāng yáng zhái bù zì suí, jìng ér lǜ bù fù wài chū, nǎi yíng jiā kǒu xī xià zhì dōu. qǐ shì zǔ, bù méng láo wèn, jìng ér xīn yí. jí yuán chóng zǔ sǐ, yù kǒng jù, qī wèi jìng ér yuē: xī shí mèng shǒu rè rú huǒ, ér jūn dé nán yáng jùn. yuán huī zhōng, mèng bàn shēn rè, ér jūn dé běn zhōu. jīn fù mèng jǔ tǐ rè yǐ. yǒu yān rén wén qí yán, shuō zhī. shì dá shì zǔ. jìng ér yòu qiǎn shǐ yǔ mán zhōng jiāo guān, shì zǔ yí qí yǒu yì zhì. yǒng míng yuán nián, chì cháo chén huá lín bā guān zhāi, yú zuò shōu jìng ér. jìng ér zuǒ yòu léi zhòng xiǎn zhī yǒu biàn, bào jìng ér ér qì. jìng ér tuō guān diāo tóu dì yuē: yòng cǐ wù wù wǒ. shǎo rì, fú zhū. zhào yuē: jìng ér chǔn zī biān yì, hūn mí bù xiū. shǔ zhí sòng jì duō nán, pō huò yě zhàn zhī lì. bá jī háng wǔ, chāo dēng fēi fèn. ér yú zào wú yǐ, jīn fá zī shēn. wǎng lì běn zhōu, jiǔ bāo yì zhì. zài xī hán hóng, shù néng chéng gé. wèi bān sān huái, zhì qióng wǔ děng, huái yīn mí wén, jiān huí lǚ gòu. qù suì qì jīn, xián èr zī shén. zhèn dōng jiāng jūn jìng zé dān yáng yǐn ān mín měi shì jiē zhī rì, chén qí xiōng jiǎo, bì tú fǎn shì. zhèn yóu wèi ēn yì suǒ gǎn, běn zhì kě yí. qǐng zhě yǐ lái, xìn lì suì zhe, zì yǐ zǐ dì zài xī, zú dòng shū sú, zhāo shàn qún mán, guī rǎo fán xià. jiǎ tuō yāo wū, yòng xiāng zhèn huò, wàng shè zhēng xiáng, qián tú wèn dǐng. lǚ shuāng yú kāi yùn zhī chén, jiān bīng yú sì yè zhī shì, cǐ ér kě rěn, shú bù kě róng! tiān dào huò yín, nì móu xiǎn lù. jiàn kāng mín tāng tiān huò shāng háng rù mán, bèi dǔ jiān jì, xìn yì shū hàn, zhèng yàn bǐng míng. biàn kě shōu yǎn, shì zhèng xíng pì tóng dǎng suǒ jí, tè jiē yuán yòu. zǐ dào wén, wǔ líng nèi shǐ, dào chàng, zhēng lǔ gōng cáo, dào gù dì dào xiū, bìng fú zhū, shǎo zǐ dào qìng, jiàn yòu. hòu shù nián, shàng yǔ yù zhāng wáng yí sān rì qǔ shuǐ nèi yàn, zé měng chuán liú zhì yù zuò qián fù méi, shàng yóu shì yán jí jìng ér, huǐ shā zhī.
初娶前妻毛氏,生子道文。後娶尚氏,尚氏有美色,敬兒棄前妻而納之。尚氏猶居襄陽宅不自隨,敬兒慮不復外出,乃迎家口悉下至都。啟世祖,不蒙勞問,敬兒心疑。及垣崇祖死,愈恐懼,妻謂敬兒曰:「昔時夢手熱如火,而君得南陽郡。元徽中,夢半身熱,而君得本州。今復夢舉體熱矣。」有閹人聞其言,說之。事達世祖。敬兒又遣使與蠻中交關,世祖疑其有異志。永明元年,敕朝臣華林八關齋,於坐收敬兒。敬兒左右雷仲顯知有變,抱敬兒而泣。敬兒脫冠貂投地曰:「用此物誤我。」少日,伏誅。詔曰:「敬兒蠢茲邊裔,昏迷不脩。屬值宋季多難,頗獲野戰之力。拔跡行伍,超登非分。而愚躁無已,矜伐滋深。往蒞本州,久苞異志。在昔含弘,庶能懲革。位班三槐,秩窮五等,懷音靡聞,奸回屢構。去歲迄今,嫌貳滋甚。鎮東將軍敬則、丹陽尹安民每侍接之日,陳其凶狡,必圖反噬。朕猶謂恩義所感,本質可移。頃者已來,釁戾遂著,自以子弟在西,足動殊俗,招扇群蠻,規擾樊、夏。假託妖巫,用相震惑,妄設征祥,潛圖問鼎。履霜於開運之辰,堅冰於嗣業之世,此而可忍,孰不可容!天道禍淫,逆謀顯露。建康民湯天獲商行入蠻,備睹奸計,信驛書翰,證驗炳明。便可收掩,式正刑辟;同黨所及,特皆原宥。」子道文,武陵內史,道暢,征虜功曹,道固弟道休,並伏誅,少子道慶,見宥。後數年,上與豫章王嶷三日曲水內宴,舴艋船流至御坐前覆沒,上由是言及敬兒,悔殺之。
gōng ér guān zhì yuán wài láng. zài xiāng yáng wén jìng ér bài, jiāng shù shí qí zǒu rù mán zhōng, shōu bǔ bù dé. hòu shǒu chū, shàng yuán qí zuì.
恭兒官至員外郎。在襄陽聞敬兒敗,將數十騎走入蠻中,收捕不得。後首出,上原其罪。
shǐ chén yuē: píng shì wǔ chén, lì shēn yǒu shù, ruò fēi yú yǐ qǔ xìn, zé yí zhì yǐ zì miǎn. xīn jī wú zǔ, nǎi jiàn yōu róng. chóng zǔ hèn jié dōng cháo, jìng ér qíng yí niǎo jǐn, sì yùn fāng chū, wěi gǔ yán xiàn. ruò qíng fēi fā fèn, shì wú gǎn jī, gōng míng zhī jiān, bù zú wèi yě.
史臣曰:平世武臣,立身有術,若非愚以取信,則宜智以自免。心跡無阻,乃見優容。崇祖恨結東朝,敬兒情疑鳥盡,嗣運方初,委骨嚴憲。若情非發憤,事無感激,功名之間,不足為也。
zàn yuē: chóng zǔ wèi jiāng, zhì huái chí zhú. guī sāo huái bù, lì xūn yù mù. jìng ér lì yōng, shēn xīn fáng chǔ. qǐ bù qú láo, shí xìng shī lǚ. pēng quǎn cáng gōng, tóng guī yì xù.
贊曰:崇祖為將,志懷馳逐。規搔淮部,立勛豫牧。敬兒蒞雍,深心防楚。豈不劬勞,實興師旅。烹犬藏弓,同歸異緒。