jìng kāng zhōng zhì liù shí sì.
靖康中帙六十四。
qǐ jìng kāng èr nián sān yuè èr shí jiǔ rì jǐ wèi, jǐn sì yuè sì rì guǐ hài.
起靖康二年三月二十九日己未,盡四月四日癸亥。
shì rì tài shàng huáng dì yuān shèng huáng dì luán yú běi shòu.
是日太上皇帝淵聖皇帝鑾輿北狩。
cáo xūn běi shòu wén jiàn lù yuē: jìng kāng èr nián èr yuè chū qī rì chén qǐ shàng huáng zài ruǐ zhū diàn yuán chéng pò qiān rù yán fú gōng jìn sù shàn bào lǐ shí zhōu shěn wú kāi mò chóu lái zòu shì jí yǐn duì shí zòu yuē: huáng dì lìng qǐ jū shàng huáng yuán jīn rén jiān yù shàng huáng chū jiāo qián sì dé cí jīn. yòu qǐng shì nán xūn mén tīng shě bài biǎo qǐ huáng dì guī. ruò biǎo dào zhài zhōng huáng dì biàn kě guī nèi jīn rén yì yù chéng běn cháo yī duàn kěn qǐng yì wú tā yì. yòu mì zòu yuē: dé zhǐ zòu diē diē niáng niáng qǐng biàn lái bù kě huǎn kǒng shī shì jī shàng huáng chén yín yuē: jūn qián bié wú biàn dòng fǒu qīng wú yǐn yě. zhèn jué lù qīng děng zhì cǐ wú yǐ xiǎo lì wù zhèn dà shì gǒu yǒu tā biàn wǒ yì bāi huà kǒng tú sǐ wú yì shí zòu yuē: tǎng bù shí gān shòu wàn sǐ shàng huáng yuē: cháo tíng jì bù lìng wǒ nán qù. yòu wéi chéng shí lóng gǔ bù lìng zhī yǐ zhì yú cǐ jīn rì zhī shì wàng jǔ zú zé bú shì qīng wú yǐn shí yuē: bù gǎn luàn zòu shí jí lìng zhōng shǐ qǐng xiǎn sù huáng hòu sì dào gǒng chén mén wài biàn bèi chú chóu chān yù yāo qǐng shàng huáng tóng háng hòu sì rù yǔ yí kè shí jí suǒ dào fú yù chū jiāng yáo chén děng jìn yuē: suī yún: yāo qǐng zhī zài mén lǐ dì kǒng lǔ gǎi zuò dí qíng zhà wěi bù cè pián yí shèng cái cǐ zú shì bù kě yí shí yuē: shì huáng hòu zài jìn zhōng de guān jiā yǔ jīn zàn dào mén shǒu duān dì rú cǐ bù qù bù dé nèi rén yǔ jìn shì jiē hào kū shàng huáng yún: zòng huò yǒu fēi yì yì zhī cǐ shì zhōng zài. ruò yǐ wǒ wèi zhì dé guān jiā guī bǎo zōng shè yì wú suǒ cí dì hèn wǒ yī xùn rú lǐ tuì chù dào gōng cháo tíng zhèng shì bìng bù yǔ wén wéi yǐ tīng mìng wèi zēng fàn fēn zì chù. ruò cǐ huò bào nǎi ěr yǒu kuì xī rén duō yǐ. gù zuǒ yòu jiē qì xiāng cóng. yòu qǔ cháng yù pèi dāo lìng dīng fú pèi zhī nǎi chéng jiān yú yǔ huáng hòu chū yán fú gōng yóu chén huī mén ér chū zhì nán xūn mén hū liǎng fēi jù qǐ shí yuē: cǐ bì fān shǐ jiàn yà fāng yù xī jiù tīng shě hū dǎo cóng wéi yǎn chē yú chū mén shàng huáng dùn zú yú zhōng yuē: shì guǒ biàn yǐ. hū dīng fú qǔ pèi dāo ér fú zhì mén sì wèi jīn rén sōu qù zhì dōng yù yuán mén yǒu fān shǐ lái chuán èr shuài qǐ jū yún: dào zhài shí bà xiāng jiàn jiē lián duān shì jiǔ zhī fān shǐ nǎi xī cháng fèng shǐ běn cháo zhě shēn chū dào nán jiāo zhāi gōng zhǐ yú dài wáng wèi cóng zhě jiē lán yú xī chéng wài bìng bù xǔ suí cóng hòu sān rì wéi hū jiāng yáo chén xú zhōng lì dīng fú bìng shì zài zuǒ yòu lǔ shān cǐ zì hū wèi zhī hòu rén yě. shàng huáng dào jiāo gōng lǔ gǎi zuò dí qiǎn xiāo qìng yì wáng ruì lái zòu qǔ xiàng rì zhāng jué tóu xiáng běn cháo bìng zhāng jué hán shǒu chù fēn yī zōng wén zì shàng huáng yuē: cháng rì zhāng jué tóu xiáng liǎng guó chū wèi yǒu bù shòu zhī yuē. yòu yuán xì dà liáo gù chén suì nà jué bù yí jì dé shān xī jūn qián yí wén yào jué jí zhǎn shǒu yǐ xiàn bù wèi shàng guó yǐ wèi xìn jīn chéng pò guó wáng huò biàn jí cǐ shàng hé wén zì zhī yǒu kuàng sì cháng yí wén shàng guó sǐ wáng yī qiè.
曹勛北狩聞見錄曰:靖康二年二月初七日晨起上皇在蕊珠殿(緣城破遷入延福宮)進素膳報李石周矧吳開莫儔來奏事即引對石奏曰:皇帝令起居上皇緣金人堅欲上皇出郊前巳得辭今。又請適南薰門廳舍拜表乞皇帝歸。若表到寨中皇帝便可歸內金人意欲成本朝一段懇請亦無他意。又密奏曰:得旨奏爹爹娘娘請便來不可緩恐失事機上皇沉吟曰:軍前別無變動否卿無隱也。朕爵祿卿等至此無以小利誤朕大事苟有他變我亦擘畫恐徒死無益石奏曰:儻不實甘受萬死上皇曰:朝廷既不令我南去。又圍城時聾瞽不令知以至於此今日之事妄舉足則不是卿無隱石曰:不敢亂奏石即令中使請顯肅皇后巳到拱辰門外便被廚幬襜欲邀請上皇同行後巳入語移刻石即索道服欲出姜堯臣等進曰:雖云:邀請只在門裡第恐虜(改作敵)情詐偽不測便宜聖裁此足似不可移石曰:適皇后在禁中得官《家語》今暫到門首端的如此不去不得內人與近侍皆號哭上皇云:縱或有非意亦知此事終在。若以我為質得官家歸保宗社亦無所辭第恨我揖遜如禮退處道宮朝廷政事並不與聞惟以聽命未曾犯分自處。若此獲報乃爾有愧昔人多矣。顧左右皆泣相從。又取常御佩刀令丁孚佩之乃乘肩輿與皇后出延福宮由晨暉門而出至南薰門忽兩扉俱啟石曰:此必番使見迓方欲西就廳舍忽導從圍掩車輿出門上皇頓足輿中曰:事果變矣。呼丁孚取佩刀而孚至門巳為金人搜去至東御園門有番使來傳二帥起居云:到寨食罷相見揭簾端視久之(番使乃昔常奉使本朝者)申初到南郊齋宮止於大王位從者皆攔於西城外並不許隨從後三日惟呼姜堯臣徐中立丁孚並侍在左右虜(刪此字)呼為祗候人也。上皇到郊宮虜(改作敵)遣蕭慶裔王汭來奏取向日張瑴投降本朝並張瑴函首處分一宗文字上皇曰:常日張瑴投降兩國初未有不受之約。又原系大遼故臣遂納瑴不疑繼得山西軍前移文要瑴即斬首以獻不謂上國以為釁今城破國亡禍變及此尚何文字之有況巳嘗移文上國死亡一切。
wéi mìng bù bì yǐ cǐ wèi cí yě. lǔ gǎi zuò dí wěi wěi zì hòu gèng bù fù lái qǔ jīn rén fán yǒu jì yì zhī zài shàng yù qián zòu bǐng gé shù rì yī qiǎn rén qǐ jū shàng huáng shàng huáng dào zhài zhōng yú rì zì zhì zhā zi yī tòng yǔ guó xiāng yún: mǒu qǐng yǐ hǎi shàng zhī méng wèi huān hǎo kě yǐ wàn shì suī cháng zhāo shōu zhāng jué jì méng xū suǒ lìng lù yǐ wèi bào yì zuì bù zhì shèn ér dà bīng zhǒng lái nǎi zhǐ wèi xìn mǒu jí bì zuì nán qù guī hòu kuài chù dào gōng tián yǎng hún pò wèi cháng gàn yù cháo zhèng ér jiān chén sì xì lí jiān fù zǐ suī dà bīng nán lái yì bù xiāng guān bào zhì fán tiān tǎo bīng jiǎ lín chéng zhì chéng pò shí shǐ zhī sān guān bài yuē suǒ zhì gài sì jūn bù néng fèng chéng dà guó zhī yuē mǒu yì yǒu shī yì fāng zhī xùn shì jù zhì cǐ jiù jiāng shuí zhí shàng yǒu zhōng chéng qí huí hóng tīng mǒu yuàn yǐ dài sì zǐ yuǎn cháo què tíng què lìng nán mǒu děng qǐ yī guǎng nán yān zhàng xiǎo jùn yǐ fèng zǔ zōng yí sì zhōng qí tiān nián mǒu jí fēn gān fǔ yuè yī tīng dà guó zhī mìng chéng pò yì qiè yóng dài tái lìng zhā zi qù hòu èr rì yǒu fān shǐ lái yún: chéng shì wén zì dàn sān guān zhī méng chū bù nèn dì zhǐ shuō zi sūn bù shào shè jì qīng wēi suī chéng zhā zi què bù gǎn bèi yuán yuē shàng huáng. yòu zì zhì biǎo qǐ jí wèi jí xùn wèi fán gōng jìn shēn mì cháo tíng zhèng shì zhī shī yī yī pōu xī shēn yè fén zhī shì xī shàng huáng mèng yǔ huáng tài hòu tóng rù xuān dé mén bù sāi shén sù rú cháng shí jué lái yóu wén qí yú yīn zhì xiǎo lìng bào huáng tài hòu zhī sān yuè chū qī rì wén bāng chāng jiàn wèi shàng huáng yuē: bāng chāng. ruò yǐ shì sǐ jié zé shè jì zēng zhòng jīn shī jūn zhī wèi yóu. qiě, shù jǐ dàn suǒ xì zhì zhòng zhě jì lì yì xìng zé wú shì jué yǐ. yīn qì xià zhān jīn míng rì chén xià yǒu jìn shī yǐ kuān shèng yì zhě yuē: yī yǐn dìng guī shāng shè jì huò guāng zhōng zuò hàn chén lín shàng huáng. qiě dú. qiě mà yuē: dài qí guī shāng yǔ hàn zé wú sì zài lóng huāng zhī běi yǐ. bù dá shì jī yǒu rú cǐ zhě qǐ xíng yǒu qī lǔ gǎi zuò jīn rén sòng jīn yín sān qiān liǎng bìng yī zhe gè èr chēng huǒ liǎo tóu lóng èr fù jiē bā diàn gōng shè wù zhì shì sān yuè èr shí jiǔ rì yǒu yǔ fēn lù qù shàng huáng tóng èr tài zǐ yóu hé běi lù shàng tóng guó xiāng yóu hé dōng lù yuē huì yān jīng shì rì shàng yù sù wáng tóng háng xiāo wáng jiān cí yuē: qù suì fèng zhǐ chū shǐ bù céng bì miǎn jiǔ wéi xī xià suī dé shēng hái ér jiā pò guó wáng sǐ rì shén jìn suǒ xìng què bài fù mǔ qǐ. qiě liú shì xià qì qǐng shén què fāng dé miǎn qù fù yǐ qí wáng cóng xíng yǐ sù wáng lǔ qíng rěn shú yù tóng háng lǔ gǎi zuò dí shàng huáng lǜ lìng èr hòu zhū wáng wàng bài chéng zhōng cí wéi zōng miào shàng huáng fú dì qì sāi bù néng qǐ jǐng wáng yē qǐ zhī liù gōng wú zhǎng yòu jiē kū shēng zhèn tiān tài gé mén dòng lǔ shuō zhèn dòng gǎi zuò jīn rén suǒ shuō rì sè cǎn yì fēng shēng rú hào kū liǎng shí fāng zhǐ shì wǎn bào lái rì qǐ chéng jīn shàng tóng huáng hòu tài zǐ lái bài wéi bié qì xià bié qù zì ěr bù fù xiāng jiàn jǐng wáng zì dào jiāo gōng rì shì shàng huáng yè bù jiě dài réng cháng shí sù zhì lín xíng shí fā xū jiē bái sì yuè chū yī rì jué zǎo fēn lù zhuǎn chéng běi qù zhì liú jiā sì dōng zhài nèi yuē huì fàn shàng huáng chū jiàn èr tài zǐ. yòu yào huáng hòu sì xià fēi pín zhū wáng dì jī jiē chū jiàn xí dì zuò dìng qiǎn wáng ruì yì zòu yuē: zì gǔ xián shèng zhī jūn wú guò yáo shùn yóu yǒu yī.
惟命不必以此為辭也。虜(改作敵)唯唯自後更不復來取金人凡有計議只在上御前奏稟隔數日一遣人起居上皇上皇到寨中餘日自製劄子一通與國相云:某頃以海上之盟謂歡好可以萬世雖嘗招收張瑴繼蒙須索令戮以為報意罪不至甚而大兵踵來乃指為釁某即避罪南去歸後塊處道宮恬養魂魄未嘗干預朝政而奸臣伺隙離間父子雖大兵南來亦不相關報致煩天討兵甲臨城至城破時始知三關敗約所致蓋嗣君不能奉承大國之約某亦有失義方之訓事遽至此咎將誰執尚有衷誠祈回洪聽某願以代嗣子遠朝闕廷卻令男某等乞一廣南煙瘴小郡以奉祖宗遺祀終其天年某即分甘斧鉞一聽大國之命誠迫意切顒待台令劄子去後二日有番使來云:承示文字但三關之盟初不恁地止說子孫不紹社稷傾危雖承劄子卻不敢背元約上皇。又自製表起即位及遜位凡宮禁深密朝廷政事之失一一剖析深夜焚之是夕上皇夢與皇太后同入宣德門布塞甚肅如常時覺來猶聞其餘音至曉令報皇太后知三月初七日聞邦昌僭位上皇曰:邦昌。若以是死節則社稷增重今屍君之位尤。且,庶幾但所系至重者既立異姓則吾事決矣。因泣下沾襟明日臣下有進詩以寬聖意者曰:伊尹定歸商社稷霍光終作漢臣鄰上皇。且讀。且罵曰:待其歸商與漢則吾巳在龍荒之北矣。不達事機有如此者啟行有期虜(改作金)人送金銀三千兩並衣著各二稱火燎頭籠二副皆八殿供設物至是三月二十九日有語分路去上皇同二太子由河北路上同國相由河東路約會燕京是日上欲肅王同行蕭王堅辭曰:去歲奉旨出使不曾避免久違膝下雖得生還而家破國亡死日甚近所幸卻拜父母乞。且留侍下泣請甚確方得免去復以祁王從行(以肅王虜情稔熟欲同行虜改作敵)上皇率令二後諸王望拜城中辭違宗廟上皇伏地氣塞不能起景王掖起之六宮無長幼皆哭聲震天泰閤門動(虜說震動改作金人所說)日色慘翳風聲如號哭兩時方止是晚報來日起程今上同皇后太子來拜違別泣下別去自爾不復相見景王自到郊宮日侍上皇夜不解帶仍常食素至臨行時發須皆白四月初一日絕早分路轉城北去至劉家寺東寨內約會飯上皇初見二太子。又要皇后巳下妃嬪諸王帝姬皆出見席地坐定遣王汭譯奏曰:自古賢聖之君無過堯舜猶有揖。
xùn guī yú yǒu dé lì dài gé yùn dǐ shì xiǎng shàng huáng xīn xià shā huì dé běn guó bǐ shōu qì dān suǒ de pín fēi ér nǚ jǐn fēn pèi zhū jūn chōng shǎng yǐ shàng huáng xī yǒu hǎi shàng zhī dé shén hòu jīn jǐn lìng ér nǚ xiāng suí fú sè guān zhí yī jiē rú gù yīn quàn jiǔ yuē: shì yǒu yuǎn jìn dàn. qiě fàng xīn bì yǒu kuài huó shí shàng huáng zhì xiè yuē: dāng rì wèi xiōng dì jīn rì wèi lǔ gǎi zuò cún qiú, qǐ fēi yùn shù shàng lài tài zǐ bǎo yòu quán huó qiān kǒu jìn cháng qiú hái sì zǐ yuǎn lái gǎi zuò. ruò zhì què tíng wàng wèi zhǔ zhāng tài zǐ yuē: hòu shàng pàn lái zhǐ shàng huáng yuē: liǎng guó zhǔ méng wéi mǒu huò zuì fēi jiāng xiāng zhī jiù mǒu zuì zài tiān gù qǐng yǐ yī shēn shǎo dá tiān qiǎn yuàn bù jí tā rén tài zǐ yuē: cǐ yì shén hǎo, yú shì jiǔ wǔ xíng tài zǐ miàn qǐng wáng wǎn róng dì jī yǔ zhān hǎn gǎi zuò ní kān cì zǐ zuò fù xǔ zhī fàn bà guī zhài zì cǐ bù xiāng jiàn dàn rì sòng jī tù ròu jiǔ guǒ shàng huáng xiè yǐ bìng zài chē zhōng wú xīn fàn shí yuàn zǎo chéng lái zhǐ yàn wáng tú zhōng yǐ fá shí hōng liàn yǐ mǎ cáo yóu lù shuāng zú jiù zhài fén huà shàng huáng lìng běn wèi jiāng gǔ shi jiù zhài dì mái yì yuē: qiě shì zhōng yuán miǎn wèi yì xiāng guǐ yě. fū rén jiān yù shou guī xíng yì bù néng què shàng huáng zhì diàn líng wèi fú qí gǔ āi shén yuē: wú xíng. qiě xiāng jí shí zhí bīng lǔ cǐ zì gǎi zuò dí rén yì zài páng qì xià lù zhōng èr tài zǐ qǐng shàng huáng kàn wéi chǎng fàn hòu qiǎn mǎ bìng zǐ sǎn lái yíng tóng háng liè yǐ mǎ bèi fù suǒ de jī tù hū shǎo zhù yǒu èr rén zài mǎ shǒu lì tài zǐ zhǐ yuē: cǐ shàng huáng gù chén guō yào shī zhāng lìng huī lìng cān èr rén jiē zài bài lìng huī jí tuì yào shī dú kòu mǎ guì zòu yuē: niàn chén xī yǔ shàng huáng wèi jūn chén xiàng zài yān jīng sǐ zhàn shù huí lì bù néng shèng suì guī jīn guó yǒu fù shàng huáng ēn dé yán qì lèi xià. yòu zài bài shàng huáng xuān yù tiān shí rén shì lǐ hé rú cǐ dàn dāng rì qiàn yī sǐ jié yào shī tuì tài zǐ yuē: yào shī shā zhōng yú nán cháo shàng huáng yuē: yào shī huàn yǎng guò hòu ér wèi cháng shōu gōng yǐ qí xiào shùn ér mí fèng zhī zú yí dà huò tài zǐ yuē: cǐ rén bù zhōng yú běi cháo zé bì bù zhōng yú nán cháo shàng huáng yuē: shì chū èr shèng jì chū jīng chéng guǎn yú jiāo gōng dài wáng wèi lǔ gǎi zuò dí pái zhǎng mù wèi zhàng zhàng wài yǒu bīng měi shù bù yī qiào róng rén kàn wài wài yì kuī nèi lǔ gǎi zuò dí rì yǐ ròu mǐ miàn yǔ nèi rén xiāng bó yì xián yǔ yuē: nán jiā yǒu bīng dào mǒu chù yǐ.. yòu yuē: nán jiā tí bīng shù shí wàn zài hé běi měi jīn rén chē mǎ guò hé jí duó qù dà jūn suǒ yǐ wèi gǎn lí cǐ yǔ qì jí wǎn mù rú jīn rén páng lái sè. ruò yǒu wèi ér bù gǎn liú zhě rù dì yǐ zòu liǎng gōng jiē xǐ wèi bù rì jiù zhì. yòu shù yì yǐ qiáng qì xiè jí yòng jiāo lǐ huà mù qiāng fù yǒu bìng rén rú shāng zhòng bāo guǒ wò yú qiáng xià yún: xī miàn yǒu qián xiàng gōng bīng sì shí wàn jiàn jìn dāo qiāng jiāng qù zhèn shàng qiáng zhuàng rén jiē wǎng yíng dí huì tiān dà fēng qiáo guì fēi jí zhì jiàng luó páo bèi huǎn jí bīng zhì jí yǐ yī shàng wèi chū bēn zhī jì měi shí shù rì. yòu zuò tā yǔ yī xīn shān zhōng guān tīng lín xíng yóu chuán bīng zhì shān wěi rán le wú lái zhě hòu nǎi zhī zéi gǎi zuò dí gù yù huǎn zhòng xīn lǔ gǎi zuò dí jì duō cǐ lèi shàng huáng běi shòu rì chéng píng rì gōng rén suǒ chéng mù niú chē wǔ tóu liǎng lǔ cǐ zì gǎi zuò dí rén qiān jià bù tōng huá gǎi zuò yán yǔ cì xiǎn sù huáng hòu cì chú chuán.
遜歸於有德歷代革運底事想上皇心下煞會得本國比收契丹所得嬪妃兒女盡分配諸軍充賞以上皇昔有海上之德甚厚今盡令兒女相隨服色官職一皆如故因勸酒曰:事有遠近但。且放心必有快活時上皇致謝曰:當日為兄弟今日為虜(改作存)囚,豈非運數尚賴太子保祐全活千口近嘗求還嗣子遠來(改作。若至)闕廷望為主張太子曰:候上畔來旨上皇曰:兩國主盟惟某獲罪非將相之咎某罪在天故請以一身少答天譴願不及他人太子曰:此意甚好,於是酒五行太子面請王婉容帝姬與粘罕(改作尼堪)次子作婦許之飯罷歸寨自此不相見但日送雞兔肉酒果上皇謝以病在車中無心飯食願早承來旨燕王途中以乏食薨殮以馬槽猶露雙足就寨焚化上皇令本位將骨殖就寨地埋瘞曰:且是中原免為異鄉鬼也。夫人堅欲〈扌巂〉行亦不能卻上皇致奠靈位伏其骨哀甚曰:吾行。且相及時執兵虜(此字改作敵人)亦在旁泣下路中二太子請上皇看圍場飯後遣馬並紫傘來迎同行獵以馬背負所得雞兔忽少駐有二人在馬首立太子指曰:此上皇故臣郭藥師張令徽令參二人皆再拜令徽即退藥師獨叩馬跪奏曰:念臣昔與上皇為君臣向在燕京死戰數回力不能勝遂歸金國有負上皇恩德言訖淚下。又再拜上皇宣諭天時人事理合如此但當日欠一死節藥師退太子曰:藥師煞忠於南朝上皇曰:藥師豢養過厚而未嘗收功以其效順而彌縫之卒貽大禍太子曰:此人不忠於北朝則必不忠於南朝上皇曰:是初二聖既出京城館於郊宮大王位虜(改作敵)排長木為障障外有兵每數步一竅容人看外外亦窺內虜(改作敵)日以肉米麵與內人相博易閒語曰:南家有兵到某處矣。。又曰:南家提兵數十萬在河北每金人車馬過河即奪去大軍所以未敢離此語訖即晼目如金人旁來色。若有畏而不敢留者入遞以奏兩宮皆喜為不日救至。又數易倚牆器械即用郊禮畫木槍復有病人如傷重包裹臥於牆下云:西面有錢相公兵四十萬漸近刀槍將去陣上強壯人皆往迎敵會天大風喬貴妃亟制絳羅袍備緩急兵至即以衣上為出奔之計每十數日。又作他語一新柵中觀聽臨行猶傳兵至柵尾然了無來者後乃知賊(改作敵)故欲緩眾心虜(改作敵)計多此類上皇北狩日乘平日宮人所乘木牛車五頭兩虜(此字改作敵人)牽駕不通華(改作言)語次顯肅皇后次廚傳。
jí běn diàn yī xíng nèi rén chē zhàng cì zhū wáng dì jī fēi pín gé fēn nèi rén bù xiàn cì xù chē xíng bā bǎi liù shí yú lǐ.
及本殿一行內人車仗次諸王帝姬妃嬪閤分內人不限次敘車行八百六十餘里。
cài tiáo běi shòu lù yuē: dīng wèi èr yuè qī rì tài shàng chū chū qīng chéng yì rì zuò fā yuàn wén yī zhāng zhāi mù shū xiě mì xíng fén zòu qí tiān qǐng mìng xuān yù jǐng wáng zhá yuē: shì lái mì cí zuì sì sǔn shòu yǐ quán zhào shì zì dēng wèi hòu guò shī shén duō gǎn bù zì chén kǒng wèi tiān qiǎn qǐ dùn shǒu chēng zàn jūn qián sì yì běi qiān lìng jiāng yáo chén shū xiě zhā mù tóu dá shàng zhān hǎn gǎi zuò ní kān guó xiāng qí lüè yuē: mǒu sù mù shān lín xiè shì bà zhèng zhī hòu zhǐ guǎn jiào mén gōng shì mǒu zhī zuì shī gù bù kě táo zé niàn zī shén yù yuǎn qiān yì guó yù qǐ dōng nán yī jùn yǐ xiǎng zǔ zōng xuè shí bù shèng dà yuàn sān yuè èr shí bā rì qǐ xíng xíng zhào zhī jiān huáng zǐ yuán shuài wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù qǐng guān dǎ wéi qì dān jiù chén guō yào shī zhāng lìng huī chū yǐ tiān zuò chū bēn shàng biǎo qǐng guī běn cháo xǔ zhī chǒng yǐ gǔn yī zhī guì xī yǐ jīn zhū zhī yōu shǐ zhèn shān hòu yī dàn dà jīn bīng zhì tóu gē qǐ mìng zhì shì qiǎn chū lìng bài tài shàng yào shī yuē: xī rì jūn chén gǎn bù jǐn lǐ qián rì zhī jiàng lì suǒ bù jiā qǐ shè chén zuì shàng yuē: tiān shí rú cǐ fēi gōng zhī zuì hé shè zhī yǒu yào shī děng cán ér tuì qì xuè lù yuē: shì rì chuán wén tài shàng huáng zài èr tài zǐ jūn zhōng shàng zài zhān hǎn gǎi zuò ní kān jūn zhōng shàng dài qīng zhān lì chéng mǎ shì wèi bǎi rén hòu yǒu jiān jūn suí zhī yì yǒu suí xíng zhū yáng shí shù zì zhèng mén ér běi měi guò yī chéng jiǎo yǎn miàn hào qì yàn wáng yuè wáng zhǐ dé yī niú chē yú zōng shì tú xíng bù néng xíng zhě qū zhī shǐ qián.
蔡條北狩錄曰:丁未二月七日太上初出青城翌日作發願文一章齋沐書寫密行焚奏祈天請命宣諭景王札曰:適來密辭罪巳損壽以全趙氏自登位後過失甚多敢不自陳恐為天譴杞頓首稱讚軍前巳議北遷令姜堯臣書寫劄目投達上粘罕(改作尼堪)國相其略曰:某素慕山林謝事罷政之後止管教門公事某之罪失固不可逃責念茲神御遠遷異國欲乞東南一郡以享祖宗血食不勝大願三月二十八日起行邢趙之間皇子元帥斡離不(改作斡里雅布)請觀打圍契丹舊臣郭藥師張令徽初以天祚出奔上表請歸本朝許之寵以袞衣之貴錫以金珠之優使鎮山後一旦大金兵至投戈乞命至是遣出令拜太上藥師曰:昔日君臣敢不盡禮前日之降力所不加乞赦臣罪上曰:天時如此非公之罪何赦之有藥師等慚而退泣血錄曰:是日傳聞太上皇在二太子軍中上在粘罕(改作尼堪)軍中上戴青氈笠乘馬侍衛百人後有監軍隨之亦有隨行豬羊十數自鄭門而北每過一城角掩面號泣燕王越王止得一牛車餘宗室徒行不能行者驅之使前。
jìng kāng yí lù yuē: èr dì zhī xíng yě. bù dé xiāng jiàn fēn wèi sì chù shàng huáng yǔ sì jǐng sù zhū wáng shàng yǔ yàn yuè èr wáng jí huáng tài zǐ dà zhǎng dì jī cóng zhèng huáng hòu dì jī zhū wáng cóng zhū huáng hòu zhū fù mǎ bié wèi yī chù yǐ tiě qí qū yōng ér qù.
靖康遺錄曰:二帝之行也。不得相見分為四處上皇與泗景肅諸王上與燕越二王及皇太子大長帝姬從鄭皇后帝姬諸王從朱皇后諸駙馬別為一處以鐵騎驅擁而去。
dà yuán shuài dé huáng qián shàn suǒ qiǎn lǐ zōng bào dào jīng chéng shì zhā xià hé nán běi fǔ jùn shān zhài cuò zhì zhǐ huī.
大元帥得黃潛善所遣李宗報到京城事劄下河南北府郡山寨措置指揮。
xiān shì dà yuán shuài zhù jì zhōu duō rì jì bù wén jīng chéng shì huáng qián shàn zài cáo zhōu mù rén néng rù wéi chéng zhě yǒu zhòng shǎng nán huá xiǎo lì lǐ zōng zì yún: néng wǎng qián shàn yè lù qí jiā. qiě xǔ yǐ guān jué qiǎn zhī zōng bàng jīng chéng gù lìng qū lǔ rù zhài wèi gěi xīn shuǐ yí lǐ jìn chǎng miàn zhài dé shàng chéng sòng fàn yì xí shú jí yǔ chéng nèi rén yǔ zhuì qián xià bó mǎi zhēn xiàn děng. yòu yǔ chéng nèi rén shú kàn wú rén shí tóu shēn xià chéng nèi wèi luó zhě suǒ de yǐ yǔ quán lǐng sān xǐng wáng shí yōng zōng jù yán qián shàn qiǎn lái zhuàng shí yōng gào yǐ lǔ gǎi zuò jīn rén tuī lì zhāng bāng chāng shì. qiě bǔ zōng chéng xìn láng zōng bù gǎn shòu qǐ shēn guī shí yōng zòng qiǎn zhī zōng fù yú nán xūn mén zuò hé dān rén chū yīn dé cuàn zǒu fù qiú qū lǔ gǎi zuò dí rù zhài yí lǐ dé qù zōng zhì cáo zhōu jiàn qián shàn bìng chū jīng chéng yìn mài tuī dài quán lì bāng chāng wén zì yī zhǐ lǔ gǎi zuò jīn rén wěi shān cǐ zì zhào yī zhǐ bāng chāng bǎng shì shè wén yī zhǐ bāng chāng yíng lì mèng tài hòu shū yī zhǐ qián shàn qū shuài fǔ chéng wáng wáng dú zhī sǎ lèi yǔn tì yǔ mù fǔ.
先是大元帥駐濟州多日寂不聞京城事黃潛善在曹州募人能入圍城者有重賞南華小吏李宗自云:能往潛善夜賂其家。且許以官爵遣之宗傍京城故令驅虜入寨為給薪水迤邐近場面寨得上城送飯益習熟即與城內人語墜錢下博買針線等。又與城內人熟瞰無人時投身下城內為邏者所得以與權領三省王時雍宗具言潛善遣來狀時雍告以虜(改作金)人推立張邦昌事。且補宗承信郎宗不敢受乞身歸時雍縱遣之宗復於南薰門作荷擔人出因得竄走復求驅虜(改作敵)入寨迤邐得去宗至曹州見潛善並出京城印賣推戴權立邦昌文字一紙虜(改作金)人偽(刪此字)詔一紙邦昌榜示赦文一紙邦昌迎立孟太后書一紙潛善趨帥府呈王王讀之灑淚隕涕語幕府。
liáo shǔ yuē: kuáng lǔ gǎi zuò jīn rén suǒ xìn sì tān xiàn wǒ jīng chéng yāo wǒ èr dì jì zhū tài zǐ qīn wáng jìn chén zhì yú lǔ gǎi zuò yíng zhài kǒng jiāng xié yǐ běi qiān xū jí sù zhā xià hé nán běi zhū fǔ jùn yīng guān mín zhī bīng jí hé běi zhū shān zhài tóu xiàng tǔ háo mín bīng bìng lì bǎ jié suí suǒ jū dì fēn chà dé lì rén tàn jīn rén dù hé huí guī zhī rì huò bǎ hé duàn qiáo huò jù xiǎn shè fú huò yíng jī yú qí qián huò zhuī xí yú qí hòu dāng fǔ dāng qīn lǐng dà jūn qián qù cè yīng xiào sǐ jiě nán yíng hái èr dì bìng chí xí zōng zé yǎng dū cù hé nán běi zhū fǔ jùn jí hé dōng hé běi shān zhài shuǐ zhài zhū tóu xiàng yì shì shǒu lǐng huǒ jí yī yīng jīn lái zhǐ huī shī xíng chū qián shàn yǐn lǐ zōng fēng shàng gāo shì zé yù yǐn lǐ zōng yǔ qián shàn suí zhī lǐ zōng hòu bù zhī suǒ zài huò yún: wèi qián shàn suǒ shā huò zhě wèi qián shàn dé wáng shí yōng shū bù zhī hé děng yǔ jù lǐ zōng gào jié gù shā zhī.
僚屬曰:狂虜(改作金人)索釁肆貪陷我京城邀我二帝暨諸太子親王近臣質於虜(改作營)寨恐將挾以北遷須急速劄下河南北諸府郡應官民之兵及河北諸山寨頭項土豪民兵併力把截隨所居地分差得力人探金人渡河回歸之日或把河斷橋或據險設伏或迎擊於其前或追襲於其後當府當親領大軍前去策應效死解難迎還二帝並馳檄宗澤仰督促河南北諸府郡及河東河北山寨水寨諸頭項義士首領火急依應今來指揮施行初潛善引李宗風上高世則欲引李宗語潛善隨之李宗後不知所在或云:為潛善所殺或者謂潛善得王時雍書不知何等語懼李宗告訐故殺之。
dà yuán shuài fǔ shōu hóu zhāng yǐ yáo shān jūn qíng zhǎn zhī.
大元帥府收侯章以搖煽軍情斬之。
chū lǐ zōng bào dào jīng chéng huò biàn shì hóu zhāng xiān dé zhī chàng yán yú wài jūn mín wén zhī xiōng xiōng bù ān. qiě xiǎn yǔ pò wáng quàn jí wèi dù jiāng jì qǐng zì liú mù bīng sòng yù gēn jiū sōu jiǎn dào dīng shùn suǒ yǔ zhāng zuǒ rèn gǎi zuò jīn rén zhàn páo kē dǐng tóu jīn suì zhǎn zhī jūn mín fèn jí zhēng liè shī shǒu sī bāi qí ròu ér shí zhī rén qíng dà dìng.
初李宗報到京城禍變事侯章先得之倡言於外軍民聞之洶洶不安。且險語迫王勸急為渡江計請自留募兵送獄根究搜檢到丁順所與章左衽(改作金人)戰袍磕頂頭巾遂斬之軍民憤疾爭裂屍首絲擘其肉而食之人情大定。
qín wáng bīng sù qiān xiàn táo yuán zhèn tǔ bīng wáng sì fǎn yú yí zhōu zhuāng zǐ chéng.
勤王兵宿遷縣桃源鎮土兵王嗣反於沂州《莊子》城。
xiān shì yǒu zhào qǐ jīng dōng tǔ bīng gōng shǒu jǐn qín wáng sù qiān xiàn tǔ bīng gōng shǒu yǐ xiàn wèi cuī mǒu bù qǔ huì hé zhū xiàn bīng zhì yí zhōu zhuāng zǐ chéng yǒu wáng sì zhě qǔ fēi zhǐ shù shí fú jiǎn zuò shù bǎi piàn xíng yú tǔ bīng gōng shǒu zhī jiān gè sàn yī piàn. qiě hū yuē: tiē zài tóu jīn é shàng bǎi chuò duì wǔ shì bīng gōng shǒu jiē jiē qí fēi zhǐ zhì yú tóu jīn zhī é wú yī bù cóng suì chàng lìng zòng lüè zhuāng zǐ chéng zhōng cuī mǒu yǐ gōng shǒu wǔ bǎi zǒu tóu yí zhōu gào yuē: shì bīng gōng shǒu fǎn yǐ..
先是有詔起京東土兵弓手盡勤王宿遷縣土兵弓手以縣尉崔某部曲會合諸縣兵至沂州《莊子》城有王嗣者取緋紙數十幅剪作數百片行於土兵弓手之間各散一片。且呼曰:貼在頭巾額上擺齪隊伍士兵弓手皆接其緋紙置於頭巾之額無一不從遂倡令縱掠《莊子》城中崔某以弓手五百走投沂州告曰:士兵弓手反矣。。
sì yuè yī rì gēng shēn shuò jīn rén bīng qù jué.
四月一日庚申朔金人兵去絕。
xiān shì jīn rén lián shù yè fén shāo zhài shān hóng yàn gèn tiān jūn shì xià chéng gǔ lè zòu gē ér qù zhāng bāng chāng wěi fàn qióng jiāo gē chéng chí fēn bō bīng wèi dāng guān bì shǒu rú gù shì rì mín jiān wén lǔ bīng gǎi zuò jīn yíng jì kōng huǎng. ruò zài shēng jìng rì dēng chéng guān kàn zhě yǐ jí lín cì chàng wàng luán yú wèi zhī bēi tòng.
先是金人連數夜焚燒寨柵紅焰亘天軍士下城鼓樂奏歌而去張邦昌委范瓊交割城池分撥兵衛當關閉守如故是日民間聞虜兵(改作金營)既空恍。若再生竟日登城觀看者蟻集鱗次悵望鑾輿為之悲痛。
bāng chāng yǐ chén zhòng què quán tài pú qīng chén qiú zhí dào quán tài pú shǎo qīng lù yǔn dí zhuǎn wǔ guān chú guān wén diàn xué shì yòu shén guān shǐ qǐng gěi ēn shù děng bìng yī jiàn rèn zhí zhèng guān tiáo liè shī xíng qiān shū shū mì yuàn shì cáo fǔ qǐ gōng cí bù yǔn èr rì xīn yǒu bāng chāng shǒu shū qiǎn shǐ chén fǔ yù sì fāng.
邦昌以陳仲(闕)權太僕卿陳求職道權太僕少卿路允迪轉五官除觀文殿學士佑神觀使請給恩數等並依見任執政官條列施行僉書樞密院事曹輔乞宮祠不允二日辛酉邦昌手書遣使臣撫諭四方。
wěi chǔ lù yuē: shū yún: hǎi nèi chéng píng chuí èr bǎi zài shēng mín lè yè qǐ fù zhī bīng nǎi zhě jiān chén shǒu kāi biān nán dà jīn zài jǔ yǎn jí dōu jī chéng shǒu bù jiān èr shèng běi qiān zhōng yuán zhī dà yú yuè wú jūn shì yǐ hái chē héng jiàn tuī bī jì zì cái ér bù huò nǎi rěn sǐ yǐ jiù mín yán niàn shēng líng xì xīn chén jí dào lù zǔ yīn yóu zhī dá lì mín wú zhào lìng zhī chéng xiǎng qí qiáo cuì.
偽楚錄曰:書云:海內承平垂二百載生民樂業豈復知兵乃者奸臣首開邊難大金再舉奄及都畿城守不堅二聖北遷中原之大逾月無君適以還車橫見推逼既自裁而不獲乃忍死以救民言念生靈繫心宸極道路阻音郵之達吏民無詔令之承想其憔悴。
zhī yōu tóng cǐ wēi wáng zhī niàn tǎng bù shēn qiú yú mín mò, qǐ néng hóng jì yú shí jiān yí ěr fǔ xún yòng shū yān è shù jí zhēn yú níng mì yòng yǐ jiū yú yuǎn tú.
之憂同此危亡之念儻不深求於民瘼,豈能宏濟於時艱宜爾撫循用紓湮扼庶亟臻於甯謐用以究於遠圖。
bāng chāng qiǎn shǐ chén jī shàng shū shěng zhā zi wǎng yì dōng píng xìng rén fǔ dié jì zhōu xún fǎng dà yuán shuài suǒ zài.
邦昌遣使臣齎尚書省劄子往詣東平興仁府牒濟州尋訪大元帥所在。
qí zhā zi wú nián hào dàn shū yuè rì wáng shí yōng yā.
其劄子無年號但書月日王時雍押。
zhāng bāng chāng qiǎn rén yì fàn nà qián gài zhào yě fàn zhì xū wēng yàn guó liú guāng shì yì shì.
張邦昌遣人詣范納錢蓋趙野范致虛翁彥國劉光世議事。
lí què shǐ zhào yě chén jiǎn shǐ wēng yàn guó wāng xiāng shǐ liú guāng shì lí què nǎi zhào yě zhī mén shēng yě. chén jiǎn nǎi wēng yàn guó zhī shēng xù yě. wāng xiāng nǎi liú guāng shì zhī mén shēng yě. lǐ jiàn qǐ shǐ wēng yàn guó wèi yàn guó suǒ qiú. yòu yǒu yī shǐ chén qù nán jīng wèi zhū shèng fēi suǒ qiú yǐ bāng chāng shū jiǎo shēn dà yuán shuài fǔ chū jīn rén yù xíng wèi xíng zhī jiān bāng chāng wèi zuǒ yòu xuàn huò yǒu yì chū xīn jì huò fā yùn sī suǒ qiǎn tàn shì rén jiè bǔ dí gōng láng wú shū wáng shí yōng jiàn yǐn shàng diàn jiàn bāng chāng chén xiàn lì hài jù yán zài wài bīng shù qǐ qiǎn guān zhǐ zhī yán yǔ pō shè bù shùn bāng chāng suì shòu yǐ wén lín láng nǎi yòng qí móu fēn qiǎn gè rén qīn qī lí què děng yì zhū jūn.
黎確使趙野陳戩使翁彥國汪湘使劉光世黎確乃趙野之門生也。陳戩乃翁彥國之甥婿也。汪湘乃劉光世之門生也。李建乞使翁彥國為彥國所囚。又有一使臣去南京為朱勝非所囚以邦昌書繳申大元帥府初金人慾行未行之間邦昌為左右眩惑有異初心繼獲發運司所遣探事人借補迪功郎吳樞王時雍薦引上殿見邦昌陳獻利害具言在外兵數乞遣官止之言語頗涉不順邦昌遂授以文林郎乃用其謀分遣各人親戚黎確等詣諸軍。
bāng chāng yǐ shǒu shū yǔ yàn guó.
邦昌以手書與彥國。
shū yuē: guó jiā zhī biàn qiān gǔ wèi wén mèi lòu suǒ zāo kě wèi qí huò chéng yǐ bǎo cún miào shè zhěng jiù shēng líng shǐ jīng chéng miǎn yú fén dàng yǐ jì yuǎn tú qí xīn míng yú jiǎo rì jīn xìng lǔ gǎi zuò dí qí sì tuì dào lù kě tōng jí qiǎn shǐ dōng zhōu jù shēn sù zhì xiǎng zài duān cháo bì liàng cǐ xīn jīn chà lǐ zuǒ sī jī shǒu shū jù dào qū zhé wéi zhōng chéng xiàng yǔ lù lì gòng jì jiān nán qì chéng kāng gōng yǐ yǒng pī zuò shì suǒ wàng yú gōng yě. chū xià báo shǔ jūn wù liáng láo wèi shěn wù qī gèng wéi shàng jǐn bāng chāng shàng wén.
《書》曰:國家之變千古未聞昧陋所遭可謂奇禍誠以保存廟社拯救生靈使京城免於焚盪以濟遠圖其心明於皎日今幸虜(改作敵)騎巳退道路可通即遣使東州具申夙志想在端朝必諒此心今差李左司齎手書具道曲折惟中丞相與戮力共濟艱難迄成康功以永丕祚是所望於公也。初夏薄暑軍務良勞未審晤期更惟尚謹邦昌上聞。
bāng chāng yǐ shǒu shū yǔ wēng yàn guó fēng pí yún: fù wēng yàn guó qí zhōng nǎi yún: shàng duān cháo zhōng chéng.
邦昌以手書與翁彥國封皮云:付翁彥國其中乃云:上端朝中丞。
fàn nè jūn tún yōng qiū wáng yuān wèi qián xī.
范訥軍屯雍邱王淵為前夕。
shì wǎn xiān qiǎn sān shí qí zhì chéng xià jí qiǎn rén qì juàn èr shí pǐ jiù mén wài láo zhī réng xuān sān qí yǐ rù.
是晚先遣三十騎至城下即遣人棄絹二十匹就門外勞之仍宣三騎以入。
dà yuán shuài fǔ cǎo xí xíng xià jùn yì.
大元帥府草檄行下郡邑。
dà yuán shuài jí fǔ liáo jù yì niàn jīng chéng wéi bì cháo tíng mìng lìng jiǔ bù tōng sì fāng shī suǒ wàng jiān guǐ chéng shí wàng zuò qún chén jiàn yán bù xí sì fāng yǐ dìng rén xīn nǎi mìng gěng yán xǐ cǎo xí shū gěng nán zhòng wāng bó yàn huáng qián shàn tóng gòng cān dìng dìng běn shì rì mìng lán guī kān xíng zhī.
大元帥集府僚聚議念京城圍閉朝廷命令久不通四方失所望奸宄乘時妄作群臣建言布檄四方以定人心乃命耿延禧草檄書耿南仲汪伯彥黃潛善同共參訂定本是日命藍珪刊行之。
zhāng bāng chāng yǐ huī yóu gé dài zhì tí jǔ lǐ quán guān quán zhí xué shì yuàn zhān. yòu bà zhí xué shì yuàn quán zhí xué shì yuàn zhōng shū shè rén sūn dí lìng rì xià gōng zhí sān rì rén xū zhì xiū chéng sī.
張邦昌以徽猷閣待制提舉醴泉觀權直學士院詹。又罷直學士院權直學士院中書舍人孫覿令日下供職三日壬戌置修城司。
yí shǐ yuē: jīn rén jì tuì nǎi zhì xiū chéng sī yǐ shì láng shào pǔ dōu dà zǒng guǎn qí shì pì guān shǔ gè bǎi yuán sì bì yòng gōng xiū chì lóu lǔ.
遺史曰:金人既退乃置修城司以侍郎邵溥都大總管其事辟官屬各百員四壁用工修飭樓櫓。
zhāng bāng chāng mìng fàn qióng lǐng bīng chū chéng sōu kōng.
張邦昌命范瓊領兵出城搜空。
yí shǐ yuē: fàn qióng chū chéng sōu kōng dé jīn rén yí qì bǎo huò biǎo duàn mǐ mài zhū yáng děng bù kě shèng jì. yòu yǒu yí qì lǎo yòu bìng fèi jí fù nǚ děng zhì shì bìng qiān rù chéng.
遺史曰:范瓊出城搜空得金人遺棄寶貨表段米麥豬羊等不可勝計。又有遺棄老幼病廢及婦女等至是並遷入城。
huī diàn gé xué shì jīng xī běi lù ān fǔ shǐ hé zhì tóng děng zhú tán tóng méng qín zhǔ.
徽奠閣學士京西北路安撫使何志同等築壇同盟勤主。
zhōng xìng jì yuē: huī yóu gé zhí xué shì zhī chén zhōu zhào zi sōng huī yóu gé zhí xué shì fā yùn sī wēng yàn guó gè lǐng bīng qín wáng yàn guó zhù shòu chūn jiǔ zhī wén lǔ gǎi zuò dí qí tuì jiàn jìn yǔ zi sōng xiāng yù xiāng yǔ zhú tán shā shēng shà xuè tóng méng yàn guó yù wèi méng zhǔ zi sōng yǐ zhōu zhī zōng méng yì xìng wèi hòu èr rén zhēng zhǎng yàn guó yuē: wǒ fèng wáng mìng rù wèi gōng chén shǒu ěr tuī méng zhǔ wèi dìng huì yán kāng diàn xué shì hé zhì tóng yǐ yǐng chāng fǔ shuài tǒng bīng zhì yuē: dà yuán shuài kāng wáng tǒng bīng jì chuān hé lǐng bīng qū huī xià tīng jié zhì hé zhì zhǔ méng zhī zhēng hū!, yú shì zhì tóng yàn guó zi sōng shàng shū shuài fǔ rán zi sōng zhōng xíng dēng tán shà xuè zhī lǐ.
中興記曰:徽猷閣直學士知陳州趙子崧徽猷閣直學士發運司翁彥國各領兵勤王彥國駐壽春久之聞虜(改作敵)騎退漸進與子崧相遇相與築壇殺牲歃血同盟彥國欲為盟主子崧以周之宗盟異姓為後二人爭長彥國曰:我奉王命入衛公陳守耳推盟主未定會延康殿學士何志同以潁昌府帥統兵至曰:大元帥康王統兵濟川盍領兵趨麾下聽節制何至主盟之爭乎!,於是志同彥國子崧上書帥府然子崧終行登壇歃血之禮。
zhào zi sōng jiā chuán yuē: qín wáng méng wén huī yóu gé xué shì tōng yì dài fū jīng xī lù ān fǔ shǐ hé zhì tóng huī yóu gé zhí xué shì cháo yì láng zhī huái níng jūn fǔ zhào zi sōng huī yóu gé zhí xué shì cháo fèng dài fū kè jiāng huái jīng zhè děng lù zhì zhì fā yùn jīng zhì shǐ wēng yàn guó fèng yì láng dōu shuǐ shǐ zhě róng yí děng gǎn gào zhòng shì jīn róng gǎi zuò rén zài fàn gǎi zuò zhì jīng què qīn wǔ bào nüè shén rén gòng fèn shèng tiān zǐ qū sì yì hé yóu wèi tuì shī kuàng rì chí jiǔ bāo cáng huò xīn zōng shè wēi rǔ wáng mìng gé jué tiān xià chén zǐ gè fèn zhōng yǒng shì bù yǔ zéi gǎi zuò zhī jù shēng jīn zhū dào zhī shī dà jí yú jìn fǔ fán wǒ tóng méng mǔ xùn sī mǔ huái yì mǔ guān xìn lù lì hé móu gòng ān wáng shì yǐ xiào chén jié sān jūn zhī shì shì sǐ rú guī qiān wàn rén wéi yī xīn jìn zé hòu shǎng róng yú jiā bāng tuì zé zhòng xíng shā jí qī zǐ yǒu yú cǐ méng míng shén jí zhī huáng tiān hòu tǔ tài zǔ tài zōng shí yǒu jiàn yú sī yán.
趙子崧家《傳》曰:勤王盟文徽猷閣學士通議大夫京西路安撫使何志同徽猷閣直學士朝議郎知淮甯軍府趙子崧徽猷閣直學士朝奉大夫克江淮荊浙等路制置發運經制使翁彥國奉議郎都水使者榮嶷等敢告眾士金戎(改作人)再犯(改作至)京闕侵侮暴虐神人共憤聖天子屈巳議和猶未退師曠日持久包藏禍心宗社危辱王命隔絕天下臣子各奮忠勇誓不與賊(改作之)俱生今諸道之師大集於近輔凡我同盟母徇私母懷異母觀釁戮力合謀共安王室以效臣節三軍之士視死如歸千萬人惟一心進則厚賞榮於家邦退則重刑殺及妻子有渝此盟明神殛之皇天后土太祖太宗實有鑒於斯言。
zhào zi sōng jiè yù jūn qián bǎng wén.
趙子崧戒諭軍前榜文。
zhào shì dé zé jiā yú rén xīn zhǔ shàng rén shèng mín suǒ xīn dài nì chén zhāng bāng chāng bǐ yīn fèng shǐ xiǎng dǎo jīn zéi gǎi zuò rén zài fàn jīng què qū rǔ jūn fù qīng wēi zōng shè jiē qí yīn móu yáng wèi xùn yán shí dào shén qì fāng zì yǐ néng quán jīng shī shēng chǐ wèi gōng suǒ xià wěi lìng jiē gǔ huò shì shù zhī yán bèi nì tāo tiān sì hǎi suǒ bù gǎn shè dāng suǒ yì jiān chén zǐ zhí zài zǒng bīng yóu qiē tòng fèn chú sì qiǎn guān yì dà yuán shuài kāng wáng fǔ gào nán réng jié zhì zhū dào zhī shī yī yì tǎo nì yǒu sǐ wú èr ěr zài jīng shì shù jūn mín sēng dào děng shì shòu guó ēn bì zhī shùn nì kùn yú pò xié liàng fēi běn xīn rú néng bǔ huò nì zéi zhāng bāng chāng zì jié yuè yǐ shàng zhì yú fēng wáng jiē yǐ chōng shǎng dà yuán shuài kāng wáng bù xuān guó wēi wù cóng kuān shù zuì zhǐ qú kuí qí yú dǎng yǔ bì yì quán dài rú jiān yú cóng nì gǎn kàng wáng shī bì shā wú shè lù jí jiā zú yǎng qián jūn tǒng zhì fēn míng gào yù.
趙氏德澤浹於人心主上仁聖民所欣戴逆臣張邦昌比因奉使響導金賊(改作人)再犯京闕屈辱君父傾危宗社皆其陰謀佯為遜言實盜神器方自以能全京師生齒為功所下偽令皆鼓惑士庶之言悖逆滔天四海所不敢赦當所義兼臣子職在總兵尤切痛憤除巳遣官詣大元帥康王府告難仍節制諸道之師一意討逆有死無二爾在京士庶軍民僧道等世受國恩必知順逆困於迫脅諒非本心如能捕獲逆賊張邦昌自節鉞以上至於封王皆以充賞大元帥康王布宣國威務從寬恕罪止渠魁其餘黨與必議全貸如堅於從逆敢抗王師必殺無赦戮及家族仰前軍統制分明告諭。
dà yuán shuài mìng zhào zi sōng jiā bǎo wén gé xué shì chōng bīng mǎ dà yuán shuài fǔ cān yì guān dōng nán dào zǒng guǎn.
大元帥命趙子崧加寶文閣學士充兵馬大元帥府參議官東南道總管。
dà yuán shuài wén zi sōng děng tóng méng qín wáng gù yǒu shì mìng.
大元帥聞子崧等同盟勤王故有是命。
lǚ hǎo wèn zhāng suǒ chí là shū zhì dà yuán shuài fǔ.
呂好問張所馳蠟書至大元帥府。
bāng chāng jiàn wèi yǐ lǚ hǎo wèn quán mén xià shì láng jīn rén jì tuì hǎo wèn jí jiān chá yù shǐ zhāng suǒ gè qiǎn rén chí là shū zhì shuài fǔ. yòu tài xué shēng yáng yuàn děng shí yú bèi jì zhǒng ér shàng shū yán wéi chéng zhōng shì dài fū qū xiàng wáng xī fén ér fú wèn mìng yuàn bèi yǐ guān.
邦昌僭位以呂好問權門下侍郎金人既退好問及監察御史張所各遣人馳臘書至帥府。又太學生楊願等十餘輩繼踵而上書言圍城中士大夫趨向王悉焚而弗問命願輩以官。
sì rì guǐ hài zhāng bāng chāng sì shè.
四日癸亥張邦昌肆赦。
yí shǐ zài bāng chāng shè wén yuē: tiān xià chéng píng jǐ èr bǎi zài bǎi xìng lè yè qǐ fù zhī bīng jiān chén shǒu jié biān nán zhāo zhì huò biàn chéng shǒu bù jiān zhì sì jūn huáng dì yuè zài jiāo yě yǔ yǐ hái guī héng jiàn tuī bī yǒu yáo shùn zhī yī ràng wú tāng wǔ zhī gān gē sì fāng zhī guǎng fú tōng zhě bàn nián jīng chéng zhī dà wú jūn zhě sān yuè cóng yí kāng jì shù zhěng wēi nán yīng yú shū dào rì zuì wú qīng zhòng bìng yǔ shì fàng dì yī xiàng chà guān shěng shì yuán líng dì èr xiàng zhū zhōu tiān qìng tiān níng sì guān bìng yī jiù xíng xiāng dì sān xiàng zhū zhōu jūn shǒu chén gè lìng bīng zhì jìn diān bǎo shǒu wú yú yì tóng yǒu gōng qǐ fā qín wáng bīng yǎng què yú yuán lái chù fēn tún dì sì xiàng cún xù zhū chù zōng shì bìng yī qián shè.
遺史載邦昌赦文曰:天下承平幾二百載百姓樂業豈復知兵奸臣首結邊難招致禍變城守不堅緻嗣君皇帝越在郊野予以還歸橫見推逼有堯舜之揖讓無湯武之干戈四方之廣弗通者半年京城之大無君者三月從宜康濟庶拯危難應於書到日罪無輕重並與釋放第一項差官省視園陵第二項諸州天慶天甯寺觀並依舊行香第三項諸州軍守臣各令兵至近甸保守無虞義同有功起發勤王兵仰卻於元來處分屯第四項存恤諸處宗室並依前赦。
jìng kāng yí lù yuē: chū sì rì bāng chāng xià shè yún: sòng zāo yáng jiǔ zhī èr dì běi qiān méng chén wàn lǐ yǔ shì yǐ shǐ hái qiáng jiàn tuī lì jì zì cái ér fú huò nǎi rěn sǐ ér jiù mín yán niàn shēng líng xì xīn chén jí dào lù zǔ yóu chuán zhī wèn yuǎn jìn guāi xiàng wǎng zhī chéng yí fū dé yīn yòng qìng huán yǔ kě dà shè tiān xià yún: yún: qí zhōng yī xiàng yún: zhū dào qín wáng rén bīng dāng guó jiā wēi jí bù néng jìn yuán jīng shī shī shǒu nǎi yù tōu ān suī wú chéng jié yì sì qín láo yí gè guī běn guàn bié hòu zhōng zhǐ.
靖康遺錄曰:初四日邦昌下赦云:宋遭陽九之二帝北遷蒙塵萬里予適以使還強見推立既自裁而弗獲乃忍死而救民言念生靈繫心宸極道路阻郵傳之問遠近乖嚮往之誠宜敷德音用罄寰宇可大赦天下(云:云:)其中一項云:諸道勤王人兵當國家危急不能進援京師失守乃欲偷安雖無誠節亦巳勤勞宜各歸本貫別候中旨。
qín zhàn huí tiān lù yuē: huò quàn bāng chāng shè lǚ hǎo wèn yuē: shè shū rì xíng wǔ bǎi lǐ jīn sì bì zhī wài bìng shì fān rén yù shè shuí yě. kuàng gōng quán shè dāng hòu fù pì bāng chāng yuē: lǐ yǔ qián dài wáng sì shè kǒng rù lǐ dài wáng shì jiè lǚ gōng yuē: qián shì yóu yǒu shù zhōu zhī dì wǔ dài zhī shí fēi sù yǒu jūn chén zhī fēn jīn rì, qǐ kě bǐ qián shì yé bāng chāng yǐ wèi rán.
秦湛回天錄曰:或勸邦昌赦呂好問曰:赦書日行五百里今四壁之外並是番人慾赦誰也。況公權攝當候覆辟邦昌曰:俚語錢大王肆赦恐入李大王世界呂公曰:錢氏猶有數州之地五代之時非素有君臣之分今日,豈可比錢氏耶邦昌以為然。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn bā shí jiǔ jiào kān jì.
※卷八十九校勘記。
bào lǐ shí zhōu xùn wú kāi mò chóu lái zòu shì zhōu xùn wù zuò zhōu shěn bàn bèi bǔ chú chān biàn wù zuò biàn shàng huáng dào zhài zhōng shí yú rì tuō shí zì mǒu yuàn yǐ shēn dài sì zǐ tuō shēn zì shàng huáng. yòu zì zhì zòu biǎo zì jí wèi jí xùn wèi tuō zòu zì zì wù zuò qǐ tóng rù xuān dé gōng zòu lè zhěng sù gōng wù zuò mén zòu lè wù zuò bù sāi zhěng wù zuò shèn jìn cháng qiú hái sì zǐ yuǎn lái què tíng hái yīng zuò dài lái yīng zuò cháo tài zǐ yuē: hòu shàng pàn lái zhǐ yī zuò shàng pàn wèi kěn rén jù yǐ zòu liǎng gōng jiē xǐ rén jù wù zuò rù dì jì huí tiān qiǎn jì huí wù zuò kǒng wèi tóu dá shàng zhān hǎn guó xiāng shàng zì yǎn bāng chāng yǐ chén zhòng què quán tài pú qīng chén zhòng yī zuò chén chōng wú què qiān shū shū mì yuàn shì cáo fǔ qiān wù zuò qiān lǐ jiàn chū shǐ wēng yàn guó chū wù zuò qǐ zhú tán tóng méng qín wáng wáng wù zuò zhǔ chōng jiāng huái jīng zhè děng lù zhì zhì chōng wù zuò kè huò quàn bāng chāng sì shè tuō sì zì.
報李石周訓吳開莫儔來奏事(周訓誤作周矧)辦被補廚襜(辨誤作便)上皇到寨中十餘日(脫十字)某願以身代嗣子(脫身字)上皇。又自製奏表自即位及遜位(脫奏字自誤作起)同入宣德宮奏樂整肅(宮誤作門奏樂誤作布塞整誤作甚)近嘗求還嗣子遠來闕廷(還應作代來應作朝)太子曰:候上畔來旨(一作上畔未肯)人遽以奏兩宮皆喜(人遽誤作入遞)冀回天譴(冀回誤作恐為)投達上粘罕國相(上字衍)邦昌以陳仲(闕)權太僕卿(陳仲一作陳沖無闕)簽書樞密院事曹輔(簽誤作僉)李建出使翁彥國(出誤作乞)築壇同盟勤王(王誤作主)充江淮荊浙等路制置(充誤作克)或勸邦昌肆赦(脫肆字)。