jìng kāng zhōng zhì liù shí.
靖康中帙六十。
qǐ jìng kāng èr nián sān yuè shí rì gēng zǐ, jǐn shí liù rì bǐng wǔ.
起靖康二年三月十日庚子,盡十六日丙午。
shí rì gēng zǐ zhōng shū shè rén lǐ huì hái jiù zhí quán hù bù shàng shū hú zhí rú miǎn quán zhí.
十日庚子中書舍人李會還舊職權戶部尚書胡直孺免權職。
jīn rén kòu gǎi zuò gōng xìng rén fǔ kāi dé fǔ pú zhōu.
金人寇(改作攻)興仁府開德府濮州。
shí yī rì xīn chǒu zhāng bāng chāng yàn jīn rén yú jìn yuàn.
十一日辛丑張邦昌宴金人於禁苑。
fàn zhì xū bīng kuì yú qiān qiū dì chǎng zhì xū dùn zǒu.
范致虛兵潰於千秋地場致虛遁走。
yí shǐ yuē: fàn zhì xū zài shǎn zhōu yě. qián jūn chū wǔ guān yóu dèng zhōu xīn xìng miǎn chí zhī jiān tún yú qiān qiū dì chǎng wěi hé nán yǐn gāo shì yóu gào jí yú nián hǎn gǎi zuò ní kān yì huì jīn rén jiāng yù huí jūn lóu shì bèi jǐn gǎi zuò luó suǒ bèi lēi zì yī yáng zhí chōng zhī wáng shī bù bèi suì qì zī zhòng ér bēn sǐ shāng zhě jǐ bàn zhì xū kǒng jù ér dùn.
遺史曰:范致虛在陝州也。前軍出武關由鄧州新興澠池之間屯於千秋地場偽河南尹高世由告急於黏罕(改作尼堪)亦會金人將欲回軍婁室孛堇(改作羅索貝勒)自伊陽直衝之王師不備遂棄輜重而奔死傷者幾半致虛恐懼而遁。
biān nián yuē: fàn yòu chéng qián jūn tún yú qiān qiū zhèn xiān shì jīn rén wén fàn yòu chéng tǒng qín wáng shī èr shí wàn qián lái nián hǎn gǎi zuò ní kān wèi zhū jiāng yuē: wǒ wén fàn zhì xū yī rú zhě ěr bù jiě yòng bīng kě míng chì hòu shǐ sān qiān rén pò zhī bì yǐ. zhì shì guǒ wèi jīn rén suǒ bài zhū lù bīng dà kuì wéi fū yán shuài zhāng shēn yǔ liú guāng shì zì rǔ zhōu lù qū jīng dōng lù qù fàn zhì xū shōu kuì bīng fù zǒu rù guān.
編年曰:范右丞前軍屯於千秋鎮先是金人聞范右丞統勤王師二十萬前來黏罕(改作尼堪)謂諸將曰:我聞范致虛一儒者爾不解用兵可明斥堠使三千人破之必矣。至是果為金人所敗諸路兵大潰唯鄜延帥張深與劉光世自汝州路趨京東路去范致虛收潰兵復走入關。
xìng rén fǔ tǒng zhì guān zhāng rì huàn bài jīn rén yú xìng rén fǔ lǘ qiū shēng bài jīn rén yú pú zhōu.
興仁府統制官張〈日奐〉敗金人於興仁府閭邱升敗金人於濮州。
kǒng yàn wēi bài jīn rén yú kāi dé fǔ.
孔彥威敗金人於開德府。
biān nián yuē: chū shí rì jīn rén yī tóu xiàng zì wǎn tíng qián lái zhì xìng rén fǔ chéng wài wǔ lǐ zhā zhài xīn chǒu jīn rén xiàng chéng jìn bīng huáng qián shàn qiǎn tǒng zhì guān zhāng rì huàn bù lǐng jūn bīng zhàn jù dì lì yíng dí qiǎn dīng shùn mèng shì níng fēn zuò zuǒ yòu yì shè fú yǎn shā shè zhòng jīn rén qí tóu lóng hǔ láng jūn luò mǎ jí shí tái yú yǐn bīng tuì qù. yòu yī tóu xiàng kòu gǎi zuò zhì pú zhōu chéng xià lǘ qiū shēng qiǎn rén mǎ chū chéng yíng dí jīn rén tuì qù xīn chǒu. yòu jiàn zhèn gè yǒu shā shāng shì yè wǔ gēng bá zhài tuì qù. yòu yī tóu xiàng zì wèi nán kòu gǎi zuò zhì kāi dé fǔ jīn rén yǐ qí zhòng liè hù chéng tí wài zōng zé xiān lìng tǒng zhì kǒng yàn wēi zhàn tí zhā zhài jiāo bīng zhì shēn yǒu jiān jīn rén tuì qù xīn chǒu fù lái jiàn zhèn zé. yòu qiǎn quán bāng yàn xià jì zhōu bīng yǔ yàn wēi bìng lì yǎn jī shì yè sān gēng jīn rén bá zhài tuì qù.
編年曰:初十日金人一頭項自宛亭前來至興仁府城外五里劄寨辛丑金人向城進兵黃潛善遣統制官張〈日奐〉部領軍兵占據地利迎敵遣丁順孟世甯分作左右翼設伏掩殺射中金人旗頭龍虎郎君落馬即時抬舁引兵退去。又一頭項寇(改作至)濮州城下閭邱升遣人馬出城迎敵金人退去辛丑。又見陣各有殺傷是夜五更拔寨退去。又一頭項自衛南寇(改作至)開德府金人以其眾列護城提外宗澤先令統制孔彥威占提劄寨交兵至申酉間金人退去辛丑復來見陣澤。又遣權邦彥下冀州兵與彥威併力掩擊是夜三更金人拔寨退去。
shí èr rì rén yín zhāng bāng chāng shǒu zhào.
十二日壬寅張邦昌手詔。
wěi chǔ lù yuē: zhào yún: zi yǐ guǎ lòu jìn pò dà guó bǐ jiù sī mín yú bīng huǒ ér zhū gōng héng jiàn tuī bī bù róng zì cái rěn sǐ yǐ lǐ guó shì qǐ qí xīn zāi! gù dé fú lèi shí nán chēng sāi chū lìng zhī chū yǒu sī nǎi yǐ shèng zhǐ xià xíng zài xún mèi lòu shū zhèn wēi zhōng fū shèng kǒng zǐ bù jū zé yǔ qǐ gǎn zì jīn yǔ sān xǐng shū mì yuàn yì dìng chù fēn jí nèi wài guān sī miàn chéng dé zhǐ shì chēng miàn zhǐ nèi jiàng jí pī chū wén zì chēng zhōng zhǐ qiǎn guān chuán yù suǒ.
偽楚錄曰:詔云:子以寡陋近迫大國俾救斯民於兵火而諸公橫見推逼不容自裁忍死以理國事豈其心哉!顧德弗類實難稱塞出令之初有司乃以聖旨下行載循昧陋殊震危衷夫聖孔子不居則予豈敢自今與三省樞密院議定處分及內外官司面承得旨事稱面旨內降及批出文字稱中旨遣官傳諭所。
sī chēng xuān zhǐ hóng wéi fēi cháng zhī biàn shì zāo huì yú sī shí shàng jì yǒu yǒng zhī tú qì shù níng yú qū xià, shù jǐ duō shì gòng shí cǐ huái.
司稱宣旨洪惟非常之變適遭會於斯時尚冀有永之圖訖數甯於區夏,庶幾多士共識此懷。
jīn rén xiǎo yù zhū lù bǎng.
金人曉諭諸路榜。
qì kān sòng zhī dào jūn shǎo zhǔ huáng hòu fēi yǐ xià bìng yǐ běi qiān yīng wén wǔ bǎi guān sēng dào qí lǎo jūn mín gòng yì jiàn jǔ kān wèi rén zhǔ zhě yī rén què zhǔn wén wǔ bǎi liáo sēng dào qí lǎo jūn mín tóng zhī shū mì yuàn shì sūn fù děng zhuàng qǐ zì yuán shuài fǔ tuī zé xián rén yǒng wèi fān píng. yòu qǐ yú jūn qián xuǎn lì tài zǎi zhāng xiàng gōng yǐ zhì guó shì zhě xíng fǔ huì yàn běn guān nǎi qù nián tóng kāng wáng wèi zhì zhě yě. huǐ xǔ xún jiù hǎo zhī hòu qiè nòng jīng bīng yè fàn zhài yíng guān bīng jiē zhàn jí shí pò miè yǐ qí bài méng suì lín jīng chéng jiāng lín jìn gōng běn guān āi qì yuē: shēn wèi zǎi zhí chū zhì jūn qián ér bù yì fàn yú bù yú zuì dāng wàn sǐ rán zhǔ shàng nián shào shui lì shì rì qiǎn gài yuán jiān chén suǒ wù. qiě qǐ huǎn qí gōng jī yīn qiǎn shǐ yǔ zhī shǎo zhǔ qū yíng shǐ rén qì ér xiè zuì jí zhì hé chéng jì cóng jūn běi xíng zhì hé běi zhōu xiàn huò yǒu bù jiàng měi yù jìn jī bì zì qiú āi wǎng wǎng yǒu kě mǐn zhī yì jí zhòng bīng zài jǔ. yòu qǐ qiǎn shǐ lǐ huì suī wēi zhī fēng rèn bù bì yě. yù yǐn ér nán jìn yuē:, qǐ yǒu dà chén gōng qīn chū zhì bù néng jí bīng yǐ zhì jiāo è ér rěn tóng dí rén guān qí fá zhǔ yě. tóu kě duàn shēn bù kě qù chéng pò zhī hòu yì zhào ér yǔ zhì jí fèi guó zhī jì hào qì pǐ yǒng tì sì jiāo liú gào qǐ zài zào jì bù jiàn róng, huò yǐ nǎo chù zhù, huò yǐ shǒu tóu dì jǐ zhì zì jué nǎi zhī zhōng xiào gāng yì chū yú qí lún hū wén tuī dài guǒ dé cǐ rén rán kǒng nán duó qí zhì jì zài jīng bǎi guān chāi dào hàn lín xué shì chéng zhǐ wú kāi hàn lín xué shì mò chóu jī zhuàng quàn qǐng yuē: wén jiàn bāng lì dōu bì lì jūn zhǎng zhì guó yù sú yǔn lài rén xián gōng wéi dà jīn huáng dì dào hé sān wú huà bāo jiǔ yǒu jīn cóng zhū xià bǐ jiàn liè fān hàn qì kān suī bù xǔ cún lì zhào shì jì zé xián rén yǐ zhǔ zī tǔ zé yú guó mín wèi xìng yì yǐ shēn yǐ. fú wéi tài zǎi xiàng gōng míng gāo jīn gǔ xué ài tiān rén wèi kòu zhǒng sī shēn jiān zhòng měi shuò dé wěi wàng zǎo yǔ yí yú bǎi gōng jiā móu chì xīn jiǔ qín láo yú sān shì gǎn wàng yǐ cāng shēng wèi yōu ér bù yǐ xì xíng zì chì yǐ jī zhèng wèi lǜ ér bù yǐ gù bì zì xián shàng tǐ dà jīn zé lì cún fǔ zhī yì xià fù guó rén tuī dài wèi zhǔ zhī wàng jí bié yǒu zhuàng shēn xíng fǔ jīn wén wǔ bǎi liáo sēng dào qí lǎo jūn mín rén gòng qǐng tài zǎi xiàng gōng yǐ zhì guó shì qiè wéi suī yǒu cí ràng fú wàng yuán shuài fǔ gèng cì dūn qǐng běn guān zǎo cóng yú wàng xún qǐng zhī shū mì yuàn shì hàn jūn dōu tǒng zhì liú shì zhōng yàn zōng lǐ bù shì láng liú sī yīng fèng yù qián wén zì gāo qìng yì tóng yì jù dǎo qí yóu bó rán fèn nù yuē: guó suī pò zài chén zǐ zhī fēn qǐ róng wén cǐ yóu yǐ xiān fáng bèi bù huò zì jué rán ér bì mù yǎn ěr bèi lì yǎn jiǎn zhōng bù wèi tīng dàn mà wén wǔ bǎi liáo yuē: yǐ zhū gōng wèi yú bīng wēi zhì wǒ yú luàn zéi zhī zuì níng gān xīn sǐ yú cǐ bù kě xià tiān gǒu zì huó yǐ. bǐ shān cǐ èr zì yǐ chǐ gǎi zuò qǔ hòu shì cuàn duó zhī míng shì rán xíng fǔ yǐ jūn guó zhòng wù bù kě jiǔ kuàng xún lù shēn zòu jīn jiàng dào bǎo cè bèi lǐ.
契勘宋之道君少主皇后妃以下並已北遷應文武百官僧道耆老軍民共議薦舉堪為人主者一人卻准文武百寮僧道耆老軍民同知樞密院事孫傅等狀乞自元帥府推擇賢人永為藩屏。又乞於軍前選立太宰張相公以治國事者行府會驗本官乃去年同康王為質者也。毀許尋舊好之後竊弄精兵夜犯寨營官兵接戰即時破滅以其敗盟遂臨京城將臨進攻本官哀泣曰:身為宰執出質軍前而不意犯於不虞罪當萬死然主上年少氵蒞事日淺蓋緣奸臣所誤。且乞緩其攻擊因遣使語之少主趨迎使人泣而謝罪及至和成洎從軍北行至河北州縣或有不降每欲進擊必自求哀往往有可愍之意及重兵再舉。又乞遣使理會雖威之鋒刃不避也。欲引而南進曰:,豈有大臣躬親出質不能戢兵以致交惡而忍同敵人觀其伐主也。頭可斷身不可去城破之後驛召而語至及廢國之際號泣擗踴涕泗交流告乞再造既不見容,或以腦觸柱,或以首投地幾至自絕乃知忠孝剛毅出於其倫忽聞推戴果得此人然恐難奪其志洎在京百官差到翰林學士承旨吳開翰林學士莫儔齎狀勸請曰:聞建邦立都必立君長制國御俗允賴仁賢恭惟大金皇帝道合三無化包九有矜從諸夏俾建列藩翰契勘雖不許存立趙氏既擇賢人以主茲土則於國民為幸亦已深矣。伏惟太宰相公名高今古學愛天人位寇冢司身兼眾美碩德偉望蚤羽儀於百工嘉謀赤心久勤勞於三事敢望以蒼生為憂而不以細行自飭以機政為慮而不以固避自嫌上體大金擇立存撫之意下副國人推戴為主之望及別有狀申行府今文武百寮僧道耆老軍民人共請太宰相公以治國事竊惟雖有辭讓伏望元帥府更賜敦請本官早從輿望尋請知樞密院事漢軍都統制劉侍中彥宗禮部侍郎劉思應奉御前文字高慶裔同詣具導其由勃然奮怒曰:國雖破在臣子之分豈容聞此由以先防備不獲自絕然而閉目掩耳背立偃蹇終不為聽但罵文武百寮曰:以諸公畏於兵威置我於亂賊之罪甯甘心死於此不可(下添苟字)活矣。彼(刪此二字)以恥(改作取)後世篡奪之名世然行府以軍國重務不可久曠尋錄申奏今降到寶冊備禮。
yǐ xǐ fú cè mìng wèi huáng dì yǐ tǒng sī mín guó hào dà chǔ dōu yú jīn líng zì huáng hé yǐ wài chú xià guó fēng jiè jiāng yì réng jiù shì fǔ wáng shì yǒng zuò fān chén qí jiān zhì qì yì rán bù dòng suī duō fāng miǎn yù yǐ shì zài yǐ rán suī sǐ wú jì hé rú jiù cè yòng jiù shēng líng yóu bù yǐn shí lèi rì jǐ zhì miè xìng suì yōng pò rù chéng nǎi yǒu zài jīng guān liáo sēng dào qí lǎo děng gòng jí lì qǐng yú tiān huì wǔ nián sān yuè chū qī rì fāng shòu cè mìng zhū lù jūn mín rén děng gè lìng zhī xī.
以璽紱冊命為皇帝以統斯民國號大楚都於金陵自黃河以外除夏國封界疆埸仍舊世輔王室永作藩臣其間志氣屹然不動雖多方勉諭以事在已然雖死無濟何如就冊用救生靈猶不飲食累日幾至滅性遂擁迫入城乃有在京官僚僧道耆老等共集力請於天會五年三月初七日方受冊命諸路軍民人等各令知悉。
bāng chāng yǔ èr qiú gǎi zuò shuài shū qǐ qīn yì zhì xiè.
邦昌與二酋(改作帥)書乞親詣致謝。
shū yuē: dà chǔ huáng dì bāng chāng jǐn zhì shū yú guó xiāng yuán shuài huáng zǐ yuán shuài jīn yuè qī rì fú fèng huáng dì shèng zhǐ tè jiàng shū fǔ jiā chén fēng cè tuì shěng yōng lòu zhī zī hé yǐ duì yáng xiū mìng qián cǐ gù cháng sǐ bì zhōng bù huò cí zài wéi xuǎn shòu zhī chū jǐn chū jiàn yáng zhī cì xún yīn hái shǐ fù zhì gǎn cóng yuàn jí bài yú guāng yí shù shǎo shēn yú xiè lǐ wèi wén tái lìng shū zhèn wēi zhōng suì qiǎn cóng guān jù shù qín xīn kěn zhòng méng dūn yù yǎng shí juàn cún rán ér jiā rì wèi qián fǔ gōng wú cuò kǒng yǒu shī yú jī huǎn shí shēn jī yú jīng huáng fú wàng ēn cí zǎo róng qū yì qí chéng bào shì jìng fú jūn mén quán quán zhī chéng bìng liú miàn xù bù xuān jǐn bái.
《書》曰:大楚皇帝邦昌謹致書於國相元帥皇子元帥今月七日伏奉皇帝聖旨特降樞府加臣封冊退省庸陋之資何以對揚休命前此固嘗死避終不獲辭載惟選授之初盡出薦揚之賜尋因還使附致感悰願亟拜於光儀庶少申於謝禮未聞台令殊震危衷遂遣從官具數{勤心}懇重蒙敦諭仰識眷存然而浹日未前撫躬無措恐有失於稽緩實深積於兢惶伏望恩慈早容趨詣俟承報示徑伏軍門拳拳之誠並留面敘不宣謹白。
èr qiú gǎi zuò shuài dá yuē: jù wèi jǐn zhì shū yú dà chǔ huáng dì què xià xiàng chéng míng zhào zé lì xián rén yuán jí shù shì zhī móu yǐ liàng yīng cōng zhī tīng jù wén tiān què yōu jiàng cè shū lǐ mìng gōng xíng qún qíng xū yuè wèi huáng shēn yú qìng lǐ bù tú rǔ yú huá jiān xìng róng xiān dǎo wēi cóng jì péi gāo lùn jīn chà chóng lù dài fū bīng bù shàng shū gāo qìng yì zhāng wǔ jūn jié dù shǐ lǐ shì xuǎn chōng qìng hè shǐ fù yǒu shǎo lǐ wù jù zhū bié fú zhuān fèng shū chén hè bù xuān jǐn bái bié fú yī zhuó yī bǎi èr shí duàn mǎ sì pǐ.
二酋(改作帥)答曰:具位謹致書於大楚皇帝闕下向承明詔擇立賢人爰及庶士之謀已諒英聰之聽具聞天闕優降冊書禮命恭行群情胥悅未遑伸於慶禮不圖辱於華緘幸容先導微悰繼陪高論今差崇祿大夫兵部尚書高慶裔彰武軍節度使李仕選充慶賀使副有少禮物具諸別幅專奉書陳賀不宣謹白別幅衣着一百二十段馬四匹。
jīn rén wěi kāi fēng fǔ zài fū pèi jīn yín biǎo duàn.
金人委開封府再敷配金銀表段。
yí shǐ yuē: jīn rén yí wén dū zé jīn yín biǎo duàn yuán shù shí fēn wèi zú yī fēn yǎng kāi fēng fǔ zài jīng fāng xiàng jiàn zài rén hù děng fū pèi xiàn sān rì nà zú yǐ bù fú zhī rén quán jiā yā fù jūn qián xiān shì chéng xiàn zhī chū jīn rén suǒ zài jīng hù kǒu shù mù kāi fēng fǔ zhāng dà qí shì bào qī bǎi wàn hù nián hǎn gǎi zuò ní kān yì xún lǐ. ruò shuǐ yì yǐ cǐ duì jīn rén jiàn jīng chéng hù kǒu zhī zhòng yì yù qī bǎi wàn hù jǐn xíng fū pèi suǒ de bù kě shèng jì gù lìng jiāng fāng xiàng rén hù děng dì fū pèi kāi fēng fǔ fèng xíng mò gǎn lùn biàn nǎi yǐ jiàn zài hù kǒu suí gāo xià pèi dìng yù fū yuán shù gù suī xì mín xià hù yì bù xià jīn sān shí dìng yín èr bǎi dìng biǎo duàn wǔ bǎi pǐ jiā zhì hù dào jiē bǎng mén shǒu dū zé lìng rì xià sòng nà jīng chéng shì shù suī zhī suǒ pèi wú bàn rán shì chū yú zhòng dàn xiāng xì xuè ér yǐ yún: jiè shǐ biàn zèng fǔ wèi jīn yín huà wū yǔ wèi biǎo duàn yì, qǐ néng rú shù dū suǒ shén jí xiǎo mín yīng zhī rú bù wén guān sī yì wú rú zhī hé.
遺史曰:金人移文督責金銀表段元數十分未足一分仰開封府在京坊巷見在人戶等敷配限三日納足以不伏之人全家押赴軍前先是城陷之初金人索在京戶口數目開封府張大其事報七百萬戶黏罕(改作尼堪)亦詢李。若水亦以此對金人見京城戶口之眾意欲七百萬戶盡行敷配所得不可勝計故令將坊巷人戶等第敷配開封府奉行莫敢論辯乃以見在戶口隨高下配定欲敷元數故雖細民下戶亦不下金三十錠銀二百錠表段五百匹家至戶到揭榜門首督責令日下送納京城士庶雖知所配無辦然事出於眾但相戲謔而已云:借使變甑釜為金銀化屋宇為表段亦,豈能如數督索甚急小民應之如不聞官司亦無如之何。
zōng zé yǐ zhàn chē qū jīng shī yù jīn rén yú nán huá bài jī zé wēi fú zǒu tǒng lǐng wáng xiào zhōng zhōng jiàn shēn sǐ zhī bó zhōu sūn zhèn wèi luàn bīng suǒ shā.
宗澤以戰車趨京師遇金人於南華敗績澤微服走統領王孝忠中箭身死知博州孫振為亂兵所殺。
yí shǐ yuē: chū liú hào zài xiāng zhōu dé zhàn chē fǎ chuàng zào wǔ liàng shì zhī bù kě yùn yè yǐ zào chéng hào wèi cí zhōu zōng zé hǎo zuò wèi qīng tīng xìn nǎi gào jià wǎng cí yǐ zhàn chē dài yuē: shì chē zào yī bǎi wǔ shí liàng měi yī liàng yǐ èr shí wǔ rén shǒu chē èr shí wǔ rén wèi zuǒ jiǎo èr shí wǔ rén wèi yòu jiǎo èr shí wǔ rén wèi qián jù gòng sì duì fán yī chē yòng yī bǎi rén chē yī bǎi wǔ shí liàng gòng yòng yī wàn wǔ qiān rén yuàn yǔ zhí gé wèi xiān fēng shōu fù zhēn dìng jù huà chē zhèn bìng suǒ yòng rén shù zhèn duì wèi tú yǐ xiàn zé xǐ zhī wèn hào suǒ yù hào yán suǒ què zhě nà ǎo ěr wén cí zhōu shén duō qǐng suí yì zhī suǒ yù yīng fù zé zī gěi zhī ér qù zé suì yǐ hào suǒ tú chē zhèn chēng jiàn zào chéng chē yī bǎi wǔ shí liàng yǐ mù dào mín bīng yī wàn wǔ qiān rén jié chéng zhèn duì móu yù shōu fù zhēn dìng zòu wén cháo tíng cháo tíng zhuàng zhī qǔ zhǐ chú zé mì gé xiū zhuàn hé běi mín bīng zǒng guǎn chū shí wú yī rén yī chē yě. jí yuán shuài fǔ fēn qiǎn zé wǎng kāi dé zhù zhā nǎi yòng hào chē zhì xuán shì zhī zé yǐ kāi dé chéng xià zhī zhàn jīn rén tuì qù wèi jīn shén yì yǔ ěr rén yín lǐng bīng tuī dài chē zhuī xí yù wǎng rù jīng chǎng miàn xià jiě wéi zhì wèi nán zhī běi féng jiàn jīn rén fú bīng jiē zhàn jīn rén yáng bài xiàng dōng qū nán huá xiàn zé zhuī zhì nán huá yù jīn rén liǎng tóu yǎn jī guān jūn dà bài zhàn chē dà ér nán yùn tuī jià zhě kǔ zhī yī dàn yù cāng zú jiē wěi ér zǒu zé biàn yì yī fú suí bài bīng duì zhōng yè bēn zǒu dé tuō xiān fēng wáng xiào zhōng zhōng jiàn zhuì mǎ sǐ zhī bó zhōu sūn zhèn lǐng bīng zhì zhōng lù wén zé bài jī qīn bīng jù yǔ jīn rén jiē zhàn. qiě huái xiāng shì nǎi shā zhèn jí qǔ jūn shí sàn ér běi guī jīn rén qǔ zhàn chē jǐn zài jūn shí ér qù.
遺史曰:初劉浩在相州得戰車法創造五輛試之不可運業已造成浩謂磁州宗澤好作為輕聽信乃告假往磁以戰車紿曰:是車造一百五十輛每一輛以二十五人守車二十五人為左角二十五人為右角二十五人為前拒共四隊凡一車用一百人車一百五十輛共用一萬五千人願與直閣為先鋒收復真定具畫車陣並所用人數陣隊為圖以獻澤喜之問浩所欲浩言所闕者衲襖耳聞磁州甚多請隨意之所欲應副澤資給之而去澤遂以浩所圖車陣稱見造成車一百五十輛已募到民兵一萬五千人結成陣隊謀欲收復真定奏聞朝廷朝廷壯之取旨除澤秘閣修撰河北民兵總管初實無一人一車也。及元帥府分遣澤往開德駐劄乃用浩車制旋試之澤以開德城下之戰金人退去謂金甚易與耳壬寅領兵推戴車追襲欲往入京場面下解圍至衛南之北逢見金人伏兵接戰金人佯敗向東趨南華縣澤追至南華遇金人兩頭掩擊官軍大敗戰車大而難運推駕者苦之一旦遇倉卒皆委而走澤變易衣服隨敗兵隊中夜奔走得脫先鋒王孝忠中箭墜馬死知博州孫振領兵至中路聞澤敗績親兵懼與金人接戰。且懷鄉士乃殺振及取軍實散而北歸金人取戰車盡載軍實而去。
zhōng xìng jì yuē: zōng zé quán bāng yàn tóng zài chán yuān yuē yǔ shēn zhōu shǒu chén yáo péng tóng rù péng wèi jìn bīng zé bāng yàn zì nán huá rù yù lǔ gǎi zuò dí qí zú zhì xī jiāng wáng xiào zhōng sǐ zé bāng yàn gèng shì zú bái bù shān cǎo lǚ yè zǒu yáo péng jūn zé suǒ zhì zhàn chē wǔ bǎi liàng shǐ bīng qì chē zǒu chē wèi lǔ gǎi zuò dí suǒ de yǐ zài chéng xià suǒ huò jīn yín guī lǔ zhōng cǐ èr zì gǎi zuò zhèn sūn fù zhī fù shǒu bó zhōu jiāng bīng tún pú zhōu tīng zé jié zhì shì yì zhuì mǎ sǐ hòu jiàn yán chū hé běi kòu jiē zé huī xià kuì zú yě..
中興記曰:宗澤權邦彥同在澶淵約與深州守臣姚鵬同入鵬未進兵澤邦彥自南華入遇虜(改作敵)騎卒至西將王孝忠死澤邦彥更士卒白布衫草履夜走姚鵬軍澤所制戰車五百輛使兵棄車走車為虜(改作敵)所得以載城下所獲金銀歸虜中(此二字改作振)孫傅之父守博州將兵屯濮州聽澤節制是役墜馬死後建炎初河北寇皆澤麾下潰卒也。。
shí sān rì guǐ mǎo lìng shào pǔ tóng suǒ chà láng guān sì yuán guǎn gōu nán xūn mén xià jiāo nà wù sè lǚ hǎo wèn. qiě quán lǐng mén xià shěng zhí shì.
十三日癸卯令邵溥同所差郎官四員管勾南薰門下交納物色呂好問。且權領門下省職事。
gōng bù shì láng hé chāng yán gǎi míng shàn yán.
工部侍郎何昌言改名善言。
bì bāng chāng míng yě..
避邦昌名也。。
xiān yú kě zhū zhèn zhì shì.
鮮於可朱震致仕。
shí sì rì jiǎ chén bāng chāng qiǎn shǐ zhì shū yú jūn qián kěn miǎn zhēng cuī jīn yín.
十四日甲辰邦昌遣使致書於軍前懇免徵催金銀。
wěi chǔ lù yuē: shū yuē: bǐ yǐ mào yīng rù lǐ yuàn zhǎn xiè cóng suī lì qìng yú chén cí zhōng wèi dá yú tái tīng tuì zēng gǎn sǒng qǐ yì fū chén zài wéi cǎo mèi zhī chū shí zhěn diàn wēi zhī lǜ mín zhì wèi dìng qǐng wèi yǒu yǐ dé qí xīn shì xù shí fán niàn jiāng hé yǐ xī qí dòng qián cháo zuó fèng tái lìng qǔ suǒ jīn yín biǎo duàn yǐ chōng kào jūn fú zì rù chéng yǐ lái jiǎng jiū mín jiān xū shí pō zhī.
偽楚錄曰:《書》曰:比以冒膺縟禮願展謝悰雖歷罄於忱辭終未達於台聽退增感悚豈易敷陳載惟草昧之初實軫阽危之慮民志未定頃未有以得其心事緒實繁念將何以息其動前朝昨奉台令取索金銀表段以充犒軍伏自入城以來講究民間虛實頗知。
qìng jié xī yǐ qīng shū sì wèi zhī chū zhāo xī zhǐ wèi jiè yù guān lì wǎng gǎn fú qián yǎng hé dà ēn gǎn bù lùn bào suī gē jī tǐ qǐ zú lùn chóu rán niàn sī mín kùn bì yǐ shèn dāng wéi chéng jiǒng jí zhī jiǔ yǒu bǐ wū è fú zhī duō yuàn fǔ yǎng zé wú zī yǐ hòu qí shēng yù zhèn gěi zé fá liáng yǐ xù qí mìng ér cuī kē zhèng jí wěn yì xiāng xún. ruò yuè rì shāo yān zé suǒ cún wú jǐ fēi rén hé yǐ shǒu wèi fēi mín hé yǐ shǒu bāng zuò guān zhuǎn hè zhī yōu bù chì lǚ bīng zhī jù yǔ qí kěn tiān kěn dì mò jiù yú lí yuán shú. ruò guī mìng tóu chéng yǎng qí yú dà zào fú wàng chá qí kěn pò cì yǐ jīn róng tè lǎn mào mèi zhī zhū dàn bù juān chú zhī huì zé zhōng shǐ zhī dé suì quán yì zhòng yú sǐ wáng bào chēng zhī xīn gǎn dàn yī shēn zhī mí kuì qī yú méi chǐ yǐ dá lóng ēn bù bào.
罄竭悉以傾輸嗣位之初朝夕只畏戒諭官吏罔敢弗虔仰荷大恩敢不論報雖割肌體豈足論酬然念斯民困弊已甚當圍城窘急之久有比屋餓莩之多願撫養則無資以厚其生欲振給則乏糧以續其命而催科正急刎縊相尋。若閱日稍淹則所存無幾非仁何以守位非民何以守邦坐觀轉壑之憂不啻履冰之懼與其懇天懇地莫救於黎元孰。若歸命投誠仰祈於大造伏望察其懇迫賜以矜容特覽冒昧之誅誕布蠲除之惠則終始之德遂全億眾於死亡報稱之心敢憚一身之糜潰期於沒齒以答隆恩不報。
zōng zé yí shū fàn nè zhào yě zé qí tuì tún.
宗澤遺書范訥趙野責其退屯。
yí shǐ yuē: fàn nè wèi hé běi hé dōng xuān fǔ zhào yě wèi běi dào zǒng guǎn jiē tuì tún nán jīng zōng zé yí shū yǔ nè yuē: tài fù shì cháo tíng zhòng wàng dà chén fán suǒ jǔ cuò wèi tiān xià qīng zhòng wèi sì fāng guǐ zé jīn yǐ hé běi hé dōng xuān fǔ nǎi yōng bīng zì wèi yū huí tuì suō zhù zhā nán jīng shì yé fēi yé bù zhī tài fù zhòu sī yè dù wèi chén zǐ dà yì guǒ rú shì yé. ruò yǐ zhōu xuán wú fēi hé yú yì lǐ fú qǐ zhǐ huī kāi yǐ dào lù jì yǐ liáng hú lìng jiāng huái yǐ nán zhōu jūn jiē dé zì jìn qín wáng qù jīng chéng èr sān lǐ zhā zhài shì zéi lǔ gǎi zuò jīn rén yǐ tiān xià guī xiǎng jī qiè zhī yì, shù jǐ chéng jiè wú yǒu hòu jiān bù shèng xìng shèn. yòu yǔ yě shū yuē: jīng chéng wéi bì rì jiǔ jūn fù zhù wàng sì fāng yīng yuán xiǎng bù chì jī kě yě. zī zhèng běi dào dà zǒng guǎn nǎi jiāng liù bīng zì wèi yū huí qū zhé zǒu nán jīng xì zhù zhā bì zhē jiāng huái zhī rén bǐ bù néng jìn qián gù hù wáng shì zé cháo tíng hé lài yú píng hàn fú wàng zǎo cì zhǐ huī jìn fā qián qù jīng chéng èr sān chéng zhā zhài shì zéi lǔ gǎi zuò jīn rén yǐ tiān xià rén xīn guī xiǎng jūn mín yuàn qiè yuàn zhān tiān biǎo zhī yì, shù jǐ lǔ gǎi zuò dí rén wèi kǒng xià chéng dùn qù mò yóu cān shì bù shèng quán quán fèn fěi jī qiè zhī zhì.
遺史曰:范訥為河北河東宣撫趙野為北道總管皆退屯南京宗澤移書與訥曰:太傅是朝廷重望大臣凡所舉措為天下輕重為四方軌則今以河北河東宣撫乃擁兵自衛紆迴退縮駐劄南京是耶非耶不知太傅晝思夜度謂臣子大義果如是耶。若以周旋無非合於義禮伏乞指揮開以道路濟以糧斛令江淮以南州軍皆得自進勤王去京城二三里劄寨示賊虜(改作金人)以天下歸響激切之意,庶幾懲戒無有後艱不勝幸甚。又與野《書》曰:京城圍閉日久君父注望四方應援想不啻饑渴也。資政北道大總管乃將六兵自衛紆迴曲折走南京戲駐劄蔽遮江淮之人俾不能進前固護王室則朝廷何賴於屏翰伏望早賜指揮進發前去京城二三程劄寨示賊虜(改作金人)以天下人心歸響軍民怨切願瞻天表之意,庶幾虜(改作敵)人畏恐下城遁去末由參侍不勝拳拳憤悱激切之至。
shí wǔ rì yǐ sì zhāng bāng chāng wǎng qīng chéng jiàn èr qiú gǎi zuò shuài zhì xiè.
十五日乙巳張邦昌往青城見二酋(改作帥)致謝。
bāng chāng shì rì chū jūn qián jiàn èr yuán shuài zhì xiè jì zhì yíng jiē diàn xià xiāng yī yǐ shēng zhì bīn zhǔ zhī lǐ jiǔ sān xíng miàn yì qī shì rú bù huǐ zhào shì zōng miào líng qǐn jiǎn jīn bó shù jí cún liú lóu lǔ qí jiāng níng fǔ xiū shàn bì rì qiān dōu zhī lèi jiē yǔn.
邦昌是日出軍前見二元帥致謝既至迎接殿下相揖以升致賓主之禮酒三行面議七事如不毀趙氏宗廟陵寢減金帛數及存留樓櫓俟江甯府修繕畢日遷都之類皆允。
zhāng bāng chāng lìng bǎi guān shù wù yī jiù xiū chì zhí shì.
張邦昌令百官庶務依舊修飭職事。
wěi chǔ lù yuē: bāng chāng lìng bǎi guān shù wù yī jiù xiū chì zhí shì guó zi jì jiǔ xué guān děng fèng xíng bù gǎn xiè dài xiǎo yù zhū shēng xū guǎn zhì kè cè jiǎ lì báo shū děng. yòu bào suǒ yuàn bǔ tián jí sī shì zhū shēng wú yǒu yīng mìng zhě.
偽楚錄曰:邦昌令百官庶務依舊修飭職事國子祭酒學官等奉行不敢懈怠曉諭諸生須管置課冊假歷薄書等。又報鎖院補填及私試諸生無有應命者。
shí liù rì bǐng wǔ zhào zi sōng shēn dà yuán shuài fǔ zhā zi.
十六日丙午趙子崧申大元帥府劄子。
zi sōng jìn jù zhuàng shēn bǐng qǐ zǎo xià yán lìng yuē shù zhū jiāng dìng rì fù què běn fǔ qiǎn sì tóu xiàng yǐ yú chū bā rì fù fú gōu shí yī rì fù tài kāng jiàn jīn shěn dù jīn yuè shí liù rì hū shōu dào kuài xíng jié jí zhào jìn suǒ shuō qīng chéng zhī shì gōng jù shāo shè xū wàng gān dāng chù zhǎn wén zhuàng qí yán jiē chén.
子崧近具狀申稟乞早下嚴令約束諸將定日赴闕本府遣四頭項已於初八日復扶溝十一日復太康見今審度今月十六日忽收到快行節級趙進所說青城之事供具稍涉虛妄甘當處斬文狀其言皆臣。
xià suǒ bù rěn yán tòng chè wǔ nèi yǔn jué wú suǒ jì bù gǎn téng shēn xíng fǔ. yòu bù gǎn mò mò yún: èr shèng èr hòu èr shū zhū wáng qīng xiàng zì zhēng yuè shí rì jiē chū bìng jiā shǔ zhì lǔ gǎi zuò dí zhài kǒng dàn xī běi qù wàn yī dù hé zé bù dé fù huí. yòu yún: sān yuè liù qī rì yǒu wěi lì zhě shì shì xiàng lái yǔ dà shān tóng shǐ lǔ shān cǐ zì zhī rén ér nán jīng guān bào biàn shuǐ chū bā rì hū mǎn jiē kě yí zhě wéi wàng dài wáng lì zhèn jūn shì qiǎn shī yāo jī hé shàng yíng qǐng liǎng gōng zài ān zōng shè wèn zuì jiàn nì bù kě yóu yù yóu yù zhī jiān biàn gù shēng yǐ. guó zhī cún wáng zài cǐ yī jǔ. ruò yǒu xiàn yì yōng bīng nán dù shì wèi kě tīng dài wáng huī xià jǐn shì xī běi rén shú kěn dù jiāng dù jiāng zhī hòu zhōng yuán, qǐ kě fù qǔ mò rú sì jìn jǔ bīng yāo jī xiān qiǎn wèn zuì jiàn nì zuì wèi shàng cè zi sōng cǐ zhōu wēi rú lěi luǎn wàn yī wěi xí yǒu sǐ ér yǐ bàn nián chéng shǒu cū zhe wēi xiào jīn lǔ gǎi zuò dí xìng qù. ruò jiàn wěi jiàn gōng shì bù jù shēng fú wàng dài wáng lián mǐn tóng xìng xì léi ér qù suǒ cún wú jǐ rú mǒu bèi cū yǒu zhī shí hé guó hòu ēn bì néng zì xiào gài jīn yuē: chén xià yǐ wǎng wǎng zé lì fēi dài wáng lì xuān guó wēi zé èr bǎi nián jī yè jiāng rú hé zāi! gào dài wáng gèng shěn wèn tàn. ruò guǒ rú cǐ shì bù kě huǎn réng qǐ duō fā yí shū yǐ huài qì dān yàn yún: cóng zéi zhī xīn duō shōu cǐ cáo yǐ wèi wǒ yòng zé zhuǎn huò wèi fú kuáng gǔ jiàn yì sǐ yǒu yú zuì zi sōng bù shèng qì xuè āi míng zhī zhì.
下所不忍言痛徹五內殞絕無所既不敢謄申行府。又不敢默默云:二聖二後二叔諸王卿相自正月十日皆出並家屬至虜(改作敵)寨恐旦夕北去萬一渡河則不得復回。又云:三月六七日有偽立者似是向來與大山同使虜(刪此字)之人而南京關報汴水初八日忽滿皆可疑者惟望大王力振軍勢遣師邀擊河上迎請兩宮再安宗社問罪僭逆不可猶豫猶豫之間變故生矣。國之存亡在此一舉。若有獻議擁兵南渡似未可聽大王麾下儘是西北人孰肯渡江渡江之後中原,豈可復取莫如四近舉兵邀擊先遣問罪僭逆最為上策子崧此州危如累卵萬一偽檄有死而已半年城守粗著微效今虜(改作敵)幸去。若僭偽見攻誓不俱生伏望大王憐憫同姓繫纍而去所存無幾如某輩粗有知識荷國厚恩必能自效蓋今曰:臣下已往往擇利非大王力宣國威則二百年基業將如何哉!告大王更審問探。若果如此勢不可緩仍乞多發疑書以壞契丹燕云:從賊之心多收此曹以為我用則轉禍為福狂瞽僭易死有餘罪子崧不勝泣血哀鳴之至。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn bā shí wǔ jiào kān jì.
※卷八十五校勘記。
bì zì āi qiú wù zuò qiú āi yì zhào ér zhì yǔ jí fèi guó zhī jì zhì wù zài yǔ xià dào hé sān wú wú yīng zuò guāng bǐ jiàn liè fān hàn hàn zì yǎn sēng dào qí lǎo jūn mín rén děng tuō děng zì yóu yǐ xiān yǒu fáng bèi tuō yǒu zì bù fù huó yǐ. fù wù zuò kě yù jìng rù jīng chéng xià jiě wéi jìng wù zuò wǎng wàn yī wěi xí zhì yǒu sǐ ér yǐ tuō zhì zì.
必自哀求(誤作求哀)驛召而至語及廢國之際(至誤在語下)道合三無(無應作光)俾建列藩翰(翰字衍)僧道耆老軍民人等(脫等字)由以先有防備(脫有字)不復活矣。(復誤作可)欲徑入京城下解圍(徑誤作往)萬一偽檄至有死而已(脫至字)。