yán xìng xià zhì yī bǎi sì shí liù.
炎興下帙一百四十六。
qǐ shào xìng sān shí yī nián shí èr yuè yī rì yǐ hài, jǐn wǔ rì guǐ mǎo.
起紹興三十一年十二月一日已亥,盡五日癸卯。
shí èr yuè yī rì jǐ hài shuò zhào zǔn kè cài zhōu.
十二月一日己亥朔趙撙克蔡州。
zhào zǔn tún yú má chéng yě. bèi mìng yī qián zhù jūn cài zhōu huì è zhōu dōu tǒng zhì wú gǒng jīng nán dōu tǒng zhì lǐ dào jìn qǔ zhōng yuán chū zǔn lí cài zhōu rì liú lǐ xún wèi zhī zhōu ér wěi cì shǐ xiāo mào dé rù cài zhōu xún dùn qù zǔn qǔ xīn xī xiàn gǒng yǔ dào xìn xī jiē bù tōng jīn rén yóu qí rì xiāng wàng zǔn wèi. ruò zhù jūn yǐ dài èr dōu tǒng shén shàn rán kuàng rì chí jiǔ fēi bīng jiā bì shèng zhī dào wàn yī lǔ gǎi zuò jīn rén zēng bīng suī yù fù qǔ cài zhōu bì nán bù rú zhǎng qū ér rù nǎi lǜ bīng jí qū bī chéng xià mào dé wén zǔn zhì pī chéng wèi zhài xiāng jù liǎng rì bù chū zhàn jǐ hài yè lòu wèi jǐn zǔn mìng jiāng shì qián shī rù dì mào dé suì dùn zǔn jì zài dé chéng yǔ zhòng jiāng yì yuē: cài zhōu xíng shì zhī chéng lǔ gǎi zuò jīn suǒ bì zhēng. qiě xiàn wěi jiǔ chéng wú lóu lǔ zhì dié huāng zhēn rú dī àn xiāo mào dé qì zhī qù zhě zhī qí bù kě shǒu yě. jīn wú zhòng bù guò sì qiān cháo tíng yǒu mìng shǐ shǒu zhī lǔ gǎi zuò jīn rén bì zài móu gōng wǒ zài wǒ zhě yí yǒu yǐ dài zhī, yú shì shāo jiā xiū zhì zǔn réng yǐ lǐ xún yī jiù wèi zhī zhōu.
趙撙屯於麻城也。被命依前駐軍蔡州會鄂州都統制吳拱荊南都統制李道進取中原初撙離蔡州日留李詢為知州而偽刺史蕭楙德入蔡州詢遁去撙取新息縣拱與道信息皆不通金人游騎日相望撙謂。若駐軍以待二都統甚善然曠日持久非兵家必勝之道萬一虜(改作金)人增兵雖欲復取蔡州必難不如長驅而入乃率兵疾趨逼城下楙德聞撙至披城為寨相拒兩日不出戰己亥夜漏未盡(撙命)將士潛師入地楙德遂遁撙既再得城與眾將議曰:蔡州形勢之城虜(改作金)所必爭。且陷偽久城無樓櫓雉堞荒榛如堤岸蕭楙德棄之去者知其不可守也。今吾眾不過四千朝廷有命使守之虜(改作金)人必再謀攻我在我者宜有以待之,於是稍加修治撙仍以李詢依舊為知州。
zhī tōng zhōu cuī bāng bì jiàng guān fàng bà.
知通州崔邦弼降官放罷。
zhī tōng zhōu cuī bāng bì wén jīn rén xiàn tài zhōu jié lüè shēng jǐn. yòu yù qì chéng dùn qù kǒng bǎi xìng bù cóng jǐ hài yè èr gēng hòu qiǎn rén rù chéng nèi wài zòng huǒ sān shí yú chù chéng xuān nào chū chéng dù jiāng wǎng fú chū tōng pàn zhào bù huǐ yǐ xiān qī ér dùn liào jiǎo tǒng lǐng guān shèng quán suǒ tǒng rén suí bāng bì chū chéng yīn ér kuì qù xiān shì tí jǔ chá yán sī dé cháo zhǐ cún liú hǎi mén jìng hǎi liǎng xiàn chuán wèi liào jiǎo tàn wàng jí bān yùn qián liáng ér bāng bì bù huǐ zhàn liú zhuāng zài zhái kù bīng lì jiā shǔ hòu wèi tí jǔ wáng bān zhāi fā bāng bì bù huǐ gè jiàng liǎng guān fàng bà shí bāng bì yǐ zhì shì shèng quán yì jiàng liǎng guān.
知通州崔邦弼聞金人陷泰州刦掠聲盡。又欲棄城遁去恐百姓不從己亥夜二更後遣人入城內外縱火三十餘處乘喧鬧出城渡江往福出通判趙不悔已先期而遁料角統領官盛佺所統人隨邦弼出城因而潰去先是提舉茶鹽司得朝旨存留海門靜海兩縣船為料角探望及般運錢糧而邦弼不悔占留裝載宅庫兵吏家屬後為提舉王班摘發邦弼不悔各降兩官放罷時邦弼已致仕盛佺亦降兩官。
wú gǒng děng shōu fù dèng zhōu.
吳拱等收復鄧州。
xīn chú hú běi jīng xī běi lù zhāo tǎo shǐ wú gǒng jīng nán zhù zhā yù qián zhū jūn dōu tǒng zhì lǐ dào zhǔ guǎn jīng xī nán lù ān fǔ sī gōng shì hǎo huáng qí zǒu bào qiǎn fā jiāng guān liú gé děng shí èr yuè yī rì dào dèng zhōu xīn yě zhèn dì míng lóng bí jié fān zéi èr zì gǎi zuò jīn zhài shān shā sǐ fān zéi gǎi zuò jīn bīng qì tóu bù zhuó qí zéi èr zì gǎi zuò jīn zhài shān shā sǐ fān zéi gǎi zuò jīn bīng qì tóu bù zhuó qí zéi gǎi zuò shuài bá zhài tuì zǒu rù dèng zhōu zhì shí èr yuè liù rì fān zéi gǎi zuò jīn rén qì chéng táo dùn shōu fù dèng zhōu le dāng gé děng tǒng yā jūn mǎ huì hé zhōng yì shǒu lǐng sūn xiǎn děng gēn zōng zhuī xí wài wěi shì shèng jié.
新除湖北京西北路招討使吳拱荊南駐劄御前諸軍都統制李道主管京西南路安撫司公事郝黃旗走報遣發將官劉革等十二月一日到鄧州新野鎮地名龍鼻刦番賊(二字改作金)寨柵殺死番賊(改作金兵)棄頭不斫其賊(二字改作金)寨柵殺死番賊(改作金兵)棄頭不斫其賊(改作帥)拔寨退走入鄧州至十二月六日番賊(改作金人)棄城逃遁收復鄧州了當革等統押軍馬會合忠義首領孫顯等跟蹤追襲外委是勝捷。
èr bǎi gēng zǐ dé jīn guó gōng dié bào bān shī tōng hǎo.
二百庚子得金國公牒報班師通好。
shì rì jīn guó dié yún: xū jīn guó dū du fǔ dié nán sòng zhèn jiāng fǔ zhèng lóng wú dào dú yì zhí bīng yǐ zhì fèi yǔn bié lì xīn zhǔ zhèng yì bān shī yī jiù tōng hǎo biān shàng zhī cǐ bào yù yíng sù wèi shǐ tài fù hé yì jùn wáng yáng cún zhōng shì wèi mǎ guó yù qián zhū jūn dōu tǒng zhì chéng mǐn zhōng shū shè rén dū shì jiāng huái jīng xiāng cān zhuàng lái qiú hé.
是日金國牒云:須金國都督府牒南宋鎮江府正隆無道獨意直兵以致廢殞別立新主正議班師依舊通好邊上知此報御營宿衛使太傅和義郡王楊存中侍衛馬國御前諸軍都統製成閔中書舍人督視江淮荊襄參狀來求和。
jīn guó yí dié sān xǐng shū mì yuàn.
金國移牒三省樞密院。
dà jīn dà dū dū fǔ dié sòng guó sān xǐng shū mì yuàn guó cháo zì tài zǔ huáng dì chuàng yè kāi jī yǎn yǒu tiān xià qì jīn sì shí yú nián qí xián jiǎng xìn xiū mù bīng gé qǐn xī bǎi xìng ān yè bù yì zhèng lóng shī dé shī chū wú míng shǐ liǎng guó shēng líng jiē bèi tú tàn jīn fèng xīn tiān zǐ míng zhào yǐ cóng fèi yǔn dà chén jiāng shuài fāng yì bān shī fù què gè yí jí bīng yǐ dūn jiù hǎo xū zhì yí dié dié jù rú qián shì xū dié sòng guó zhī sān xǐng shū mì yuàn zhào yàn dà dìng yuán nián shí yī yuè sān shí rì dié yín qīng róng lù dà rén zuǒ lǐng jūn dōu jiān kāi guó gōng pú chá gǎi zuò fù chá lóng hǔ wèi shàng jiāng jūn yòu lǐng jūn dōu jiān tú dān gǎi zuò tú kè tǎn yòu lǐng jūn jiān jūn chóng jìn zuǒ lǐng jūn jiān jūn shěn guó gōng tú dān gǎi zuò tú kè dān yí tóng sān sī yòu lǐng jūn shì guó dū du hán guó gōng yín qīng róng lù dài fū yòu lǐng jūn dà dū dū kāi guó gōng tài bǎo zuǒ lǐng jūn dà dū dū qí guó gōng.
大金大都督府牒宋國三省樞密院國朝自太祖皇帝創業開基奄有天下迄今四十餘年其閒講信修睦兵革寢息百姓安業不意正隆失德師出無名使兩國生靈皆被塗炭今奉新天子明詔已從廢殞大臣將帥方議班師赴闕各宜戢兵以敦舊好須至移牒牒具如前事須牒宋國之三省樞密院照驗大定元年十一月三十日牒銀青榮祿大人左領軍都監開國公蒲察(改作富察)龍虎衛上將軍右領軍都監徒單(改作圖克坦)右領軍監軍崇進左領軍監軍瀋國公徒單(改作圖克單)儀同三司右領軍事國都督函國公銀青榮祿大夫右領軍大都督開國公太保左領軍大都督齊國公。
dū du fǔ huí jīn guó dié.
都督府回金國牒。
dié yún: jīn yuè yī rì chéng lái dié zhào yàn zhèng lóng fèi yǔn shì chú yǐ jiǎo zòu wài xū zhì yí wén dié qǐng zhào huì shào xìng sān shí yī nián shí èr yuè yī rì shì wèi mǎ bù yù qián zhū jūn dōu tǒng zhì chéng yù yíng sù wèi shǐ tài fù hé yì jùn wáng yáng zuǒ zhōng dài fū zhī shū mì yuàn shì dū du zhū lù jūn mǎ yè.
牒云:今月一日承來牒照驗正隆廢殞事除已繳奏外須至移文牒請照會紹興三十一年十二月一日侍衛馬步御前諸軍都統製成御營宿衛使太傅和義郡王楊左中大夫知樞密院事都督諸路軍馬葉。
cháo gōng bài méng jì yuē: shì shí xíng fǔ dū shì jiāng huái jīng xiāng jūn mǎ ér yún: dū shì zhū lù zhě yǐ jīn rén chēng dà dū dū lái yì hé gù wǒ bù kě shì zhī yǐ ruò yě..
晁公敗盟記曰:是時行府督視江淮荊襄軍馬而云:督視諸路者以金人稱大都督來議和故我不可示之以弱也。。
sān rì xīn chǒu dū fǔ fā jié qí dào xíng zài.
三日辛丑督府發捷旗到行在。
dì yuē: dà qiú gǎi zuò jīn liàng jì miè yú jiē nán běi zhī mín qū pò ér lái bǐ fù hé zuì jīn jí rì xí zhú gù kě shǐ zhǐ lún bù fǎn rán duō shā hé wèi dàn xí zhū jiāng yí lǐ jìn shī huì hé jīng jī shōu fù gù jiāng fǔ dìng wú mín zú yǐ..
帝曰:大酋(改作金亮)既滅餘皆南北之民驅迫而來彼復何罪今即日襲逐固可使只輪不反然多殺何為但檄諸將迤邐進師會合京畿收復故疆撫定吾民足矣。。
yù zhì wán yán liàng huà zàn.
御製完顏亮畫贊。
jīn lǔ gǎi zuò zhǔ yuē: liàng dú fū zì dà shì jūn shā mǔ pàn gǎi zuò bèi méng fàn sāi cán nüè liǎng guó lǚ qiān bì bài huáng tiān jiàng fá wèi róng dí gǎi zuò bù dào jiè.
金虜(改作主)曰:亮獨夫自大弒君殺母叛(改作背)盟犯塞殘虐兩國屢遷必敗皇天降罰為戎狄(改作不道)戒。
sì rì rén yín chéng mǐn shōu fù yáng zhōu.
四日壬寅成閔收復楊州。
jìn zhǐ zhōu jùn kē liǎn xiàn nà zhī bì.
禁止州郡科斂獻納之弊。
chén liáo shàng yán qiè yǐ guó jiā bù dé yǐ ér yòng bīng diào dù jì guǎng fèi gù bù zī bì xià ài xī mín lì bù rěn yī háo qǔ zhī yú mín jǐn chū nèi tǎng yǐ zuǒ guó yòng ēn zhì wò yě. zuó yīn chén liáo yuán bo shì gù shì qǐ lìng zhōu xiàn fù mín shǐ de shū cái yǐ zhù biān yīn kě qí qǐng ér xíng zhī jīn zhōu xiàn zhǎng lì bù wù tǐ cǐ nǎi kē liǎn wǔ děng rén hù, huò yǐ wù lì gāo xià huò jì tián mǔ duō guǎ chū qián zuò běn zhōu xiàn nà yǐ wèi jǐ gōng shì qǐ zhī cháo tíng zhī yì zāi! cǐ fēng bù zhǐ wèi rǎo wèi yǐ chén yú yù wàng shèng cí tè cì yòu zhǐ rú zhū lù zhōu jūn yù zhù jūn xìng zhě bù dé zhé kē yú mín. ruò shàng hù zì xíng xiàn zhù jù yǐ míng wén dāng yì tuī shǎng yǐ shì jīng quàn shǐ fù zhě ruì yú lè shū pín zhě miǎn yú héng liǎn zé tiān xià xìng shèn cóng zhī.
臣寮上言竊以國家不得已而用兵調度既廣費固不貲陛下愛惜民力不忍一毫取之於民盡出內帑以佐國用恩至渥也。昨因臣寮援卜式故事乞令州縣富民使得輸財以助邊因可其請而行之今州縣長吏不務體此乃科斂五等人戶,或以物力高下或計田畝多寡出錢作本州獻納以為己功是豈知朝廷之意哉!此風不止為擾未已臣愚欲望聖慈特賜宥旨如諸路州軍欲助軍興者不得輒科於民。若上戶自行獻助具以名聞當議推賞以示旌勸使富者銳於樂輸貧者免於橫斂則天下幸甚從之。
biān chén hè biǎo.
邊臣賀表。
biǎo yuē: chǒu lǔ pàn gǎi zuò běi guó bài méng fāng zì xíng yú kuáng bèi gǎi zuò xí juǎn huáng tiān zhèn nù bǐ jí jiù yú zhū yí zōng shè zēng xiū ěr xiá duō qìng zhōng hè qiè yǐ yí dí gǎi zuò shuò fāng zhī huàn jīn gǔ suǒ tóng wéi qí kōng guó ér lái bì yǒu tú tàn zhī bài rán féi shuǐ zhī zhàn cái kuài zhǎn yú fú róng ér chán yuān zhī shī zhǐ dú jiān yú tà lǎn jiù xiào qù jí xiāo tà lǐn zhì róng qiú gǎi zuò dú fū zhī zāo lù shí kuàng gǔ zhī hǎn wén gōng wéi huáng dì bì xià dé bèi shèng shén zī quán yǒng zhì běn dà guó ér shì xiǎo guó gài zì xià yǐ jiān róng tǐ zhì rén ér fá bù rén guǒ hé yōu yú fú kè qǐ qī yāo niè gǎi zuò bá hù gǎn sì píng líng xī qū fān hàn zhī mín rù rǎo jiāng huái zhī dì dú liú nán běi fèn jī rén shén yuán jiǎ shǒu yú qún xiōng yòng dǎo gē yú yuán è fēng qū diàn sǎo xíng jìng xǐ yú hú gǎi zuò biān chén dì pī tiān kāi qī jǐn bù yú yǔ jī suì shǐ chē shū zhī hùn yī xuán xìng lǐ lè yú shēng píng chén děng wěi shǒu fān tiáo yù wén biān shì fāng què shàng zài hé shèng chén zǐ zhī yōu jīn wáng xīn zài níng yǒng tóng tiān xià zhī xǐ.
表曰:醜虜叛(改作北國敗)盟方恣行於狂悖(改作席捲)皇天震怒俾亟就於誅夷宗社增休邇遐多慶(中賀)竊以夷狄(改作朔方)之患今古所同唯其空國而來必有塗炭之敗然淝水之戰才快斬於符融而澶淵之師止獨殲於撻覽(舊校去即蕭撻凜)至戎酋(改作獨夫)之遭戮實曠古之罕聞恭惟皇帝陛下德備聖神資全勇智本大國而事小國蓋自下以兼容體至仁而伐不仁果何憂於弗克豈期妖孽(改作跋扈)敢肆憑陵悉驅番漢之民入擾江淮之地毒流南北憤激人神爰假手於群凶用倒戈於元惡風驅電掃行淨洗於胡(改作邊)塵地劈天開期盡不於禹跡遂使車書之混一旋興禮樂於昇平臣等猥守藩條豫聞邊事方(闕)尚在曷勝臣子之憂今王心載甯永同天下之喜。
cì xīn fù zhōu jūn shè.
賜新復州軍赦。
shàng shū shěng dié xíng bù mén xià zhèn yǐ liáng báo zhī zī lǚ jiān nán zhī yùn pī tú kǎi tàn niàn wèi qīng jiǔ xiàn zhī chén zhān yǎng jiāo láo jù gǎn wàng yī shí zhī.
尚書省牒刑部門下朕以涼薄之資履艱難之運披圖慨嘆念未清九縣之塵瞻仰焦勞詎敢忘一食之。
qǐng rán ér chéng bù zú yǐ fú qiáng dí dé bù zú yǐ bǎo yí lí zhì chéng píng zhī gù qū qǐn gé jué yú yì yù liè shèng zhī jìng wèi fù liǎng gōng zhī shòu mò hái hèn bào zhōng tiān bēi chán lǜ tǔ tòng xīn jí shǒu yǔn tì hàn yán zī nì lǔ gǎi zuò bù dào zhī gàn zhū bàn shàng tiān zhī huǐ huò yuán zhěng zhuó zhēng zhī lǚ wǎng yáng qí dìng zhī gōng qún háo chàng yì yǐ yún: cóng liè jùn wén fēng ér xiǎng yīng fú zhàng ér miàn dé huà lǜ duō léi lǎo zhī yú dān shí yǐ yíng wáng shī fù xǐ wēi yí zhī jiàn suì rì pī yú bǎi lǐ céng bù fán yú yī bīng yuán è jiù tú yú dǎng xī kuì jiǎ jiāng lǜ zhī yú yǒng jǐn hái zǔ zōng zhī shān cǐ sān zì jiù jiāng zhòng shān cǐ zì niàn zhōng yuán gǎi zuò tǔ zhī xià tiān yí zì mín jiǔ lún zuǒ rèn shān cǐ èr zì zhī gǎi zuò yì sú zhuì yì guān yú tú tàn biàn lǐ yì yú xīng shān shān zhuì yī zhì cǐ shí èr zì xià tiān dòng gàn kē jìn sì zì tóu lú mò bǎo yú yín xíng xià tiān héng bèi zhū lù sì zì lǘ lǐ xī kōng yú zhòng liǎn shěn yīn xié cóng zhī bào qǐ wú guà wù zhī rén yí tuī zài yòu zhī ēn dàn bù wéi xīn zhī lìng kě dà shè xīn fù zhōu jūn yīng xīn fù zhōu jūn bìng xiàn shè shū dào rì yǐ qián zuì rén wú qīng zhòng yǐ fā jué wèi fā jué yǐ jié zhèng wèi jié zhèng hún shè suǒ bù yuán zhě xián shè chú zhī zǔ zōng huáng hòu líng qǐn zì jīng gé jué jiǔ shī zhǎn shěng běn lù zhāo tǎo shǐ dào rì tóng běn chù guān lì gōng qīn qián qù cháo yè rú fǎ xiū jǔ wù zài yán jié yǐ chēng zhèn xiào sī zhuī mù zhī yì yuān shèng huáng dì zǐ gōng jí tiān juàn shàng zài shā mò bào hèn wú qióng. ruò zhōng yuán yǔ zhū guó rén néng jīn zhì fú hù lái guī zhě cì yín juàn wǔ wàn pǐ liǎng rú yuàn bǔ shòu guān zī jìng yǔ tuī ēn kān huì bái gōu hé xīn dài děng chù yī dài xì běn cháo jiù jiè yǎng zhū lù zhāo tǎo shǐ tǒng lǜ dà jūn dào rì bù dé yuè jìng yú xì tiān kāi dì pī yǔn zhēn huī fù zhī qī yún: xíng yǔ jì shì wèi lái sū zhī wàng shàng lài ěr xiá zhī zhòng xián huái zhōng yì zhī chéng gòng jí dà xūn jiù qīng sì hǎi.
頃然而誠不足以孚強敵德不足以保遺黎致承平之故區寢隔絕於異域列聖之境未復兩宮之狩莫還恨抱終天悲纏率土痛心疾首隕涕汗顏茲逆虜(改作不道)之干誅半上天之悔禍爰整濯征之旅往揚耆定之功群豪唱義以云:從列郡聞風而響應扶杖而面德化率多羸老之餘簞食以迎王師復喜威儀之見遂日劈於百里曾不煩於一兵元惡就屠餘黨悉潰賈將率之餘勇盡還祖宗之(刪此三字)舊疆重(刪此字)念中原(改作土)之(下添遺字)民久淪左衽(刪此二字)之(改作異)俗墜衣冠於塗炭變禮義於腥膻(刪墜衣至此十二字下添動干科禁四字)頭顱莫保於淫刑(下添橫被誅戮四字)閭里悉空於重斂矧因脅從之暴豈無詿誤之人宜推在宥之恩誕布惟新之令可大赦新復州軍應新復州軍並限赦書到日以前罪人無輕重已發覺未發覺已結正未結正渾赦所不原者咸赦除之祖宗皇后陵寢自經隔絕久失展省本路招討使到日同本處官吏躬親前去朝謁如法修舉務在嚴潔以稱朕孝思追慕之意淵聖皇帝梓宮及天眷尚在沙漠抱恨無窮。若中原與諸國人能津致扶護來歸者賜銀絹五萬匹兩如願補授官資竟與推恩勘會白溝河忻代等處一帶系本朝舊界仰諸路招討使統率大軍到日不得越境於戲天開地劈允臻恢復之期云:行雨季式慰來蘇之望尚賴邇遐之眾咸懷忠義之誠共集大勛就清四海。
lín lì shàng zǎi xiàng zhā zi qǐ jìn jūn huī fù.
林栗上宰相劄子乞進軍恢復。
zhā zǐ yuē: mǒu zuó rì huò jiàn lǔ gǎi zuò jīn zhōng guān dié tuì ér shēn niàn lǔ gǎi zuò jīn rén yú wǒ yǒu bù dài tiān bù fǎn bīng zhī chóu jīn. yòu yú méng chēng bīng jiàn róu liǎng huái tú dú shēng líng bào hái mǎn yě qián shī hǎi dào shì wǒ wèi jǐ shàng zhī ròu chāng kuáng gǎi zuò chī zhāng diān jué gèn gǔ wèi wén huò jí xiōng dān zì yí tú liè kuí zhī cháng lǐ qí zhòng. ruò bù tóu shēn guī mìng pián yí bēn kuì táo guī jīn nǎi àn bīng jiāng ruán yì lì xīn zhǔ cóng róng yí xí lìng wǒ jí bīng yǐ yú guān zhī qí shuō yǒu èr yī zhě zhū jiāng wán kòu gǎi zuò dí zhī zuì èr zhě tóng zhōu yù fēng zhī shì hé wèi zhū jiāng wán kòu cì xián xì shè qí guó zhōng nèi luàn qiān lǐ zhī wài shì yóu kě chéng jīn xiāng jù yī jiāng ér bǐ yǒu shì nì zhī xìn cāng huáng diān pèi zhī xián zòng bīng yǎn jī tiǎn qí chǒu lèi gǎi zuò jué qú kuí rán hòu kě yǐ xiè liǎng huái wú gū zhī mín xǐ guó jiā jī nián zhī fèn jīn yān liú lèi rì gù wàng bù qián shǐ zhī chéng móu fù lái xiū hǎo shì jiāng yú nòng běn cháo yóu yǐ gù wú dài wǒ biān chén jiàn cǐ wén shū. yòu fēi jiàng kuǎn wèi qí shòu nà yǐ duò jì zhōng chuán sòng cháo tíng yì jiāng hé dài yù cí wán kòu gǎi zuò dí zhī zuì qí kě dé píng hé wèi tóng zhōu yù fēng zhī shì liàng zhī xiōng nüè zhòng yuàn qīn lí yù yǔ jù wáng gù fēi yī lǚ rán yù móu shì nì bù guò shù.
劄子曰:某昨日獲見虜(改作金)中關牒退而深念虜(改作金)人於我有不戴天不反兵之仇今。又渝盟稱兵踐蹂兩淮荼毒生靈暴骸滿野潛師海道視我為几上之肉猖狂(改作鴟張)顛蹶亘古未聞禍極凶殫自貽屠裂揆之常理其眾。若不投身歸命便宜奔潰逃歸今乃按兵江壖議立新主從容移檄令我戢兵以愚觀之其說有二一者諸將玩寇(改作敵)之罪二者同舟遇風之勢何謂諸將玩寇(伺閒隙設其國中內亂千里之外勢猶可乘今相拒一江而彼有弒逆之釁倉惶顛沛之閒縱兵掩擊殄其醜類(改作厥渠魁)然後可以謝兩淮無辜之民洗國家積年之憤今淹留累日顧望不前使之成謀復來修好是將愚弄本朝猶以故吾待我邊臣見此文書。又非降款為其受納已墮計中傳送朝廷意將何待欲辭玩寇(改作敵)之罪其可得平何謂同舟遇風之勢亮之凶虐眾怨親離欲與俱亡固非一旅然預謀弒逆不過數。
rén fù shǒu xiàng cán shì dāng wèi yǐ. ruò qù guó wèi yuǎn cháo xué gǎi zuò dàn xī kě guī zòng jiā xíng zhū, qǐ néng jìn è jīn yǐ shēn rù wú dì jié wèi sǐ chóu jīng dōng hé běi shǎn yòu jiē wú jiù mín jiǔ huái zhōng yāng wěi yuán yīng wén liàng zhī sǐ bì yǐ dǎo gē suǒ wèi xià zhě tè qí qiú zhǎng gǎi qí zhǔ shuài shàng yǒu nǚ zhēn zhī rén shì yì bù néng jiǔ lì zé shān shàng yǒu zhì cǐ shí sān zì liàng zhī yú zhòng tuì wú suǒ guī suī yù lái jiàng jù bù miǎn sǐ gǒu xiāng tuī fèng yǐ jì shēng quán gòng wèi wén yí huǎn wǒ shī lǚ wàn yī qí jì de xíng shì yī liàng sǐ yī liàng shēng yě. sǐ liàng xiōng cán rén suǒ tóng qì shēng liàng fāng jí yǔ rén tóng jū wèi wú zhī huàn bù. yòu duō hū! cǐ zé tóng zhōu yù fēng shì dāng rán yě. xiáng qí guān dié shàng yǒu liǎng míng bù shū zé qí zhōng tóng è yì wèi jiān dìng jīng cǐ shù rì huò zǒu huò jiàng biàn gù wàn duān nán yǐ yù dù dàn zài cháo tíng suǒ yǐ yīng zhī rú hé ěr pì rú guān yì yì yù qí bài shì bù néng jìn gōng liǎng yǎn jì chéng hái xū zì jiù lì hài zhī xíng, qǐ bù xiāng yuǎn xī chì méi ǒu rù zhǎng ān suǒ guò cán zéi dèng yǔ xī tǎo jiǔ bù jìn shī guāng wǔ chì zhī yuē: sī tú yáo yě. wáng zéi jié yě. zhǎng ān lì mín huáng huáng wú suǒ yī guī yí yǐ jìn tǎo yǔ yóu zhí qián yì suì zhì cuò nǜ dì nǎi chì zhī yuē: chì méi wú gǔ dāng zì lái dōng wú zhé chuí chī zhī fēi zhū jiāng yōu yě. nǎi qiǎn hóu jìn tún xīn ān gěng yǎn tún yí yáng chì yuē: zéi. ruò dōng zǒu kě qiǎn yí yáng bīng huì xīn ān zéi. ruò nán zǒu kě qiǎn xīn ān bīng huì yí yáng jí wén féng yì miǎn chí zhè jié dì nǎi zì xìng yí yáng shèng bīng yǐ yāo qí zǒu shuì chì méi hū yù dà jūn jīng zhèn qǐ xiáng yuē: pén zi jiāng bǎi wàn bīng jiàng bì xià hé yǐ dài zhī dì yuē: tè rǔ yǐ bù sǐ ěr jí jiàng dì lìng xiàn chú cì shí shí yú wàn rén jiē dé bào yù ér yǐ qǐ fù yǒu tā wàng huò yú wèi jīn rì zhī dài nǚ zhēn gǎi zuò jīn zhòng jì dāng chū cǐ yí chì zhū jiāng jìn jūn lín zhī bié qiǎn zhòng bīng fèn chū sì bó yǐng shòu guī qǔ biàn jīng jié qí guī lù wù yǔ zhī zhàn shǐ zhī qián wú suǒ jìn tuì wú suǒ guī rán hòu kāi yǐ shēng hái zhī lù shì yǐ zài shēng zhè xìn zhū jūn dàn shòu nà jiàng yǐng. ruò zhǐ shì tōng hǎo wén zì bù dé shōu jiē réng cì nǚ zhēn èr zì gǎi zuò qí jūn qián zhào yuē: běn cháo zhì rén jiān ài nán běi wán yán liàng chēng bīng fàn shùn gǎi zuò bèi yuē zì qǔ miè wáng rǔ děng xiào zhǔ kǔ bào jūn bù bǎo zhāo xī chū yú pò jí shí xíng tiān zhū jīn qióng kùn wú guī zhèn qǐ rěn shā yǐ chì suǒ zài jūn fǔ shòu rǔ tóu xiáng zhào dào yí xī jiě jiǎ fàng bīng zì yì jūn mén jiàng shǒu gè gěi běn guàn gōng píng tīng rǔ guī yè.. ruò qí zhōng shàng gǎn jù mìng tīng xiāng bǔ zhǎn qián lái yī gé zhī gěi shǎng cì rú xì nǚ zhēn qì dān bó hǎi zhū guó rén bìng lìng yǒu sī hù sòng chū jìng yuán yǒu guān zī zhě liàng gāo xià shòu yǔ zhí rèn bù yuàn rèn zhě yì tīng cóng biàn. ruò gèng cāi yí lǐ wú róng dài zhū jūn kè rì huì hé tú jiǎo zhèn suī shè rǔ kǒng wú jí yǐ. xī hàn guāng wǔ shòu tóng mǎ zhī jiàng qīn xíng qí yíng yǐ ān fǎn cè zhèn jīn zì wǎng wèi rǔ hán fù wù fù yǒu yí wǒ zhuān wèi rén bǐ zhuān wèi bào mèng zǐ yǒu yán lǜ qí zǐ dì gōng qí fù mǔ wèi yǒu néng jì zhě yě. rú cǐ zé wú dí yú tiān xià wú dí yú tiān xià zhě tiān lì yě. rán ér bù wáng zhě wèi zhī yǒu yě. jīn rì zhī shì. yòu hé yí yān. ruò shī cǐ shí zòng qí běi dù shì lù shān hōng ér.
人覆手相殘勢當未已。若去國未遠巢穴(改作旦夕)可歸縱加刑誅,豈能禁遏今已深入吾地結為死讎京東河北陝右皆吾舊民久懷中央委員應聞亮之死必已倒戈所未下者特其酋長(改其主帥)尚有女真之人勢亦不能久立則(刪尚有至此十三字)亮之餘眾退無所歸雖欲來降懼不免死苟相推奉以冀生全共為文移緩我師旅萬一其計得行是一亮死一亮生也。死亮兇殘人所同棄生亮方急與人同居為吾之患不。又多乎!此則同舟遇風勢當然也。詳其關牒尚有兩名不書則其中同惡亦未堅定經此數日或走或降變故萬端難以預度但在朝廷所以應之如何耳譬如觀奕奕遇其敗勢不能進攻兩眼既成還須自救利害之形,豈不相遠昔赤眉偶入長安所過殘賊鄧禹西討久不進師光武敕之曰:司徒堯也。亡賊桀也。長安吏民遑遑無所依歸宜以進討禹猶執前意遂致挫衄帝乃敕之曰:赤眉無谷當自來東吾折箠笞之非諸將憂也。乃遣侯進屯新安耿弇屯宜陽敕曰:賊。若東走可遣宜陽兵會新安賊。若南走可遣新安兵會宜陽及聞馮異澠池這捷帝乃自幸宜陽盛兵以邀其走睡赤眉忽遇大軍驚震乞降曰:盆子將百萬兵降陛下何以待之帝曰:特汝以不死耳及降帝令縣廚賜食十餘萬人皆得鮑飫而已豈復有他望或愚謂今日之待女真(改作金眾)計當出此宜敕諸將進軍臨之別遣重兵分出泗亳潁壽規取汴京截其歸路勿與之戰使之前無所進退無所歸然後開以生還之路示以再生這信諸軍但受納降穎。若只是通好文字不得收接仍賜女真(二字改作其)軍前詔曰:本朝至仁兼愛南北完顏亮稱兵犯順(改作背約)自取滅亡汝等效主苦暴君不保朝夕出於迫急實行天誅今窮困無歸朕豈忍殺已敕所在軍府受汝投降詔到宜悉解甲放兵自詣軍門降首各給本貫公憑聽汝歸業。。若其中尚敢拒命聽相捕斬前來依格支給賞賜如系女真契丹渤海諸國人並令有司護送出境元有官資者量高下授與職任不願任者亦聽從便。若更猜疑理無容貸諸軍克日會合屠剿朕雖赦汝恐無及矣。昔漢光武受銅馬之降親行其營以安反側朕今自往為汝涵覆勿復有疑我專為仁彼專為暴孟子有言率其子弟攻其父母未有能濟者也。如此則無敵於天下無敵於天下者天吏也。然而不王者未之有也。今日之事。又何疑焉。若失此時縱其北渡是祿山薨而。
qìng xù xìng sī míng shì ér cháo yì lì zhōng yuán tú tàn bù zhī hé shí ér yǐ yě. yú zhě qiān lǜ bù shèng quán quán wéi miào táng zhū gōng chuí tīng ér zé qí zhōng xìng shèn xìng shèn.
慶緒興思明弒而朝義立中原塗炭不知何時而已也。愚者千慮不勝拳拳唯廟堂諸公垂聽而擇其中幸甚幸甚。
wǔ rì guǐ mǎo zhào jiè chì qún chén.
五日癸卯詔戒飭群臣。
zhào yuē: zhèn yǐ nì gǎi zuò jīn liàng yú méng qīn fàn wáng lüè sì bān zhào zhǐ gōng wǎng shì shī jiǔ yǐ jiè yán shǔ zī jìn fā fán yuǎn ěr gǔ gōng zhī jùn xiǎo dà wén wǔ zhī chén yí tǐ zhèn xīn gè tì ěr zhí mǔ zòng jiān guǐ mǔ nüè liáng shàn wú shì zhēng qiú wú rǎo yù shì nèi zé jí níng yú fēng bù wài zé shì è yú kòu rǎng gǎi zuò biān jiāng gòng jì dà xūn yǒng dǐ pī yì.
詔曰:朕以逆(改作金)亮渝盟侵犯王略肆頒詔旨躬往視師久已戒嚴屬茲進發凡遠邇股肱之郡小大文武之臣宜體朕心各惕爾職母縱奸宄母虐良善無事徵求無擾獄市內則輯甯於封部外則式遏於寇攘(改作邊疆)共濟大勛永底丕乂。
chéng mǐn zì zhèn jiāng fǔ dù jiāng zhuī xí.
成閔自鎮江府渡江追襲。
yí shǐ yuē: xiān shì chéng mǐn zài jīng xī chéng jīn zì pái lìng cè yīng jiàn kāng chéng mǐn xǐ yú dé guī jiān chéng jí chí shì zú mào dà yǔ liáng shí bù shí duō sǐ yú dào lù hú běi zhuǎn yùn shǐ yǐ zhōu chuán zài qián liáng mǎ liào chà hàn yáng jūn jiān jiǔ wù yáng mǒu suí jūn ér jūn rén zì zhāng jiā dù dù jiāng zūn lù jiē bù jí zhī qǐng chū mǐn zì xíng zài lǜ jūn mǎ shù jīng xī jiān běi yě. yán lù kào shè zhī wù bù kě shèng jì jǐn yǐ guī yǐ bù sàn shì zú jí huí zhì zhèn jiāng yě. yǒu jūn zhōng zǐ dì hào kāng bǎo yì zhě yīn jiǔ hòu céng xiǎn yán yú shì zhōng huò gào mǐn mǐn qiǎn rén bǔ kāng bǎo yì zhì jí mìng zhǎn zhī wán yán liàng zhī sǐ yě. mǐn dà jūn yóu zài zhèn jiāng bù dù. yòu qī rì nǎi dù zhù yú yáng zi qiáo zhī shū mì xíng fǔ mǐn qiǎn shǐ chén lǐ biāo tàn cì jīn rén huí jūn dòng jìng mǐn lìng biāo sù huí bào shū mì xíng fǔ yuē: chéng mǐn dà jūn zài yáng zi qiáo xiāng chí lái rì dāng dà zhàn yǐ. biāo bù tīng. qiě yuē: bì dāng dào yáng zhōu chéng xià tàn qí dòng chù fāng gǎn huí mǐn nǎi zhǐ shì shí xū zhāng qí gōng jī ěr lù rén xuān chuán jīn rén yǐ guī yáng zhōu kōng xū gù mǐn zhī zhà bù xíng nǎi yǐ mǎ jūn sī bīng zhuī xí lǐ pěng yì yǐ shén yǒng jūn zhuī xí rán bù gǎn yǔ jīn rén xiāng jìn shì shí sì zhōu yǐ bèi xià jùn fén shāo qì chéng yān nán gù jīn rén xiān qiǎn zhé mín jū wèi sān fú qiáo qǐng kè ér chéng yì rì jūn dào jiē xià mǎ chéng qiáo ér guò mǎ bù xiè ān jiē shè huái ér dù wàng zhī rú yún: jì dù jué mǐn jūn dào xū yí pái liè yú huái zhī nán àn shēng nuò yǒu yī jīn rén xiào yuē: chuán yǔ chéng tài wèi yǒu láo xiāng sòng jīn rén zài sì zhōu zhù qī rì yǒu sān bǎi rén zhǎng zhě yī rén gào qiān hù yuē: sān bǎi rén gè yǒu guī xīn bù kě dàn yā nài hé qiān hù yuē: láng zhǔ suī sǐ qǐ wú wáng fǎ qiān hù zhī dì yuē: xiōng yán shī yǐ. láng zhǔ. qiě sǐ xiōng hé bù zhī zài yáng zhōu ér xū běi guī xié bǐ gè yǒu fù mǔ qī zǐ rén xīn nán liú, qǐ kě yǐ qiáng shéng zhī xiōng yǐ wèi rán sān bǎi rén jiē shàng mǎ jí shí chí qù yóu shì xī chéng zhī shuān jiē shàng mǎ zhēng mén chí chū bù kě è é ér dōng chéng rén yì qù chéng mǐn zhī jīn rén jǐn qù yě. nǎi liè bīng yú huái zhī nán àn míng jīn gǔ jiào bīng shì yào wǔ ér hái wén zhī zhě mò bù dà xiào shì shí miǎn shān yán lù yǒu jīn rén yí qì sù mǐ shān jī wǎng wǎng shì jīng dōng hé běi kē pèi mín hù lìng fù zhè xī zhōu jūn sòng nà zhě yóu yǒu bù dài.
遺史曰:先是成閔在京西承金字牌令策應建康成閔喜於得歸兼程疾馳士卒冒大雨糧食不時多死於道路湖北轉運使以舟船載錢糧馬料差漢陽軍監酒務楊某隨軍而軍人自張家渡渡江遵陸皆不及支請初閔自行在率軍馬戍京西尖北也。沿路犒設之物不可勝計盡以歸已不散士卒及回至鎮江也。有軍中子弟號康保義者因酒後曾顯言於市中或告閔閔遣人捕康保義至即命斬之完顏亮之死也。閔大軍猶在鎮江不渡。又七日乃渡駐於揚子橋之樞密行府閔遣使臣李彪探伺金人回軍動靜閔令彪速回報樞密行府曰:成閔大軍在揚子橋相持來日當大戰矣。彪不聽。且曰:必當到揚州城下探其動處方敢回閔乃止是時虛張其功績耳路人喧傳金人已歸揚州空虛故閔之詐不行乃以馬軍司兵追襲李捧亦以神勇軍追襲然不敢與金人相近是時泗州已被夏俊焚燒棄城崦南故金人先遣折民居為三浮橋頃刻而成翌日軍到皆下馬乘橋而過馬不卸鞍皆涉淮而渡望之如云:既渡絕閔軍到盱眙排列於淮之南岸聲喏有一金人笑曰:傳語成太尉有勞相送金人在泗州住七日有三百人長者一人告千戶曰:三百人各有歸心不可彈壓柰何千戶曰:郎主雖死豈無王法千戶之弟曰:兄言失矣。郎主。且死兄何不只在揚州而須北歸邪彼各有父母妻子人心難留,豈可以強繩之兄以為然三百人皆上馬即時馳去由是西城之拴皆上馬爭門馳出不可遏俄而東城人亦去成閔知金人盡去也。乃列兵於淮之南岸鳴金鼓教兵士耀武而還聞之者莫不大笑是時黽山沿路有金人遺棄粟米山積往往是京東河北科配民戶令赴浙西州軍送納者猶有布袋。
shèng zhù zhě gè tí xiě qǐ fā zhōu xiàn jí píng jiāng fǔ xiù zhōu děng chù sòng nà guān liáng zì shí jūn yùn fāng bù jì lài yǐ gěi jūn ér tǒng zhì jiāng guān guī yǐ zhě fāng yì duō yǐ. dú chéng mǐn zhī zhòng duō fú jiàn jiāng zhè rén bù néng shí sù yīn cǐ rì yǒu sǐ zhě bù xià èr sān bǎi rén.
盛貯者各題寫起發州縣及平江府秀州等處送納官糧字時軍運方不繼賴以給軍而統制將官歸已者方亦多矣。獨成閔之眾多福建江浙人不能食粟因此日有死者不下二三百人。
chà suí jūn zhuǎn yùn shǐ hán yàn zhí wèi jīng dōng xī lù hé běi dōng lù huái běi sì sù zhōu zhāo tǎo shǐ sī suí jūn zhuǎn yùn fù shǐ gōng tāo wèi zhè dōng xī lù tōng tài hǎi zhōu yán huái zhì zhì jīng dōng dōng lù zhāo tǎo shǐ sī suí jūn zhuǎn yùn shǐ sī xiàng jūn quán jīng jī hé běi xī lù huái běi shòu bó zhōu zhāo tǎo shǐ sī suí jūn zhuǎn yùn pàn guān lǚ zhuó jiān jīng xī běi lù zhāo tǎo shǐ sī suí jūn zhuǎn yùn pàn guān.
差隨軍轉運使韓彥直為京東西路河北東路淮北泗宿州招討使司隨軍轉運副使龔濤為浙東西路通泰海州沿淮制置京東東路招討使司隨軍轉運使司向均權京畿河北西路淮北壽亳州招討使司隨軍轉運判官呂擢兼京西北路招討使司隨軍轉運判官。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī fēng zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司豐政使清苑許涵度校刊。
juǎn èr bǎi sì shí liù jiào kān jì.
※卷二百四十六校勘記。
zǔn jiāng shì qián shī rù chéng chéng wù zuò dì cài zhōu xíng shì zhī dì dì wù zuò chéng hòu wèi tí jǔ wáng jué jiē fā wù zuò wáng bān zhāi fā fú róng wù zuò fú róng fāng què shàng zài yuán què xì nì lǔ yī zì zì shí jūn yùn fāng bù jì zì zì yǎn guī yǐ zhě fāng yì duō yǐ. fāng zì yǎn.
撙將士潛師入城(城誤作地)蔡州形勢之地(地誤作城)後為提舉王珏接發(誤作王班摘發)苻融(誤作符融)方(闕)尚在(原闕系逆虜一字)字時軍運方不繼(字字衍)歸已者方亦多矣。(方字衍)。