jìng kāng zhōng zhì.
靖康中帙。
qǐ jìng kāng yuán nián èr yuè wǔ rì xīn chǒu, jǐn qí rì.
起靖康元年二月五日辛丑,盡其日。
dé ān fǔ jìn shì zhāng bǐng shàng shū qǐ bà cài mào fù yòng lǐ gāng zhǒng shī dào.
德安府進士張柄上書乞罷蔡懋復用李綱种師道。
chén jǐn àn shàng shū yòu chéng xíng yíng shǐ lǐ gāng zhōng liàng gāng fāng yǒu wèi yǒu shǒu gōng zài shè jì zé bèi shēng líng wàn kǒu yī tán shén rén xì mìng fāng jīn zéi gǎi zuò shī fàn què ér fèn bù gù shēn zì qǐng dū zhàn gài bì xià zhī péi dù yě. chén qiè jiàn gāng yú zhān duì zhī jì bù néng wú zhǔ yōu chén rǔ yì zài bì sǐ zéi wèi shòu shǒu chén wú hái qī zhī yán shì yí bì xià dài yǐ xīn lǚ zhī rèn wú huò xié èr bǐ wén chū shī gōng zéi wèi tǒng zhì jiāng xiào bù kěn rù dí mǎ qián tuì nǜ suì cè fèi bà chéng mìng yǐ xíng bīng mín shī cuò wèi shān cǐ zì zhōng yì jiě tǐ yǐ. chén wén bīng bù duō bù zú yǐ qǔ shèng bì shèng zhī shī bù zài sù zhàn bīng duō ér zhàn bù sù zé suǒ fèi bì guǎng. yòu kuàng liǎng jūn jiāo fēng yǒu shèng yǒu fù cǐ chén suǒ yǐ zhī zuǒ yòu zhī rén yǐ gāng jìn yòng zhī zhòu wèi qí gǎn yán bù néng wú yì yì ér bì xià cōng míng zhī dé bù néng wú yí huò yě.. yòu kuàng yòng zhī zhuān zé quán wèi rén suǒ wèi xìn zhī dǔ zé chǒng wèi rén suǒ jì cǐ yǒu shí zhī shì wèi gāng hán xīn yǒu rì yǐ. rán bǐ yǐ xiǎo què wèi yīng sù fā rú gāng yī chì bù fù zài yòng chén kǒng jiāng shuài gè huái wēi jù bù néng zì bǎo yǐ. zhōng yì jiě tǐ jiāng shuài wēi jù bù zhī bì xià shú yǔ píng zéi yě. qián rì yǔ zéi gǎi zuò dí jiǎng hé ér tān qiú wú yàn xū suǒ bù yǐ suì zhì jīng chéng jīng rì.
臣謹按尚書右丞行營使李綱忠亮剛方有為有守功在社稷澤被生靈萬口一談神人系命方金賊(改作師)犯闕而奮不顧身自請督戰蓋陛下之裴度也。臣竊見綱於瞻對之際不能無主憂臣辱義在必死賊未授首臣無還期之言是宜陛下待以心膂之任無或攜貳比聞出師攻賊為統制將校不肯入敵馬前退衄遂策廢罷成命已行兵民失措為(刪此字)忠義解體矣。臣聞兵不多不足以取勝必勝之師不在速戰兵多而戰不速則所費必廣。又況兩軍交鋒有勝有負此臣所以知左右之人以綱進用之驟畏其敢言不能無異議而陛下聰明之德不能無疑惑也。。又況用之專則權為人所畏信之篤則寵為人所忌此有識之士為綱寒心有日矣。然比以小卻未應速發如綱一斥不復再用臣恐將帥各懷危懼不能自保矣。忠義解體將帥危懼不知陛下孰與平賊也。前日與賊(改作敵)講和而貪求無厭須索不已遂致京城經日。
wéi bì jīn gāng jì chì bù fù zhàn zéi shān cǐ zì shì fù yù jiǎng hé bù zhī bì xià néng shǐ qí bì qù hū! chén yuàn bì xià niàn gāng shè jì zhī gōng bīng mín jù zhān zhī qíng jí fù qí zhí qǐ bà cài mào jǐn fù bīng quán yǔ zhǒng shī dào wú shǐ gù wèi tān lì zhī dǎng kuài qí sī xīn tiān xià xìng shèn.
圍閉今綱既斥不復戰賊(刪此字)是復欲講和不知陛下能使其必去乎!臣願陛下念綱社稷之功兵民具瞻之情亟復其職乞罷蔡懋盡付兵權與种師道無使固位貪利之黨快其私心天下幸甚。
lǐ bāng yàn bà zǎi xiàng guān wén diàn dà xué shì tài yī gōng shǐ.
李邦彥罷宰相觀文殿大學士太一宮使。
jì shí yuē: lǐ bāng yàn wèi dōu rén suǒ fèn yuàn cái chū mén zhēng hū ōu jī jiāng shā zhī mǎ yì ǒu tuō bǎi xìng dú dé qí lǚ yīn chéng fù rén xiǎo yú chuí huáng qún jiào lián shàng mì nì yú qǐ shèng yuàn yǐ gài bà dài mìng dé qù shǐ gǎn chū.
紀實曰:李邦彥為都人所憤怨才出門爭呼毆擊將殺之馬逸偶脫百姓獨得其履因乘婦人小輿垂黃裙轎簾上密匿於啟聖院以丐罷待命得去始敢出。
jiàn yì dài fū táng zhòng zhā zi gōng shǒu lì hài sān shì.
諫議大夫唐重劄子攻守利害三事。
yī jīn rén yǐ yì hé hǎo bīng tuì yǒu qī ér xíng yíng sī yǔ xuān fǔ sī mì xiāng tōng móu xū zhāng bīng shù yǐ wǎng cháo tíng zhì yáo píng zhòng jiǎo zhì yòng bīng zì qǔ bài nǜ zuì zhuàng shén míng zòu bào jù zài zì yǒu jūn fǎ bù jiǎ chén yán chén jīn tǐ fǎng de xíng yíng sī cháng mì qiǎn rén xí zhōng shān hé jiān děng jùn lìng yǐ sǐ yù dí xuān fǔ sī yì yǒu wén yí zé hé běi zhū jùn zòng kòu nèi wǔ zhī zuì lìng jī guī kòu yǐ tú hòu xiào mì jù là shū jiān dào chí dá cǐ gù bīng jiā zhī mì jì wèi zhī èr sī. ruò guǒ yòng zhī chén jué zhī bài shì rú yáo píng zhòng zòu bào yǐ xiān dé cuò lǔ rén shān cǐ èr zì chéng xià zhī jǔ bǎi bù zhī nèi shū móu. ruò cǐ, qǐ néng chí yī jiè zhī shǐ ér jì qiān lǐ zhī mìng hū!. ruò shǐ lǔ gǎi zuò dí rén huò zhī wèi xì zī shén bì wèi zhōng guó yáng wèi hé yì yīn xíng zhà móu dà kuī xìn yì yù jié bīng huò suī dé sū qín zhāng yí wèi shǐ yì bù néng yǐ kǒu shé biàn yǐ. cǐ shén kě yōu yě. fú qǐ míng jiàng zhào zhǐ yù yǐ jiān shǒu méng yuē rú yǒu zhà móu jí zhé jù mìng zhě zhào shǎo zǎi zhāng bāng chāng yǐ jūn fǎ chù zhì qì zòu shù yǐ jiě lǔ gǎi zuò dí rén zhī yí zǎo lìng tuì bīng miǎn zhāo hòu huàn yī chén yú chū sān rì zì dēng chéng guān bīng bù chéng háng zhèn quán wú jì lǜ qí bīng bù kěn áo zhàn xiàng qián zhì lǔ gǎi zuò dí qí chōng tū suì bài wǒ shī. yòu fǎng wén xī shī yè jī zhǐ yú hòu jūn yáo píng zhòng dùn qù bù zhī suǒ zài jīn lái zhǒng shī dào lǎo bìng nán zé yǐ lín zhèn zài wài bīng mǎ quán wú tǒng lǐng kǒng yǒu bù yú qǐ rì xià xuǎn wǔ guān céng lì biān rèn yǒu wǔ lüè zhī rén yǐ chōng tǒng lǐng tǒng zhì lìng zǒng jí zhū lù bīng mǎ fēn tún jié yíng yán míng jì lǜ shǒu wèi jīng chéng yī chén fǎng wén zéi bīng zhāng xiān děng huì jí jìn diān yì yù chéng jiān jié qǔ lǔ gǎi zuò jīn rén jīn bó jiān sì fāng qín wáng zhī shī xiāng jì bì jí qí jiān duō shì wū hé zhī zhòng bù néng wú jiān rén. ruò tān lì wàng yì sī xiāng rǎng duó yǒu kuī hé hǎo zhì jīn rén zhī yí yù zī wài huàn qǐ xià lìng gào yù yǐ jiě lǔ gǎi zuò dí yí jiān zhào zhāng bāng chāng děng lìng wěi qū jù bái dà jīn tài zǐ kě zǎo sù tuì shī yǐ jiān méng yuē yòu qián xiàng shì yí bìng jí qiè bù kě shǎo huǎn fú qǐ ruì duàn sù xià sān xǐng shū mì yuàn tóng gòng shāng yì zǎo cì shī xíng qǔ jìn zhǐ.
一金人已議和好兵退有期而行營司與宣撫司密相通謀虛張兵數以罔朝廷致姚平仲矯制用兵自取敗衄罪狀甚明奏報具在自有軍法不假臣言臣今體訪得行營司嘗密遣人檄中山河間等郡令以死禦敵宣撫司亦有文移責河北諸郡縱寇內侮之罪令擊歸寇以圖後效密具蠟書間道馳達此固兵家之秘計未知二司。若果用之臣決知敗事如姚平仲奏報已先得挫虜人(刪此二字)城下之舉百步之內疏繆。若此,豈能馳一介之使而寄千里之命乎!。若使虜(改作敵)人獲之為隙滋甚必謂中國陽為和議陰行詐謀大虧信義愈結兵禍雖得蘇秦張儀為使亦不能以口舌辨矣。此甚可憂也。伏乞明降詔旨諭以堅守盟約如有詐謀及輒拒命者詔少宰張邦昌以軍法處置訖奏庶以解虜(改作敵)人之疑早令退兵免招後患一臣於初三日自登城觀兵不成行陣全無紀律騎兵不肯鏖戰向前致虜(改作敵)騎衝突遂敗我師。又訪聞西師夜擊止餘後軍姚平仲遁去不知所在今來种師道老病難責以臨陣在外兵馬全無統領恐有不虞乞日下選武官曾歷邊任有武略之人以充統領統制令總集諸路兵馬分屯結營嚴明紀律守衛京城一臣訪聞賊兵張仙等會集近甸意欲乘間劫取虜(改作金)人金帛兼四方勤王之師相繼畢集其間多是烏合之眾不能無奸人。若貪利忘義私相攘奪有虧和好致金人之疑愈滋外患乞下令告諭以解虜(改作敵)疑兼詔張邦昌等令委曲具白大金太子可早速退師以堅盟約右前項事宜並急切不可少緩伏乞睿斷速下三省樞密院同共商議早賜施行取進止。
tài xué shēng léi guān shàng shū lùn lǐ bāng yàn zhāng bāng chāng bù kě yòng.
太學生雷觀上書論李邦彥張邦昌不可用。
èr yuè chū wǔ rì tài xué shēng léi guān jǐn mèi sǐ bǎi bài shàng shū yú huáng dì bì xià chén shēng sān shí liù nián yǐ. zì shí wǔ zǒng jiǎo wèi xué xiào zhū shēng zhí.
二月初五日太學生雷觀謹昧死百拜上書於皇帝陛下臣生三十六年矣。自十五總角為學校諸生執。
jīng zhī xiá xǐ yǐn gǔ yǐ lùn tiān xià shì dāng shì shí shàn quán zhī chén xīn qián tiān xià zhī kǒu chén fù xiōng shī yǒu wén chén xiǎo yǒu jī áng zé bì shēn jiè lì zhǐ yǐ wèi níng jié shé yǐ bǎo shēn mǔ duō yán yǐ qǔ huò chén yì zì zhī yuǎn fāng hán shì tú yán yáo yán yáo shí wú yì wéi bù xìn quán chén néng jué rén yán yǐ bì rén zhǔ cōng míng yě. suì zài wù xū lì gòng bì yōng fù yí tài xué shǒu wěi jiǔ zài jù zhī yī èr quán chén guǒ néng yǐ shēn sāi yán lù zì qí jiān è ér tái jiàn guān tú bèi yuán yǐ jìn shēn jiān huò yǒu yán fēi sì suǒ bù lì zé shì bì wèi rén zhī yīng quǎn bù rán zhāi xì gù yǐ sāi zé ěr wū hū zǔ zōng gāng jì fǎ dù sào dì dài jǐn shǐ tiān xià zhī mín xián bù dé qí suǒ yǐn hèn sù nù wú suǒ gào sù zhì shǐ yí dí chāng jué shān cǐ sì zì bīng lián huò jié chéng jīn rì zhī shì zhě jiē yán lù bù tōng shàng xià méng bì zhī shī yě. yán lù bù tōng ér wēi chén yīn yǐ dù kǒu èr shí nián yǐ. qǐng wèi zǎi chén zhě jiàn yán zhì jú jiǎng yì tiān xià zhī shì jù shí shù bèi qīn fù zhī rén guān wàng ā yú suǒ lǜ jiē háo mò zhī xì yì bà yī shì duó yú quán xìng zé cháo yán ér mù fù jiù yǐ. hé cháng yǒu yī dà lì hài jí yú shēng mín zāi! shàn hū! chén zhī yǒu shēng gāo yuè zhī yán yuē: tiān xià zhī lì hài dāng shǐ tiān xià zhī rén yì zhī wén yīn duì jiǎng yì sī cè ér wèi cǐ yán chéng zhì yán yě. hé zhě tiān xià zhī guǎng suì yuè zhī shēn shì zhī lì hài bù kě dān jǔ gǒu fēi shēn shòu qí hài, qǐ néng jǐn dé qí shí jīn rì zhāng guān zhì lì wén shū wǎng lái ér yù wèi tiān xià chú hài xìng lì, qǐ bù móu zāi! shì gù gǔ xiān zhé wáng qiú jiàn nà shàn wéi kǒng qí bù guǎng yě. zhì gǎn jiàn zhī gǔ zhí gào shàn zhī jīng chuí yīn jiè zhī táo lì sī guò zhī shì yóu jù qí wèi yě.. yòu shè guān zhì yǐ yán wèi cháng yóu shì shǐ yǒu shū gǔ wèi shī gōng zhēn jiàn dài fū guī huì shì chuán yán shù rén bàng shàng kǒng qí dài yě. měi suì mèng chūn qiú rén yǐ mù duó xùn yú lù ér zhèn jǐng zhī guān shī xiāng guī gōng zhí yì shì yǐ jiàn qí, huò bù gōng bāng yǒu cháng xíng qí suǒ fǎng wén bù shèn guǎng yú fū rú shì zé wáng zhī shēn guó zhī zhèng qí yǒu bù shàn yú tiān xià zhī lì hài qí yǒu bù dá yú zī suǒ wèi dāng shǐ tiān xià zhī rén yì zhī yě. tiān xià zhī rén dé yǐ lì hài zhī yán jǐn wén yú shàng zé dāng yán zhī rén suī yù jiān mò qǔ róng bù kě bù kě de yě. guān yǐ jǐn qí zhí zé zhí zhèng zhī chén suī yù qǔ róng wèi rén bù kě de yě. yán lù tōng ér fǔ xiāng de rén zé tài píng zhī zhì qǐ nán zhì zāi! gōng wéi huáng dì bì xià xiào yǒu zhī xìng gōng jiǎn zhī dé rén mín ài wù zhī xīn běn yú shēng zhī ér xíng yǐ zhì chéng gé yú shàng xià jiǔ yǐ. lín yù zhī chū chén yǐ zhī tiān xià lì hài cóng cǐ bì děi wén yú shàng ér xià qíng wú yǒu bù tōng zhě wèi jǐ qiú yán zhī zhào guǒ xià zhǐ yì dīng níng chén fú dú gǎn qì zhě lèi rì. qiě yǔ zhū yǒu shēng yuē: qián rì zhī yán gù yǐ wèi hèn jīn rì ér bù yán, qǐ bù fù kuì xián yí sòng suǒ wén jiàn yǐ bào wú jūn yān rán zhào xià yú rì shàng fēng shì bù jiǎn qiān shù ér wèi wén xiǎo rán yǒu qiú yán zhī shí chén qiè yí zhī qǐ qiú yán zhī zhào tú wèi wén jù xié yì xiàn yán zhě jiē wěi rǒng bù zú qǔ yé wú nǎi fù zhī yǒu sī ér. qiě zhí shì zhě shàng xùn qián bì jǔ è ér bù xíng yé bù rán hé gù wéi wén bì xià měi qín yǐ yè zhī lǎn ér.
經之暇喜引古以論天下事當是時擅權之臣新鉗天下之口臣父兄師友聞臣小有激昂則必深戒力止以謂甯結舌以保身母多言以取禍臣亦自知遠方寒士徒訁堯訁堯實無益惟不信權臣能絕人言以蔽人主聰明也。歲在戊戌例貢辟雍復移太學首尾九載具知一二權臣果能以身塞言路恣其奸惡而台諫官徒備員以進身間或有言非巳所不利則是必為人之鷹犬不然摘細故以塞責耳嗚呼祖宗綱紀法度埽地殆盡使天下之民咸不得其所飲恨宿怒無所告訴至使夷狄猖獗(刪此四字)兵連禍結成今日之事者皆言路不通上下蒙蔽之失也。言路不通而微臣因以杜口二十年矣。頃為宰臣者建言置局講議天下之事聚十數輩親附之人觀望阿諛所率皆毫末之細議罷一事奪於權幸則朝言而暮復舊矣。何嘗有一大利害及於生民哉!善乎!臣之友生高閱之言曰:天下之利害當使天下之人議之聞因對講議司策而為此言誠至言也。何者天下之廣歲月之深事之利害不可殫舉苟非身受其害,豈能盡得其實今日張官置吏文書往來而欲為天下除害興利,豈不繆哉!是故古先哲王求諫納善惟恐其不廣也。置敢諫之鼓植告善之旌垂殷戒之鞀立司過之士猶懼其未也。。又設官制以言為常由是史有書瞽為詩工箴諫大夫規誨士傳言庶人謗尚恐其怠也。每歲孟春遒人以木鐸狥於路而振警之官師相規工執藝事以諫其,或不恭邦有常刑其所訪聞不甚廣歟夫如是則王之身國之政其有不善歟天下之利害其有不達歟茲所謂當使天下之人議之也。天下之人得以利害之言盡聞於上則當言之人雖欲緘默取容不可不可得也。官已盡其職則執政之臣雖欲取容為人不可得也。言路通而輔相得人則太平之治豈難致哉!恭惟皇帝陛下孝友之性恭儉之德仁民愛物之心本於生知而行以至誠格於上下久矣。臨御之初臣已知天下利害從此必得聞於上而下情無有不通者未幾求言之詔果下旨意丁甯臣伏讀感泣者累日。且語諸友生曰:前日之言固以為恨今日而不言,豈不負愧咸宜誦所聞見以報吾君焉然詔下逾日上封事不減千數而未聞曉然有求言之實臣竊疑之豈求言之詔徒為文具邪抑獻言者皆猥冗不足取耶無乃付之有司而。且執事者尚徇前弊沮遏而不行耶不然何故惟聞陛下每勤乙夜之覽而。
wèi wén yuán mǒu rén yán mǒu shì shí wèi lì jīn xíng zhī yuán mǒu rén yán mǒu shì shí wèi hài jīn bà zhī cǐ xiàn yán zhě bù néng wú yí yě. shuō mìng yuē: fēi zhī zhī nán chuán yuē: zhōng yán nì yú ěr ér lì yú xíng zé qiú yán zhě sī shòu jué jiù jīn rì qiú yán zhī zhào tú wèi wén jù huò zhí shì jǔ è bù xíng tiān xià zhī rén fù qián kǒu jié shé rú qián rì yǐ. chén jiāng jiàn yí dí gǎi zuò bīng róng dào zéi zhī huò wèi yì pū miè tiān xià bì zhì yú dà luàn yǐ. tǎng qí suǒ yán jiē xiè xiè xì gù bù qiè shí wù zé dāng zài xià míng zhào yǐ shēn yù zhī bù kě wèi qí yán wú zú qǔ ér suì yǐ yě. chén kǒng shì dài fū shàng yǐ qián shí zhí yán duō huò wèi jiè wèi néng pī chì xīn yǐ yǎng chéng bì xià qiú yán zhī chéng cǐ chén suǒ yǐ shǒu chén zhī yě. chén sù yú zhí gǎn yǐ qiē zhì zhī yán shàng gàn miǎn liú guān bì xià guǒ néng xíng yǔ fǒu yān zhào zhǐ zhī suǒ xún cháo tíng zhī què shī zhèng lìng zhī pì wéi bǎo bāng yù sú zhī fāng ān biān yù róng zhī cè zhī shù yán zhě gù jiē guó jiā zhī suǒ jí yě. ér dāng jīn zhī wù yǒu jí yú cǐ zhě zhǐ yī yán ér yǐ bì xià zhī zhī hū! yǐ zhī zé dāng bù dài wēi chén zhī yán. ruò yóu wèi yě. chén jǐn wèi bì xià yán zhī suǒ wèi yī yán hé yě. lùn xiāng shì yě. gài rén zhǔ wú tā zhí shì wéi zài hu! lùn yī xiāng de rén zé bǎi guān jiē xián bǎi guān chēng zhí zé shù shì xián lǐ fǒu zé luàn yǐ. shāng zhī shuāi zhōng guó shī dào sì yí jiāo qīn gāo zōng zú néng fá yí dí zhì zhōng guó chéng tāng sūn zhī xù zhì zhōng xìng zhī jī zhě qí běn zài yú dé fù shuō yǐ wáng mìng jū zhǒng zǎi zhī rèn zǒng bǎi guān zhī zhí jìn yán hū! wáng chén wèi zhì zhī běn yì yuē: wéi zhì luàn zài shù guān ér yǐ hé zé shù guān dé rén zé zhì shù guān shī rén zé luàn tiān xià zhī zhì luàn xì hū! shù guān zhī dé shī shù guān zhī dé shī xì hū! yī xiāng zhī xián fǒu rèn zǎi xiàng zhě tiān zǐ zhī zhí jìn tuì bǎi guān zhě yī xiāng zhī shì gāo zōng yǐ mìng shuō wèi jí fù shuō yǐ shù guān wèi jí cǐ shāng zhī suǒ yǐ zhōng xìng yě. guó jiā chóng níng yǐ lái bǐ zhāng zhì jù yù shì tài píng ér tiān xià mǐ mǐ rì rù yú shuāi luàn zhě jiē yóu xiāng fēi qí rén yě. xiāng fēi qí rén shù guān yǐ lèi ér jìn sī nì zhě guān zhī è dé zhě jué zhī xián néng zhī shì nǎi chì zhú bù yòng wéi yòng jiān dǎng qí shǐ luàn bù dài jīn rì ér hòu jiàn shí zhě yǐ fēn yú chóng níng zhī chū yǐ. suī yù zhèng xíng míng pì yán wù guó zhī zhū gù zì wú jí yán zhī fù wèi hé yì hū! rán bù jí qí wèi luàn zhī jiē zé mò zhī qí bō luàn zhī dào chén wèi bì xià lüè zhí qián cháo zǎi xiàng jiān shù zhī dà zhě yán zhī jiǎ shào shèng èr zì yǐ xíng jǐ zhī zhà jiǎ guó shì èr zì yǐ zhǔ jǐ zhī jiān jiǎ xiǎng shàng èr zì yǐ chōng yǐ zhī sī jìn zhí yán zhě gài yǐ kuáng wàng chì zhī lì zhèng lùn zhě gài yǐ xié shuō jìn zhī shàn ā yú zhě nǎi yǐ chún zhèng yòng zhī jiān shù jì xíng wú suǒ jì dàn gù bài huài fǎ dù wěn luàn gāng jì wú suǒ bù wèi mò kě shèng jǔ zhì shǐ xiá lǔ shān cǐ sì zì jǐ wēi shè jì ér bì xià shòu mò dà zhī qū rǔ zhě jiē xiāng chén fēi qí rén zhī gù yě. bì xià jí wèi yǐ lái jiàn yú shī wèi zhě kǎi rán yǒu qiú zhì zhī xīn ér lùn xiāng zhī zhí yì wèi wèi chēng cǐ chén suǒ yǐ wèi dāng jīn zhī jí wù yě. bái shí zhōng lǎo móu wú yòng bà xiāng zhī rì gōng yì chēng kuài xián wèi bì xià bì néng zé xián ér xiāng zhī zhōng.
未聞緣某人言某事實為利今行之緣某人言某事實為害今罷之此獻言者不能無疑也。說命曰:非知之難《傳》曰:忠言逆於耳而利於行則求言者斯受厥咎今日求言之詔徒為文具或執事沮遏不行天下之人復鉗口結舌如前日矣。臣將見夷狄(改作兵戎)盜賊之禍未易撲滅天下必至於大亂矣。倘其所言皆屑屑細故不切時務則當再下明詔以申諭之不可謂其言無足取而遂已也。臣恐士大夫尚以前時直言掇禍為戒未能披赤心以仰承陛下求言之誠此臣所以首陳之也。臣素愚直敢以切至之言上干冕旒觀陛下果能行與否焉詔旨之所詢朝廷之闕失政令之僻違保邦御俗之方安邊御戎之策之數言者固皆國家之所急也。而當今之務有急於此者止一言而已陛下知之乎!已知則當不待微臣之言。若猶未也。臣謹為陛下言之所謂一言何也。論相是也。蓋人主無他職事惟在乎!論一相得人則百官皆賢百官稱職則庶事咸理否則亂矣。商之衰中國失道四夷交侵高宗卒能伐夷狄治中國成湯孫之緒致中興之基者其本在於得傅說以王命居冢宰之任總百官之職進言乎!王陳為治之本亦曰:惟治亂在庶官而已何則庶官得人則治庶官失人則亂天下之治亂系乎!庶官之得失庶官之得失系乎!一相之賢否任宰相者天子之職進退百官者一相之事高宗以命說為急傅說以庶官為急此商之所以中興也。國家崇甯以來俾張治具欲飾太平而天下靡靡日入於衰亂者皆由相非其人也。相非其人庶官以類而進私昵者官之惡德者爵之賢能之士乃斥逐不用惟用奸黨其始亂不待今日而後見識者已分於崇甯之初矣。雖欲正刑明辟嚴誤國之誅固自無及言之復為何益乎!然不極其為亂之階則莫知其撥亂之道臣為陛下略摭前朝宰相奸術之大者言之假紹聖二字以行己之詐假國是二字以主己之奸假享上二字以充已之私進直言者概以狂妄斥之立正論者概以邪說禁之善阿諛者乃以純正用之奸術既行無所忌憚故敗壞法度紊亂綱紀無所不為莫可勝舉致使黠虜(刪此四字)幾危社稷而陛下受莫大之屈辱者皆相臣非其人之故也。陛下即位已來見於施為者慨然有求治之心而論相之職亦未為稱此臣所以為當今之急務也。白時中老繆無用罷相之日公議稱快咸謂陛下必能擇賢而相之中。
xìng zhī zhì kě lì dài yě. yì rì xuān má dàn dì qiān lǐ bāng yàn zhāng bāng chāng ěr shì mín dà shī wàng jiē yán bāng yàn bāng chāng yì qián cháo fǔ xiāng zhī wú zhuàng zhě wèi néng bà chù yóu zhī kě yě. qí kě suì xiāng zhī hū! yǐ chén guān zhī bāng yàn bāng chāng suī wèi. ruò qián zhě shù bèi wèi dà jiān è chá qí cāo shù yì bù guò chí liǎng kě yǐ gù wèi yǎng ēn ér yǐ qián rì fǔ xiāng zhī wú zhuàng gū zhì wù lùn dì zì bì xià jí wèi yǐ lái yī èr dà shì bāng yàn bāng chāng céng yǒu kāng kǎi yī yán hū! kěn yǐ shēn xùn guó zì dāng yī miàn hū! bāng chāng fèng kāng wáng rù lǔ gǎi zuò dí yíng wèi zhì bù dé sì yě. zhì wú chǐ yě. xián zhě bì bù kěn dāng zǎi xiàng zhī rèn ér gān xīn wèi cǐ xíng yě. bāng yàn bāng chāng yú wú shì zhī shí wàng yǒu chú shòu zhào shōu qīn dǎng yǐ wèi qiáng zhù jí duō shì zhī jì jiǎ shǐ mìng sàn qiǎn qīn dǎng yǐ sòng qī nú qí hé yǐ lǜ bǎi guān wèi guó fān hàn hū! wén bō qiān zhī shuō zé lè cóng huà xiào sǐ zhī jì zé tuì suō qí hé yǐ ān bǎi xìng wèi guó zhù shí hū! lǔ gǎi zuò dí suǒ yán zhě cóng zhī lǔ gǎi zuò dí suǒ yù zhě yǔ zhī bù wén yǒu zhōng yì yī yán fèn rán yǐ zhé dí rén zhī xīn qí hé yǐ wēi fǔ sì yí ér shǐ zhī wèi fú hū! dù guó hài mín qǐ róng zhāo dào shí shù jù jiān tiān xià zhī rén sī shí qí ròu bù yàn ér bāng yàn bāng chāng chū bù gǎn shuí hé zhì yīn lòu jiù jiǎn yán shāo shāo bà chù jù néng bù wèi qiáng yù ér tuì bù xiào hū! dāng cǐ fēn rǎo qí suǒ jìn yòng shàng jiē qīn dǎng lūn xuǎn bǎi guān, huò bù dāng zhí néng yǐ gōng miè sī jìn xián zhě hū! zǒng tǒng bǎi guān ān dǔ bǎi xìng wēi fǔ sì yí jìn xián tuì bù xiào jiē xiāng shì yě. bāng yàn bāng chāng shū miù rú cǐ jué bù kě dāng jīn rì zhī wēi jí yě. bì xià zhī qiú yán cóng jiàn ér wèi zhī lùn xiāng hé xiān hòu huǎn jí zhī shī xù yě. shǐ zhōng wài chén liáo shì shù chéng rú zhào zhǐ jǐn yán suǒ xún lì hài shàng wén zhī rì bì xià dú bà xíng zhī yì xū fù zhī fǔ xiāng bà xíng zhī yé dú bà xíng zhī fēi rén zhǔ wú wèi zhī dào fù zhī fǔ chén rú bāng yàn bāng chāng bì wú néng wèi yě. bì xià zhī yǐ shì wèi jí hū! yì wèi cháng yǐ cǐ fǎng zhī qún chén hū! qiè lǜ yǒu wèi bì xià yán zhě bì yuē: tiān xià ān zhù yì xiāng tiān xià wēi zhù yì jiāng jīn rì jīn rén bī chéng yí yǐ mìng jiāng qiǎn shī wèi jí yú shì gū huǎn kě yě. cǐ dài wù guó zhī yóu zhě chén yǐ wèi bù rán tiān xià ān wēi jiē zài zhù yì yú xiāng xiāng de qí rén zé jiāng bì chéng gōng xiāng fēi qí rén zé jiāng bì bài shì gài jiāng zhī chū rù móu huà bì xū yǐ xiāng wèi fù xīn jiāng suī liáng ér xiāng bù xián zé móu huà yǒu huà bǐng zhī jī lín dí yǒu chè zhǒu zhī huò jǐ hé bù wù qí shì zāi! péi dù wèi xiāng lǐ sù chéng huái xī zhī gōng yáng guó zhōng wèi xiāng gē shū hàn yǒu tóng guān zhī shī cǐ shì zhī zhuó rán zhě qí jiān bù yuǎn yě. qián cháo zì cài jīng wèi xiāng suì yǐ tóng guàn wèi jiāng xìng xī běi biān shì èr shí yú nián xī běi zhī liáng jiāng jìn bīng suǒ sàng shī zhě mò zhī qí jǐ yǐ. jié tiān xià zhī lì gěi èr biān zhī fèi zhě mò jì qí shù yǐ. jīn rì zhī shì wèi lì yé wèi hài yé cǐ mù qián zhī jiān yě. bì xià yǐ bāng chāng shēn zài lǔ gǎi zuò dí yíng wèi kě jù bà zé bāng yàn hé wèi jiǔ liú yě. bì xià. ruò bù jí bà bāng yàn zé suī yǒu xián jiāng bì bù chéng gōng zhī yì qǔ rǔ ěr chén wén dào lù zhī yán wèi bāng yàn yǔ èr sān dǎng lèi.
興之治可立待也。翼日宣麻但遞遷李邦彥張邦昌爾士民大失望皆言邦彥邦昌亦前朝輔相之無狀者未能罷黜猶之可也。其可遂相之乎!以臣觀之邦彥邦昌雖未。若前者數輩為大奸惡察其操術亦不過持兩可以固位養恩而已前日輔相之無狀姑置勿論第自陛下即位以來一二大事邦彥邦昌曾有慷慨一言乎!肯以身徇國自當一面乎!邦昌奉康王入虜(改作敵)營為質不得巳也。至無恥也。賢者必不肯當宰相之任而甘心為此行也。邦彥邦昌於無事之時妄有除授召收親黨以為強助及多事之際假使命散遣親黨以送妻孥其何以率百官為國藩捍乎!聞播遷之說則樂從畫效死之計則退縮其何以安百姓為國柱石乎!虜(改作敵)所言者從之虜(改作敵)所欲者與之不聞有忠義一言奮然以折敵人之心其何以威撫四夷而使之畏服乎!蠹國害民啟戎招盜十數巨奸天下之人思食其肉不饜而邦彥邦昌初不敢誰何致因陋就簡言稍稍罷黜詎能不畏強御而退不肖乎!當此紛擾其所進用尚皆親黨掄選百官,或不當職能以公滅私進賢者乎!總統百官安堵百姓威撫四夷進賢退不肖皆相事也。邦彥邦昌疏謬如此決不可當今日之危急也。陛下知求言從諫而未知論相何先後緩急之失序也。使中外臣寮士庶誠如詔旨盡言所詢利害上聞之日陛下獨罷行之抑須付之輔相罷行之耶獨罷行之非人主無為之道付之輔臣如邦彥邦昌必無能為也。陛下知以是為急乎!亦未嘗以此訪之群臣乎!竊慮有為陛下言者必曰:天下安注意相天下危注意將今日金人逼城宜以命將遣師為急餘事姑緩可也。此殆誤國之尤者臣以為不然天下安危皆在注意於相相得其人則將必成功相非其人則將必敗事蓋將之出入謀畫必須以相為腹心將雖良而相不賢則謀畫有畫餅之譏臨敵有掣肘之禍幾何不誤其事哉!裴度為相李愬成淮西之功楊國忠為相哥舒翰有潼關之失此事之灼然者其監不遠也。前朝自蔡京為相遂以童貫為將興西北邊事二十餘年西北之良將勁兵所喪失者莫知其幾矣。竭天下之力給二邊之費者莫計其數矣。今日之事為利耶為害耶此目前之監也。陛下以邦昌身在虜(改作敵)營未可遽罷則邦彥何為久留也。陛下。若不急罷邦彥則雖有賢將必不成功祗益取辱爾臣聞道路之言謂邦彥與二三黨類。
jiān zhǔ gē dì zhī shuō kǔn wài zhī shì wèi néng yī qiè fù zhī jiāng shuài gē dì yī shì xì guó jiā zhī lì hài chén zhī jiàn yán zhě yǐ shú jì bèi chén yǐ. chén bù fù lǚ lǚ chén wéi zhī bāng yàn bà zé miào móu bì zhèn jiāng quán bì zhuān gē dì zhī shuō bì bù xíng chǒu lǔ gǎi zuò qiáng dí zhī shì gǎi zuò jì bì miè wáng gǎi zuò xiāo jǔ yǐ. chén. yòu lǜ yǒu wèi bì xià yán zhě bì yuē: bāng chāng bāng yàn nǎng zài zhèng fǔ yì cháng yǐ yàn yún: zhī shì bù kě tú tóng guàn bù kě zài qiǎn jīn guǒ rú qí shuō zhèng dāng xiāng zhī chén yǐ wèi bù rán bāng yàn bāng chāng zài zhèng fǔ rì guǒ zhī rú cǐ zé dāng lì chén qí wèi kě zhuàng zhì bù jiàn tīng zé yǐ sǐ jì zhī zòng wèi néng yǐ sǐ zhèng zé yí qiú qù zhí wèi yì kě qí yán bāng yàn bāng chāng zú chí lù bù zhèng zhì cǐ wēi jí qí xīn bù guò wèi tóng guàn zhī huò yě., qǐ yǒu chí lù wèi huò zhī rén ér néng wèi xiāng hū! chén. yòu lǜ yǒu wèi bì xià yán zhě bì rì yòng zé wèi hǔ bù yòng zé wèi shǔ rén cái gù yòng zhī hé rú ěr bāng yàn bāng chāng zài qián cháo wèi néng xìn yòng gū shì zhī kě yě. chén yǐ wèi bù rán rén chén qǐ zì bù yī zhì shēn zhèng fǔ qí chǒng lù yì kě wèi shèng yǐ. qí zhí wèi yì kě yǐ yǒu wèi yǐ. bāng yàn bāng chāng lì cháo yǐ lái céng jiàn yī yán xíng yī shì yǒu dāng yú rén xīn zhě jīn xiāng zhī kě yě. ér èr rén suǒ wèi bù guò píng fù quán shì jiāo jié huàn guān xī zhǐ dào yú yǐ sù xiǎn shì ér yǐ qǐ fù yǒu tā xué shù hū! jīn tiān xià zhī shì shén yú dào xuán zòng zhī wéi huàn qí bù jí. yòu, qǐ kě yǐ xiāng shì ér fù shì wú néng zhī rén yě. chén. yòu lǜ yǒu wèi bì xià yán zhě bì yuē: bāng yàn bāng chāng bù jīn zhì néng yǐ rèn qún cái nǎi dé wèi xiāng zhī dào chén yǐ wèi bù rán zhēn tiān xià zhī cái ér yòng zhī shǐ zhī gè dāng qí wèi gè jǐn qí zhí yǐ zhì shù wù wèi zhī xiāng zhě zuò xiǎng qí chéng gōng rú liǔ zōng yuán zǐ rén zhī shuō cǐ fēi zhēn yǒu xiāng cái zhě bù néng rú cǐ bāng yàn bāng chāng yǐ sī hài gōng suǒ yǐn yòng zhě duō fēi qí rén huò yīn tā jiàn dé yī xián shì zé. yòu chù zhī fēi qí yí yòng zhī bù jǐn qí cái xián zhě duō zì yǐn tuì. ruò jiǔ zài xiàng wèi bì bù néng wèi bì xià jìn tiān xià xián cái zhēn chéng xiāng yè yě. chén. yòu lǜ yǒu wèi bì xià yán zhě bì yuē: zǎi xiàng zhī rèn bù kě qīng fù xū yú guì chén zhōng xuǎn zhuó nán yǐ zhòu yòng chén yǐ wèi bù rán jīn rì zhī huò jiē ròu shí zhě zhī guò zhèng dāng zé rén ér yòng zhī huò yǒu gōng yú shè jì zhě huò shì mín suǒ wàng zhě suī xiǎo guān suī shēng rèn suī shēng yì jiē kě qǐ ér yòng bù bì jū yú zī gé chuán shuō bǎn zhú zhī jiàn gāo zōng lì zhī wèi xiāng bù yí ér zhōng xìng zhī yè yǎng chéng yú shuō cǐ qǐ sù guì hū! dōng hàn chén guī yuē: sān chén bù guǐ bá shì wèi xiāng sì yí bù gōng bá zú wèi jiāng jīn hé děng shí dì qiān guì chén yé chén. yòu lǜ yǒu wèi bì xià yán zhě bì yuē: jīn rì jīn zéi gǎi zuò rén zhí fàn jīng yì yì tiān shù yě. fēi rén lì suǒ néng zhǐ yě. bù dú fǔ chén zhī zuì yě. cǐ yóu jiān zhī shèn zhě chén yǐ wèi bù rán zì qián cháo shī móu yǔ běi lǔ cǐ èr zì gǎi zuò dí jié hǎo rén jiē zhī qí bì wèi zhōng guó huàn bāng yàn wèi shǎo zǎi yú nián bāng chāng zài zhèng fǔ. yòu jiǔ hé bù wèi guó jiā zhǎng lǜ què gù yù wèi zhī bèi zhì lìng chāng jué zhí zào yú cǐ qián rì biān chén yǐ lǔ gǎi zuò dí bì bài méng wèi yán bāng yàn bāng chāng céng mò zhī shěng chuán yuē: diān ér bù fú wēi.
堅主割地之說閫外之事未能一切付之將帥割地一事系國家之利害臣知建言者已熟計備陳矣。臣不復縷縷臣惟知邦彥罷則廟謀必振將權必專割地之說必不行醜虜(改作強敵)之勢(改作計)必滅亡(改作消沮)矣。臣。又慮有為陛下言者必曰:邦昌邦彥曩在政府亦常以燕云:之事不可圖童貫不可再遣今果如其說正當相之臣以為不然邦彥邦昌在政府日果知如此則當力陳其未可狀至不見聽則以死繼之縱未能以死諍則宜求去職位亦可其言邦彥邦昌卒持祿不諍致此危急其心不過畏童貫之禍也。,豈有持祿畏禍之人而能為相乎!臣。又慮有為陛下言者必日用則為虎不用則為鼠人才顧用之何如耳邦彥邦昌在前朝未能信用姑試之可也。臣以謂不然人臣起自布衣致身政府其寵祿亦可謂盛矣。其職位亦可以有為矣。邦彥邦昌立朝以來曾建一言行一事有當於人心者今相之可也。而二人所為不過憑附權勢交結宦官希旨道諛以速顯仕而已豈復有他學術乎!今天下之勢甚於倒懸縱之惟患其不疾。又,豈可以相事而複試無能之人也。臣。又慮有為陛下言者必曰:邦彥邦昌不矜智能以任群材乃得為相之道臣以謂不然甄天下之才而用之使之各當其位各盡其職以治庶務為之相者坐享其成功如柳宗元梓人之說此非真有相才者不能如此邦彥邦昌以私害公所引用者多非其人或因他薦得一賢士則。又處之非其宜用之不盡其才賢者多自引退。若久在相位必不能為陛下進天下賢才真成相業也。臣。又慮有為陛下言者必曰:宰相之任不可輕付須於貴臣中選擢難以驟用臣以謂不然今日之禍皆肉食者之過正當擇人而用之或有功於社稷者或士民所望者雖小官雖升任雖升議皆可起而用不必拘於資格傳說版築之賤高宗立之為相不疑而中興之業仰成於說此豈素貴乎!東漢陳龜曰:三辰不軌拔士為相四夷不恭拔卒為將今何等時遞遷貴臣耶臣。又慮有為陛下言者必曰:今日金賊(改作人)直犯京邑亦天數也。非人力所能止也。不獨輔臣之罪也。此尤奸之甚者臣以謂不然自前朝失謀與北虜(此二字改作敵)結好人皆知其必為中國患邦彥為少宰逾年邦昌在政府。又久何不為國家長慮卻顧預為之備致令猖獗直造於此前日邊臣以虜(改作敵)必敗盟為言邦彥邦昌曾莫之省《傳》曰:顛而不扶危。
ér bù chí yān yòng bǐ xiāng qí kě guī zhī tiān mìng yé chén. yòu lǜ yǒu wèi bì xià yán zhě bì yuē: jīn zéi gǎi zuò rén zhī huò nǎi bāng yàn bāng chāng bèi ā yú suǒ zhì bì shǐ zhī rèn qí zé bù kě yú rǎo rǎng jiān tīng qí qiú qù cǐ nǎi qiè fù fèn mèn zhī shuō fēi wèi guó zhī dào yě. chén yǐ wèi bù rán zhī xián ér bù néng yòng zhī bù xiào ér bù néng qù cǐ zuì yǒu guó jiā zhě zhī dà huàn bāng yàn bāng chāng jì wú zhì lǜ móu zhī yú qí wēi bì wú jì cè yù zhī yú qí hòu zhú zhī ér zhuān rèn xián zhě kě yě. shì yǒu wèi rén zhī yōng gōng zhě qǔ qí zhí shí ér bài qí shì zé zhǔ rén bì qù zhī, qǐ yǒu móu wú zhī guó jì yǐ wù guó fù gù zhí ér zé chéng yé èr rén dǎng lèi wèi zhī dì zhě chén yán zhī jí yǐ. bù shí bì xià céng shòu cǐ děng xiān rù zhī yán hū!. ruò yǒu yī duān zhī shuō cháng wù shèng tīng zé kě yǐ gài chá qí yú ér bāng yàn bāng chāng bù kě xiāng jué yǐ. èr xiàng rú cǐ qí yú zài zhèng fǔ zhě yóu duō bù cái bù zú lùn yě. zhōu guān yuē: míng wáng lì zhèng bù wéi qí guān wéi qí rén. yòu yuē: guān bù bì bèi wéi qí rén gǒu dé qí xián zhě yī èr zài wèi zú yǐ. tà rōng zhī rén suī bù mǎn cháo tíng gù hé yì yú shì ér bì yōu róng kuān jiǎ zhī bù lüè jiā shā tài zāi! wǒ tài zōng huáng dì cháng wèi shì chén yuē: guó jiā. ruò wú nèi huàn bì yǒu wài yōu. ruò wú wài yōu bì yǒu nèi huàn wài yōu zhǐ bù guò yú biān shì jiē kě yù fáng wéi jiān xié wú zhuàng. ruò wèi nèi huàn shēn kě jù yě. dì wáng yòng xīn cháng xū shèn cǐ wū hū shèng xùn bù qí qiē zhì yú jīn rì jīn zéi fàn shùn shān cǐ sì zì gǎi zuò dí shì rú cǐ kě wèi wài yōu yǐ.. ruò yòng fēi qí rén gèng wèi nèi huàn zé bì xià rú hé wèi guó chén suǒ yǐ hán xīn yě. yuàn bì xià jī kǎo tài zōng huáng dì zhī shèng xùn ér zǎo jiā shèn yān rán zé dāng jīn lùn xiàng rú zhī hé ér kě chén yú yǐ wèi bì zhì lǜ zhōng chún xué shù zhèng dāng dé zú yǐ fú rén cái zú yǐ yīng biàn tōng zhī zǔ zōng yǐ lái diǎn gù ér yú jìn tuì bǎi guān zhī jiān néng yǐ gōng miè sī bù wèi jǔ shān cǐ zì qiè zhě rán hòu kě yǐ chú qù jiān è jí yǐn xián néng gé jí bì zhī shì ér bù wéi xīn zhī zhèng yǐ jì shēng mín yǐ bǎo guó jiā zé zhōng xìng zhī yè bì xià chéng zhī yì yǐ. jīn kòu gǎi zuò rén hé zú lǜ hū! zì zǔ zōng yǐ lái xiāng chén duō yǐ yán guān lùn liè zhí zhǐ mǒu rén kě xiāng mǒu rén bù kě xiāng wú fēi tiān xià zhī gōng yì cǐ zuì wèi wǒ sòng zhī shèng diǎn bǐ lái tái jiàn yī méng shí xiāng bá zhuó zé duō huái sī ēn wú yǒu zhí yán zhě yǐ. cǐ yì bù kě bù chá yě. jīn rì zhī xiāng, mò ruò bì xià chéng xīn guǎng qiú xū yǐ rèn yòng bù kě tīng hòu wū zhī yán wèi tiān xià wú qí rén yě. rén zōng huáng dì zhì hé zhōng bà chén zhí zhōng xiāng ér bìng yòng wén yàn bó fù bì èr xiāng jiǔ yǒu rén wàng zhèng yá xuān má cháo shì xiāng hè rén zōng huáng dì mì qiǎn xiǎo huáng mén yú bǎi guān bān zhōng tàn qí lùn yì wén yǒu xiāng hè dé rén zhī yǔ xǐ wèi ōu yáng xiū yuē: zì gǔ rén jūn yòng rén, huò yǐ mèng bo gǒu bù zhī rén dāng cóng rén wàng mèng bo qǐ zú píng yé zī shì zhe zhī bǎo xùn chuán zhī shì dài fū zhì jīn wèi shén shèng zhī jǔ bù chéng wěi yú bì xià qiú xián bì néng yòng rén zōng zhī cāo bǐng tàn jìn shēn zhī gōng yán cóng zhōng wài zhī rén wàng bù dài yú chén zhī dié dié yě. chén fú mù dǔ bì xià zhào shū qiú yán biàn yù shǎo jié yú zhōng yǐ shēn èr shí nián.
而不持焉用彼相其可歸之天命耶臣。又慮有為陛下言者必曰:金賊(改作人)之禍乃邦彥邦昌輩阿諛所致必使之任其責不可於擾攘間聽其求去此乃妾婦憤懣之說非為國之道也。臣以謂不然知賢而不能用知不肖而不能去此最有國家者之大患邦彥邦昌既無智慮謀之於其微必無計策御之於其後逐之而專任賢者可也。世有為人之傭工者取其直食而敗其事則主人必去之,豈有謀吾之國既已誤國復固執而責成耶二人黨類為之地者臣言之極矣。不識陛下曾受此等先入之言乎!。若有一端之說嘗誤聖聽則可以概察其餘而邦彥邦昌不可相決矣。二相如此其餘在政府者尤多不才不足論也。周官曰:明王立政不惟其官惟其人。又曰:官不必備惟其人苟得其賢者一二在位足矣。闒茸之人雖布滿朝廷顧何益於事而必優容寬假之不略加沙汰哉!我太宗皇帝嘗謂侍臣曰:國家。若無內患必有外憂。若無外憂必有內患外憂止不過於邊事皆可預防惟奸邪無狀。若為內患深可懼也。帝王用心常須慎此嗚呼聖訓不其切至歟今日金賊犯順(刪此四字改作敵勢)如此可謂外憂矣。。若用非其人更為內患則陛下如何為國臣所以寒心也。願陛下稽考太宗皇帝之聖訓而蚤加慎焉然則當今論相如之何而可臣愚以謂必智慮忠純學術正當德足以服人才足以應變通知祖宗以來典故而於進退百官之間能以公滅私不畏沮(刪此字)怯者然後可以鉏去奸惡汲引賢能革極弊之事而布惟新之政以濟生民以保國家則中興之業陛下成之易矣。金寇(改作人)何足慮乎!自祖宗以來相臣多以言官論列直指某人可相某人不可相無非天下之公議此最為我宋之盛典比來台諫一蒙時相拔擢則多懷私恩無有直言者矣。此亦不可不察也。今日之相,莫若陛下誠心廣求虛已任用不可聽厚誣之言謂天下無其人也。仁宗皇帝至和中罷陳執中相而並用文彥博富弼二相久有人望正衙宣麻朝士相賀仁宗皇帝密遣小黃門於百官班中探其論議聞有相賀得人之語喜謂歐陽修曰:自古人君用人,或以夢卜苟不知人當從人望夢卜豈足憑耶茲事著之寶訓傳之士大夫至今為甚盛之舉不誠韙歟陛下求賢必能用仁宗之操柄探縉紳之公言從中外之人望不待愚臣之喋喋也。臣伏目睹陛下詔書求言便欲少竭愚衷以伸二十年。
qū qū zhī zhì qiè niàn chén rén wù zhì wēi. ruò lùn xì shì zé bù rú bù yán zhī wèi yù qián cǎo dà lì hài shū wèi jí shàng ér bì xià xiān yǐ shī xíng kǒng chéng guān wàng jù jí qǐn bà jīn nǎi zhé yán èr xiāng fēi rén shēn. ruò jiàn yuè rán chén cháng wèi zhèng zi chǎn bù huǐ xiāng xiào yóu shǐ yì jí zhí zhèng zhī shàn fǒu kuàng tiān zǐ jiàn dà xué yǐ qǔ shì lùn zhèng wèi běn ér. yòu yǒu qiú yán zhī zhào. qiě shēn jiè yuē: mǔ qū yǐn yǐ nì yú dǎo yú gǒu. ruò wèi huò ér bù chén qí yú chén shí chǐ zhī gàn mào tiān wēi chén wú rèn zhàn lì dài zuì zhī zhì.
區區之志竊念臣人物至微。若論細事則不如不言之為愈前草大利害書未及上而陛下先已施行恐成觀望遽即寢罷今乃輒言二相非人深。若僭越然臣嘗謂鄭子產不毀鄉校猶使議及執政之善否況天子建大學以取士論政為本而。又有求言之詔。且申誡曰:母曲隱以溺於導諛苟。若畏禍而不陳其愚臣實恥之干冒天威臣無任戰慄待罪之至。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn sān shí wǔ jiào kān jì.
※卷三十五校勘記。
shén rén xì wàng wàng wù zuò mìng bīng mín shī cuò ér zhōng yì jiě tǐ yǐ. ér wù zuò wèi ér bì xià cōng míng zhī tīng tīng wù zuò dé rán bǐ yǐ xiǎo què wèi yīng jù fèi jù fèi wù zuò sù fā jīng yuè wéi bì yuè wù zuò rì
神人系望(望誤作命)兵民失措而忠義解體矣。(而誤作為)而陛下聰明之聽(聽誤作德)然比以小卻未應遽廢(遽廢誤作速發)經月圍閉(月誤作日)
yǒu wǔ lüè zhī rén yǐ chōng tǒng lǐng tǒng zhì tǒng lǐng èr zì yǎn yuè yīn duì chōng jiǎng yì sī cè yuè wù zuò wén tuō chōng zì jīn rì ér bù yán rì zì yǎn xián yí qìng suǒ wén jiàn qìng wù zuò sòng rán zhào xià yú yuè yuè wù zuò rì ér wèi wén yuán mǒu rén yán mǒu shì shí wèi lì lìng xíng zhī yuán mǒu rén yán mǒu shì shí wèi hài lìng bà lìng jūn wù zuò jīn bì zhāng zhì jù bì wù zuò bǐ qí zhì luàn bù dài jīn rì ér hòu jiàn zhì wù zuò shǐ yán zhī fù wèi hé yì hū! wèi zì yǎn jiǎ guó shì èr zì yǐ shòu yǐ zhī jiān shòu wù zuò zhǔ shí wèi jù jiān shí wèi wù zuò shí shù bì xià dú néng xíng zhī yì xū fù zhī fǔ xiāng néng xíng zhī yé dú néng xíng zhī néng jūn wù zuò wù qí rú bāng yàn bāng chāng zú chí lù bù zhèng rú wù zuò yán jiē yóu ròu shí zhě zhī guò tuō yóu zì suī xiǎo guān kě shēng rèn kě wù zuò suī néng yǐ gōng miè sī bù wèi qiě qiè zhě qiě wù zuò jǔ.
有武略之人以充統領統制(統領二字衍)閱因對充講議司策(閱誤作聞脫充字)今日而不言(日字衍)咸宜罄所聞見(罄誤作誦)然詔下逾月(月誤作日)而未聞緣某人言某事實為利令行之緣某人言某事實為害令罷(令均誤作今)畢張治具(畢誤作俾)其治亂不待今日而後見(治誤作始)言之復為何益乎!(為字衍)假國是二字以售已之奸(售誤作主)實為巨奸(實為誤作十數)陛下獨能行之抑須付之輔相能行之耶獨能行之(能均誤作誤)其如邦彥邦昌卒持祿不諍(如誤作言)皆由肉食者之過(脫由字)雖小官可升任(可誤作雖)能以公滅私不畏且怯者(且誤作沮)。