jìng kāng zhōng zhì èr shí èr.
靖康中帙二十二。
qǐ jìng kāng yuán nián wǔ yuè wǔ rì gēng wǔ, jǐn èr shí wǔ rì gēng yín.
起靖康元年五月五日庚午,盡二十五日庚寅。
wǔ yuè wǔ rì gēng wǔ zhào quàn shì mín yǐ cái gǔ zhù jūn xìng jiù xiào yún: cǐ zhào lǐ zhōng dìng zhuàn.
五月五日庚午詔勸士民以財谷助軍興(舊校云:此詔李忠定撰)。
zhào yuē: zhèn sì chéng pī xù sù yè jīng tì sī suǒ yǐ fǔ suī sì hǎi huì yǎng yuán yuán yǐ wèi wú qióng zhī jì ér kòu róng fú jìng wèi néng yǎn bīng gù jiāng qǐ tiān xià zhī shī yǐ zhèn guó wēi rán ér xìng shī shí wàn rì fèi qiān jīn fāng jī bì zhī hòu zhèn tòng zì kè lì wǎng gǎn tài chǐ bà chì fú rǒng cū gěi jīng fèi qí yú shī lǚ zhī yòng réng wèi yǒu yǐ shàn zhī yě. xī hàn wǔ dì mù mín rù sù sāi xià ér shī lài yǐ jì jīn zhèn shàng wèi zōng miào shè jì zhī zhòng jiāng yǐ dìng zhōng xìng zhī yè xià wèi yì zhào cāng shēng zhī zhòng jiāng yǐ tú xiū xī zhī qī cǐ zhōng chén yì shì xié jì jiān nán zhī qiū yě. yīng tiān xià shì mín shàng hù yǒu néng tuī qí cái gǔ yíng yú yǐ zuǒ jūn xìng zhě yǎng zhōu xiàn tīng qí zì yuàn bù dé yì lēi bù yǐ duō guǎ bié xiàng chǔ xù zhuān yǐ chōng mù bīng yǎng shì zhī fèi jù shù shēn shū mì yuàn gè yǐ míng wén zhèn jiāng děng dì tuī ēn yǐ wèi zhōng yì zhī quàn.
詔曰:朕嗣承丕緒夙夜兢惕思所以撫綏四海惠養元元以為無窮之計而寇戎弗靖未能偃兵故將起天下之師以振國威然而興師十萬日費千金方積弊之後朕痛自刻勵罔敢汰侈罷斥浮冗粗給經費其於師旅之用仍未有以贍之也。昔漢武帝募民入粟塞下而師賴以濟今朕上為宗廟社稷之重將以定中興之業下為億兆蒼生之眾將以圖休息之期此忠臣義士協濟艱難之秋也。應天下士民上戶有能推其財谷贏餘以佐軍興者仰州縣聽其自願不得抑勒不以多寡別項儲蓄專以充募兵養士之費具數申樞密院各以名聞朕將等第推恩以為忠義之勸。
bā rì guǐ yǒu hé běi hé dōng xuān fǔ sī qǐ zhāo bīng yǐ fáng qiū.
八日癸酉河北河東宣撫司乞招兵以防秋。
hé běi hé dōng xuān fǔ sī yán hé běi zhū zhōu zhèng bīng què shǎo yú shǎn xī mù yóu shǒu duò mín chōng yì yǒng wǔ lù gè sì qiān rén kě chèn fáng qiū cóng zhī réng lìng shàng shū shěng bō jiàng yín juàn.
河北河東宣撫司言河北諸州正兵闕少於陝西募游手惰民充義勇五路各四千人可趁防秋從之仍令尚書省撥降銀絹。
cài yōu yí xún zhōu ān zhì.
蔡攸移潯州安置。
chén liáo shàng yán chén wén shàn chú è zhě rú qù cǎo zhī jué gēn bù shàn chú è zhě rú yǎng hǔ zhī yí huàn qí wèi huò fú fēi bù jiào rán yì jiàn zì xī rén zhǔ yǒu yī shī ér mò jiù zhě yī wéi qiān zhì zuò shì bù rěn jué yě. chén jǐn àn cài yōu dà zuì yǒu qī qí xiǎo zhuó fà mò shù bù fù dào yě. yǐ shū mì zhī chén wèi pái yōu bǐ jiàn zhī shì yín yán xiè yǔ qiǎo fā yīng jī guài fú yì zhuāng pái chǎn xiàn xiào chū rù jìn tà yóu chù gōng wéi mào nán nǚ hé bì zhī xián fàn jūn chén zhì yán zhī fēn kǔn yù bù xiàn táng bì yí yōu zhī zuì yī yě. dào bǐng yù ēn yuán yǐn sǐ dǎng fù zǐ xiōng dì zì xiāng gē máo fá yì dǎng tóng mén fēn yuè chǔ jí jīng zhé héng zhōu yǒu zhǐ lìng yōu suí shì zì dāng wén mìng jiù dào nǎi dùn jī xíng yáng jī rì bù fā jì bù shùn yú qí jūn fù bù xiào yú qí qīn yōu zhī zuì èr yě. péng bǐ zhōng guān wò bì jiāo xī nì bǐ ēn sī hù shū chéng kuǎn tuī wǎn hū xī xiāng zhù yōu zhī zuì sān yě. yōu yàn zhī yì kāi xìn qǐ róng gǎi zuò gòu bīng yǐ fāng zhēng wèi huī fù yǐ chù rǎo wèi fǔ dìng yǐ yíng píng tán zhī dì juān zhī jīn rén fēng xiē zài huái hǔ sì chū xiá shān fēng xiē zhì cǐ bā zì. qiě gōng sì dàn mán yǐ wèi bù shì wěi jī chóu gōng zhī jì chāo qǔ shàng shǎng guó gōng dì shī yī jǔ ér wěi zhī yǎn jiǎn ào nì jū zhī bù yí yōu zhī zuì sì yě. jīn lǔ gǎi zuò rén yú yuē guǐ móu yǐ xíng yào shī bèi ēn nì jī. yòu zhe shuài chén jiāng xiào zhāng shū dié lái zì qù nián qiū miǎo zhōng cháo shì dài fū qiē qiē sī yǔ zhī huò bì zhì ér yōu wéi wò móu chén biān jī zài shǒu zòng shǐ bù mǐn dǔ xíng yì.
臣僚上言臣聞善除惡者如去草之絕根不善除惡者如養虎之遺患其為禍福非不較然易見自昔人主有一失而莫救者依違牽制坐視不忍決也。臣謹按蔡攸大罪有七其小擢髮莫數不復道也。以樞密之臣為俳優鄙賤之事淫言媟語巧發應機怪服異裝俳諂獻笑出入禁闥游處宮闈冒男女合避之嫌犯君臣至嚴之分閫閾不限堂陛夷攸之罪一也。盜柄鬻恩援引死黨父子兄弟自相戈矛伐異黨同門分越楚及京謫衡州有旨令攸隨侍自當聞命就道乃頓跡滎陽積日不發既不順於其君復不孝於其親攸之罪二也。朋比中官握臂交膝眤比恩私互輸誠款推挽呼吸相助攸之罪三也。幽燕之役開釁啟戎(改作構兵)以方爭為恢復以俶擾為撫定以營平檀之地捐之金人蜂蠍在懷虎兕出柙(刪蜂蠍至此八字)。且公肆誕謾以為不世偉績酬功之際超取上賞國公帝師一舉而委之偃蹇傲睨居之不疑攸之罪四也。金虜(改作人)渝約詭謀已形藥師背恩逆跡。又著帥臣將校章疏迭來自去年秋杪中朝士大夫切切私語知禍必至而攸帷幄謀臣邊機在手縱使不敏睹形亦。
wù ér mì cáng fù nì bù gào yú cháo zhuì zhuì rán wéi kǒng qián rì wǎng gōng mào shǎng jiān jī chéng lù zhì shǐ jīn lǔ gǎi zuò rén zhǎng qū yào shī zhù pàn jī diān wèi zhī yì sāo liǎng lù lí qí tú dú shèng zhǔ xiāo gàn shēng mín chuāng yí yī shuí zhì zhī yōu zhī zuì wǔ yě. jí jí wèi qī nú niàn qí jiā suǒ xù qì mǐn. ruò jīn yín shǒu shì zhī lèi xiān zì xiāo róng wèi wǎn zhuāng jì jí lǔ gǎi zuò dí zhì jiāng juǎn shì ér dōng qù qiǎng bǎo zhī zǐ gǒu kě ài zhě xī shou guī yǐ wǎng yóu yǎn rán sì yán yuē: dé zhǐ hù shàng huáng jià zòng shǐ dāng shí kěn gào dé mìng yì hé liú jiā shǔ jīng shī yǔ guó fēn yōu chén qǐng zài wài zhōu jiàn rùn zhōu rén lái yún: liù fū rén mǒu rì chū mǒu sì guān shāo xiāng liù fū rén yǔ zhào shǐ dài zhì zhào yōu zhuàn mǒu rì guò jiāng ér qù gài yōu zhī qī yǔ zi yě. huí zhī rì shí èr yuè èr shí sì rì zài shàng huáng dù jiāng huí luán zhī hòu bì wēi tú ān fǎn fù shú lǜ zhí zhì, yú shì fū wèi jūn wèi zōng miào shè jì wèi bǎi xìng móu qí hū rú bǐ wèi qī wèi zi wèi bì qiè jì qí shěn rú cǐ rén chén bù zhōng fù yǒu shèn yú cǐ zhě hū! yōu zhī zuì liù yě. shàng huáng jì chuán wèi bì xià zé bì xià shén mín zhī zhǔ yǐ. fán dài tiān lǚ dì ér wèi rén zhě shú bù qǐ shǒu yuē: wú jūn yě. kuàng shēn wèi fǔ chén hū! kuàng qián rì zhí zài shū jī shū jī shí běn bīng bǐng yuē: zhàn yuē: shǒu cǐ shí sī zhī kě xū yú lí hū! jīn wài zhōu dōu jiān xiǎo yì xiàn wèi kòu zhì ér dùn bǐ zhī tā guān zuì gù jiā děng. ruò miào mó bīng jī suǒ jì xiān zhòng ér dùn qí fǎ dāng hé rú zāi! yōu zhī zuì qī yě. yōu yǒu qī zuì shí tiān xià gòng zhī bù dú wēi chén yán zhī qí qián sì zuì zòng fù qīng diǎn zài zǔ zōng shí yì hé tóu huāng qí hòu sān zuì zé nì kòu mì huò cán wǒ shēng mín xù shēn móu jiā wàng wǒ zōng shè miè jūn chén zhī yì zhì dà bīng zhī bǐng zì gǔ rén chén yǒu cǐ zhī dà è qí kě fù róng yú fù chóu zhī jiān hū!. ruò bù zǎo xíng zhū jí qí rú zǔ zōng hé qí rú tiān xià hòu shì hé xī táng wǔ wáng bù zhū sān sī xiàn táng shì yǐ zài luàn céng bù zhī táo shàng zhī chóng. ruò yǔ yì fù shēng qián fēi shēn gōng dà sì tūn shì kě bù jiè zāi! yōu zhī jiān huá guǐ mì gōng qīng dà chén yǒu duò jì zhōng ér bù wù dù qí yī èr nián bì yǒu wèi zhī yóu shuō rú xǔ jí mén xuán suì zào shì cè zú yǒu dì jiān jì jí xíng gōu yǐn zhī dǎng tóng è gòng jì xiāo qiáng zhī huò shì chū yì wài shì shí chuàng huǐ āi tòng shì qí hé jí chén yú yù qǐ bì xià dà míng diǎn xíng yǐ jué hòu huàn rú sàn guān ān zhì hú wài zhī lèi chéng bù zú yǐ sāi tiān xià zhī fēn fēn qǔ jìn zhǐ wǔ yuè bā rì fèng shèng zhǐ kě yí xún zhōu ān zhì.
悟而秘藏覆匿不告於朝惴惴然惟恐前日罔功冒賞奸跡呈露至使金虜(改作人)長驅藥師助叛畿甸為之繹騷兩路罹其荼毒聖主宵旰生民瘡痍伊誰致之攸之罪五也。汲汲為妻孥念其家所蓄器皿。若金銀首飾之類先自銷鎔為輓裝計及虜(改作敵)至將卷室而東去襁褓之子苟可愛者悉〈扌巂〉以往猶偃然肆言曰:得旨扈上皇駕縱使當時懇告得命亦合留家屬京師與國分憂臣頃在外州見潤州人來云:六夫人某日出某寺觀燒香六夫人與詔使待制詔攸撰某日過江而去蓋攸之妻與子也。回之日實二月二十四日在上皇渡江迴鑾之後避危圖安反覆熟慮直至,於是夫為君為宗廟社稷為百姓謀其忽如彼為妻為子為婢妾計其審如此人臣不忠復有甚於此者乎!攸之罪六也。上皇既傳位陛下則陛下神民之主矣。凡戴天履地而為人者孰不稽首曰:吾君也。況身為輔臣乎!況前日職在樞機樞機實本兵柄曰:戰曰:守此實司之可須臾離乎!今外州都監小邑縣尉寇至而遁比之他官罪固加等。若廟謨兵機所寄先眾而遁其法當何如哉!攸之罪七也。攸有七罪實天下共知不獨微臣言之其前四罪縱付輕典在祖宗時亦合投荒其後三罪則匿寇秘禍殘我生民恤身謀家忘我宗社篾君臣之義擲大兵之柄自古人臣有此之大惡其可復容於覆幬之間乎!。若不早行誅殛其如祖宗何其如天下後世何昔唐五王不誅三思陷唐室以再亂曾不知桃上之蟲。若羽翼復生潛飛深宮大肆吞噬可不戒哉!攸之奸猾詭秘公卿大臣有墮計中而不悟度其一二年必有為之遊說如許及門旋遂造室廁足有地奸計即行鈎引支黨同惡共濟蕭牆之禍事出意外是時愴悔哀痛噬臍何及臣愚欲乞陛下大明典刑以絕後患如散官安置湖外之類誠不足以塞天下之紛紛取進止五月八日奉聖旨可移潯州安置。
jiǔ yuè jiǎ xū zhǒng shī zhōng bài yú yú cì sǐ zhī.
九月甲戌种師中敗於榆次死之。
hé běi zhì zhì shǐ zhǒng shī zhōng jūn yú zhēn dìng shū mì xǔ hàn nù qí bù jìn xí shū yī rì liù qī zhì yǒu dòu liú wán dí zhī yǔ. qiě zé bì jiě wéi tài yuán shú zuì shī zhōng zhì píng dìng jūn chéng shèng fù yú cì zhū xiàn tún yú hú gǎi zuò hú lín qù yú cì sān shí lǐ jīn rén chéng jiān lái tū zhū jūn yǐ shén bì gōng shè tuì zhī shī zhōng yù qǔ jīn yín shǎng jūn ér zī zhòng wèi zhì gù shì xīn lí sàn chū shī zhōng yuē yáo gǔ zhāng hào liǎng jūn jù jìn shī zhōng tún yú yú cì zhī.
河北制置使种師中軍於真定樞密許翰怒其不進檄書一日六七至有逗遛玩敵之語。且責必解圍太原贖罪師中至平定軍乘勝復榆次諸縣屯於胡(改作壺)林去榆次三十里金人乘間來突諸軍以神臂弓射退之師中欲取金銀賞軍而輜重未至故士心離散初師中約姚古張灝兩軍俱進師中屯於榆次之。
jìng ér gǔ hào bù zhì jiǎ xū jīn rén lóu sù gǎi zuò luó suǒ xī bīng lái gōng yòu jūn yòu jūn xiān kuì qián jūn yì bēn shī zhōng lǜ huī xià sǐ zhàn zì mǎo zhì sì suǒ yú cái bǎi yú rén shēn bèi shù qiāng guǒ chuāng lì zhàn. yòu yī shí ér sǐ zhī nián liù shí bā zhí miǎn zhāo hún fèng jiù zhì jīng shī shàng kū yú jìn zhōng qīn zhì jì wén yún: xū jiē hǔ chén gōng ěr wàng shēn qiǎn nèi shì zhāng shí zhì jì zèng xiāng dé jūn jié dù shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī guān qí zi sūn zú shǔ èr shí rén gōng dé yuàn cì míng jīng zhōng èr zi jùn qián shī zhōng jì sǐ cháo tíng yì shī lǜ bīng jiāng zhī zuì zhōng jūn tǒng zhì guān wáng cóng dào cháo fú zhǎn yú mǎ háng shì fù tǒng zhì zhāng shī zhèng tǒng shèng jié bīng fāng tún dà míng fǔ zhā xià zhī dà míng fǔ lǐ mí dà zhǎn zhī zhòng suì kuì hòu wèi hán shì zhōng zhāo xiáng zhě shì yě..
境而古灝不至甲戌金人婁宿(改作羅索)悉兵來攻右軍右軍先潰前軍亦奔師中率麾下死戰自卯至巳所餘才百餘人身被數鎗裹瘡力戰。又一時而死之年六十八侄沔招魂奉柩至京師上哭於禁中親制祭文云:吁嗟虎臣公爾忘身遣內侍張實致祭贈鄉德軍節度使開府儀同三司官其子孫族屬二十人功德院賜名旌忠二子濬潛師中既死朝廷議失律兵將之罪中軍統制官王從道朝服斬於馬行市副統制張師正統勝捷兵方屯大名府劄下知大名府李彌大斬之眾遂潰後為韓世忠招降者是也。。
fēng zhǐ biān nián yuē: xiān shì shī zhōng bèi zhào yǐ bīng guǒ shān cǐ zì sòng dà jīn lìng guī zhì dà míng fǔ fù bèi zhào yǐ suǒ tǒng bīng jiù yuán tài yuán suì zì tiān zhǎng fā píng dìng jūn zhì shòu yáng xiàn fán shù bǎi lǐ jiān wèi cháng jiàn yī jīn rén shī zhōng yǐ wèi jīn rén zhī shī zhì xī sì dùn qù ér wǒ shī sì xíng wèi cháng bèi jiān zhí ruì wǔ bīng zhī jù xī wěi qiàn fù zhī jiāng zhì shí kēng yǒu bào qián jūn yǐ dào shí qiáo zhì tài yuán zhǐ èr shí lǐ zhōng jūn zhì shí kēng jūn lěi wèi tún yǒu bào yú cì xiàn lù jīn rén zéi gǎi zuò bīng mǎ jiāng zhì shī zhōng yuē: bì jīn rén cán líng jiāng guī zhě lìng hòu jūn qù shōu zhuō zhuǎn kè zhī jiān jīn rén dà zhì wǒ bīng wèi cuò shǒu jiān tiě qí lái chōng bēn kuì bèi shāng bù kě shèng shù shī zhōng suì mò xìng tuō bīng jiāng shí wú èr sān yǐ..
封紙編年曰:先是師中被詔以兵裹(刪此字)送大金令歸至大名府復被詔以所統兵救援太原遂自天長發平定軍至壽陽縣凡數百裡間未嘗見一金人師中以為金人知師至悉巳遁去而我師肆行未嘗被堅執銳五兵之具悉委傔負之將至石坑有報前軍已到石橋至太原止二十里中軍至石坑軍壘未屯有報榆次縣路金人賊(改作兵)馬將至師中曰:必金人殘零將歸者令後軍去收捉轉刻之間金人大至我兵未措手間鐵騎來沖奔潰被傷不可勝數師中遂歿幸脫兵將十無二三矣。。
jié yào yuē: jīn rén wéi tài yuán duō yú fén lù liǎng lù yǐ jù wáng shī gài wáng shī shí zài fén lù yě. bù wèi shī zhōng yóu píng dìng chū guān yī dàn qù tài yuán bù yuǎn yī shè zéi zhòng jīng huáng wèi zì tiān ér xià shī zhōng suǒ shī zhě jì bù néng chéng qí bù yì gōng qí wú bèi yǐ pò zhī zé dāng jí qū tài yuán báo chéng ér lěi yǔ zhāng xiào chún wáng bǐng zhī jūn xiāng wèi biǎo lǐ bǐ zéi yǐ shān cǐ èr zì zhān hǎn gǎi zuò ní kān zhī tú yuǎn qù ér wáng shī yǐ dào tài yuán bì bù gǎn yuè tài yuán zhòng bīng jù fén lù zhī shī yě. yóu shì fén lù zhī shī zì kě jìn zhì tài yuán zé tài yuán zhī jiě bì yǐ. ér shī zhōng zhì shì zì wèi gū jūn shēn rù fù huái qiè jù huí qū yú cì wèi lóu shì gǎi zuò luó suǒ suǒ chōng dà bài sǐ zhī zì zéi rù kòu liǎng hé hé běi gèng wú yī zhàn hé dōng dà xiǎo suī yǒu shù zhàn wéi sūn yì zhé kě qiú zhǒng shī zhōng zhī zhàn yǒu kě yǐ yǔ zéi xiāng chí shèng fù zhī lǐ zhì yú bài yě. chéng kě xī zhī gù chén jiē yǒu shuō yān qí yú jiāo ān jié bài yú tuán bǎi jì jǐng bài yú jiāo chéng yáng zhì bài yú yú xiàn jiě qián bài yú nán guān fàn qióng bài yú jiè xiū liú hé bài yú píng dìng zhāng hào bài yú guō shān jiē wàng chén ér zǒu huò jiāo fēng ér tuì wú zú jì yě..
節要曰:金人圍太原多於汾潞兩路以拒王師蓋王師時在汾潞也。不謂師中由平定出關一旦去太原不遠一舍賊眾驚惶謂自天而下師中所失者既不能乘其不意攻其無備以破之則當急趨太原薄城而壘與張孝純王稟之軍相為表里彼賊以(刪此二字)粘罕(改作尼堪)之徒遠去而王師已到太原必不敢越太原重兵拒汾潞之師也。由是汾潞之師自可進至太原則太原之解必矣。而師中至是自謂孤軍深入復懷怯懼回趨榆次為婁室(改作羅索)所沖大敗死之自賊入寇兩河河北更無一戰河東大小雖有數戰惟孫翊折可求种師中之戰有可以與賊相持勝負之理至於敗也。誠可惜之故臣皆有說焉其餘焦安節敗於團柏冀景敗於交城楊志敗於盂縣解潛敗於南關范瓊敗於介休劉合敗於平定張灝敗於郭柵皆望塵而走或交鋒而退無足紀也。。
jìng kāng xiǎo yǎ yuē: gōng huì shī zhōng shǐ wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù jì méng chéng xià yōng zhòng běi hái zhào qiǎn gōng jiāng jīng jiǎ sān wàn wěi xí qí hòu zéi shān cǐ zì qì chū sài bù gǎn sì bào yīn lìng gōng liú tún zhēn dìng wèi jǐ qù gōng yuán tài yuán shí xǔ hàn tóng zhī shū mì yuàn shì mèi yú bīng jī yǐ jùn wén shéng gōng bù róng qǐng kè gōng fāng yù guī huà suǒ yí bìng dài xiǎng kuì shāo gěi fāng nǎi gǔ ér xī.
靖康小雅曰:公諱師中始斡離不(改作斡里雅布)既盟城下擁眾北還詔遣公將精甲三萬尾襲其後賊(刪此字)迄出塞不敢肆暴因令公留屯真定未幾趣公援太原時許翰同知樞密院事昧於兵機以峻文繩公不容頃刻公方欲規畫所宜並待餉饋稍給方乃鼓而西。
hàn dū zé yì jí gōng tài xī yuē: shì zhī bù jì tiān yě. wú hé ài yī sǐ bù yǐ bào guó yé nǎi yóu tǔ mén xià jǐng xíng zhì yú cì jīn rén xiān tún bīng xiàn zhōng gōng qiǎn jī zǒu zhī suì rù xiàn xiū shì shí jūn zhōng fá shí sān rì yǐ. zhàn shì rì gěi dòu yī sháo jiē yǒu jī sè yì rì zéi qiǎn zhòng bīng yíng zhàn zhāo ān jù kòu yáng zhì wèi xuǎn fēng shǒu bù zhàn yóu jiān dào jìng guī qián jūn cān móu guān huáng yǒu zhàn méi hú gǎi zuò dí qí sì jí guān jūn kuì sàn gōng dú yǔ qīn bīng xiǎo xiào shù bǎi bó zhàn zuǒ yòu yǐ míng mǎ yuán gōng qǐng jù dùn qù gōng xiè zhī yuē: wú dà jiāng yě. shì zhì yú cǐ bù dāng qiú shēng ěr cáo jí qù wú yīng zéi fēng gōng suì lì zhàn ér sǐ wū hū gǔ zhě kǔn wài zhī shì jiāng jūn zhì zhī rán hòu kě yǐ zé qí chéng gōng zhào chōng guó bǎi zhàn lǎo jiāng yóu yuē: bǎi wén bù rú yī jiàn hàn fǔ rú bù zhī bīng duō wàng yì yáo dù pò gōng shǐ qián bù róng cuò zhì. yòu yǐ něi è zhī jūn dāng chāng jué zhī kòu gǎi zuò bǎo téng zhī dí fēi zhàn zhī zuì yě. jì bù dé jǐn qí zhé chōng zhī lüè dú yǒu yī sǐ yǐ míng qí zhōng zé gōng zhī sǐ yě. kě bù wèi zhī dà āi yé shī yuē: lǔ niè shān cǐ èr zì jìn yáng xià tiān gào kùn zì dì wèi gàn shí yù cuī qí yá nǎi shǔ xūn lì kuáng shēng wù guó bù jiǎ qǐng kè jī wú jiàn liáng jìn fēi chéng xì gōng néng sǐ suī yǐ míng zhōng chì xiū yǒu gěng guāng yào ér bù xī.
翰督責益急公太息曰:事之不濟天也。吾何愛一死不以報國耶乃由土門下井陘至榆次金人先屯兵縣中公遣擊走之遂入縣休士時軍中乏食三日矣。戰士日給豆一勺皆有飢色翼日賊遣重兵迎戰招安巨寇楊志為選鋒首不戰由間道徑歸前軍參謀官黃友戰沒胡(改作敵)騎四集官軍潰散公獨與親兵小校數百搏戰左右以名馬援公請俱遁去公謝之曰:吾大將也。事至於此不當求生爾曹亟去無攖賊鋒公遂力戰而死嗚呼古者閫外之事將軍制之然後可以責其成功趙充國百戰老將猶曰:百聞不如一見翰腐儒不知兵多妄意遙度迫公使前不容措置。又以餒餓之軍當猖獗之寇(改作飽騰之敵)非戰之罪也。既不得盡其折衝之略獨有一死以明其忠則公之死也。可不為之大哀耶《詩》曰:虜齧(刪此二字)晉陽(下添告困字)帝為旰食慾摧其牙乃屬勛力狂生誤國不假頃刻齎無見糧進非乘隙公能死綏以明忠赤休有耿光耀而不息。
zhōng xìng xìng shì lù yuē: zhǒng shī zhōng zì duān rú shī dào zhī dì yě. yǐ shì yīn cháng lì qín zhōu sī hù cān jūn shòu nèi diàn chéng zhì huán qìng lù dì yī fù jiāng zhuó zhī níng zhōu bīn zhōu dé shùn jūn huán zhōu shǒu huán shí èr nián suǒ zhì jiē yǒu zhì shēng chú dà míng fǔ lù bīng mǎ qián xiá zhī bīn zhōu hòu chú hé dōng lù tí jǔ bǎo jiǎ jì wèi huán qìng lù mǎ bù jūn fù dōu zǒng guǎn cóng pò xià rén chéng dé jūn jiā lóng shén wèi sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ fáng zhōu guān chá shǐ fāng tóng guàn yòng xuē sì chāng děng yù gōng yàn shī zhōng wèi guàn yuē: gōng cǐ xíng dé fēi yǐ yàn shì hū! guàn yuē: wú zhī shī zhōng hè yuē: xìng shèn cháo tíng zhèng shì dà bì jūn lǜ bù yán zhè mín kǔ guān jūn zhī rǎo guò yú fāng là fāng yú xiāo qiáng zhī fǎn yòng sì chāng zhī bèi ér yù jiǎo xìng qì dān yé guàn. yòu yuē: wú zhī hòu yí shī zhōng wèi yān shān lù zǒng guǎn xún yǐ bù chēng zhí jiàng kuò zhōu fáng yù shǐ tí jǔ bó zhōu míng dào gōng hòu qǐ wèi huán qìng lù jīng lüè shǐ xuān hé mò jiā chóng xìn jūn chéng xuān shǐ qín fèng lù jīng lüè dà jīn fàn jīng lǜ bīng lái qín wáng ér dà jīn sì tuì shī zhōng jiàn shàng shàng suī yǒu shān cǐ zì yǐ lǔ gǎi zuò dí shēn rù bù jī wèi shī cè rán bù gǎn jué cè chū zhàn jiā hé běi zhì zhì fù shǐ fán xíng yí wén zì chū yú shū mì zhě zé lìng zhuī pò zéi chū yú sān xǐng zhě zé lìng hù chū jìng mò zhī shì cóng shī zhōng dù hé shàng shū yán zhān hǎn gǎi zuò ní kān sì zhì zé zhōu yǐ hòu lù yǔn dí dào shàng xū xún rì. ruò xǔ chén zì xíng xiāng jiān jìng qǔ shàng dǎng gōng qí wú bèi pò zhī bì yǐ. cháo tíng hài yān xǔ hàn bī zhī jìn bīng suì zhì yú bài.
中興姓氏錄曰:种師中字端儒師道之弟也。以世蔭嘗歷秦州司戶參軍授內殿承制環慶路第一副將擢知甯州邠州德順軍環州守環十二年所至皆有治聲除大名府路兵馬鈐轄知濱州後除河東路提舉保甲繼為環慶路馬步軍副都總管從破夏人成德軍加龍神衛四廂都指揮使房州觀察使方童貫用薛嗣昌等欲攻燕師中謂貫曰:公此行得非以燕事乎!貫曰:無之師中賀曰:幸甚朝廷政事大弊軍律不嚴浙民苦官軍之擾過於方臘方虞蕭牆之反用嗣昌之輩而欲僥倖契丹耶貫。又曰:無之後移師中為燕山路總管尋以不稱職降擴州防禦使提舉亳州明道宮後起為環慶路經略使宣和末加崇信軍承宣使秦鳳路經略大金犯京率兵來勤王而大金巳退師中見上上雖有(刪此字)以虜(改作敵)深入不擊為失策然不敢決策出戰加河北制置副使凡行移文字出於樞密者則令追破賊出於三省者則令護出境莫之適從師中渡河上疏言粘罕(改作尼堪)巳至澤州以候路允迪到尚須旬日。若許臣自邢相間徑取上黨攻其無備破之必矣。朝廷駭焉許翰逼之進兵遂至於敗。
chuán xìn lù yuē: zhān hǎn gǎi zuò ní kān wéi tài yuán zhào zhǒng shī zhōng lǜ bīng yóu jǐng xíng dào yǔ yáo gǔ jī jiǎo yīng yuán tài yuán shī zhōng jìn zhì píng dìng jūn chéng shèng fù shòu yáng yú cì zhū xiàn bù shè bèi yǒu qīng jīn rén zhī yì. yòu zī zhòng kào shǎng zhī wù xī liú zhēn dìng bù yǐ cóng xíng jīn rén chéng jiān chōng tū zhū jūn yǐ shén bì gōng shè què zhī yù shǎng shè zhě ér xíng sī yín wǎn zhī shù qiān méi kù lì gào bù zú ér bà, yú shì shì jiē fèn yuàn xiāng yǔ sàn qù shī zhōng wèi liú shǐ suǒ zhōng sǐ zhī qí yú jiāng shì tuì bǎo píng dìng jūn.
傳信錄曰:粘罕(改作尼堪)圍太原詔种師中率兵由井陘道與姚古犄角應援太原師中進至平定軍乘勝復壽陽榆次諸縣不設備有輕金人之意。又輜重犒賞之物悉留真定不以從行金人乘間衝突諸軍以神臂弓射卻之欲賞射者而行司銀椀祗數千枚庫吏告不足而罷,於是士皆憤怨相與散去師中為流矢所中死之其餘將士退保平定軍。
jìng kāng qián lù yuē: xiān chū èr rì zhī zhàn suī píng zhòng qīng tiāo shī lì rán yǐ sì qiān rén hòu yè gōng qí táng táng zhī zhèn lǔ gǎi zuò dí yì yuán cǐ shāo jù chū liù rì yóu yǐ sān qiān tiě qí dù biàn hé xī wáng gòu lǜ wàn rén jiā hé fàng shén bì gōng lǔ gǎi zuò dí zài què ér zuò shè sǐ zhě liù qī bǎi rén zì zhī shì fēi qián rì zhī bǐ suì jué yì běi guī nǎi jìn bīng nán xiàng shí zhě zhī qí wèi dùn qù zhī jì miào táng zhū gōng fāng dà kǒng jù. yòu zēng sòng jīn yín zēng cǎi qí chē xiāng wàng yú dào chū qī rì kāng wáng guī zì zéi gǎi zuò dí yíng sù wáng jì wǎng fù mǎ dū wèi cáo chéng shì xíng chū jiǔ rì wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù zòng huǒ fén qí zhài chū shí rì běi qù jiē fū zhǒng shī dào zhī lái jì bù huò shè shī yú chéng xià zéi tuì zhī rì zhǒng shī zhōng yǐ sān wàn qí wěi qí hòu qí bàn dù ér jī zhī shí yī rì zéi gǎi zuò zéi bīng qù jué cǐ yì fā bīng suí wǎng shì yè yǒu zhǐ qǔ zhǒng shī dào jié zhì shōu bīng hái jīng yì zhě zuì gāng zhī tān gōng dù néng ér wèi cǐ suì shǐ èr zhǒng zhòng bīng yuǎn lái bù kè lüè xíng qí zhì shí zhě wèi cǐ è wàn zéi gǎi zuò dí jì tuì yǔ yú zhòng yuē: liào nán cháo shāng liáng yì xū jīng yuè fāng yǒu dìng yì nǎi zhì yù bó zǐ nǚ yú zhōng jūn yǐ zhū guó bīng wèi zhī qū lǔ zhī mín zài zuǒ yòu bīng qí wèi diàn àn pèi xú xíng shū wú jù sè hòu shù rì cháo tíng qiǎn mǎ zhōng fàn qióng fáng sòng. yòu shù rì lìng zhǒng shī zhōng yǐ èr wàn qí tún huá chén bīng hé bù shàng bù dé zhé dù xī bīng jì yuǎn lái ér bù huò chěng zhòng kǒu xuān rán zhǒng shī zhōng shàn fā sān qiān qí guò hé jì ér dé zhǐ jǐn xíng zhì zhào ér jí zhī mì yuàn zài zhuī sān jiāng bīng huí hé shàng zéi fù chāo lüè suǒ guò zhī yì jí bèi zhǐ xǔ lìng zhuī xí ér zéi zhī yáo zhòng yǐ chū jìng yǐ. sān jiāng zhuī zhì zhēn dìng zéi suī wèi xíng wú zhī dà jūn wǎng fù bēn chí pí gōng zhī shén, qǐ kě jiē zhàn suǒ yǐ jǐn néng qū pò chū jiè fēi zhū jiāng zhī zuì yě.. ruò, yú shì shí jiù zhēn dìng kào shè jiàng zhào zhū jiāng yù qū bìng mén shuí bù xiào sǐ bǐ miào táng zhū gōng céng bù tuī yuán gōng zuì biǎn shī zhōng zhī zhì shǐ zì xiào yǐ shú guò yī rú dài yáo gǔ gù shì cǐ suǒ yǐ qǔ yú cì zhī nǜ yě..
靖康前錄曰:先初二日之戰雖平仲輕挑失利然以四千人後夜龔其堂堂之陣虜(改作敵)亦緣此稍懼初六日猶以三千鐵騎渡汴河西王構率萬人夾河放神臂弓虜(改作敵)再卻而坐射死者六七百人自知勢非前日之比遂決意北歸乃進兵南向識者知其為遁去之計廟堂諸公方大恐懼。又增送金銀繒彩其車相望於道初七日康王歸自賊(改作敵)營肅王繼往駙馬都尉曹晟侍行初九日斡離不(改作斡里雅布)縱火焚其寨初十日北去嗟夫种師道之來既不獲設施於城下賊退之日种師中以三萬騎尾其後俟半渡而擊之十一日賊(改作賊)兵去絕此亦發兵隨往是夜有旨取种師道節制收兵還京議者罪綱之貪功妒能而為此遂使二種重兵遠來不克略行其智識者為此扼腕賊(改作敵)既退語於眾曰:料南朝商量亦須經月方有定議乃置玉帛子女於中軍以諸國兵衛之驅虜之民在左右兵騎為殿按轡徐行殊無懼色後數日朝廷遣馬忠范瓊防送。又數日令种師中以二萬騎屯滑陳兵河不上不得輒度西兵既遠來而不獲逞眾口喧然种師中擅發三千騎過河繼而得旨盡行至趙而及之密院再追三將兵回河上賊復鈔掠所過之邑及被旨許令追襲而賊之軺重已出境矣。三將追至真定賊雖未行吾之大軍往復奔馳疲恭之甚,豈可接戰所以僅能驅迫出界非諸將之罪也。。若,於是時就真定犒設降詔諸將諭趨並門誰不效死彼廟堂諸公曾不推原功罪貶師中之秩使自效以贖過一如待姚古故事此所以取榆次之衄也。。
fèng shǐ wáng yún: huí zhì què xià yán jīn rén yù dé sān zhèn zū shuì bà bīng wú mǐn bù cóng bà yún: bào lì.
奉使王云:回至闕下言金人慾得三鎮租稅罷兵吳敏不從罷云:報吏。
xiān shì cháo tíng yǐ yáo gǔ zhǒng shī zhōng huáng dí bài nǜ nǎi qiǎn wáng yún: rù shǐ jīn guó zhì shì rì yún: zhì què zòu shàng yán jīn rén yì pō yàn bīng zhǐ yào sān zhèn zū shuì xiào guān nán shí xiàn jiù lì xiàn bàn yuè fù dào yān shān réng yào zuò dào zū shuì suì jì yín juàn shù mù jí yào sān dào shǐ mìng wǎng sān chù zhào yù cóng suǒ qǐng jí biàn jiě bīng réng bù dé shuǎng yuē yún: rì yè bēn chí fán liù rì zhì jīng jù zòu shàng dà xǐ gù wèn qún chén kě fǒu ér yún: yǔ shǎo zǎi wú mǐn sù bù píng suì jǔ yún: qǐng cháo tíng jì bù cóng qǐng suì chà yún: chū zhī dèng zhōu yún: zài sān lùn liè lì hài yán cháo tíng jì cháng xǔ sān zhèn shì mò wèi gān qǐ.
先是朝廷以姚古种師中黃迪敗衄乃遣王云:入使金國至是日云:至闕奏上言金人亦頗厭兵只要三鎮租稅效關南十縣舊例限半月復到燕山仍要坐到租稅歲計銀絹數目及要三道使命往三處詔諭從所請即便解兵仍不得爽約云:日夜奔馳凡六日至京具奏上大喜顧問群臣可否而云:與少宰吳敏素不平遂沮云:請朝廷既不從請遂差云:出知鄧州云:再三論列利害言朝廷既嘗許三鎮誓墨未乾豈。
kě biàn méng jīn wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù fǔ cóng yún: yán yún: zhōng guó fēi jīn rén suǒ chù zhī dì pì yóu tūn zhōu zhī yú dàng ér shī shuǐ zé yǐ néng hài zhī tūn shì zhī shòu jiè ér lí shān zé yǐ néng niè zhī gài jū fēi qí suǒ yě. rán guì cháo suǒ yǐ yù sān zhèn èr shí zhōu zhě suī dé qí dì bù guò zū shuì ér sì bù. ruò xiào guān nán zhī dì lìng nán cháo suì shàng shuì zū cǐ wàn quán zhī jì yě. yún: shù qǐng qiú nǎi kěn cóng shuō yuàn xiàng gōng shú yì mǐn yuē: wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù jì yǔ zhǔ shàng lì méng huí gē zhī hòu fǎn xiàn lóng dé lüè wǒ zǐ nǚ fén huǐ lú shě shì jīn rén xiān yǐ yú méng sān zhèn bù yǔ gù qí yí yǐ. yún: yuē: yún: cháng yǔ cǐ yú wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù yún: zhān hǎn gǎi zuò ní kān běn wǒ zhī hòu jūn hòu lái yīng jūn qī suǒ guò zhōu xiàn bù fú jí gōng lóng dé fǔ guò zé zhōu zhān hǎn gǎi zuò ní kān wèi zhī liǎng guó jiǎng hǎo hòu jì dé wǒ lìng zhǐ jí guì cháo yí wén jí biàn běi qù tài yuán zhuān hòu jiāo gē zhī shǐ suī jiān yǒu jié lüè zhī shì nǎi luó zú ěr liǎng guó bì yù jiǎng hǎo xiǎo shì wù lùn nán zū shuì zhī qǐng zì yǒu bù jí zǎo shàng qí shù yún: jí hái cháo mǐn yuē: gōng wèi zhōng guó chén zǐ jiān wèi yí dí gǎi zuò jīn rén yé zhǔ shàng sì cháng jiàng zhào yù tiān xià bǎi duān jǔ yún: bù bào.
可變盟今斡離不(改作斡里雅布)俯從云:言云:中國非金人所處之地譬猶吞舟之魚盪而失水則蟻能害之吞事之獸介而離山則蟻能齧之蓋居非其所也。然貴朝所以欲三鎮二十州者雖得其地不過租稅而巳不。若效關南之地令南朝歲上稅租此萬全之計也。云:數請求乃肯從說願相公熟議敏曰:斡離不(改作斡里雅布)既與主上立盟回戈之後反陷隆德掠我子女焚毀廬舍是金人先已渝盟三鎮不與固其宜矣。云:曰:云:嘗語此於斡離不(改作斡里雅布)斡離不(改作斡里雅布)云:粘罕(改作尼堪)本我之後軍後來應軍期所過州縣不伏即攻隆德府過澤州粘罕(改作尼堪)未知兩國講好後既得我令旨及貴朝移文即便北去太原專候交割之使雖間有劫掠之事乃邏卒爾兩國必欲講好小事勿論難租稅之請自有部籍早上其數云:即還朝敏曰:公為中國臣子堅為夷狄(改作金人)耶主上巳嘗降詔諭天下百端沮云:不報。
shí sān rì wù yín dào jūn hái què yù zǐ chén diàn shòu hè.
十三日戊寅道君還闕御紫宸殿受賀。
dào jūn huáng dì hái què yǒu zhǐ tài shàng yǐ hái gōng kě zé rì yù zǐ chén diàn bǎi guān chēng hè.
道君皇帝還闕有旨太上已還宮可擇日御紫宸殿百官稱賀。
shí jiǔ rì jiǎ shēn yáo gǔ bīng kuì yú pán tuó.
十九日甲申姚古兵潰於盤陀。
tài yuán wéi jí xiān shì zhào zhū jiāng jiě wéi hé dōng zhì zhì shǐ yáo gǔ jí fù shǐ zhǒng shī zhōng tàn zhī jīn rén bīng shǎo bù zhī qí zhà yě., yú shì gǔ jiāng bīng liù wàn shī zhōng jiāng bīng jiǔ wàn yuē gǔ zì hé dōng shī zhōng zì hé běi rì xíng sì shí lǐ fù tài yuán gǔ zhì wēi shèng jūn shī zhōng lǜ gǔ xiān dào chéng gōng nǎi rì xíng bā shí lǐ jīn rén tàn zhī yǐ qīng bīng jù xiǎn shǐ gǔ bù dé jìn yǐ zhòng bīng yíng shī zhōng shī zhōng bài yú yú cì sǐ zhī jīn rén jìn bīng yíng gǔ yù yú pán tuó wáng shī jiē kuì bì jiāng jiāo ān jié lǐ yǒu jí yún: tán jiāng gōng jiàn shǒu zài wēi shèng jūn xū chuán jīn rén. qiě zhì quàn gǔ tuì shī zhì lóng dé fǔ. yòu quàn gǔ dùn qù.
太原圍急先是詔諸將解圍河東制置使姚古及副使种師中探知金人兵少不知其詐也。,於是古將兵六萬師中將兵九萬約古自河東師中自河北日行四十里赴太原古至威勝軍師中慮古先到成功乃日行八十里金人探知以輕兵拒險使古不得進以重兵迎師中師中敗於榆次死之金人進兵迎古遇於盤陀王師皆潰裨將焦安節李友及云:檀將弓箭手在威勝軍虛傳金人。且至勸古退師至隆德府。又勸古遁去。
èr shí wǔ rì gēng yín zhào qiú xí wǔ yì zhī bīng shū rén.
二十五日庚寅詔求習武藝知兵書人。
zhào zhū lù jūn zhōu fǔ jiān yǒu xí wǔ yì zhī bīng shū rén yǎng tōng zhī bù xiàn shù bǎo míng jiě fā fù què zhèn jiāng qīn cè yú tíng liàng cái bá yòng qí chóu cè shēn yuǎn yì néng jué lún dāng bù cì shēng zhuó zài jīng wǔ xué shēng yǎng lǐ bù zé rì kǎo shì jù děng dì yǐ wén bù xì zài xué rén yì xǔ zì chén shōu shì cè yì gōng mǎ yōu yì yǔ tuī ēn qí dà zhōng dài fū jí shì cóng guān zhì lù fēn dōu jiān yǐ shàng zòu jǔ rén yī fǎ shī xíng.
詔諸路軍州府監有習武藝知兵書人仰通知不限數保明解發赴闕朕將親策於廷量材拔用其籌策深遠藝能絕倫當不次升擢在京武學生仰禮部擇日考試具等第以聞不系在學人亦許自陳收試策義弓馬優異與推恩其大中大夫及侍從官至路分都監以上奏舉人依法施行。
liù yuè shí jiǔ rì tài cháng sì zhǔ bù liú dìng yán fú dǔ jìn yǒu zhǐ lìng fǔ zhōu jūn jiān yǒu xí wǔ yì zhī bīng shū rén bìng jiě fā fù què qīn cè yú tíng qiè wéi wǔ yì zhī rén jiān yǒu bù zhī shū zhě zhōu xiàn lǜ qí bù wén wú yǐ yīng dà tíng zhī wèn bù gǎn jiě fā yuàn zhào zhōng wài wǔ yì cū qiáng ér bù zhī.
六月十九日太常寺主簿劉定言伏睹近有旨令府州軍監有習武藝知兵書人並解發赴闕親策於廷竊惟武藝之人間有不知書者州縣慮其不文無以應大廷之問不敢解發願詔中外武藝粗強而不知。
bīng shū zhě lìng fù suǒ zài tóu zhuàng zhōu xiàn yuè shì bié zuò yī xiàng jiě fù diàn qián sī àn shì yì néng shǐ zhī qián yì biān chuí shōu lì gōng xiào yǐ chēng qiáng biān què dí zhī yòng cóng zhī lìng diàn qián sī hòu jiě fā dào àn shì wǔ yì jīng shú rén yú chóng zhèng diàn yǐn chéng.
兵書者令赴所在投狀州縣閱試別作一項解赴殿前司按試藝能使之前詣邊陲收立功效以稱強邊卻敵之用從之令殿前司候解發到按試武藝精熟人於崇政殿引呈。
shàng cì liú shù dài zhàn páo.
上賜劉束帶戰袍。
chì liú shǔ zhě jīn kòu gǎi zuò rén fàn shùn shén rén gòng fèn shān cǐ liù zì dùn bīng shuò bù yì zài sān guān lài qīng zhì móu néng zhǐ huà jiè zhī lì bù duò xiá lǔ shān cǐ èr zì jì zhōng yīn ér dùn táo qì yòng ān dǔ hán fēng lái shàng zhèn shén jiā zhī wéi gōng nán chéng wéi shí yì shī miǎn fèn zhōng lì shù bǎo lìng míng qí tǐ zhèn huái wù gū juàn shǔ jīn cì qīng jīn dài yī tiáo jīn huā zhàn páo yī lǐng chá yào gè yī yín hé zhì kě lǐng yě. gù zī qīn bǐ shì yù xiǎng yí zhī xī xià rè rǔ bǐ píng ān hǎo qiǎn shū zhǐ bù duō jí.
敕劉屬者金寇(改作人)犯順神人共憤(刪此六字)頓兵朔部意在三關賴卿智謀能止畫界之吏不墮黠虜(刪此二字)計中因而遁逃訖用安堵函封來上朕甚嘉之唯功難成唯時易失勉奮忠力庶保令名其體朕懷勿辜眷屬今賜卿金帶一條金花戰袍一領茶藥各一銀合至可領也。故茲親筆示諭想宜知悉夏熱汝比平安好遣書指不多及。
xiǎo yù kuì sàn jiāng zuǒ zhǐ huī.
曉諭潰散將佐指揮。
chì zhōng shū shěng xíng bù zhuàng chéng hé běi hé dōng lù xuān fǔ sī shǐ zhā zi hé běi dōng lù xuān fǔ shǐ sī zòu kān huì zhǒng shī zhōng xià kuì sàn tǒng lǐng jiāng zuǒ shǐ chén yǐ jiàng zhǐ huī bìng yǔ miǎn zuì xiàn shí rì shǒu shēn dān qián zì xiào rú xiàn mǎn bù lái chū shǒu bìng yī jūn fǎ shī xíng jìn jù dōu tǒng wáng yuān shēn zhuō huò kuì sàn shǐ chén zhōng xùn láng dù yì jí qí shàn jiāng gōng jiàn lǐ yǒu suǒ qí guān mǎ chū mài yǐ chà guān bìng bīng jí guǎn yā dù yì fù liáo zhōu xuān fǔ shǐ liú jūn qián jiāo gē yī jūn fǎ shī xíng wài fǎng wén shàng yǒu wèi zēng chū shǒu jiāng zuǒ shǐ chén zòu wén shì fèng shèng zhǐ xiàn jīn lái zhǐ huī dào rì gèng yǔ zài zhǎn shí rì xǔ lìng suǒ zài zhōu jūn chū shǒu miǎn zuì tè yǔ zhī pò dì mǎ yì quàn jí sù fù jūn qián zì xiào hòu lì gōng rì yōu jiā tuī shǎng rú jīn lái zài xiàn mǎn rì gèng bù shǒu shēn dāng yì qǔ jiàn xìng míng zhòng lì gào shǎng shōu zhuō hòu huò dìng xíng jūn fǎ réng duō chū bǎng wén xiǎo yù shī xíng.
敕中書省刑部狀承河北河東路宣撫司使劄子河北東路宣撫使司奏勘會种師中下潰散統領將佐使臣已降指揮並與免罪限十日首身單前自效如限滿不來出首並依軍法施行近據都統王淵申捉獲潰散使臣忠訓郎杜義及其擅將弓箭李友所騎官馬出賣已差官並兵級管押杜義赴遼州宣撫使劉軍前交割依軍法施行外訪聞尚有未曾出首將佐使臣奏聞事奉聖旨限今來指揮到日更與再展十日許令所在州軍出首免罪特與支破遞馬驛券疾速赴軍前自效候立功日優加推賞如今來再限滿日更不首身當議取見姓名重立告賞收捉候獲定行軍法仍多出榜文曉諭施行。
sī jiàn chén gōng fǔ shàng yán qǐ jiè dà chén jiū xīn biān shì.
司諫陳公輔上言乞戒大臣究心邊事。
chén qiè wén hé dōng yòng bīng bù lì bì xià shèng lǜ yōu láo chén zǐ zhī xīn sù yè bù níng rán chén qiè liào zhī cǐ wèi bì bù wèi zōng miào shè jì fú yě. fú wéi shǎo kuān shèng xīn róng chén zhī yán gài yǒu nán zé jù wú nán zé dài rén qíng zhī cháng yě. cháo tíng jìn rì jiàn hé běi jīn kòu gǎi zuò shī chū jiè suī wèi jiě wéi xìng qí shī lǎo bì zì jiě sàn suì zhì shāo huǎn qí shì miào táng dà chén xiāng móu yì zhě duō bù jí zhī wù huò qióng jiū wǎng shì huò jīng yíng sī yì lùn jīng shù shì fēi ān lǐ wén xiáng lüè zhì yú liǎng lù biān shì jiē bù jiù xīn huǎn jí shī yí xiān hòu dào zhì nèi wài rén qíng suī zhī qiū dōng zài jìn shēn kě wèi yōu rán fēi cháo tíng yòng shì zhī chén tú fèn tàn zhōng rì wú rú zhī hé yě. jīn. ruò bù yuán yòng bīng bù lì wǎng wǎng suì yǐ wèi wú shì yīn réng tōu duò zhì qiū dōng wàn yī kuáng kòu shān cǐ èr zì jié jí zhū yí gǎi zuò bù kōng guó ér lái yǐ zhù hé dōng zhī shī zé wú zhī cāng zú wú bèi. yòu fù rú qián rì yǐ. kě bù lǜ zāi! chén yú fú wàng bì xià yīn cǐ yī shī shēn jiè dà chén fán bù jí zhī wù yī qiè zàn bà zhuān yǐ hé běi hé dōng bīng shì wèi xiān jīng yíng huà zhì duō fāng yīng bàn réng.
臣竊聞河東用兵不利陛下聖慮憂勞臣子之心夙夜不甯然臣竊料之此未必不為宗廟社稷福也。伏惟少寬聖心容臣之言蓋有難則懼無難則怠人情之常也。朝廷近日見河北金寇(改作師)出界雖未解圍幸其師老必自解散遂至稍緩其事廟堂大臣相謀議者多不急之務或窮究往事或經營私意論經術是非安禮文詳略至於兩路邊事皆不究心緩急失宜先後倒置內外人情雖知秋冬在近深可為憂然非朝廷用事之臣徒憤嘆終日無如之何也。今。若不緣用兵不利往往遂以為無事因仍婾惰至秋冬萬一狂寇(刪此二字)結集諸夷(改作部)空國而來以助河東之師則吾之倉卒無備。又復如前日矣。可不慮哉!臣愚伏望陛下因此一失深戒大臣凡不急之務一切暫罷專以河北河東兵事為先經營畫置多方應辦仍。
yǎng gè jǐn suǒ wén wù huái yì yì bìng lìng jīn hòu chén liáo shàng diàn yì xū xiān jí biān shì bì xià liú yì tīng nà bù yàn qí duō huò yǒu kě xíng jǐn fù sān xǐng shū mì yuàn lìng zhēn zhuó shī xíng fū hàn zhī suǒ yǐ shèng chǔ yǐ qū qún cè ér yú zhě qiān lǜ bì yǒu yī de wù wèi qún chén zhī yán jiē wú kě cǎi bì xià. ruò zhǎng rú cǐ shí rì yè tú zhī zé bù tú yǐ jì jīn rì zhī jí jiāng lái qiū dōng yì bù shī bèi yǐ. chén gù yuē: cǐ wèi bì bù wèi zōng miào shè jì zhī fú yě. chén qū qū yōu guó zhī yán wàng bì xià bù yǐ chén yú qì zhī qǐ dú chén zhī xìng zāi!.
仰各盡所聞勿懷異意並令今後臣僚上殿亦須先及邊事陛下留意聽納不厭其多或有可行盡付三省樞密院令斟酌施行夫漢之所以勝楚以屈群策而愚者千慮必有一得勿謂群臣之言皆無可采陛下。若長如此時日夜圖之則不徒以濟今日之急將來秋冬亦不失備矣。臣故曰:此未必不為宗廟社稷之福也。臣區區憂國之言望陛下不以臣愚棄之豈獨臣之幸哉!。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn sì shí qī jiào kān jì.
※卷四十七校勘記。
zhèng bīng què shǎo yǐ jìn lì wù yú shǎn xī lù mù yóu shǒu duò mín tuō yǐ jìn lì wù sì zì tuō lù zì tuī wǎn xiāng yīng tuō xiāng yīng èr zì xī wěi qiàn cóng fù zhī tuō cóng zì fāng nǎi gǔ xíng ér xī tuō xíng zì shū mì yuàn zài zhuī sān jiāng bīng huí hé shàng tuō shū zì zhōng xùn láng dù yì jí yún: tán jiāng gōng jiàn shǒu yún: tán wù zuò qí tán tuō shǒu zì yǐ qū qún cè ér yòng qún lì tuō yòng qún lì sān zì.
正兵闕少以禁例物於陝西路募游手惰民(脫以禁例物四字脫路字)推挽相應(脫相應二字)悉委傔從負之(脫從字)方乃鼓行而西(脫行字)樞密院再追三將兵回河上(脫樞字)忠訓郎杜義及云:檀將弓箭手(云:檀誤作其檀脫手字)以屈群策而用群力(脫用群力三字)。