yán xìng xià zhì jiǔ shí èr.
炎興下帙九十二。
qǐ shào xìng jiǔ nián zhēng yuè, jǐn qí yuè.
起紹興九年正月,盡其月。
jīn rén tuì hái hé nán dì.
金人退還河南地。
jīn rén yǐ dōng xī nán sān jīng shòu chūn fǔ sù bó dān cáo zhōu jí shǎn xī jiù xī dì guī yú yǒu sī.
金人以東西南三京壽春府宿亳單曹州及陝西就西地歸於有司。
hán shì zhōng jiā shǎo shī yáng wǔ yì yùn gōng chén jiù xiào yún: àn shì zhōng cì hào yáng wǔ yì yùn gōng chén zài shào xìng liù nián sì yuè jiǎ zǐ jiàn yī bǎi liù shí jiǔ juǎn qí shí dàn jiā shǎo shī ér yǐ liú guāng shì jiā hé zhòng fǔ guó gōng chén jìn fēng yōng guó gōng wèi shǎn xī wǔ lù xuān fǔ shǐ zhāng jùn jiā shǎo fù ān mín jìng nán gōng chén wú jiè jiā kāi fǔ yí tóng sān sī sì chuān xuān fǔ shǐ yuè fēi jiā kāi fǔ yí tóng sān sī yáng yí zhōng jiā tài wèi bǎo chéng jūn jié dù shǐ.
韓世忠加少師揚武翊運功臣(舊校云:按世忠賜號揚武翊運功臣在紹興六年四月甲子見一百六十九卷其時但加少師而已)劉光世加和眾輔國功臣進封雍國公為陝西五路宣撫使張俊加少傅安民靖難功臣吳玠加開府儀同三司四川宣撫使岳飛(加開)府儀同三司楊沂中加太尉保成軍節度使。
mì shū shěng zhèng zì wāng yīng chén shàng shū lùn dāng jǐn biān bèi.
秘書省正字汪應辰上書論當謹邊備。
shū yuē: jiù xiào yún: àn wāng wén dìng gōng jí cǐ shū zuò shào xìng bā nián wǔ yuè suǒ shàng jīn biān jiǔ nián zhēng yuè nèi wù yǐ. chén fú jiàn jìn rì lǔ gǎi zuò jīn shǐ zài tíng zhōng wài xiōng xiōng cháo tíng zhī shàng hào lìng fēn rán nèi zé huàn hé yì zhī bù xié wài zé huàn yì yì zhī bù xī chén suī shū yuǎn yǒu yǐ jiàn shèng yì zhī dòng zhǐ yě. rán chén sī yōu guò jì qiè wèi hé yì bù xié fēi suǒ huàn hé yì jì xié yǐ. ér yīn xún wú bèi zhī kě wèi yì yì bù xī fēi suǒ huàn yì yì jì xī yǐ. ér shàng xià xiāng méng zhī kě yōu cǐ mèng kē suǒ wèi rù zé wú fǎ jiā bì shì chū zé wú dí guó wài huàn zhī shí yě. yì zhě wǎng wǎng yǐ jīn rì hé hǎo jué bù kě chéng ér chéng yě., huò bù néng jiǔ chén.
《書》曰:(舊校云:按汪文定公集此書作紹興八年五月所上今編九年正月內誤矣。)臣伏見近日虜(改作金)使在庭中外洶洶朝廷之上號令紛然內則患和議之不諧外則患異議之不息臣雖疏遠有以見聖意之動止也。然臣私憂過計竊謂和議不諧非所患和議既諧矣。而因循無備之可畏異議不息非所患議異既息矣。而上下相蒙之可憂此孟軻所謂入則無法家拂士出則無敵國外患之時也。議者往往以今日和好決不可成而成也。,或不能久臣。
yǐ wèi guò yǐ. qǐng jiè qín yǐ yù qín zhī móu chǔ yě. yǔ zhī dì jiè zhī shī ér yuē wèi xiōng dì hūn yīn yǐ. rán zé jīn rì suǒ wèi hái wǒ zǐ gōng guī wǒ mǔ xiōng fù wǒ yú dì zhě ān zhī qí bù rán yě. jí qí móu qí yě. yǔ qí tōng hé sì shí yú nián wèi cháng jiē bīng. yòu ān zhī jīn rì hé hǎo bù rú shì zhī jiǔ yě.. ruò yǐ wèi lǔ gǎi zuò jīn rén chū yú huǐ huò xiào shùn zhī běn yì zé chén suǒ bù gǎn xìn yě. chén wén qián rì wáng lún zhī xíng wèi cháng yī yì lǔ tíng cǐ èr zì gǎi zuò qí tíng què cǐ bì guǐ móu mì jì ér wèi wú shǐ zhě zhī huò néng chān zhī yě. shì, qǐ néng yǒu ài yú wǒ ér bù qǔ zāi! shì qǐ chéng yǒu huǐ guò xiào shùn zhī běn yì zāi! fū fēi chéng yǒu huǐ guò xiào shùn zhī yì ér fān rán yǐ yǔ wǒ hé shì hé gù yě. chén wèi bì xià chéng yǐ cǐ sī yōu yǐ cǐ sī jù zé jiāng bù huáng xiá shí ér móu zhī yǐ. lǔ gǎi zuò jīn shǐ jì qù suǒ yí shēn jiè zhí shì jiāo xiū shù zhèng shēn jiè biān bèi yǐ lǔ gǎi zuò jīn suī yǔ tōng hé jiāng chǎng zhī shàng yí gè jiè yán yǐ bèi tā dào jīn fāng. qiě sì shè zhōng wài hòu jī shì zú póu chǒng zhū shuài yǐ wèi xiū bīng xī mín zì cǐ shǐ yǐ. zòng yī zhāo zhī ān suì wàng jī nián zhī chǐ dú bù sī yì shí yì wài zhī huàn hū! cǐ chén suǒ yǐ yán yīn xún wú bèi zhī kě wèi yě. fāng cháo tíng lì pái qún yì zhī chū dà zé cuàn zhú xiǎo zé bà chù suī jǔ guó fēi zhī ér bù gù zhì yǒu yī yán yíng hé zé bù cì zhuó yòng shì yǐ xiǎo rén kuī jiàn xián xì zào jìn zhě ā yú yǐ xī chǒng wèi nuò zhě xún mò yǐ bèi wèi qiǎn móu zhě suì wèi wú shì ér zhōng chén zhèng shì nǎi chǐ zì lì yú qún xiǎo zhī xián jīn zhě shì jì shǎo dìng bì xià bì yǐ chū yú dú duàn yì qīng tiān xià zhī shì yǐ. fū shì shì ér xián yí yóu yù zhòng móu kuàng qí fēi hū! dǎo rén ér shǐ jiàn yóu kǒng bù jìn kuàng jù zhī hū! zi sī yán yú wèi hóu yuē: jūn zhī guó shì jiāng rì fēi yǐ. jūn chū yán zì yǐ wèi shì ér qīng dài fū mò gǎn jiǎo qí fēi qīng dài fū chū yán zì yǐ wèi shì ér shì shù rén mò gǎn jiǎo chūn fēi rú cǐ zé shàn ān cóng shēng mèng kē yuē: yí yí zhī shēng yīn yán sè jù rén yú qiān lǐ zhī wài zé chán chǎn miàn yú zhī rén zhì yǐ. guó yù zhì kě dé hū! cǐ chén suǒ yǐ yán shàng xià xiāng méng zhī kě wèi yě. chén yuàn bì xià wò xīn cháng dǎn yǐ tú zhōng xìng wù wèi hé hǎo zhī kě yǐ wú yú ér xū yǐ cóng zhòng cháng kǒng xià qíng zhī wú jǐn yě. jīng jīng yè yè yǐ chéng tiān xīn dé rì xīn wàn bāng wéi huái chén. qiě qīn jiàn yú shèng shì hé zhì yǐ zhōng yuán gǎi zuò tiān xià zhī dà ér xià wèi chóu shān cǐ zì rén yì zāi!.
以為過矣。請借秦以喻秦之謀楚也。與之地借之師而約為兄弟婚姻矣。然則今日所謂還我梓宮歸我母兄復我輿地者安知其不然也。及其謀齊也。與齊通和四十餘年未嘗接兵。又安知今日和好不如是之久也。。若以為虜(改作金)人出於悔禍效順之本意則臣所不敢信也。臣聞前日王倫之行未嘗一詣虜庭(此二字改作其廷闕)此必詭謀密計而畏吾使者之或能覘之也。是,豈能有愛於我而不取哉!是豈誠有悔過效順之本意哉!夫非誠有悔過效順之意而翻然以與我和是何故也。臣謂陛下誠以此思憂以此思懼則將不遑暇食而謀之矣。虜(改作金)使既去所宜深戒執事交修庶政申戒邊備以虜(改作金)雖與通和疆場之上宜各戒嚴以備他盜今方。且肆赦中外厚齎士卒裒寵諸帥以為休兵息民自此始矣。縱一朝之安遂忘積年之恥獨不思異時意外之患乎!此臣所以言因循無備之可畏也。方朝廷力排群議之初大則竄逐小則罷黜雖舉國非之而不顧至有一言迎合則不次擢用是以小人窺見閒隙躁進者阿諛以希寵畏懦者循默以備位淺謀者遂謂無事而忠臣正士乃恥自立於群小之閒今者事既少定陛下必以出於獨斷益輕天下之士矣。夫事是而咸宜猶欲眾謀況其非乎!導人而使諫猶恐不進況拒之乎!子思言於衛侯曰:君之國事將日非矣。君出言自以為是而卿大夫莫敢矯其非卿大夫出言自以為是而士庶人莫敢矯春非如此則善安從生孟軻曰:訑訑之聲音顏色拒人於千里之外則讒諂面諛之人至矣。國欲治可得乎!此臣所以言上下相蒙之可畏也。臣願陛下臥薪嘗膽以圖中興勿謂和好之可以無虞而虛已從眾常恐下情之無盡也。兢兢業業以承天心德日新萬邦惟懷臣。且親見於聖世何至以中原(改作天下)之大而下為讎(刪此字)人役哉!。
mì shū shěng zhèng zì fán guāng yuǎn shàng shū lùn jīn rén guǐ zhà bù zú yōu xìn shí shēn kě jù.
秘書省正字樊光遠上書論金人詭詐不足憂信實深可懼。
shū yuē: chén qiè guān jīn rì shì dài fū zhī lùn mò bù yōu jīn rén zhī guǐ zhà chén dú yuē: guǐ zhà bù zú yōu ér xìn shí shēn kě jù yě. shǐ bǐ chū yú guǐ zhà zé qí shù gù zhǐ, yú shì ěr wú nǎi fǔ yǎng dōng nán gēn běn zhī dì yán chì xī běi bèi yù zhī fāng biàn kě néng wèi guó yě. fū hé zú yōu jìn zhě jīn rén qiǎn shǐ yuē: dāng yǔ wǒ gù dì shì dài fū fán yǒu yōu guó ài jūn zhī xīn zhě jǐn yán jīn rén zhī guǐ zhà yě. ér bǎn tú guǒ guī zhí fāng shì bǐ bù chū yú guǐ zhà miàn chū yú xìn shí yǐ. nǎi chén zhī suǒ jù yě. jiāng bù zhǐ yú dé.
《書》曰:臣竊觀今日士大夫之論莫不憂金人之詭詐臣獨曰:詭詐不足憂而信實深可懼也。使彼出於詭詐則其術固止,於是耳吾乃撫養東南根本之地嚴飭西北備御之方變可能為國也。夫何足憂近者金人遣使曰:當與我故地士大夫凡有憂國愛君之心者盡言金人之詭詐也。而版圖果歸職方是彼不出於詭詐面出於信實矣。乃臣之所懼也。將不止於得。
gù dì ér yǐ yě. fán qí suǒ wèi guī zǐ gōng guī liǎng gōng zhě mò bù cì dì yǐ rú qí yán qí kě xìn yù shén zé qí kě jù yì yù shén. qiě wú jì yǐ dé wú zhī suǒ yù zé bǐ yì jiāng dé bǐ zhī suǒ yù tōng hé zhī shǐ xiàng bèi xiāng wàng wú jì kōng fǔ kù yǐ fèng zhī hé nán zhī dì fù zū xī juān wú. yòu jiāng jié jiāng zuǒ mín lì yǐ gěi zhī yǐ. fǔ kù yǐ kōng mín lì yǐ jié shì qì yǐ duò yī yán bù chóu jīn rén gǎi lǜ cǐ chén zhī suǒ yǐ sī yōu guò jì ér wèi bì xià shēn jù yě. fū yǒu wú gù zhī fú zé bì yǒu wú gù zhī huò wǎng nián yān shān liù zhōu èr shí sì xiàn jīn rén yǐ bīng qǔ zhī lái guī yú wǒ dāng shí yè tiān xià zhī lì yǐ shǎng zhī suǒ de zhǐ shù kōng chéng ér yǐ cháo tíng dòng sè xiàng hè ér tiān xià cù é xiāng diào lǔ gǎi zuò jīn yī dàn gǎi lǜ xí juǎn ér nán rú jì zhū lín ér qǔ zhī cǐ bì xià suǒ jiàn yě. bì xià fǔ cǐ è yùn suī wèi huò shòu zǔ zōng suǒ quán fù rán jí wèi zhī zhuāng hé nán yóu bì xià yǒu yě. xuán méi yú wěi qí fán wú zhī suǒ yǐ jīng yíng rǎng chì zhě yú yī xīng zhōng yǐ. wèi néng fù chǐ cùn zhī dì jīn yī dàn dé zhī yú bǐ, qǐ fēi wú gù zhī fú rú wǎng nián zhī dé yān shān zāi!. yòu jiāng jié nèi dì yǐ shí zhī bì suǒ yǒu yǐ shì zhī kě wèi hán xīn yǐ. miào mó shēn bì lǜ zhī dāng dé yǐ shú rú chén zhī yú wèi zhī suǒ yǐ shàn qí hòu yě. chén yuàn bì xià wù yǐ de dì wèi xǐ ér cháng yǐ wèi chǐ wù yǐ gān yán wèi yuè ér cháng yǐ wèi yōu wù zuì zhōng yì yǐ yǎng gǎn yán zhī qì wù xǐ yíng hé yǐ kāi làn jìn zhī mén wù jǐn mín lì yí ài xī zhī yǐ gù gēn běn wù jǔ shì qì yí sǒng dòng zhī yǐ bèi huǎn jí shù hū! qí kě yě. wéi bì xià bù yǐ chén rén wēi yán qīng ér liú shén xǐng chá shí tiān xià zhī xìng.
故地而已也。凡其所謂歸梓宮歸兩宮者莫不次第以如其言其可信愈甚則其可懼亦愈甚。且吾既已得吾之所欲則彼亦將得彼之所欲通和之使項背相望吾既空府庫以奉之河南之地賦租悉蠲吾。又將竭江左民力以給之矣。府庫已空民力已竭士氣已墮一言不酬金人改慮此臣之所以私憂過計而為陛下深懼也。夫有無故之福則必有無故之禍往年燕山六州二十四縣金人以兵取之來歸於我當時謁天下之力以賞之所得止數空城而已朝廷動色相賀而天下蹙額相吊虜(改作金)一旦改慮席捲而南如寄諸鄰而取之此陛下所見也。陛下撫此戹運雖未獲受祖宗所全付然即位之妝河南猶陛下有也。旋沒於偽齊凡吾之所以經營攘斥者踰一星終矣。未能復尺寸之地今一旦得之於彼,豈非無故之福如往年之得燕山哉!。又將竭內地以實之敝所有以事之可為寒心矣。廟謨深閟慮之當得已熟如臣之愚未知所以善其後也。臣願陛下勿以得地為喜而常以為恥勿以甘言為悅而常以為憂勿罪忠義以養敢言之氣勿喜迎合以開濫進之門勿盡民力宜愛惜之以固根本勿沮士氣宜聳動之以備緩急庶乎!其可也。惟陛下不以臣人微言輕而留神省察實天下之幸。
wāng bó yàn fù guān wén diàn dà xué shì zhāng jùn fù zuǒ xuān fèng dài fū wáng shù liú dà zhōng fù duān míng diàn xué shì.
汪伯彥復觀文殿大學士張浚復左宣奉大夫王庶劉大中復端明殿學士。
wāng bó yán zhāng jùn wáng shù liú dà zhōng fù zhí qín guì lìng chén liáo shàng yán wáng shù liú dà zhōng zhī zuì suì zài luò zhí chū shù lí xíng cháo jiē bù jiàn bīn kè zhì wú hú qǐng zhī xiàn gāo mǒu chǎ yī xiāng jiàn wěi yǐ mǎi tián zhái yì zhě wèi shù píng rì háo mài yī dàn yì sòng bù hé ér qù wèi yí qiú tián gé shě yě. guò chí zhōu yǒu zài luò zhí zhī mìng nǎi yàn xí jū jiǔ jiāng mǎi tián yú fū qiǎn yuán zhī shàng xǐ jiā jū yān.
汪伯顏張浚王庶劉大中復職秦檜令臣寮上言王庶劉大中之罪遂再落職初庶離行朝皆不見賓客至蕪湖請知縣高某衩衣相見委以買田宅議者為庶平日豪邁一旦議訟不合而去未宜求田閣舍也。過池州有再落職之命乃宴席居九江買田於敷淺原之上徙家居焉。
wáng lún quán dōng jīng liú shǒu jiān zhī kāi fēng fǔ.
王倫權東京留守兼知開封府。
wáng xiàn dài huà lán gōng zuǒ fèng shǐ jīn guó zhì jīng shī yǐ jīn rén yǐ tuì dì ér qù lún suì quán dōng jīng liú shǒu jiān zhī kāi fēng fǔ xiān shì liú yù yǐ chén dōng ōu yáng chè zài jiàn yán zhī zhuāng shàng shū bèi zhū yú nán jīng shì nǎi rén xiào zhāng xún xǔ yuǎn shuāng miào zhī zhì jiàn miào yǔ yǐ sì zhī wěi fēng hóu jué zhì shì lún lìng huǐ qí gāo dà zé fèi qí sì.
王現代化藍公佐奉使金國至京師以金人已退地而去倫遂權東京留守兼知開封府先是劉豫以陳東歐陽澈在建炎之妝上書被誅於南京市乃亻效張巡許遠雙廟之制建廟宇以祀之偽封侯爵至是倫令毀其高大則廢其祀。
xī hé lù jīng lüè shǐ mù róng wěi pàn fù yú xià guó.
熙河路經略使慕容洧叛附於夏國。
mù róng wěi yǐ xī hé fù yú xià huán qìng lù jīng lüè shǐ zhào bīn zhuī jí yǔ wěi zhàn bài zhī fù xī hé lù wěi suì bēn xià guó zhāng zhōng fú zhōng yàn zì shì guī cháo yǐ. wěi huán zhōu rén zhāng jùn fù píng zhī bài zhǎn zhào zhé shí wěi bèi pàn.
慕容洧以熙河附於夏環慶路經略使趙彬追及與洧戰敗之復熙河路洧遂奔夏國張中孚中彥自是歸朝矣。洧環州人張浚富平之敗斬趙哲時洧背叛。
ér qù bīn zì yàn zhōng yuán zhōu rén liú qí shuài jīng yuán shí bīn wèi mù róng suǒ dài pàn qù.
而去彬字彥中原州人劉錡帥涇原時彬為慕容所紿叛去。
zhī quán zhōu lián nán fū shàng fēng shì lùn hé yì bù kě xìn.
知泉州連南夫上封事論和議不可信。
dé sān jīng hé nán dì sì shè tiān xià shè dào quán zhōu zhī zhōu lián nán fū yǐ wèi jīn rén sù chí jiān jì kǒng cháo tíng duò qí jiān móu gù xiè biǎo yǒu yuē: chén chí tuó xī qīng fēn fú nán hǎi miè zhe fān xuān zhī xiào gǎn wàng xiàn nà zhī zhōng suī yú shùn zhī shí èr zhōu xī jiē wú yǒu rán shāng yú zhī liù bǎi lǐ dāng niàn ěr qī mò zhī qí shì bì yǒu shì bù xìn qí rán qǐ qí rán gù zhī jì lái ér zé ān huò. qiě níng xǔ yǐ fù qū yǒu. ruò shí qí zhī shuō wú wàng hán lái ér zé ān huò. qiě níng xǔ yǐ fù qū yǒu. ruò shí qí zhī shuō wú wàng hán xìn zhī shī yuàn yì jiè yú bù yú shù miǎn yí yú hòu huǐ yún yún shì shí. yòu yǒu shèng zhǐ zhǐ huī bù dé dǐ chì dà jīn nán fū jì shàng fēng shì yuē: chén wén lǎo zi zhī yán yuē: bù xìn zhě wú yì xìn zhī. yòu wén kǒng zǐ zhī yán yuē: bù nì zhà bù yì bù xìn cǐ jiē dà shèng rén zhī yòng xīn bì xià nà jīn guó hé yì zhī yuē yǔn dǎo qí yán. yòu wén xìn bù zú yǒu bù xìn. yòu wén yán bù bì xìn wéi yì suǒ zài cǐ jiē shén shèng tōng biàn zhī dào yì yuē: jǐ zhě dòng zhī wēi chuán yuē: zhī jǐ qí shén hū! dà jīn sù xíng xiōng zhà gǎi zuò shàn yú xíng jì bǐ nián yǐ lái liǎng guó jiē duò qí shù zhōng dà gài bǐ yǐ hé yì chéng zhī cǐ yǐ hé yì shī zhī jīn bì xià guǒ tuī chì xīn xìn zhī yǐ qí gē hé nán zhī dì qián ēn zhī hū! chén zhī bì xià zhī jǐ yǒu bù xìn yě. hé yǐ yán zhī bǐng wǔ zhī huò fù mǔ xiōng dì liù gōng jiǔ zú xián bèi qū lǔ dǎi jīn shí sì nián rǔ mò dà yān shǐ tài shàng shèng gōng wú yàng suí suǒ gē dì quán ér guī zhī shí sì nián jī mí gé jué zhī hèn niàn zhī yóu. qiě xīn chāi dé zǐ gōng yóu bù zú wèi ēn dé tǔ dì gù hé zú yǐ wèi ēn hū! kuàng bì xià yú tài shàng yǒu zhōng tiān zhī hèn yú dà jīn yǒu bù gòng tiān zhī chóu fāng. qiě xǔ hái zǐ gōng xǔ hái yuān shèng liù gōng bǐ qí jì shí lǎo zi suǒ wèi jiāng yù qǔ zhī bì gù yǔ zhī bīng fǎ suǒ wèi bù zhàn ér qū rén bīng zhī shù yě. shuí bù nù fà chōng guān wò quán jué chǐ ér tòng fèn zāi! jiè shǐ de suǒ xǔ bǐ hé guó sǔn hàn wáng yǔ lǚ hòu yuē: shǐ zhào wáng yǒu tiān xià gù shǎo nǎi nǚ hū! chén qiè kǒng bì xià tiān xìng xiào tì fāng gǎn qí ēn suì wú wáng hè sī nù yuán zhěng gòng lǚ zhī zhì gài yòng xīn bù gāng zé sì zhī wěi mǐ jiāng shì suī yù duàn fà qǐng zhàn yǒu bù kě dé shuí wèi bì xià shǒu sì fāng zhě shì bì xià shí yú nián chǒng jiāng yǎng bīng dān cái xù lì zhī yì yī dàn jī yú xū kōng wú yòng zhī dì dào chí dà ā pěng shǒu ér fù zhī yǐ. xī tài zǔ huáng dì zhī nán zhēng yě. lǐ yù qiǎn qí chén xú xuàn cháo yú jīng shī xuàn yuē: yù yǐ xiǎo shì dà rú zi shì fù wèi yǒu guò shī nài hé jiàn fá tài zǔ yuē: ěr wèi fù zǐ wèi liǎng jiā kě píng ān zhī dà jīn zhī jì bù chū yú cǐ hū! qǐ wú tài zǔ xíng zhī ér bì xià bù wù zhě hū! xī táng gāo zǔ jiè bīng yú tū jué cháng chén shì zhī zhì xié lì wèi tài zōng suǒ qín hòu shì chēng zhī wèi yīng zhǔ bì xià kěn chū táng tài zōng xià zāi! chén fú jiàn shēng líng dài sòng jǐ èr bǎi nián lún jī jiā tǐ zhī ēn shì bì xià wèi qīn fù mǔ bù xìng jiù rǎn xīng shān zhī sú shì dà jīn shén yú chóu chóu hán yù yuē: pàn fù mǔ cóng chóu chóu fēi rén zhī qíng shān lún jī zhì cǐ sì shí yī zì mín qíng dà shān cǐ zì kě jiàn dà jīn, qǐ bù zhī zhī xī yē lǜ dé guāng zhī jī jìn yě. shù lǜ hòu cháng fēi zhī yuē: wú guó yòng yī hàn rén wèi zhǔ kě hū! dé guāng yuē: bù kě shù lǜ yuē: rán zé rǔ dé zhòng guó yì bù néng yǒu hòu bì yǒu huò huǐ wú jí yǐ. shān xī lǜ zhì cǐ wǔ shí èr zì xǔ hái zhī yuē ān zhī bù chū yú cǐ hū! shǐ dà jīn yòng shù lǜ zhī yán zé kě qiè wú tài zǔ zhī yán yòng zhī wú nǎi bù kě shì shuō yě. shān shǐ dà zhì cǐ èr shí wǔ zì bì xià shèng xìng gāo míng gù zhī zhī yǐ. zhī zhī zé bù xìn yì shěn yǐ. rán chén yóu bù néng wú yí zhě fú dú zhēng yuè wǔ rì shè wén yuē: jí yǔ nèi zhī gān gē. yòu fèng shèng zhǐ bù dé dǐ chì dà jīn rú cǐ zhí duò qí shù zhōng shǐ zhōng yì zhī shì jié shé ér bù dé shēn zhōng liáng zhī jiāng suō shǒu ér bù wèi yòng fàn zēng zhī shuō xiàng wáng yuē: tiān xià dà dìng yǐ. jūn wáng zì wèi zhī kě bù jiàn zāi! cǐ chén suǒ yǐ mèi sǐ shàng yè yú yǒu xiàn nà chén wén zhāng liáng wèi hàn wáng jiè qián zhù yǐ chóu yǐ chóu náo chǔ zhī quán móu wèi hàn wáng bù néng zhì xiàng wáng sǐ mìng jù yù xiào wǔ wáng xiū mǎ fàng niú jù chén tiān xià yóu shì gè guī shì qí zhǔ bì xià shuí yǔ qǔ tiān xià shěn rú zhào zhǐ chén kǒng jiāng shì jiě tǐ yú kuì shòu sàn rú zhāng liáng suǒ wèi shuí yǔ qǔ tiān xià zhě rán zé jì jiāng ān chū chén fāng bì hù shēn niàn bù jué dà xǐ yuē: hé nán zhī fù dài tiān shòu fēi rén lì chuán yuē: tiān yǔ bù qǔ fǎn shòu qí jiù shí zhì fú xíng fǎn shòu qí yāng. yòu yuē: jī bù kě shī yuàn bì xià yīn ér tú zhī dà shì jì yǐ. jìn wén bǐ guó xīn zhǔ yàn bīng nǎi yǒu cǐ yì chén wèi shǐ qí guǒ yǒu yàn bīng zhī xīn zhèng dāng chéng qí xiè ér jī zhī rú qí bù rán xiān fā zhì rén hòu fā zhì yú rén bì xià bì zhī suǒ jué zé yǐ. yì zhě. ruò yuē: qiáng ruò dà xiǎo yóu. qiě bù móu wèi yì qīng jǔ chén wén tāng yǐ qī shí lǐ wén wáng yǐ bǎi lǐ suǒ wèi zài dé bù zài zhòng hàn gāo zǔ yǐ tíng zhǎng chú qín bào táng gāo zǔ yǐ yī lǚ qǔ gū suí guāng wǔ jiē shí èr dì zhī tǒng ér qǐ zì dān wēi yǐ zhì zhōng xìng jīn bì xià fù hé nán zhī dì shí yǐ shèng jì shèng rì xīn. yòu xīn tǐng zhēn zhǔ zhī zī yīng dì wáng zhī yùn liù shī fāng zhāng jiù mín xié lì yì. yòu duō zhù zhī zhì cǐ chén suǒ yǐ yuàn bì xià yīn ér tú zhī yě. chén wén bì xià fāng qiǎn shì cóng zōng chén zhī yè zōng miào líng qǐn jiāng qīn jiàn gōng shì zhī hé shǔ líng qǐn zhī dào jué cǐ zhèng shī rén fǎng huáng bù rěn qù zhī shí yě. kǒng yǒu fú lǎo xié yòu gǎn qì ér tīng zhào zhě shǎo zhě zhī kū kū qí fù yǔ xiōng yě. lǎo zhě zhī kū kū qí zi yě. xì xiào shén yú liè zì zhǎng gē guò yú tòng kū tòng kū tiān dì rì yuè yì bì wèi zhī yù cǎn yù jié bì xià wén zhī zhuī dào qí yīn shì shuí zhī guò yú yǔ hái dì shú shǎo shú duō ér wǒ hé nán zhī mín hé chì bǎi wàn xī zhě lè shēng jīn rì xiào sǐ yīn mín zhī yù běi xiǎng wèi bǎi xìng qǐng mìng ér yǐ wáng shī jiǎ bīng zhī zhòng suí zhī cǐ jiē jīng ruì yuàn zhàn zhī shī bǐ jiē bēi gē gǎn tòng zhī shì hé nán qǐ ér hé běi yīng jiǎn shí hú jiāng yǐ yíng wáng shī mèng zǐ zhī yán yú jīn yǒu yàn kuàng shì zhī jǔ bù yuē ér tóng cǐ chén suǒ yǐ yuàn bì xià yīn ér tú zhī yě. chén píng jū cháng wèi bù fù zhōng yuán tóng bù kě yǐ lì zōng shè bù yǒu sì hǎi zé bù kě yǐ zi wàn mín jīn yǒu jī huì suì dé hé nán guī wǒ shǒu wěi tóng.
得三京河南地肆赦天下赦到泉州知州連南夫以為金人素持奸計恐朝廷墮其奸謀故謝表有曰:臣持橐西清分符南海蔑著藩宣之效敢忘獻納之忠雖虞舜之十二州昔皆吾有然商於之六百里當念爾欺莫知其是必有是不信其然豈其然固知既來而則安或。且甯許以負曲有。若食其之說無忘韓來而則安或。且甯許以負曲有。若食其之說無忘韓信之師願益戒於不虞庶免貽於後悔云云是時。又有聖旨指揮不得底斥大金南夫繼上封事曰:臣聞《老子》之言曰:不信者吾亦信之。又聞孔子之言曰:不逆詐不億不信此皆大聖人之用心陛下納金國和議之約允蹈其言。又聞信不足有不信。又聞言不必信唯義所在此皆神聖通變之道《易》曰:幾者動之微《傳》曰:知幾其神乎!大金素行兇詐(改作善於行計)比年以來兩國皆墮其術中大概彼以和議成之此以和議失之今陛下果推赤心信之以其割河南之地前恩之乎!臣知陛下知幾有不信也。何以言之丙午之禍父母兄弟六宮九族咸被驅虜逮今十四年辱莫大焉使太上聖躬無恙隨所割地全而歸之十四年羈縻隔絕之恨念之猶。且心拆得梓宮猶不足為恩得土地顧何足以為恩乎!況陛下於太上有終天之恨於大金(有不)共天之讎方。且許還梓宮許還淵聖六宮彼其計實《老子》所謂將欲取之必固與之兵法所謂不戰而屈人兵之術也。誰不怒髮衝冠握拳嚼齒而痛憤哉!借使得所許彼何國損漢王語呂后曰:使趙王有天下顧少乃女乎!臣竊恐陛下天性孝悌方感其恩遂無王赫斯怒爰整共旅之志蓋用心不剛則四肢委靡將士雖欲斷髮請戰有不可得誰為陛下守四方者是陛下十餘年寵將養兵殫財蓄力之意一旦積於虛空無用之地倒持大阿捧手而付之矣。昔太祖皇帝之南征也。李煜遣其臣徐鉉朝於京師鉉曰:煜以小事大如子事父未有過失柰何見伐太祖曰:爾謂父子為兩家可平安知大金之計不出於此乎!豈吾太祖行之而陛下不悟者乎!昔唐高祖借兵於突厥嘗臣事之至頡利為太宗所擒後世稱之為英主陛下肯出唐太宗下哉!臣伏見生靈戴宋幾二百年淪肌浹體之恩視陛下為親父母不幸舊染腥膻之俗視大金甚於仇讎韓愈曰:叛父母從仇讎非人之情(刪淪肌至此四十一字)民情大(刪此字)可見大金,豈不知之昔耶律德光之擊晉也。述律後嘗非之曰:吾國用一漢人為主可乎!德光曰:不可述律曰:然則汝得中國亦不能有後必有禍悔無及矣。(刪昔律至此五十二字)許還之約安知不出於此乎!使大金用述律之言則可竊吾太祖之言用之無乃不可是說也。(刪使大至此二十五字)陛下聖性高明固知之矣。知之則不信亦審矣。然臣猶不能無疑者伏讀正月五日赦文曰:戢宇內之干戈。又奉聖旨不得底斥大金如此直墮其術中使忠義之士結舌而不得伸忠良之將縮手而不為用范增之說項王曰:天下大定矣。君王自為之可不鑒哉!此臣所以昧死上謁愚有獻納臣聞張良為漢王借前箸以籌以籌撓楚之權謀為漢王不能制項王死命遽欲效武王休馬放牛具陳天下游士各歸事其主陛下誰與取天下審如詔旨臣恐將士解體魚潰獸散如張良所謂誰與取天下者然則計將安出臣方閉戶深念不覺大喜曰:河南之復殆天授非人力《傳》曰:天與不取反受其咎時至弗行反受其殃。又曰:機不可失願陛下因而圖之大事濟矣。近聞彼國新主厭兵乃有此議臣謂使其果有厭兵之心正當乘其懈而擊之如其不然先發制人後發制於人陛下必知所決擇矣。議者。若曰:強弱大小猶。且不侔未易輕舉臣聞湯以七十里文王以百里所謂在德不在眾漢高祖以亭長除秦暴唐高祖以一旅取孤隋光武接十二帝之統而起自單微以至中興今陛下復河南之地實以聖繼聖日新。又新挺真主之姿應帝王之運六師方張舊民協力抑。又多助之至此臣所以願陛下因而圖之也。臣聞陛下方遣侍從宗臣祗謁宗廟陵寢將親見宮室之禾黍陵寢之盜掘此正詩人仿徨不忍去之時也。恐有扶老攜幼感泣而聽詔者少者之哭哭其父與兄也。老者之哭哭其子也。戲笑甚於裂眥長歌過於慟哭慟哭天地日月亦必為之郁慘鬱結陛下聞之追悼其因是誰之過歟與還地孰少孰多而我河南之民何啻百萬昔者樂生今日效死因民之欲北響為百姓請命而以王師甲兵之眾隨之此皆精銳願戰之師彼皆悲歌感慟之士河南起而河北應簡食壺漿以迎王師孟子之言於今有驗曠世之舉不約而同此臣所以願陛下因而圖之也。臣平居嘗謂不復中原同不可以立宗社不有四海則不可以子萬民今有機會遂得河南歸我首尾同。
tǐ, qǐ bù zhōng yīng dà hé ān dé ér xián duàn zāi! cǐ chén suǒ yǐ yuàn bì xià yīn ér tú zhī yě. chén fú yǎng bì xià yīng wǔ tiān zòng xiào dì xìng chéng fǔ jiān yùn yú yī jì lái hé yì yú cǐ shí rán bù zhī bì xià yuàn wèi yīng wǔ zhǔ hū! yuàn wèi xiào tì zhǔ hū! chén xī shǒu jiàn yè huò wàng qīng guāng shǒu wèi bì xià chén yáo shùn zhī dào fēi wèi chuí yī gǒng shǒu zuò shì rén mín ér míng yáo shùn yě. yuàn bì xià xiào hàn gāo zǔ táng tài zōng zhī yīng wǔ bài róng dí yíng fù mǔ shān cǐ liù zì gǎi zuò qǔ luàn wǔ wáng yǐ chéng yáo shùn zhī dào yě. jīn bì xià fǔ shǒu hé róng gǎi zuò yì hé duān wèi fù xiōng shì xiào tì jì rú cǐ chén yuàn bì xià shèng jī yīng biàn tiǎn jiān chǒu lǔ gǎi zuò xí juǎn liǎng hé xuě zǔ zōng zhī sù fèn kuò tiān dì zhī yāo fēn yīng wǔ. yòu rú cǐ shǐ tiān xià wàn shì jiē yǎng bì xià shèng ér bù kě zhī zhī shén yǐ. yuè hàn táng zhī suǒ wèi xiào tì yīng wǔ gù bù chuán dǎo wěi zāi! qí rú yīng biàn yú ěr mù zhī qián huò. qiě jīng yíng yú nián suì zhī hòu jiē zài bì xià xióng duàn rú chén zhe guī ér jué qī rì yuè ér yǐ chén yóu chí zhī xī lǐ bó shàng píng zéi sān cè gōng bù shī yú zhàn bù shī shǒu gù hé nán yǐ lián hé běi sān cè jù cún nǎi gǎn yǐ xiàn ōu yáng xiū rì shì tú jiàn zhōu shī zhī chū hé sù ér bù zhī shù lǜ yǒu kě qǔ zhī jī yě. shì shí shù lǜ yǐ wèi zhōu shī suǒ qǔ shì hàn gù dì bù zú gù yě. rán zé shí sì zhōu zhī gù dì jiē kě zhǐ huī ér qǔ yǐ. shǐ xīn zhǔ guǒ yǒu yàn bīng zhī xīn shì biàn lèi cǐ chén qū qū zhī xīn fā yú zhōng fèn. ruò wèi bù shí dà tǐ bù xǐng jǐ shì yù táo wàn sǐ zhī zuì níng néng gāo fēi yuǎn zǒu bù zài rén jiān hū! fāng jīn táng xià yǒu qí lǎo shuò fǔ kǔn wài yǒu liáng jiāng qí bīng gèng qǐ ruì cí fù zhī gōng yì shú jì ér xíng zhī chén bù shèng zhàn hàn dài zuì zhī zhì.
體,豈不中應大河安得而閒斷哉!此臣所以願陛下因而圖之也。臣伏仰陛下英武天縱孝弟性成撫艱運於一紀來和議於此時然不知陛下願為英武主乎!願為孝悌主乎!臣昔守建鄴獲望清光首為陛下陳堯舜之道非謂垂衣拱手坐視人民而名堯舜也。願陛下效漢高祖唐太宗之英武敗戎狄迎父母(刪此六字改作取亂侮亡)以成堯舜之道也。今陛下俯首和戎(改作議和)端為父兄是孝悌既如此臣願陛下乘機應變殄殲醜虜(改作席捲兩河)雪祖宗之宿憤擴天地之妖氛英武。又如此使天下萬世皆仰陛下聖而不可知之神矣。越漢唐之所謂孝悌英武顧不傳導偉哉!其如應變於耳目之前或。且經營於年歲之後皆在陛下雄斷如陳著龜而決期日月而已臣猶遲之昔李渤上平賊三策攻不失虞戰不失守固河南以連河北三策具存乃敢以獻歐陽修日世徒見周師之出何速而不知述律有可取之機也。是時述律以謂周師所取是漢故地不足顧也。然則十四州之故地皆可指揮而取矣。使新主果有厭兵之心事變類此臣區區之心發於忠憤。若謂不識大體不省幾事欲逃萬死之罪甯能高飛遠走不在人間乎!方今堂下有耆老碩輔閫外有良將奇兵更乞睿慈付之公議熟計而行之臣不勝戰汗待罪之至。
hú běi jīng xī xuān fǔ shǐ yuè fēi shàng biǎo xiè shè.
湖北京西宣撫使岳飛上表謝赦。
dé sān jīng hé nán dì sì shè hú běi xuān fǔ shǐ yuè fēi jù biǎo chén qìng yuē: jiù xiào yún: yǐ jīn tuó zú biān xiào guān shí zhì biàn yǎng shèng zhé zhī hóng guī shàn shèng bù zhēng shí dì wáng zhī miào suàn niàn cǐ jiān nán zhī jiǔ gū cóng hé hǎo zhī yí ruì zé dàn fū yú qíng xū yuè qiè yǐ lóu jìng xiàn yán yú hàn dì wèi jiàng fā cè yú jìn hóu jiē méng mò wèi gān kǒu xuè yóu zài é qū nán mù zhī mǎ xuán xìng běi fá zhī shī gài yí lǔ gǎi zuò dí měi bù qíng ér quǎn yáng gǎi zuò rén duō wú xìn mò shǒu jīn shí zhī yuē nán chōng xī hè zhī qiú tú zàn ān ér jiě dào xuán yóu zhī kě yě. gù zhǎng lǜ ér zūn zhōng guó qǐ qí rán hū! gōng wéi huáng dì bì xià dà dé yǒu róng shén wǔ bù shā tǐ gān zhī jiàn xíng xùn zhī quán wù hé zhòng yǐ ān mín nǎi jiǎng xìn ér xiū mù yǐ jiàn hái yú jìng tǔ xiǎng xǐ jiàn qí wēi yí chén xìng yù míng shí huò dǔ shèng shì shēn jū jiāng kǔn gōng wú bǔ yú juān āi kǒu sòng zhào shū miàn yǒu cán yú jūn lǚ shàng zuò cōng míng ér guò lǜ tú huái yóu yù yǐ zhì yí wèi wú shì ér qǐng hé zhě móu kǒng rè chù lǐ cí ér yì bèi zhě jìn yuàn dìng móu ér quán shèng qī shōu dì yú liǎng hé tuò shǒu yàn yún: zhèng yù fù chóu ér bào guó shì xīn tiān dì dāng lìng qǐ shǒu yǐ chēng fān.
得三京河南地肆赦湖北宣撫使岳飛具表陳慶曰:(舊校云:以金陀卒編校)觀時制變仰聖哲之宏規善勝不爭實帝王之妙算念此艱難之久姑從和好之宜睿澤誕敷輿情胥悅竊以婁敬獻言於漢帝魏絳發策於晉侯皆盟墨未乾口血猶在俄驅南牧之馬旋興北伐之師蓋夷虜(改作敵每)不情而犬羊(改作人多)無信莫守金石之約難充谿壑之求圖暫安而解倒懸猶之可也。顧長慮而尊中國豈其然乎!恭惟皇帝陛下大德有容神武不殺體乾之健行巽之權務和眾以安民乃講信而修睦已漸還於境土想喜見其威儀臣幸遇明時獲睹盛事身居將閫功無補於涓埃口誦詔書面有慚於軍旅尚作聰明而過慮徒懷猶豫以致疑謂無事而請和者謀恐熱處理辭而益備者進願定謀而全勝期收地於兩河唾手燕云:正欲復仇而報國誓心天地當令稽首以稱藩。
yí shǐ yuē: biǎo cí fēi mù shǔ zhāng jié fū zhī wén yě. jié fū zì zi hēng hé shuò rén háo mài shàng qì jié qín guì jiàn zhī qiè chǐ.
遺史曰:表詞飛幕屬張節夫之文也。節夫字子亨河朔人豪邁尚氣節秦檜見之切齒。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn yī bǎi jiǔ shí èr jiào kān jì.
※卷一百九十二校勘記。
liú guāng shì kěn cí shǎn xī xuān fǔ shǐ xǔ zhī tuō cǐ shí èr zì yīng jiē yú yáng yí zhōng jiā tài wèi bǎo chéng jūn jié dù shǐ xià fū shì ér xián yí yóu yù zhòng móu yīng zuò fū shì shì ér zāng zhī yóu jí zhòng dié wù wèi hé hǎo zhī kě yǐ wú lǜ ér sī huàn yù fáng cháng. ruò dí rén zhī zhì yě. wù shì dú duàn zhī kě yǐ chéng wù tuō ér sī zhì cǐ èr shí yī zì dāng shí jié tiān xià zhī lì yǐ tǎng zhī tǎng wù zuò shǎng yì zhě wèi shù wèi wù zuò wèi qín guì jiàn zhī qiè chǐ jiàn yīng zuò dú.
劉光世懇辭陝西宣撫使許之(脫此十二字應接於楊沂中加太尉保成軍節度使下)夫事而咸宜猶欲眾謀(應作夫事是而臧之猶即眾諜)勿謂和好之可以無慮而思患預防常。若敵人之至也。勿恃獨斷之可以成物(脫而思至此二十一字)當時竭天下之力以儻之(儻誤作賞)議者謂庶(謂誤作為)秦檜見之切齒(見應作讀)。