strong qiè zhuàn xīn suī qiǎo wán bì jì yóu shén strong
竊篆心雖巧 完璧計尤神
rèn xí cáng gē, chài fēng yǒu dú, bù yì nán fáng. pín xiào qīng tóu, wēi quán xià dǎi, zì rě qiǎng rǎng. yīng xióng hǎo zì zhēn liàng, měng rán xū fèn gāng cháng. lǐ pò róu qíng, lì xiāo huān ài, qiān gǔ míng fāng.
衽席藏戈,蠆蜂(有)毒,不意難防。嚬笑輕投,威權下逮,自惹搶攘。英雄好自斟量,猛然須奮剛腸。理破柔情,力消歡愛,千古名芳。
liǔ shāo qīng
《柳稍青》
lì dài cháng yīn nǚ sè bài wáng, gù bǎ nǚ sè bǐ zuò bīng, dào shì nǚ róng. wǒ dào: nèi zhèng bù chū hú, nǚ rén gàn dé shén shì? ruò lùn rú jīn zuò guān, néng bō xuē wǒ guān zhí, bài huài wǒ xíng yì, yǒu yī zhǒng nán róng. nán róng shì shén me? shì rú jīn mén zi. zhè xiē rén chū lái shì xiǎo rén jiā ér zi, bù dà dú shū xiǎo dé dào lǐ, ǒu rán kuī dé zhè liǎn ér yǒu xiē guāng jǐng, biàn nòng rù yá mén. wèi dé shí shí jié, xiāng yǔ shàng děng shì shū shǒu wài láng, zuò zhè fù nì liǎn, ái tā xiē jiǔ shí xià děng shì zào lì jiǎ shǒu, zuò zhè gè hòu tíng, piàn tā yín zi. ěr duǒ lǐ tīng de, dōu shì jiān jiǎo mán guān zuò bì huà yǎn jīng lǐ jiàn de, dōu shì guǐ zhà shuō huǎng piàn qián shì. dàn zhǐ shì chū jìn yá mén, dǎn xiǎo pà dǎ, bì jìng xiǎo xīn, bù guò yǔ jiào fū fēn jǐ fēn yā bǎo rèn bǎo qián yǔ jiān shàng yuán dì qián qiú jiàn de, piàn tā gè bāo ér, yě bù huài shì. cháng kǒng zuò guān de xǐ tā de yán sè, kě yǐ gōng dé wǒ wán nòng yuè tā de xìng gé, kě yǐ shùn dé wǒ shǐ lìng biàn bǎ tā zuò gè fù xīn. zhè fān tā bǎ nà yī tuán jiān zhà cáng zài biāo zhì yán sè lǐ biān yī duàn xiōng è cáng zài wēn hé tǐ dù lǐ miàn. zài táng shàng hái cún nǐ xiē tǐ miàn, yī tuì tā jiù zuò shàng xiē jiāo chī, chā zuǐ bāng chèn, wǒ hái wù xìn tā nián jì xiǎo méi dǎn, bù gǎn huài wǒ de shì. bǎ tā jìng dòu yǐ shú, yǔ yì yǐ chéng, qǐ chū hái jiǎ wǒ de wēi shì piàn rén, hòu lái jìng dào wǒ wēi shì nòng wǒ, mài pái pī zhuàng, jìn zhì guò lóng, zhuàng mù zhōng, wú suǒ bù zhì. zhè fān bǎ yī gè bàn shēng dēng chuāng xīn kǔ, dōu duàn sòng zài tā shǒu lǐ le. gù yǒu shí de dào tā, yě xū liú xīn jià yù, bù kě hū tā. wǒ qiě dào yī gè yǐ wǎng de shì.
歷代常因女色敗亡,故把女色比做兵,道是女戎。我道:「內政不出壺」,女人幹得什事?若論如今做官,能剝削我官職,敗壞我行誼,有一種男戎。男戎是什麼?是如今門子。這些人出來是小人家兒子,不大讀書曉得道理,偶然虧得這臉兒有些光景,便弄入衙門。未得時時節,相與上等是書手、外郎,做這副膩臉,捱他些酒食;下等是皂隸、甲首,做這個後庭,騙他銀子。耳朵里聽的,都是奸狡瞞官作弊話;眼睛裡見的,都是詭詐說謊騙錢事。但只是初進衙門,膽小怕打,畢竟小心,不過與轎夫分幾分押保、認保錢與監上員遞(錢)求見的,騙他個包兒,也不壞事。嘗恐做官的喜他的顏色,可以供得我玩弄;悅他的性格,可以順得我使令;便把他做個腹心。這番他把那一團奸詐藏在標緻顏色裡邊;一段兇惡藏在溫和體度裡面。在堂上還存你些體面,一退他就做上些嬌痴,插嘴幫襯,我還誤信他年紀小沒膽,不敢壞我的事。把他徑竇已熟,羽翼已成,起初還假我的威勢騙人,後來竟盜我威勢弄我,賣牌、批狀,浸至過龍,撞木鐘,無所不至。這番把一個半生燈窗辛苦,都斷送在他手裡了。故有識的到他,也須留心駕馭,不可忽他。我且道一個已往的事。
wǒ cháo cháng zhōu wú xī xiàn, yǒu yī gè mén zi, xìng zhāng míng jì liáng, tā fù qīn shì yī gè mài cài de, shēng xià tā lái, dào yě yī biǎo rén cái, liù qī suì shí, jiā lǐ yě céng dú liǎng jù shū, dào le shí sì wǔ suì, yuè jué shēng de hǎo:
我朝常州無錫縣,有一個門子,姓張名繼良,他父親是一個賣菜的,生下他來,倒也一表人材,六、七歲時,家裡也曾讀兩句書,到了十四、五歲,越覺生得好:
shuāng móu de de níng qiū shuǐ, liǎn jiāo wǎn wǎn hé huā ruǐ.
雙眸的的凝秋水,臉嬌宛宛荷花蕊。
liǔ méi hù chǐ jué yāo yán, guàn yù què yí chén rú zǐ.
柳眉瓠齒絕妖妍,貫玉卻疑陳孺子。
qià yě yǒu hǎo xiē shēn fèn, qiǎn pín dī xiào, qiào yǔ xié shēn, hán qíng nòng tài, zuò yì liáo rén, shì yuàn yí xiū, yòu pín pín jù kè:
恰也有好些身分,淺顰低笑,俏語斜身,含情弄態,作意撩人,似怨疑羞,又頻頻拒客:
xǐ yǐ lèi wú gǔ, jiāo chī dà yǒu xīn.
徙倚類無骨,嬌痴大有心。
yí tuī fù yí jiù, gè lǐ jù qíng shēn.
疑推復疑就,個裡具情深。
kě xī yī gè biāo jué de xiǎo sī, yě dào jué shí nián shì, dàn chù fēi qí dì, yě bù guò yǔ xiē shì jǐng sú liú, yóu shí de guāng gùn, dōng āo xī kào, zhuàn tā jǐ fēn qián bà le. bù liào shí wǔ suì shàng niáng wáng, shí liù suì shàng yé sǐ, zhè yàng rén jiā, chuān zài shēn shàng, chī zài dù lǐ, yǒu shén jiā shì? què yě yī pín chè gǔ. kuàng qiě diē qīn niáng juàn dōu wú, nǎ lǐ dé rén zhào guǎn? chuān yī lǐng bù qīng bù lán hǎi qīng, zhe yī shuāng bù hēi bù bái shuǐ wà, tuō yī shuāng dào gēn xié, jiù shì rú huā sì yù yán sè, yě xiǎn bù chū le. fáng qián méi dé chū, sān cān méi rén zhǔ, biàn yě ái zài yī gè péng yǒu jiā lǐ. bù qī zhè péng yǒu shì yǒu qī xiǎo de, tā jiā pó jiàn tā liǎn sè ér yǒu xiē fēng yàn, yě shì yí xīn. bù miǎn gāo xìng shí yě gàn xiē gōu dāng ér, zhāng jì liáng bù hǎo jù dé, qiǎn fáng zhǎi wū, zǎo yǐ bèi tā zhī jué, cháng zài lǐ biān nán nán mà dào: méi lián chǐ, shàng mén còu! qīng tóu bái liǎn hǎo hòu shēng, ái zài rén jiā, bù rú wǒ dào niáng jiā qù, ràng nǐ men yī kē yī kuài! yòu qù mà zhè jiā gōng dào: zǎo yǒu tā, bù xiāo tǎo dé wǒ, méi lián méi chǐ, bǎ xián fàn yǎng xián rén! jiù chá bù chéng chá, fàn bù chéng fàn, bù kěn ná chū lái, hái ráo shàng xǔ duō xù guā. zhāng jì liáng yě lì shēn bú zhù, zhè péng yǒu yě nán liú dé. yòu ái dào yī jiā péng yǒu, xǐ shì guāng gùn, rì jiān bǐ cǐ zuò xiē chá fàn ér guò rì, yè jiān shì fū fù bān. zhǐ shì zhè rén qiě huì chī guǎ cù. zhāng jì liáng zài qióng, yě biàn chèn zhe nián jì, làn xiāng chù jǐ gè, tā zhī dé biàn xún nào, yòu ān bù dé shēn. kuī dé gè péng yǒu dào: xī shān sì yuè gōng, pō hǎo cǐ dào, bù ruò wǒ jiàn nǐ zài nà biān qī shēn. biàn lǐng tā qù sì zhōng jiàn yuè gōng, dào: wǒ zhè biǎo dì shí liù suì, fù mǔ shuāng wáng, yào zài shàng tì chū jiā, wǒ tè sòng lái.
可惜一個標絕的小廝,也到絕時年事,但處非其地,也不過與些市井俗流,游食的光棍,東凹西靠,賺他幾分錢罷了。不料十五歲上娘亡,十六歲上爺死,這樣人家,穿在身上,吃在肚裡,有什家事?卻也一貧徹骨。況且爹親、娘眷都無,哪裡得人照管?穿一領不青、不藍海青,着一雙不黑、不白水襪,拖一雙倒跟鞋,就是如花似玉顏色,也顯不出了。房錢沒得出,三餐沒人煮,便也捱在一個朋友家裡。不期這朋友是有妻小的,他家婆見他臉色兒有些豐艷,也是疑心。不免高興時也幹些勾當兒,張繼良不好拒得,淺房窄屋,早已被他知覺,常在裡邊喃喃罵道:「沒廉恥,上門湊!青頭白臉好後生,捱在人家,不如我到娘家去,讓你們一窠一塊!」又去罵這家公道:「早有他,不消討得我,沒廉沒恥,把閒飯養閒人!」就茶不成茶,飯不成飯,不肯拿出來,還饒上許多絮聒。張繼良也立身不住,這朋友也難留得。又捱到一家朋友,喜是光棍,日間彼此做些茶飯兒過日,夜間是夫婦般。只是這人且會吃寡醋。張繼良在窮,也便趁着年紀,濫相處幾個,他知得便尋鬧,又安不得身。虧得—個朋友道:「錫山寺月公,頗好此道,不若我薦你在那邊棲身。」便領他去寺中見月公,道:「我這表弟十六歲,父母雙亡,要在上剃出家,我特送來。」
yuè gōng dào: wǒ tú dì zì yǒu, tú sūn méi yǒu, děng tā zuò wǒ tú sūn bà! jiù liú zài sì zhōng. zhè zhāng jì liáng, rén shì gè jí huì dé de, què yòu hǎo wēn xìng ér, mì de yuè gōng hún dōu méi, tì tā zuò yī fú, zuò hǎi qīng. zì gǔ dào: rén yào yī zhuāng, mǎ yào ān zhuāng. zhè yī zhuāng shù, biàn nòng dé jué hǎo le.
月公道:「我徒弟自有,徒孫沒有,等他做我徒孫罷!」就留在寺中。這張繼良,人是個極會得的,卻又好溫性兒,密得月公魂都沒,替他做衣服,做海青。自古道:「人要衣裝,馬要鞍裝。」這一裝束,便弄得絕好了。
yě shì tā gāi fā jī, běn xiàn hé zhī xiàn, hū yī rì qǐng yī gè tóng nián yóu xī shān. zhè hé zhī xiàn shì gè jí hǎo nán fēng, yǎn jīng lǐ jiàn bù dé rén de, zài xiàn lǐ lì shū zào kuài, yǒu fèn mó yàng de, biàn yī qí lái, kǔ méi gè dāng yì de.
也是他該發跡,本縣何知縣,忽一日請一個同年游錫山。這何知縣是個極好男風,眼睛裡見不得人的,在縣裡吏、書、皂、快,有分模樣的,便一齊來,苦沒個當意的。
zhè shí tóng nián shàng wèi lái, tā dú zuò shèn shì wú liáo, ǒu rán jiàn zhāng jì liáng yī yǐng, tā jiàn shì gè bā tóu, biàn dào: shén me rén?
這時同年尚未來,他獨坐甚是無聊,偶然見張繼良一影,他見是個扒頭,便道:「什麼人?」
jiào guò lái wèn shí, shì běn sì xíng tóng.
叫過來問時,是本寺行童。
hé zhī xiàn dào: bù xìn hé shàng yǒu zhè děng zào huà, wǒ lǎo yé yī xiàng xún bù chū yī gè rén!
何知縣道:「不信和尚有這等造化,我老爺一向尋不出一個人!」
wèn tā: yǒu fù xiōng me?
問他:「有父兄麼?」
dào: méi yǒu. nà dá yīng de shēng ér jiāo xì, yī fā dòng rén.
道:「沒有。」那答應的聲兒嬌細,一發動人。
jiù dào: nǐ míng rì dào xiàn fú shì wǒ bà, wǒ lìng yǎn kàn nǐ! tā zì chī jiǔ qù le.
就道:「你明日到縣伏侍我罷,我另眼看你!」他自吃酒去了。
yuè gōng dé zhī, shèn shì bù kuài huó, dào: zěn me bèi tā kàn jiàn le? fù mǔ guān xū kàng tā bù dé. liǎng gè xù bié le yī yè, zhǐ de sòng tā jìn xiàn, fēn fù jiào tā: xiǎo xīn fú shì, xián xiá shí yě lái kàn wǒ yī kàn.
月公□□(得知),甚是不快活,道:「怎麼被他看見了?父母官須抗他不得。」兩個敘別了一夜,只得送他進縣,吩咐叫他:「小心伏侍,閒暇時也來看我一看。」
yī jìn yá mén, hé zhī xiàn dào: nǐ jiā zhōng wú rén, nǐ jiù zài hòu táng cè biān wǒ shū fáng zhōng xiē luò.
一進衙門,何知縣道:「你家中無人,你就在後堂側邊我書房中歇落。」
běn rì jiù shì, tā shì guàn de, méi shén wèi suō, hái yǒu nèi xiē mèi tài. hé zhī xiàn jiù yě zhe le mí, zhe kù shàng yǔ tā zuò yī fú, hún shēn dōu huàn le xì líng, měi rì tuì táng, dìng yào zài shū fáng zhōng yǔ tā pán huán bàn rì, cái jìn sī yá.
本日就試,他是慣的,沒什畏縮,還有那些媚態。何知縣就也着了迷,着庫上與他做衣服,渾身都換了細綾,每日退堂,定要在書房中與他盤桓半日,才進私衙。
tā yuán shí liǎng gè zì, xīn lǐ jí líng qiǎo, fán yī yīng jǐn yào wén shū cí zhuàng jiǎn zhá, zhe tā shōu de, wèn qǐ dōu ná dé lái, yuè fā xǐ tā yǒu cái. yòu dào tā méi yǒu qīn juàn, méi rén yǔ tā dōu lǎn gōng shì yòu xiàng zài hé shàng sì lǐ, wèi miǎn xiǎo dé zài yá mén zuò bì kuàng qiě yòu zài hòu táng xiē luò, zì jǐ bù shí jiào zài shēn biān, yě méi rén guān tōng fán shì tuō tā zuò fù xīn, jiào tā xún fǎng. bù zhī zhè yá mén zhōng, shū lì zào jiǎ jí huì zuān, wǒ yòng zhǔ wén, tā jiù zuān zhǔ wén, wǒ yòng jiā rén, tā jiù zuān jiā rén zhè fān yòng gè mén zi, zì rán xún mén zi. yǒu nà shāo lěng zào de, bù céng yǒu shì xún tā, xiān lái xiāng chù tā, qǐng jiǔ sòng lǐ, zhǐ jiǎn xiǎo guān xǐ huān de xiāng náng shàn zi hàn jīn zhī lèi sòng lái, jié shí tā zuò gè kào shān. yǒu nà lín kě jué jǐng de, yào zuò zhè jiàn, dà kuài sāi lái, yào tā cuān duō. zào jiǎ yào mǎi pái tǎo chà, shū lì yào tǎo chéng xíng, jiàn jiàn dōu lái cóng tā. nèi zhōng yě yǒu jǐ gè qī tā bào chū lóng, piàn tā, shí liǎng gōng shì zuò wǔ liǎng jiǎng, yòu yǒu nà tǎo hǎo de, yòu qù duì tā jiǎng, dào zhè jiàn shì bì jìng yào kuò tā duō shǎo, zhè jiàn shì bú dào duō shǎo bú yào yǔ tā zuò, tā bù guāi de yě jiào huì le. kuàng qiě tā yuán shì gè guāi de rén. dàn shì guān kàn sān rì lì, lì kàn sān rì guān. guān ruò bù liú xiē yán sè, bù kāi gè kòng xì bǎ tā, tā yě bù gǎn rù záo.
他原識兩個字,心裡極靈巧,凡一應緊要文書、詞狀、簡札,着他收的,問起都拿得來,越發喜他有才。又道他沒有親眷,沒人與他兜攬公事;又向在和尚寺里,未免曉得在衙門作弊;況且又在後堂歇落,自己不時叫在身邊,也沒人關通;凡事托他做腹心,叫他尋訪。不知這衙門中,書吏、皂甲極會鑽,我用主文,他就鑽主文,我用家人,他就鑽家人;這番用個門子,自然尋門子。有那燒冷灶的,不曾有事尋他,先來相處他,請酒、送禮,只撿小官喜歡的香囊、扇子、汗巾之類送來,結識他做個靠山。有那臨渴掘井的,要做這件,大塊塞來,要他攛掇。皂甲要買牌討差,書吏要討承行,漸漸都來叢他。內中也有幾個欺他暴出龍,騙他,十兩□(公)事做五兩講,又有那討好的,又去對他講,道這件(事)畢竟要括他多少,這件事不到多少不要與他做,他不乖的也教會了。況且他原是個乖的人。但是「官看三日吏,吏看三日官。」官若不留些顏色,不開個空隙把他,他也不敢□□(入鑿)。
xiān shì yī gè hé zhī xiàn, yīn tā jiǎ lǎo shí, wèn tā shì zài bù qīng yì huí fù, cè biān diǎn liǎng jù, jí zhōng qiào, biàn xǐ tā, yào tái jǔ tā. yī rì qiān zhe yī zhāng rén mìng pái, duì zhāng jì liáng dào: zhè chāi shǐ shì hǎo chà, nǐ qù, nǎ gè yào de, nǐ yào tā wǔ liǎng yín zi, qiān yǔ tā.
先是一個何知縣,因他假老實,問他事再不(輕易)回復,側邊點兩句,極中竅,便喜他,要抬舉他。一日僉着一張人命牌,對張繼良道:「這差使是好差,你去,哪個要的,你要他五兩銀子,僉與他。」
yī gè zào lì mò yòng zhī dé, jiù shì wǔ liǎng shí yín lái tǎo, zhèng yǔ zhāng jì liáng shuō, yī gè zào lì wèi kuāng, yī gè yǎn sè, zhāng jì liáng biàn huí mò yòng dào: shǎo, zhè biān wèi kuāng jiù shì wǔ liǎng jiǔ chéng yín dì qù. zhāng jì liáng jiàn guāng jǐng kě juān, dào yào shí liǎng, wèi kuāng biàn kěn jiā yī liǎng. zhè biān yī gè lǐ lián, máng yāng yī gè mén zi, sòng bā liǎng yǔ zhāng jì liáng. wèi kuāng ná dé yín zi lái, zhè xiāng yǐ qiān le lǐ lián, zhāng jì liáng yǐ jiāng pái dì yǔ le.
一個皂隸莫用知得,就是五兩時銀來討,正與張繼良說,一個皂隸魏匡,一個眼色,張繼良便回莫用道:「少」,這邊魏匡就是五兩九成銀遞去。張繼良見光景可捐,道要十兩,魏匡便肯加一兩。這邊一個李連,忙央一個門子,送八兩與張繼良。魏匡拿得銀子來,這廂已僉了李連,張繼良已將牌遞與了。
yī rì yǒu zhāng zhēng jiā sī zhuàng zi, yuán shāo lěng zào de yī gè lì fáng shū shǒu chén jǐ, sòng tā liǎng pǐ huā chóu, yào tā bǐng fā. zhāng jì liáng shì qù tǎo yī tǎo, bù liào hé zhī xiàn xīn rán. zhè fān yá mén lǐ chuán, yī gè zhāng jì liáng tǎo dé chà, tǎo dé chéng xíng, yǒu yī gè hǎo chà, yī zhǐ hǎo zhuàng zi, biàn nǐ sān liǎng wǒ, wǔ liǎng, zhǐ qiú dé gè tā shōu. tā bǎ jǐ jiàn lǎo shí shì ér jié le.
一日有張爭家私狀子,原燒冷灶的一個吏房書手陳幾,送他兩疋花綢,要他稟發。張繼良試去討一討,不料何知縣欣然。這番衙門裡傳,一個張繼良討得差,討得承行,有一個好差,一紙□(好)狀子,便你三兩我□□,□□□(五兩,只求得)個他收。他把幾件老實事兒結了。
hé zhī xiàn, duì tā, shuō zhe jiù yī, tā jiù yě bù tǎo, jiǎng dìng le, jiàn qiān zhe zhè pái biàn dào: yuán chà mǒu rén, gāi chà mǒu rén mǒu rén jiē, guān gāi yǔ, mǒu rén xiào, láo gāi yǔ, hé zhī xiàn xìn dé tā jǐn, yě jiù suí tā shuō xiě qù. chéng zhuàng yě shì píng tā dào shì gāi xíng, huò shì gāi chéng. hái yǒu qiǎo chù, gāi zhè rén dǐng chà, huò gāi tā chéng, yīng, tā bǎ méi zhàng chà pái chéng zhuàng tà zài qián miàn qiān yǔ le tā, biàn méi gè yòu chà yòu pī de lǐ, zhè jiù shì duó cǐ yǔ bǐ de miào fǎ. dào hòu tā shǒu yuè huá, dǎn yuè dà, rén shàng gào zhào chéng zǐ, tā jìng xiù xià, yào qián cái fā. hǎo zhuàng zi tā yào xiù xià, bù jīng chéng fā fáng guà hào, jìng yǔ xiāng zhī.
何(知縣)□□,□□(對他,說着)就依,他就也不討,講定了,見(僉)着這(牌)□□□□□(便道:「原差某)人,該差某人、某人接,官該與,某人效□□□」,□□□(勞該與」,何知縣)信得他緊,也就隨他說寫去。呈狀也(是憑他道是該)行,或是該承。還有巧處,該這人頂差,或該他承□,□(應,他)把沒帳差牌、呈狀踏在前面;僉與了他,便沒個又差又批的理,這就是奪此與彼的妙法。到後他手越滑,膽越大,人上告照呈子,他竟(袖)下,要錢才發。好狀子他要袖下,不經承發房掛號,竟與相知。
mò shuō yī nián jiān tā qǐ jiā, lián zhè jǐ gè fù zhuó tā de lì shū, zào jiǎ, yě dōu fā jī qǐ lái. hé zhī xiàn yě dào chāi shǐ chéng xíng, zuǒ yòu shì zhè xiē yá mén lǐ rén, biàn diān dào xiē yě bú shì huài fǎ, gù cǐ bù zài yì. bù zhī fù de yǒu qián mǎi, yuè fù qióng de méi qián mǎi, yuè qióng. yī gè guān, yī zhāng chéng zhuàng, yě bù zhī fá dé jǐ shí gǔ, jǐ gè zuì. ruò zhuàng zhe shàng sī de, zhǐ zuò dé bái nòng, tā què chéng xíng chāi shǐ dōu yǒu qián zhuàn, tā dǎo hǎo shì guān le.
莫說一年間他起家,連這幾個附着他的吏書,皂甲,也都發跡起來。何知縣也道差使承行,左右是這些衙門裡人,便顛倒些也不是壞法,故此不在意。不知富的有錢買,越富;窮的沒錢買,越窮。一個官,一張呈狀,也不知罰得幾石谷,幾個罪。若撞着上司的,只做得白弄,他卻承行、差使都有錢賺,他倒好似官了。
qí shí yī gè hù fáng shū shǒu xú yán, jiàn tā xìng, biàn jiāng yī gè nǚ ér xǔ yǔ tā, yī fā dé le gè jiào tóu, yuè huì zhuàn qián. què yòu yá mén rén wú xīn zhōng yòu qù jiào tā, chéng yǒu yī gè rén yǒu zhāng yào jǐn zhuàng zi, lián gào liǎng zhǐ bù zhǔn, yāng gè zào lì sòng èr liǎng, jiào tā pī zhǔn, zào lì yīn ér jiù tǎo zhè chà, zì cǐ yòu kāi zhè mén lù. shū shǒu yào chéng yīng, zào lì yào chà, yòu dōu zhuàng zi lái yǔ tā pī, yī èr liǎng jiǎng jià. zǒng zhī, chèn zhe zhè hé zhī xiàn cháng yǔ tā zuò xiē wāi shì, xì liǎn guàn le, yǐ tā zuò gè wài zhǔ wén, yòu xìn tā dé shēn le, jiù biàn nòng shǒu jiǎo, hái bù céng dào xíng míng shàng. zhēng nài yòu shì yù zhōng yǒu yù zú láo tóu yào zhà rén qián, dǎ tīng yǒu dà cái zhǔ fàn shì, yòng qián yǔ tā, yào tā fā jiān. tā yòu zài tóu dào shí, jiào xiě jiān bǐng, kě yǐ bǎo de jìng luò le jiān, shòu jǐn jiān zhōng zhà hài, rén zhī dào le, biàn yòu lái yòng qián, yào tā fāng biàn. zhì yú hé yá mén rén, yīn tā zài guān miàn qián shuō dé huà, jiàng dé shì fēi, nǎ gè bù fèng chéng? nǎ gè gǎn chōng tū tā? shì kù shū kù lì shōu fā shàng yǒu bì, lì fáng lì nóng chōng cān, hù fáng qián liáng chū rù, lǐ fáng lǐ yí zhī xiāo, bīng fáng yì dì gōng shí, xíng fáng xíng míng, gōng fáng zào zuò gōng jià, nǎ yī fáng bú yào guān tōng tā? nǎ yī chù bù shí shí yǒu kuì sòng? shèn zhì yá tóu shū fáng lǐ, dōu lái yòng qián yào pī fā èr sān sì yá, dōu yǒu lǐ sòng tā. hé xiàn dōu jiào tā zuò zhāng zhī xiàn.
其時一個戶房書手徐炎,見他興,便將一個女兒許與他,一發得了個教頭,越會賺錢。卻又衙門人無心中又去教他,乘有一個人有張要緊狀子,連告兩紙不准,央個皂隸送二兩,叫他批准,皂隸因而就討這差,自此又開這門路。書手要承應,皂隸要差,又兜狀子來與他批,一、二兩講價。總之,趁着這何知縣常與他做些歪事,戲臉慣了,倚他做個外主文,又信他得深了,就便弄手腳,還不曾到刑名上。爭奈又是獄中有獄卒、牢頭要詐人錢,打聽有大財主犯事,用錢與他,要他發監。他又在投到時,叫寫監稟,可以保的竟落了監,受盡監中詐害,人知道了,便又來用錢,要他方便。至於合衙門人,因他在官面前說得話,降得是非,哪個不奉承?哪個敢衝突他?似庫書、庫吏收發上有弊,吏房吏農充參,戶房錢糧出入,禮房禮儀支銷,兵房驛遞工食,刑房刑名,工房造作工價,哪一房不要關通他?哪一處不時時有餽送?甚至衙頭、書房裡,都來用錢要批發;二、三、四衙,都有禮送他。闔縣都叫他做「張知縣」。
xiān shí zhè hé zhī xiàn, yě shì gè yào wù de, yě yǒu jǐ gè guò lóng de rén, qǐ chū bù céng hé dé tā, tā què huì dé lěng yǔ, dào zhè shì méi tiān lǐ, bù gāi zuò de, nà hé zhī xiàn jìng huí chū lái. huò shí dào, zhè gōng shì zhí shì duō shǎo, hé zhī xiàn yā zhù yào tiān, lèi nà guò lóng de fèi jǐn kǒu shé, kuàng qiě shì yòu bù tòng kuài, zhǐ de lái lián tā zuò. lián zhe shuǎ dǎ nà biān sān shí, duàn bú shì niàn wǔ xià yào wèn tā shí sì shí, duàn bú shì yī liǎng sān yào duàn shí liǎng, duàn bú shì jiǔ liǎng jiǔ qián suí nǐ shén xiāng guān kuò huàn, yě ǎo bù zhuǎn. wài biān zhī dào xiāo xī, dōu bù yòng shū lì, jìng lái tóu tā. tā yòu guāi jué, zhè gōng shì zhí wǔ bǎi, tā dìng yào wǔ bǎi zhí sān bǎi, dìng yào sān bǎi tā lǐ biān zì qù bàn jià ér yào hé zhī xiàn xíng. qí yú xiǎo shì ér, tā ná dé dìng, biàn bù yǔ hé zhī xiàn, lín shěn shí sān yán liǎng wú yī diǎn duō, dōu yě yī tā. wài biān zhuàng tài suì qiāo mù zhōng de shì, yě zuò le xǔ duō. zhǐ yǒu tā shuō rén shì fēi, nǎ gè gǎn lái shuō tā guò shī? bǎ yī gè hé zhī xiàn, jìng zuò le yī gè kuǐ lěi:
先時這何知縣,也是個要物的,也有幾個過龍的人,起初不曾(合)得他,他卻會得冷語,道這事□□□(沒天理),不該做的,那何知縣竟回出來。或時道,這公事值事多少,何知縣押住要添,累那過龍的費盡口舌,況且事又不痛快,只得來連他做。連着耍打那邊三十,斷不是廿五下;要問他十四石,斷不是一兩三;要斷十兩,斷不是九兩九錢;隨你什鄉官、闊宦,也拗不轉。外邊知道消息,都不用書吏,竟來投他。他又乖覺,這公事值五百,他定要五百;值三百,定要三百;他裡邊自去半價兒要何知縣行。其餘小事兒,他拿得定,便不與何知縣,臨審時三言兩浯一點掇,都也依他。外邊撞太歲、敲木鐘的事,也做了許多。只有他說人是非,哪個敢來說他過失?把一個何知縣,竟做了一個傀儡:
jiǎn shū bǎi lǐ jì zhuān chéng, lǘ lǐ xū jiào sòng zhèng shēng.
簡書百里寄專成,閭里須教誦政聲。
xiàn suǒ què guī háo huá shǒu, sān sī yīng yě kuì shēng píng.
線索卻歸豪滑手,三思應也愧生平。
fán shì zuò guān, bù guò ài mín lǐ shì. tā zhǐ píng le yī gè zhāng jì liáng, bù néng wèi mín biàn míng yuān wǎng, jiù shì xiù cái jǔ jiān, yǒu xiē shì rì rì lái tǎo miàn pí, bó bù dé zhāng jì liáng yī jù. dāng shí mín yáo yǒu dào: gōng zhǎng gù kě rén, hé yǐ jiàn jūn wáng? yòu dào: xī shān yǒu zhāng liáng, xiàn lǐ wú zhī xiàn. xiāng guān fēn fēn dōu yào děng dài xún lái jiǎng tā shì fēi.
凡是做官,不過愛民、禮士。他只憑了一個張繼良,不能為民辨明冤枉,就是秀才、舉、監,有些事日日來討麵皮,博不得張繼良一句。當時民謠有道:「弓長固可人,何以見君王?」又道:「錫山有張良,縣裡無知縣。」鄉官紛紛都要等代巡來講他是非。
kuī dé yī gè tóng nián, shěng qīn huí lái zhōu zhǔ shì, zhī dào zhè xiāo xī lái wàng tā, jiàn yī mén zi jǐn suí zài shēn biān, tā kàn yī kàn, dào: nián xiōng, xiǎo dì yǒu jù mì yǔ. hé zhī xiàn bǎ tóu yī cè, mén zi zǒu kāi.
虧得一個同年,省□(親)回來周主事,知道這消息來望他,見一門子緊(隨)在身邊,他看一看,道:「年兄,小弟有句密語。」何知縣(把)頭一側,門子走開。
zhōu zhǔ shì dào: nián xiōng, zhè bú shì zhāng jì liáng me?
周主事道:「年兄,這不是張繼良(麼)?」
hé zhī xiàn dào: shì, nián xiōng zěn me rèn dé?
何知縣道:「是,年兄怎麼認得?」
zhōu zhǔ shì dào: wài biān chuán tā yī gè dà míng.
周主事道:「外邊傳他□(一)個大名。」
hé zhī xiàn dào: chuán tā néng gàn me?
何知縣道:「傳他能幹麼?」
zhōu zhǔ shì shuō: tài néng le xiē, jǐ hū bǎ nián xiōng guān dōu huài le!
周主事說:「太能了(些),幾乎把年兄官都壞了!」
hé zhī xiàn dào: tā jí xiǎo xīn, jí néng shì.
何知縣道:「他極小心,極能(事)。」
zhōu zhǔ shì dào: zhèng wèi nián xiōng dàn jiàn qí xiǎo xīn, jiàn qí néng shì, suǒ yǐ rú cǐ ruò jué dé, biàn bù rú cǐ le. wài biān shì mín, dōu shuō nián xiōng chǒng rèn tā, mài pái zhǔn zhuàng, dà huài yá mén fǎ jì.
周主事道:「正為年兄但見其小心,見其能事,所以如此;若覺得,便不如此了。外邊士民,都說年兄寵任他,賣牌、准狀,大壞衙門法紀。」
hé zhī xiàn dào: zhè yí dìng yá mén zhōng rén guài tā, gù cǐ bàng tā.
何知縣道:「這一定衙門中人怪他,故此謗他。」
zhōu zhǔ shì dào: bù rán, hái dào tā zhāo quán nà lù, dà wèi shì mín dú hài.
周主事道:「不然,還道他招權納賂,大為士民毒害。」
hé zhī xiàn dào: nián xiōng, méi zhè yàng shì!
何知縣道:「年兄,沒這樣事!」
zhōu zhǔ shì dào: nián xiōng, cǐ rén bù zú xī, hái kǒng wèi nián xiōng hài! wài miàn xiāng shēn suī jiē tā de è, què shì dōu guān zhe nián xiōng. xiǎo dì shì jí lì diào tíng, zhǐ kǒng chén dài xún ān lín, shàng sī yǒu huà, zěn me chù?
周主事道:「年兄,此人不足惜,還恐為年兄害!外面鄉紳雖揭他的惡,卻事都關着年兄。小弟是極力調停,只恐陳代巡桉臨,上司有話,怎麼處?」
hé zhī xiàn yán sè bù yí, zhōu zhǔ shì yě bié le, zhǐ jiàn hé zhī xiàn zǒu dào shū fáng zhōng, mèn mèn bù yuè. zhāng jì liáng ái jìn shēn biān, dào: lǎo yé, shì cái zhōu yé yǒu shén jiǎng?
何知縣顏色不怡,周主事也別了,只見何知縣走到書房中,悶悶不悅。張繼良捱近身邊,道:「老爺,適才周爺有什講?」
hé zhī xiàn bǎ niē zhù tā shǒu, dào: wǒ bù hǎo shuō dé.
何知縣—把捏住他手,道:「我不好說得。」
zhāng jì liáng dào: lǎo yé nǎ yī shì bù yǔ xiǎo de shuō, zhè shì shén me shì, yòu rě lǎo yé bù kuài?
張繼良道:「老爺哪一事不與小的說,這事什麼事,又惹老爺不快?」
hé zhī xiàn bǎ tā chě jìn, fù ěr dào: wài biān xiāng shēn guài wǒ, lián nǐ dōu bàng zài lǐ biān, zhōu yé lái tōng zhī, gù cǐ bù kuài.
何知縣把他扯近,附耳道:「外邊鄉紳怪我,連你都謗在裡邊,周爺來通知,故此不快。」
zhāng jì liáng biàn guì le dào: zhè děng lǎo yé bù ruò jiāng xiǎo de zé gé, yǐ shū xiāng shēn zhī fèn, kě yǐ bǎo quán lǎo yé.
張繼良便跪了道:「這等老爺不若將小的責革,以舒鄉紳之憤,可以保全老爺。」
hé zhī xiàn yī bǎ bào qǐ, fàng zài xī shàng dào: wǒ zěn shě dé! tā men bù guò jiè nǐ lái wū miè wǒ, guān nǐ shén shì?
何知縣一把抱起,放在膝上道:「我怎捨得!他們不過借你來污衊我,關你什事?」
zhāng jì liáng dào: shì lǎo yé chú qiáng yì bào, wèi le bǎi xìng, zì rán bù dé xiāng shēn yì. yào hài lǎo yé, bì jìng bǎ yī gè rén zuò yǐn zhèng. xiǎo de bù hé zuò le lǎo yé xīn fù, rú jīn rèn tā xiāng shēn liú bàng, shǒu xún shēn jiē, bì dìng yào dài xún zì zuò zhǔ. xiǎo de qíng yuàn xué diāo chán, zài dài xún nà biān bāo zhe bǎo quán lǎo yé.
張繼良道:「是老爺除強抑暴,為了百姓,自然不得鄉紳意。要害老爺,畢竟把一個人做引證。小的不合做了老爺心腹,如今任他鄉紳流謗,守巡申揭,必定要代巡自做主。小的情願學貂禪,在代巡那邊包着保全老爺。」
hé zhī xiàn dào: wǒ jìn shì guān, zòng shǐ tā men bàng wǒ, bù guò yī gè jiàng diào, jīng dé jǐ gè diē kē, bù fáng. dàn zhǐ shì nǐ zài cǐ kǒng yǒu huò, bù ruò nǐ qiě zàn bì.
何知縣道:「我進士官,縱使他們謗我,不過一個降調,經得幾個跌磕,不妨。但只是你在此恐有禍,不若你且暫避。」
zhāng jì liáng dào: xiǎo de yě bù xiāo qù, zhǐ xū qiú lǎo yé réng bǎ xiǎo de zuò mén yì sòng dào àn yuàn biàn shì.
張繼良道:「小的也不消去,只須求老爺仍把小的作門役送到按院便是。」
hé zhī xiàn dào: wǒ zhèng pà nǐ zài cǐ yǒu huò, zěn hái dào lǎo hǔ kǒu zhōng duó shí! tǎng zhī dào nǐ shì zhāng jì liáng zěn chù?
何知縣道:「我正怕你在此有禍,怎還到老虎口中奪食!倘知道你是張繼良怎處?」
zhāng jì liáng dào: bù fáng, lǎo yé zhǐ jiāng xiǎo de míng zì gǎi le, suí gè xiàn tài yé sòng mén yì sòng jìn, xiǎo rén zì yǒu miào yòng. hé zhī xiàn hái shì yáo tóu.
張繼良道:「不妨,老爺只將小的名字改了,隨各縣太爺送門役送進,小人自有妙用。」何知縣還是搖頭。
guò le bàn yuè, àn yuàn xún lì dào cháng zhōu, guǒ rán gè xiàn sòng rén yì, zhāng jì liáng gǎi zuò zhōu dé, hé zhī xiàn jìng jiāng sòng jìn. yě shì hé zhī xiàn guān xīng xiàn, zhè chén dài xún shì fú jiàn rén, jí hǎo nán fēng. nà zhāng jì liáng yǐ shí qī suì le, fǎn bǎ tóu fà fàng xià, zuò gè pī jiān, dài xún yī jiàn, jiàn tā cuó xiǎo biāo zhì, jìng shōu le. tā gù yì zuò yī gè xiǎo xīn bù xiǎo shì guāng jǐng, bù gǎn shàng qián.
過了半月,按院巡歷到常州,果然各縣送人役,張繼良改做周德,何知縣竟將送進。也是何知縣官星現,這陳代巡是福建人,極好男風。那張繼良已十七歲了,反把頭髮放下,做個披肩,代巡一見,見他矬小標緻,竟收了。他故意做一個小心不曉事光景,不敢上前。
nà dài xún yuè xǐ, dào shì gè dǔ shí rén, fú shì zhēn jiǔ shí, biàn dī zhe tóu wèn tā dào: nǐ shì wú xī nǎ lǐ rén?
那代巡越喜,道是個篤實人,伏侍斟酒時,便低着頭問他道:「你是無錫哪裡人?」
dào: zài xiāng. tā liǎn yě tōng hóng.
道:「在鄉。」他臉也通紅。
dài xún dào: nǐ shì yào zǎo wǎn fú shì wǒ de, bú yào pà dé. wǎn jiān jiù liú zài fáng zhōng.
代巡道:「你是要早晚伏侍我的,不要怕得。」晚間就留在房中。
zhè zhāng jì liáng běn shì gè jiǔ guàn lǎo shǒu, dào jiǎ zuò gè wèi suō bù kān de mó yàng, zhè dài xún zǎo yòu rù tā gòu:
這張繼良本是個久慣老手,倒假做個畏縮不堪的模樣,這代巡早又入他彀:
cái lí yuè guó yòu wú guān, mèi gǔ yí guāng yīng yǔ tóng.
才離越國又吳官,媚骨夷光應與同。
chǐ zǔ jìng qiān nán yuè jǐng, qí móu hái zì yā zhōng tóng.
尺組竟牽南越頸,奇謀還自壓終童。
chū shí xiān bǎ yī gè jiǎ lǎo shí yú nòng tā, cì hòu jiù bǎ jiāo chī xì liàn tā, nà dài xún yě sì dé le gè qí bǎo. fán shì mén zi jìn yuàn, jǐ shí yī de chǒng bù gǎn zuò bié yàng fēi fǎ shì? ruò qǐ ēn jiā shǎng, zhè yě shì cháng qíng. tā zài nà biān mù mù nà nà, yǒu wèn zé dá, wú kě zé zhǐ, jìng bù qǐ ēn tǎo shǎng. chén dài xún zì xǐ tā, měi cì shǎng cóng hòu. yào shǎng tā chéng chà, tā dào rì hòu bù ān zǒu chà, bù yuàn dào bàn yě bù yuàn, dào shì wú xī rén, qiú shǎng yī gè wú xī diǎn lì, chén dài xún jìng shǎng. xián shí yě wèn jí tā běn dì fēng sú, tā zhí kǒu dào: xiāng guān xiōng bào, bù kěn wán nà qián liáng, yòu hěn pán suàn bǎi xìng, rì rì gào zhài gào zū, yī xiàn guān tì tā guǎn lǐ bù liǎo, lüè lüè bù píng, jiù dào shàng sī shuō shì fēi, yě bù zhī gǎn zǒu duō shǎo guān, bǎi xìng kǔ dé jǐn. yǐ zì wèi hé zhī xiàn jiě shì. yòu dé chá pán tuī guān yǔ běn fǔ tuī guān dōu shì hé zhī xiàn tóng nián, yě wèi zhē gài, suǒ yǐ kǎo chá guò táng, dé yǐ xìng quán.
初時先把一個假老實愚弄他,次後就把嬌痴戲戀他,那代巡也似得了個奇寶。凡是門子進院,幾時一得寵不敢做別樣非法事?若乞恩加賞,這也是常情。他在那邊木木納納,有問則答,無可則止,竟不乞恩討賞。陳代巡自喜他,每次賞從厚。要賞他承差,他道日後不諳走差,不願;道辦也不願,道是無錫人,求賞一個無錫典吏,陳代巡竟賞。閒時也問及他本地風俗,他直口道:「鄉官凶暴,不肯完納錢糧,又狠盤算百姓,日日告債、告租,一縣官替他管理不了,略略不平,就到上司說是非,也不知趕走多少官,百姓苦得緊。」已自為何知縣解釋。又得查盤推官與本府推官都是何知縣同年,也為遮蓋,所以考察過堂,得以幸全。
jí zhì dài xún kǎo chá, shěn lù bǐ jiào, xún chéng yuè cāo, gè shì dōu wán, yīn bài xiāng huàn, zhǐ jiàn fēn fēn yǒu jiē. dài xún yǒu le xiān rù zhī yán, zhǐ shuō xiāng huàn duō shì. hòu biān jiāng fù mìng, jiū hé yǒu sī, yǐ nǐ dìng jǐ gè, nèi zhōng yī gè yīn yǒu dà fēn shàng lái, yào gǎi rù jiàn, zhǐ de bǎ hé zhī xiàn zuò shù. qǔ xiě běn shū lì yào dài xiě běn, zhāng jì liáng jiàn le, yǒu xiē nán jiě, xīn lǐ yī xiǎng, dào: wǒ jiào tā shàng bù chéng běn!
及至代巡考察,審錄、比較,巡城、閱操,各事都完,因拜鄉宦,只見紛紛有揭。代巡有了先入之言,只說鄉宦多事。後邊將復命,糾劾有司,已擬定幾個,內中一個因有大分上來,要改入薦,只得把何知縣作數。取寫本書吏要待寫本,張繼良見了,有些難解,心裡一想,道:「我叫他上不成本!」
qià zhí zhè rì gāi shū bàn zhòng rén fā yī bāo, xiān rì bǎ chén dài xún nòng gè pí juàn, chéng tā yǔ bié mén zi shuì, àn àn qǐ lái, jiāng tā yìn xiá nèi guān fáng qǔ le, dǎ rù yī bāo lǐ biān. cì rì zǎo táng, jìng xíng fā chū zhè guān fáng, xiān jì dào tā zhàng rén xú yán jiā, xú yán zhuǎn sòng le hé zhī xiàn:
恰值這日該書辦眾人發衣包,先日把陳代巡弄個疲倦,乘他與別門子睡,暗暗起來,將他印匣內關防取了,打入衣包裡邊。次日早堂,竟行發出這關防,先寄到他丈人徐炎家,徐炎轉送了何知縣:
zhuàn wén yǐ luò duàn sī nóng, péi lìng kōng yán zuì yǒu róng.
篆文已落段司農,裴令空言最有容。
shǐ xìn ài shēn zhōng shì huò, biàn xìng zhǒu yè yǒu qí xiōng.
始信愛深終是禍,變興肘腋有奇凶。
cì zǎo yòng yìn, zhāng jì liáng bǎ xiá yī kāi, bǎ shǒu yī mō, yòu jiǎ qù zhāng yī zhāng, zhǐ jiàn liǎn tōng hóng, qiāo qiāo lái duì chén dài xún dào: guān fáng bù jiàn!
次早用印,張繼良把匣一開,把手一摸,又假去張一張,只見臉通紅,悄悄來對陳代巡道:「關防不見!」
chén dài xún chī le yī jīng, hái jiǎ xué péi dù mó yàng, bù zài yì, yī lián liǎng gè yāo shēn le, dào: jīn rì kùn juàn, yī yīng wén shū, dōu míng rì yìn. zuò zài hòu táng bù yuè. zhāng jì liáng dào jiǎ zuò huāng máng, tì tā chóu.
陳代巡吃了一驚,還假學裴度模樣,不在意,一連兩個腰伸了,道:「今日睏倦,一應文書,都明日印。」坐在後堂不悅。張繼良倒假做慌忙,替他愁。
chén dài xún dào: bù fáng, zhè yí dìng shì wǒ yá mén zhōng dào qù yìn shén wén shū, zhuī dé jí fǎn jiāng lái huǐ le, zài dài yī liǎng rì, tā zì yǒu.
陳代巡道:「不妨,這一定是我衙門中盜去印什文書,追得急反將來毀了,再待一、兩日,他自有。」
děng le liǎng sān rì bù jiàn dòng jìng, zhè fān zhēn shì zháo jí, zhī shì mén zi shū bàn zhōng zuò de shì, yī dǎ kǎo zhuī wèn, shì jiù zhāo zhāng, zhǐ de zhuāng bìng bù chū, jiào zhǎng àn shū bàn jì yì. shū bàn tīng de yě dāi le, zhǐ jiào qiě zài yá mén zhōng xún. zhè sì gè mén zi, liǎng gè guǎn fū, bā gè shū bàn, zhe guǐ de bān, zài yá mén lǐ nǎ yī chù bù xún dào? hái qǔ fū táo jǐng, yě bù jiàn yǒu. xún sī wú jì, nèi zhōng yī gè shū bàn dào: rú jīn xún bù chū, shí shì bù hǎo, wén dé cháng zhōu fǔ xué céng jiào guān, shì gè jǔ rén chū shēn, jí yǒu zhì móu, bù ruò qǐng tā lái jì yì.
等了兩、三日不見動靜,這番真是着急,知是門子、書辦中做的事,一打拷追問,事就昭彰,只得妝病不出,叫掌案書辦計議。書辦聽得也呆了,只教且在衙門中尋。這四個門子,兩個管夫,八個書辦,着鬼的般,在衙門裡哪一處不尋到?還取夫淘井,也不見有。尋思無計,內中一個書辦道:「如今尋不出,實是不好,聞得常州府學曾教官,是個舉人出身,極有智謀,不若請他來計議。」
guǒ rán xiǎo kāi mén qǐng céng jiào guān kàn bìng, tā shì tài hé rén, jí yǒu sī suàn yǒu shǒu duàn de. céng jiào guān dào: shén me rén jiàn wǒ? wǒ cóng bù zhī yī. yí dào chuán gǔ, qǐng jìn chuān táng xiāng jiàn le, yǔ zuò liú chá, gǎn qù mén zi, bǎ zhè shī yìn yī jié gào sù tā.
果然小開門請曾教官看病,他是泰和人,極有思算、有手段的。曾教官道:「什麼人薦我?我從不知醫。」一到傳鼓,請進川堂相見了,與坐留茶,趕去門子,把這失印一節告訴他。
nà jiào guān yě xiǎng yī huì, dào: lǎo dà rén, jì shì yǒu yī gè, yě bú shì wàn quán lǎo dà rén zì sī, zài běn fǔ cháng yǔ nà gè yǒu xì? céng yào cān hé rén? chén dài xún yě xiǎng yī xiǎng, fù ěr dào: wǒ zhè lǐ yào cān wú xī hé zhī xiàn.
那教官也想一會,道:「老大人,計是有一個,也不是萬全;老大人自思,在本府嘗與那個有隙?曾要參何人?」陳代巡也想一想,附耳道:「我這裡要參無錫何知縣。」
céng jiào guān dào: zhè yìn bā fēn shì tā, rú jīn lǎo dà rén zhǐ wèn tā yào.
曾教官道:「這印八分是他,如今老大人只問他要。」
chén dài xún dào: wǒ wèn tā yào, tā bù rèn zěn shēng?
陳代巡道:「我問他要,他不認怎生?」
céng jiào guān dào: yě zhǐ jiào tā tuī bù dé. mù xià tā yě zài zhè xiāng wèn ān, míng rì lǎo dà rén àn jiāng kōng fáng lǐ fàng qǐ huǒ lái, fǔ xiàn bì jìng lái jiù, lǎo dà rén jiāng chì jiāo yǔ bié xiàn, jiāng yìn jìng jiāo yǔ tā, tā shàng shǒu liào bù gǎn dào kàn yī kàn nèi biān yǒu guān fáng méi yǒu, tā bù dé yǐ bì jìng fàng zài lǐ. tā ruò bù hái, lǎo dà rén shuō shì tā méi de, yě kě fēn guò. zhè shì wàn huò kě jì zhī cè, hái qiú lǎo dà rén zhēn zhuó xíng zhī.
曾教官道:「也只教他推不得。目下他也在這廂問安,明日老大人暗將空房裡放起火來,府、縣畢竟來救,老大人將敕交與別縣,將印竟交與他,他上手料不敢道看一看內邊有關防沒有,他不得已畢竟放在里。他若不還,老大人說是他沒的,也可分過。這是萬或可冀之策,還求老大人斟酌行之。」
chén dài xún dào: zhè shì jué miào jì cè, zài bù xiāo jì yì dé, zhǐ yī zhe zuò qù.
陳代巡道:「這是絕妙計策,再不消計議得,只依着做去。」
céng jiào guān dào: jiào guān hái yǒu yī shuō, guān cǐ rén jì néng dào yìn, tā bǎ jiān rén yǐ bù zài lǎo dà rén zuǒ yòu le, cǐ shì bù néng zhōng shāng, bì fù xún tā shì. kuàng qiě jīn rì jiào guān zhī móu, tā yě bì jìng zhī dào, rì hòu bì xián hèn jiào guān, zhè hái qí lǎo dà rén shè tā guò shī, shǐ tā zì xīn. zhè zài lǎo dà rén kě yǐ miǎn huò, zài jiào guān kě yǐ bù zhì qǔ yuàn.
曾教官道:「教官還有一說,觀此人既能盜印,他把奸人已布在老大人左右了,此事不能中傷,必復尋他事。況且今日教官之謀,他也畢竟知道,日後必銜恨教官,這還祈老大人赦他過失,使他自新。這在老大人可以免禍,在教官可以不致取怨。」
dài xún diǎn tóu dào: tā ruò bù hài wǒ, wǒ yě duàn bù hài tā. liú le yī bēi chá, jiù sòng le jiào guān chū lái, hái yǐ zhāng jì liáng zuò gè xīn fù. jiào yǔ yī gè zhǎng àn shū bàn xíng shì, zài lǐ biān shōu shí huā yuán zhōng yī jiān xiǎo shū fáng, duī shàng xiē chái, shāo jiāng qǐ lái.
代巡點頭道:「他若不害我,我也斷不害他。」留了一杯茶,就送了教官出來,還倚張繼良做個心腹。叫與一個掌案書辦行事,在裡邊收拾花園中一間小書房,堆上些柴,燒將起來。
zhè biān hé zhī xiàn zì zhāng jì liáng jìn le yuàn qù, jué dé shēn biān méi le gè kě yì rén, xīn zhōng shèn shì bù kuài. dào cān yè shí, lüè dé yī wàng, xiāng jiàn bù xiāng qīn, yuè jué ào nǎo. xǐ de yá mén zhōng qù le tā, qiě shì yī qīng, fán yǒu shū xìn, dōu tuō xú yán sòng yǔ hé zhī xiàn kǎo chá. guò táng wú shì, hé zhī xiàn mǎn xīn huān xǐ, zhè yí dìng shì zhāng jì liáng de lì, hǎo yī gè néng shì yǒu qíng de rén. zhè rì zhǐ jiàn xú yán qiāo qiāo jìn jiàn. hé zhī xiàn zhī yǒu mì shì, gǎn kāi rén, jiào tā jìn lái. zhǐ jiàn dì chū yī gè xìn bìng yìn, hé zhī xiàn jiàn le fǎng kuǎn, dào yě jiàn jiàn shì zhēn, tiáo tiáo nán jiě. yòu jiàn guān fáng, xiào dào: zhè bái tóu běn yě shàng bù chéng! shōu le, zhòng shǎng xú yán. dǎ tīng jiǎ shǒu bào: àn yuàn yǒu bìng bù zuò.
這邊何知縣自張繼良進了院去,覺得身邊沒了個可意人,心中甚是不快。到參謁時,略得一望,相見不相親,越覺懊惱。喜得衙門中去了他,且是一清,凡有書信,都托徐炎送與何知縣考察。□(過)堂無事,何知縣滿心歡喜,這一定是張繼良的力,□(好)一個能事有情的人。這日只見徐炎悄悄進見。何知縣知有密事,趕開人,叫他近來。只見遞出一個信並印,何知縣見了訪款,倒也件件是真,條條難解。又見關防,笑道:「這白頭本也上不成!」收了,重賞徐炎。打聽甲首報:按院有病不坐。
tā yòu xiào dào: shì bìng gè méi dé chū shǒu! yě sī liang yào shì xuē sōng sòng jīn hé yǔ tián chéng sì bān jīng tā yī gè, liǎng biān jiě jiāo, kǒng pà rě chū shì lái, qiě zì diū qǐ, jiāng guān fáng mì mì suí zhe shēn zi.
他又笑道:「是病個沒得出手!」也思量要似薛嵩送金盒與田承嗣般驚他一個,兩邊解交,恐怕惹出事來,且自丟起,將關防密密隨着身子。
cǐ shí yě zhǐ yīn wèn dài xún ān, lái dào fǔ zhōng. zhè rì zhèng zhí zhāng zhī xiàn lái bài, liú chá, liǎng gè xián tán. zhǐ jiàn yī gè jiǎ shǒu hàn yǔ lín lín gǎn lái, dào: bǐng lǎo yé, chá yuàn lǐ huǒ qǐ, tài yé qù jiù qù le! zhè zhī xiàn lián máng qǐ shēn, hé zhī xiàn dǎ jiào xiāng suí.
此時也只因問代巡安,來到府中。這日正值張知縣來拜,留茶,兩個閒談。只見一個甲首汗雨淋淋趕來,道:「稟老爺,察院裡火起,太爺去救去了!」這知縣連忙起身,何知縣打轎相隨。
nǎ zhī fǔ yǐ dài le huǒ gōu huǒ suǒ, gǎn rù hòu yuán qù le. zhè liǎng gè gǎn dào, què zǎo dài xún lì zài táng shàng, zài nà lǐ jiǎ huāng, jiàn tā liǎng gè dào: bú yào xíng lǐ, bú yào xíng lǐ! bù zhī zěn me, kōng wū lǐ zhe qǐ lái, duō láo èr wèi! máng qǔ guò chì jì yǔ zhāng zhī xiàn, bǎ yìn xiá dì yǔ hé zhī xiàn, dào: xián dà yǐn qiě wèi wǒ hǎo shōu. dì dé yǔ tā, zì zhé shēn lǐ miàn qù le:
那知府已帶了火鈎、火索,趕入後園去了。這兩個趕到,卻早代巡立在堂上,在那裡假慌,見他兩個道:「不要行禮,不要行禮!不知怎麼,空屋裡着起來,多勞二位!」忙取過敕寄與張知縣,把印匣遞與何知縣,道:「賢大尹且為我好收。」遞得與他,自折身裡面去了:
yān huǒ àn tíng chú, bēn fù jí lì xū.
煙火暗庭除,奔赴急吏胥。
piàn shí lìng bì fǎn, huà cè yǒu xiāng zhī.
片時令璧返,劃策有相知。
dǐng yú huǒ xī, fēn fù dào: yī yīng guān yuán, wǎn táng xiāng jiàn.
頂臾火熄,吩咐道:「一應官員,晚堂相見。」
nà zhāng jì liáng jiàn hé zhī xiàn jiē le yìn xiá, yǐ zì diē jiǎo dào: nǐ shì zhī dào kōng de, zěn me shōu tā de, rú jīn zěn chù?
那張繼良見何知縣接了印匣,已自跌腳道:「你是知道空的,怎麼收他的,如今怎處?」
zhè hé zhī xiàn duō le gè kōng yìn, dào xià chù hǎo shēng hú yí, dào: zhè yìn míng míng zài wǒ zhè lǐ, tā jiāng yìn xiá yǔ wǒ, wǒ yòu bù hǎo dāng miàn kāi kàn, rú jīn hái le yìn, kōng fèi le zhāng jì liáng yī fān xīn. ruò bù hái shí, tā lài wǒ dào yìn, zài shuō bù míng, rú hé shì hǎo? xiǎng le bàn rì, dào: méi yìn, liǎng gè yī zhēng jiù pò liǎn, bù hǎo shōu shí yǒu yìn, huò zhě tā xiǎo dé wǒ shǒu duàn, yě bù gǎn nán wèi wǒ jiū jìng hái de shì. tè yìn fàng zài xiá nèi, sòng dào yuàn qián.
這何知縣掇了個空印,到下處好生狐疑,道:「這印明明在我這裡,他將印匣與我,我又不好當面開看,如今還了印,空費了張繼良一番心。若不還時,他賴我盜印,再說不明,如何是好?」想了半日,道:「沒印,兩個一爭就破臉,不好收拾;有印,或者他曉得我手段,也不敢難為我;究竟還的是。」特印放在匣內,送到院前。
xiān shì zhī fǔ jìn jiàn, wèn wèi le liú chá cì dé zhāng zhī xiàn jiāo chì, hé zhī xiàn jiāo yìn, jiù wèn hòu, dài xún yě liú chá sòng chū. zhè bān shū bàn, xiǎo dé xiá lǐ méi yìn, bù gǎn ná wén shū guò lái yòng yìn, dǎo shì dài xún jiào: lián rì bù céng qiān yā yòng yìn, wén shū ná guò lái! zhòng rén dào jīng dào: yìn méi le, nán dào yā xià xiě yī yìn zì de lǐ? bǎ shén me dā? nán dào zhè liǎng rì nà lǐ nòng dé fāng jiǎ yìn lái? bèi rén biàn rèn chū yě bù xiàng! dōu tì dài xún chí chú.
先是知府進見,問慰了留茶;次得張知縣交敕,何知縣交印,就問候,代巡也留茶、送出。這班書辦,曉得匣里沒印,不敢拿文書過來用印,倒是代巡叫:「連日不曾僉押用印,文書拿過來!」眾人倒驚道:「印沒了,難道押下寫一『印』字的理?把什麼搭?難道這兩日那裡弄得方假印來?被人辨認出也不像!」都替代巡踟躕。
zhǐ jiàn wén shū qǔ dào, pī qiān le, jiào zhāng jì liáng kāi xiá qǔ yìn, zhǐ jiàn yī kē yìn wǎn rán zài lǐ biān, jiāng lái yìn le. shū bàn men yǐ xiǎo: zhè yìn rú hé zài hé zhī xiàn shēn biān? zhōu dé yuán shì hé zhī xiàn sòng lái de rén, yí dìng shì tā nòng shǒu jiǎo le!
只見文書取到,批僉了,叫張繼良開匣取印,只見一顆印宛然在裡邊,將來印了。書辦們已□(曉):「這印如何在何知縣身邊?周德原是何知縣送來(的)人,一定是他弄手腳了!」
cì rì hé zhī xiàn cí huí, xún àn liú fàn dào: xián dà yǐn hǎo shǒu duàn!
次日何知縣辭回,巡按留飯道:「賢大尹好手段!」
hé zhī xiàn dào: bù gǎn! biàn zhōu yī gè huǎng dào: zhī xiàn wèi dì shí, jì jū zài běn dì néng rén sì dú shū, lín fáng yǒu yī rén, jǔ zhǐ qí mì, zhī xiàn zhī tā yì rén, zhe shí jiā lǐ. yī rì zài jiā, tā báo wǎn kòu mén, xié zhe yī rén shǒu, dào zài cǐ yǒu chóu yǐ bào, yǒu ēn wèi chóu. wèn zhī xiàn jiè yín èr shí liǎng chóu zhī. zhī xiàn jiāng yín shì xiāng zèng, xǔ hòu yǒu shì xiāng bào, bié lái yīn xìn yǎo rán. shù rì qián, hū zhōng yè zhì yá, dào: jiān rén bàng nǐ, dài xún yǒu yì xìn chán, wǒ jīn qǔ qí yìn, lìng bù dé shàng shū, kě yǐ shǎo jiě. zhī xiàn hái yào wèn gè xiáng xì, zhǐ jiàn tā dào: tuō yǒu huǎn jí, zài lái xiāng zhù. yǐ fēi shēn qù le. zhī xiàn xì kàn, guǒ shì dài xún de. yào sòng lái, pà rě xián yí bù gǎn. zuó méng lǎo dà rén wěi guǎn yìn xiá, chéng biàn chéng shàng. dài xún dào: yǒu zhè děng shì! qián yǐ zhī wú xī xiāng shēn háo héng, zuò lìng shí nán, suī yǒu jiē tiě, běn yuàn zhè duàn bù xíng de. xián dà yǐn xián néng lián jiè, běn yuàn hái rù jiàn shàn. xián dà yǐn zhǐ yòng xīn zuò guān, zǒng zhī bù wǔ xiāng shēn biàn wǔ le shì mín le! hé zhī xiàn xiè le zì huí xiàn.
何知縣道:「不敢!」便謅一個謊道:「知縣未第時,寄居在本地能仁寺讀書,鄰房有一人,舉止奇秘,知縣知他異人,着實加禮。一日在家,他薄晚扣門,攜着一人首,道在此有仇已報,有恩未酬。問知縣借銀二十兩酬之。知縣將銀飾相贈,許後有事相報,別來音信杳然。數日前,忽中夜至衙,道:「奸人謗你,代巡有意信讒,我今取其印,令不得上疏,可以少解。」知縣還要問個詳細,只見他道:「脫有緩急,再來相助。」已飛身去了。知縣細看,果是代巡的。要送來,怕惹嫌疑不敢。昨蒙老大人委管印匣,乘便呈上。」代巡道:「有這等事!前已知無錫鄉紳豪橫,作令實難,雖有揭帖,本院這斷不行的。賢大尹賢能廉介,本院還入薦剡。賢大尹只用心做官,總之不忤鄉紳便忤了士民了!」何知縣謝了自回縣。
chén dài xún chū shí yě yí zhāng jì liáng, yìn lái dào shí jìng yí le bā fēn, dàn shì xīn ài dé tā jǐn, bù kěn dòng tā. hé zhī xiàn yòu shuō zhè yī piān huǎng, jìng diū zài shuǐ lǐ. guǒ rán fù mìng jǔ hé, bù wéi bù hé hé zhī xiàn, yòu dé jiàn céng jiào guān yě zài jiào zhí nèi jiàn le, dé shēng bó shì. yī xiàn xiāng shēn dōu jǐn jīng hài dào: shì shén zuān de! ruò shì zhè yàng guān jiàn, nǎ yī gè bù gāi jiàn? zhè yàng guān bù hé, nǎ yī gè gāi hé? rú cǐ zuò chá yuàn, yě fù le dài xún zhī míng! yǒu de dào: rú jīn qù le gè zhāng mén zi, xiàn zhōng yě qīng le hǎo xiē, yīng shì zhè yuán gù.
陳代巡初時也疑張繼良,印來到時竟疑了八分,但是心愛得他緊,不肯動他。何知縣又說這一篇謊,竟丟在水裡。果然復命舉劾,不惟不劾何知縣,又得薦;曾教官也在教職內薦了,得升博士。一縣鄉紳都盡驚駭道:「是神鑽的!若是這樣官薦,哪一個不該薦?這樣官不劾,哪一個該劾?如此作察院,也負了代巡之名!」有的道:「如今去了個張門子,縣中也清了好些,應是這緣故。」
bù duō jǐ shí, zhǐ jiàn àn yuàn pī xià yī zhāng chéng zǐ, shì lì nóng zhōu dé de, dào: zài yuàn xiào láo, qǐ ēn shǎng dǐng chōng hù fáng lì nóng wáng qín míng quē. shì gè xiàn quē, nǎ gè gǎn lái zhēng tā de? zhè shì chén dài xún fù mìng, yào dài zhāng jì liáng jìn jīng. zhāng jì liáng xiǎng dào: zì wèi hé zhī xiàn jìn yuàn, lěng luò le jǐ shí bù zhuàn qián, rú jīn hái yào xún zhe hé zhī xiàn bǔ, ruò suí qù yuè qīng le. gù cǐ chén dài xún yào dài tā fù mìng, tā dào: jiā yǒu lǎo mǔ, zài sān kěn cí, zhǐ yuàn zài běn xiàn xiào yì, kě yǐ yǎng mǔ.
不多幾時,只見按院批下一張呈子,是吏農周德的,道:「在院效勞,乞恩賞頂充戶房吏農王勤名缺。」是個現缺,哪個敢來爭他的?這是陳代巡復命,要帶張繼良進京。張繼良想道:「自為何知縣進院,冷落了幾時不賺錢,如今還要尋着何知縣補,若隨去越清了。」故此陳代巡要帶他復命,他道:「家有老母,再三懇辭,只願在本縣效役,可以養母。」
chén dài xún biàn jiào fáng lǐ chá yī gè běn xiàn hǎo quē yǔ tā, hái pī shǎng hǎo xiē yín liǎng. sòng zhì yáng zhōu, chén dài xún hái liàn liàn bù shě. tā jì guà xiàn zhōng zhuàn qián, jìng zì huí le:
陳代巡便叫房裡查一個本縣好缺與他,還批賞好些銀兩。送至揚州,陳代巡還戀戀不捨。他記掛縣中賺錢,竟自回了:
jì jiù xī shī yīng fǎn yuè, móu chéng hóng xiàn zì guī xiān.
計就西施應返越,謀成紅線自歸仙。
tā yí dào xiàn, zuò le qīn, xún le dà zhái zhù xià. cān jiàn le hé zhī xiàn, xǐ de bù shèng, wēi dé bù shèng. xiàn lǐ zhè xiē zuò tā yǔ yì de, huān xǐ tā kào shān fù lái, jiē fēng hè xǐ, fèng chéng bù xiá. zhè xiē shǒu fèn de, gè gè zǎn méi. xiàng lái shū lì zhōng yǒu jǐ gè yīn tā rù yuàn, zài zhè xiāng jiē jiǎo guò lóng, mén zi yǒu jǐ gè jiē jiǎo dé chǒng, bù wéi suō shǒu, yě hái pà tā dù jì. zhī jī de, yě jiù chū quē gào tuì bù shí shì de, yě biàn zāo tā xiàn hài. xiān shí zài xiàn, hái zhǐ dāng dé gè zhī xiàn, líng lì yī xiàn de rén, rú jīn zì dào le chá yuàn qù, yě biàn shì gè chá yuàn le, hái yào líng lì zhī xiàn. shuō dào: tā zhè gè guān, kuī wǒ zuò de, bù rán, zhè shí bù zhī shì jiàng shì diào, gǎn dào nǎ lǐ qù le! liù fáng shì, fáng fáng dōu shì tā, dǎ guān sī méi yī gè bù rén shàng yāng rén lái jiàn tā. guān sī yě bù xiāo hé zhī xiàn wèn dé, zhǐ yào tā jiē yín zi shí zěn me yīng chéng, tā yīng chéng jiù shì le. yī gè hé zhī xiàn, zhī zài táng shàng zuò dé zuò dòng dé dòng bǐ bà le. yī nián zhī jiān, jiù shì yǒu qiān wàn jiā sī de, dào tā shǒu lǐ, huò shì xiàn tā yáo yì, huò rén lái chū shǒu, yí dìng chāi gè jīng guāng, liú de xìng mìng yě hái shì jué hǎo shì. xiàn lǐ dōu chuán tā míng zuò chāi wū fǔ tóu, shā rén guì zi. hé zhī xiàn xiān shí nì ài tā, yòu yīn tā jiù quán tā de guān, yě rèn zhe tā. jiàn jiàn dào hòu lái, lì jǐn zhuō héng tóu, chéng yīng lì pěng dé yī zōng juǎn guò lái, tā xiān zhǐ shǒu huà jiǎo dào: zhè gāi dǎ, zhè gāi jiā, zhè gāi wèn zuì, jìng méi tā zuò zhǔ, yě jué bù chéng tǐ miàn. yòu shì tā měi shì dú tí, bù yǔ hé zhī xiàn. yòu bù yǔ lǐ biān zhǔ wén lián shǒu, lǐ biān piào nǐ dìng de, tā dōu jiāng lái gèng luàn, xiàng lái hé zhī xiàn yě de liǎng fēn, zì cǐ zhǐ de liǎng shí gǔ, liǎng fēn zhǐ, tā hái yòu lái shuō miǎn. gèng yǒu tā zuò bì chù: fán yī yīng bǎo zhuàng, tā jiāng lái cái qù yìn shàng zhuàng gé, tián shàng gào cí, rì zi shì hé zhī xiàn qīn biāo, jiù zuò zhǔn chū pái, lái mǎi biàn xíng gē qǐ. hé xī fá gǔ, zì xíng zhuī shōu, bù jīng chéng fā guà hào, jìng méi chù chá tā.
他一到縣,做了親,尋了大宅住下。參見了何知縣,喜得不勝,威得不勝。縣裡這些做他羽翼的,歡喜他靠山復來,接風賀喜,奉承不暇。這些守分的,個個攢眉。向來書吏中有幾個因他入院,在這廂接腳過(龍),門子有幾個接腳得寵,不惟縮手,也還怕他妒忌。知機的,也就出缺告退;不識勢的,也便遭他陷害。先時在縣,還只當得個知縣,凌轢一縣的人,如今自到了察院去,也便是個察院了,還要凌轢知縣。說道:「他這個官,虧我做的,不然,這時不知是降、是調,趕到哪裡去了!」六房事,房房都是他,打官司沒一個不人上央人來見他。官司也不消何知縣問得,只要他接銀子時怎麼應承,他應承就是了。一個何知縣,只在堂上坐得坐、動得動筆罷了。一年之間,就是有千萬家私的,到他手裡,或是陷他徭役,或人來出首,一定拆個精光,留得性命也還是絕好事。縣裡都傳他名做「拆屋斧頭」,「殺人劊子」。何知縣先時溺愛他,又因他救全他的官,也任着他。漸漸到後來,立緊桌橫頭,承應吏捧得一宗卷過來,他先指手劃腳道:「這該打」,「這該夾」,「這該問罪」,竟沒他作主,也覺不成體面。又是他每事獨提,不與何知縣。又不與裡邊主文連手,裡邊票擬定的,他都將來更亂,向來何知縣也得兩分,自此只得兩石谷,兩分□(紙),他還又來說免。更有他□(作)弊處:凡一應保狀,他將來裁去印上狀格,填上告詞,日子是何知縣親標,就作準出牌,來買便行擱起。和息罰谷,自行追收,不經承發掛號,竟沒處查他。
hé zhī xiàn shèn shì bù kān, dào: zhōu wài láng! nǐ yě děng wǒ zuò yī zuò, nǐ shì zhè yàng, wài guān bù yǎ. nán dào nǐ bù pà chōng jūn tú zuì de? tā yě bù cǎi, zhǐ shì hú xíng. hé zhī xiàn jǐ cì yě dài dòng shǒu, dàn shì yī xiàn shì dōu bèi tā luàn zuò, lián guān bù zhī jiù lǐ, yī xiàn rén dōu shì tā xīn fù, méi yī gè wèi guān zuò shì de. nà zhōu dé jiàn tā fèn fèn de, dào: xiān xià shǒu wèi qiáng, mò dài tā bó qíng. fǎn yǐ xià cán shī. bǔ yí: shòu tā de huò. wǎn chū jǐ gè jǔ rén shēng yuán, jiāng tā xiàng lái shòu zāng wǎng fǎ shì, zài shǒu dào fǔ guān chù tóu jiē. zhè fān lǐ biān yòu méi gè zhāng jì liáng, méi rén jiù yīng, jìng zhé le xián sàn.
何知縣甚是不堪,道:「周外郎!你也等我做一做,你是這樣,外觀不雅。難道你不怕充軍徒罪的?」他也不睬,只是胡行。何知縣幾次也待動手,但是一縣事都被他亂做,連官不知就裡,一縣人都是他心腹,沒一個為官做事的。那周德見他憤憤的,道:「先下手為強,莫待他薄情。反(以下殘失)。(補遺:受他的禍。」挽出幾個舉人、生員,將他向來受贓枉法事,在守道府官處投揭。這番裡邊又沒個張繼良,沒人救應,竟謫了閒散。
sī qíng bù kě gē, gōng yì jìng nán táo.
私情不可割,公議竟難逃。
fàng zhú hé néng miǎn, kōng wèi zé pàn hào.
放逐何能免,空為澤畔號。
zhāng jì liáng zì yuán le liǎng kǎo, yī liū fēng qiè jiā dào jīng, nòng le xiē shǒu jiǎo, dāng gāi guān bàn xiào láo, xuǎn le yī gè guǎng zhōu fǔ xīn huì xiàn zhǔ bù. dào jiā nào hǒng hǒng shàng le rèn. yǒu de rén dào: méi tiān lǐ, hài le zhè xǔ duō rén, què yòu xìng dé guān. tā dào rèn yòu qù hòu gǒng táng guān, yǔ táng guān guò lóng. zhí xíng zhǔn shì guàn le, yòu réng jiù zuò è hài rén, kào le xiàn zūn. yǒu yī gè shēng yuán jiā lǐ jí fù, jiā zhōng yī gè yā tóu bìng sǐ, niáng jiā lái gào, tā dìng yào niǔ zuò shēng yuán qī dǎ sǐ, yào zhà tā, yòu bǎ tā yī gè yā tóu lái zā. xiù cái hōng qǐ lái, dì le jiē, sān yuàn gè chù qù jiǎng, bǎi xìng chéng jī lái gào fā, xíng tīng huì tóng chá pán guān wèn. zhè chá pán shì sháo zhōu fǔ tuī guān, zì zhè jiāng àn chá sī zhào mó shēng lái de, zhèng shì hé zhī xiàn. zhī shì zhāng jì liáng dāng rì bǎ tā huài shì, yòu jiē hài tā de shì, yī yī shuō yǔ guǎng zhōu tuī guān. liǎng gè huì wèn shí, qìn dìng tā jǐ jiàn shí shì, zuò le tā wǔ bǎi zāng, wèn le chōng jūn, zhe shí dǎ le tā èr shí, zài guǎng zhōu fǔ jiān lǐ zuò dé gè bú yào, jiā juàn liú luò guǎng zhōu. zhè de shì zhāng jì liáng bào yīng. dàn shì zhè xiē rén, yǒu shén rén xīn. yòu yǒu yī bān jiǎo huá de jià zhe, yǒu qián yào zhuàn, yǒu shì jiù shǐ, zhǐ gù zì fàn wǎn lǐ mǎn, biàn dào chōng jūn bǎi zhàn, bài huài shén míng jiǎn? zuò guān, guān zhí zhé xuē shì xiǎo, dàn yī shēng míng jiǎn yǐ huài, zěn me bù gē yī shí zhī ài? zhì rú yǎng yōng yì bān, yōng kuì ér shēn yǔ jù wáng, cǐ shì kě xiào zhī shén. gù niān chū yǐ zuǒ shì lù guān gǎn.
張繼良自援了兩考,一溜風挈家到京,弄了些手腳,當該官辦效勞,選了一個廣州府新會縣主簿。到家鬧哄哄上了任。有的人道:「沒天理,害了這許多人,卻又興得官。」他到任又去厚拱堂官,與堂官過龍。執行准事慣了,又仍舊作惡害人,靠了縣尊。有一個生員家裡極富,家中一個丫頭病死,娘家來告,他定要扭做生員妻打死,要詐他,又把他一個丫頭來拶。秀才哄起來,遞了揭,三院各處去講,百姓乘機來告發,刑廳會同查盤官問。這查盤是韶州府推官,自浙江按察司照磨升來的,正是何知縣。知是張繼良當日把他壞事,又揭害他的事,一一說與廣州推官。兩個會問時,撳定他幾件實事,坐了他五百贓,問了充軍,着實打了他二十,在廣州府監里坐得個不要,家眷流落廣州。這的是張繼良報應。但是這些人,有什人心。又有一班狡猾的駕着,有錢要賺,有勢就使,只顧自飯碗裡滿,便到充軍擺站,敗壞什名撿?做官,官職謫削事小,但一生名撿已壞,怎麼不割一時之愛?至如養癰一般,癰潰而身與俱亡,此是可笑之甚。故拈出以佐仕路觀感。)