rén zōng sān
○仁宗三
qìng lì yuán nián chūn zhēng yuè xīn hài shuò, yù dà qìng diàn shòu cháo. jǐ wèi, jiā gǔ sī luō hé xī jié dù shǐ. rén shēn, zhào suì yǐ chūn fēn cí gāo méi. shì yuè, yuán hào qǐng hé.
庆历元年春正月辛亥朔,御大庆殿受朝。己未,加唃厮啰河西节度使。壬申, 诏岁以春分祠高禖。是月,元昊请和。
èr yuè jǐ hài, shòu guó gōng xīn hōng. xīn hài, bà dà yàn. jīng dōng xī huái zhè jiāng nán jīng hú zhì xuān yì jūn. jiǎ chén, zhào chén liáo shòu wài rèn zhě, wú dé yīn lín qiǎn qí ēn. bǐng wǔ, jīng shī yǔ yào. shì yuè, yuán hào kòu wèi zhōu, huán qìng lù mǎ bù jūn fù zǒng guǎn rèn fú bài yú hǎo shuǐ chuān, fú jí jiàng zuǒ jūn shì sǐ zhě liù qiān yú rén.
二月己亥,寿国公昕薨。辛亥,罢大宴。京东西、淮、浙、江南、荆湖置宣毅 军。甲辰,诏臣僚受外任者,毋得因临遣祈恩。丙午,京师雨药。是月,元昊寇渭 州,环庆路马步军副总管任福败于好水川,福及将佐军士死者六千余人。
sān yuè gēng xū shuò, xiū jīn dī. yǐ mǎo, zhào zhǐ jùn guó jǔ rén, wù yǐ biān jī wéi míng xī qiú ēn zé.
三月庚戌朔,修金堤。乙卯,诏止郡国举人,勿以边机为名希求恩泽。
xià sì yuè jiǎ shēn, yǐ zī zhèng diàn xué shì chén zhí zhōng tóng shǎn xī mǎ bù jūn dōu zǒng guǎn jiān jīng lüè ān fǔ yán biān zhāo tǎo děng shǐ zhī yǒng xīng jūn. zhào xià sǒng réng pàn yǒng xīng jūn. yǐ sì, xià dé yīn: jiàng shǎn xī qiú sǐ zuì yī děng, liú yǐ xià shì zhī. tè zhī jūn shì mín qián, zhèn fǔ biān mín bèi chāo lüè zhě qīn shǔ.
夏四月甲申,以资政殿学士陈执中同陕西马步军都总管兼经略安抚沿边招讨等 使、知永兴军。诏夏竦仍判永兴军。乙巳,下德音:降陕西囚死罪一等,流以下释 之。特支军士缗钱,振抚边民被钞略者亲属。
wǔ yuè dīng sì, lù xì qiú. jiǎ zǐ, chū nèi cáng mín qián yī bǎi wàn zhù jūn fèi. yǐ chǒu, zhuī fēng huáng zhǎng zǐ wèi bāo wáng, cì míng fǎng. dīng mǎo, bà shǎn xī jīng lüè ān fǔ yán biān zhāo tǎo dōu jiān. xīn wèi, sòng xiáng zhèng jiǎn bà, yǐ wáng jǔ zhèng cān zhī zhèng shì, rèn zhōng shī rèn bù wèi shū mì fù shǐ. zhào xià sǒng tún jūn fū zhōu, chén zhí zhōng tún jūn jīng zhōu. guǐ yǒu, yuè shì wèi shì.
五月丁巳,录系囚。甲子,出内藏缗钱一百万助军费。乙丑,追封皇长子为褒 王,赐名昉。丁卯,罢陕西经略安抚沿边招讨都监。辛未,宋庠、郑戬罢,以王举 正参知政事,任中师、任布为枢密副使。诏夏竦屯军鄜州,陈执中屯军泾州。癸酉, 阅试卫士。
liù yuè rén chén, zhào shǎn xī zhū lù zǒng guǎn sī yán biān bèi, wú zhé rù zéi jiè, zéi zhì zé yù zhī. yǐ sì, zhào jìn chén jǔ hé běi shǎn xī hé dōng zhī zhōu tōng pàn xiàn lìng.
六月壬辰,诏陕西诸路总管司严边备,毋辄入贼界,贼至则御之。乙巳,诏近 臣举河北、陕西、河东知州、通判、县令。
qiū qī yuè bǐng chén, yuè yǎn xīn hòu xīng. wù wǔ, yuè yǎn nán dòu. rén xū, zhì wàn shèng jūn fán èr shí zhǐ huī. shì yuè, yuán hào kòu lín fǔ zhōu.
秋七月丙辰,月掩心后星。戊午,月掩南斗。壬戌,置万胜军凡二十指挥。是 月,元昊寇麟、府州。
bā yuè wù yín, zhào fū yán bù shǔ yǐ bīng yuán lín fǔ. jiǎ shēn, hé běi zhì chǎng kuò shì zhàn mǎ, yuán biān qī zhōu jūn miǎn kuò. yǐ wèi, huǐ tóng guān xīn zhì lóu lǔ. gēng zǐ, yuè yǎn suì xīng. yǐ sì, mù mín jiān cái yǒng zhě bǔ shén jié zhǐ huī. shì yuè, yuán hào kòu jīn míng zhài, pò níng yuǎn zhài, zhài zhǔ wáng shì dǎn bīng mǎ jiān yā wáng xiǎn sǐ zhī. xiàn fēng zhōu, zhī zhōu wáng yú qìng bīng mǎ jiān yā sūn jí sǐ zhī.
八月戊寅,诏鄜延部署以兵援麟、府。甲申,河北置场括市战马,缘边七州军 免括。乙未,毁潼关新置楼橹。庚子,月掩岁星。乙巳,募民间材勇者补神捷指挥。 是月,元昊寇金明砦,破宁远砦,砦主王世亶、兵马监押王显死之。陷丰州,知州 王余庆、兵马监押孙吉死之。
jiǔ yuè rén zǐ, mìng hé dōng zhù dà tiě qián. yǐ hài, fù zhì yì cāng.
九月壬子,命河东铸大铁钱。乙亥,复置义仓。
dōng shí yuè jiǎ wǔ, zhào bà shǎn xī dōu bù shǔ, fēn sì lù zhì shǐ. zhì shǎn xī yíng tián wù. jǐ hài, bà tóng fú mù qì. shì yuè, xiū hé běi chéng chí.
冬十月甲午,诏罢陕西都部署,分四路置使。置陕西营田务。己亥,罢铜符、 木契。是月,修河北城池。
shí yī yuè rén zǐ, zhì jīng yuán lù qiáng zhuàng gōng jiàn shǒu. bǐng chén, fā lǐn sù, jiǎn jià yǐ jì jīng chéng mín. jiǎ zǐ, cháo xiǎng jǐng líng gōng. yǐ chǒu, xiǎng tài miào fèng cí miào. bǐng yín, sì tiān dì yú yuán qiū, dà shè, gǎi yuán. juān shǎn xī lái nián xià shuì shí zhī èr, jí lín fǔ mín èr nián fù zū. chén liáo xǔ lì jiā miào. gōng chén bù xiàn pǐn shù cì jǐ. zēng tiān xià jiě é. chí jīng dōng bā zhōu yán jìn. shì yuè, lìng jiāng ráo chí sān zhōu zhù tiě qián. shí èr yuè bǐng zǐ, jiā ēn bǎi guān. dīng chǒu, sī tiān jiàn shàng chóng tiān wàn nián lì. wù yín, zhào shǎn xī sì lù zǒng guǎn jí zhuǎn yùn shǐ jiān yíng tián. jiǎ wǔ, zhì shǎn xī hù sāi jūn. shì suì, hú nán dòng mán zhī huī zhōu yáng tōng hàn gòng fāng wù.
十一月壬子,置泾原路强壮弓箭手。丙辰,发廪粟,减价以济京城民。甲子, 朝飨景灵宫。乙丑,飨太庙、奉慈庙。丙寅,祀天地于圜丘,大赦,改元。蠲陕西 来年夏税十之二,及麟、府民二年赋租。臣僚许立家庙。功臣不限品数赐戟。增天 下解额。弛京东八州盐禁。是月,令江、饶、池三州铸铁钱。十二月丙子,加恩百 官。丁丑,司天监上《崇天万年历》。戊寅,诏陕西四路总管及转运使兼营田。甲 午,置陕西护塞军。是岁,湖南洞蛮知徽州杨通汉贡方物。
èr nián chūn zhēng yuè dīng sì, fù jīng shī què yán fǎ. rén xū, zhào yǐ jīng xī xián tián chù nèi fù fān zú wú qīn shǔ zhě. qiǎn shǐ hé běi mù bīng, jí wàn rén zhě shǎng zhī. guǐ hài, zhào mó kān yuàn kǎo tí diǎn xíng yù gōng zuì wèi sān děng, yǐ dài chù zhì.
二年春正月丁巳,复京师榷盐法。壬戌,诏以京西闲田处内附蕃族无亲属者。 遣使河北募兵,及万人者赏之。癸亥,诏磨勘院考提点刑狱功罪为三等,以待黜陟。
èr yuè yǐ wèi, zhào hé běi qiáng zhuàng cì shǒu bèi wèi yì yǒng jūn.
二月乙未,诏河北强壮刺手背为义勇军。
sān yuè jiǎ chén shuò, zhào diàn qián zhǐ huī shǐ liǎng shěng dōu zhī jǔ wǔ chén cái kān wèi jiāng zhě. dīng sì, dù yǎn xuān fǔ hé dōng. xīn yǒu, cháo zōng què bà. jǐ sì, qì dān qiǎn xiāo yīng liú liù fú lái zhì shū qiú gē dì. shì yuè, cì lǐ bù zòu míng jìn shì zhū kē jí dì chū shēn bā bǎi sān shí jiǔ rén.
三月甲辰朔,诏殿前指挥使、两省都知举武臣才堪为将者。丁巳,杜衍宣抚河 东。辛酉,晁宗悫罢。己巳,契丹遣萧英、刘六符来致书求割地。是月,赐礼部奏 名进士、诸科及第出身八百三十九人。
xià sì yuè wù yín, mìng yù shǐ zhōng chéng jiàn guān tóng jiào sān sī yòng dù, bà qí bù jí zhě. gēng chén, zhī zhì gào fù bì bào shǐ qì dān. wǔ yuè xīn hài, lù xì qiú. rén zǐ, jiǎn huáng hòu jí zōng shì fù jiāo cì zhī bàn. jiǎ yín, zhào sān guǎn chén liáo shàng fēng shì jí tīng qǐng duì. bǐng chén, zhào yī guān wú dé huàn yòu zhí. wù wǔ, jiàn dà míng fǔ wèi běi jīng. jiàng hé běi zhōu jūn xì qiú zuì yī děng, zhàng chī yǐ xià shì zhī. yǐ yǒu, bà zuǒ cáng kù yuè jìn qián. wù chén, jìn xiāo jīn wèi fú shì. shì yuè, qì dān jí bīng yōu zhōu, shēng yán lái qīn, hé běi jīng dōng jiē wèi biān bèi.
夏四月戊寅,命御史中丞、谏官同较三司用度,罢其不急者。庚辰,知制诰富 弼报使契丹。五月辛亥,录系囚。壬子,减皇后及宗室妇郊赐之半。甲寅,诏三馆 臣僚上封事及听请对。丙辰,诏医官毋得换右职。戊午,建大名府为北京。降河北 州军系囚罪一等,杖、笞以下释之。乙酉,罢左藏库月进钱。戊辰,禁销金为服饰。 是月,契丹集兵幽州,声言来侵,河北、京东皆为边备。
liù yuè jiǎ xū, chū nèi cáng yín juàn sān bǎi wàn zhù biān fèi. guǐ wèi, yǐ tè zòu míng wǔ yì rén bǔ sān bān. bǐng xū, zhì běi píng jūn. bǐng shēn, yuè fān luò jiàng shì qí shè. wù xū, zhào jiǎn shěng nán jiāo chén liáo cì yǔ.
六月甲戌,出内藏银、、绢三百万助边费。癸未,以特奏名武艺人补三班。 丙戌,置北平军。丙申,阅蕃落将士骑射。戊戌,诏减省南郊臣僚赐与。
qiū qī yuè bǐng wǔ, rèn bù bà. dīng wèi, zhào jūn xiào zhàn méi wú zǐ sūn zhě, cì qí jiā mín qián. wù wǔ, dà yǔ báo. yǐ lǚ yí jiǎn jiān pàn shū mì yuàn shì, zhāng dé xiàng jiān shū mì shǐ, yàn shū jiā píng zhāng shì. guǐ hài, fù bì zài shǐ qì dān. zhào jīng guān gào bìng zhě, yī nián fāng tīng cháo cān.
秋七月丙午,任布罢。丁未,诏军校战没无子孙者,赐其家缗钱。戊午,大雨 雹。以吕夷简兼判枢密院事,章得象兼枢密使,晏殊加平章事。癸亥,富弼再使契 丹。诏京官告病者,一年方听朝参。
bā yuè dīng chǒu, cè zhì jǔ rén. wù yín, cè wǔ jǔ rén shì qí shè. jiǎ shēn, bái qì guàn běi dǒu. wù zǐ, chū nèi cáng kù mín qián shí wàn xiū běi jīng xíng gōng. jǐ hài, qiǎn shǐ ān fǔ jīng dōng, dū bǔ dào zéi.
八月丁丑,策制举人。戊寅,策武举人试骑射。甲申,白气贯北斗。戊子,出 内藏库缗钱十万修北京行宫。己亥,遣使安抚京东,督捕盗贼。
jiǔ yuè bǐng wǔ, lǚ yí jiǎn gǎi jiān shū mì shǐ. yǐ chǒu, qì dān qiǎn yē lǜ rén xiān liú liù fú chí shì shū lái.
九月丙午,吕夷简改兼枢密使。乙丑,契丹遣耶律仁先、刘六符持誓书来。
rùn yuè wù xū, bà hé běi mín jiān kē yáo. shì yuè, yuán hào kòu dìng chuān zhài, jīng yuán lù mǎ bù jūn fù dōu zǒng guǎn gé huái mǐn zhàn méi, zhū jiàng sǐ zhě shí sì rén, yuán hào dà lüè wèi zhōu ér qù.
闰月戊戌,罢河北民间科徭。是月,元昊寇定川砦,泾原路马步军副都总管葛 怀敏战没,诸将死者十四人,元昊大掠渭州而去。
dōng shí yuè gēng xū, cì shǎn xī bǎo jié jūn. jiǎ yín, qiǎn shǐ ān fǔ jīng yuán lù. bǐng chén, zhī zhì gào liáng shì bào shǐ qì dān. wù wǔ, fā dìng zhōu jìn jūn èr wàn èr qiān rén tún jīng yuán. gēng shēn, zhào xù jiàng xiào zhèn wáng, qí qī nǚ wú yī zhě yǎng zhī gōng zhōng. bǐng yín, qì dān qiǎn shǐ lái zài zhì shì shū, bào chè bīng.
冬十月庚戌,刺陕西保捷军。甲寅,遣使安抚泾原路。丙辰,知制诰梁适报使 契丹。戊午,发定州禁军二万二千人屯泾原。庚申,诏恤将校阵亡,其妻女无依者 养之宫中。丙寅,契丹遣使来再致誓书,报彻兵。
shí yī yuè rén shēn, hēi qì guàn běi dǒu bǐng. xīn sì, fù dōu bù shǔ jiān zhāo tǎo děng shǐ, mìng hán qí fàn zhòng yān páng jí fēn lǐng zhī. jiǎ shēn, yǐ tài shān chǔ shì sūn fù wèi guó zǐ jiàn zhí jiǎng. shì suì, zhàn chéng xiàn xún xiàng sān.
十一月壬申,黑气贯北斗柄。辛巳,复都部署兼招讨等使,命韩琦、范仲淹、 庞籍分领之。甲申,以泰山处士孙复为国子监直讲。是岁,占城献驯象三。
sān nián chūn zhēng yuè gēng wǔ shuò, fēng huáng zǐ xī wèi è wáng. xīn wèi, xī hōng. bǐng zǐ, jiǎn shǎn xī suì shì mù sān zhī yī. xīn sì, zhào fǔ chén yì juān jiǎn tiān xià fù yì. wù zǐ, zhào lù jiàng xiào sǐ wáng shì ér wú zǐ sūn zhě qīn shǔ. xīn mǎo, zhì dé shùn jūn. rén chén, lù táng dí rén jié hòu. guǐ sì, yuán hào zì míng nǎng xiāo, qiǎn rén lái nà kuǎn, chēng xià guó.
三年春正月庚午朔,封皇子曦为鄂王。辛未,曦薨。丙子,减陕西岁市木三之 一。辛巳,诏辅臣议蠲减天下赋役。戊子,诏录将校死王事而无子孙者亲属。辛卯, 置德顺军。壬辰,录唐狄仁杰后。癸巳,元昊自名曩霄,遣人来纳款,称夏国。
èr yuè bǐng wǔ, cì shǎn xī zhāo tǎo hán qí fàn zhòng yān páng jí qián gè bǎi wàn. xīn yǒu, lì sì mén xué.
二月丙午,赐陕西招讨韩琦、范仲淹、庞籍钱各百万。辛酉,立四门学。
sān yuè rén shēn, yuè wèi shì wǔ jì. wù zǐ, lǚ yí jiǎn bà wèi sī tú jiān xiū guó shǐ, yǔ yì jūn guó dà shì. yǐ zhāng dé xiàng wèi zhāo wén guǎn dà xué shì, yàn shū wèi jí xián diàn dà xué shì bìng jiān shū mì shǐ, xià sǒng wèi shū mì shǐ, jiǎ chāng cháo cān zhī zhèng shì.
三月壬申,阅卫士武技。戊子,吕夷简罢为司徒、监修国史,与议军国大事。 以章得象为昭文馆大学士,晏殊为集贤殿大学士并兼枢密使,夏竦为枢密使,贾昌 朝参知政事。
xià sì yuè wù xū shuò, xìng qióng lín yuàn yuè qí shì. guǐ mǎo, qiǎn bǎo ān jūn pàn guān shào liáng zuǒ shǐ yuán hào, xǔ fēng cè wèi xià guó zhǔ, suì cì juàn shí wàn pǐ chá sān wàn jīn. jiǎ chén, yǐ hán qí fàn zhòng yān wèi shū mì fù shǐ. yǐ sì, zhào xià sǒng huán běn zhèn, yǐ dù yǎn wèi shū mì shǐ. bǐng chén, yǐ chūn xià bù yǔ, qiǎn shǐ cí dǎo yú yuè dú. jiǎ zǐ, lǚ yí jiǎn bà yì jūn guó dà shì.
夏四月戊戌朔,幸琼林苑阅骑士。癸卯,遣保安军判官邵良佐使元昊,许封册 为夏国主,岁赐绢十万匹、茶三万斤。甲辰,以韩琦、范仲淹为枢密副使。乙巳, 诏夏竦还本镇,以杜衍为枢密使。丙辰,以春夏不雨,遣使祠祷于岳渎。甲子,吕 夷简罢议军国大事。
wǔ yuè dīng mǎo shuò, rì yǒu shí zhī. gēng wǔ, lù xì qiú. wù yín, zhào zhū lù zhuǎn yùn shǐ bìng jiān àn chá shǐ, suì jù guān lì néng fǒu yǐ wén. gēng chén, qí yǔ yú xiàng guó sì huì líng guān. guǐ wèi, zhì yù shǐ liù yuán, bà tuī zhí guān. dīng hài, zhì wǔ xué. wù zǐ, yǔ. jǐ chǒu, xiè yǔ. xīn mǎo, zhù qīn tiān tán yú jìn zhōng. yǐ wèi, jìn chén jiàn shì fāng lüè zhě liù rén, shòu guān yǒu chà. shì yuè, xīn zhōu dì dà zhèn. hǔ yì zú wáng lún pàn yú yí zhōu.
五月丁卯朔,日有食之。庚午,录系囚。戊寅,诏诸路转运使并兼按察使,岁 具官吏能否以闻。庚辰,祈雨于相国寺、会灵观。癸未,置御史六员,罢推直官。 丁亥,置武学。戊子,雨。己丑,谢雨。辛卯,筑钦天坛于禁中。乙未,近臣荐试 方略者六人,授官有差。是月,忻州地大震。虎翼卒王伦叛于沂州。
liù yuè jiǎ chén, zhào zhū lù cáo chén lìng suǒ bù guān lì tiáo chá yán fán jí kēng yě lì hài yǐ wén.
六月甲辰,诏诸路漕臣令所部官吏条茶、盐、矾及坑冶利害以闻。
qiū qī yuè xīn wèi, zhào xǔ èr fǔ bù xiàn zòu shì cháng zhì, dé fū chén liú duì. bǐng zǐ, wáng jǔ zhèng bà. rén wǔ, bà shǎn xī guǎn nèi yíng tián. jiǎ shēn, mìng rèn zhōng shī xuān fǔ hé dōng, fàn zhòng yān xuān fǔ shǎn xī. yǐ yǒu, huò wáng lún.
秋七月辛未,诏许二府不限奏事常制,得敷陈留对。丙子,王举正罢。壬午, 罢陕西管内营田。甲申,命任中师宣抚河东,范仲淹宣抚陕西。乙酉,获王伦。
bā yuè yǐ wèi shuò, mìng guān xiáng dìng biān chì. wù xū, zhào jiàn guān rì fù nèi cháo. dīng wèi, yǐ fàn zhòng yān cān zhī zhèng shì, fù bì wèi shū mì fù shǐ. rén zǐ, bái qì guàn běi dǒu kuí. guǐ chǒu, hán qí dài fàn zhòng yān xuān fǔ shǎn xī. jiǎ yín, tài bái zhòu jiàn. wù wǔ, bà wǔ xué.
八月乙未朔,命官详定编敕。戊戌,诏谏官日赴内朝。丁未,以范仲淹参知政 事,富弼为枢密副使。壬子,白气贯北斗魁。癸丑,韩琦代范仲淹宣抚陕西。甲寅, 太白昼见。戊午,罢武学。
jiǔ yuè dīng mǎo, zhào fǔ chén duì tiān zhāng gé. wù chén, lǚ yí jiǎn yǐ tài wèi zhì shì. yǐ hài, rèn zhōng shī bà. dīng chǒu, zhào zhí zhèng dà chén fēi jiǎ xiū bù xǔ sī dì shòu yè. shì yuè, guì yáng dòng mán kòu biān, hú nán tí xíng mù bīng tǎo píng zhī.
九月丁卯,诏辅臣对天章阁。戊辰,吕夷简以太尉致仕。乙亥,任中师罢。丁 丑,诏执政大臣非假休不许私第受谒。是月,桂阳洞蛮寇边,湖南提刑募兵讨平之。
dōng shí yuè bǐng wǔ, zhào zhōng shū shū mì tóng xuǎn zhū lù zhuǎn yùn shǐ. dīng wèi, zhào xiàn lìng zuǒ néng gēn kuò biān hù yǐn wěi yǐ zēng fù rù zhě, liàng qí shù shǎng zhī. wù shēn, zhào èr fǔ tóng xuǎn zhū lù tí xíng. jiǎ yín, fù zhū lù zhuǎn yùn pàn guān. yǐ mǎo, zhào xiū bīng shū. rén xū, zhào èr fǔ bān xīn dìng mó kān shì. jiǎ zǐ, zhù shuǐ luò chéng. shì yuè, guāng huà jūn luàn, tǎo píng zhī.
冬十月丙午,诏中书、枢密同选诸路转运使。丁未,诏县令佐能根括编户隐伪 以增赋入者,量其数赏之。戊申,诏二府同选诸路提刑。甲寅,复诸路转运判官。 乙卯,诏修兵书。壬戌,诏二府颁新定磨勘式。甲子,筑水洛城。是月,光化军乱, 讨平之。
shí yī yuè bǐng yín, shàng qīng gōng huǒ. guǐ wèi, zhào guǎn zhí yǒu quē, yǐ liǎng fǔ liǎng shěng bǎo jǔ, rán hòu zhào shì bǔ yòng. dīng hài, gèng yīn bǔ fǎ. rén chén, xiàn zhí tián. shì yuè, wǔ xīng jiē zài dōng fāng. shí èr yuè yǐ sì, guì yáng jiān yáo zéi fù kòu biān. dīng sì, dà yǔ xuě, mù bīng. hé běi yǔ chì xuě. jiāo zhǐ xiàn xún xiàng wǔ. ān huà zhōu mán lái gòng.
十一月丙寅,上清宫火。癸未,诏馆职有阙,以两府、两省保举,然后召试补 用。丁亥,更荫补法。壬辰,限职田。是月,五星皆在东方。十二月乙巳,桂阳监 徭贼复寇边。丁巳,大雨雪,木冰。河北雨赤雪。交阯献驯象五。安化州蛮来贡。
sì nián chūn zhēng yuè gēng wǔ, jīng chéng xuě hán, zhào sān sī jiǎn jià chū xīn mǐ yǐ jì zhī. rén shēn, xī fān mó zhān jiǎo rù gòng. yǐ hài, jīng wáng yuán yǎn hōng. xīn mǎo, tài cháng lǐ yí yuàn shàng xīn xiū lǐ shū jí qìng lì sì yí.
四年春正月庚午,京城雪寒,诏三司减价出薪米以济之。壬申,西蕃磨毡角入 贡。乙亥,荆王元俨薨。辛卯,太常礼仪院上新修《礼书》及《庆历祀仪》。
èr yuè bǐng shēn, chū fèng chén kù yín sān wàn liǎng zhèn shǎn xī jī mín. jǐ yǒu, bái hóng guàn rì. jiǎ yín, bà shǎn xī sì lù mǎ bù jūn dōu zǒng guǎn jīng lüè ān fǔ zhāo tǎo shǐ, fù zhì suí lù dōu zǒng guǎn jīng lüè ān fǔ zhāo tǎo shǐ.
二月丙申,出奉宸库银三万两振陕西饥民。己酉,白虹贯日。甲寅,罢陕西四 路马步军都总管、经略安抚招讨使,复置随路都总管、经略安抚招讨使。
sān yuè guǐ hài shuò, yǐ hàn qiǎn nèi shì qí yǔ. xīn wèi, shěng guǎng jì hé suì cáo jūn chǔ èr shí wàn dàn. yǐ hài, zhào tiān xià zhōu xiàn lì xué, gēng dìng kē jǔ fǎ, yǔ zài xuǎn jǔ zhì. jǐ mǎo, chū yù shū zhì dào sān shí wǔ shì cì jiǎng dú guān. gēng chén, lù táng guō zi yí hòu. jiǎ shēn, miǎn héng dào zhōu guì yáng jiān mín jīng yáo zéi jié lüè zhě fù yì yī nián.
三月癸亥朔,以旱遣内侍祈雨。辛未,省广济河岁漕军储二十万石。乙亥,诏 天下州县立学,更定科举法,语在《选举志》。己卯,出御书治道三十五事赐讲读 官。庚辰,录唐郭子仪后。甲申,免衡、道州、桂阳监民经徭贼劫略者赋役一年。
xià sì yuè bǐng shēn, zhào hú nán mín wù wèi zhēng yáo jūn suǒ shā zhě, cì bó cún fǔ qí jiā. dīng yǒu, yí zhōu mán qū xī fàn pàn, zhào guǎng xī zhuǎn yùn qián xiá sī fā bīng tǎo bǔ. rén zǐ, yǐ xī qìng yuàn wèi tài xué.
夏四月丙申,诏湖南民误为征徭军所杀者,赐帛存抚其家。丁酉,宜州蛮区希 范叛,诏广西转运钤辖司发兵讨捕。壬子,以锡庆院为太学。
wǔ yuè gēng wǔ, lù xì qiú. rén shēn, xìng guó zǐ jiàn yè kǒng zǐ, yǒu sī yán jiù yí zhǐ sù yī, dì tè zài bài. cì zhí jiǎng sūn fù wǔ pǐn fú. suì xìng wǔ chéng wáng miào, yòu xìng yù jīn yuán guān zhǒng dào. yǐ hài, fǔ zhōu xiàn shēng jīn shān. bǐng zi, zhào xī chuān zhī zhōu jūn jiān, bà rèn wèi chū jiè ér zú zhě, lù qí zǐ sūn yī rén. wù yín, zhào mù rén nà sù zhèn huái nán jī. yǐ yǒu, xīn zhōu yán dì zhèn, yǒu shēng rú léi. bǐng xū, nǎng xiāo qiǎn rén lái, fù chēng chén.
五月庚午,录系囚。壬申,幸国子监谒孔子,有司言旧仪止肃揖,帝特再拜。 赐直讲孙复五品服。遂幸武成王庙,又幸玉津园观种稻。乙亥,抚州献生金山。丙 子,诏西川知州军监,罢任未出界而卒者,录其子孙一人。戊寅,诏募人纳粟振淮 南饥。乙酉,忻州言地震,有声如雷。丙戌,曩霄遣人来,复称臣。
liù yuè rén zǐ, jiàng tiān xià xì qiú liú tú zuì yī děng, zhàng chī shì zhī. fàn zhòng yān xuān fǔ shǎn xī hé dōng. guǐ chǒu, zhào zhū jūn yīn zhàn shāng fèi tíng bù néng zì cún jí sǐ shì zhī jiā gū lǎo, yuè gěi mǐ, rén sān dòu.
六月壬子,降天下系囚流、徒罪一等,杖、笞释之。范仲淹宣抚陕西、河东。 癸丑,诏诸军因战伤废停不能自存及死事之家孤老,月给米,人三斗。
qiū qī yuè wù yín, fēng zōng shì dé wén děng shí rén wéi jùn wáng guó gōng. rén wǔ, yuè fàn yíng huò. guǐ wèi, qì dān qiǎn shǐ lái gào fá xià guó. jiǎ shēn, yí rén kòu sān jiāng zhài, yù jǐng jiān guān bīng jī zǒu zhī. bǐng xū, zhào zhū lù zhuǎn yùn tí xíng chá jǔ shǒu lìng yǒu zhì zhuàng zhě.
秋七月戊寅,封宗室德文等十人为郡王、国公。壬午,月犯荧惑。癸未,契丹 遣使来告伐夏国。甲申,夷人寇三江砦,淯井监官兵击走之。丙戌,诏诸路转运、 提刑察举守令有治状者。
bā yuè xīn mǎo, mìng jiǎ chāng cháo lǐng tiān xià nóng tián, fàn zhòng yān lǐng xíng fǎ shì. jiǎ wǔ, fù bì xuān fǔ hé běi. wù xū, mìng yòu zhèng yán yú jìng bào shǐ qì dān. bǎo zhōu yún yì jūn shā guān lì jù chéng pàn. gēng zǐ, mìng yòu zhèng yán tián kuàng dù shì bǎo zhōu, réng tīng pián yí xíng shì. bǐng wǔ, jìn zōng shì guān yǒu chà. wù wǔ, zhào fǔ chén suǒ jiàn guān wú yǐ wéi jiàn guān yù shǐ.
八月辛卯,命贾昌朝领天下农田,范仲淹领刑法事。甲午,富弼宣抚河北。戊 戌,命右正言余靖报使契丹。保州云翼军杀官吏、据城叛。庚子,命右正言田况度 视保州,仍听便宜行事。丙午,进宗室官有差。戊午,诏辅臣所荐官毋以为谏官、 御史。
jiǔ yuè xīn yǒu, bǎo zhōu píng. rén xū, zhào bǎo zhōu guān lì sǐ luàn bīng ér wú qīn shǔ zhě, guān wèi bìn liǎn, bīng guān bèi hài jí zhàn méi, bìng yōu cì qí jiā. mín tián zāo róu jiàn zhě, juān qí zū. guǐ hài, yǐ zhēn zōng xián fēi shěn shì wèi dé fēi, wǎn yí dù shì wèi xián fēi. wù chén, lǚ yí jiǎn hōng. gēng wǔ, yàn shū bà. yǐ hài, qiǎn shǐ ān fǔ hú nán. jiǎ shēn, yǐ dù yǎn tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì jiān shū mì shǐ jí xián diàn dà xué shì, jiǎ chāng cháo wèi shū mì shǐ, chén zhí zhōng cān zhī zhèng shì. dīng hài, yàn zōng shì tài qīng lóu, shè yú yuàn zhōng.
九月辛酉,保州平。壬戌,诏保州官吏死乱兵而无亲属者,官为殡敛,兵官被 害及战没,并优赐其家。民田遭蹂践者,蠲其租。癸亥,以真宗贤妃沈氏为德妃, 婉仪杜氏为贤妃。戊辰,吕夷简薨。庚午,晏殊罢。乙亥,遣使安抚湖南。甲申, 以杜衍同中书门下平章事兼枢密使、集贤殿大学士,贾昌朝为枢密使,陈执中参知 政事。丁亥,宴宗室太清楼,射于苑中。
dōng shí yuè gēng yín, cì nǎng xiāo shì zhào, suì cì yín juàn chá cǎi fán èr shí wǔ wàn wǔ qiān. chén yáo zuǒ hōng. bǐng shēn, mìng fàn zhòng yān tí jǔ sān guǎn mì gé shàn jiào shū jí. guǐ chǒu, guì yáng mán jiàng, shòu mán qiú sān rén fèng zhí.
冬十月庚寅,赐曩霄誓诏,岁赐银、绢、茶、彩凡二十五万五千。陈尧佐薨。 丙申,命范仲淹提举三馆秘阁缮校书籍。癸丑,桂阳蛮降,授蛮酋三人奉职。
shí yī yuè rén xū, yǐ xī jiè nèi fù xiāng bù wèi tuán liàn shǐ. jǐ sì, zhào jiè péng dǎng xiāng jié, jí àn chá zì wèi kē kè wén rén sì yán xíng guài zhě. jǐ mǎo, gǎi shàng zhuāng mù huáng hòu shì yuē zhāng mù, zhuāng xiàn míng sù huáng tài hòu yuē zhāng xiàn míng sù, zhuāng yì huáng tài hòu yuē zhāng yì, zhuāng huái huáng hòu yuē zhāng huái, zhuāng huì huáng tài hòu yuē zhāng huì. gēng chén, cháo xiǎng jǐng líng gōng. xīn sì, xiǎng tài miào fèng cí miào. rén wǔ, dōng zhì, sì tiān dì yú yuán qiū, dà shè. shí èr yuè rén chén, jiā ēn bǎi guān. yǐ wèi, fēng nǎng xiāo wèi xià guó zhǔ. dīng yǒu, zhào zhōu xiàn yǐ xiān dì suǒ cì qī tiáo xiāng huì chì. xīn hài, zhì bǎo ān zhèn róng jūn què chǎng. shì suì, lí zhōu qióng bù chuān shān qián shān hòu bǎi mán dōu guǐ zhǔ móu hēi lái gòng.
十一月壬戌,以西界内附香布为团练使。己巳,诏戒朋党相讦,及按察恣为苛 刻、文人肆言行怪者。己卯,改上庄穆皇后谥曰章穆,庄献明肃皇太后曰章献明肃, 庄懿皇太后曰章懿,庄怀皇后曰章怀,庄惠皇太后曰章惠。庚辰,朝飨景灵宫。辛 巳,飨太庙、奉慈庙。壬午,冬至,祀天地于圜丘,大赦。十二月壬辰,加恩百官。 乙未,封曩霄为夏国主。丁酉,诏州县以先帝所赐七条相诲敕。辛亥,置保安、镇 戎军榷场。是岁,黎州邛部川山前、山后百蛮都鬼主牟黑来贡。
wǔ nián chūn zhēng yuè jiǎ xū, bà hé dōng shǎn xī zhū lù zhāo tǎo shǐ. yǐ hài, fù zhì yán shì yù shǐ. bǐng zǐ, qì dān qiǎn shǐ lái gào fá xià guó hái. gēng chén, mìng zhī zhì gào yú jìng bào shǐ qì dān. guǐ wèi, zhào jīng cháo guān yīn bèi tán zòu, suī bù céng zé fá, dàn yǒu gǎi yí chāi qiǎn, bìng sì zhōu nián mó kān. yǐ yǒu, fàn zhòng yān fù bì bà. bǐng xū, dù yǎn bà, yǐ jiǎ chāng cháo tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì jiān shū mì shǐ jí xián diàn dà xué shì, wáng yí yǒng wèi shū mì shǐ, sòng xiáng cān zhī zhèng shì, wú yù páng jí bìng wèi shū mì fù shǐ.
五年春正月甲戌,罢河东、陕西诸路招讨使。乙亥,复置言事御史。丙子,契 丹遣使来告伐夏国还。庚辰,命知制诰余靖报使契丹。癸未,诏京朝官因被弹奏, 虽不曾责罚,但有改移差遣,并四周年磨勘。乙酉,范仲淹、富弼罢。丙戌,杜衍 罢,以贾昌朝同中书门下平章事兼枢密使、集贤殿大学士,王贻永为枢密使,宋庠 参知政事,吴育、庞籍并为枢密副使。
èr yuè xīn mǎo, zhào bà jīng cháo guān yòng bǎo rèn xù qiān fǎ, yòu bà yīn bǔ xiàn nián fǎ. rén chén, nǎng xiāo chū qiǎn rén lái hè zhēng dàn. guǐ mǎo, yǐ jiǔ hàn, zhào zhōu xiàn wú dé yān xì xíng yù. xīn hài, qí yǔ yú xiàng guó tiān qīng sì huì líng xiáng yuán guān. guǐ chǒu, guì yáng jiān yán táng hé děng fù nèi kòu. yǐ mǎo, xiè yǔ.
二月辛卯,诏罢京朝官用保任叙迁法,又罢荫补限年法。壬辰,曩霄初遣人来 贺正旦。癸卯,以久旱,诏州县毋得淹系刑狱。辛亥,祈雨于相国天清寺、会灵祥 源观。癸丑,桂阳监言唐和等复内寇。乙卯,谢雨。
sān yuè jǐ wèi, zhào dà zōng zhèng lì zhū zōng zi shòu jīng wù xué. xīn yǒu, hán qí bà. guǐ hài, zhào lǐ bù gòng jǔ. jiǎ zǐ, yí zhōu mán zéi qū xī fàn píng. gēng wǔ, dōng fāng yǒu huáng qì rú hóng guàn yuè. jiǎ xū, zhào jiān sī àn chá shǔ lì, wú dé chà guān tǐ liàng. jiǎ shēn, zhào shǎn xī yǐ nǎng xiāo chēng chén, jiàng xì qiú zuì yī děng, chī shì zhī, biān bīng dì cì mín qián. mín qù nián bū fù jiē wù zé, juān qí zū shuì zhī bàn, lín fǔ zhōu cháng wèi qiāng suǒ lüè, chú bū fù zū shuì rú zhī. bǐng xū, bà rù sù bǔ guān.
三月己未,诏大宗正励诸宗子授经务学。辛酉,韩琦罢。癸亥,诏礼部贡举。 甲子,宜州蛮贼区希范平。庚午,东方有黄气如虹贯月。甲戌,诏监司按察属吏, 毋得差官体量。甲申,诏陕西以曩霄称臣,降系囚罪一等,笞释之,边兵第赐缗钱。 民去年逋负皆勿责,蠲其租税之半,麟、府州尝为羌所掠,除逋负租税如之。丙戌, 罢入粟补官。
xià sì yuè dīng hài shuò, sī tiān yán rì dāng shí, yīn huì bú jiàn. lù xì qiú, qiǎn guān lù sān jīng qiú. xīn mǎo, nǎng xiāo chū qiǎn rén lái hè qián yuán jié. wù shēn, zhāng dé xiàng bà, yǐ jiǎ chāng cháo wèi zhāo wén guǎn dà xué shì, chén zhí zhōng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì jí xián diàn dà xué shì jiān shū mì shǐ. gēng xū, yǐ wú yù cān zhī zhèng shì, dīng dù wèi shū mì fù shǐ.
夏四月丁亥朔,司天言日当食,阴晦不见。录系囚,遣官录三京囚。辛卯,曩 霄初遣人来贺乾元节。戊申,章得象罢,以贾昌朝为昭文馆大学士,陈执中同中书 门下平章事、集贤殿大学士兼枢密使。庚戌,以吴育参知政事,丁度为枢密副使。
wǔ yuè jǐ sì, bà zhū lù zhuǎn yùn pàn guān.
五月己巳,罢诸路转运判官。
rùn yuè bǐng wǔ, nǎng xiāo qiǎn rén lái xiè cè mìng.
闰月丙午,曩霄遣人来谢册命。
liù yuè dīng mǎo, jiǎn yì zǐ zhōu shàng gòng juàn suì sān zhī yī, hóng jǐn lù tāi bàn zhī.
六月丁卯,减益、梓州上供绢岁三之一,红锦、鹿胎半之。
qiū qī yuè wù shēn, yǐ guǎng zhōu dì zhèn.
秋七月戊申,以广州地震。
bā yuè gēng wǔ, jīng nán fǔ yuè zhōu dì zhèn.
八月庚午,荆南府、岳州地震。
jiǔ yuè gēng yín, zhào wén wǔ guān jǐ zhì shì ér jǔ guān fàn zuì dāng lián zuò zhě, chú zhī. xīn mǎo, yǐ chóng yáng, qū yàn jìn chén zōng shì yú tài qīng lóu, suì shè yuàn zhōng.
九月庚寅,诏文武官己致仕而举官犯罪当连坐者,除之。辛卯,以重阳,曲宴 近臣、宗室于太清楼,遂射苑中。
dōng shí yuè yǐ mǎo, qì dān qiǎn shǐ lái xiàn jiǔ lóng chē jí suǒ huò xià guó yáng mǎ. xīn yǒu, fù zhāng xiàn míng sù huáng hòu zhāng yì huáng hòu shén zhǔ yú tài miào, dà shè. bà zhuǎn yùn shǐ jiān àn chá. gēng wǔ, xìng qióng lín yuàn, suì tián yáng cūn, qiǎn shǐ yǐ suǒ huò chí jiàn tài miào, zhào fù lǎo, cì yǐ yǐn shí chá bó. xīn wèi, bān lì yú xià guó. gēng chén, bà zǎi chén jiān shū mì shǐ.
冬十月乙卯,契丹遣使来献九龙车及所获夏国羊马。辛酉,祔章献明肃皇后、 章懿皇后神主于太庙,大赦。罢转运使兼按察。庚午,幸琼林苑,遂畋杨村,遣使 以所获驰荐太庙,召父老,赐以饮食、茶帛。辛未,颁历于夏国。庚辰,罢宰臣兼 枢密使。
shí yī yuè dīng hài, dōng zhì, yàn zōng shì yú chóng zhèng diàn. jǐ yǒu, zhào hé běi zhǎng lì jǔ diàn zhí gòng fèng guān yǒu wǔ cái zhě. shì suì, shī zhōu xī dòng mán xī nán yí lóng yǐ tè lái gòng.
十一月丁亥,冬至,宴宗室于崇政殿。己酉,诏河北长吏举殿直、供奉官有武 才者。是岁,施州溪洞蛮、西南夷龙以特来贡。
liù nián chūn zhēng yuè wù shēn, xǐ guǎng nán shù bīng shàn dì, yǐ bì zhàng dú.
六年春正月戊申,徙广南戍兵善地,以避瘴毒。
èr yuè wù yín, qīng zhōu dì zhèn. zhào shǎn xī jīng lüè ān fǔ jí zhuǎn yùn sī yì cái jié zhū fèi jí suǒ zhì guān yuán wú yòng zhě yǐ wén.
二月戊寅,青州地震。诏陕西经略安抚及转运司议裁节诸费及所置官员无用者 以闻。
sān yuè xīn sì shuò, rì yǒu shí zhī. lù xì qiú. gēng yín, dēng zhōu dì zhèn, jù yú shān cuī, zì shì lǚ zhèn, zhé hǎi dǐ yǒu shēng rú léi. jiǎ wǔ, yuè fàn suì xīng. shì yuè, cì lǐ bù zòu míng jìn shì zhū kē jí dì chū shēn bā bǎi wǔ shí sān rén.
三月辛巳朔,日有食之。录系囚。庚寅,登州地震,岠嵎山摧,自是屡震,辄 海底有声如雷。甲午,月犯岁星。是月,赐礼部奏名进士、诸科及第出身八百五十 三人。
xià sì yuè jiǎ yín, qiǎn shǐ cì hú nán shù bīng fāng yào.
夏四月甲寅,遣使赐湖南戍兵方药。
wǔ yuè jiǎ shēn, jīng shī yǔ báo, dì zhèn. bǐng xū, lù xì qiú. wù zǐ, jiǎn qióng zhōu yán jǐng suì kè mín qián yī bǎi wàn. bǐng shēn, zhào shǎn xī shì fān bù mǎ. dīng yǒu, jīng dōng rén liú jǐn liú miǎn hú xìn móu fǎn, fú zhū.
五月甲申,京师雨雹,地震。丙戌,录系囚。戊子,减邛州盐井岁课缗钱一百 万。丙申,诏陕西市蕃部马。丁酉,京东人刘卺、刘沔、胡信谋反,伏诛。
liù yuè gēng xū shuò, zhào xià sǒng yǔ hé běi jiān sī chá shuài chén zhǎng lì zhī bù zhí zhě. dīng sì, yǒu liú xīng chū yíng shì nán, qí guāng zhú dì, yǐn rán yǒu shēng. bǐng yín, yǐ jiǔ hàn, mín duō yē sǐ, mìng jīng chéng zēng záo jǐng sān bǎi jiǔ shí. dīng chǒu, zhào zhì kē suí lǐ bù gòng jǔ.
六月庚戌朔,诏夏竦与河北监司察帅臣、长吏之不职者。丁巳,有流星出营室 南,其光烛地,隐然有声。丙寅,以久旱,民多暍死,命京城增凿井三百九十。丁 丑,诏制科随礼部贡举。
qiū qī yuè dīng hài, yuè fàn nán dòu. gēng yín, hé dōng jīng lüè sī yán yǔ huài xīn dài děng zhōu chéng bì.
秋七月丁亥,月犯南斗。庚寅,河东经略司言雨坏忻、代等州城壁。
bā yuè guǐ hài, cè shì xián liáng fāng zhèng néng zhí yán jí jiàn, bìng shì wǔ jǔ rén. guǐ yǒu, yǐ wú yù wèi shū mì fù shǐ, dīng dù cān zhī zhèng shì.
八月癸亥,策试贤良方正能直言极谏,并试武举人。癸酉,以吴育为枢密副使, 丁度参知政事。
jiǔ yuè jiǎ chén, dēng zhōu yán yǒu jù mù sān qiān yú fú hǎi ér chū.
九月甲辰,登州言有巨木三千余浮海而出。
dōng shí yuè xīn wèi, zhào fā bīng tǎo hú nán zéi.
冬十月辛未,诏发兵讨湖南OD贼。
shí yī yuè jǐ mǎo, qiǎn guān yì xià guó gōng fēng jiè. guǐ wèi, hú nán zéi kòu yīng sháo zhōu jiè. xīn chǒu, tián dōng hán cūn, shèng yú suǒ guò jí wéi nèi tián, juān qí zū yī nián. shì suì, miǎo chuān shǒu lǐng gǔ sī luō xī fān xiā zhān mó zhān jiǎo ān huà zhōu mán méng guāng sù děng lái gòng. jiāo zhǐ xiàn xún xiàng shí. dào zhōu bù lóng qiú lǐ shí bì děng jiàng.
十一月己卯,遣官议夏国公封界。癸未,湖南OD贼寇英、韶州界。辛丑,畋 东韩村,乘舆所过及围内田,蠲其租一年。是岁,邈川首领唃厮啰、西蕃瞎毡、磨 毡角、安化州蛮蒙光速等来贡。交阯献驯象十。道州部泷酋李石壁等降。
qī nián chūn zhēng yuè bǐng zǐ shuò, yù dà qìng diàn shòu cháo. dīng hài, zhào hé běi suǒ kuò mǎ sǐ zhě, xiàn èr nián cháng zhī. jǐ hài, bān qìng lì biān chì. rén yín, zhào jiǎn lián zhōu mín bèi hài zhě lái nián xià zū.
七年春正月丙子朔,御大庆殿受朝。丁亥,诏河北所括马死者,限二年偿之。 己亥,颁《庆历编敕》。壬寅,诏减连州民被OD害者来年夏租。
èr yuè jǐ yǒu, zhào qǔ yì zhōu jiāo zǐ sān shí wàn, yú qín zhōu mù rén rù zhōng liáng. bǐng chén, lìng nèi shì èr rén tí jǔ yuè gěi jūn liáng.
二月己酉,诏取益州交子三十万,于秦州募人入中粮。丙辰,令内侍二人提举 月给军粮。
sān yuè rén wǔ, lù xì qiú. guǐ wèi, zhào tiān xià yǒu néng yán kuān xù mín lì zhī shì zhě, yǒu sī yì zhì yǐ wén, yǐ qí fù shàng zhī zhuǎn yùn sī, xiáng qí kě xíng zhě zhé xíng zhī. huǐ hòu yuàn lóng chuán. dīng hài, yǐ hàn, bà dà yàn. guǐ sì, zhào bì zhèng diàn, jiǎn cháng shàn. xǔ zhōng wài chén liáo shí fēng tiáo shàng sān shì. yǐ wèi, jiǎ chāng cháo bà, yǐ chén zhí zhōng wèi zhāo wén guǎn dà xué shì, xià sǒng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì jí xián diàn dà xué shì, wú yù wèi jǐ shì zhōng guī bān, wén yàn bó wèi shū mì fù shǐ. bà chū liè. dīng yǒu, yǐ xià sǒng wèi shū mì shǐ, wén yàn bó cān zhī zhèng shì, gāo ruò nè wèi shū mì fù shǐ. xīn chǒu, qí yǔ yú xī tài yī gōng, jí hái, suì yǔ. rén yín, chén zhí zhōng sòng xiáng dīng dù yǐ hàn, jiàng guān yī děng.
三月壬午,录系囚。癸未,诏天下有能言宽恤民力之事者,有司驿置以闻,以 其副上之转运司,详其可行者辄行之。毁后苑龙船。丁亥,以旱,罢大宴。癸巳, 诏避正殿,减常膳。许中外臣僚实封条上三事。乙未,贾昌朝罢,以陈执中为昭文 馆大学士,夏竦同中书门下平章事、集贤殿大学士,吴育为给事中归班,文彦博为 枢密副使。罢出猎。丁酉,以夏竦为枢密使,文彦博参知政事,高若讷为枢密副使。 辛丑,祈雨于西太一宫,及还,遂雨。壬寅,陈执中、宋庠、丁度以旱,降官一等。
xià sì yuè dīng wèi, xiè yǔ. jǐ yǒu, zhào:" qián jīng dōng zhuǎn yùn shǐ xuē shēn zhuān rèn wén lì cì chá jùn xiàn xì guò, jiāng dōng zhuǎn yùn shǐ yáng xián pàn guān wáng chuò tí diǎn xíng yù wáng dǐng kē kè xiāng shàng, bìng xuē zhí zhī zhōu, zì jīn wú fù yòng wèi bù shǐ zhě." rén zǐ, yù zhèng diàn, fù cháng shàn. yǐ mǎo, fù zhí zhōng xiáng dù guān. jǐ sì, zhào jiàn guān fēi gōng shì wú dé sī yè.
夏四月丁未,谢雨。己酉,诏:“前京东转运使薛绅专任文吏伺察郡县细过, 江东转运使杨弦、判官王绰、提点刑狱王鼎苛刻相尚,并削职知州,自今毋复用为 部使者。”壬子,御正殿,复常膳。乙卯,复执中、庠、度官。己巳,诏谏官非公 事毋得私谒。
wǔ yuè wù yín, zhào wǔ chén fēi lì zhī zhōu jūn wú guò zhě, wú shòu tóng tí diǎn xíng yù. jǐ chǒu, bǔ jiàng táng hé děng wéi dòng zhǔ. jǐ hài, mìng hàn lín xué shì yáng chá juān fàng tiān xià bū fù. xīn chǒu, zhào xī běi èr biān yǒu dà shì, èr fǔ yǔ liǎng zhì yǐ shàng zá yì zhī.
五月戊寅,诏武臣非历知州、军无过者,毋授同提点刑狱。己丑,补降OD唐 和等为峒主。己亥,命翰林学士杨察蠲放天下逋负。辛丑,诏西北二边有大事,二 府与两制以上杂议之。
liù yuè yǐ sì, zhào jìn chù měng shòu hài rén zhě. xīn yǒu, zhào tiān xià zhī xiàn fēi jū yù wú dé chāi qiǎn. rén xū, zhào chén liáo cháo jiàn zhě, liú jīng wú guò shí rì.
六月乙巳,诏禁畜猛兽害人者。辛酉,诏天下知县非鞫狱毋得差遣。壬戌,诏 臣僚朝见者,留京毋过十日。
qiū qī yuè guǐ wèi, fèng ān tài zǔ tài zōng zhēn zōng yù róng yú nán jīng hóng qìng gōng. jiǎ shēn, dé yīn: jiàng nán jīng jī nèi qiú zuì yī děng, tú yǐ xià shì zhī. cì mín xià shuì zhī bàn. chú zāi shāng yǐ gé shuì jí qiàn zhé guān wù fēi qīn dào zhě. xīn chǒu, jìn gòng yú wù kuì jìn chén.
秋七月癸未,奉安太祖、太宗、真宗御容于南京鸿庆宫。甲申,德音:降南京 畿内囚罪一等,徒以下释之。赐民夏税之半。除灾伤倚阁税及欠折官物非侵盗者。 辛丑,禁贡余物馈近臣。
bā yuè yǐ chǒu, xī hé běi wèi sì lù, gè zhì dōu zǒng guǎn.
八月乙丑,析河北为四路,各置都总管。
jiǔ yuè dīng yǒu, zhào shān dìng yī zhōu yī xiàn chì.
九月丁酉,诏删定《一州一县敕》。
dōng shí yuè rén zǐ, lǐ dí hōng. jiǎ zǐ, xìng guǎng qīn zhái, yè tài zǔ tài zōng shén yù diàn, yàn zōng shì, cì qì bì yǒu chà. yǐ chǒu, hé yáng xǔ zhōu dì zhèn.
冬十月壬子,李迪薨。甲子,幸广亲宅,谒太祖、太宗神御殿,宴宗室,赐器 币有差。乙丑,河阳、许州地震。
shí yī yuè yǐ wèi, jiā shang zhēn zōng shì. bǐng shēn, cháo xiǎng jǐng líng gōng. dīng yǒu, xiǎng tài miào fèng cí miào. wù xū, dōng zhì, sì tiān dì yú yuán qiū, dà shè. bèi zhōu xuān yì zú wáng zé jù chéng fǎn. shí èr yuè wù shēn, jiā ēn bǎi guān. gēng xū, shū mì zhí xué shì míng gǎo tǐ liàng ān fǔ hé běi. guǐ chǒu, zhào bèi zhōu yǒu néng yǐn zhì guān bīng huò zéi zhě, shòu zhū wèi shàng jiāng jūn. jiǎ yín, qiǎn nèi shì yǐ chì bǎng zhāo ān bèi zéi. shì suì, xī fān mó zhān jiǎo lái gòng.
十一月乙未,加上真宗谥。丙申,朝飨景灵宫。丁酉,飨太庙、奉慈庙。戊戌, 冬至,祀天地于圜丘,大赦。贝州宣毅卒王则据城反。十二月戊申,加恩百官。庚 戌,枢密直学士明镐体量安抚河北。癸丑,诏贝州有能引致官兵获贼者,授诸卫上 将军。甲寅,遣内侍以敕榜招安贝贼。是岁,西蕃磨毡角来贡。
bā nián chūn zhēng yuè dīng chǒu, wén yàn bó xuān fǔ hé běi, míng gǎo fù zhī. rén wǔ, jiāng níng fǔ huǒ. yǐ wèi, rì chì wú guāng.
八年春正月丁丑,文彦博宣抚河北,明镐副之。壬午,江宁府火。乙未,日赤 无光。
rùn yuè xīn chǒu, bèi zhōu píng. jiǎ chén, qū shè hé běi, cì píng bèi zhōu jiàng shì mín qián, zhàn méi zhě guān wèi zàng jì, bīng suǒ jiàn mín tián juān qí shuì, gǎi bèi zhōu wèi ēn zhōu. wù shēn, wén yàn bó tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì jí xián diàn dà xué shì, guān lì jiàng shì yǒu gōng zhě qiān zhuó yǒu chà. xīn yǒu, qīn cóng guān yán xiù děng sì rén yè rù jìn zhōng móu wèi biàn, sù wèi bīng bǔ shā zhī. bǐng yín, zhé wáng zé yú dū shì. dīng mǎo, zhī bèi zhōu zhāng dé yī zuò jiàng zéi fú zhū.
闰月辛丑,贝州平。甲辰,曲赦河北,赐平贝州将士缗钱,战没者官为葬祭, 兵所践民田蠲其税,改贝州为恩州。戊申,文彦博同中书门下平章事、集贤殿大学 士,官吏将士有功者迁擢有差。辛酉,亲从官颜秀等四人夜入禁中谋为变,宿卫兵 捕杀之。丙寅,磔王则于都市。丁卯,知贝州张得一坐降贼伏诛。
èr yuè guǐ yǒu, bān qìng lì shàn jiù fāng. xià guó lái gào nǎng xiāo zú. jǐ mǎo, cì yíng mò ēn jì zhōu mín qián èr wàn, shú hái jī mín yù zi. dīng yǒu, fèng ān xuān zǔ tài zǔ tài zōng yù róng yú mù qīn zhái.
二月癸酉,颁《庆历善救方》。夏国来告曩霄卒。己卯,赐瀛、莫、恩、冀州 缗钱二万,赎还饥民鬻子。丁酉,奉安宣祖、太祖、太宗御容于睦亲宅。
sān yuè jiǎ chén, zhào lǐ bù gòng jǔ. xīn hài, qiǎn shǐ tǐ liàng ān fǔ shǎn xī. jiǎ yín, xìng lóng tú tiān zhāng gé, zhào fǔ chén yuē:" xī chuí bèi yù, bīng rǒng shǎng làn, wǎng zhī suǒ cóng, qīng děng gè yǐ suǒ jiàn tiáo zòu." yòu zhào hàn lín xué shì sān sī shǐ zhī kāi fēng fǔ yù shǐ zhōng chéng yuē:" zhèn gōng quē shī, zuǒ yòu péng xié, zhōng wài xiǎn zhà, zhōu jùn bào nüè, fǎ lìng yǒu bù biàn yú mín zhě, zhèn yù wén zhī, qí xī yǐ chén." rén xū, yǐ lín yǔ, lù xì qiú. guǐ hài, yǐ cháo zhèng dé shī bīng nóng yào wù biān fáng bèi yù jiàng shuài néng fǒu cái fù lì hài qián fǎ shì fēi yǔ fū chán rén hài zhèng jiān dào luàn sú jí fáng wēi dù jiàn zhī cè, zhào zhī zhì gào jiàn guān yù shǐ děng yù zhī, shǐ xī duì yú piān.
三月甲辰,诏礼部贡举。辛亥,遣使体量安抚陕西。甲寅,幸龙图、天章阁, 诏辅臣曰:“西陲备御,兵冗赏滥,罔知所从,卿等各以所见条奏。”又诏翰林学 士、三司使、知开封府、御史中丞曰:“朕躬阙失,左右朋邪,中外险诈,州郡暴 虐,法令有不便于民者,朕欲闻之,其悉以陈。”壬戌,以霖雨,录系囚。癸亥, 以朝政得失、兵农要务、边防备豫、将帅能否、财赋利害、钱法是非与夫谗人害政、 奸盗乱俗及防微杜渐之策,召知制诰、谏官、御史等谕之,使悉对于篇。
xià sì yuè jǐ sì shuò, fēng nǎng xiāo zi liàng zuò wèi xià guó zhǔ. rén shēn, dīng dù bà, míng gǎo cān zhī zhèng shì.
夏四月己巳朔,封曩霄子谅祚为夏国主。壬申,丁度罢,明镐参知政事。
wǔ yuè xīn yǒu, xià sǒng bà, sòng xiáng wèi shū mì shǐ, páng jí cān zhī zhèng shì.
五月辛酉,夏竦罢,宋庠为枢密使,庞籍参知政事。
liù yuè wù chén shuò, zhào jìn chén jǔ wén wǔ guān cái kān jiàng shuài zhě. bǐng zǐ, hé jué chán zhōu shāng hú sào. rén chén, yǐ jiǔ yǔ zhāi dǎo. jiǎ wǔ, míng gǎo zú. yǐ wèi, zhào guǎn gé guān xū qīn mín yī rèn, fāng xǔ rù shěng fǔ jí zhuǎn yùn tí diǎn xíng yù chāi qiǎn. bǐng shēn, zhāng dé xiàng hōng.
六月戊辰朔,诏近臣举文武官材堪将帅者。丙子,河决澶州商胡埽。壬辰,以 久雨斋祷。甲午,明镐卒。乙未,诏馆阁官须亲民一任,方许入省、府及转运、提 点刑狱差遣。丙申,章得象薨。
qiū qī yuè wù xū, yǐ hé běi shuǐ, lìng zhōu xiàn mù jī mín wèi jūn. xīn chǒu, bà zhù tiě qián.
秋七月戊戌,以河北水,令州县募饥民为军。辛丑,罢铸铁钱。
bā yuè jǐ chǒu, yǐ hé běi jīng dōng xī shuǐ zāi, bà qiū yàn.
八月己丑,以河北、京东西水灾,罢秋宴。
jiǔ yuè wù wǔ, zhào sān sī yǐ jīn nián jiāng huái cáo mǐ zhuǎn gěi hé běi zhōu jūn. dōng shí yī yuè jǐ hài, zuò" huáng dì qīn chóng guó sì zhī bǎo". rén xū, chū lǐn mǐ, jiǎn jià yǐ jì jī nèi pín mín.
九月戊午,诏三司以今年江、淮漕米转给河北州军。冬十一月己亥,作“皇帝 钦崇国祀之宝”。壬戌,出廪米,减价以济畿内贫民。
shí èr yuè yǐ chǒu shuò, yǐ lín yǔ wèi zāi, bān dé yīn, gǎi míng nián yuán, jiǎn tiān xià qiú zuì yī děng, tú yǐ xià shì zhī. chū nèi cáng qián bó cì sān sī, mào sù yǐ jì hé běi, liú mín suǒ guò, guān wèi shě zhǐ zhī, suǒ jī wù wú shōu suàn. dīng mǎo, cè měi rén zhāng shì wèi guì fēi. wù zǐ, qiǎn shǐ tǐ liàng ān fǔ lì zhōu lù. shì suì, lú zhōu hé féi xiàn dào zài shí. jiāo zhōu lái gòng.
十二月乙丑朔,以霖雨为灾,颁德音,改明年元,减天下囚罪一等,徒以下释 之。出内藏钱帛赐三司,贸粟以济河北,流民所过,官为舍止之,所赍物毋收算。 丁卯,册美人张氏为贵妃。戊子,遣使体量安抚利州路。是岁,庐州合肥县稻再实。 交州来贡。
huáng yòu yuán nián chūn zhēng yuè jiǎ xū shuò, rì yǒu shí zhī. yǐ hé běi shuǐ zāi, bà shàng yuán zhāng dēng, tíng zuò yuè. gēng xū, zhāng shì xùn hōng. jǐ wèi, zhào yǐ mín qián èr shí wàn shì gǔ zhǒng, fēn gěi hé běi pín mín. xīn yǒu, zhào tái jiàn fēi cháo tíng dé shī mín jiān lì bìng, wú fēng wén tán zòu.
皇祐元年春正月甲戌朔,日有食之。以河北水灾,罢上元张灯,停作乐。庚戌, 张士逊薨。己未,诏以缗钱二十万市谷种,分给河北贫民。辛酉,诏台谏非朝廷得 失、民间利病,毋风闻弹奏。
èr yuè wù chén, yǐ hé běi yì, qiǎn shǐ bān yào. xīn wèi, fā jìn jūn shí zhǐ huī fù jīng dōng xī lù bèi dào.
二月戊辰,以河北疫,遣使颁药。辛未,发禁军十指挥赴京东、西路备盗。
sān yuè dīng sì, lù xì qiú. jǐ wèi, qì dān qiǎn shǐ lái gào fá xià guó. gēng shēn, hàn lín yuàn xué shì qián míng yì bào shǐ qì dān. shì yuè, cì lǐ bù zòu míng jìn shì zhū kē jí dì chū shēn qiān sān bǎi jiǔ rén.
三月丁巳,录系囚。己未,契丹遣使来告伐夏国。庚申,翰林院学士钱明逸报 使契丹。是月,赐礼部奏名进士、诸科及第出身千三百九人。
sì yuè guǐ wèi, zǐ zhōu zhuǎn yùn sī yán yù jǐng jiān yí rén píng.
四月癸未,梓州转运司言淯井监夷人平。
liù yuè jiǎ zǐ, juān hé běi fù yè mín zū fù èr nián. jiǎ xū, shǐ zhì guān wén diàn dà xué shì. wù yín, zhào zhōng shū shū mì fēi jù yì wú tōng bīn kè. wù zǐ, zhào zhuǎn yùn shǐ tí diǎn xíng yù, suǒ bù guān lì shòu zāng shī jué chá zhě, jiàng chù.
六月甲子,蠲河北复业民租赋二年。甲戌,始置观文殿大学士。戊寅,诏中书、 枢密非聚议毋通宾客。戊子,诏转运使、提点刑狱,所部官吏受赃失觉察者,降黜。
qiū qī yuè dīng yǒu, zhào chén liáo wú dé bǎo jiàn yào jìn nèi chén. jǐ wèi, zhào zhū zhōu suì shì yào yǐ liáo mín jí.
秋七月丁酉,诏臣僚毋得保荐要近内臣。己未,诏诸州岁市药以疗民疾。
bā yuè rén xū, chén zhí zhōng bà. yǐ wén yàn bó wèi zhāo wén guǎn dà xué shì, sòng xiáng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì jí xián diàn dà xué shì, páng jí wèi shū mì shǐ, gāo ruò nè cān zhī zhèng shì, liáng shì wèi shū mì fù shǐ. jiǎ shēn, cè zhì jǔ wǔ jǔ rén.
八月壬戌,陈执中罢。以文彦博为昭文馆大学士,宋庠同中书门下平章事、集 贤殿大学士,庞籍为枢密使,高若讷参知政事,梁适为枢密副使。甲申,策制举、 武举人。
jiǔ yuè yǐ sì, guǎng yuán zhōu mán nóng zhì gāo kòu yōng zhōu, zhào jiāng nán fú jiàn děng lù fā bīng yǐ bèi. wù wǔ, tài bái fàn nán dòu. jǐ wèi, bà wǔ jǔ. dōng shí yī yuè bǐng shēn, zhào hé běi bèi zāi mín bā shí yǐ shàng jí dǔ jí bù néng zì cún zhě, rén cì mǐ yī shí jiǔ yī dòu. xīn chǒu, zhào mín yǒu yuān pín bù néng yì quē zhě, tīng sù yú jiān sī yǐ wén.
九月乙巳,广源州蛮侬智高寇邕州,诏江南、福建等路发兵以备。戊午,太白 犯南斗。己未,罢武举。冬十一月丙申,诏河北被灾民八十以上及笃疾不能自存者, 人赐米一石、酒一斗。辛丑,诏民有冤、贫不能诣阙者,听诉于监司以闻。
shí èr yuè jiǎ zǐ, qiǎn rù nèi gòng fèng gāo huái zhèng dū bǔ yōng zhōu dào zéi. shì suì, dà liú guó lái gòng.
十二月甲子,遣入内供奉高怀政督捕邕州盗贼。是岁,大留国来贡。