zhào rǔ tán zhào rǔ dǎng zhào xī zhào yàn nà zhào shàn xiāng zhào yǔ huān zhào bì yuàn
趙汝談 趙汝讜 趙希 趙彥吶 趙善湘 趙與歡 趙必願
zhào rǔ tán, zì lǚ cháng, shēng ér yǐng wù, nián shí wǔ, yǐ dà fù ēn bǔ jiāng shì láng. dēng chún xī shí yī nián jìn shì dì. chéng xiàng zhōu bì dà dé qí wén yì zhī, yǔ cān zhī zhèng shì shī shī diǎn yuē:" shì zi tā rì yǒu dà míng yú shì." diào tīng zhōu jiào shòu, gǎi guǎng dé jūn, tiān chà jiāng xī ān fǔ sī gàn bàn gōng shì. cháng cóng zhū xī dìng yí yì shí shù tiáo, xī jiē yì zhī.
趙汝談,字履常,生而穎悟,年十五,以大父恩補將仕郎。登淳熙十一年進士第。丞相周必大得其文異之,語參知政事施師點曰:"是子他日有大名於世。"調汀州教授,改廣德軍,添差江西安撫司幹辦公事。嘗從朱熹訂疑義十數條,熹嗟異之。
zuǒ chéng xiàng zhào rǔ yú dìng dà cè, rǔ yú yù zhòu yǐ cí yē chù zhī, lì cí qù. chí zǔ mǔ fú. rǔ yú qù guó, qí dì rǔ dǎng lì shàng shū qǐ liú rǔ yú zhǎn tuō zhòu, wén zhě tǔ shé. xiōng dì lí dǎng huò chì qù. xún diào ān qìng fǔ jiào shòu, tiān chà zhè dōng ān fǔ sī gàn bàn gōng shì. dīng mǔ yōu, miǎn sàng, zhào wèi tài shè lìng.
佐丞相趙汝愚定大策,汝愚欲驟以詞掖處之,力辭去。持祖母服。汝愚去國,其弟汝讜力上疏乞留汝愚、斬侂胄,聞者吐舌。兄弟罹黨禍斥去。尋調安慶府教授,添差浙東安撫司幹辦公事。丁母憂,免喪,召為太社令。
shí tuō zhòu yòng shì chì shén, rǔ tán tòng fèn, dēng tán dú zhù, dà hū tuō zhòu jí chén zì qiáng míng. zì qiáng bù néng kān, tā rì zhǐ rǔ tán yuē:" mò zuò bái xī zhě hé rén?" rǔ tán bù wèi dòng. yǐ cān zhī zhèng shì lǐ bì jiàn, zhào shì guǎn zhí, zhuó zhèng zì. shì shí wú xī pàn, shàng xià shù shǒu, huò qǐng jiù yǐ xī wèi wáng, qí rén zào rǔ tán, rǔ tán jié zhī yuē:" shú yù wáng xī zhě, kě zhǎn!" qí rén miàn fā chì bù néng duì, suì yǐ yán qù, zhǔ guǎn chóng dào guān. tiān chà tōng pàn jiā xìng fǔ, yǔ jùn shǒu wáng jiè zhì hé. gǎi zhī wú wèi jūn, yǔ guāng zhōu shǒu chái zhōng xíng ān fēng shǒu lù jùn jù chēng xún lì.
時侂胄用事熾甚,汝談痛憤,登壇讀祝,大呼侂胄及陳自強名。自強不能堪,它日指汝談曰:"末坐白皙者何人?"汝談不為動。以參知政事李壁薦,召試館職,擢正字。是時吳曦叛,上下束手,或請就以曦為王,其人造汝談,汝談詰之曰:"孰欲王曦者,可斬!"其人面發赤不能對,遂以言去,主管崇道觀。添差通判嘉興府,與郡守王介志合。改知無為軍,與光州守柴中行、安豐守陸峻俱稱循吏。
shí jīn rén nèi biàn, yǒu zhǐ lìng xiàn liào dí bèi biān èr cè. qí liào dí zhī cè yuē:" huò luàn yóu zài hé běi, wèi jù zhì hé nán, gài háo xióng zé xíng shì, dà dào kuī huò bǎo, jīn bó zhòng qì jù jù hé běi, hé nán wú dà chuān wèi zhī xiǎn, yù qǐ ān suǒ píng? qiě jīn sù yǐ hé nán jìn wǒ, zhì shǒu duō wán yán shì qīn dǎng, qí xià yì lìng fān hàn cuò jū, suǒ yǐ fáng lǜ bèi jǐn. zòng bǐ sàng luàn, shǒu jiāng yù pàn zé zì pàn, hé zhì xiāng shuài jǐn fǎn. rán yǒu tiān xià zhě, zì bù róng yì yī rì fèi bèi, qǐ yǐ jīn rén cún wáng zhī hòu wèi wú huǎn jí zāi!" qí bèi biān zhī cè yuē:" jīn biān zhōu dà dǐ wú chéng, quē bīng shǎo liáng, kǎi zhàng bù zú. ruò shǐ zì bàn, hé suǒ qǔ zī? gài zhū cháo tíng, ān dé lì gěi? ruò fǎng gǔ fān fēng, bá yòng yīng jié shǒu jùn, zé bìng zū shuì shì què zhī lì jǐn yǔ zhī, miǎn qí gòng gòng, shàng bù zhì jiān lín, xià xī tīng xuǎn pì, mín dé zì fù, bīng dé zì mù, fán bǎi xī tīng suǒ wèi. qí yǒu gōng zhě yì bù jù xǐ, jiù jùn jué zhì, zēng yì chē fú, gěi měi tián zhái, guān qí zi sūn, fán kě yōu chǒng, wú bù jí zhì, shǐ nèi wèi gōng qīng, suī guì céng bù rú shǒu biān zhī lè. rú cǐ zé yǒu cái zhě zhēng zì fèn lì, huǎn jí bì néng chū sǐ lì bào shàng." yú hòu hé nán èr shí yú nián yóu wèi jīn shǒu, sòng yán biān zhū jùn quán dà xuē, bīng shì wú kěn rèn zé zhě, rǔ tán zhī yán ruò shī guī rán.
時金人內變,有旨令獻料敵、備邊二策。其料敵之策曰:"禍亂猶在河北,未遽至河南,蓋豪雄擇形勢,大盜窺貨寶,金帛重器俱聚河北,河南無大川為之險,欲起安所憑?且金素以河南近我,置守多完顏氏親黨,其下亦令蕃漢錯居,所以防慮備盡。縱彼喪亂,守將欲畔則自畔,何至相率盡反。然有天下者,自不容易一日廢備,豈以金人存亡之候為吾緩急哉!"其備邊之策曰:"今邊州大抵無城,缺兵少糧,鎧仗不足。若使自辦,何所取資?丐諸朝廷,安得力給?若仿古藩封,拔用英傑守郡,則並租稅市榷之利盡與之,免其共貢,上不置監臨,下悉聽選辟,民得自賦,兵得自募,凡百悉聽所為。其有功者亦不遽徙,就峻爵秩,增異車服,給美田宅,官其子孫,凡可優寵,無不極至,使內為公卿,雖貴曾不如守邊之樂。如此則有才者爭自奮勵,緩急必能出死力報上。"於後河南二十餘年猶為金守,宋沿邊諸郡權大削,兵事無肯任責者,汝談之言若蓍龜然。
gǎi hú běi tí jǔ cháng píng, zhèn jī jǐn lì. zhī wēn zhōu, gǎi zhī wài zōng zhèng, zuò shī miǎn qí zú shǔ, jiē wàng fēng ér huà. qiān jiāng xī tí jǔ cháng píng. níng zōng bēng, yǐ āi tòng dé jí. hè lǐ zōng biǎo, lì yù quàn jiè. chén shuò yuē:" cǐ jiàn shū yě." shù gài cí, shòu jiāng xī zhuǎn yùn pàn guān, cí bù huò mìng, zhī guān yī yuè, yǐ yán zhě bà.
改湖北提舉常平,振飢盡力。知溫州,改知外宗正,作詩勉其族屬,皆望風而化。遷江西提舉常平。寧宗崩,以哀痛得疾。賀理宗表,力寓勸戒。陳碩曰:"此諫書也。"數丐祠,授江西轉運判官,辭不獲命,之官一月,以言者罷。
xiān shì, rǔ tán yīn jí qù guān, yán zhě wèi qí ào nì xuān miǎn, bù lè wèi shì yòng. zhì shì mí yuǎn bù yǔ cí, nǎi dù mén zhù shù.
先是,汝談因疾去官,言者謂其傲睨軒冕,不樂為世用。至是彌遠不與祠,乃杜門著述。
duān píng chū, yǐ lǐ bù láng guān zhào, rù duì yán:" yǐ yòng lǎo chéng, guǎng jí zhōng zhì, fǎng qiú zhòng bì zhī yuán, pì qǔ kě xíng zhī cè, yǐ chì jī dù zhī gǔ, ér chéng zhōng tài zhī gōng zhě, yuàn jiā shèng xīn yān." yòu yán:" dà nìng shì zhōng, dà jiān shì shèng, wèi miǎn xìn xiàng ér zhuó rèn zhī. shǐ wèi jiàn shén shī, jiǔ nǎi jìn zhì chà é, zé gāng wéi zhī chén jiāng bù néng bù zhí, yì lùn zhī shì jiāng bù dé bù yán. zhí zhī jiān, níng bù yí qí qīn quán? yán zhī shù, níng bù yì qí mài zhí? zhì shì zé bù tè shì fēi xié zhèng yì wèi, ér chù zhì yǔ duó shī zhōng duō yǐ." yòu yuē:" wài zhī dé yǐ zhì wú tīng zá wú mù rǎo wú tiān jūn zhě, yǐ wú wèi dé xū yī ér jìng zhī lǐ yě. gǒu dé zhī, dǎo wǒ shēng sè ér bù néng rù, tóu wǒ bǎo huò ér bù néng zhōng, shàn wǒ yǐ gōng míng ér bù néng dòng, níng rán zhàn rán, shú dé gàn zhī zāi." gǎi mì shū shǎo jiān jiān quán zhí xué shì yuàn. shí jí yì chū shī, rǔ tán fǎn fù yán bù kě qīng zhàn, ér hé yóu fēi jì. jì ér sān jīng shōu fù, suī qián yán yòng bīng bù biàn zhě yì xǐ, rǔ tán dú yǒu yōu sè. wèi jǐ, luò shī bài, cháo lùn shǐ fú qí xiān jiàn.
端平初,以禮部郎官召,入對言:"倚用老成,廣集忠智,訪求眾敝之原,辟取可行之策,以飭積蠹之蠱,而成終泰之功者,願加聖心焉。"又言:"大佞似忠,大奸似聖,未免信向而擢任之。始未見甚失,久乃浸至差訛,則綱維之臣將不能不執,議論之士將不得不言。執之堅,寧不疑其侵權?言之數,寧不意其賣直?至是則不特是非邪正易位,而黜陟予奪失中多矣。"又曰:"外之得以窒吾聽、雜吾目、擾吾天君者,以吾未得虛一而靜之理也。苟得之,導我聲色而不能入,投我寶貨而不能中,扇我以功名而不能動,凝然湛然,孰得干之哉。"改秘書少監兼權直學士院。時集議出師,汝談反覆言不可輕戰,而和尤非計。既而三京收復,雖前言用兵不便者亦喜,汝談獨有憂色。未幾,洛師敗,朝論始服其先見。
qiān zōng zhèng shǎo qīng, jiān quán zhí, jiān biān xiū guó shǐ jiǎn tǎo shí lù, jiān chóng zhèng diàn shuō shū. yīn jiǎng lùn yǔ ér yán hàn yuán dì gōng jiǎn wú guò, wéi yǐ gāng bù kè gǎi, míng bù néng yì, yōu róu bù duàn, ér hàn yè suì shuāi. quán lì bù shì láng, shēng shì dú, jiān zhí xué shì yuàn, jiān tóng xiū guó shǐ yuàn tóng xiū zhuàn, yǐ suǒ zhù yì jìn jiǎng. shí cháo yì lǚ mǔ chēng chǔ, rǔ tán yán fēi biàn, wù shí zǎi yì. jīng shī jūn biàn, zǎi xiàng qǐ biǎn zhì, shàng yǐ yǔn, rǔ tán zòu kǒng shī tǐ, chí bù kě. cǎo dá zhào, yǐ wèi biǎn zhì yì, shěn jǔ cuò nán, zǎi xiàng zī bù yuè. yǐ yán qù guó, tí jǔ chóng xǐ guān. qǐ zhī wù zhōu, sì cí bù yǔn. zhì jùn, lì gài cí. zhào fù xíng zài, sì cí.
遷宗正少卿,兼權直,兼編修國史、檢討實錄,兼崇政殿說書。因講《論語》而言漢元帝恭儉無過,惟以剛不克改,明不能繹,優柔不斷,而漢業遂衰。權吏部侍郎,升侍讀,兼直學士院,兼同修國史院同修撰,以所注《易》進講。時朝議履畝稱楮,汝談言非便,迕時宰意。京師軍變,宰相乞貶秩,上已允,汝談奏恐失體,持不可。草答詔,以為貶秩易,審舉措難,宰相滋不悅。以言去國,提舉崇禧觀。起知婺州,四辭不允。至郡,力丐祠。召赴行在,四辭。
quán lǐ bù shì láng jiān xué shì yuàn, lì cí jiān zhí. shí jīn bīng xīn pò, sān kǔn zēng zhì, chēng tí guān chǔ, sì jùn huò shǎng. rǔ tán dú cù è, dēng duì, shǒu shū yán:" biān miàn wú kě yǐ zhàng, qǐ chāo yuè jū luán, jiǎn bá jùn jié, rú wú yòng zhōu yú lǔ sù, jìn rèn zǔ tì táo kǎn gù shì, shǐ zhī gè fēn fāng miàn, lián shù shí chéng, tuī gǔ shòu quán, jǐn guī cì lǚ. bā shǔ yī rén, jīng xiāng yī rén, liǎng huái gè yī rén, yī qiè pián yí xíng shì, bù fù gèng cóng zhōng yù, shù jǐ shēn suō yóu jǐ, jī yòng chū xīn." gài tuī guǎng xiāng zhě bèi biān zhī cè. qiě yuē:" chén zhī cǐ cè, xíng yú kāi xǐ wèi yòng bīng zhī qián, jué bù zhì lí jīn rì zhī huàn." qí lùn chǔ fǎ, yóu zhōng shí bì, shàng chēng tàn jiǔ zhī, qiě wèi:" qīng wén xué gāo shì, yí dài yǔ yán, lì cí hé wèi?" zú yǐ lǎo qí miǎn, zhāng sì shàng, miǎn jiān zhí, gǎi shì jiǎng. shù rì, réng jiān zhí xué shì yuàn, wǔ cí. quán gěi shì zhōng, quán xíng bù shàng shū, jí zú, zhuǎn liǎng guān. qiǎn biǎo shàng, yòu zhuǎn sì guān.
權禮部侍郎兼學士院,力辭兼直。時金兵新破,三閫增秩,稱提官楮,四郡獲賞。汝談獨蹙頞,登對,首疏言:"邊面無可倚仗,乞超越拘攣,簡拔俊傑,如吳用周瑜、魯肅,晉任祖逖、陶侃故事,使之各分方面,連數十城,推轂授權,盡歸賜履。巴蜀一人,荊襄一人,兩淮各一人,一切便宜行事,不復更從中御,庶幾伸縮由己,機用出心。"蓋推廣鄉者備邊之策。且曰:"臣之此策,行於開禧未用兵之前,決不至罹今日之患。"其論楮法,尤中時敝,上稱嘆久之,且謂:"卿文學高世,宜代予言,力辭何為?"卒以老祈免,章四上,免兼直,改侍講。數日,仍兼直學士院,五辭。權給事中,權刑部尚書,及卒,轉兩官。遣表上,又轉四官。
rǔ tán tiān zī jué rén, chén sī gāo shí, zì shǎo zhì lǎo, wú yī rì qù shū cè. qí lùn yì, yǐ wèi wèi zhàn zhě zuò shū yáo shùn èr diǎn yí hé wèi yī, yǔ gōng zhǐ shī yú hé luò, hóng fàn fēi jī zǐ zhī zuò shī bù yǐ xiǎo xù wèi xìn lǐ jì zá chū zhū shēng zhī shǒu zhōu lǐ yí fù huì nǚ zhǔ zhī shū. yào yì zhuō jué tè lì zhī jiàn. wèi wén zhāng yǒu tiān qiǎo. dǔ yú lún yì ér wàng chóu yuàn, yù shǐ wáng yì xiáng cháng hé zhī, hòu rǔ tán guān qí xiāng, yì xiáng kuì bù gǎn jiàn, rǔ tán nǎi shù guò zhī, xiāng de huān shén. cháng lùn yì hán fēi lǐ sī jiē yǒu xún qīng zhī cái, wéi qí fù guì lì yù zhī xīn zhòng, gù shì dé ér jiàn zhī, wéi qīng dú néng shǒu qí shēn, bù gǒu xī hé, shì hé kě bù zì zhòng zāi. suǒ zhe yǒu yì shū shī lùn yǔ mèng zǐ zhōu lǐ lǐ jì xún zǐ zhuāng zi tōng jiàn dù shī zhù.
汝談天資絕人,沈思高識,自少至老,無一日去書冊。其論《易》,以為為占者作;書《堯》、《舜》二典宜合為一,禹功只施於河洛,《洪範》非箕子之作;《詩》不以《小序》為信;《禮記》雜出諸生之手;《周禮》宜傅會女主之書。要亦卓絕特立之見。為文章有天巧。篤於倫誼而忘仇怨,御史王益祥嘗劾之,後汝談官其鄉,益祥愧不敢見,汝談乃數過之,相得歡甚。嘗論議韓非、李斯皆有荀卿之才,惟其富貴利慾之心重,故世得而賤之,惟卿獨能守其身,不苟希合,士何可不自重哉。所著有《易》、《書》、《詩》、《論語》、《孟子》、《周禮》、《禮記》、《荀子》、《莊子》、《通鑑》、《杜詩注》。
zhào rǔ dǎng, zì dǎo zhōng, shǎo chù tǎng yǒu yì cái, zhì lüè chū rén shàng. lóng quán yè shì cháng guò qí jiā, rǔ dǎng nián shào, yī duǎn hòu yī, bù dé bì. shì quàn zhī yuē:" míng mén zǐ ān kě bù xué." rǔ dǎng cán, zì shì zhōng shēn bù yī duǎn hòu yī. zhé jié dú shū, yǔ xiōng rǔ tán qí míng, tiān xià chēng wèi" èr zhào". yǐ zǔ yí ēn bǔ chéng wù láng, lì quán zhōu shì bó wù lì zhōu dà jūn cāng shǔ. cóng chén jiàn zōng shì zhī xián zhě, jiān xíng zài yòu cáng xī kù.
趙汝讜,字蹈中,少俶儻有軼材,智略出人上。龍泉葉適嘗過其家,汝讜年少,衣短後衣,不得避。適勸之曰:"名門子安可不學。"汝讜慚,自是終身不衣短後衣。折節讀書,與兄汝談齊名,天下稱為"二趙"。以祖遺恩補承務郎,歷泉州市舶務、利州大軍倉屬。從臣薦宗室之賢者,監行在右藏西庫。
hán tuō zhòu móu zhú zhào rǔ yú, rǔ dǎng xiōng dì chāng yán fēi shì, qiě shàng yán sòng rǔ yú yuān. tuō zhòu jù qí cí zhí, shǐ qí dǎng hú hóng zài gōng rǔ yú, yǐ rǔ dǎng xiōng dì shòu rǔ yú hòu ēn, sī shǔ wèi zhī huà cè, huò luàn tiān tīng wèi yán, chì shǐ qù guó. zuò fèi shí nián, diào huá tíng pǔ dōng yán chǎng, qì zhí qù. pì zhè xī ān fǔ sī mù guān, diào qiān shū zhāo qìng jūn jié dù pàn guān, jiē bù fù. yǐ qián guān gǎi zhèn dōng jūn. dēng jiā dìng yuán nián jìn shì dì, wèi tài shè lìng, qiān jiāng zuò jiān bù dà lǐ sī nóng chéng. yǔ shǐ mí yuǎn bù hé, qǐng wài, gǎi hú nán tí jǔ cháng píng, yì jiāng xī, xún tí diǎn xíng yù. ruì zhōu dà xìng xìng shì tān xú shì tián bù kě dé, qiáng qǔ qí hé, zhōng bù yǔ, wū yǐ shā bì, zhì xú yù. xú sù qí yuān, rǔ dǎng yǐ fǎn zuò fǎ qíng cuàn xìng shì, jí qí jiā. xìng shì zǒu, gào jí yú zhōng gōng, xǐ rǔ dǎng hú nán. jì zhì, zé biǎo zhí chén gōng guài mù. liú yáng yǒu háo mín luó shì duó mín tián, rǔ dǎng fù chéng yǐ fǎ. qiān zhī wēn zhōu, zú.
韓侂胄謀逐趙汝愚,汝讜兄弟昌言非是,且上言訟汝愚冤。侂胄懼其詞直,使其黨胡紘再攻汝愚,以汝讜兄弟受汝愚厚恩,私屬為之畫策,惑亂天聽為言,斥使去國。坐廢十年,調華亭浦東鹽場,棄職去。辟浙西安撫司幕官,調簽書昭慶軍節度判官,皆不赴。以前官改鎮東軍。登嘉定元年進士第,為太社令,遷將作監簿、大理司農丞。與史彌遠不合,請外,改湖南提舉常平,易江西,尋提點刑獄。瑞州大姓幸氏貪徐氏田不可得,強取其禾,終不與,誣以殺婢,置徐獄。徐訴其冤,汝讜以反坐法黥竄幸氏,籍其家。幸氏走,告急於中宮,徙汝讜湖南。既至,則表直臣龔夬墓。瀏陽有豪民羅氏奪民田,汝讜復懲以法。遷知溫州,卒。
rǔ dǎng cháng yán:" zōng zi bù wàng jūn, xiào zǐ bù rǔ shēn, lín nán zé gōng yè dāng rú zhū xū, lì shēn dāng rú zi zhèng."
汝讜常言:"宗子不忘君,孝子不辱身,臨難則功業當如朱虛,立身當如子政。"
zhào xī guǎn, zì jūn xī, jiù míng xī zhé, dēng qìng yuán èr nián jìn shì dì, gǎi cì jīn míng. shǎo fú fù sàng guī, dào yù kòu, zuǒ yòu hài sàn, xī guǎn fǔ guān tòng kū bù shè, kòu yì ér qù. xué yú chén fù liáng xú yì, jì jǔ jìn shì, diào tīng zhōu sī hù. dòng kòu lǐ yuán lì fāng qǐ, tīng rén zhèn jù, jùn huì liáo zuǒ yì shǒu chéng, xī guǎn xià zuò wú yī yǔ, shǒu yì zhī yuē:" bù yán dé wú yǒu suǒ jiàn hū?" xī guǎn yuē:" shǒu chéng fēi cè yě, jù chéng sān shí lǐ yǒu guān yuē gǔ chéng, ruò xī jīng ruì yǐ è qí chōng, zéi bù zú lǜ yǐ." shǒu yǐ fù xī guǎn, rén wèi wēi zhī. xī guǎn zhì guān, shěn xíng míng jiān, shēn lìng jǐn hòu, fēn huà cū dìng, zéi yǐ qiǎn dié kuī guān. xī guǎn dé dié jié zhī, zòng qí jǔ huǒ xiāng shì, ér léi shī yǐ wù zhī. yè bàn, zéi shù bǎi xián méi tū zhì, xī guǎn yán bīng yǐ dài. zéi qiě zhì, shǐ mìng shǐ shí jù xià, zéi wú yī miǎn, yú dǎng wén fēng ér dùn. xī guǎn yǐn hái, lǎo zhì luó bài xiāng shǔ, xī guǎn yáo tā dào yǐ bì zhī. shì wén, zhào shēng zhōu tuī guān, zhì yí yù, jué zhì sòng, shè xià yì, mǐ luàn zú. qù zhī rì, jūn mín zhē dào qì sòng zhě shù shí lǐ.
趙希錧,字君錫,舊名希哲,登慶元二年進士第,改賜今名。少扶父喪歸,道遇寇,左右駭散,希錧拊棺慟哭不懾,寇義而去。學於陳傅良、徐誼,既舉進士,調汀州司戶。峒寇李元礪方起,汀人震懼,郡會僚佐議守城,希錧下坐無一語,守異之曰:"不言得無有所見乎?"希錧曰:"守城非策也,距城三十里有關曰古城,若悉精銳以扼其沖,賊不足慮矣。"守以付希錧,人為危之。希錧至關,審形明間,申令謹候,分畫粗定,賊已遣諜窺關。希錧得諜詰之,縱其舉火相示,而羸師以誤之。夜半,賊數百銜枚突至,希錧嚴兵以待。賊且至,始命矢石俱下,賊無一免,餘黨聞風而遁。希錧引還,老稚羅拜相屬,希錧繇他道以避之。事聞,詔昇州推官,治疑獄,決滯訟,攝下邑,弭亂卒。去之日,軍民遮道泣送者數十里。
diào zhǔ guǎn kuí zhōu lù zhuǎn yùn sī zhàng sī, shū dà níng yán jǐng lì bìng, shǐ zhě shàng zhū cháo, mín biàn zhī. gǎi zhī yù shān xiàn, wèi xíng. zhào duì, xī guǎn shǒu yán mín lì kùn yú tān lì, jūn lì kùn yú fèn shuài, guó jiā zhī lì zé wài kùn yú guī fù zhī zú, nèi kùn yú fú rǒng zhī fèi cì lùn sì shǔ quán kē jǔ zhī bì cì lùn dà níng yán jǐng běn mò. níng zōng jiā nà zhī.
調主管夔州路轉運司帳司,疏大寧鹽井利病,使者上諸朝,民便之。改知玉山縣,未行。召對,希錧首言民力困於貪吏,軍力困於僨帥,國家之力則外困于歸附之卒,內困於浮冗之費;次論四蜀銓科舉之弊;次論大寧鹽井本末。寧宗嘉納之。
shòu dà lǐ sì chéng, qiān dà zōng zhèng chéng, quán gōng bù láng guān. zōng xìng duō pín, ér shǐ shēng yǒu xùn míng, wèi rén hòu yǒu guò lǐ, lì shòu qiú wáng yì, mò gǎn zì chén, xī guǎn bái qí zhǎng tuī xíng zhī. huì cháo yì, yàn dǐ jìn shǔ fù cháo cān zhě shǎo, mìng xī guǎn yì bān, xī guǎn lì cí, fú kè. tè huàn shòu jí zhōu cì shǐ tí jǔ yòu shén guān. wèi jǐ, tíng chén yán zōng xìng huàn bān rén cháng jǔ jìn shì, qǐng shì cháo shì, tīng lún duì. yú shì xī guǎn cì duì shí shǒu lùn:" jīn rì duō shì zhī jì, ér wèi yǒu bàn shì zhī rén. cháo shēn, qīng xuǎn yě, yǐ jiān mò wèi qīng zhòng, yǐ kè bó wèi jǔ zhí, yǐ wú suǒ kě fǒu wèi shí tǐ. kǔn jì, zhòng rèn yě, yǐ dà yán wèi yǒu zhì, yǐ shǐ guò wèi zhī ēn. chén fēi gǎn hòu wū tiān xià yǐ wèi wú rén, huàn zài xuǎn zé wèi dé qí dào qì shǐ wèi dāng qí cái ěr." shòu chéng zhōu tuán liàn shǐ, cì jīn dài, lìng fú xì. yǐ bǎo xǐ tuī ēn, jìn hé zhōu fáng yù shǐ.
授大理寺丞,遷大宗正丞,權工部郎官。宗姓多貧,而始生有訓名,為人後有過禮,吏受賕亡藝,莫敢自陳,希錧白其長推行之。會朝議,燕邸近屬赴朝參者少,命希錧易班,希錧力辭,弗克。特換授吉州刺史、提舉佑神觀。未幾,廷臣言宗姓換班人嘗舉進士,請視朝士,聽輪對。於是希錧次對時首論:"今日多事之際,而未有辦事之人。朝紳,清選也,以緘默為清重,以刻薄為舉職,以無所可否為識體。閫寄,重任也,以大言為有志,以使過為知恩。臣非敢厚誣天下以為無人,患在選擇未得其道、器使未當其才爾。"授成州團練使,賜金帶,令服系。以寶璽推恩,進和州防禦使。
lǐ zōng jí wèi, jìn tán zhōu guān chá shǐ, yǐ gōng zú jìn dǐ, ēn tè jiā hòu. yòu jìn ān dé jūn chéng xuān shǐ. xī guǎn yǐn duì, yán:" chū zhèng jí wù, mò xiān yú míng dào, zǒng zhì tǒng, shōu rén xīn." shàng wèi dòng róng. yuè míng nián, lùn cí jì bù juān, jìn wèi bù sù. cí míng gōng shàng shòu, shēng jié dù, fēng xìn ān jùn gōng. zú, yí zòu wén, shàng zhèn dào chuò shì cháo, cì hán liǎn, zèng yǐ jīn bì.
理宗即位,進潭州觀察使,以公族近邸,恩特加厚。又進安德軍承宣使。希錧引對,言:"初政急務,莫先於明道,總治統,收人心。"上為動容。越明年,論祠祭不蠲,禁衛不肅。慈明宮上壽,升節度,封信安郡公。卒,遺奏聞,上震悼輟視朝,賜含斂,贈以金幣。
xī guǎn fēng zī níng zhòng, xiōng bào kuí lěi, yáng rén zhī shàn, bù jì rén zhī guò, jí rén zhī nán, bù wàng rén zhī ēn. jū guān, qí hán shèng shǔ wèi cháng yè gào, yī shí qǔ cái zú ér yǐ. zhuī fēng xìn ān jùn wáng.
希錧風資凝重,胸抱魁壘,揚人之善,不記人之過,急人之難,不忘人之恩。居官,祁寒盛暑未嘗謁告,衣食取裁足而已。追封信安郡王。
zhào yàn nà, zì mǐn ruò, péng zhōu rén. dēng sì chuān lèi shì dì. shǎo yǐ cái chēng. wú xī pàn, yǐ lù xǐ wěi shǒu kuí, yàn nà jié yì shì shā zhī, suì xiǎn míng.
趙彥吶,字敏若,彭州人。登四川類試第。少以材稱。吳曦叛,以祿禧偽守夔,彥吶結義士殺之,遂顯名。
jiā dìng shí èr nián, guān wài xī hé zhōu xīn bèi bīng, zhì shǐ ān bǐng xí shǐ jīng lǐ, jīn rén zài zhì, zhàn què zhī. yīn qǐng xiū zhōu běi shuǐ guān, mù mín gēng zhàn yǐ shǒu yòu quàn bǐng jǐn juān guān wài sì zhōu zū, jié mín bīng shǐ gè zì wèi shǒu. jiē bù xíng. zài zhōu wǔ nián, dé jūn mín xīn, zhuǎn tí diǎn xíng yù, xún shuài miǎn, shí yù shén dōu. jí cuī yǔ zhī dài bǐng, shǐ chá qí dà yán wú shí, wèi tā rì wù shì shěng bì cǐ rén, qǐng miào táng wú fù yǐ biān fān. xún duó qí jié zhì.
嘉定十二年,關外西和州新被兵,制使安丙檄使經理,金人再至,戰卻之。因請修州北水關,募民耕戰以守;又勸丙盡捐關外四州租,結民兵使各自為守。皆不行。在州五年,得軍民心,轉提點刑獄,尋帥沔,時譽甚都。及崔與之代丙,始察其大言無實,謂他日誤事省必此人,請廟堂毋付以邊藩。尋奪其節制。
bǎo qìng yuán nián, nǎi yí shuài xìng yuán. sān nián, huì zhèng sǔn qì sì zhōu, tuì bǎo sān guān, yàn nà lì zhēng bù shèng, bà guī jiā zhě wǔ nián. shào dìng sì nián, guì rú yuān dài sǔn, qǐ yàn nà yú fù shǐ, gèng lǐ zhí tǔ huáng bó gù, jiē yàn nà fù zhī. duān píng yuán nián, suì shēng zhèng shǐ, chéng xiàng zhèng qīng zhī qù qí chū bīng, yǐ yīng rù luò zhī yì, bù cóng. qín gǒng zhī háo wāng shì xiǎn jiǔ qiú nèi fù. zhì shì yàn nà wèi lì qǐng shù sì, qīng zhī yì qì bù cóng. sān nián, jīn rén dà rù zhì sān quán, yàn nà dà bài, zhǎ héng zhōu, qí zi guāng fū yòng shì yì cuàn lǐng nán, shǐ sōng zhī liú zhī jiāng líng liǎng nián, zú.
寶慶元年,乃移帥興元。三年,會鄭損棄四州,退保三關,彥吶力爭不勝,罷歸家者五年。紹定四年,桂如淵代損,起彥吶於副使,更李{直土}、黃伯固,皆彥吶副之。端平元年,遂升正使,丞相鄭清之趣其出兵,以應入洛之役,不從。秦、鞏之豪汪世顯久求內附。至是彥吶為力請數四,清之亦汔不從。三年,金人大入至三泉,彥吶大敗,眨衡州,其子洸夫用事亦竄嶺南,史嵩之留之江陵兩年,卒。
zhào shàn xiāng zì qīng chén, pú ān yì wáng wǔ shì sūn. fù wǔ yì láng bù lòu, cóng gāo zōng dù jiāng, wén míng zhōu duō míng rú, xǐ jū yān. shàn xiāng yǐ ēn bǔ bǎo yì láng, zhuǎn chéng zhōng láng jiān tán zhōu nán yuè miào, zhuǎn zhōng yì láng, yòu zhuǎn zhōng xùn láng. qìng yuán èr nián jǔ jìn shì, yǐ jìn shǔ zhuǎn bǐng yì láng, huàn chéng shì láng, diào jīn tán xiàn chéng. wǔ nián, zhī yú yáo xiàn.
趙善湘字清臣,濮安懿王五世孫。父武翼郎不陋,從高宗渡江,聞明州多名儒,徙居焉。善湘以恩補保義郎,轉成忠郎、監潭州南嶽廟,轉忠翊郎,又轉忠訓郎。慶元二年舉進士,以近屬轉秉義郎,換承事郎,調金壇縣丞。五年,知餘姚縣。
kāi xǐ yuán nián, tiān chà tōng pàn wù zhōu. jiā dìng yuán nián, yǐ zhāo chá kòu gōng, fù dōu táng shěn chá, tí xiá wén sī yuàn. chū pàn wú wèi jūn jiān huái nán zhuǎn yùn pàn guān huái xī tí diǎn xíng yù. sì nián, gǎi zhī cháng zhōu. bā nián, zhǔ guǎn wǔ yí shān chōng yòu guān. shí nián, zhī hú zhōu. shí yī nián, dīng nèi jiān, míng nián qǐ fù, zhī hé zhōu, sān cí bù huò mìng. qiān zhī dà zōng zhèng chéng jiān quán hù bù láng guān, gǎi zhī mì gé huái nán zhuǎn yùn pàn guān, jiān huái xī tí jǔ cháng píng, jiān zhī wú wèi jūn. jìn zhí huī yóu gé zhǔ guǎn huái nán zhì zhì sī gōng shì, jiān zhī lú zhōu, jiān běn lù ān fǔ, réng jiān zhuǎn yùn pàn guān tí jǔ cháng píng.
開禧元年,添差通判婺州。嘉定元年,以招茶寇功,赴都堂審察,提轄文思院。出判無為軍兼淮南轉運判官、淮西提點刑獄。四年,改知常州。八年,主管武夷山沖佑觀。十年,知湖州。十一年,丁內艱,明年起復,知和州,三辭不獲命。遷知大宗正丞兼權戶部郎官,改知秘閣、淮南轉運判官,兼淮西提舉常平,兼知無為軍。進直徽猷閣、主管淮南制置司公事,兼知廬州,兼本路安撫,仍兼轉運判官、提舉常平。
shí sān nián, jìn zhí bǎo wén gé. yǐ píng gù shǐ kòu gōng, cì jīn dài, xǔ lìng fú xì. shí sì nián, jìn zhí lóng tú gé zhī zhèn jiāng fǔ. shí qī nián, bài dà lǐ shǎo qīng, jìn yòu wén diàn xiū zhuàn zhī zhèn jiāng fǔ, fēng xiáng fú xiàn nán, cì shí yì. bǎo qìng èr nián, jìn jí yīng diàn xiū zhuàn, bài dà lǐ qīng jiān quán xíng bù shì láng, jìn bǎo zhāng gé dài zhì yán hǎi zhì zhì shǐ jiān zhī jiàn kāng fǔ jiāng dōng ān fǔ shǐ jiān zhǔ guǎn xíng gōng liú shǒu sī gōng shì. cì xiān huā jīn dài, jìn fēng zǐ, jiā shí yì.
十三年,進直寶文閣。以平固始寇功,賜金帶,許令服系。十四年,進直龍圖閣、知鎮江府。十七年,拜大理少卿,進右文殿修撰、知鎮江府,封祥符縣男,賜食邑。寶慶二年,進集英殿修撰,拜大理卿兼權刑部侍郎,進寶章閣待制、沿海制置使兼知建康府、江東安撫使兼主管行宮留守司公事。賜仙花金帶,進封子,加食邑。
shào dìng yuán nián, yǐ chuàng fáng jiāng jūn níng huái jūn jí píng chǔ zhōu pàn kòu liú qìng fú děng gōng, jiē shēng qí guān, jìn lóng tú gé dài zhì, réng rèn, jiān jiāng dōng zhuǎn yùn fù shǐ. sān nián, jìn huàn zhāng gé zhí xué shì, réng rèn, jìn fēng bó, jiā shí yì. yǐ lǐ quán fàn huái dōng, jìn huàn wén gé xué shì jiāng huái zhì zhì shǐ, nǎi mìng zhuān tǎo, xǔ pián yí cóng shì. sì nián, jìn fēng hóu, jiā shí yì. jí lù quán, shàn xiāng qiǎn shǐ yǐ lù bù shàng, nǎi jìn bīng bù shàng shū, réng jiān rèn.
紹定元年,以創防江軍、寧淮軍及平楚州畔寇劉慶福等功,皆升其官,進龍圖閣待制,仍任,兼江東轉運副使。三年,進煥章閣直學士,仍任,進封伯,加食邑。以李全犯淮東,進煥文閣學士、江淮制置使,乃命專討,許便宜從事。四年,進封侯,加食邑。及戮全,善湘遣使以露布上,乃進兵部尚書,仍兼任。
shí shàn xiāng jiàn fàn kuí jìn qǔ, wèi jiè yīn qín, kuì wèn jiē zhǒng, yǒu qǐng bì yīng. qiǎn zhū zi tún bǎo yīng yǐ cóng, fàn kuí yì ràng gōng dū fǔ, fán dé jié, jiē rǔ chūn děng wò bǐ cǎo bào. shàn xiāng jì zǐ rǔ méi, chéng xiàng shǐ mí yuǎn xù yě, gù zòu bào wú bù dá. yǐ píng mǐn kòu gōng, zhuǎn jiāng huái ān fǔ zhì zhì shǐ. wǔ nián, fù tài zhōu huái ān zhōu yán chéng huái yīn xiàn sì chéng, jí cè yīng jīng hú gōng, jìn duān míng diàn xué shì, yǔ zhí zhèng ēn lì, réng rèn, shēng liú shǒu, jiā shí yì. yǐ shòu jīn shū mì fù shǐ nà hé mǎi zhù jiàng, fù xū yí jūn sì shòu èr zhōu gōng, jìn zī zhèng diàn xué shì, jiā shí yì, qiǎn shǐ cì shǒu zhào jīn qì děng wù. jiǔ shū gài guī, jiē bù xǔ. qǐng yù lì, jìn dà xué shì tí jǔ dòng xiāo gōng, fēng tiān shuǐ jùn gōng, jiā shí yì. jiān chá yù shǐ hé zòu shàn xiāng, yù bǐ yǐ shàn xiāng yǒu tǎo nì fù chéng zhī gōng, qǐn qí zòu.
時善湘見范、葵進取,慰藉殷勤,饋問接踵,有請必應。遣諸子屯寶應以從,范、葵亦讓功督府,凡得捷,皆汝櫄等握筆草報。善湘季子汝楳,丞相史彌遠婿也,故奏報無不達。以平閩寇功,轉江淮安撫制置使。五年,復泰州淮安州、鹽城淮陰縣四城,及策應京湖功,進端明殿學士,與執政恩例,仍任,升留守,加食邑。以受金樞密副使納合買住降,復盱眙軍、泗壽二州功,進資政殿學士,加食邑,遣使賜手詔、金器等物。九疏丐歸,皆不許。請愈力,進大學士、提舉洞霄宮,封天水郡公,加食邑。監察御史劾奏善湘,御筆以善湘有討逆復城之功,寢其奏。
jiā xī èr nián, shòu sì chuān xuān fǔ shǐ jiān zhī chéng dū fǔ, wèi bài, gǎi yán hǎi zhì zhì shǐ jiān zhī qìng yuán fǔ. jí gài cí, gǎi zhī shào xìng fǔ jiān zhè dōng ān fǔ shǐ. sān nián, liǎng qǐng xiū zhì, sì qǐ guī tián, fù tí jǔ dòng xiāo gōng. chún yòu èr nián, dì shǒu zhào qiú suǒ jiě chūn qiū, jìn guān wén diàn xué shì, shǒu běn guān zhì shì, zú. yí biǎo wén, dì zhèn dào chuò shì cháo, zèng shǎo shī, fù zèng jiā děng. suǒ zhe yǒu zhōu yì yuē shuō bā juǎn, zhōu yì huò wèn sì juǎn, zhōu yì xù wèn bā juǎn, zhōu yì zhǐ yào sì juǎn, xué yì bǔ guò liù juǎn, hóng fàn tǒng lùn yī juàn, zhōng yōng yuē shuō yī juàn, dà xué jiě shí juǎn, lùn yǔ dà yì shí juǎn, mèng zǐ jiě shí sì juǎn, lǎo zi jiě shí juǎn, chūn qiū sān chuán tōng yì sān shí juǎn, shī cí zá zhe sān shí wǔ juǎn.
嘉熙二年,授四川宣撫使兼知成都府,未拜,改沿海制置使兼知慶元府。即丐祠,改知紹興府兼浙東安撫使。三年,兩請休致,四乞歸田,復提舉洞霄宮。淳祐二年,帝手詔求所解《春秋》,進觀文殿學士,守本官致仕,卒。遺表聞,帝震悼輟視朝,贈少師,賻贈加等。所著有《周易約說》八卷,《周易或問》四卷,《周易續問》八卷,《周易指要》四卷,《學易補過》六卷,《洪範統論》一卷,《中庸約說》一卷,《大學解》十卷,《論語大意》十卷,《孟子解》十四卷,《老子解》十卷,《春秋三傳通議》三十卷,詩詞雜著三十五卷。
zhào yǔ huān, zì yuè dào, yàn yì wáng bā shì sūn. jiā dìng qī nián jìn shì, diào huì jī wèi, gǎi jiàn níng sī hù cān jūn. zhōng míng fǎ kē, shè pǔ chéng xiàn. dīng fù yōu, zuò shàn qìng wǔ guī shì zi sūn. miǎn sàng, shòu dà lǐ píng shì. zhuǎn duì, yán tiān biàn mín qíng guó wēi sān shì, yòu yán:" sǐ qiú yǐ qǔ huì bó kān, dòng shè suì shí, lèi yǔ sǐ, ér gàn zhèng zhě duō bì nì lǚ, yí jīng zé xiàn chén shǐ xiáng fù, guǒ kě yí zé qīn wǎng jū zhèng, bì qíng fǎ qīng zhòng kě mǐn, shǐ xǔ shěn zòu."
趙與歡,字悅道,燕懿王八世孫。嘉定七年進士,調會稽尉,改建寧司戶參軍。中明法科,攝浦城縣。丁父憂,作《善慶五規》示子孫。免喪,授大理評事。轉對,言天變、民情、國威三事,又言:"死囚以取會駁勘,動涉歲時,類瘐死,而干證者多斃逆旅,宜精擇憲臣使詳覆,果可疑則親往鞫正,必情法輕重可閔,始許審奏。"
qiān jí tián lìng. jiǔ zhī, bài zōng zhèng sì bù, lì jūn qì jiān sī nóng sì chéng, qiān zōng zhèng chéng jiān quán dōu guān láng guān, gǎi cāng bù, quán dù zhī, yǐ zhí bǎo zhāng gé zhī ān jí zhōu. jùn jì yǎng què cù, jìn gāng jùn mì, yǔ huān shǒu juān yǐ yǔ mín. shè tóng zhēng xiàn mén, yù sù zhě jī zhī, yuān wú bù zhí. yǒu fù mín sù yòu zǐ, chá zhī fēi qí běn xīn, gū dǎi qí zi fù yù, xú lián zhī, nǎi èr xiōng qiáng qí fù xī yè. yǔ huān xiǎo yǐ fǎ, kāi yǐ tiān lǐ, jiē xīn rán gǎn wù. yòu lí ǎo jǐn yī zi, yì yǐ bù xiào gào, liú zhī jùn tīng, rì gěi zhuàn, bǐ qīn kuì, chén hūn yǐ lǐ, wèi zhōu yuè, mǔ zǐ rú chū. èr jiā jiē huà xiàng shì zhī. sàng mǔ, cháo tíng lǚ qǐ zhī, bù kě, yì shǐ shǒu biān, shòu huái xī tí diǎn xíng yù, fú néng duó. zài qī, yǐ xíng bù láng guān zhào, qǐ zhōng dàn, fèng cí, fù bàn zài, nǎi qū cháo.
遷籍田令。久之,拜宗正寺簿,歷軍器監、司農寺丞,遷宗正丞兼權都官郎官,改倉部,權度支,以直寶章閣知安吉州。郡計仰榷醋,禁綱峻密,與歡首捐以予民。設銅鉦縣門,欲訴者擊之,冤無不直。有富民訴幼子,察之非其本心,姑逮其子付獄,徐廉之,乃二兄強其父析業。與歡曉以法,開以天理,皆忻然感悟。又嫠媼僅一子,亦以不孝告,留之郡聽,日給饌,俾親饋,晨昏以禮,未周月,母子如初。二家皆畫像事之。喪母,朝廷屢起之,不可,議使守邊,授淮西提點刑獄,弗能奪。再期,以刑部郎官召,乞終禫,奉祠,復半載,乃趨朝。
zì huī fù tuì shī, yòu yì nà shǐ, yǔ huān yán:" zài cháo yíng hé, zhèng chū duō mén, bì děi zhì shí qì jié zhī shì, bù liè zhōng wài kě yě." jiān quán jiǎn zhèng, qiān zōng zhèng shǎo qīng jiān quán hù bù shì láng, xún jiān zhī lín ān fǔ zhè xī ān fǔ shǐ, tóng xiáng dìng, pōu jué míng chàng, zuì zhě xián fú. jiāo sì zhī xī, dà fēng léi, yǔ huān yán guó běn wèi dìng, yòu zhèn mǐ dào gù běn zhī cè. yǒu yǐ xíng fá shù shù yán yú dì zhě, yǔ huān yán:" dǎo mín yǒu běn. rú chén dài zuì tiān fǔ, qǐ jù néng jí mín, wéi qí zhēn shí xiāng fú, dài yǐ bù rǎo, shù yuè ér tíng sòng mí guǎ. rén xīn běn shàn, yǒu gǎn bì cóng. huò wèi lì yǐ wēi dài yǐ shù zhě, fēi zhī běn zhī lùn." qiě yán:" zhāo lìng xī gǎi, fēi yǐ shì zuò xīn páng qī qū jìng, fēi yǐ sù jì gāng." dì wèi sǒng rán. yòu jiàn yán:" qín kè sòng yǒu' duān píng fǎ dù' yǔ."
自恢復退師,又議納使,與歡言:"在朝迎合,政出多門,必得智識氣節之士,布列中外可也。"兼權檢正,遷宗正少卿兼權戶部侍郎,尋兼知臨安府、浙西安撫使,同詳定,剖決明暢,罪者咸服。郊祀之夕,大風雷,與歡言國本未定,又陣弭盜固本之策。有以刑罰術數言於帝者,與歡言:"導民有本。如臣待罪天府,豈遽能及民,惟其真實相孚,待以不擾,數月而庭訟彌寡。人心本善,有感必從。或謂厲以威、待以術者,非知本之論。"且言:"朝令夕改,非以示作新;旁蹊曲徑,非以肅紀綱。"帝為悚然。又建言:"秦刻頌有'端平法度'語。"
míng nián gǎi yuán jiā xī, xiāng shǔ cán pò, huò wàng fēng qì dì, zhào jiàn biàn diàn, yán:" hán qí dāng rén zōng cháo, yóu zhòu yè qì xuè. jīn zhǔ yōu chén rǔ yǐ." yīn jù yán fáng biān zhī dào, qí hòu duō jiàn shī xíng. yǔ huān zhāo cì sān qiān rén wèi zhōng yì jūn, yòu yán:" jìn wèi xū jí jí jīng kǒu zhū jùn, xī yí mù bīng, tǒng yǐ jùn jiāng, cái xiān shàn jūn, yú shǐ shàng gòng, qǐ shěng bù jí zhī fèi." jiàn wén wǔ shì sì shí rén. qiān hù bù shì láng jiān quán bīng bù shàng shū, lùn biān shì zhì wèi shēn qiè.
明年改元嘉熙,襄、蜀殘破,或望風棄地,召見便殿,言:"韓琦當仁宗朝,猶晝夜泣血。今主憂臣辱矣。"因具言防邊之道,其後多見施行。與歡招刺三千人為忠毅軍,又言:"禁衛虛籍及京口諸郡,悉宜募兵,統以郡將,財先贍軍,余始上供,乞省不急之費。"薦文武士四十人。遷戶部侍郎兼權兵部尚書,論邊事至為深切。
xīng biàn, shàng zhāng qǐng bà. dà huǒ, lì yán zāi biàn zhī liè, wèi:" chén zuì zhuó fà mò shù, yóu yù yǐ qù guó wèi yán, shǎo wù shàng tīng. yuàn zhī wèi tiān wēi, sī yǐ shí dé jí mín, shǐ zì shàng gōng, tòng jiā jié yuē, guǎng tuī zhèn xù." wǔ qǐng cuàn. yú shì zhōng shū fāng dà cóng yán:" yǔ huān sù zì jié xiū, shū cái qīng jué, rén suǒ gòng zhī, bù xìng yù cǐ, guān qí dài zuì zhī zhāng, kěn qiē zhì dào, wèi cháng bù tàn qí zhī yì yě. qǐ yú suǒ qǐng, shǐ xiǎo dà zhī chén, jiē zhī yǐn jiù." nǎi shōu yī jiē. xún fù zhī. yǔ huān qǐng xiān xù fù tóng jiàng guān shǔ, yòu yán:" jiān nán bù kě wèi zhī shí, dāng kāng kǎi lì zhì, shēn wèi rén cái bīng lì sī." qiān hù bù shàng shū jiān quán lì bù, lèi gài cí, bù xǔ.
星變,上章請罷。大火,力言災變之烈,謂:"臣罪擢髮莫數,猶欲以去國為言,少悟上聽。願祗畏天威,思以實德及民,始自上躬,痛加節約,廣推振恤。"五請竄。於是中書方大琮言:"與歡素自潔修,疏財輕爵,人所共知,不幸遇此,觀其待罪之章,懇切至到,未嘗不嘆其知義也。乞俞所請,使小大之臣,皆知引咎。"乃收一階。尋復之。與歡請先敘復同降官屬,又言:"艱難不可為之時,當慷慨厲志,深為人才兵力思。"遷戶部尚書兼權吏部,累丐祠,不許。
lùn chǔ bì zì jiā dìng yǐ yī yì èr, shī xìn tiān xià, cháng chū nèi tǎng shōu huàn, lǚ chēng tí ér zhé yuè yì shén. cháng qǐng liǎng jiè bìng zhǎn shí nián wù yì zào xīn, zé zhōu xiàn wú yǐ sǔn wū yì jǔ, zhì shì suì qǐng bù lì jiè xiàn yǐ jué qí yí, suǒ yǐ qū huà zhě shén bèi. qí hòu zhào zǎi xiàng biàn xún shì cóng, yǔ huān yòu yǐ qián shuō chén zhī. yǒu yù yǐ duān píng qián dāng wǔ xíng shǐ, yǔ huān wèi:" kāi xǐ cháng yǐ èr dāng sān, hé jiù yú chǔ." qiě yuē:" shì dài fū bù qīng bái fèng fǎ, kè yì fú chí, suī rì yì yī fǎ, wú jiù yú chǔ, ér guó fēi qí guó yǐ. fǎ xuē guó ruò, néng dú xiǎng fù guì hū?" měi yán" duān píng yǐ lái, cuàn zāng lì, jìn bāo jū, jiè bēn jìng, jí héng liǎn, ér fēng sú shěn gù zì ruò. huò kǒu rén yì ér shēn shì jǐng, lǜ yǐ qī jūn wèi cháng, féi jiā wèi lè, suì lín shì fá shǐ, ér xiǎo rén dé cóng páng chéng jiān qiè qǔ guān jué yǐ." shū qǐ:" bié xié zhèng, jǐng tōu duò, jiǎng yòng tián tuì zhì zhí zhī shì, yǐ jué zào jìng fú mí zhī xí. nèi tíng yǒu guān yú chú shòu zhě bì chì, àn shì yǒu shè yú bàng yì zhě bì sī, qīng xīn guǎ yù, yǐ gé hān gē dú huò zhī fēng, qí jī jiē zì bì xià shǐ." yòu yán:" jūn zhèng chí ér chǐ jí bù míng, zǒng bīng zhě huò yuán gōng shǎng kāi xián xì, nèi zé bān xíng wéi qiú sù huà, shǒu mù lèi duō tān yōng, chǔ shì rì fēi, fú rǒng bù jié, zhǐ chén wú xū rì."
論楮幣自嘉定以一易二,失信天下,嘗出內帑收換,屢稱提而折閱益甚。嘗請兩界並展十年勿議造新,責州縣毋以損污抑沮,至是遂請不立界限以絕其疑,所以區畫者甚備。其後詔宰相遍詢侍從,與歡又以前說陳之。有欲以端平錢當五行使,與歡謂:"開禧嘗以二當三,何救於楮。"且曰:"士大夫不清白奉法,恪意扶持,雖日易一法,無救於楮,而國非其國矣。法削國弱,能獨享富貴乎?"每言"端平以來,竄贓吏,禁包苴,戒奔競,戢橫斂,而風俗沈痼自若。或口仁義而身市井,率以欺君為常,肥家為樂,遂臨事乏使,而小人得從旁乘間竊取官爵矣。"疏乞:"別邪正,警偷惰,獎用恬退質直之士,以絕躁競浮靡之習。內廷有關於除授者必斥,暗室有涉於謗議者必思,清心寡欲,以革酣歌黷貨之風,其機皆自陛下始。"又言:"軍政弛而尺籍不明,總兵者或緣功賞開嫌隙,內則班行惟求速化,守牧類多貪庸,楮事日非,浮冗不節,指陳無虛日。"
dà fēng zhèn léi shù jiàn, yīn jù chén biān shì, qiě yán:" rén cái guó yòng, mín lì bīng wēi, yuàn chéng cǐ jī, jiā yì gēn běn, wù tú kùn jīng shén yú chú shòu, lǎo suì yuè yú xíng yí, wěi gōng dào yú sī qíng, fù shì gōng yú wú kě nài hé yě." qiān lì bù shàng shū. jiǎng yán yán:" gāo yǔ bù jiàng, xīng biàn pín réng. zài jīng wù jià téng yǒng, mín é shì zào zài wài bīng quán huàn sàn, liú mín chōng chì. dēng chóng yuán lǎo, bìng jiàn zǎi fǔ, wèi yí fēng cǎi zhèn yáng, ér shì shì yóu ruò cǐ, shì dài fū wèi bì rèn tiān xià zhī zé, tiān xià wèi bì zhī bì xià zhī zhì." lì qiú guī tián, huì cháo xī niè dī, zhí zhèng dào dì yì liú zhì zhī, shǒu zhào yún:" zhōng zhèng lián qín, wú rú qīng zhě." shòu duān míng diàn xué shì zhī lín ān fǔ zhè xī ān fǔ shǐ. jiāng dī jùn shì, yù kōng, lì gài bà. yī jiù duān míng diàn xué shì, tí jǔ wàn shòu guān. tí lǐng hù bù cái yòng jiān shì dú jiān xiū guó shǐ shí lù yuàn xiū zhuàn. fèng cháo qǐng, chū guān, qiǎn shǐ qù hái.
大風震雷數見,因具陳邊事,且言:"人才國用,民力兵威,願乘此機,加意根本,勿徒困精神於除授,老歲月於行移,委公道於私情,付事功於無可奈何也。"遷吏部尚書。講筵言:"膏雨不降,星變頻仍。在京物價騰踴,民訛士噪;在外兵權渙散,流民充斥。登崇元老,並建宰輔,謂宜風采振揚,而事勢猶若此,士大夫未必任天下之責,天下未必知陛下之志。"力求歸田,會潮汐齧堤,執政道帝意留治之,手詔云:"忠正廉勤,無如卿者。"授端明殿學士、知臨安府、浙西安撫使。江堤竣事,獄空,力丐罷。依舊端明殿學士,提舉萬壽觀。提領戶部財用兼侍讀兼修國史、實錄院修撰。奉朝請,出關,遣使趣還。
huì jī mín xiāng xié nì sǐ, dì réng fù lín ān fǔ shì, ēn lì shì zhí zhèng. yǔ huān tì qì fèng zhào, jí bǎng yù yuē:" jīn shēn zòu zhèn jiù, yí rěn sǐ xū yú gè quán xìng mìng, zhù mù shèng ēn." dōu rén xiāng wèi wú sǐ. yǔ huān shàng zé qí āi gōng cháo, xià zé tuī chéng quàn fēn, gān yǔ suí zhì, mǐ shāng lái jí, liú yí zhì zhě yǒu yǐ jì zhī. lì qiú nà lù, shòu zī zhèng diàn xué shì tí jǔ wàn shòu guān jiān shì dú jiān xiū guó shǐ shí lù yuàn xiū zhuàn. fèng cháo qǐng, yǔ huān zhì zhè jiāng, shàng zhào hái, jí rì jué jiāng qù, dì wèi chàng rán. yǔ huān sān wèi fǔ yǐn, jǐn lì mín shì, dōu rén chēng" zhào duān míng", bì yǐ shǒu jiā é yuē" zhào fó zǐ" yě.
會饑民相攜溺死,帝仍付臨安府事,恩例視執政。與歡涕泣奉詔,亟榜諭曰:"今申奏振救,宜忍死須臾各全性命,佇沐聖恩。"都人相謂毋死。與歡上則祈哀公朝,下則推誠勸分,甘雨隨至,米商來集,流移至者有以濟之。力求納祿,授資政殿學士、提舉萬壽觀兼侍讀、監修國史、實錄院修撰。奉朝請,與歡至浙江,上召還,即日絕江去,帝為悵然。與歡三為府尹,盡力民事,都人稱"趙端明",必以手加額曰"趙佛子"也。
jiǔ zhī, yǐ jiù zhí zhī wēn zhōu, zhèng shì bì qīn, lì bù gǎn qī, chuàng shuǐ zhài, xiū gòng yuàn. yǐ shì dú zhào, cí, bù xǔ. rù duì, yán jué lù zhī làn, yīn jí guó běn shì. wǔ gài guī, yòu bù xǔ. jìn chūn qiū jiě, shēng dà xué shì, jiàn shì liù shí rén. shǐ sōng zhī jiāng fù rù xiàng, ér rén yán bù yǐ, dì yǐ wèn yǔ huān. yán:" sōng zhī lǎo shī fèi cái, sī nì tān fù, guò lì míng yù, bì bù yí fù yòng." shí sōng zhī yóu zi jǐng qīng sòng yán qí guò hū bì, ér dù fàn liú hàn bì xú yuán jié sān xián bào sǐ, rén jiē yí sōng zhī zhì dú. yǔ huān qǐng yōu xù hàn bì yuán jié jiā, dì cóng zhī, ér yōu xù shǒu zhào, zé yǔ huān suǒ nǐ rù yě.
久之,以舊職知溫州,政事必親,吏不敢欺,創水砦,修貢院。以侍讀召,辭,不許。入對,言爵祿之濫,因及國本事。五丐歸,又不許。進《春秋解》,升大學士,薦士六十人。史嵩之將復入相,而人言不已,帝以問與歡。言:"嵩之老師費財,私昵貪富,過立名譽,必不宜復用。"時嵩之猶子璟卿誦言其過忽斃,而杜范、劉漢弼、徐元傑三賢暴死,人皆疑嵩之致毒。與歡請優恤漢弼、元傑家,帝從之,而優恤手詔,則與歡所擬入也。
yòu qǐng yǐ bīng cái fēn rèn fǔ chén. zài jiǎng yán yán:" yǐ huài zhèng fù yōng yī, jǐn zhī cán xī, tú yùn qiǎo xīn, tiān xià shì shàng kān zài wù yé?" shí xiāng jì zhī. xún shòu ān dé jūn jié dù shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī wàn shòu guān shǐ. rì shí, yīng zhào yán shì yì qiè. yuè cì nèi tǎng, yǔ huān cí bù qǔ. dì shū" ān pín lè dào, zhí jié bǐng zhōng" zì cì zhī. jiàn chǔ wèi dìng, nǎi shēn yán zhī, yòu yán:" rén cái fá shǐ, zāng lì bù quān, mín xī liú ér nán, jīn liú ér běi, dào xī fú yú yuǎn, jīn fú yú jìn, tǐ rèn bù zhēn, xián fǒu wú bié, guó jiāng shuí yǔ lì xié? yuàn fù yī dài zhī chǔ, shǐ xiǎo rén wú jiān kě tóu, yǐ jué yǐn fú zhī huò." dì wèi gǎi róng.
又請以兵財分任輔臣。在講筵言:"以壞證付庸醫,僅支殘息,徒運巧心,天下事尚堪再誤耶?"時相忌之。尋授安德軍節度使、開府儀同三司、萬壽觀使。日食,應詔言事益切。月賜內帑,與歡辭不取。帝書"安貧樂道,植節秉忠"字賜之。建儲未定,乃申言之,又言:"人才乏使,贓吏不悛,民昔流而南,今流而北,盜昔伏於遠,今伏於近,體認不真,賢否無別,國將誰與立邪?願富一代之儲,使小人無間可投,以絕隱伏之禍。"帝為改容。
yuán shì sòng bīn shǎo cóng huáng gàn lǐ fán dēng zhū xī zhī mén, xué jìn fāng yán, jī lǚ kùn jǔ, nián qiě bā shí, yǔ huān yán zhī, shì yǐ fù xíng, zòu qǐ yòng jīng lǐ bù yī gù shì, sǐ zàng xī hú shàng, suì yī jì yān. dì zhú èr jiàn chén, yǔ huān lì zhēng zhī. wǔ qǐ miǎn cháo qǐng, sān qǐ zhì shì, jù bù yǔn, cì tài guà shī zhōng xié biàn. zì shì, guó shì jiē lǚ lǚ yán zhī, yǒu bù shèng shū, gài qí ài jūn yōu guó, běn zhū tiān xìng. bài shǎo fù, zú, yí biǎo yóu bù wàng guī zhèng. dì zhèn dào chuò cháo, fù zèng yǒu jiā, zhào yǒu sī zhì zàng, zèng shǎo shī, zhuī fēng fèng huà jùn wáng, shì qīng mǐn, lèi zèng tài shī.
袁士宋斌少從黃干、李燔登朱熹之門,學禁方嚴,羈旅困沮,年且八十,與歡延之,事以父行,奏乞用旌禮布衣故事,死葬西湖上,歲一祭焉。帝逐二諫臣,與歡力爭之。五乞免朝請,三乞致仕,俱不允,賜《泰卦詩》、《忠邪辨》。自是,國事皆縷縷言之,有不勝書,蓋其愛君憂國,本諸天性。拜少傅,卒,遺表猶不忘規正。帝震悼輟朝,賻贈有加,詔有司治葬,贈少師,追封奉化郡王,諡清敏,累贈太師。
shǒu zhù liù jīng jí rén huáng xùn diǎn xiáng shì, yòu yǒu gāo zōng bǎo xùn yào shì zòu yì shī wén bǎi juǎn. yǔ huān cháng wèi:" shì dài fū yǒu tān shēng, zé suī qí cái ào xué, tú yǐ dù guó hài mín ěr." gù liǎn zhī xī, ér jīn dài yóu zhì qián mín jiā yún.
手注《六經》及《仁皇訓典詳釋》,又有《高宗寶訓要釋》、奏議、詩文百卷。與歡嘗謂:"士大夫有貪聲,則雖奇才奧學,徒以蠹國害民爾。"故斂之夕,而金帶猶質錢民家雲。
zhào bì yuàn, zì lì fū, guǎng xī jīng lüè ān fǔ chóng xiàn zhī zǐ yě. wèi ruò guàn, dīng dà mǔ yōu, āi huǐ gǔ lì. fú què, yǐ dà fù rǔ yú yí biǎo, bǔ chéng wù láng.
趙必願,字立夫,廣西經略安撫崇憲之子也。未弱冠,丁大母憂,哀毀骨立。服闋,以大父汝愚遺表,補承務郎。
kāi xǐ yuán nián, quán jiān píng jiāng fǔ liáng liào yuàn, diào cháng shú chéng. jiā dìng qī nián jǔ jìn shì, zhī chóng ān xiàn, pōu pàn rú liú, lì bù néng kùn. xiū xué zhèng, lì cuī kē fǎ, liè hù míng wèi sān děng, yǐ sān qī wèi yuē, zú zhě jīng zhī, wèi zú zhě kuān yǐ qù zhī, yú qī bù nà zhě lǐ xū chéng dū zhī, mín jiē gǎn yì yuàn shū. gé xū lì yù yán zhī bì. shàn fā guāng huà shè cāng huó jī mín, shuài nù, dǎi lì yù chéng zhī, bì yuàn yuē:" chú mù zhí yě, lì hé zuì." shù yán qí qiǎn, shuài wú yǐ jié ér zhǐ. jiù yǒu jūn huì cāng, wú suǒ chǔ, bì yuàn juān mín qián zēng dí, zhì èr qiān dàn. lì zhǔ yì yì zhī fǎ, xiāng xuǎn shàn shì, rèn yǐ tuī pái, rù zī mǎi tián zhù yì, zé miǎn yǒu chǎn zhī jiā, yǒu gǎn huà zhě, chū jǐ tián yǐ chàng, suì biàn xíng yī yì, shàng xià biàn zhī. tái fǔ yǐ wén, xià qí shì bā jùn sì shí bā xiàn. zhì mǎn, mín gòng lì cí kè shí.
開禧元年,銓監平江府糧料院,調常熟丞。嘉定七年舉進士,知崇安縣,剖判如流,吏不能困。修學政,立催科法,列戶名為三等,以三期為約,足者旌之,未足者寬以趣之,逾期不納者里胥程督之,民皆感懌願輸。革胥吏鬻鹽之敝。擅發光化社倉活饑民,帥怒,逮吏欲懲之,必願曰:"芻牧職也,吏何罪。"束檐俟譴,帥無以詰而止。舊有均惠倉,無所儲,必願捐緡錢增糴,至二千石。力主義役之法,鄉選善士,任以推排,入資買田助役,則勉有產之家,有感化者,出己田以倡,遂遍行一邑,上下便之。台府以聞,下其式八郡四十八縣。秩滿,民共立祠刻石。
shòu hú guǎng zǒng suǒ gàn bàn gōng shì. dīng fù yōu, jū sàng jǐn lǐ, yí shū wèn xué yú huáng gàn. fú chú, chà chōng liǎng zhè yùn sī zhǔ guǎn wén zì. zài kǎo, tè chà chōng tí lǐng ān biān suǒ zhǔ guǎn wén zì. chà zhī quán zhōu, bì cí, zòu qǐ xià dào jiāng èr zhōu fǎng zhōu dūn yí zhī hòu. zhī cháng zhōu, gǎi zhī chù zhōu, chén zhé bó nà yín zhī hài, jiē dé qǐng. yí quán zhōu, bà bái tǔ kè jí miǎn chà lì què tiě, fěng zhū yì xíng yì yì. qiū hàn, lì jiǎng xíng huāng zhèng, qǐ bō yǒng chǔ guǎng chǔ èr cāng mǐ zhèn jiù. chà zhǔ guǎn guān gào yuàn. yuè wǔ rì, zhào yī jiù zhǔ guǎn guān gào yuàn jiān zhī tái zhōu, yī xún dà fù zhī zhèng, chá mín jí kǔ, fǔ mó diāo zhài, xiū yǎng jì yuàn, jiàn chén guàn cí, zhèng jiào jiān jǔ.
授湖、廣總所幹辦公事。丁父憂,居喪盡禮,貽書問學於黃干。服除,差充兩浙運司主管文字。再考,特差充提領安邊所主管文字。差知全州,陛辭,奏乞下道、江二州訪周惇頤之後。知常州,改知處州,陳折帛納銀之害,皆得請。移泉州,罷白土課及免差吏榷鐵,諷諸邑行義役。秋旱,力講行荒政,乞撥永儲、廣儲二倉米振救。差主管官告院。越五日,詔依舊主管官告院兼知台州,一循大父之政,察民疾苦,撫摩凋瘵,修養濟院,建陳瓘祠,政教兼舉。
duān píng yuán nián, yǐ zhí mì gé zhī wù zhōu. zhì jùn, miǎn cuī shào dìng liù nián fēn xiǎo hù líng luó qián sān wàn mín yǒu qí. lì chún liáng wán màn èr jí, quàn chéng rén hù. cuò zhì guǎng huì cāng jí zhū cāng jī gǔ. zòu qǐ kuān jiǎn nèi tǎng líng luó, shēn shěng miǎn yòng jiù lì, yù jiě zhū sè kē míng qián, bà kāi huà shuì chǎng. qiān tài fǔ sì chéng, xún qiān dù zhī láng zhōng. zhào yǐ rǔ yú pèi xiǎng níng zōng, cóng bì yuàn qǐng yě. jiān yòu sī láng zhōng, yǐn jiàn, shū yán:
端平元年,以直秘閣知婺州。至郡,免催紹定六年分小戶綾羅錢三萬緡有奇。立淳良、頑慢二籍,勸懲人戶。措置廣惠倉及諸倉積穀。奏乞寬減內帑綾羅,申省免用舊例,預解諸色窠名錢,罷開化稅場。遷太府寺丞,尋遷度支郎中。詔以汝愚配享寧宗,從必願請也。兼右司郎中,引見,疏言:
bì xià yīng míng mì yùn, duàn chū yú dú, gù yù yī qiè zhuǎn yí zhī. rán ér dà quán ruò zài wǒ, huò zhě yóu yǒu xià yí zhī yí zhòng zhèng ruò yǐ kāi, huò zhě yóu yǒu páng jìng zhī yí. cè miǎn èr xiāng, xiāo tiān biàn yě, qù zhě gù nán yǐ fù liú, liú zhě kǒng zhōng yú yǐn qù. xū dǐng xí yǐ dài gù lǎo, yí zhě huò yì qí wèi bì lái, ér kuàng zài shù qiān lǐ zhī wài zé cì bǔ yǐ rèn dà zhèng, yí zhě huò yì qí bù gǎn zhuān, ér kuàng yú bù ān qí wèi. zhōng shū, zhèng zhī běn yě. jīn guǒ hé shí, shàng kě hán hu yì xiàng yǐ qǐ tiān xià zhī yí hū? qīn zhuó tái jiàn, kāi yán lù yě, yòng zhī wèi jiǔ zhě, hé wèi qīng yú yì qù? qù zhī wèi jǐ, hé wèi shǐ zhī fù lái? zhào yú wài fú zhě, bù zhī guǒ néng yòng zhī ér bì jiān chú mù zhōu xíng zhě, bù zhī guǒ néng tīng zhī ér wú huì hū?
陛下英明密運,斷出於獨,固欲一切轉移之。然而大權若在我,或者猶有下移之疑;眾正若已開,或者猶有旁徑之疑。策免二相,銷天變也,去者固難以復留,留者恐終於引去。虛鼎席以待故老,疑者或意其未必來,而況在數千里之外;責次補以任大政,疑者或意其不敢專,而況於不安其位。中書,政之本也。今果何時,尚可含糊意向以啟天下之疑乎?親擢台諫,開言路也,用之未久者,何為輕於易去?去之未幾,何為使之復來?召於外服者,不知果能用之而必堅;除目周行者,不知果能聽之而無諱乎?
cháo tíng chú shòu, jūn guó shǎng fá, běn zhì gōng yě, jīn yǒu xìng míng wèi dá yú miào táng, ér qiān zhuó hū yóu yú zhōng chū, chì zhú sān yá, jìng bù zhǐ míng zuì zhuàng, ér rén shǐ dé yǐ yí bì xià yǐ. yī chú mù zhī bān, yī hào lìng zhī chū, suī wèi bì yóu yú yān huàn, ér rén huò yí yú yān huàn suī wèi bì yóu yú sī yè, ér rén huò yí yú sī yè suī wèi bì yóu yú qī wǎn zōng dǐ, ér rén huò yí yú qī wǎn zōng dǐ. fū tiān xià zhě, zǔ zōng zhī tiān xià yě, fēi bì xià suǒ sī yǒu yě, bì xià suī yǒu qù bì zhī xīn, ér dòng shè kě yí zhī jī, bì xià yì hé lè yú cǐ.
朝廷除授,軍國賞罰,本至公也,今有姓名未達於廟堂,而遷擢忽由於中出,斥逐三衙,竟不指名罪狀,而人始得以疑陛下矣。一除目之頒,一號令之出,雖未必由於閹宦,而人或疑於閹宦;雖未必由於私謁,而人或疑於私謁;雖未必由於戚畹宗邸,而人或疑於戚畹宗邸。夫天下者,祖宗之天下也,非陛下所私有也,陛下雖有去敝之心,而動涉可疑之跡,陛下亦何樂於此。
shí lùn wěi zhī.
時論偉之。
sān jīng bīng bài, biān shì shén jí, zhào tiáo shàng shǒu yù jì, bì yuàn yán shí shì: xià āi tòng zhī zhào, hé jiāng huái zhī bīng, jiù jiāng líng zhī jí, jié cái yòng zhī yí, mí yì hé zhī shǐ, fǔ wú guī zhī mín, chù běi lái zhī zhòng, zhì zhèn fǔ zhī shǐ, zé shuài kǔn zhī dài, bá wèi yòng zhī jiāng, jiē qiè yú biān yào. zhèng fǔ yì chǔ bì rì qīng, yù lìng zhū zhōu zài yòng yìn jí tā wèi chēng tí zhī fǎ, bì yuàn lì zhēng bù kě. jiā xī yuán nián, yí shū zhèng fǔ, lùn biān fáng shì yí, shòu yòu sī láng zhōng.
三京兵敗,邊事甚亟,詔條上守御計,必願言十事:下哀痛之詔,合江淮之兵,救江陵之急,節財用之宜,縻議和之使,撫無歸之民,處北來之眾,置鎮撫之使,擇帥閫之代,拔未用之將,皆切於邊要。政府議楮幣日輕,欲令諸州再用印及他為稱提之法,必願力爭不可。嘉熙元年,貽書政府,論邊防事宜,授右司郎中。
huǒ zāi, bì yuàn yīng zhào shàng fēng shì, yuē:" kāi biān rěn huò zhī xíng, qiān zhì ér wèi xíng jī biàn qì chéng zhī lù, gū xī ér wèi jǔ. jīng xiāng lún méi, zǔ zōng zhī jī yè mò néng bǎo huái shǔ róu lìn, chì zǐ zhī yuān hún wú suǒ yī. lǚ mǔ zhī lìng xià ér jiā yǐ yì pèi, chēng tí zhī fǎ yán ér zhòng yǐ gào jié. mín wú gài cáng, měi yǒu zhuǎn hè zhī yōu shì bù sù bǎo, cháng yǒu sī luàn zhī zhì." yòu yuē:" tái jiàn gěi shě gǔ gěng zhī lùn mò róng zuǒ yòu biàn bì jìn rùn zhī yán yì rù. chūn xià cháng xiǎng, kuò lüè yú yuán miào zhī zūn jié yuè lóng ēn, yīn qín yú dǐ dì zhī guì." yòu yuē:" bì yě zhèng gù xiāng zhuān guó zhī zuì, yán tān fū xùn guó zhī zhū, sī shì guǐ gāo míng zhī kàn. xiān biān máng, hòu qīn guì, qù mù yāo jìng zhì zhī xìn shàng jiān gù, gé shē huá, jiè yàn diàn wú dù zhī yàn hān, jié nèi tíng bù jí zhī yíng shàn." yòu lùn jì wáng jí guó běn shì.
火災,必願應詔上封事,曰:"開邊稔禍之刑,牽制而未行;激變棄城之戮,姑息而未舉。京、襄淪沒,祖宗之基業莫能保;淮、蜀蹂躪,赤子之冤魂無所依。履畝之令下而加以抑配,稱提之法嚴而重以告訐。民無蓋藏,每有轉壑之憂;士不宿飽,常有思亂之志。"又曰:"台諫、給舍骨鯁之論莫容;左右便嬖浸潤之言易入。春夏常享,闊略於原廟之尊;節鉞隆恩,殷勤於邸第之貴。"又曰:"必也正故相專國之罪,嚴貪夫徇國之誅,思室鬼高明之瞰。先編氓,後親貴,去木妖競治之釁;尚堅固,革奢華,戒宴殿無度之宴酣,節內庭不急之營繕。"又論濟王及國本事。
qiān zuǒ sī láng zhōng, yòu qiān sī nóng shǎo qīng jiān zuǒ sī. zhuǎn duì, yán:" zhèng qì rì xiāo yuè jǔ, xún zhì jīn rì, fēi wéi jìn shēn bù kěn lùn shì, xià zhì cǎo máo zhī shì, jiē jié shé yǐ. duān píng chū nián, chén kē fāng qù, xīn bìng wèi zuò, bì xià yóu qín yú zī fǎng, rú kǒng bù jí. jīn jí gōng xīn fù, jué liè jiāng kuì, nǎi bù qiú míng xuàn zhī jì yǐ qǐ qí dài, shén kě huò yě." yòu yuē:" wú shǐ rén chén yǐ zhǐ chì huái yí, wú zhì bì xià yǐ yàn yán dé bàng." shí zhí shì xiāng jì qù, gù bì yuàn jí zhī. jiān chì lìng suǒ shān xiū guān, bài sī nóng qīng, jiān zhí rú gù. yì rì, gǎi zōng zhèng shǎo qīng, réng jiān shān xiū chì lìng jiān guó shǐ biān xiū shí lù jiǎn tǎo, xún jiān zuǒ sī, qiān tài fǔ qīng, réng jiān biān xiū jiǎn tǎo, qiān zōng zhèng shǎo qīng. zhào yī jiù tài fǔ qīng, réng jiān zhí, qiě jiān zhōng shū mén xià jiǎn zhèng zhū fáng gōng shì. zhuǎn duì, yán:" zhōng cái yōng zhǔ, wéi qí wú suǒ zhī jué, gù yán bù kě rù, ér bài wáng suí zhī. bì xià zuò jìng tiān zhī tú, zhāo xī duì yuè, wèi yí tiān yì kě huí, ér yíng huò shī dù, yù yōu shān zāi, pò jìn jìn mén, jǐ huǐ zuǒ cáng. yān āi fāng xī, bái zhòu yǔn xīng, guàn rì zhī hóng, xié yáng zhī báo, dié jiàn céng chū. bì xià guān shí chá biàn, hé yóu zhì cǐ? jīn rì zhī shì, dòng wú liáng cè, wéi zài cè shēn xiū xíng, qí tiān yǒng mìng ér yǐ." qiān qǐ jū shè rén, jiān zhí réng jiù.
遷左司郎中,又遷司農少卿兼左司。轉對,言:"正氣日消月沮,馴至今日,非惟搢紳不肯論事,下至草茅之士,皆結舌矣。端平初年,沉疴方去,新病未作,陛下猶勤於咨訪,如恐不及。今疾攻心腹,決裂將潰,乃不求瞑眩之劑以起其殆,甚可惑也。"又曰:"毋使人臣以指斥懷疑,毋致陛下以厭言得謗。"時直士相繼去,故必願及之。兼敕令所刪修官,拜司農卿,兼職如故。翼日,改宗正少卿,仍兼刪修敕令兼國史編修實錄檢討,尋兼左司,遷太府卿,仍兼編修、檢討,遷宗正少卿。詔依舊太府卿,仍兼職,且兼中書門下檢正諸房公事。轉對,言:"中才庸主,惟其無所知覺,故言不可入,而敗亡隨之。陛下作敬天之圖,朝夕對越,謂宜天意可回,而熒惑失度,郁攸煽災,迫近禁門,幾毀左藏。煙埃方息,白晝隕星,貫日之虹,脅陽之雹,疊見層出。陛下觀時察變,何由致此?今日之事,動無良策,惟在側身修行,祈天永命而已。"遷起居舍人,兼職仍舊。
dà shuǐ, shàng fēng shì yuē:" hǎi cháo huǐ ài, qīn pò jìn chéng, zāi yì zhī lái, lǐ bù xū fā, bì shàng wèi tiān jiè, xià xiū rén shì, yì lì zhào hé, zhuǎn yí yú bì xià fāng cùn jiān ěr." yòu yuē:" zhōu guān guó yǒu dà shì, zé jǔ dà xún zhī lǐ. jīn rì zhī shì pò yǐ, wèi yí hé zhòng móu, qū jūn cè, shàng ér jìn shēn, xià ér chú ráo, gè chén suǒ jiàn, zé qí kě yòng zhī cè, yǐ shòu rèn shì zhī chén, shù jǐ qiān lǜ yī de, yǐ chéng tiān xià rén bù yīn zhī yì." zàn jiān quán yòu láng guān. yán:" cái fēi tiān yù guǐ shū, qǐ kě qīng shī wàng yòng. zhǎng cǐ bù yǐ, bì zhì diān fù, yì shí huò dé zuì. jīn zhī dài fū bù néng wèi guó shēng cái, chéng yì huáng fǔ tuán zhī tú chéng jiān jié chū, tuī qiāo kè bō, yǐ shù xiāng shèng, záo kōng qǔ bàn, yǐ jì qiǎo qǔ, shì póu liǎn, xiàn xiàn yú, jiān jià mín qián zhī lìng xià, ér táng zuò yù cù yǐ. yuàn bì xià jīng sī shú lǜ, yuē yǐ ài mín, bì rú gōu jiàn zhī wò xīn cháng dǎn, bì rú wèi wén gōng zhī bó yī bù guān, kě yě." quán lì bù yòu shì láng, qǐ miǎn jiān jiǎn zhèng, cóng zhī. jiān guó shǐ xiū zhuàn.
大水,上封事曰:"海潮毀隘,侵迫禁城,災異之來,理不虛發,必上畏天戒,下修人事,易沴召和,轉移於陛下方寸間耳。"又曰:"《周官》國有大事,則舉大詢之理。今日之事迫矣,謂宜合眾謀,屈君策,上而搢紳,下而芻蕘,各陳所見,擇其可用之策,以授任事之臣,庶幾千慮一得,以成天下人不因之意。"暫兼權右郎官。言:"財非天雨鬼輸,豈可輕施妄用。長此不已,必至顛覆,異時或得罪。今之大夫不能為國生財,程異、皇甫鏄之徒乘間捷出,推敲剋剝,以術相勝,鑿空取辦,以計巧取,事掊斂,獻羨餘,間架緡錢之令下,而唐祚愈促矣。願陛下精思熟慮,約已愛民,必如勾踐之臥薪嘗膽,必如衛文公之帛衣布冠,可也。"權吏部右侍郎,乞免兼檢正,從之。兼國史修撰。
shí biān shì jí, bì yuàn yīng zhào yán:" yí chì péng dà yá zì zhòng qìng lǐng wáng qīng zhī bīng dōng xià yǐ fù kuí, zé lǐ ān mín jí guī xiá èr shǒu yǐ zì xiào, diào yī jiāng dū zhōng liú zhī shī, yǐ fá qí shùn liú zhī móu, diào yī jiāng zì jiān dào chū dǐng lǐ zhī hòu, yǐ zhé qí dǎo xū zhī fēng, diào yī jiāng zhù ruì xìng zhī shì, yǐ bèi jiāng líng zhī jí. yòu yí xià hú nán qiǎn fēi jūn jí tuán jié mín bīng zhī lèi shǒu yuán jiāng yì yáng jiāng, yǐ fáng chōng tū zhǎng shā, jǐn shōu jiāng shàng mín chuán, wú zī dí yòng." qū huà jiē zhōng shì jī. zàn jiān quán shì zuǒ shì láng. lǐ zōng miǎn měi chēng qí píng yǔn. zàn jiān quán hù bù shì láng, jiān tóng xiáng dìng chì lìng. qǐng lì guó běn, qǐng qīn dǎo yǔ. qiān hù bù shì láng, zàn jiān gěi shì zhōng.
時邊事急,必願應詔言:"宜敕彭大雅自重慶領王青之兵東下以復夔,責李安民及歸、峽二守以自效,調一將督中流之師,以伐其順流之謀,調一將自間道出鼎、澧之後,以折其搗虛之鋒,調一將助芮興之勢,以備江陵之急。又宜下湖南遣飛軍及團結民兵之類守沅江、益陽江,以防衝突長沙,盡收江上民船,毋資敵用。"區畫皆中事機。暫兼權侍左侍郎。李宗勉每稱其平允。暫兼權戶部侍郎,兼同詳定敕令。請立國本,請親禱雨。遷戶部侍郎,暫兼給事中。
xiān shì, qián xiāng cháng jiǎo chén xún yì zèng jié shǐ bù xíng, bì yuàn fù jiǎo zòu yuē:" lǐ sháo xiàng wèi diàn zhōng shì yù shǐ, shū lùn xún yì, qǐ yǔ wài cí, yǐ jué kuī cì, bì xià bù xíng qí yán, fù duó qí zhí, sháo bù néng zì ān, jìng qiú wài bǔ. jīn zhào zhī bù zhì, zhèng yǐ cǐ gù. ruò chāo zèng xún yì, yòu jiǎo bó bù xíng, sháo yù wú lái qī yǐ. bì xià rěn yú qù yī xián cóng guān, ér bù rěn yú jǔ yī yǐ sǐ zhī nèi shì, zé hé yǐ xìng qǐ zhì gōng, zhèn yáng guó shì? yù wàng qǐn xún yì jié yuè, qù sháo gōng zhí." yú shì bì yuàn sān yǐ jí qǐ cí, bù xǔ.
先是,錢相嘗繳陳洵益贈節使不行,必願復繳奏曰:"李韶向為殿中侍御史,疏論洵益,乞予外祠,以絕窺伺,陛下不行其言,復奪其職,韶不能自安,徑求外補。今召之不至,正以此故。若超贈洵益,又繳駁不行,韶愈無來期矣。陛下忍於去一賢從官,而不忍於沮一已死之內侍,則何以興起治功,振揚國勢?欲望寢洵益節鉞,趣韶供職。"於是必願三以疾乞祠,不許。
quán hù bù shàng shū, shū yán:" duān píng yuán nián, luò shī qīng chū. míng nián, dé ān shī, xiāng yáng shī. yòu míng nián, gù shǐ shī, dìng yuǎn shī, lù ān shī, yǐng fù jīng mén shī, shǔ dào róu, chéng dū pò. yòu míng nián, kuí xiá xǐ, fú guāng jiàng. yòu míng nián, chú yáng jiān. yuè èr nián, shòu chūn qì. míng nián, zhēn yáng rǎo, ān fēng wēi, chéng dū yí jìn, mí yǒu jié yí." yòu yuē:" qù dōng ān fēng wēi ér fù ān, tè tiān xìng ěr. jūn chén dòng sè, tài píng zì hè. léi zuò yú xuě yàn zhī xiān qī, shǔ jǐng yú dà yàn zhī fén mìng, jiè xīn yī chí, hè jiàn yǐ suí zhī yǐ." yòu qǐ" yù tài fǔ chéng, hé hù bù shōu zhī shù mù, shù jiàn duō guǎ yíng xū zhī shí, yǒu yú zé chǔ zhī yǐ dài cháo tíng zhī qǔ bō, què zé zhù zhī yǐ shì gōng fǔ zhī yī tǐ." èr shū wù chéng xiàng shǐ sōng zhī, qǐ miǎn guān qǐ cí, jiē bù xǔ. yǐ sī jiàn zhèng qǐ qián lùn liè, yǐ bǎo mó gé zhí xué shì fèng cí cí zhí míng, bù xǔ. chún yòu wǔ nián, yǐ huá wén gé zhí xué shì zhī fú zhōu fú jiàn ān fǔ shǐ, sān cí, bù xǔ. mǐn rén wén bì yuàn zhì, xīn rán tàn xiàn.
權戶部尚書,疏言:"端平元年,洛師輕出。明年,德安失,襄陽失。又明年,固始失,定遠失,六安失,郢、復、荊門失,蜀道蹂,成都破。又明年,夔、峽徙,浮光降。又明年,滁陽殲。越二年,壽春棄。明年,真陽擾,安豐危,成都遺燼,靡有孑遺。"又曰:"去冬安豐危而復安,特天幸爾。君臣動色,太平自賀。雷作於雪宴之先期,蜀警於大宴之朌命,戒心一弛,赫鑒已隨之矣。"又乞"諭太府丞,核戶部收支數目,庶見多寡盈虛之實,有餘則儲之以待朝廷之取撥,闕則助之以示宮府之一體。"二疏迕丞相史嵩之,乞免官、乞祠,皆不許。以司諫鄭起潛論列,以寶謨閣直學士奉祠;辭職名,不許。淳祐五年,以華文閣直學士知福州、福建安撫使,三辭,不許。閩人聞必願至,欣然嘆羨。
bì yuàn píng yì yǐ jìn mín, zhōng xìn yǐ hòu sú, cè dá yǐ qín zhèng, xíng xiāng yǐn jiǔ, jīng tuì shì, jiǎng gāo nián, cái sēng sì shí fēng zhī shù. yóu liú yì wǔ shì, fǔ rù jìng, jí yǐ jūn lǐ jiàn róng shuài, shēn míng zuǒ yì jūn jié zhì shì yí, cuò zhì hǎi dào xiū shuǐ, jiào shì zú zhī quàn." jū guān sì nián, lèi qǐ guī, jí mìng zhào, yòu sān cí, jiē bù xǔ. zú, yí biǎo shàng, zèng yín qīng guāng lù dài fū.
必願平易以近民,忠信以厚俗,惻怛以勤政,行鄉飲酒,旌退士,獎高年,裁僧寺實封之數。尤留意武事,甫入境,即以軍禮見戎帥,申明左翼軍節制事宜,措置海道修水,教士卒知勸。"居官四年,累乞歸,及命召,又三辭,皆不許。卒,遺表上,贈銀青光祿大夫。
bì yuàn cái zhōu qì bó, xīn píng liàng guǎng, ér yòu zǎo wén jiā tíng zhōng xiào zhī xùn shī yǒu zhèng dà zhī yán, gù suǒ lì zhuō rán kě chēng yún.
必願才周器博,心平量廣,而又蚤聞家庭忠孝之訓、師友正大之言,故所立卓然可稱雲。
lùn yuē: sòng zhī gōng zú, wǎng wǎng yì yóu kē dì xiǎn yòng, gè néng yǐ shù yè zì jiàn, rǔ tán rǔ dǎng xī jīn guān shì yǐ. yàn nà shuài biān ér duò gōng, yì yóu miào suàn zhī duǎn. shàn xiāng fù zǐ kè píng dà dào. yǔ huān yǐ zhǎng zhě chēng. bì yuàn shì jì qí měi, kě wèi xìn hòu zhī gōng zǐ yǐ.
論曰:宋之公族,往往亦由科第顯用,各能以術業自見,汝談、汝讜、希釒官是已。彥吶帥邊而墮功,亦由廟算之短。善湘父子克平大盜。與歡以長者稱。必願世濟其美,可謂信厚之公子矣。