fū qíng zhì yì qū, wén biàn shū shù, mò bù yīn qíng lì tǐ, jí tǐ chéng shì yě. shì zhě, chéng lì ér wèi zhì yě. rú jī fā shǐ zhí, jiàn qū tuān huí, zì rán zhī qù yě. yuán zhě guī tǐ, qí shì yě zì zhuǎn fāng zhě jǔ xíng, qí shì yě zì ān: wén zhāng tǐ shì, rú sī ér yǐ.
夫情致異區，文變殊術，莫不因情立體，即體成勢也。勢者，乘利而為制也。如機發矢直，澗曲湍回，自然之趣也。圓者規體，其勢也自轉；方者矩形，其勢也自安：文章體勢，如斯而已。

shì yǐ mó jīng wèi shì zhě, zì rù diǎn yǎ zhī yì xiào sāo mìng piān zhě, bì guī yàn yì zhī huá zōng yì qiǎn qiè zhě, lèi fá yùn jí duàn cí biàn yuē zhě, lǜ guāi fán rù: pì jī shuǐ bù yī, gǎo mù wú yīn, zì rán zhī shì yě.
是以模經為式者，自入典雅之懿；效《騷》命篇者，必歸艷逸之華；綜意淺切者，類乏醞藉；斷辭辨約者，率乖繁縟：譬激水不漪，槁木無陰，自然之勢也。

shì yǐ huì shì tú sè, wén cí jǐn qíng, sè róu ér quǎn mǎ shū xíng, qíng jiāo ér yǎ sú yì shì. róng fàn suǒ nǐ, gè yǒu sī jiàng, suī wú yán fú, nán dé yú yuè. rán yuān hū wén zhě, bìng zǒng qún shì qí zhèng suī fǎn, bì jiān jiě yǐ jù tōng gāng róu suī shū, bì suí shí ér shì yòng. ruò ài diǎn ér è huá, zé jiān tōng zhī lǐ piān, shì xià rén zhēng gōng shǐ, zhí yī bù kě yǐ dú shè yě ruò yǎ zhèng ér gòng piān, zé zǒng yī zhī shì lí, shì chǔ rén yù máo yù dùn, yù liǎng nán dé ér jù shòu yě.
是以繪事圖色，文辭盡情，色糅而犬馬殊形，情交而雅俗異勢。熔范所擬，各有司匠，雖無嚴郛，難得逾越。然淵乎文者，並總群勢；奇正雖反，必兼解以俱通；剛柔雖殊，必隨時而適用。若愛典而惡華，則兼通之理偏，似夏人爭弓矢，執一不可以獨射也；若雅鄭而共篇，則總一之勢離，是楚人鬻矛譽楯，譽兩難得而俱售也。

shì yǐ kuò náng zá tǐ, gōng zài quán bié, gōng shāng zhū zǐ, suí shì gè pèi. zhāng biǎo zòu yì, zé zhǔn de hū diǎn yǎ fù sòng gē shī, zé yǔ yí hū qīng lì fú xí shū yí, zé kǎi shì yú míng duàn shǐ lùn xù zhù, zé shī fàn yú hé yào zhēn míng bēi lěi, zé tǐ zhì yú hóng shēn lián zhū qī cí, zé cóng shì yú qiǎo yàn: cǐ xún tǐ ér chéng shì, suí biàn ér lì gōng zhě yě. suī fù qì huì xiāng cān, jié wén hù zá, pì wǔ sè zhī jǐn, gè yǐ běn cǎi wèi dì yǐ.
是以括囊雜體，功在銓別，宮商朱紫，隨勢各配。章表奏議，則準的乎典雅；賦頌歌詩，則羽儀乎清麗；符檄書移，則楷式於明斷；史論序注，則師範於核要；箴銘碑誄，則體制於宏深；連珠七辭，則從事於巧艷：此循體而成勢，隨變而立功者也。雖復契會相參，節文互雜，譬五色之錦，各以本採為地矣。

huán tán chēng wén jiā gè yǒu suǒ mù, huò hǎo fú huá ér bù zhī shí hé, huò měi zhòng duō ér bù jiàn yào yuē. chén sī yì yún shì zhī zuò zhě, huò hǎo fán wén bó cǎi, shēn chén qí zhǐ zhě huò hǎo lí yán biàn bái, fēn háo xī lí zhě suǒ xí bù tóng, suǒ wù gè yì. yán shì shū yě. liú zhēn yún wén zhī tǐ shì yǒu qiáng ruò, shǐ qí cí yǐ jǐn ér shì yǒu yú, tiān xià yī rén ěr, bù kě de yě. gōng gàn suǒ tán, pō yì jiān qì. rán wén zhī rèn shì, shì yǒu gāng róu, bù bì zhuàng yán kāng kǎi, nǎi chēng shì yě. yòu lù yún zì chēng wǎng rì lùn wén, xiān cí ér hòu qíng, shàng shì ér bù qǔ yuè zé, jí zhāng gōng lùn wén, zé yù zōng qí yán. fū qíng gù xiān cí, shì shí xū zé, kě wèi xiān mí hòu néng cóng shàn yǐ.
桓譚稱∶「文家各有所慕，或好浮華而不知實核，或美眾多而不見要約。」陳思亦云∶「世之作者，或好煩文博採，深沉其旨者；或好離言辨白，分毫析厘者；所習不同，所務各異。」言勢殊也。劉楨雲∶「文之體勢有強弱，使其辭已盡而勢有餘，天下一人耳，不可得也。」公幹所談，頗亦兼氣。然文之任勢，勢有剛柔，不必壯言慷慨，乃稱勢也。又陸雲自稱∶「往日論文，先辭而後情，尚勢而不取悅澤，及張公論文，則欲宗其言。」夫情固先辭，勢實須澤，可謂先迷後能從善矣。

zì jìn dài cí rén, lǜ hǎo guǐ qiǎo, yuán qí wèi tǐ, é shì suǒ biàn, yàn dú jiù shì, gù chuān záo qǔ xīn, chá qí é yì, shì nán ér shí wú tā shù yě, fǎn zhèng ér yǐ. gù wén fǎn zhèng wèi fá, cí fǎn zhèng wèi qí. xiào qí zhī fǎ, bì diān dào wén jù, shàng zì ér yì xià, zhōng cí ér chū wài, huí hù bù cháng, zé xīn sè ěr.
自近代辭人，率好詭巧，原其為體，訛勢所變，厭黷舊式，故穿鑿取新，察其訛意，似難而實無他術也，反正而已。故文反正為乏，辭反正為奇。效奇之法，必顛倒文句，上字而抑下，中辭而出外，回互不常，則新色耳。

fū tōng qú yí tǎn, ér duō xíng jié jìng zhě, qū jìn gù yě zhèng wén míng bái, ér cháng wù fǎn yán zhě, shì sú gù yě. rán mì huì zhě yǐ yì xīn dé qiǎo, gǒu yì zhě yǐ shī tǐ chéng guài. jiù liàn zhī cái, zé zhí zhèng yǐ yù qí xīn xué zhī ruì, zé zhú qí ér shī zhèng shì liú bù fǎn, zé wén tǐ suì bì. bǐng zī qíng shù, kě wú sī yé!
夫通衢夷坦，而多行捷徑者，趨近故也；正文明白，而常務反言者，適俗故也。然密會者以意新得巧，苟異者以失體成怪。舊練之才，則執正以馭奇；新學之銳，則逐奇而失正；勢流不反，則文體遂弊。秉茲情術，可無思耶！

zàn yuē
贊曰∶

xíng shēng shì chéng, shǐ mò xiāng chéng. tuān huí shì guī, shǐ jī rú shéng.
形生勢成，始末相承。湍回似規，矢激如繩。

yīn lì chěng jié, qíng cǎi zì níng. wǎng pèi xué bù, lì zhǐ shòu líng.
因利騁節，情采自凝。枉轡學步，力止壽陵。