strong lǐ yù yīng yù zhōng sòng yuān strong
李玉英獄中訟冤
rén jiān fū fù yuàn bái shǒu, nán zhǎng nǚ dà wú jí jiù. nán qǔ qī xī nǚ jià fū, pín jiàn sēn sūn huì xíng zǒu. ruò hái cǐ yuàn suì xīn huái, bǎi nián míng mù huáng quán tái. mò jiào zhōng dào yǒu chà diē, qián qī wǎn fù qíng lí guāi. wǎn fù hěn dú shèng shé xiē, zhěn biān zèn yǔ wú xiū xiē. zì jǐ shēng ér shì bǎo zhēn, tā rén zǐ nǚ zāo mó miè. fàn bù fàn xī chá bù chá, péng tóu gòu miàn tú shāng jiē. jūn bù jiàn dà shùn lì shān zhōng yè qì, mǐn qiān shí yuè yī lú huā.
人間夫婦願白首,男長女大無疾疚。男娶妻兮女嫁夫,頻見森孫會行走。若還此願遂心懷,百年瞑目黃泉台。莫教中道有差跌,前妻晚婦情離乖。晚婦狠毒勝蛇蠍,枕邊譖語無休歇。自己生兒似寶珍,他人子女遭磨滅。飯不飯兮茶不茶,蓬頭垢面徒傷嗟。君不見大舜歷山終夜泣,閔騫十月衣蘆花。
zhè piān yán yǔ, dà dǐ shuō rén jiā jì mǔ xīn cháng hěn dú, jiāng qīn shēng zǐ nǚ shèng guò yī kē jiǔ qǔ míng zhū, nǎi xī shì zhī bǎo, hé děng zhēn zhòng. zhè yě shì rén zhī cháng qíng, bù zú wèi guài. dān kě hèn de, piān shēng yào bǎ qián qī nán nǚ, bǎi bān líng nüè, fèn tǔ bù rú. ruò nián jì zài shí wǔ liù suì, hái bù shí fēn shòu kǔ, zòng rán mó miè, jiàn jiàn zhǎng dà, rì zi yǒu shù. wéi yǒu shí suì nèi wài de xiǎo ér nǚ, zuì wèi kě lián. rán suī rú cǐ, qí jiān yuán yǒu sān děng. nà sān děng? dì yī děng nǎi fù guì zhī jiā, yòu shí zì yǒu rǔ mǔ yǎng niáng fú shì, dào wǔ liù suì biàn sòng rù xué zhōng dú shū. kuàng qiě qīn zú fān shèng, shǒu xià bì pú, ěr mù zhòng duō, shàng pà bèi rén tán lùn, hái yào cún gè tǐ miàn. bù zhì yǒu jī hán dǎ mà zhī kǔ. huò zhě zì shēng de yǒu zǐ nǚ, yào dú tūn jiā yè, suǒ xìng dǎo nòng gè zhǎn cǎo chú gēn de shǒu duàn, yǒu shī wèi zhèng: fén bǐng sǔn jiē shì kě shāng, shēn shēng zāo bàng bó qí yāng.
這篇言語,大抵說人家繼母心腸狠毒,將親生子女勝過一顆九曲明珠,乃希世之寶,何等珍重。這也是人之常情,不足為怪。單可恨的,偏生要把前妻男女,百般凌虐,糞土不如。若年紀在十五六歲,還不十分受苦,縱然磨滅,漸漸長大,日子有數。惟有十歲內外的小兒女,最為可憐。然雖如此,其間原有三等。那三等?第一等乃富貴之家,幼時自有乳母養娘伏侍,到五六歲便送入學中讀書。況且親族蕃盛,手下婢僕,耳目眾多,尚怕被人談論,還要存個體面。不致有饑寒打罵之苦。或者自生得有子女,要獨吞家業,索性倒弄個斬草除根的手段,有詩為證:焚稟損階事可傷,申生遭謗伯奇殃。
hòu qī shān chù cóng lái yǒu, jǐ gè nán ér kěn zhí cháng.
後妻煽處從來有,幾個男兒肯直腸。
dì èr děng nǎi zhōng hù rén jiā, suī zé tǐ miàn hái yǒu, liào dào yòu shí, wèi bì yǒu rǔ mǔ yǎng niáng fú shì, zhū sè jǐn yào zài jì mǔ shǒu nèi chū fàng. nà jī hán dǎ mà jiù bù néng gōu miǎn le. ruò fù qīn shì gè yìng zhēng de, dìng rán wèi hù nǚ ér, yǔ lǎo pó fǎn mù sī nào, bù xǔ tā líng nüè. yě yǒu jù pà zhàng fū lì hài, bēi zhe yǎn fāng gǎn shī xíng. tǎng yù le nà bù pà tiān, bù pà dì, yě bù pà xiū, yě bù pà sǐ, yuè shā yuè shàng de pō hàn pó niáng, dòng zhé biàn tuō dāo nòng jiàn, bú shì wěn jǐng shàng diào, dìng shì bēn jǐng tóu hé, guàn bǎ sǐ lái xià lǎo gōng, cháng yǒu nòng jiǎ chéng zhēn, lián jiā yè dōu wán zài tā shēn shàng. sú yǔ dào dé hǎo: nì zǐ wán qī, wú yào kě zhì. yù zhe zhè bān pō fù, nán dào zhōng rì sī nào bù chéng? shǎo bu dé nào guò jǐ cì, nài hé tā bù xià, dào zhǐ de zhà xiā zhuāng lóng, hán hu rěn tòng. yě yǒu jiāng lái guò jì yǔ rén, yě yǒu sòng qù wèi sēng xué dào, huò tuō zài fù xiōng wài jiā jì yǎng. zhè hái shì yǒu xiē xuè qì de suǒ wèi.
第二等乃中戶人家,雖則體面還有,料道幼時,未必有乳母養娘伏侍,諸色盡要在繼母手內出放。那饑寒打罵就不能勾免了。若父親是個硬掙的,定然衛護女兒,與老婆反目廝鬧,不許他凌虐。也有懼怕丈夫利害,背着眼方敢施行。倘遇了那不怕天,不怕地,也不怕羞,也不怕死,越殺越上的潑悍婆娘,動輒便拖刀弄劍,不是刎頸上吊,定是奔井投河,慣把死來嚇老公,常有弄假成真,連家業都完在他身上。俗語道得好:「逆子頑妻,無藥可治。」遇着這般潑婦,難道終日廝鬧不成?少不得鬧過幾次,奈何他不下,到只得詐瞎裝聾,含糊忍痛。也有將來過繼與人,也有送去為僧學道,或托在父兄外家寄養。這還是有些血氣的所為。
yòu yǒu nà yī zhǒng héng dù cháng, làn xīn gān, rěn xīn hài lǐ, wú qíng yì de hàn zi.
又有那一種橫肚腸,爛心肝,忍心害理,無情義的漢子。
qián qī zài shēng shí, hé děng ēn ài, bǎ ér nǚ yě hé děng lián xī, dào de sǐ hòu, qǔ le wǎn qī, huò fèng chéng tā zhuāng lián fù hòu, huò tān liàn yán sè měi lì, huò zhōng nián qǔ le shǎo fù, yīn zhè jǐ bān shàng, nòng de shén hún diān dào, yì luàn xīn mí, jiāng qián qī xī rì ēn yì, piē xiàng dōng yáng dà hǎi. ér nǚ yě jiàn jiàn zuò le yǎn zhōng zhī dīng, ròu nèi zhī cì.
前妻在生時,何等恩愛,把兒女也何等憐惜,到得死後,娶了晚妻,或奉承他妝奩富厚,或貪戀顏色美麗,或中年娶了少婦,因這幾般上,弄得神魂顛倒,意亂心迷,將前妻昔日恩義,撇向東洋大海。兒女也漸漸做了眼中之釘,肉內之刺。
dào de dǎ mà, mò shuō hù wèi quàn jiě, fǎn yào jiā shang yī dùn, qǔ tā de huān xīn. cháng yǒu hòu shēng ér nǚ dōu yǐ hūn jià, qián qī zhī zǐ, shàng wú qī shì. gōng lùn shàng shuō bù qù shí, hú luàn qǔ gè yǔ tā, hòu mǔ hái qiān fāng bǎi jì, zuò xià yǎn mèi, yào tā fū qī bù mù. ruò shì yǎn mèi bù líng, biàn dǎ ér zi, mà xí fù, cuān duō lǎo gōng gào wǔ nì, gǎn zhú chū qù. nà nán nǚ zhī jiān, nǚ ér gèng jué kǔ chǔ. hái zi jiā dǎ guò le, huò xiàng xué zhōng gōng shū, huò yǔ lín jiā hái zi men wán shuǎ, hái kě yǐ xiāo qiǎn. zuò le nǚ ér shí, zhōng rì bù lí fáng hù, yǔ nà yè chā pó jǐ zuò yī kuài, bú zhù jiǎo bǎ tā shǐ huàn, hái yào xiàn měi rì zuò ruò gān nǚ gōng. zuò dé shǎo, dǎ mà zì bù bì shuō. jí zhì zǎn zú le, què yòu xián hǎo dào qiàn, yě yuán tuō bái bù guò. shēng xià ér nǚ, qià xiàng xiě zhe bāo lǎn wén shū de, rì yè tì tā huái bào. tǎng ruò tí kū, biàn dào shì bù qíng yuàn, shǐ xìng ér nán wèi tā hái zi. ǒu huò yǒu xiē bìng zhèng, yòu dào shì gù yì jīng xià chū lái de. jiù shì shēn shàng yǒu gè wén chóng bā ér, yí dìng yě shuō shì gù yì fàng lái dīng de. gèng yǒu yī jié kǔ chù, rèn nǐ dī shuǐ chéng bīng de tiān qì, shǎo bu dé xiàng shuǐ kǒng zhōng xǐ huàn wū huì yī fú, hái yào zēng xián xǐ dé bù jié jìng, jiā yī chǎng zhòu mà. áo dào shí wǔ liù suì, jiàn jiàn chéng rén. nà shí dǎ mà, jiù bǎ wū huà lái āng zāng le. bù mà yào chèn hàn, dìng shuō xiǎng lǎo gōng. kě lián nǚ zǐ jiā wú chù shēn sù, zhǐ hǎo xiàng bèi hòu tūn shēng yǐn qì. tǎng huò tīng jiàn, yòu dào zhuāng zhè xǔ duō yāo shì. duō shào nǚ zi dāng bù qǐ nèn bān xiū rǔ, zì qù xún le yī tiáo sǐ lù. yǒu shī wèi zhèng: bù zhèng fū gāng dàn pà pó, pà pó wú nài hòu qī hé.
到得打罵,莫說護衛勸解,反要加上一頓,取他的歡心。常有後生兒女都已婚嫁,前妻之子,尚無妻室。公論上說不去時,胡亂娶個與他,後母還千方百計,做下魘魅,要他夫妻不睦。若是魘魅不靈,便打兒子,罵媳婦,攛掇老公告忤逆,趕逐出去。那男女之間,女兒更覺苦楚。孩子家打過了,或向學中攻書,或與鄰家孩子們頑耍,還可以消遣。做了女兒時,終日不離房戶,與那夜叉婆擠做一塊,不住腳把他使喚,還要限每日做若干女工。做得少,打罵自不必說。及至趲足了,卻又嫌好道歉,也原脫白不過。生下兒女,恰像寫着包攬文書的,日夜替他懷抱。倘若啼哭,便道是不情願,使性兒難為他孩子。偶或有些病症,又道是故意驚嚇出來的。就是身上有個蚊蟲疤兒,一定也說是故意放來釘的。更有一節苦處,任你滴水成冰的天氣,少不得向水孔中洗浣污穢衣服,還要憎嫌洗得不潔淨,加一場咒罵。熬到十五六歲,漸漸成人。那時打罵,就把污話來骯髒了。不罵要趁漢,定說想老公。可憐女子家無處伸訴,只好向背後吞聲飲泣。倘或聽見,又道裝這許多妖勢。多少女子當不起恁般羞辱,自去尋了一條死路。有詩為證:不正夫綱但怕婆,怕婆無奈後妻何。
rèn tā dǎ mà qīn shēng nǚ, àn dì xīn téng bù gǎn ā.
任他打罵親生女,暗地心疼不敢呵。
dì sān děng nǎi zhāo chèn mù shí, jiān dān zhī jiā. cǐ děng rén jiā ér nǚ. zòng shì shēng mǔ zài shí, zhǐ hǎo gǒu miǎn jī hán, liào dào méi shén fēng yī zú shí. bā dào shí lái suì, yě jiù yào zhǐ wàng jiào qù xué zuò shēng yì, chèn sān wén wǔ wén bāng tiē chái huō. ruò yòu yù zhe gè xiōng è jì mǔ, qǐ bú shì kǔ shàng jiā kǔ. kǒu zhōng chī de, dìng rán yǒu yī dùn méi yī dùn, dān jī rěn è. jiù yào kǒu rè tāng, yě xū qǐng wèn gè zhǔ yì, bù gǎn shàn zhuān. shēn shàng chuān de, bú shì qián tuō yī kuài, dìng yào hòu pò yī pán. shòu dòng ái hán, yě bù gǎn zài tā miàn qián shuō gè lěng zì. nà jǐ gēn tóu fà, zhěng nián yě nán dé yǔ shū zi xiāng huì. hú luàn wǎn gè jiǎo ér, hái bú shì xián dé pī tóu gài liǎn. liǎng zhī jiǎo jiǔ cháng chì zhe, cóng bù céng jiàn xié wà miàn. ruò dé le shuāng cǎo xié, jiù shèng rú chuān zhe fěn dǐ zào xuē. zhuān rèn de shì pǐ chái shāo huǒ, dān shuǐ tí jiāng. shāo bù rú yì, ruǎn de shì quán tóu jiǎo jiān, yìng de shì mù chái gùn bàng. nà zhòu mà nǎi kǒu tóu yán yǔ, zhǐ dāng yǔ tā xiāo xián. dào de jiāng jiù tiāo dé dān zi, biàn xiàn zhe měi rì yào zhuàn ruò gān qián chāo. ruò hái quē le yī wén, shǎo bu dé qiāo gè bàn sǐ. tǎng kěn cuān duō lǎo gōng, mài yǔ rén jiā wèi nú, zhè jiù suàn tā yī diǎn yīn dé. suǒ yǐ xiǎo hù rén jiā ér nǚ, jīng zhe hòu mǔ, shí gè dào yǒu jiǔ gè mó zhé sǐ le. yǒu shī wèi zhèng: xiǎo jiā ér nǚ shòu jiān xīn, hòu mǔ jiā tiān wàng nù chēn.
第三等乃朝趁暮食,肩擔之家。此等人家兒女。縱是生母在時,只好苟免饑寒,料道沒甚豐衣足食。巴到十來歲,也就要指望教去學做生意,趁三文五文幫貼柴火。若又遇着個兇惡繼母,豈不是苦上加苦。口中吃的,定然有一頓沒一頓,擔飢忍餓。就要口熱湯,也須請問個主意,不敢擅專。身上穿的,不是前拖一塊,定要後破一爿。受凍捱寒,也不敢在他面前說個冷字。那幾根頭髮,整年也難得與梳子相會。胡亂挽個角兒,還不是撏得披頭蓋臉。兩隻腳久常赤着,從不曾見鞋襪面。若得了雙草鞋,就勝如穿着粉底皂靴。專任的是劈柴燒火,擔水提漿。稍不如意,軟的是拳頭腳尖,硬的是木柴棍棒。那咒罵乃口頭言語,只當與他消閒。到得將就挑得擔子,便限着每日要賺若干錢鈔。若還缺了一文,少不得敲個半死。倘肯攛掇老公,賣與人家為奴,這就算他一點陰德。所以小戶人家兒女,經着後母,十個到有九個磨折死了。有詩為證:小家兒女受艱辛,後母加添妄怒嗔。
dǎ mà jī hán hún bù miǎn, rén qián yī yàng huàn niáng qīn.
打罵饑寒渾不免,人前一樣喚娘親。
shuō huà de wèi hé zhǐ guǎn xù xù dáo dāo, dào hòu mǔ de xǔ duō duǎn chù? zhǐ yīn zài xià jīn rì yào shuō yī gè jì mǔ móu hài qián qī ér nǚ, hòu lái tiān lǐ zhāo zhāng, fǎn shòu le guó fǎ, yǔ tiān xià de hòu mǔ zuò gè bǎng yàng, gù xiān lüè dào qí gài. zhè duàn huà wén, ruò shuō chū lái shí: zhí jiào tiě hàn yě xīn suān, zǒng shì shí rén yì lèi sǎ.
說話的為何只管絮絮叨叨,道後母的許多短處?只因在下今日要說一個繼母謀害前妻兒女,後來天理昭彰,反受了國法,與天下的後母做個榜樣,故先略道其概。這段話文,若說出來時:直教鐵漢也心酸,總是石人亦淚灑。
nǐ dào zhè duàn huà wén, chū zài nà lǐ? jiù zài běn cháo zhèng dé nián jiān, běi jīng shùn tiān fǔ qí shǒu wèi, yǒu gè yīn jí bǎi hù lǐ xióng. tā suī shì wǔ biàn chū shēn, què cóng yòu cōng míng hǎo xué, shēn zhì diǎn jí. jí zhì nián zhǎng, shēn cái kuí wěi, lǚ lì guò rén, shǐ de hǎo dāo, shè dé hǎo jiàn, shì yī gè wén wǔ jiān bèi de jiāng guān. yīn suí tài jiān zhāng yǒng zhēng shǎn xī ān huà wáng yǒu gōng, shēng jǐn yī wèi qiān hù. qǔ dé gè fū rén hé shì. fū qī shí fēn ēn ài. shēng xià sān nǚ yī nán: ér zi míng yuē chéng zǔ, zhǎng nǚ míng yù yīng, cì nǚ míng táo yīng, sān nǚ míng yuè yīng. yuán lái shì xiān huā hòu guǒ de. dǎo shì yù yīng jū zhǎng, cì jí chéng zǔ. bù xiǎng hé shì zì chǎn yuè yīng zhī hòu, biàn rǎn le gè xū qiè zhèng hòu, bù shàng bàn nián, wū hū āi zāi. kě lián: liú dé jiù shí cán jǐn xiù, měi yīn cháng duàn dòng bēi shāng.
你道這段話文,出在那裡?就在本朝正德年間,北京順天府旗手衛,有個蔭籍百戶李雄。他雖是武弁出身,卻從幼聰明好學,深知典籍。及至年長,身材魁偉,膂力過人,使得好刀,射得好箭,是一個文武兼備的將官。因隨太監張永征陝西安化王有功,升錦衣衛千戶。娶得個夫人何氏。夫妻十分恩愛。生下三女一男:兒子名曰承祖,長女名玉英,次女名桃英,三女名月英。元來是先花後果的。倒是玉英居長,次即承祖。不想何氏自產月英之後,便染了個虛怯症候,不上半年,嗚呼哀哉。可憐:留得舊時殘錦繡,每因腸斷動悲傷。
nà shí yù yīng gāng gāng liù suì, chéng zǔ wǔ suì, táo yīng sān suì, yuè yīng zhǐ yǒu wǔ liù gè yuè. suī yǒu yǎng niáng nǎi zǐ fú shì, dào dǐ xiàng xiǎo jī shī le jī mǔ, qī huāng bā luàn, tí tí kū kū. lǐ xióng jiàn ér nǚ zhè bān kǔ chǔ, xīn xià fán nǎo, zhǐ de zhōng rì zhù zài jiā zhōng wō bàn. tā běn shì gè guān shēn, gù zhe jiā lǐ, biàn dān gé le gōng shì dào de gàn bàn le gōng shì, què yòu méi gōng fū zhào guǎn ér nǚ. zhēn gè gōng sī bù néng liǎng jīng ái le jǐ gè yuè rì, sī xiǎng zhōng bú shì zhǎng fǎ, yào qǔ gè jì shì, suì yāng méi xún qīn. nà méi pó shì zǒu qiān jiā tà wàn hù de, dé le zhè jù yán yǔ, dào chù yī dōu, nèi xiē rén jiā wén dé lǐ xióng nián jì zhǐ yǒu sān shí lái suì, yòu shì jǐn yī wèi qiān hù, yī jìn mén jiù chēng nǎi nǎi, shuí gè bù kěn. sān rì zhī jiān, jiù qǐng le ruò gān gēng tiē sòng lái, rèn píng lǐ xióng xuǎn zé. sú yǔ yǒu yún: yīn yuán běn shì qián shēng dìng, bù xǔ jīn rén zuò zhǔ zhāng.
那時玉英剛剛六歲,承祖五歲,桃英三歲,月英止有五六個月。雖有養娘奶子伏侍,到底像小雞失了雞母,七慌八亂,啼啼哭哭。李雄見兒女這般苦楚,心下煩惱,只得終日住在家中窩伴。他本是個官身,顧着家裡,便擔閣了公事;到得幹辦了公事,卻又沒工夫照管兒女。真箇公私不能兩荊捱了幾個月日,思想終不是長法,要娶個繼室,遂央媒尋親。那媒婆是走千家踏萬戶的,得了這句言語,到處一兜,那些人家聞得李雄年紀止有三十來歲,又是錦衣衛千戶,一進門就稱奶奶,誰個不肯。三日之間,就請了若干庚貼送來,任憑李雄選擇。俗語有云:「姻緣本是前生定,不許今人作主張。」
lǐ xióng qiān zé wàn xuǎn, què jiǎn le gè xìng jiāo zhuó rén jiā nǚ ér, nián fāng yī shí liù suì, fù mǔ shuāng wáng, gē sǎo zuò zhǔ. nà gē ge jiào zuò jiāo róng, zhuān zài gè yá mén dǎ gàn, shì yī gè yóu lǐ huá de guāng gùn. lǐ xióng yī shí méi yǎn sè, chéng le zhè tóu qīn shì, shǎo bu dé xíng lǐ nà pìn. bù zé yī rì, qǔ dé huí jiā, huā zhú chéng qīn.
李雄千擇萬選,卻揀了個姓焦灼人家女兒,年方一十六歲,父母雙亡,哥嫂作主。那哥哥叫做焦榕,專在各衙門打幹,是一個油里滑的光棍。李雄一時沒眼色,成了這頭親事,少不得行禮納聘。不則一日,娶得回家,花燭成親。
nà jiāo shì shēng de yǒu liù qī fēn yán sè, nǚ gōng zhēn zhǐ, què yě bǎi líng bǎi lì, zhǐ shì xīn cháng yǒu xiē hěn dú. jiàn le sì gè xiǎo ér nǚ, biàn shēng jí dù zhī niàn. yòu jiàn zhàng fū shí fēn ài xī, yòu bù shí dīng zhǔ hǎo shēng fǔ yù, yuè fā bù huái hǎo yì. tā xiǎng dào: ruò méi yǒu zhè yī wō zi zéi nán nǚ, nà guān zhí chǎn yè hǎo dǎi shì wǒ shēng zǐ nǚ lái chéng shòu. rú jīn yí xià xǔ duō duǎn mìng zéi zhǒng, zòng zhēng dé pō tiān jiā jì, shǎo bu dé bèi tā men xiān bá tóu chóu. shè shǐ jiǔ hòu, yě zhǐ yǒu jīn rì zhè xiē jiā yè, pài dào wǒ de zǐ nǚ, suǒ cún jǐ hé, kě bù bái bái yǔ tā xīn kǔ yī shì? xū shì hōng rè le zhàng fū, hòu rán yòng yán yǔ suō lěng tā fù zǐ, mó miè sǐ liǎng sān gè, zhǐ cún gè bǎ, jiù yì chù le.
那焦氏生得有六七分顏色,女工針指,卻也百伶百俐,只是心腸有些狠毒。見了四個小兒女,便生嫉妒之念。又見丈夫十分愛惜,又不時叮囑好生撫育,越發不懷好意。他想道:「若沒有這一窩子賊男女,那官職產業好歹是我生子女來承受。如今遺下許多短命賊種,縱掙得潑天家計,少不得被他們先拔頭籌。設使久後,也只有今日這些家業,派到我的子女,所存幾何,可不白白與他辛苦一世?須是哄熱了丈夫,後然用言語唆冷他父子,磨滅死兩三個,止存個把,就易處了。」
nǐ dào tiān xià yǒu nèn yàng hǎo xiào de shì. zì jǐ fāng cái shí wǔ liù suì, hái wèi zhī mìng duǎn mìng zhǎng, shēng yù bù shēng yù, què jiù suàn dào jǐ shí nián hòu zhī shì, qǐ zhè děng cán rěn niàn tóu, yào hài qián qī ér nǚ, kě shèng tàn zāi. yǒu shī wèi zhèng: qǔ qī yuán wèi shēng ér nǚ, jiàn chéng ér nǚ fǎn wèi chóu.
你道天下有恁樣好笑的事。自己方才十五六歲,還未知命短命長,生育不生育,卻就算到幾十年後之事,起這等殘忍念頭,要害前妻兒女,可勝嘆哉。有詩為證:娶妻原為生兒女,見成兒女反為仇。
bú shì fù rén xīn zuì dú, hái yīn nán zǐ méi zhǎng chóu.
不是婦人心最毒,還因男子沒長籌。
zì cǐ zhī hòu, jiāo shì jiāng zhe zhàng fū bǎi bān yīn qín qū fèng. kuàng jiān zhèng zài miào líng, dǎ bàn dé rú huā duǒ xiāng sì, zhěn xí zhī jiān, qū yì qǔ mèi. guǒ rán hōng dé lǐ xióng qiān huān wàn xǐ, bǎi shùn bǎi yī. zhǐ yǒu yī jiàn bù kěn tīng tā. nǐ dào shì nà jiàn? dàn shuō dào ér nǚ miàn shàng, biàn dào: kě lián tā méi niáng zhī zǐ, nián yòu jiāo chī. tǎng yǒu bú dào zhī chù, xū jiāng hǎo yán xùn huì, mò yào shēn zé. jiāo shì cuān suō le jǐ cì, jiàn bù kěn tīng, rěn nài bù zhù yī rì chèn lǎo gōng bù zài jiā, xún qǐ lǐ chéng zǔ shì guò, jiū lái dǎ mà. bù dào nà hái zi tóu pí guǎ báo, tā de shǒu ér yòu lǎo là. yī dùn luàn dǎ, nà tóu shàng què rú jiào dào mán tóu, dēng shí zhǒng qǐ jǐ gè dà gē da. kě lián dǎ dé nà hái zi wú gè dì kǒng kě zuān, hào táo tòng kū. yǎng niáng nǎi zǐ jiě quàn bù zhù nà yù yīng nián jì suī xiǎo, shēng xìng cōng huì, kàn jiàn xiōng dì wú gù zāo cǐ dú dǎ, yǐ míng bái wǎn mǔ bú shì gè shàn liáng zhī bèi, xīn zhōng kǔ chǔ, lèi zhū luàn luò. zài páng kàn bù guò, xiàng qián dào gào mǔ qīn: xiōng dì nián yòu wú zhī, wàng qǐ ráo shù zé gè. jiāo shì hè dào: xiǎo jiàn rén, shuí yào nǐ duō yán? nán dào wǒ dǎ bù dé de me? nǐ de dǎ yě zhī zài tóu shàng dī liū liū zhuǎn le, què yǔ bié rén tǎo ráo? yù yīng wén dé zhè huà, yù jiā āi chǔ.
自此之後,焦氏將着丈夫百般殷勤趨奉。況兼正在妙齡,打扮得如花朵相似,枕席之間,曲意取媚。果然哄得李雄千歡萬喜,百順百依。只有一件不肯聽他。你道是那件?但說到兒女面上,便道:「可憐他沒娘之子,年幼嬌痴。倘有不到之處,須將好言訓誨,莫要深責。」焦氏攛唆了幾次,見不肯聽,忍耐不祝一日趁老公不在家,尋起李承祖事過,揪來打罵。不道那孩子頭皮寡薄,他的手兒又老辣。一頓亂打,那頭上卻如酵到饅頭,登時腫起幾個大疙瘩。可憐打得那孩子無個地孔可鑽,號淘痛哭。養娘奶子解勸不祝那玉英年紀雖小,生性聰慧,看見兄弟無故遭此毒打,已明白晚母不是個善良之輩,心中苦楚,淚珠亂落。在旁看不過,向前道告母親:「兄弟年幼無知,望乞饒恕則個。」焦氏喝道:「小賤人,誰要你多言?難道我打不得的麼?你的打也只在頭上滴溜溜轉了,卻與別人討饒?」玉英聞得這話,愈加哀楚。
zhèng dǎ zhī jiān, lǐ xióng yǐ huí. nà hái le bào zhù fù qīn, fàng shēng hào tòng. lǐ xióng jiàn dǎ dé zhè bān guāng jǐng, bào zào rú léi, fān tiān zuò dì, nào jiāng qǐ lái. nà pó niáng suǒ xìng zhuā pò liǎn pí, fǎn yào sǐ yào huó, fēn háo bù ràng. zǎo yǒu rén bào zhī jiāo róng, tè lái quàn wèi. lǐ xióng gào sù dào: qǔ lìng mèi lái, zhuān wèi yào zhào guǎn zhè jǐ gè ér nǚ, qǐ shì méi rén dǎ mà, qǔ lái líng jiàn bù chéng. kuàng yòu jǐ fān zhǔ fù. kě lián wú mǔ jiāo yòu, nǐ jí shì qīn mǔ yì bān, fán shì jiāng jiù xiē, fǎn gù yì dǎ dé rú cǐ mó yàng.
正打之間,李雄已回。那孩了抱住父親,放聲號慟。李雄見打得這般光景,暴躁如雷,翻天作地,鬧將起來。那婆娘索性抓破臉皮,反要死要活,分毫不讓。早有人報知焦榕,特來勸慰。李雄告訴道:「娶令妹來,專為要照管這幾個兒女,豈是沒人打罵,娶來凌賤不成。況又幾番囑付。可憐無母嬌幼,你即是親母一般,凡事將就些,反故意打得如此模樣。」
jiāo róng jiǎ yì mái yuān le mèi zǐ jǐ jù, péi gè bú shì, dào: shě mèi yī lái nián jì xiǎo, bù zhī shì gù èr lái yě yīn cóng yòu yǎng jiāo le xìng zi, zài jiā rèn yì guàn le. mèi zhàng bù xiāo qì dé. yòu dào: shěng de zài cǐ bù xǐ huān, dài wǒ jiē huí qù zhù jǐ rì, quàn yù tā xià cì bù kě rú cǐ. dào bà, zuò bié ér qù.
焦榕假意埋冤了妹子幾句,陪個不是,道:「舍妹一來年紀小,不知世故;二來也因從幼養嬌了性子,在家任意慣了。妹丈不消氣得。」又道:「省得在此不喜歡,待我接回去住幾日,勸喻他下次不可如此。」道罷,作別而去。
shǎo qǐng, gù chéng jiào zi, chà gè nǚ shǐ jiē jiāo shì dào jiā. nà pó niáng yī jìn mén, jiù mán yuàn jiāo róng dào: gē ge, nú zǒng yǒu shèn bù hǎo chù, yě gāi kàn diē niáng fēn shàng fǎng gè hǎo duì tóu pǐ pèi cái shì, zěn me hú luàn āng zāng sòng zài zhè yàng rén jiā, wù wǒ de zhōng shēn? jiāo róng xiào dào: lùn qǐ jià zhè jǐn yī wèi gàn hù, yě bù suàn āng zāng le. dàn shì nǐ zì jǐ méi yǒu jiàn shí, zěn me bào yuàn bié rén? jiāo shì dào: nà jiàn dé wǒ méi yǒu jiàn shí? jiāo róng dào: mèi fū jì jiāng ér nǚ ài xī, jiù shùn zhe tā xìng ér, yì bān zhe xiē tòng rè. jiāo shì rǎng dào: yòu bú shì qīn shēng de, jiào wǒ zhe téng rè, hái yào suàn jì lī. jiāo róng xiào dào: zhèng yīn zhè shàng, shuō nǐ méi jiàn shí. zì gǔ dào: jiāng yù qǔ zhī, bì gù yǔ zhī. nǐ xīn xià gǎn bù xǐ huān zhè nán nǚ, yuè gāi jiā yì ài hù jiāo shì dào: wǒ hèn bù dé qǐng kè chú le zhè jǐ gè yuān niè, fāng cái gàn jìng, wèi hé fǎn yào jiāng tā ài hù? jiāo róng dào: dà dǐ xiǎo ér nǚ, liào méi shén dà guò shī, kuàng bì pú dōu shì tā jiù rén, yǔ nǐ ēn yì shàng shū, shāo jiā zé fá, cǐ bèi jiù dào jiā zhǔ miàn qián qīng shì zhòng bào, shuō nǐ zěn dì líng nüè. mèi fū bì rán zhuó yì fáng fàn, hé yáo chú dé? tā cún le zhè piàn yí xīn, jiù shì shēng bìng sǐ le, hái yào yí nǐ yǒu shèn yuán gù, kě bú shì wú sī yǒu xiàn. nǐ ruò jiāng jiù róng dé, luò de zuò hǎo rén. fǔ yǎng dà le, bù pà bù xiào shùn nǐ. jiāo shì bǎ tóu sān sì yáo dào: zhè shì duàn rán bù chéng.
少頃,雇乘轎子,差個女使接焦氏到家。那婆娘一進門,就埋怨焦榕道:「哥哥,奴總有甚不好處,也該看爹娘分上訪個好對頭匹配才是,怎麼胡亂骯髒送在這樣人家,誤我的終身?」焦榕笑道:「論起嫁這錦衣衛干戶,也不算骯髒了。但是你自己沒有見識,怎麼抱怨別人?」焦氏道:「那見得我沒有見識?」焦榕道:「妹夫既將兒女愛惜,就順着他性兒,一般着些痛熱。」焦氏嚷道:「又不是親生的,教我着疼熱,還要算計哩。」焦榕笑道:「正因這上,說你沒見識。自古道:『將欲取之,必固與之。』你心下趕不喜歡這男女,越該加意愛護」焦氏道:「我恨不得頃刻除了這幾個冤孽,方才幹淨,為何反要將他愛護?」焦榕道:「大抵小兒女,料沒甚大過失,況婢僕都是他舊人,與你恩義尚疏,稍加責罰,此輩就到家主面前輕事重報,說你怎地凌虐。妹夫必然着意防範,何繇除得?他存了這片疑心,就是生病死了,還要疑你有甚緣故,可不是無絲有線。你若將就容得,落得做好人。撫養大了,不怕不孝順你。」焦氏把頭三四搖道:「這是斷然不成。」
jiāo róng dào: bì jìng róng bu dé, xū yī wǒ shuō huà. jīn hòu jiāng tā rú qīn shēng kàn dài, bì pú men shī xiē xiǎo huì, jié wèi xīn fù. àn dì chá fǎng, nèi zhōng tǎng yǒu wú xīn xiàng nǐ, bìng kǒu zuǐ bù hǎo de, biàn gǎn zhú chū qù. rú cǐ guò le yī nián liǎng zài, mèi fū xìn dé nǐ zhēn le, bì pú yòu jiē shì xīn fù, nǐ yě bì rán shēng xià zǐ nǚ, fēn le qí ài. nà shí qù gè jī huì, xiān chú què zhè hái zi, liào bù yí lǜ dào nǐ. nà jǐ gè yā tóu, děng dài nián zhǎng, dīng zhǔ tóng pú men yī qí jià qǐ fēng bō, zhǐ shuō yǒu sī qíng gōu dāng. mèi fū shì yǒu guān zhí de, pà rén chǐ xiào, zì rán bī qí zì jīng shì nèn yàng yīn suō yáng quàn zuò qù, qǐ bù xǐng le mù xià shòu qì? yòu jiàn dé nǐ shì hǎo rén. jiāo shì tīng le zhè piàn yán yǔ, bù shèng xǐ huān dào: gē ge yán zhī yǒu lǐ. shì wǒ cuò mán yuàn nǐ le. jīn fān huí qù, yī cǐ ér xíng. tǎng dào jǐn yào chù, zài lái yǔ gē ge shāng liáng.
焦榕道:「畢竟容不得,須依我說話。今後將他如親生看待,婢僕們施些小惠,結為心腹。暗地察訪,內中倘有無心向你,並口嘴不好的,便趕逐出去。如此過了一年兩載,妹夫信得你真了,婢僕又皆是心腹,你也必然生下子女,分了其愛。那時覷個機會,先除卻這孩子,料不疑慮到你。那幾個丫頭,等待年長,叮囑童僕們一齊駕起風波,只說有私情勾當。妹夫是有官職的,怕人恥笑,自然逼其自荊是恁樣陰唆陽勸做去,豈不省了目下受氣?又見得你是好人。」焦氏聽了這片言語,不勝喜歡道:「哥哥言之有理。是我錯埋怨你了。今番回去,依此而行。倘到緊要處,再來與哥哥商量。」
bù tí jiāo róng xiōng mèi jì yì. qiě shuō lǐ xióng yīn lǎo pó líng jiàn ér nǚ, fǎn tiān shàng yī dǐng chóu mào ér, xiǎng dào: zhǐ wàng qǔ tā lái kàn gù ér nǚ, què dào zēng le yī gè mó tóu. hòu biān rì zi zhèng zhǎng, jiào zhè xiǎo nán nǚ zěn shēng de guò? zuǒ sī yòu suàn, xiǎng chū yī gè dào lǐ. nǐ dào shì shén me dào lǐ? yuán lái shōu shí qǐ yī jiān shū shì, qǐng xià yī gè lǎo rú, bǎ yù yīng chéng zǔ sòng rù shū táng dú shū, měi rì chá fàn jù zhe rén sòng jìn qù chī, zhí zhì wǎn fāng cái fàng xué. jiào tā yuǎn le wǎn niáng, duǒ zhè dǎ mà. nà táo yīng yuè yīng zì yǒu nǎi zǐ zhào guǎn, liào rán wú fáng. cháng yán: fū qī shì dǎ mà bù kāi de.
不題焦榕兄妹計議。且說李雄因老婆凌賤兒女,反添上一頂愁帽兒,想道:「指望娶他來看顧兒女,卻到增了一個魔頭。後邊日子正長,教這小男女怎生得過?」左思右算,想出一個道理。你道是什麼道理?元來收拾起一間書室,請下一個老儒,把玉英、承祖送入書堂讀書,每日茶飯俱着人送進去吃,直至晚方才放學。教他遠了晚娘,躲這打罵。那桃英、月英自有奶子照管,料然無妨。常言:「夫妻是打罵不開的。」
guò le shù rì, zhǐ de chāi rén qù jiē jiāo shì. jiāo róng bèi xiē lǐ wù, sòng jiāng huí lái. jiāo shì zhī dé qǐng xià xiān shēng, yě jiě le qí yì, gèng bù dào pò. zhè fān guī lái, guǒ rán bǐ xiān dà bù xiāng tóng, yī wèi jiāng xiào cuō zài liǎn shàng, diào yǐn zhè jǐ gè gè nán nǚ, qīn qīn rè rè, shèng rú qīn shēng. mò shuō dǎ mà, biàn shì qì ér yě bù zài ā yī kǒu. dài bì pú men yě shí fēn kuān shù, bù cháng shǎng cì xiǎo dōng xī. dà fán xià rén, dù cháng jí shì zhǎi xiá, dé le xū wēi zhī lì, biàn jí kǒu chēng gōng sòng dé, huān shēng yì ěr. lǐ xióng chū shí shén jué qí yì, zhī dào jù pà tā nào chǎo, dāng miàn jiǎ yì yīn qín, bèi hòu wèi bì rú cǐ. jǐ biàn àn dì dǎ tīng, lěng yǎn tōu qiáo, gèng bù jiàn yǒu shèn bié yàng zuò zuò. guò le nián yú, yù jiā zhēn ài. lǐ xióng wàn fēn xǐ yuè, xiǎng dào: bù zhī dà jiù zěn shēng yàng quàn yù, biàn néng gǎi guò cóng shàn. rú cǐ kě jiàn hǎo rén yuán róng yì zuò de, zhī zài yī zhuǎn niàn ěr. cóng cǐ fàng xià zhè piàn dù cháng. fū qī ēn ài yù dǔ.
過了數日,只得差人去接焦氏。焦榕備些禮物,送將回來。焦氏知得請下先生,也解了其意,更不道破。這番歸來,果然比先大不相同,一味將笑撮在臉上,調引這幾個個男女,親親熱熱,勝如親生。莫說打罵,便是氣兒也不再呵一口。待婢僕們也十分寬恕,不常賞賜小東西。大凡下人,肚腸極是窄狹,得了須微之利,便極口稱功誦德,歡聲溢耳。李雄初時甚覺奇異,只道懼怕他鬧吵,當面假意殷勤,背後未必如此。幾遍暗地打聽,冷眼偷瞧,更不見有甚別樣做作。過了年余,愈加珍愛。李雄萬分喜悅,想道:「不知大舅怎生樣勸喻,便能改過從善。如此可見好人原容易做的,只在一轉念耳。」從此放下這片肚腸。夫妻恩愛愈篤。
nà jiāo shì bā bù néng shēng xià gè ér zi. shuí zhī zuò qīn èr nián, shàng méi shēn yùn. xīn zhōng zháo jí, wǎng gè chù sì guān ān táng, shāo xiāng xǔ yuàn. nà pú sà guǒ shì yǒu xiē líng yàn.
那焦氏巴不能生下個兒子。誰知做親二年,尚沒身孕。心中着急,往各處寺觀庵堂,燒香許願。那菩薩果是有些靈驗。
shāo le xiāng, xǔ guò yuàn, zhēn gè jiù shēn huái liù jiǎ. dào de shí yuè mǎn zú, shēng xià yī gè ér zi, rǔ míng yà nú. nǐ dào wèi hé jiào zhè bān míng zì? yuán lái mín jiān yǒu gè sú tào, kǒng pà xiǎo ér jiā yǎng bù dà, cháng bǎ jiàn wù wèi míng, qǔ qí yì zhǎng de yì sī, yīn cǐ měi měi yǒu niú ér gǒu ér zhī míng. nà jiāo shì yě kǒng nán yǎng, yòu bù hǎo jiào nèn bān míng sè, gù zhǐ huàn zuò yà nú, yǐ wèi bǐ nú pú shàng cì yī děng, jí rú niú ér gǒu ér zhī yì. lǐ xióng zhī dào jiāo shì zhēn xīn ài xī ér nǚ, jīn fān shēng xià yà nú, yì shí fēn zhēn zhòng. sān cháo mǎn yuè, biàn qǐng qīn yǒu chī qìng xǐ yán yàn, bù zài huà xià. cháng yán shuō dé hǎo: zhǐ chóu bù yǎng, bù chóu bù zhǎng. zhǎ yǎn jiān, bù jué yà nú yòu yǐ zhōu suì. nà shí yù yīng yǐ shì shí líng, zhǎng dé wǎn lì piāo yì, rú huà tú zhōng rén wù, qiě yòu fù xìng mǐn huì, dú shū guò mù chéng sòng, shàn néng yín shī zuò fù. qí tā miáo huā cì xiù, bù jiào zì huì. xiōng dì lǐ chéng zǔ, suī rán yě shì gè cōng míng hái zi, dào dǐ gǎn bù shàng jiě jie, céng yǒng lǜ è méi, shī yún: bìng shì diào gēng zhǒng, piān zāi bì yù zhī.
燒了香,許過願,真箇就身懷六甲。到得十月滿足,生下一個兒子,乳名亞奴。你道為何叫這般名字?元來民間有個俗套,恐怕小兒家養不大,常把賤物為名,取其易長的意思,因此每每有牛兒狗兒之名。那焦氏也恐難養,又不好叫恁般名色,故只喚做亞奴,以為比奴僕尚次一等,即如牛兒狗兒之意。李雄只道焦氏真心愛惜兒女,今番生下亞奴,亦十分珍重。三朝滿月,遍請親友吃慶喜筵宴,不在話下。常言說得好:「只愁不養,不愁不長。」眨眼間,不覺亞奴又已周歲。那時玉英已是十齡,長得婉麗飄逸,如畫圖中人物,且又賦性敏慧,讀書過目成誦,善能吟詩作賦。其他描花刺繡,不教自會。兄弟李承祖,雖然也是個聰明孩子,到底趕不上姐姐,曾詠綠萼梅,詩云:並是調羹種,偏栽碧玉枝。
bù kuā hóng yǒu yàn, jiān xiào bái wú qí.
不誇紅有艷,兼笑白無奇。
ruǐ zhàn yīng wàng zhuó, huā xiāng dié wèi kuī.
蕊綻鶯忘啄,花香蝶未窺。
lǒng tóu qiāng dí zòu, fāng cǎo zǒng kān yí.
隴頭羌笛奏,芳草總堪疑。
yīn yǒu le zhè bān cái zǎo, lǐ xióng bèi jiā xǐ huān, lián táo yīng yuè yīng yě sòng rù shū táng dú shū. yòu cháng duì jiāo shì shuō dào: yù yīng nǚ ér, yǒu rú cǐ měi cái, hòu rì bù shě dé jià tā chū qù, fǎng yī gè yǒu cái xué de xiù shì rù zhuì jiā lái, dài tā fū fù chàng hè, kě bù hǎo me? jiāo shì kǒu suī zàn měi, xīn xià yuè zēng dù jì. zhèng yào shè jì xià shǒu, bù xiǎng qí nián nǎi zhèng dé shí sì nián, shǎn xī fǎn zéi yáng jiǔ ér jù gāo lán shān zuò luàn, lèi bài guān jūn, dì fāng gào jí. cháo tíng qiǎn dōu zhǐ huī zhào zhōng chōng zǒng bīng guān, tǒng lǐng bīng mǎ qián qù zhēng tǎo. zhào zhōng zhī dé lǐ xióng zhì yǒng xiāng jiān, tè jiàn wèi qián bù xiān fēng.
因有了這般才藻,李雄倍加喜歡,連桃英、月英也送入書堂讀書。又嘗對焦氏說道:「玉英女兒,有如此美才,後日不捨得嫁他出去,訪一個有才學的秀士入贅家來,待他夫婦唱和,可不好麼?」焦氏口雖讚美,心下越增妒忌。正要設計下手,不想其年乃正德十四年,陝西反賊楊九兒據皋蘭山作亂,累敗官軍,地方告急。朝廷遣都指揮趙忠充總兵官,統領兵馬前去征討。趙忠知得李雄智勇相兼,特薦為前部先鋒。
nǐ xiǎng jūn qíng zhī shì, huǒ yì bān jǐn jí, kě néng gōu shǎo huǎn? bàn yuè zhī jiān, zé rì chū shī. lǐ xióng shōu shí xíng zhuāng qì xiè, dài lǐng jiā dīng qǐ chéng. lín xíng shí yòu dīng zhǔ jiāo shì, hǎo shēng kān guǎn ér nǚ. jiāo shì dá dào: zhè shì bù xiāo fēn fù. dàn yuàn nǐ zhèn miàn shàng shén líng hù yòu, mǎ dào chéng gōng, bó gè fēng qī yīn zi.
你想軍情之事,火一般緊急,可能勾少緩?半月之間,擇日出師。李雄收拾行裝器械,帶領家丁起程。臨行時又叮囑焦氏,好生看管兒女。焦氏答道:「這事不消分付。但願你陣面上神靈護祐,馬到成功,博個封妻蔭子。」
fū qī fù zǐ zhèng zài fēn bié, wài biān bào: zhào yé tè lìng jiào chǎng xiāng huì. lǐ xióng sǎ lèi chū mén. jí jí shàng mǎ, zhí zhì jiào chǎng zhōng yǎn wǔ tīng shàng yǔ zhū jiāng cān yè yǐ bì, cháo tíng yòu chà bīng bù guān kào láo, sān jūn qí xiàng běi què xiè ēn, kǒu chēng wàn suì sān shēng. zhào yé fēn fù lǐ xióng dài lǐng qián bù jūn mǎ xiān xíng. lǐ xióng lǐng le jiāng lìng, fàng qǐ sān gè hōng tiān dà pào, zhòng jūn yī shēng nà hǎn, biàn dì luó míng, lí le jiào chǎng, wàng shǎn xī ér jìn. jūn róng zhěng sù, qì zhàng xiān míng. yí lù shàng féng shān kāi jìng, yù shuǐ dié qiáo.
夫妻父子正在分別,外邊報:「趙爺特令教場相會。」李雄灑淚出門。急急上馬,直至教場中演武廳上與諸將參謁已畢,朝廷又差兵部官犒勞,三軍齊向北闕謝恩,口稱萬歲三聲。趙爺分付李雄帶領前部軍馬先行。李雄領了將令,放起三個轟天大炮,眾軍一聲吶喊,遍地鑼鳴,離了教場,望陝西而進。軍容整肅,器仗鮮明。一路上逢山開徑,遇水疊橋。
bù zé yī rì, yǐ zhì shǎn xī dì miàn, ān yíng xià zhài, děng dà jūn dào lái, yī qí jìn fā. yǔ zéi bīng lián zhàn shù zhèn, hù xiāng shèng fù. dào qī yuè shí sì, zéi bīng tiāo zhàn, zhào yé lìng lǐ xióng chū zhèn. nà lǐ xióng tǒng lǐng bù xià jīng bīng, fèn yǒng shā rù. zéi bīng dǐ dǎng bú zhù, dà bài ér zǒu. lǐ xióng chéng shèng zhuī zhú shù sī. bù xiǎng zéi rén fú bīng sì qǐ, tuán tuán wéi zhù, zuǒ chōng yòu tū, bù néng dé tuō, wài miàn jiù bīng yòu bèi jié duàn. lǐ xióng bù xià suī rán jīng yǒng, zhōng shì zhòng guǎ bù dí. áo zhàn dào wǎn, quán jūn jǐn méi. kě lián lǐ xióng gài shì yīng xióng, dào cǐ yī chǎng chūn mèng. zhèng shì: zhèng qì qiān xún héng yǔ zhòu, gū hún wàn lǐ zhàn qīng hán.
不則一日,已至陝西地面,安營下寨,等大軍到來,一齊進發。與賊兵連戰數陣,互相勝負。到七月十四,賊兵挑戰,趙爺令李雄出陣。那李雄統領部下精兵,奮勇殺入。賊兵抵擋不住,大敗而走。李雄乘勝追逐數思。不想賊人伏兵四起,團團圍住,左衝右突,不能得脫,外面救兵又被截斷。李雄部下雖然精勇,終是眾寡不敵。鏖戰到晚,全軍盡沒。可憐李雄蓋世英雄,到此一場春夢。正是:正氣千尋橫宇宙,孤魂萬里占清寒。
zhào zhōng chū zhēng zhī shì, àn xià bù tí. què shuō jiāo shì fāng yào xià shǒu, qià hǎo yù zhe zhàng fū chū zhēng, kě bù tiān còu qí biàn. lǐ xióng qù le shù rì, yī chéng jiào zi, tái dào jiāo róng jiā lǐ, yǔ tā shāng yì. jiāo róng dào: jù wǒ zhǔ yì, zài huǎn jǐ shí. jiāo shì dào: què shì wèi hé? jiāo róng dào: mèi fū bù zài jiā, sǐ le dìng shēng yí huò.
趙忠出征之事,按下不題。卻說焦氏方要下手,恰好遇着丈夫出征,可不天湊其便。李雄去了數日,一乘轎子,抬到焦榕家裡,與他商議。焦榕道:「據我主意,再緩幾時。」焦氏道:「卻是為何?」焦榕道:「妹夫不在家,死了定生疑惑。
rú jīn hái shì bǎ tā bèi jiā hǎo hǎo kàn chéng. mèi fū huí jiā zhī dào, yuè xìn nǐ shì gè hǎo rén. nà shí chū gè bù yì, nòng gè shǒu jiǎo, bì wú yí lǜ, kě bù miào zāi. jiāo shì yī le jiāo róng shuō huà, zhēn gè bǎ yù yīng zǐ mèi kàn chéng bǐ qián yòu shèng jǐ fēn, zhōng rì pàn wàng lǐ xióng dé shèng huí cháo. shuí zhī bā dào bā yuè chū xún, shǎn xī bào dào jīng zhōng, shuō qī yuè shí sì rì yǔ zéi jiāo fēng, qián bù qiān hù lǐ xióng shì yǒng shēn rù, xiān shèng hòu bài, quán jūn jǐn méi. jiāo róng shì zhuān zài gè yá mén dāng gān de, zǎo yǐ zhī dé zhè gè xiāo xī, chī le yī jīng, rú fēi bào yǔ mèi zǐ. jiāo shì wén shuō zhàng fū zhàn sǐ, fàng shēng hào tòng. nà yù yīng zǐ mèi yóu wèi kě lián, yī gè gè kū de sǐ ér fù sū. jiāo shì yǔ jiāo róng shāng yì, jiù bǎ xiān shēng dǎ fā chū mén, hé jiā guà xiào, zhāo hún shè jì, bǎi shè líng zuò. qīn yǒu jǐn lái diào yàn. nà shí jiāo shì jiāng liǎn pí fān zhuǎn, dòng zhé biàn shì dǎ mà.
如今還是把他倍加好好看承。妹夫回家知道,越信你是個好人。那時出個不意,弄個手腳,必無疑慮,可不妙哉。」焦氏依了焦榕說話,真箇把玉英姊妹看承比前又勝幾分,終日盼望李雄得勝回朝。誰知巴到八月初旬,陝西報到京中,說七月十四日與賊交鋒,前部千戶李雄恃勇深入,先勝後敗,全軍盡沒。焦榕是專在各衙門當乾的,早已知得這個消息,吃了一驚,如飛報與妹子。焦氏聞說丈夫戰死,放聲號慟。那玉英姊妹尤為可憐,一個個哭得死而復甦。焦氏與焦榕商議,就把先生打發出門,合家掛孝,招魂設祭,擺設靈座。親友盡來弔唁。那時焦氏將臉皮翻轉,動輒便是打罵。
yòu guò le yuè yú, jiāo shì xiàng jiāo róng dào: rú jīn zhàng fū yǐ sǐ, gèng wú bié lǜ, dòng le shǒu bà. jiāo róng dào: dào yǒu gè miào cè zài cǐ, bù xiāo de xià shǒu. zhǐ jiào tā sǐ zài tā xiāng wài jùn, yòu yuàn nǐ bù zháo. jiāo shì máng wèn yǒu hé miào cè. jiāo róng dào: mèi fū zhèn wáng, bù zhī shī shǒu xià luò. zài ái liǎng yuè, děng dào yán hán tiān qì, chà yī gè xīn fù jiā rén, tóng chéng zǔ qù shǎn xī xún mì mèi fū hái gǔ. tā shì gè hái zi jiā, nà céng jīng tú lù fēng shuāng zhī kǔ, shuǐ tǔ bù fú, zì rán zhōng dào bìng sǐ. shè huò áo dé dào bǐ chù, dīng zhǔ jiā rén piē le tā, àn dì zì huí. nà shí shēn pàn méi le pán chán, jìn tuì wú mén, bú shì dòng sǐ, dìng rán è sǐ. zhè jǐ gè yā tóu, ráo tā xìng mìng, mài yǔ rén wèi qiè zuò bì, hái zhí hǎo xiē yín zi. qǐ fēi yī jǔ liǎng dé. jiāo shì lián chēng yǒu lǐ. nài zhì là yuè chū xún, jiāo shì huàn guò lǐ chéng zǔ shuō dào: nǐ fù qīn bàn shì xīn qín, bù xìng sàng yú shā chǎng, wú zàng shēn zhī dì. suī zài jiǔ quán, ān néng míng mù. zuó rì wén dé jiù jiù shuō, jìn rì zhào zǒng bīng lián shèng shù zhèn, dí bīng tuì qù qiān lǐ zhī wài, dào lù yǐ shì níng jìng. wǒ yù qīn wǎng shǎn xī xún mì nǐ fù qīn hái gǔ guī zàng, shǎo jǐn fū qī zhī qíng. yòu kǒng wǒ shì gè shào nián guǎ fù, chū tóu lòu miàn, bì bèi wài rén tán chǐ, gù cǐ zhǐ de jiào jiā rén miáo quán fú shi nǐ qù zǒu zāo. tǎng néng xún dé huí lái, yě jiàn nǐ wèi zi de yī diǎn xiào xīn. xíng zhuāng dōu yǐ zhǔn bèi xià le, míng zǎo biàn kě dēng chéng. chéng zǔ wén yán, shuāng yǎn liú lèi dào: mǔ qīn yán zhī yǒu lǐ, hái ér míng zǎo biàn xíng.
又過了月余,焦氏向焦榕道:「如今丈夫已死,更無別慮,動了手罷。」焦榕道:「到有個妙策在此,不消得下手。只教他死在他鄉外郡,又怨你不着。」焦氏忙問有何妙策。焦榕道:「妹夫陣亡,不知屍首下落。再捱兩月,等到嚴寒天氣,差一個心腹家人,同承祖去陝西尋覓妹夫骸骨。他是個孩子家,那曾經途路風霜之苦,水土不服,自然中道病死。設或熬得到彼處,叮囑家人撇了他,暗地自回。那時身畔沒了盤纏,進退無門,不是凍死,定然餓死。這幾個丫頭,饒他性命,賣與人為妾作婢,還值好些銀子。豈非一舉兩得。」焦氏連稱有理。耐至臘月初旬,焦氏喚過李承祖說道:「你父親半世辛勤,不幸喪於沙場,無葬身之地。雖在九泉,安能瞑目。昨日聞得舅舅說,近日趙總兵連勝數陣,敵兵退去千里之外,道路已是寧靜。我欲親往陝西尋覓你父親骸骨歸葬,少盡夫妻之情。又恐我是個少年寡婦,出頭露面,必被外人談恥,故此只得叫家人苗全服事你去走遭。倘能尋得回來,也見你為子的一點孝心。行裝都已準備下了,明早便可登程。」承祖聞言,雙眼流淚道:「母親言之有理,孩兒明早便行。」
yù yīng liào dào bú shì hǎo yì, dà chī yī jīng, nǎi dào: gào mǔ qīn: diē diē bào qì shā chǎng, lǐ hé xiōng dì qián qù xún mì. dàn tā nián jì yòu xiǎo, lù tú bá shè, wèi zēng jīng guàn. wàn yī yǒu xiē shān gāo shuǐ dī, kě bù wǎng sòng yī sǐ? hé bù zài chà yī rén, yǔ miáo quán tóng qù, zǒng shì yì bān de. jiāo shì dà nù dào: nǐ zhè nì zhǒng. dāng chū nǐ fù cún rì, jiāng nǐ jiě mèi rú zhēn bǎo yì bān ài xī. rú jīn sǐ le, jiù wàng ēn bèi yì, lián hái gǔ yě bú yào le. nǐ dú le xǔ duō shū, nán dào bù xiǎo dé xī rì mù lán dài fù zhēng xī, tí yíng shàng shū dài xíng? zhè liǎng gè yì bān yě shì yòu nián nǚ zǐ, yǒu cǐ xiào shùn zhī xīn. nǐ bù néng gòu xué tā nèn bān zhì qì, yě qù xún mì fù qīn hái gǔ, fǎn lái zǔ dāng xiōng dì mò qù. kuàng qiě chéng zǔ hái shì gè nán ér, yí lù yòu yǒu rén fú shi, xū bù bǐ mù lán nǚ shàng zhèn zhēng zhàn, chū shēng rù sǐ, nà jiàn dé yǒu shén me shān gāo shuǐ dī, wǎng sòng le xìng mìng. yào nǐ zhè yàng bù xiào nǚ hé yòng. yī dùn luàn rǎng, bǎ yù yīng xiū dé mǎn miàn tōng hóng, kū gào dào: hái ér qǐ bù niàn diē diē shēng shēn dà ēn, yào xún fǎng hái shī guī zàng? zhǐ yīn xiōng dì nián jì shàng yòu, kǒng shòu bù dé xīn kǔ. hái ér qíng yuàn dài xiōng dì yī xíng. jiāo shì dào: nǐ biàn xiǎng yào dào wài biān qù yóu shān wán jǐng kuài huó, zhǐ pà wǒ xīn lǐ hái bù kěn lī. dāng wǎn yù yīng zǐ mèi jǐ zài yī chù yán bié, wū wū de kū le bàn yè.
玉英料道不是好意,大吃一驚,乃道:「告母親:爹爹暴棄沙場,理合兄弟前去尋覓。但他年紀幼小,路途跋涉,未曾經慣。萬一有些山高水低,可不枉送一死?何不再差一人,與苗全同去,總是一般的。」焦氏大怒道:「你這逆種。當初你父存日,將你姐妹如珍寶一般愛惜。如今死了,就忘恩背義,連骸骨也不要了。你讀了許多書,難道不曉得昔日木蘭代父征西,緹縈上書代刑?這兩個一般也是幼年女子,有此孝順之心。你不能夠學他恁般志氣,也去尋覓父親骸骨,反來阻當兄弟莫去。況且承祖還是個男兒,一路又有人服事,須不比木蘭女上陣征戰,出生入死,那見得有什麼山高水低,枉送了性命。要你這樣不孝女何用。」一頓亂嚷,把玉英羞得滿面通紅,哭告道:「孩兒豈不念爹爹生身大恩,要尋訪骸屍歸葬?止因兄弟年紀尚幼,恐受不得辛苦。孩兒情願代兄弟一行。」焦氏道:「你便想要到外邊去游山玩景快活,只怕我心裡還不肯哩。」當晚玉英姊妹擠在一處言別,嗚嗚的哭了半夜。
lǐ chéng zǔ dào: jiě jie, diē diē hái gǔ bào qì zài wài, jiù sǐ yě shuō bù dé. dài wǒ qù xún mì huí lái, yě jiào mǔ qīn fàng xīn, bù bì nǐ yōu lǜ. dào le cì zǎo, jiāo shì cuī cù qǐ chéng. zǐ mèi men sǎ lèi ér bié. jiāo shì yòu dào: nǐ ruò xún bù zháo fù qīn hái gǔ, yě bù bì lái jiàn wǒ. lǐ chéng zǔ kū dào: hái ér rú bù dé diē diē gǔ shi, liào rán yě wú yán zài jiàn mǔ qīn. miáo quán fú tā shàng shēng kǒu, jīng chū jīng shī.
李承祖道:「姐姐,爹爹骸骨暴棄在外,就死也說不得。待我去尋覓回來,也教母親放心,不必你憂慮。」到了次早,焦氏催促起程。姊妹們灑淚而別。焦氏又道:「你若尋不着父親骸骨,也不必來見我。」李承祖哭道:「孩兒如不得爹爹骨殖,料然也無顏再見母親。」苗全扶他上生口,經出京師。
nǐ dào nà miáo quán shì shuí? nǎi jiāo shì dài lái zèng jià de jiā rén zhōng dì yī gè xīn fù, yǐ àn lǐng le zhǔ mǔ zhī yì, zì zài bù yán zhī biǎo. zhǔ pú èr rén lí le jīng shī, wàng shǎn sì jìn fā. cǐ shí zhèng shì lóng dōng tiān qì, shuò fēng rú jiàn, dì shàng jī xuě yǒu sān sì chǐ gāo. wǎng lái shēng kǒu, qià rú zài mián huā duī lǐ xíng zǒu. nà lǐ chéng zǔ bù shàng shí suì hái zi, kuàng qiě cóng yòu jiāo yǎng, hé céng shòu zhè bān kǔ chǔ. zài shēng kǒu bèi shàng bǎ bú zhù de hán chàn, cháng cháng wàng zhe xuě wō lǐ diān jiāng xià lái. zài lù xiǎo xíng yè sù, yuē zǒu le shí shù rì. lǐ chéng zǔ jiàn jiàn yǐn shí jiǎn shǎo, shēng qǐ bìng lái, duì miáo quán dào: wǒ shēn zi jué dé bù hǎo, qiě jiāng xī liǎng rì zài xíng. miáo quán dào: xiǎo guān rén, nǎi nǎi fù de pán chán yǒu xiàn, máng máng zǎn dào nà biān, zhǐ pà zhuǎn qù hái yòng dù bù lái. lù shàng ruò zài dān gé liǎng rì, yuè fā nòng bù lái le. qiě miǎn qiáng ái dào shěng xià, nà shí jiāng yǎng jǐ rì bà. lǐ chéng zǔ yòu wèn: dào shěng xià hái yǒu jǐ duō lù? miáo quán xiào dào: zǎo lī. jí kuài hái yào èr shí gè rì zi. lǐ chéng zǔ wú kě nài hé, zhǐ de áo zhe bìng tǐ, hán lèi ér xíng. yǒu shī wèi zhèng: kě lián tóng zhì lí jiā xiāng, pǐ mǎ tiáo tiáo qù lù zhǎng.
你道那苗全是誰?乃焦氏帶來贈嫁的家人中第一個心腹,已暗領了主母之意,自在不言之表。主僕二人離了京師,望陝四進發。此時正是隆冬天氣,朔風如箭,地上積雪有三四尺高。往來生口,恰如在綿花堆里行走。那李承祖不上十歲孩子,況且從幼嬌養,何曾受這般苦楚。在生口背上把不住的寒顫,常常望着雪窩裡顛將下來。在路曉行夜宿,約走了十數日。李承祖漸漸飲食減少,生起病來,對苗全道:「我身子覺得不好,且將息兩日再行。」苗全道:「小官人,奶奶付的盤纏有限,忙忙趲到那邊,只怕轉去還用度不來。路上若再擔閣兩日,越發弄不來了。且勉強捱到省下,那時將養幾日罷。」李承祖又問:「到省下還有幾多路?」苗全笑道:「早哩。極快還要二十個日子。」李承祖無可奈何,只得熬着病體,含淚而行。有詩為證:可憐童稚離家鄉,匹馬迢迢去路長。
yáo wàng shā chǎng hé chù shì? luàn yún shuāi cǎo dài xié yáng.
遙望沙場何處是?亂雲衰草帶斜陽。
yòu xíng le míng rì, lǐ chéng zǔ kàn kàn bìng tǐ zhuǎn zhòng, shēng kǒu shén nán zuò. miáo quán yòu bù kěn zàn tíng, yě bù gù jiǎo lì, gù yì fú zhe bù xíng, míng míng yào sòng tā shàng lù de yì sī. yòu ái le bàn rì, lái dào yī gè dì fāng míng huàn bǎo ān cūn. lǐ chéng zǔ dào: miáo quán, wǒ bàn bù yí bù dòng le, kuài xiē xún gè sù diàn xiē bà. miáo quán wén yán, àn xiǎng dào: kàn tā zhè gè mó yàng, liào rán huó bù chéng le. ruò dào diàn kè zhōng zhù xià, biàn nán tuō shēn, bù rú piē zài cǐ jiān, huí jiā qù bà. nǎi dào: xiǎo guān rén, kè diàn lí cǐ shàng yuǎn. nǐ jì xíng zǒu bù dòng, qiě zuò zài cǐ, dài wǒ xiān qù fàng xià bāo guǒ, rán hòu lái bèi nǐ qù, hé rú? lǐ chéng zǔ dào: zhè yě shuō dé yǒu lǐ. suì fú zhì yī jiā mén shǒu jiē yán shàng zuò xià. miáo quán zhuāi kāi jiǎo bù, zǒu xiàng qián qù, wèn gè xiǎo lù chāo zhuǎn, mǎi xiē fàn shí chī le, gù gè shēng kǒu, yuán cóng jiù lù huí jiā qù le. bù zài huà xià.
又行了明日,李承祖看看病體轉重,生口甚難坐。苗全又不肯暫停,也不雇腳力,故意扶着步行,明明要送他上路的意思。又捱了半日,來到一個地方名喚保安村。李承祖道:「苗全,我半步移不動了,快些尋個宿店歇罷。」苗全聞言,暗想道:「看他這個模樣,料然活不成了。若到店客中住下,便難脫身,不如撇在此間,回家去罷。」乃道:「小官人,客店離此尚遠。你既行走不動,且坐在此,待我先去放下包裹,然後來背你去,何如?」李承祖道:「這也說得有理。」遂扶至一家門首階沿上坐下。苗全拽開腳步,走向前去,問個小路抄轉,買些飯食吃了,雇個生口,原從舊路回家去了。不在話下。
qiě shuō lǐ chéng zǔ zuò zài jiē yán shàng, děng le yī huí, bù jiàn miáo quán zhuǎn lái. zì jué shēn zi cún zuò bù ān, dào shēn wò xià, yī jué shuì qù. nà gè rén jiā què shì gè gū shuāng lǎo yù, zhù dé yī jiān wū ér, zuò zài mén mén fǎng shā. chū shí jiàn yī hàn zi fú gè xiǎo sī, zuò yú mén kǒu, yě bù zài qí yì. zhí zhì bàng wǎn, ná zhǐ tǒng ér yào qù dǎ shuǐ, qià hǎo lán mén shú shuì, jiào dào: wù nà gè guān rén kuài qǐ lái. ràng wǒ men dǎ shuǐ.
且說李承祖坐在階沿上,等了一回,不見苗全轉來。自覺身子存坐不安,倒身臥下,一覺睡去。那個人家卻是個孤孀老嫗,住得一間屋兒,坐在門門紡紗。初時見一漢子扶個小廝,坐於門口,也不在其意。直至傍晚,拿只桶兒要去打水,恰好攔門熟睡,叫道:「兀那個官人快起來。讓我們打水。」
lǐ chéng zǔ cóng mèng zhōng jīng xǐng, zhī dào miáo quán lái le, zhēng yǎn kàn shí, nǎi shì nà wū lǐ de lǎo yù, biàn zhēng zhā zuò qǐ dào: lǎo pó pó yǒu shèn huà shuō? nà lǎo yù tīng dé yǔ yán bú shì běn dì shàng rén wù, wèn dào: nǐ shì hé chù lái de, què shuì zài cǐ jiān? lǐ chéng zǔ dào: wǒ shì jīng zhōng lái de. zhǐ yīn shēn zi yǒu bìng, xíng zǒu bù dòng, jiè zuò piàn shí, děng jiā rén lái dào, jí biàn qù le. lǎo yù dào: nǐ jiā rén zài nà lǐ? lǐ chéng zǔ dào: tā shuō xiān zhì kè diàn zhōng, fàng le bāo guǒ, rán hòu lái bèi wǒ qù. lǎo yù dào: āi yō. wǒ jiàn nǐ nà jiā rén qù shí, hái shì shàng wǔ. rú jīn tiān jiāng wǎn le, nán dào hái zǒu bú dào? xiǎng bì bāo guǒ zhōng yǒu shèn yín liǎng, piē xià nǐ táo zǒu qù le. lǐ chéng zǔ yīn shuì dé hūn hūn chén chén, bù céng kàn tiān sè zǎo wǎn, zhī dào bù duō yī huí. wén le cǐ yán, jí huí tóu yǎng tiān guān wàng, guǒ rán rì yǐ cuó xī, chī le yī jīng, àn xiǎng dào: yí dìng zhè gǒu cái liào wǒ bìng shì jiàn xiōng, lǎn dé fú shì, táo zǒu qù le. rú jīn jiào wǒ jìn tuì liǎng nán, zěn shēng shì hǎo. jīn bú zhù yǎn zhōng liú lèi, fàng shēng tí kū. yǒu jǐ gè lín jiā jù zǒu lái guān kàn.
李承祖從夢中驚醒,只道苗全來了,睜眼看時,乃是那屋裡的老嫗,便掙扎坐起道:「老婆婆有甚話說?」那老嫗聽得語言不是本地上人物,問道:「你是何處來的,卻睡在此間?」李承祖道:「我是京中來的。只因身子有病,行走不動,借坐片時,等家人來到,即便去了。」老嫗道:「你家人在那裡?」李承祖道:「他說先至客店中,放了包裹,然後來背我去。」老嫗道:「哎喲。我見你那家人去時,還是上午。如今天將晚了,難道還走不到?想必包裹中有甚銀兩,撇下你逃走去了。」李承祖因睡得昏昏沉沉,不曾看天色早晚,只道不多一回。聞了此言,急回頭仰天觀望,果然日已矬西,吃了一驚,暗想道:「一定這狗才料我病勢漸凶,懶得伏侍,逃走去了。如今教我進退兩難,怎生是好。」禁不住眼中流淚,放聲啼哭。有幾個鄰家俱走來觀看。
nà lǎo yù jiàn tā kū de kǔ chǔ, yì jué gū j, dào fàng xià shuǐ tǒng, wèn dào: xiǎo guān rén, nǐ fù mǔ shì hé děng yàng rén? yǒu shèn jǐn shì, nèn bān hán tiān lěng yuè, suí gè jiā rén xíng zǒu? hái yào wǎng nà lǐ qù? lǐ chéng zǔ dài lèi shuō dào: bù mán lǎo pó pó shuō, wǒ fù qīn shì jǐn yī wèi qiān hù, yīn suí zhào zǒng bīng wǎng shǎn xī zhēng tǎo fǎn zéi, bù xìng fù qīn zhèn wáng. mǔ qīn zhe wǒ tóng jiā rén miáo quán dào zhàn chǎng shàng xún mì hái gǔ guī zàng. bù liào tú zhōng huàn bìng, zhè nú cái jiù piē wǒ ér táo, duō fēn yě zuò gè tā xiāng zhī guǐ le.
那老嫗見他哭的苦楚,亦覺孤#j,倒放下水桶,問道:「小官人,你父母是何等樣人?有甚緊事,恁般寒天冷月,隨個家人行走?還要往那裡去?」李承祖帶淚說道:「不瞞老婆婆說,我父親是錦衣衛千戶,因隨趙總兵往陝西征討反賊,不幸父親陣亡。母親着我同家人苗全到戰場上尋覓骸骨歸葬。不料途中患病,這奴才就撇我而逃,多分也做個他鄉之鬼了。」
shuō bà, yòu kū. zhòng rén wén yán, gè gè jiē tàn. nà lǎo yù dào: kě lián, kě lián.
說罷,又哭。眾人聞言,各各嗟嘆。那老嫗道:「可憐,可憐。
yuán lái shì hǎo rén jiā zǐ xī, xiē xiē nián jì, yǒu rú cǐ xiào xīn, nán dé, nán dé. zhǐ shì nǐ shēn zi jì rán yǒu bìng, shuì zài zhè lěng shí shàng, yù jiā bù hǎo le. qiě zā qǐ lái, dào wǒ pù shǎng qù shuì shuì, huò zhě nǐ jiā rén hái lái yě wèi kě zhī. lǐ chéng zǔ dào: duō xiè pó pó měi qíng. kǒng bù hǎo dǎ jiǎo. nà lǎo yù dào: shuō nà lǐ huà. shuí rén méi yǒu huàn nán zhī chù. suì xiàng qián fú tā jìn wū lǐ qù. lín jiā yě gè zì sàn le. chéng zǔ kuà rù mén kǎn, kàn shí, cè biān biàn shì gè huǒ kàng, nà pù ér jiù zài kàng shàng. lǎo yù zhī chí tā shuì xià, jí jí qù jí shuǐ shāo tāng, yǔ chéng zǔ chī. dào bàn yè jiān, lǎo yù mō tā shēn shàng, yóu rú yī kuài huǒ tàn. zhì tiān míng kàn shí, shén sī hūn mí, rén shì bù shèng nà lǎo yù yāng rén qù qǐng yī zhěn mài, qǔ chū qián chāo, shú yào yǔ tā chī, zǎo wǎn fú shì. nèi xiē lín jiā tīng jiàn lǐ chéng zǔ bìng xiōng, zài bèi hòu xiào nà lǎo yù zhe shén yào jǐn, tǎo zhè yàng fán nǎo. lǎo yù tīng jiàn, zhǐ zuò bù zhī, háo wú juàn dān zhè yě shì lǐ chéng zǔ wèi gāi mìng jué, dé yù nèn bān hǎo rén. yǒu shī wèi zhèng: jiā zhōng mǔ zǐ yóu chéng yuàn, lù cì xián rén fǎn zhe téng.
元來是好人家子息,些些年紀,有如此孝心,難得,難得。只是你身子既然有病,睡在這冷石上,愈加不好了。且紮起來,到我鋪上去睡睡,或者你家人還來也未可知。」李承祖道:「多謝婆婆美情。恐不好打攪。」那老嫗道:「說那裡話。誰人沒有患難之處。」遂向前扶他進屋裡去。鄰家也各自散了。承祖跨入門檻,看時,側邊便是個火炕,那鋪兒就在炕上。老嫗支持他睡下,急急去汲水燒湯,與承祖吃。到半夜間,老嫗摸他身上,猶如一塊火炭。至天明看時,神思昏迷,人事不剩那老嫗央人去請醫診脈,取出錢鈔,贖藥與他吃,早晚伏侍。那些鄰家聽見李承祖病凶,在背後笑那老嫗着甚要緊,討這樣煩惱。老嫗聽見,只做不知,毫無倦擔這也是李承祖未該命絕,得遇恁般好人。有詩為證:家中母子猶成怨,路次閒人反着疼。
měi è xìng shēng tiān rǎng yì, fǎn jiào mò lù xiào qīn qíng.
美惡性生天壤異,反教陌路笑親情。
lǐ chéng zǔ zhè chǎng dà bìng, ái guò cán nián, zhí zhì èr yuè zhōng fāng cái shāo kě. zài pù shàng kàn zhe nà lǎo yù xiè dào: duō gǎn pó pó cí bēi, jiù wǒ xìng mìng. zhèng shì zài shēng fù mǔ. ruò néng zhēng zhā huí qù, dìng dāng hòu bào dà dé. nà lǎo yù dào: xiǎo guān rén hé chū cǐ yán. lǎo shēn bù guò jiàn nǐ lù tú gū kǔ, gù cǐ xiāng liú, yǒu hé ēn dé, què shuō hòu bào èr zì. guāng yīn xùn sù, shū hū yòu sān yuè yǐ jǐn, sì yuè jiāng jiāo. nà shí lǐ chéng zǔ bìng tǐ quán yù, shēn zi yìng zhēng, suì yào bié le lǎo yù, qù xún fù qīn hái gǔ.
李承祖這場大病,捱過殘年,直至二月中方才稍可。在鋪上看着那老嫗謝道:「多感婆婆慈悲,救我性命。正是再生父母。若能掙扎回去,定當厚報大德。」那老嫗道:「小官人何出此言。老身不過見你路途孤苦,故此相留,有何恩德,卻說厚報二字。」光陰迅速,倏忽又三月已盡,四月將交。那時李承祖病體全愈,身子硬掙,遂要別了老嫗,去尋父親骸骨。
nà lǎo yù dào: xiǎo guān rén, nǐ bìng tǐ xīn quán, zhǐ pà hái bù kě láo dòng. èr lái qián qù bù zhī shàng yǒu jǐ duō lù chéng, nǐ gū shēn dú zì, yòu wú pán chán, rú hé qù de. bù rú zhù zài zhè lǐ, dài wǒ fǎng wèn jìn biān yǒu rù jīng de, tuō tā yǔ nǐ dài xìn dào jiā, jiào gè de dāng qīn rén lái tóng qù fāng hǎo. chéng zǔ dào: chéng pó pó guò niàn, zhǐ shì jiā lǐ yě méi yǒu shèn qīn rén kě lái èr zé zài cǐ jiǔ rǎo, yú xīn bù ān sān zé nèn bān wēn hé shí hòu, zhèng hǎo xíng zǒu. tǎng zài ái jǐ shí, tiān dào yán rè, yòu shì yī jié kǔ chǔ.
那老嫗道:「小官人,你病體新痊,只怕還不可勞動。二來前去不知尚有幾多路程,你孤身獨自,又無盤纏,如何去得。不如住在這裡,待我訪問近邊有入京的,托他與你帶信到家,教個的當親人來同去方好。」承祖道:「承婆婆過念,只是家裡也沒有甚親人可來;二則在此久擾,於心不安;三則恁般溫和時候,正好行走。倘再捱幾時,天道炎熱,又是一節苦楚。
wǒ de bìng zhèng, jué dé quán tuǒ, liào yě wú fáng. jiù shì yí lù qù, shǎo bu dé shì gè dà dào, zì rán yǒu rén wǎng lái. dài wǒ màn màn qiú qǐ qián qù, xún zhe le fù qīn hái gǔ, zài lái xiāng huì. nà lǎo yù dào: nǐ zòng dào bǐ xún zhe hái gǔ, yòu wú yín liǎng zhuāng zài huí qù, yě shì tú rán. lǐ chéng zǔ dào: nà biān shǎo bu dé yǒu guān fǔ. dài wǒ qù qiú gào, huò zhě kě lián wǒ fù wèi guó shēn wáng, shè fǎ zhuāng sòng huí jiā, yě wèi kě zhī.
我的病症,覺得全妥,料也無妨。就是一路去,少不得是個大道,自然有人往來。待我慢慢求乞前去,尋着了父親骸骨,再來相會。」那老嫗道:「你縱到彼尋着骸骨,又無銀兩裝載回去,也是徒然。」李承祖道:「那邊少不得有官府。待我去求告,或者可憐我父為國身亡,設法裝送回家,也未可知。」
nà lǎo yù zài sān kǔ liú bú zhù, yòu qù xún còu jǐ qián yín zi xiāng zèng. liǎng xià qī qī cǎn cǎn, bù rěn fēn bié, dào xiàng gè dí qīn zǐ mǔ. lín bié shí, nà lǎo yù hán zhuó yǎn lèi zhǔ dào: xiǎo guān rén zhuǎn lái, shì bì zài kàn kàn lǎo shēn, mò yào jìng zì guò qù.
那老嫗再三苦留不住,又去尋湊幾錢銀子相贈。兩下淒悽慘慘,不忍分別,到像個嫡親子母。臨別時,那老嫗含着眼淚囑道:「小官人轉來,是必再看看老身,莫要竟自過去。」
lǐ chéng zǔ hóu jiān gěng yè, dá yīng bù chū, diǎn tóu tì qì ér qù zǒu liǎng bù, yòu huí tóu lái guān kàn. nà lǎo yù zài mén shǒu, yě zhí zhì wàng bù jiàn le, fāng cái kū jìn wū lǐ.
李承祖喉間哽咽,答應不出,點頭涕泣而去;走兩步,又回頭來觀看。那老嫗在門首,也直至望不見了,方才哭進屋裡。
zhè xiē lín jiā méi yī gè bù xiào tā shì gè chī pó zǐ: yī gè yuǎn fāng liú luò de xiǎo sī, bái bái lǐ péi qián péi chāo, fú shì dé cái hǎo, jí sōng sōng jiù qù le, yǒu shèn hǎo chù, hái zhè bān kū qì. bù zhī tā yǎn lèi shì hé chù lái de? suì bǎ zhè shì zuò xiào huà chuán shuō.
這些鄰家沒一個不笑他是個痴婆子:「一個遠方流落的小廝,白白里賠錢賠鈔,伏侍得才好,急松松就去了,有甚好處,還這般哭泣。不知他眼淚是何處來的?」遂把這事做笑話傳說。
kàn guān, nǐ xiǎng nà lǎo yù nǎi shì pín qióng guǎ fù, dào yǒu xiē yì qì. yī gè cóng bù shí miàn dí huàn bìng xiǎo sī, shōu liú huí qù, kàn gù hǎo le, lín xíng yòu jī zèng yín liǎng, yī yī bù shě. xiàng zhè bān lín lǐ, dōu shì xū méi nán zǐ, zì jǐ bù kěn shī rén zhàng yì, jí jiàn tā rén zuò le hǎo shì, fǎn yòu zhèn chún bǒ zuǐ. kě jiàn rén miàn xiāng tóng, rén xīn gè bié.
看官,你想那老嫗乃是貧窮寡婦,倒有些義氣。一個從不識面的患病小廝,收留回去,看顧好了,臨行又齎贈銀兩,依依不捨。像這班鄰里,都是鬚眉男子,自己不肯施仁仗義,及見他人做了好事,反又振唇簸嘴。可見人面相同,人心各別。
xián huà xiū tí.
閒話休題。
qiě shuō lǐ chéng zǔ yòu wú jiǎo lì, yòu bù rèn dé lù jìng, shùn zhe dà dào, yí lù wèn xùn, ái xiàng qián qù. jué dào láo juàn, suí fēn ān táng sì yuàn, shì zhèn xiāng cūn, jí biàn jiè sù. yòu kuī zhe nà lǎo yù zhè jǐ qián yín zi, jiāng jiù bàn jī bàn bǎo, dù dào lín táo fǔ. nà dì fāng zì zāo bīng huǒ zhī hòu, dào lù huāng liáng, rén mín xī shǎo. chéng zǔ wèn le xiàng rì zhēng zhàn zhī chù, zhí zhì gāo lán shān xiāng jìn, sī xiǎng yào jì diàn fù qīn yī fān. zěn nài shēn biān zhǐ cún dé shí shù wén tóng qián, zhǐ de dān mǎi le yī mò zhǐ qián, tǎo gè huǒ zhǒng, xiàng zhàn chǎng yí lù pǎo lái. yuǎn yuǎn wàng qù, zhǐ jiàn yī piàn kuàng yě, bìng wú gè rén yǐng lái wǎng, xīn zhōng xiān yǒu wǔ fēn jù qiè, biàn lì zhù jiǎo, bù gǎn jìn bù, què yòu xiǎng dào: wǒ shòu le qiān xīn dāo kǔ, fāng dào cǐ jiān. ruò shì hài pà, zěn néng gòu xún dé diē diē hái gǔ? xū suǒ pàn mìng qián qù. dà zhe dǎn fēi bēn dào zhàn chǎng zhōng. jǔ mù kàn shí, guǒ rán hǎo qī cǎn yě. dàn jiàn: huāng yuán mò mò, yě cǎo qī qī. sì jiāo jīng jí jiāo chán, yī wàng huáng shā wú jì. dú lóu bào lù, kān lián xī rì yīng xióng bái gǔ pāo cán, kě xī dāng nián zhuàng shì. yīn fēng xí xí, wéi wén guǐ kū shén hào hán wù tǎ dàn jiàn hú bēn tù zǒu. yuán tí yè yuè cháng yīng duàn, yàn lì qiū yún hún zì xiāo.
且說李承祖又無腳力,又不認得路徑,順着大道,一路問訊,捱向前去。覺道勞倦,隨分庵堂寺院,市鎮鄉村,即便借宿。又虧着那老嫗這幾錢銀子,將就半飢半飽,度到臨洮府。那地方自遭兵火之後,道路荒涼,人民稀少。承祖問了向日爭戰之處,直至皋蘭山相近,思想要祭奠父親一番。怎奈身邊止存得十數文銅錢,只得單買了一陌紙錢,討個火種,向戰場一路跑來。遠遠望去,只見一片曠野,並無個人影來往,心中先有五分懼怯,便立住腳,不敢進步,卻又想道:「我受了千辛刀苦,方到此間。若是害怕,怎能夠尋得爹爹骸骨?須索拚命前去。」大着膽飛奔到戰場中。舉目看時,果然好悽慘也。但見:荒原漠漠,野草萋萋。四郊荊棘交纏,一望黃沙無際。髑髏暴露,堪憐昔日英雄;白骨拋殘,可惜當年壯士。陰風習習,惟聞鬼哭神號;寒霧#*#鰨*但見狐奔兔走。猿啼夜月腸應斷,雁唳秋雲魂自消。
lǐ chéng zǔ chuī qǐ huǒ zhǒng, fén huà zhǐ qián, wàng kōng kū bài yī huí. qǐ lái zǐ xì xún mì, tuán tuán zǒu biàn, dàn jiàn bái gǔ jiāo jiā, bìng méi yī gè quán shī. yuán lái zhào zǒng bīng shā tuì zéi bīng, kàn jiàn shī héng biàn yě, xīn zhōng bù rěn, jí yú zhàn chǎng shàng shè jì zhèn wáng jiāng shì, shōu shí shī hái fén huà, yīn cǐ méi yǒu quán shī yí cún. lǐ chéng zǔ xún le bàn rì, shēn zi kùn juàn, zuò yú luàn cǎo zhī zhōng, xiē xī piàn shí. hū rán xiǎng qǐ: zhēng zhàn zhī jì, yù zhe biàn shā, jí wèi zhàn cháng liào fēi zhī cǐ yī chù. zhèng bù zhī diē diē dāng rì sàng yú nà gè dì fāng? wǒ què zhuān zài cǐ xún mì, qǐ bú shì gè dāi zi? què yòu xiǎng dào: wǒ lǐ chéng zǔ hǎo shí fēn méng chōng. diē diē shēn sǐ yǐ jiǔ, xuè ròu dìng zì fǔ huài, hái gǔ zòng zài mù qián, yě nán sī rèn. ruò xún rèn bù chū, kě bù kōng shòu zhè fān láo lù.
李承祖吹起火種,焚化紙錢,望空哭拜一回。起來仔細尋覓,團團走遍,但見白骨交加,並沒一個全屍。元來趙總兵殺退賊兵,看見屍橫遍野,心中不忍,即於戰場上設祭陣亡將士,收拾屍骸焚化,因此沒有全屍遺存。李承祖尋了半日,身子睏倦,坐於亂草之中,歇息片時。忽然想起:「征戰之際,遇着便殺,即為戰常料非只此一處。正不知爹爹當日喪於那個地方?我卻專在此尋覓,豈不是個呆子?」卻又想道:「我李承祖好十分蒙憧。爹爹身死已久,血肉定自腐壞,骸骨縱在目前,也難廝認。若尋認不出,可不空受這番勞碌。」
xīn xià kǔ chǔ, yòu xiàng kōng dǎo gào dào: diē diē yīn líng bù yuǎn: hái ér lǐ chéng zǔ qiān lǐ xún fǎng zhì cǐ, shōu qǔ hái gǔ, zěn nài bù néng shí rèn. diē diē, nǐ shēng qián jǐn zhōng bào guó, sǐ hòu zì shì wèi shén. qǐ xiǎn shì hái gǔ suǒ zài, fèng guī ān zàng. miǎn shǐ bào lù huāng qiū, wèi wú sì zhī guǐ. zhù bà, fàng shēng hào kū. yòu xiàng bái gǔ cóng zhōng, dōng chuān xī zǒu yī huí. kàn kàn tiān sè jiàn wǎn, liào lái ān shēn bù dé, suí lù xíng zǒu, yào xún gè xiē chù.
心下苦楚,又向空禱告道:「爹爹陰靈不遠:孩兒李承祖千里尋訪至此,收取骸骨,怎奈不能識認。爹爹,你生前盡忠報國,死後自是為神。乞顯示骸骨所在,奉歸安葬。免使暴露荒丘,為無祀之鬼。」祝罷,放聲號哭。又向白骨叢中,東穿西走一回。看看天色漸晚,料來安身不得,隨路行走,要尋個歇處。
xíng bù shàng yī lǐ tián dì, xié chā lǐ lín zi zhōng, zǒu chū yī gè hé shàng lái. nà hé shàng jiàn le lǐ chéng zǔ, bǎ tā shàng xià yī xiāng, shuō dào: nǐ zhè hái zi, hǎo dà dǎn.
行不上一里田地,斜插里林子中,走出一個和尚來。那和尚見了李承祖,把他上下一相,說道:「你這孩子,好大膽。
cǐ shì shén me suǒ zài, gǎn dú zì xíng zǒu? lǐ chéng zǔ kū sù dào: xiǎo de nǎi jīng shī rén shì, zhǐ yīn fù qīn suí zhào zǒng bīng chū zhēng zhèn wáng, tè dào cǐ xún mì hái gǔ guī zàng. bù dào méi gè xià luò, tiān yòu jiāng wǎn, yào mì gè sù chù. shī fù ruò yǒu ān yuàn, kě lián jiè xiē yī wǎn, yě shì wú liàng gōng dé. nà hé shàng dào: nǐ zhè xiǎo xiǎo hái zi, fǎn yǒu cǐ xiào xīn, nán dé, nán dé. zhǐ shì shī hái dōu fén huà jǐn le, nà lǐ qù xún mì.
此是什麼所在,敢獨自行走?」李承祖哭訴道:「小的乃京師人氏,只因父親隨趙總兵出征陣亡,特到此尋覓骸骨歸葬。不道沒個下落,天又將晚,要覓個宿處。師父若有庵院,可憐借歇一晚,也是無量功德。」那和尚道:「你這小小孩子,反有此孝心,難得,難得。只是屍骸都焚化盡了,那裡去尋覓。」
lǐ chéng zǔ jiàn shuō zhè huà, kū dào zài dì. nà hé shàng fú qǐ dào: xiǎo guān rén, kū yě wú yì, qiě suí wǒ qù zhù yī wǎn, míng rì dǎ diǎn huí jiā qù bà. lǐ chéng zǔ wú nài, zhǐ de suí zhe hé shàng. yòu xíng le èr lǐ duō lù, lái dào yī gè xiǎo xiǎo cūn luò, kàn lái zhǐ yǒu wǔ liù jiā rén jiā. nà hé shàng zhù de shì yī zuò xiǎo máo ān, kāi mén jìn qù, chuī qǐ huǒ lái, shōu shí xiē fàn shí, yǔ lǐ chéng zǔ chī le. wèn dào: xiǎo guān rén, nǐ fù qīn shì hé wèi jūn shì? zài nà gè jiāng guān bù xià? jiào shén míng zì? lǐ chéng zǔ dào: xiān fù shì jǐn yī wèi qiān hù, xìng lǐ míng xióng. hé shàng dà jīng dào: yuán lái shì lǐ yé de gōng zǐ. lǐ chéng zǔ dào: shī fù, nǐ rú hé xiǎo dé wǒ xiān fù?
李承祖見說這話,哭倒在地。那和尚扶起道:「小官人,哭也無益,且隨我去住一晚,明日打點回家去罷。」李承祖無奈,只得隨着和尚。又行了二里多路,來到一個小小村落,看來只有五六家人家。那和尚住的是一座小茅庵,開門進去,吹起火來,收拾些飯食,與李承祖吃了。問道:「小官人,你父親是何衛軍士?在那個將官部下?叫甚名字?」李承祖道:「先父是錦衣衛千戶,姓李名雄。」和尚大驚道:「元來是李爺的公子。」李承祖道:「師父,你如何曉得我先父?」
hé shàng dào: shí bù xiāng mán, xiǎo sēng yuán shì yǔ lín wèi jūn rén, míng jiào céng hǔ èr, qù nián chū zhēng, bō zài lǎo yé bù xià. yīn jiàn wǒ yǒng lì guò rén, liú wǒ zhàng qián qīn suí, lìng yǎn kàn chéng. xǔ wǒ dé shèng zhī rì, fú chí yī guān. shuí zhī qī yuè shí sì, suí lǎo yé shàng zhèn, xiān zhǎn le shù bǎi yú jí, zéi rén bài qù. yī shí shì yǒng, zhuī zhú shí shù lǐ, shēn rù zhòng dì. zéi rén fú bīng sì qǐ, wéi guǒ zài nèi. wài miàn jiù bīng yòu bèi jié zhù, quán jūn zhàn méi. zhǐ cún lǎo yé yǔ xiǎo sēng èr rén, gè dài zhòng shāng, zhǐ de tóng fú zài luàn shī zhī zhōng, dào shēn yè qǐ lái táo zǒu, bù xiǎng lǎo yé yǐ sǐ. xiǎo sēng wàng jiàn bàng biān yǒu yī dài tǔ qiáng, suí fù zhì qiáng xià, tuī dǎo qiáng tǔ yǎn mái. nà shí dí bīng fǎn lán zài qián miàn, bù néng guī yíng. táo dào yī gè shān wān zhōng, yù yī lǎo sēng, shōu liú zài ān.
和尚道:「實不相瞞,小僧原是羽林衛軍人,名叫曾虎二,去年出征,撥在老爺部下。因見我勇力過人,留我帳前親隨,另眼看承。許我得勝之日,扶持一官。誰知七月十四,隨老爺上陣,先斬了數百餘級,賊人敗去。一時恃勇,追逐十數里,深入重地。賊人伏兵四起,圍裹在內。外面救兵又被截住,全軍戰沒。止存老爺與小僧二人,各帶重傷,只得同伏在亂屍之中,到深夜起來逃走,不想老爺已死。小僧望見傍邊有一帶土牆,隨負至牆下,推倒牆土掩埋。那時敵兵反攔在前面,不能歸營。逃到一個山灣中,遇一老僧,收留在庵。
kuī tā fú shi, diào yǎng hǎo le jīn chuāng, zhāo mù quàn huà wǒ chū jiā. wǒ yě xiǎng: sǐ lǐ táo shēng, bù rú tú gè qīng xián zì zài. yīn cǐ yī le tā, xuē fà wèi sēng. jīn nián chūn jiān, lǎo shī fù shēn gù. yǒu liǎng gè tú dì dào wǒ shì gè tǔn lái sēng, bù róng zhù zài ān zhōng. wǒ xiǎng jì yǐ chū jiā, zhēng shèn shì fēi? ràng le tā men, yào wǎng yuǎn fāng qù, xíng jiǎo jīng guò cǐ dì, jiàn zhè máo ān kōng jiān, jiù zuò gè ān shēn zhī chù, wǎng yuǎn jìn cūn fāng chāo huà dù rì. bù xiǎng gōng zǐ qīn lái, tiān qiǎn xiāng yù. lǐ chéng zǔ jiàn shuō fù qīn shī gǔ shàng cún, dào shēn bài xiè. hé shàng lián máng fú zhù, yòu wèn dào: gōng zǐ nèn bān nián jiāo lì ruò, rú hé jiā rén yě bù dài yī gè, dú zì xíng zǒu?
虧他服事,調養好了金瘡,朝暮勸化我出家。我也想:死裡逃生,不如圖個清閒自在。因此依了他,削髮為僧。今年春間,老師父身故。有兩個徒弟道我是個氽來僧,不容住在庵中。我想既已出家,爭甚是非?讓了他們,要往遠方去,行腳經過此地,見這茅庵空間,就做個安身之處,往遠近村坊抄化度日。不想公子親來,天遣相遇。」李承祖見說父親屍骨尚存,倒身拜謝。和尚連忙扶住,又問道:「公子恁般年嬌力弱,如何家人也不帶一個,獨自行走?」
lǐ chéng zǔ jiāng zhōng tú rǎn bìng, miáo quán pāo qì táo huí, kuī lǎo yù jiù jì qián hòu shì xì xì shuō chū, yòu dào: ruò xún bù jiàn fù qīn gǔ shi, yǐ pàn chù sǐ shā cháng tiān xìng de yù wú shī, shǐ wǒ fù zǐ jiē ān. hé shàng dào: cǐ jiē lǎo yé yīng líng bù mǐn, gōng zǐ xiào xíng gǎn gé, tiān shǐ qí rán. zhǐ shì gōng zǐ jié rán yī shēn, yòu méi pán chán, zěn néng gōu zhuāng zài huí qù? gōng zǐ dào: yì yù qiú běn chù guān fǔ shè fǎ, bù zhī kě kěn?
李承祖將中途染病,苗全拋棄逃回,虧老嫗救濟前後事細細說出,又道:「若尋不見父親骨殖,已拚觸死沙常天幸得遇吾師,使我父子皆安。」和尚道:「此皆老爺英靈不泯,公子孝行感格,天使其然。只是公子孑然一身,又沒盤纏,怎能勾裝載回去?」公子道:「意欲求本處官府設法,不知可肯?」
hé shàng xiào dào: gōng zǐ chà yǐ. cháng yán dào: guān qíng rú zhǐ bǎo zǒng rán jí hòu xiāng zhī, dào de sǐ hòu, yě hái wèi kě bì, hé kuàng sù wú xiāng shí? què zuò nèn bān chī xiǎng.
和尚笑道:「公子差矣。常言道:『官情如紙保』總然極厚相知,到得死後,也還未可必,何況素無相識?卻做恁般痴想。
lǐ chéng zǔ dào: rú cǐ biàn zěn me hǎo? hé shàng chén yín bàn shǎng, nǎi dào: bù dǎ jǐn.
李承祖道:「如此便怎麼好?」和尚沉吟半晌,乃道:「不打緊。
wǒ yǒu gè dào lǐ zài cǐ. míng rì jiāng hái gǔ shèng zài yī jiàn jiā huǒ zhī nèi, dài wǒ fù zhe, màn màn yí lù chāo huà zhì jīng, kě bù hǎo me? lǐ chéng zǔ dào: wú shī kěn nèn bān yòng qíng, shēng sǐ xián ēn bù qiǎn. hé shàng dào: wǒ méng lǎo yé shí bá zhī ēn, shǎo xiào quǎn mǎ zhī láo, hé zú guà chǐ.
我有個道理在此。明日將骸骨盛在一件傢伙之內,待我負着,慢慢一路抄化至京,可不好麼?」李承祖道:「吾師肯恁般用情,生死銜恩不淺。」和尚道:「我蒙老爺識拔之恩,少效犬馬之勞,何足掛齒。」
dào le cì rì, hé shàng xiàng lín jiā huà le yī zhī pò zhú lóng, liǎng tiáo suǒ zǐ, yòu jiè bǐng chú tóu, yòu mǎi le jǐ mò zhǐ qián, suǒ shàng ān mén, yǐn lǐ chéng zǔ qián qù. yuē yǒu shù lǐ zhī chéng, yě shì yī gè cūn luò, yī fā méi gè rén yān. zhí dào tǔ qiáng biān fàng xià zhú lóng, lǐ chéng zǔ jiù kū tí qǐ lái. hé shàng jiāng zhǐ qián fén huà, bài zhù yī fān, yùn qǐ chú tóu, jué kāi ní tǔ, lòu chū yī duī bái gǔ. cóng jiǎo shàng zhú jié ér shōu zhì lóng zhōng, yǎn shàng lóng gài, jiāng suǒ zǐ jǐn jǐn kǔn láo, hé shàng fù zài bèi shàng. lǐ chéng zǔ qián le chú tóu, huí zhì ān zhōng. hé shàng shōu shí yī bō bèi wō, dǎ gè bāo ér, zuò chéng yī dān, xún gēn zhú zi, tiāo chū ān mén. bǎ chú tóu hái le, yòu yǔ gè lín jiā zuò bié, yāng tā kān shǒu. èr rén lí le cǐ chù, suí lù chāo huà, pán chán jǐn shì yǒu yú. bù zé yī rì, yǐ zhì bǎo ān cūn. lǐ chéng zǔ xiǎng niàn nà lǎo yù de ēn yì, jìng lái xiè bié. shuí zhī nà lǎo yù zì cóng lǐ chéng zǔ qù hòu, rì xī guà huái, rǎn chéng bìng zhèng, yī mìng guī quán. yǒu jǐ gè qīn qī, yǔ tā bèi bàn hòu shì, sòng chū jiāo wài, shāo huà jiǔ yǐ. lǐ chéng zǔ wèn zhī lín lǐ, wàng kōng yáo bài, tòng kū yī chǎng, fāng cái shàng lù. gòng xíng le sān gè duō yuè, fāng dá jīng dū.
到了次日,和尚向鄰家化了一隻破竹籠,兩條索子,又借柄鋤頭,又買了幾陌紙錢,鎖上庵門,引李承祖前去。約有數里之程,也是一個村落,一發沒個人煙。直到土牆邊放下竹籠,李承祖就哭啼起來。和尚將紙錢焚化,拜祝一番,運起鋤頭,掘開泥土,露出一堆白骨。從腳上逐節兒收置籠中,掩上籠蓋,將索子緊緊捆牢,和尚負在背上。李承祖掮了鋤頭,回至庵中。和尚收拾衣缽被窩,打個包兒,做成一擔,尋根竹子,挑出庵門。把鋤頭還了,又與各鄰家作別,央他看守。二人離了此處,隨路抄化,盤纏儘是有餘。不則一日,已至保安村。李承祖想念那老嫗的恩義,徑來謝別。誰知那老嫗自從李承祖去後,日夕掛懷,染成病症,一命歸泉。有幾個親戚,與他備辦後事,送出郊外,燒化久矣。李承祖問知鄰里,望空遙拜,痛哭一場,方才上路。共行了三個多月,方達京都。
lí chéng shàng yǒu shí lǐ zhī yuǎn, jiàn páng biān yǒu gè jiǔ diàn, hé shàng dào: gōng zǐ qiě zài cǐ shǎo xiē. qí rù diàn zhōng, jiāng zhú lóng fàng yú zhuō shàng, duì lǐ chéng zǔ shuō dào: běn gāi sòng gōng zǐ dào fǔ, xiàng líng qián kòu gè tóu ér cái shì. zhǐ shì wǒ yuán xì jūn rén, suī zé chū jiā, zhōng yǒu rén rèn dé. tǎng bèi ná zuò táo jūn, biàn nán tuō shēn, zhǐ de yào zài cǐ gào bié, yì rì zài tú xiāng huì. lǐ chéng zǔ chuí lèi dào: wú shī yán suī yǒu lǐ, dàn chéng dà dé, dào wǒ jiā zhōng, huò kě shǎo jīng jīn zài cǐ wài, wú yǐ wèi bào, rú zhī nài hé? hé shàng dào: hé chū cǐ yán. cǐ xíng yī zé gǎn lǎo yé xī nián ēn yì, èr zé jiàn gōng zǐ qióng tú gū ruò, gù hù sòng qián lái. nà gè tān tú nǐ de cái wù. zhèng shuō jiān, jiǔ bǎo jiāng guò jiǔ yáo. hé shàng xiān niē zài zhú lóng qián jì diàn, yī lián kòu le sì wǔ gè tóu, qǐ lái yòu yǔ lǐ chéng zǔ bài bié. liǎng xià gè gè liú lèi. yǐn le shù bēi, suàn hái jiǔ qián, yòu jiāng qián gù gè shēng kǒu, yǔ lǐ chéng zǔ chéng zuò, bǎ zhú lóng jiào jiǎo fū bèi le, zì jǐ yě bèi shàng bāo guǒ, qí chū diàn mén, sǎ lèi ér bié. yǒu shī wèi zhèng: yù shōu fù gǔ zǒu fēng chén, qiān lǐ gū qióng yī bìng shēn.
離城尚有十里之遠,見旁邊有個酒店,和尚道:「公子且在此少歇。」齊入店中,將竹籠放於卓上,對李承祖說道:「本該送公子到府,向靈前叩個頭兒才是。只是我原系軍人,雖則出家,終有人認得。倘被拿作逃軍,便難脫身,只得要在此告別,異日再圖相會。」李承祖垂淚道:「吾師言雖有理,但承大德,到我家中,或可少荊今在此外,無以為報,如之奈何?」和尚道:「何出此言。此行一則感老爺昔年恩誼,二則見公子窮途孤弱,故護送前來。那個貪圖你的財物。」正說間,酒保將過酒肴。和尚先捏在竹籠前祭奠,一連叩了四五個頭,起來又與李承祖拜別。兩下各各流淚。飲了數杯,算還酒錢,又將錢雇個生口,與李承祖乘坐,把竹籠教腳夫背了,自己也背上包裹,齊出店門,灑淚而別。有詩為證:欲收父骨走風塵,千里孤窮一病身。
lǎo yù zhōu xuán sēng zuò bàn, huáng tiān bù fù xiào xīn rén.
老嫗周旋僧作伴,皇天不負孝心人。
huà fēn liǎng tóu. què shuō miáo quán zì cóng piē le lǐ chéng zǔ, gù zhe shēng kǒu gǎn dào jiā zhōng. zhǐ shuō yǐ zhì zhàn chǎng, wú chù mì xún hái gǔ, xiǎo guān rén huàn bìng shēn wáng, yīn shǎo le pán chán, bù néng dài huí, jiù mái zài bǐ. àn jiāng zhēn xìn tòu yǔ jiāo shì. nà shí yù yīng zǐ mèi yī lái sī niàn fù qīn, èr lái bèi jiāo shì rì xī dǎ mà, bù shèng kǔ chǔ, yòu wén le zhè gè xiāo xī, yù jiā bēi shāng. jiāo shì yě jiǎ yì tí kū yī fān. nà tóng pú men jiàn jiā zhǔ zhèn wáng, xiǎo guān rén yòu sǐ, yǐ xún wàng chù fēi qù, dān dān shèng dé miáo quán fū qī hé liǎng gè yǎng niáng, mén tíng lěng rú bīng tàn. jiāo shì hèn bù dé yī kǒu qì chuī dà le yà nú, xí le guān zhí, yī rán rè nào. yòu wén dé bīng kē gěi shì zhōng shàng shū, zòu qǐng yōu xù zhèn wáng jiāng shì. shèng zhǐ xià zài bīng bù chá fù. jiāo shì duō jiāng jīn yín yǔ jiāo róng, dào bù zhōng shàng xià shǐ yòng, yào móu shēng gè zhǐ huī zhī zhí. nà jiāo róng píng rì yǔ rén gàn bàn, dǎ guàn le piān shǒu, jiù shì mèi zǐ yě shuō bù de yě yào xià zhī shǒu ér.
話分兩頭。卻說苗全自從撇了李承祖,雇着生口趕到家中。只說已至戰場,無處覓尋骸骨,小官人患病身亡,因少了盤纏,不能帶回,就埋在彼。暗將真信透與焦氏。那時玉英姊妹一來思念父親,二來被焦氏日夕打罵,不勝苦楚,又聞了這個消息,愈加悲傷。焦氏也假意啼哭一番。那童僕們見家主陣亡,小官人又死,已尋旺處飛去,單單剩得苗全夫妻和兩個養娘,門庭冷如冰炭。焦氏恨不得一口氣吹大了亞奴,襲了官職,依然熱鬧。又聞得兵科給事中上疏,奏請優恤陣亡將士。聖旨下在兵部查復。焦氏多將金銀與焦榕,到部中上下使用,要謀升個指揮之職。那焦榕平日與人幹辦,打慣了偏手,就是妹子也說不得也要下只手兒。
yī rì, jiāo róng zǒu lái huí fù mèi zǐ shuō huà, jiāo shì ān pái jiǔ yáo kuǎn dài. yuán lái tā xiōng mèi dōu yǔ jiǔ wèng tóng nián, chī shā bù zuì de. cóng wǔ hòu chī qǐ zhí zhì shēn pái shí fēn, jiǔ yǐ jiāng jié, hái bù kěn zhǐ. yòu jiào miáo quán qù mǎi jiǔ. miáo quán tí gè jiǔ píng zǒu chū dà mén, gāng yù kuà xià jiē tóu, yuǎn yuǎn wàng jiàn yī qí shēng kǒu, shàng zuò yī gè xiǎo sī, què shì xiǎo zhǔ rén lǐ chéng zǔ. chī zhè jīng bù xiǎo, àn dào: yuán lái zhè yuān jiā hái zài. duō zhuǎn shēn pǎo rù lǐ biān, qiāo qiāo bào zhī jiāo shì. jiāo shì jí yǔ jiāo róng shāng yì tíng dāng, jiào miáo quán chū hòu mén qù mǎi pī shuāng. èr rén yī jiù zuò zhe yǐn jiǔ, děng hòu lǐ chéng zǔ jìn lái, bù tí.
一日,焦榕走來回復妹子說話,焦氏安排酒肴款待。元來他兄妹都與酒瓮同年,吃殺不醉的。從午後吃起直至申牌時分,酒已將竭,還不肯止。又教苗全去買酒。苗全提個酒瓶走出大門,剛欲跨下階頭,遠遠望見一騎生口,上坐一個小廝,卻是小主人李承祖。吃這驚不小,暗道:「元來這冤家還在。」掇轉身跑入裡邊,悄悄報知焦氏。焦氏即與焦榕商議停當,教苗全出後門去買砒礵。二人依舊坐着飲酒,等候李承祖進來,不題。
qiě shuō lǐ chéng zǔ dào le zì jiā mén shǒu, tiào xià shēng kǒu, gǎn jiǎo de bēi zhe zhú lóng, gēn jiāng jìn lái. zhí zhì táng zhōng, jìng qiāo qiāo bìng bù jiàn yī rén, xīn nèi shāng gǎn dào: diē diē sǐ le, jiù nòng dé zhè bān lěng luò. jiào gǎn jiǎo de bǎ zhú lóng gōng zài líng zuò shàng, dǎ fā zì qù. lǐ chéng zǔ xiàng líng qián kòu bài, zhuǎn zhe qù shí de kǔ chǔ, bù jué lèi rú quán yǒng, kū dào zài bài tái zhī shàng. jiāo shì tīng dé kū shēng, jiǎ yì jiào yā tóu chū lái guān kàn.
且說李承祖到了自家門首,跳下生口,趕腳的背着竹籠,跟將進來。直至堂中,靜悄悄並不見一人,心內傷感道:「爹爹死了,就弄得這般冷落。」教趕腳的把竹籠供在靈座上,打發自去。李承祖向靈前叩拜,轉着去時的苦楚,不覺淚如泉湧,哭倒在拜台之上。焦氏聽得哭聲,假意教丫頭出來觀看。
nà yā tóu pǎo zhì táng zhōng, jiàn shì lǐ chéng zǔ, jīng dé hún bù fù tǐ, dài diē ér bēn, bào dào: nǎi nǎi, gōng zǐ de hún líng lái jiā le. jiāo shì zhào miàn yī kǒu xián mò, dào: cuì. qīng tiān bái rì zhè yàng luàn huà. yā tóu dào: jiàn zài líng qián tí kū. nǎi nǎi ruò bù xìn, yī tóng qù kàn. jiāo róng yě jiǎ yì shuō dào: bù xìn yǒu zhè bān qí shì. yī qí zǒu chū wài biān. lǐ chéng zǔ kàn jiàn, dài zhuó yǎn lèi xiàng qián bài jiàn. jiāo róng fú zhù dào: tú lù fēng shuāng, bú yào bài le. jiāo shì zhēng xià jǐ diǎn yǎn lèi, shuō dào: miáo quán huí lái, shuō nǐ yǒu bù hǎo de xìn xī. rì yè xiǎng niàn, ào huǐ dāng chū jiào nǐ chū qù. jīn xìng wú shì, wàn qiān zhī xǐ le. zhǐ shì kě céng xún dé hái gǔ? lǐ chéng zǔ zhǐ zhe zhú lóng dào: zhè gè lǐ biān jiù shì. jiāo shì pěng zhe zhú lóng, biàn kū qǐ tiān lái.
那丫頭跑至堂中,見是李承祖,驚得魂不附體,帶跌而奔,報道:「奶奶,公子的魂靈來家了。」焦氏照面一口涎沫,道:「啐。青天白日這樣亂話。」丫頭道:「見在靈前啼哭。奶奶若不信,一同去看。」焦榕也假意說道:「不信有這般奇事。」一齊走出外邊。李承祖看見,帶着眼淚向前拜見。焦榕扶住道:「途路風霜,不要拜了。」焦氏掙下幾點眼淚,說道:「苗全回來,說你有不好的信息。日夜想念,懊悔當初教你出去。今幸無事,萬千之喜了。只是可曾尋得骸骨?」李承祖指着竹籠道:「這個裡邊就是。」焦氏捧着竹籠,便哭起天來。
yù yīng zǐ mèi, yǐ shì zhī dé lǐ chéng zǔ wú yàng, yòu jīng yòu xǐ, bēn zhì táng qián, sì gè nán nǚ, bào zuò yī tuán ér kū. kū le yī huí, yù yīng dào: miáo quán shuō nǐ yǐ sǐ, zěn dì què yòu huó le? lǐ chéng zǔ jiāng tú zhōng rǎn bìng, miáo quán bù róng zàn tíng, zhí zhì yù jiàn hé shàng sòng guī shǐ mò, yī yī dào chū. jiāo róng yuàn dào: miáo quán zhè nú cái nèn bān kě è. dài wǒ sòng tā dào guān, huó huó qiāo sǐ, yǔ xián shēng chū qì. lǐ chéng zǔ dào: ruò dé jiù jiù zhāng zhǔ, kě zhī hǎo me. jiāo shì dào: nǐ tú zhōng xīn kǔ le, qiě jìn qù chī xiē jiǔ fàn, jiāng xī shēn zi. suì dōu rù hòu biān. jiāo róng chě lǐ chéng zǔ zuò xià, yù yīng zǐ mèi, zì bì guò yī biān. jiāo shì yī miàn jiào yā tóu bǎ jiǔ qù rè, zì jǐ xué dào hòu mén shǒu, qià hǎo miáo quán yǐ zài nà lǐ děng hòu. jiāo shì jiē le yào, fēn fù tā tíng yī huí jìn lái. jiāo shì dào chú xià, jiāng yā huán shǐ kāi, bǎ yào qīng rù hú zhōng, yī yuán zǒu lái zuò xià.
玉英姊妹,已是知得李承祖無恙,又驚又喜,奔至堂前,四個男女,抱做一團而哭。哭了一回,玉英道:「苗全說你已死,怎地卻又活了?」李承祖將途中染病,苗全不容暫停,直至遇見和尚送歸始末,一一道出。焦榕怨道:「苗全這奴才恁般可惡。待我送他到官,活活敲死,與賢甥出氣。」李承祖道:「若得舅舅張主,可知好麼。」焦氏道:「你途中辛苦了,且進去吃些酒飯,將息身子。」遂都入後邊。焦榕扯李承祖坐下,玉英姊妹,自避過一邊。焦氏一面教丫頭把酒去熱,自己踅到後門首,恰好苗全已在那裡等候。焦氏接了藥,分付他停一回進來。焦氏到廚下,將丫環使開,把藥傾入壺中,依原走來坐下。
shǎo qǐng, yā tóu jiāng jiǔ xuàn tāng dé fēi gǔn, ná zhì zhuō biān. jiāo róng qǔ guò yī zhī chá ōu, mǎn zhēn yī bēi, dì yǔ chéng zǔ dào: xián shēng, jiè huā xiàn fú, quán dāng yǔ nǐ xǐ chén. chéng zǔ dào: duō xiè jiù jiù. jiē guò shǒu fàng xià, yě yào zhēn yī bēi huí jìng.
少頃,丫頭將酒鏇湯得飛滾,拿至卓邊。焦榕取過一隻茶甌,滿斟一杯,遞與承祖道:「賢甥,借花獻佛,權當與你洗塵。」承祖道:「多謝舅舅。」接過手放下,也要斟一杯回敬。
jiāo róng yòu ná qǐ, zhí tuī zhì kǒu biān dào: wǒ men yǐn dé duō le, zhè hú zhōng suǒ cún yǒu xiàn, nǐ qiě chéng rè yǐn yī bēi. lǐ chéng zǔ bù zhī hǎo dǎi, gǔ dōu dōu yǐn gè gān jìng.
焦榕又拿起,直推至口邊道:「我們飲得多了,這壺中所存有限,你且乘熱飲一杯。」李承祖不知好歹,骨都都飲個乾淨。
jiāo róng yòu zhēn guò yī bēi dào: xiǎo guān rén jiā xū yào yǐn gè shuāng bēi. yòu tuī dào kǒu biān.
焦榕又斟過一杯道:「小官人家須要飲個雙杯。」又推到口邊。
nà lǐ chéng zǔ yīn shì zūn zhǎng xiāng quàn, bù gǎn tuī tuō, yòu yǐn gàn le. jiāo róng zài bǎ hú zhēn shí, zhǐ yǒu xiǎo bàn bēi, yī fā quàn lǐ chéng zǔ yǐn le. nà jiǔ bù yǐn yě bà, cái dào fù zhōng, biàn jué nán guò, lián jiào dù tòng. jiāo shì dào: xiǎng shì lù shàng chù le chòu qì le. lǐ chéng zǔ dào: yě bù céng chù shén chòu qì. jiāo shì dào: huò zhě sān bù zhī, nà lǐ jué dé. xū yú jiān yào xìng fā zuò, yóu rú gāng qiāng zǎn cì, liè huǒ fén shāo, téng tòng nán rěn, jiào shēng: tòng sǐ wǒ yě. diē dǎo zài dì. jiāo róng jiǎ jīng dào: hǎo duān duān dì, wèi hé tòng dé nèn bān lì hài? jiāo shì dào: yí dìng shì jiǎo cháng shā le. jí jiào yā tóu fú zhì yù yīng chuáng shàng shuì xià, luàn sī luàn diē, zhǐ jiào nán guò. huāng de yù yīng zǐ mèi shǒu zú wú cuò, nà lǐ àn dé tā zhù bù xiāo bàn gè shí chén, wǔ zàng bèng liè, qī qiào liú hóng, dà jiào yī shēng, mìng guī quán fǔ. páng biān jiù kū shā le yù yīng zǐ mèi, xǐ shā le jiāo shì pó niáng, yě jiǎ kū jǐ shēng.
那李承祖因是尊長相勸,不敢推託,又飲幹了。焦榕再把壺斟時,只有小半杯,一發勸李承祖飲了。那酒不飲也罷,才到腹中,便覺難過,連叫肚痛。焦氏道:「想是路上觸了臭氣了。」李承祖道:「也不曾觸甚臭氣。」焦氏道:「或者三不知,那裡覺得。」須臾間藥性發作,猶如鋼槍攢刺,烈火焚燒,疼痛難忍,叫聲:「痛死我也。」跌倒在地。焦榕假驚道:「好端端地,為何痛得恁般利害?」焦氏道:「一定是絞腸沙了。」急教丫頭扶至玉英床上睡下,亂撕亂跌,只叫難過。慌得玉英姊妹手足無措,那裡按得他祝不消半個時辰,五臟迸裂,七竅流紅,大叫一聲,命歸泉府。旁邊就哭殺了玉英姊妹,喜殺了焦氏婆娘,也假哭幾聲。
jiāo róng dào: kàn zhè mó yàng, bì shì chù fàn le shén dào, bèi sàng shā dǎ le. rú jīn xìng xǐ yǐ dào jiā lǐ, hái hǎo. zhǐ shì zhàn le shēng nǚ wò chù, bù dāng wěn biàn. jiù jīn yè liàn guò, shěng de tā men hài pà. jiāo shì biàn qù qǔ chū xiē yín qián. nà shí miáo quán yǐ zhuǎn jìn qián mén, dǎ tàn tīng dé lǐ biān kū shēng dǐng fèi, liàng lái yǐ shì wán zhàng, jìng zǒu rù lái. jiāo shì qià hǎo kàn jiàn, bǎ yín dì yǔ miáo quán, jí máng qù mǎi xià yī jù guān mù, yòu mǎi liǎng hú jiǔ, yǔ miáo quán chī gōu yī zuì. xiān bǎ guān mù fàng zài yī mén xiāng fáng lǐ, rán hòu xuān quán luǒ bì, kuà rù fáng zhōng, jiào yù yīng zǐ mèi zǒu kāi. xiàng chuáng shàng fān nà shī shǒu, yě bù kāi mǒ qù xuè wū, yě bù huàn jiàn yī fú, shēn zhe shuāng shǒu, biàn bào qǐ lái. yī zé nà sī yǒu xiē mán lì, èr zé yòu chèn zhe jiǔ xìng, sān zé shí shù suì hái zi, yuán bù shèn zhòng, qīng qīng de tuō zài liǎng bì, zhí zhì xiāng fáng nèi shèng liàn. yù yīng zǐ mèi, suí hòu kū qì. shuí zhī miáo quán luò le yín zi, mǎi xiǎo le guān mù, shī shǒu fàng xià qù, liǎng zhī tuǐ lòu chū le wǔ liù cùn. zhǐ de jiāng tuǐ ér shù qǐ, què yòu dǐng fú le guān gài. miáo quán chě lái zhuāi qù, méi zuò lǐ huì. yù yīng zǐ mèi kàn le zhè gè guāng jǐng, yuè fā kū dé cǎn shāng. jiāo shì chén yín bàn shǎng, xīn shēng yī jì. bǎ yù yīng zǐ mèi bìng yā tóu dōu dǎ fā chū wài, yǎn shàng mén ér, jiào miáo quán jiāng shī shǒu tuō zài dì shàng, tí qǐ fǔ tóu, kǎn xià liǎng zhī xiǎo tuǐ, héng zài tóu xià, dǎo hǎo zuò gè zhěn ér. shōu shí tíng dāng, dīng shàng guān gài, kāi mén chū lái. jiāo róng zì huí jiā xiāng. yù yīng qù jiàn guān yǐ dīng hǎo, àn xiǎng dào: shì lái fàng bù xià, rú hé dǎ fā wǒ zǐ mèi chū lái le, biàn néng dīng shàng guān gài? nán dào tā men yǒu shèn fǎ shù, bǎ guān mù huà dà le, shī shǒu suō xiǎo le? hǎo shēng wěi jué bù xià.
焦榕道:「看這模樣,必是觸犯了神道,被喪煞打了。如今幸喜已到家裡,還好。只是占了甥女臥處,不當穩便。就今夜殮過,省得他們害怕。」焦氏便去取出些銀錢。那時苗全已轉進前門,打探聽得裡邊哭聲鼎沸,量來已是完帳,徑走入來。焦氏恰好看見,把銀遞與苗全,急忙去買下一具棺木,又買兩壺酒,與苗全吃勾一醉。先把棺木放在一門廂房裡,然後揎拳裸臂,跨入房中,教玉英姊妹走開。向床上翻那屍首,也不揩抹去血污,也不換件衣服,伸着雙手,便抱起來。一則那廝有些蠻力,二則又趁着酒興,三則十數歲孩子,原不甚重,輕輕的托在兩臂,直至廂房內盛殮。玉英姊妹,隨後哭泣。誰知苗全落了銀子,買小了棺木,屍首放下去,兩隻腿露出了五六寸。只得將腿兒豎起,卻又頂浮了棺蓋。苗全扯來拽去,沒做理會。玉英姊妹看了這個光景,越發哭得慘傷。焦氏沉吟半晌,心生一計。把玉英姊妹並丫頭都打發出外,掩上門兒,教苗全將屍首拖在地上,提起斧頭,砍下兩隻小腿,橫在頭下,倒好做個枕兒。收拾停當,釘上棺蓋,開門出來。焦榕自回家鄉。玉英覷見棺已釘好,暗想道:「適來放不下,如何打發我姊妹出來了,便能釘上棺蓋?難道他們有甚法術,把棺木化大了,屍首縮小了?」好生委決不下。
guò le liǎng rì, jiāo shì bèi qǐ yī qīn guān guǒ, jiāng zhàng fū hái gǔ chóng xīn liàn guò, zé rì ān zàng zǔ yíng. qià hǎo yōu xù de fù běn yǐ xià: lǐ xióng zhǐ zèng zhōng yǒng jiāng jūn, bù zhǔn shēng xí zhǐ huī. jiāo shì yòng fèi ruò gān yín liǎng, kōng zì sòng zài shuǐ lǐ. dào le ān zàng zhī rì, qīn lín qí lái xiāng sòng. lǐ chéng zǔ yě jiù mái zài fén cè. ǒu yǒu rén wèn jí, zhǐ shuō lù shàng dé le bìng zhèng, dào jiā biàn wáng. nà qīn qī dōu bú shì qiè jǐ zhī shì, nà gè qù chá tā xì dǐ. kě lián lǐ chéng zǔ shā chǎng nèi dào zhā de xìng mìng, jiā tíng zhōng fǎn duàn sòng le cán shēng. zhèng shì: fēi gù fān rú gù, yí qīn què bù qīn.
過了兩日,焦氏備起衣衾棺槨,將丈夫骸骨重新殮過,擇日安葬祖塋。恰好優恤的覆本已下:李雄止贈忠勇將軍,不准升襲指揮。焦氏用費若干銀兩,空自送在水裡。到了安葬之日,親鄰齊來相送。李承祖也就埋在墳側。偶有人問及,只說路上得了病症,到家便亡。那親戚都不是切己之事,那個去查他細底。可憐李承祖沙場內倒扎得性命,家庭中反斷送了殘生。正是:非故翻如故,宜親卻不親。
wàn bān jiē shì mìng, bàn diǎn bù yóu rén.
萬般皆是命,半點不由人。
cháng yán dào: tòng dìng sī tòng. lǐ chéng zǔ sǐ shí, yù yīng huāng zhāng huāng zhì bù xiá zhì xiáng. dào zàng hòu jiàn jiàn xiǎng chū yí huò lái. tā dào: rú hé bù qián bù hòu, qià qià lǐ dào jiā biàn sǐ, bù xìn yǒu nèn bān còu qiǎo. kuàng jiān kǒu bí zhōng yòu dōu chū xuè qiě yòu bù jiǎn gè shí chén, yě bù shōu shí gè gān jìng. guān mù xiǎo le, yě bù lìng huàn, hōng le wǒ men zhuǎn shēn, bù zhī zěn dì, hú luàn sòng rù lǐ biān. nà miáo quán tīng shuō yào sòng tā dào guān, zhì jīn bàn jù bù tí, bǐ qián fǎn jué qīn mì, xiǎn xì shì mǔ qīn zhǐ shǐ de. kàn qǐ nà bān zuò zuò, wǒ xiōng dì zhè sǐ, bì dìng yǒu xiē qī qiāo. xīn zhōng suī zé míng bái, rán yì wú kě nài hé, zhǐ suǒ fù zhī tì qì ér yǐ.
常言道:「痛定思痛。」李承祖死時,玉英慌張慌智不暇致詳。到葬後漸漸想出疑惑來。他道:「如何不前不後,恰恰里到家便死,不信有恁般湊巧。況兼口鼻中又都出血;且又不揀個時辰,也不收拾個乾淨。棺木小了,也不另換,哄了我們轉身,不知怎地,胡亂送入裡邊。那苗全聽說要送他到官,至今半句不題,比前反覺親密,顯系是母親指使的。看起那般做作,我兄弟這死,必定有些蹊蹺。」心中雖則明白,然亦無可奈何,只索付之涕泣而已。
nà jiāo shì móu shā le lǐ chéng zǔ zhī hòu, què yòu xiǎng dào: zhè xiǎo shā cái yǐ chú, nà jǐ gè xiǎo jiàn rén rì cháng suī shòu le xiē mó zhé, yě zhǐ suàn yǔ tā fú yǎng. xū shì jiào tā dà dà chī xiē kǔ chǔ, fāng bù gǎn bǎ wǒ qīng qù. zì cǐ rì zhú xún tóu tǎo nǎo, dòng zhé biàn shì yī dùn pí biān, dǎ dé tǐ wú wán fū, què yòu bù xǔ tí kū. ruò hái zé yī zé shēng, yòu chóng xīn dǎ qǐ. měi rì zhǐ gěi liǎng cān xī tāng báo zhōu, rú zuò shǎo le shēng huó, dǎ mà zì bù xiāo shuō, lián zhè xī tāng báo zhōu yě méi yǒu de chī le. shēn shàng de hǎo yī fú, jǐn dōu bō qù. jiāng yā tóu men de jiù yī jiù shang, huàn yǔ chuān zhe. là yuè tiān qì, yě zhǐ de sān sì céng dān yī, bèi shàng pī yī kuài jiù mián xù. yè jiān zhǐ yǒu yī tiáo gǎo jiàn, yī tiáo pò bèi dān zhē gài, hán lěng nán áo, rú qū chóng bān, jiǎo zuò yī tuán, kǔ chǔ bù néng jǐn shù. yù yīng zǐ mèi ái rěn bù guò, jǐ biàn yào xún sǐ lù, què yòu zhǐ wàng hái yǒu gè hǎo rì, shě bù de xìng mìng, hù xiāng quàn jiě. zhēn gè qiú shēng bù néng, qiú sǐ bù dé.
那焦氏謀殺了李承祖之後,卻又想道:「這小殺才已除,那幾個小賤人日常雖受了些磨折,也只算與他拂養。須是教他大大吃些苦楚,方不敢把我輕覷。」自此日逐尋頭討腦,動輒便是一頓皮鞭,打得體無完膚,卻又不許啼哭。若還則一則聲,又重新打起。每日止給兩餐稀湯薄粥,如做少了生活,打罵自不消說,連這稀湯薄粥也沒有得吃了。身上的好衣服,盡都剝去。將丫頭們的舊衣舊裳,換與穿着。臘月天氣,也只得三四層單衣,背上披一塊舊綿絮。夜間止有一條藁薦,一條破被單遮蓋,寒冷難熬,如蛆蟲般,攪做一團,苦楚不能盡述。玉英姊妹捱忍不過,幾遍要尋死路,卻又指望還有個好日,捨不得性命,互相勸解。真箇求生不能,求死不得。
kàn kàn guò le cán suì, yòu shì xīn nián. yù yīng yǐ shì shí èr suì le. nà nián èr yuè jiān, zhèng dé yé yàn jià, jiā jìng yé sì tǒng, xià sù zhāo biàn xuǎn pín fēi. fǔ sī zhe lìng mín jiān āi jiā chéng bào, rú yǒu yǐn nì, zuì zuò lín lǐ. nà jiāo shì de lín jiā, píng xī xiǎo dé yù yīng cái mào jiān měi, jiāng míng jù bào běn fǔ. yī zhāng shàng xuǎn de huáng zhǐ tiē zài mén shàng. nà shí jiāo shì jiù dǎ zhàng le zuò huáng qīn guó qī de niàn tóu, diào guò liǎn lái, jiāng yù yīng bǎi bān fèng chéng, tōng shēn huàn le líng luó jǐn xiù, féi gān měi wèi, yǔ tā diào yǎng. yòu jiāng yín liǎng jiào jiāo róng dào lǐ bù shǐ yòng. nà yù yīng suī jīng le xǔ duō mó zhé, dào dǐ gǔ gé yóu cún. jiāng xī shù rì, miàn róng dùn gǎi, yòu jiān chuān qǐ huá lì yī fú, biàn shì huà tú zhōng rén wù. fǔ sī xuǎn dào wú shù nǚ zǐ, tuī tā wèi dì yī, bèi wén qí sòng dào lǐ bù xuǎn zé. lǐ bù guān jiàn le yù yīng zhè gè róng yí, yǐ shì wàn fēn hǎo le. dàn zhǐ nián zài yòu xiǎo, kǒng bù ān shì yù, fā huí níng jiā. nà jiāo shì yīn yòng le xǔ duō yín zi, bù néng gōu zhōng xuǎn, xīn xià ào huǐ qì nǎo, yuán fān guò xiàng rì zuǐ liǎn, hǎo yī fú yě bō qù le, hǎo yǐn shí yě méi dé chī le, dǎ mà yě gèng jué qín le.
看看過了殘歲,又是新年。玉英已是十二歲了。那年二月間,正德爺晏駕,嘉靖爺嗣統,下速招遍選嬪妃。府司着令民間挨家呈報,如有隱匿,罪坐鄰里。那焦氏的鄰家,平昔曉得玉英才貌兼美,將名具報本府。一張上選的黃紙帖在門上。那時焦氏就打帳了做皇親國戚的念頭,掉過臉來,將玉英百般奉承,通身換了綾羅錦繡,肥甘美味,與他調養。又將銀兩教焦榕到禮部使用。那玉英雖經了許多磨折,到底骨格猶存。將息數日,面容頓改,又兼穿起華麗衣服,便似畫圖中人物。府司選到無數女子,推他為第一,備文齊送到禮部選擇。禮部官見了玉英這個容儀,已是萬分好了。但只年在幼小,恐不諳侍御,發回寧家。那焦氏因用了許多銀子,不能勾中選,心下懊悔氣惱,原翻過向日嘴臉,好衣服也剝去了,好飲食也沒得吃了,打罵也更覺勤了。
cháng yán shuō dé hǎo: zuò chī shān kōng, lì chī dì xiàn. dāng chū lǐ xióng jiā yè, yuán bù shèn dà. zì cóng zhèn wáng hòu, jiāo shì dān dān suàn jì zhè jǐ gè xiǎo ér nǚ, nà gè sī xiǎng qù yíng yùn. yī wō zi zuò shí, néng gòu jǐ shí. kuàng jiān wèi fēng yīn xuǎn fēi èr shì, yòu yòng kōng le hǎo xiē. rì jiàn rì shēn, kàn kàn nòng dé qìng jīng liǎng gè yā tóu yě mài lái wán zài dù lǐ. nà shí méi chù chū huō, zhǐ de jiāng zhù fáng biàn mài. shuí zhī miáo quán zhè sī, jiàn jiā zhōng bài luò, yà nú nián jì zhèng xiǎo, xí zhí rì zi shàng yuǎn, liào xiǎng mù qián méi shén hǎo chù. chèn jiāo shì mài dé fáng jià, yè jiān chēn rù wò fáng, tōu le yín liǎng, lǐng zhe lǎo pó, táo wǎng yuǎn fāng shòu yòng qù le. dào cì zǎo, jiāo shì fāng cái jué dé. zhè gǔ mèn qì wú chù fā xiè, yòu qiān nù dào yù yīng zǐ mèi, shuō dào: rú hé bù xǐng shuì, què bèi tā tōu le dōng xī qù? yòu dōu fèng chéng yī dùn pí biān, yī miàn jiào jiāo róng gào guān jī bǔ. guò le liǎng yuè, nà lǐ yǒu gè zōng jī? cǐ shí mǎi zhǔ yòu lái cuī cù chū fáng. wú kě nài hé, yǔ jiāo róng shāng yì, yào bǎ yù yīng chū tuō. jiāo róng dào: yù yīng zhè gè mó yàng ér, màn màn de mì gè hǎo zhǔ gù, pà dào bú shì yī dà zhù yín zi. rú jīn jí qiè lǐ xún rén, néng zhí de duō shǎo? bù ruò xiān bǎ xiǎo de hú luàn huò yī gè lái shǐ yòng. jiāo shì yī le jiāo róng, biàn bǎ táo yīng mài yǔ yī gè háo fù rén jiā wèi bì. zǐ mèi fēn bié zhī shí, nǐ wǒ bù rěn fēn shě, hǎo bù cǎn shāng. jiāo shì lìn le yī chù xiǎo fáng, zé rì qiān jū. yù yīng xiǎng qǐ zǔ fù lěi shì ān jū, yī dàn qì zhū tā rén, bù shèng shāng gǎn. zǒu chū táng qián, tái tóu kàn jiàn liáng jiān yàn zi, bǔ zhuì jiù lěi, páng biān yòu yíng yī gè xīn cháo, àn tàn dào: zhè yàn ér shì gè qín niǎo, qiū qù chūn lái, dào hái yǒu guī cháo zhī rì. wǒ lǐ yù yīng jīn rì lí le cǐ dì, fǎn méi gè zài lái zhī qī. fǔ jǐng shāng xīn, tuō wù yù yì, nǎi zuò bié yàn shī yī shǒu. shī yún: xīn cháo ní luò jiù cháo yī, chén bàn shū lián yù yǎn chí.
常言說得好:「坐吃山空,立吃地陷。」當初李雄家業,原不甚大。自從陣亡後,焦氏單單算計這幾個小兒女,那個思想去營運。一窩子坐食,能夠幾時。況兼為封蔭選妃二事,又用空了好些。日漸日深,看看弄得罄荊兩個丫頭也賣來完在肚裡。那時沒處出豁,只得將住房變賣。誰知苗全這廝,見家中敗落,亞奴年紀正小,襲職日子尚遠,料想目前沒甚好處。趁焦氏賣得房價,夜間捵入臥房,偷了銀兩,領着老婆,逃往遠方受用去了。到次早,焦氏方才覺得。這股悶氣無處發泄,又遷怒到玉英姊妹,說道:「如何不醒睡,卻被他偷了東西去?」又都奉承一頓皮鞭,一面教焦榕告官緝捕。過了兩月,那裡有個蹤跡?此時買主又來催促出房。無可奈何,與焦榕商議,要把玉英出脫。焦榕道:「玉英這個模樣兒,慢慢的覓個好主顧,怕道不是一大注銀子。如今急切里尋人,能值得多少?不若先把小的胡亂貨一個來使用。」焦氏依了焦榕,便把桃英賣與一個豪富人家為婢。姊妹分別之時,你我不忍分舍,好不慘傷。焦氏賃了一處小房,擇日遷居。玉英想起祖父累世安居,一旦棄諸他人,不勝傷感。走出堂前,抬頭看見梁間燕子,補綴舊壘,旁邊又營一個新巢,暗嘆道:「這燕兒是個禽鳥,秋去春來,倒還有歸巢之日。我李玉英今日離了此地,反沒個再來之期。」撫景傷心,托物喻意,乃作《別燕詩》一首。詩云:新巢泥落舊巢欹,塵半疏簾欲掩遲。
chóu duì ní nán zhōng yī bié, huà táng yī jiù zhǔ rén fēi.
愁對呢喃終一別,畫堂依舊主人非。
yuán lái jiāo shì yào yī bàng jiāo róng, què bān zài tā cè biān xiǎo xiàng zhōng, xiāng qù zhǐ yǒu bàn jiàn zhī yuǎn, jiān bì nǎi shì guì jiā de huā yuán. nà fáng wū zhǐ dé liǎng jiān, zhū sè bù biàn. yào tǒng shuǐ ér, zhí yào dào lín jiā qù jí. nà jiāo shì píng rì shòu yòng guàn de, zì qù bù chéng, shǎo bu dé tōng zài yù yīng yuè yīng liǎng gè shēn shàng. zǐ mèi cǐ shí yě nán gù xiū chǐ, zhǐ de chū tóu lòu miàn. yòu guò le jǐ shí, táo yīng de shēn jià jiàn jiàn yòu jiāng mō wán. yī rì bàng wǎn, jiāo shì yǐn zháo yà nú zài mén shǒu xián lì, jiàn yī gè qǐ yòng nǚ ér, zhǐ yǒu shí shù suì, zài jiē shàng qiú tǎo, shēng yīn jiào dé shí fēn cǎn shāng. yǒu gè lín jiā lǎo yù duì tā shuō dào: zhè bān shí hòu, nǎ gè kěn shě. bù shí huí qù bà. nà jiào huà nǚ ér kū dào: nǎi nǎi, nǐ nà lǐ xiǎo dé wǒ de kǔ chǔ. wǒ jiā lǎo de, xiàn dìng měi rì yào tǎo wǔ shí wén qián, ruò shǎo le yī wén, biàn dǎ gè chòu sǐ, yè fàn yě bù yǔ wǒ chī, yòu yào zài míng rì bǔ zú. rú jīn hái shǎo liù qī wén, zěn gǎn huí qù. nà lǎo yù tīng shuō dé kǔ nǎo, jiù shě le liǎng wén. páng biān de rén, jiàn lǎo yù shě le, yī shí zhù xìng, nǐ yī wén, wǒ yī wén, dēng shí dào yǒu shí shù wén. nà jiào huà nǚ ér, qiān ēn dāo xiè, zhuǎn shēn qù le. jiāo shì tīng le zhè piàn yán yǔ, nǎ zhī fǎn bō dòng le gè tān niàn, xiǎng dào: zhè gè xiǎo huā zi, yī rì dào tǎo dé xǔ duō qián. wǒ jiā yuè yīng nà jiàn rén, miàn mào yòu bù shí fēn biāo zhì, mài yǔ rén, yě zhí de yǒu xiàn, hé bù jiào tā yě zuò zhè zhuāng dào lù, dǎo shì gè yǒng yuǎn lì xī?
元來焦氏要依傍焦榕,卻搬在他側邊小巷中,相去只有半箭之遠,間壁乃是貴家的花園。那房屋止得兩間,諸色不便。要桶水兒,直要到鄰家去汲。那焦氏平日受用慣的,自去不成,少不得通在玉英、月英兩個身上。姊妹此時也難顧羞恥,只得出頭露面。又過了幾時,桃英的身價漸漸又將摸完。一日傍晚,焦氏引着亞奴在門首閒立,見一個乞用女兒,止有十數歲,在街上求討,聲音叫得十分慘傷。有個鄰家老嫗對他說道:「這般時候,哪個肯舍。不時回去罷。」那叫化女兒哭道:「奶奶,你那裡曉得我的苦楚。我家老的,限定每日要討五十文錢,若少了一文,便打個臭死,夜飯也不與我吃,又要在明日補足。如今還少六七文,怎敢回去。」那老嫗聽說得苦惱,就舍了兩文。旁邊的人,見老嫗舍了,一時助興,你一文,我一文,登時到有十數文。那叫化女兒,千恩刀謝,轉身去了。焦氏聽了這片言語,那知反撥動了個貪念,想道:「這個小化子,一日倒討得許多錢。我家月英那賤人,面貌又不十分標緻,賣與人,也值得有限,何不教他也做這樁道路,倒是個永遠利息?」
zhèng zài chén yín, qià hǎo yuè yīng dǎ shuǐ huí lái. jiāo shì dào: xiǎo jiàn rén, nǐ kě jiàn nà jiào jiē de yā tóu me? tā nián jì bǐ nǐ hái xiǎo, měi rì dào chèn wǔ shí wén qián. nǐ kě yǒu chù xún dé sān wén wǔ wén lī? yuè yīng dào: tā shì gè qǐ gài, qiān yé yé wàn nǎi nǎi jiào lái de. hái ér zěn bǐ dé tā. jiāo shì hè dào: nǐ bǐ tā yǒu shèn me chà.
正在沉吟,恰好月英打水回來。焦氏道:「小賤人,你可見那叫街的丫頭麼?他年紀比你還小,每日倒趁五十文錢。你可有處尋得三文五文哩?」月英道:「他是個乞丐,千爺爺、萬奶奶叫來的。孩兒怎比得他。」焦氏喝道:「你比他有甚麼差。
zì míng rì wèi shǐ, yě yào chū qù xún wǔ shí wén yī rì, ruò shǎo yī wén, biàn dǎ xià nǐ xià bàn jié lái. yù yīng zǐ mèi jiàn shuō yào tā qiú qǐ, jīng dé miàn miàn xiāng qù, mǎn yǎn chuí lèi, yī qí guì xià, shuō dào: mǔ qīn, wǒ jiā shì dài wèi guān, duō yǒu rén rèn dé, yě yào cún gè tǐ miàn. ruò jiào chū qù qiú qǐ, qǐ bù rǔ mǒ mén fēng, bèi rén chǐ xiào.
自明日為始,也要出去尋五十文一日,若少一文,便打下你下半截來。」玉英姊妹見說要他求乞,驚得面面相覷,滿眼垂淚,一齊跪下,說道:「母親,我家世代為官,多有人認得,也要存個體面。若教出去求乞,豈不辱抹門風,被人恥笑。」
jiāo shì dào: jiàn jīn fàn yě méi yǒu de chī le, hái yào shén me tǐ miàn, pà shén me chǐ xiào.
焦氏道:「見今飯也沒有得吃了,還要甚麼體面,怕甚麼恥笑。」
yuè yīng yòu kǔ gào dào: rèn píng mǔ qīn dǎ sǐ le, wǒ jué bù qù de. jiāo shì nù dào: nǐ zhè jiàn rén, nèn bān bù tīng jiào xùn. xiān dǎ gè yàng ér yǔ nǐ cháng cháng. jí qù xún le yī kuài mù chái, jiū guò lái, méi tóu méi nǎo luàn qiāo. yuè yīng téng tòng nán rěn, zhǐ de jiào dào: mǔ qīn ráo shù zé gè. dài wǒ míng rì qù biàn liǎo. jiāo shì fàng xià yuè yīng, xiàng yù yīng dào: bù jiào nǐ qù, shì wǒ de hǎo qíng le, fǎn lái fàng pì zǔ náo? tuō fān zài dì, yě chī yī dùn mù chái. dào cì zǎo, jí gǎn zhú yuè yīng chū mén qiú qǐ. yuè yīng wú nài, rěn chǐ yī suí. zì cǐ rì zhú yán jiē chāo huà. ruò zú le zhè wǔ shí wén, hái méi dé kāi kǒu: xiē ér qiàn quē, biàn dǎ gè bàn sǐ.
月英又苦告道:「任憑母親打死了,我決不去的。」焦氏怒道:「你這賤人,恁般不聽教訓。先打個樣兒與你嘗嘗。」即去尋了一塊木柴,揪過來,沒頭沒腦亂敲。月英疼痛難忍,只得叫道:「母親饒恕則個。待我明日去便了。」焦氏放下月英,向玉英道:「不教你去,是我的好情了,反來放屁阻撓?」拖翻在地,也吃一頓木柴。到次早,即趕逐月英出門求乞。月英無奈,忍恥依隨。自此日逐沿街抄化。若足了這五十文,還沒得開口:些兒欠缺,便打個半死。
guāng yīn rú jiàn, bù jué yù yīng nián yǐ yī shí liù suì. shí zhí sān yuè xià xún, jiāo róng wǔ shí shòu dàn, jiāo shì yǐn zháo yà nú tóng wǎng zhù shòu. yuè yīng zì xiàng jiē fāng chāo huà qù le, zhǐ liú yù yīng kān jiā. yù yīng ràng jiāo shì qù hòu, yǎn shàng mén ér, zǒu rù lǐ biān, shǒu zhōng niān zhe zhēn zhǐ, sī xiǎng dào: diē diē dāng nián shēng wǒ zǐ mèi, yóu rú zhǎng shàng zhī zhū, rè qì hé céng qīng ā yī kǒu. shuí dào yù zhe zhè gè jì mǔ, shòu wàn bān líng rǔ. xiōng dì bèi tā móu sǐ, mèi zǐ wèi nú wèi gài, yī jiā yè nòng dé wǎ jiě bīng xiāo, lún luò dào nèn yàng dì wèi, zhēn gè cǎo jiān bù rú. shàng bù zhī qù hòu, hái shì zěn dì jié guǒ? yòu xiǎng dào: zài shì liào wú hǎo chù, bù rú zǎo sǐ wèi xìng. chèn tā jīn rì bù zài jiā, hé bù xún gè zì jǐn, yě shěng le xiē dǎ mà zhī kǔ? què yòu xiǎng dào: wǒ jīn nián yǐ shí liù suì le. zài rěn nài jǐ shí, shǎo bu dé jià gè zhàng fū, huò zhě yǒu gè chū tóu rì zi, qǐ kě wǎng sòng zhè tiáo xìng mìng? bǎ nà qián hòu kǔ chǔ shì, xiǎng le yòu kū, kū le yòu xiǎng.
光陰如箭,不覺玉英年已一十六歲。時直三月下旬,焦榕五十壽誕,焦氏引着亞奴同往祝壽。月英自向街坊抄化去了,止留玉英看家。玉英讓焦氏去後,掩上門兒,走入裡邊,手中拈着針指,思想道:「爹爹當年生我姊妹,猶如掌上之珠,熱氣何曾輕呵一口。誰道遇着這個繼母,受萬般凌辱。兄弟被他謀死,妹子為奴為丐,一家業弄得瓦解冰消,淪落到恁樣地位,真箇草菅不如。尚不知去後,還是怎地結果?」又想道:「在世料無好處,不如早死為幸。趁他今日不在家,何不尋個自盡,也省了些打罵之苦?」卻又想道:「我今年已十六歲了。再忍耐幾時,少不得嫁個丈夫,或者有個出頭日子,豈可枉送這條性命?」把那前後苦楚事,想了又哭,哭了又想。
zhí kū dé gè yǒu qì wú lì, méi qíng méi xù. fàng xià zhēn zhǐ, zǒu zhì tíng zhōng, wàng jiàn jiān bì yuán nèi, hóng xī lǜ àn, yàn yǔ yīng tí, yóu sī xié niǎo, yú jiá luàn zhuì. kàn le zhè bān jǐng sè, chù mù gǎn huái. suì yín sòng chūn shī yī yán. shī yún: chái fēi jì mò suǒ cán chūn, mǎn dì yú qián bù liáo pín.
直哭得個有氣無力,沒情沒緒。放下針指,走至庭中,望見間壁園內,紅稀綠暗,燕語鶯啼,遊絲斜裊,榆莢亂墜。看了這般景色,觸目感懷。遂吟《送春詩》一言。詩云:柴扉寂寞鎖殘春,滿地榆錢不療貧。
yún bìn yī shang bàn ní tǔ, yě huā hé shì dú liáo rén.
雲鬢衣裳半泥土,野花何事獨撩人。
yù yīng yín bà, yòu xiǎng dào: zì diē diē wáng hòu, zhōng rì bèi jì mǔ mó nán, jiāng nà yín yǒng zhī qíng, jiǔ yǐ fù zhī liú shuǐ. zì yí jū shí, zuò le bié yàn shī, shū hū yòu jīng nián xǔ. shí guāng xùn sù rú cǐ. jiē tàn le yī huí, yòu kǒng wù le nǚ gōng, jí zǒu rù lái zǎn gǎn, jiàn zhuō shàng yǒu gè tiē ér, biàn shì jiāo róng qǐng mèi zǐ chī shòu jiǔ de.
玉英吟罷,又想道:「自爹爹亡後,終日被繼母磨難,將那吟詠之情,久已付之流水。自移居時,作了《別燕詩》,倏忽又經年許。時光迅速如此。」嗟嘆了一回,又恐誤了女工,急走入來趲趕,見卓上有個帖兒,便是焦榕請妹子吃壽酒的。
yù yīng zài hòu biān cái xià liǎng zhé, xún chū bǐ yàn, jiāng liǎng shǒu shī lù chū, xì xì zhǎn wán, yòu tàn kǒu qì dào: gǔ lái duō shǎo cōng míng nǚ zǐ, huò gòng zǐ mèi gēng chóu, huò shì fū qī chàng hè, chéng qiān qiū jiā huà. piān wǒ lǐ yù yīng nèn bān mìng bǎo mái méi zhì cǐ, qǐ bù kě xī kě bēi. yòu shāng gǎn duō shí, yù jué wú liáo. jiāng nà zhǐ zuǒ zhé yòu zhé, suí shǒu zhé chéng gè fāng shèng ér, cáng yú zhěn biān, què wàng shōu le bǐ yàn, máng máng de zǎn wán zhēn zhǐ.
玉英在後邊裁下兩折,尋出筆硯,將兩首詩錄出,細細展玩,又嘆口氣道:「古來多少聰明女子,或共姊妹賡酬,或是夫妻唱和,成千秋佳話。偏我李玉英恁般命保埋沒至此,豈不可惜可悲。」又傷感多時,愈覺無聊。將那紙左折右折,隨手摺成個方勝兒,藏於枕邊,卻忘收了筆硯,忙忙的趲完針指。
tiān sè bàng wǎn, gāng shì yuè yīng dào jiā. jiāo shì jiē jiǎo yě zhì, jiàn tā lèi hén wèi gān, biàn dào: nà gè nán wèi le nǐ, yòu zài jiā zuò yāo shì? yù yīng bù gǎn huí dá, jiāng zuò xià nǚ gōng yǔ tā diǎn kàn. yuè yīng yě bǎ qián jiāo guò, shōu shí xiē zhōu tāng chī le. yòu zuò bàn yè shēng huó, fāng cái shuì wò.
天色傍晚,剛是月英到家。焦氏接腳也至,見他淚痕未乾,便道:「那個難為了你,又在家做妖勢?」玉英不敢回答,將做下女工與他點看。月英也把錢交過,收拾些粥湯吃了。又做半夜生活,方才睡臥。
dào le míng rì, jiāo shì jiàn zhuō shàng bǎi zhe bǐ yàn, jiǎn qǐ nà tiē ér, hòu biān yǐ qù le jǐ zhé, yí huò yù yīng xiě tā de bù hǎo chù, tóng dào: nǐ zuó rì xiě de shì hé shì? kuài bǎ lái wǒ kàn. yù yīng dào: ǒu rán xiě shǒu shī ér, méi shén bié shì. jiāo shì rǎng dào: kě shì xiě qíng shū yuē hàn zi, huài wǒ de tiē ér? yù yīng bèi zhè liǎng jù huà, xiū dé chè ěr gēn tōng hóng. jiāo shì jiàn tā liǎn zhǎng hóng le, zhī dào zhēn yǒu sī qíng gōu dāng, bī tā ná chū zhè zhǐ lái. yòu jiàn zhé zhe fāng shèng, yī fā dào shì zhēn le, xún gēn bàng zi, zhǐ zhe yù yīng dào: nǐ zhè jiàn rén nèn bān dà dǎn. wǒ gāng bù zài jiā, biàn xiě qíng shū yuē hàn zi. kuài xiē shí shuō shì nà gè? yǒu qíng jǐ shí le? yù yīng kū dào: nà lǐ shuō qǐ. què jiāng wú yǐng chǒu shì lái āng zāng. kě bù qū shā le rén. jiāo shì nù dào: zāng zhèng xiàn zài, hái yào kǒu yìng. tí qǐ bàng zi, méi tóu méi nǎo luàn dǎ, dǎ dé yù yīng wú chù duǒ shǎn, zhēng tuō le wǎng mén shǒu biàn pǎo. jiāo shì dào: xiǎng shì yào qù jiào hàn zi, xiāng bāng dǎ wǒ me? suí hòu lái gǎn. bù xiǎng bàn shàng yī jiāo, zhèng kē zài yī kuài zhuān shàng, kē suì le tóu nǎo, xiān xuè mǎn miàn, rǎng dào: dǎ dé wǒ hǎo. zhǐ jiào nǐ bú yào huāng. yuè yīng shàng qián fú qǐ, yòu yào gǎn lái, dào kuī yà nú jǐn jǐn chě zhù dào: niáng, ráo le jiě jie bà. nà pó niáng kǒng dài diē le ér zi, zhǐ de lì zhù jiǎo, bǎi bān rǔ mà. yù yīng shǎn zài mén páng tí kū.
到了明日,焦氏見卓上擺着筆硯,檢起那帖兒,後邊已去了幾折,疑惑玉英寫他的不好處,同道:「你昨日寫的是何事?快把來我看。」玉英道:「偶然寫首詩兒,沒甚別事。」焦氏嚷道:「可是寫情書約漢子,壞我的帖兒?」玉英被這兩句話,羞得徹耳根通紅。焦氏見他臉漲紅了,只道真有私情勾當,逼他拿出這紙來。又見折着方勝,一發道是真了,尋根棒子,指着玉英道:「你這賤人恁般大膽。我剛不在家,便寫情書約漢子。快些實說是那個?有情幾時了?」玉英哭道:「那裡說起。卻將無影醜事來骯髒。可不屈殺了人。」焦氏怒道:「贓證現在,還要口硬。」提起棒子,沒頭沒腦亂打,打得玉英無處躲閃,掙脫了往門首便跑。焦氏道:「想是要去叫漢子,相幫打我麼?」隨後來趕。不想絆上一交,正磕在一塊磚上,磕碎了頭腦,鮮血滿面,嚷道:「打得我好。只教你不要慌。」月英上前扶起,又要趕來,到虧亞奴緊緊扯住道:「娘,饒了姐姐罷。」那婆娘恐帶跌了兒子,只得立住腳,百般辱罵。玉英閃在門旁啼哭。
nà lín jiā měi rì tīng dé jiāo shì líng nüè zhè liǎng gè nǚ ér, jīn rì yòu tīng dé dǎ dé lì hài, dōu zài mén shǒu yì lùn. qià hǎo jiāo róng zhuàng lái, tuī mén jìn qù. nà pó niáng yī jiàn jiāo róng, biàn rǎng dào: lái dé hǎo. yù yīng zhè jiàn rén tōu le hàn zi, fǎn bǎ wǒ dǎ dé rú cǐ mó yàng. jiāo róng kàn jiàn tā mǎn miàn shì xuè, xìn yǐ wèi shí, bù wèn qíng yóu, qiǎng guò jiāo shì shǒu zhōng bàng zi, gǎn jìn qián, jiāng yù yīng jiū guò lái biàn dǎ. nà lín jiā bào bù píng, qí zǒu lái shuō dào: yī gè shí wǔ liù suì nǚ zǐ jiā, cái dǎ dé yī dùn dà bàng, bù zhǐ wàng nǐ lái quàn jiě, fǎn yòu qù dǎ tā. jiù shì zuò mǔ jiù de, yě méi yǒu dǎ shēng nǚ zhī lǐ. jiāo róng zì jué fá qù, piē xià bàng zi, jìng zì qù le. nà lín jiā yòu shuō dào: yě bù jiàn zhè děng rén jiā, wú yī rì bù dǎ mà zhè liǎng gè nǚ ér. rú jīn yī fā lián mǔ jiù dōu lái zhù xìng le. kàn qǐ lái, zhè liǎng gè nǚ zǐ yě nán cún huó. yòu yī gè dào: ruò sǐ le, wǒ men jiù jù gè gōng chéng, bù pà nà xìng jiāo zhuó bù cháng mìng. jiāo shì yī jù jù tīng jiàn, lín jiā fā zuò, zhǐ de zhù kǒu, hē yuè yīng tuī shàng dà mén, zì qù kāi mǒ xuè wū, yī jiù dǎ fā yuè yīng chū qù qiú qǐ.
那鄰家每日聽得焦氏凌虐這兩個女兒,今日又聽得打得利害,都在門首議論。恰好焦榕撞來,推門進去。那婆娘一見焦榕,便嚷道:「來得好。玉英這賤人偷了漢子,反把我打得如此模樣。」焦榕看見他滿面是血,信以為實,不問情由,搶過焦氏手中棒子,趕近前,將玉英揪過來便打。那鄰家抱不平,齊走來說道:「一個十五六歲女子家,才打得一頓大棒,不指望你來勸解,反又去打他。就是做母舅的,也沒有打甥女之理。」焦榕自覺乏趣,撇下棒子,徑自去了。那鄰家又說道:「也不見這等人家,無一日不打罵這兩個女兒。如今一發連母舅都來助興了。看起來,這兩個女子也難存活。」又一個道:「若死了,我們就具個公呈,不怕那姓焦灼不償命。」焦氏一句句聽見,鄰家發作,只得住口,喝月英推上大門,自去揩抹血污,依舊打發月英出去求乞。
yù yīng kū le yī huí, rěn zhe téng tòng, yuán rù lǐ biān qù zuò zhēn zhǐ. nà jiāo shì hèn shēng bù jué. dào le wǎn jiān, tūn shēng yǐn qì, xiǎng dào: rén shēng bǎi suì, zǒng zhǐ yī sǐ, hé kǔ shòu nèn bān chǐ rǔ dǎ mà. děng zhì jiāo shì shú shuì, qiāo qiāo chōu shēn qǐ lái, chě xià jiǎo dài, xuán liáng gāo guà. yě shì mìng bù gāi jué. zhè dào kuī le wǎn mǔ bù qù liào lǐ tā shēn shàng, mò shuō yī shān lán lǚ, zhǐ zhè jiǎo dài bù zhī chán guò le jǐ gè nián tóu, bù lǚ suī lián, méi yǒu jīn gǔ. yī yòng lì, jiù duàn le. gāng gāng shàng diào, pū tōng de diē xià dì lái. jīng jué yuè yīng, shēn biān bù jiàn le ā jiě, qíng zhī bì zǒu zhè tiáo sǐ lù, jiào shēng: bù hǎo le. jí tiào qǐ shēn, jiù xǐng zhuǎn lái. wū zì wū wū ér kū. nà jiāo shì yě bù qǐ shēn, fǎn mà dào: zhè jiàn rén. nǐ bǎ sǐ lái zhà wǒ me? qiě dào míng rì yǔ nǐ lǐ huì.
玉英哭了一回,忍着疼痛,原入裡邊去做針指。那焦氏恨聲不絕。到了晚間,吞聲飲泣,想道:「人生百歲,總只一死,何苦受恁般恥辱打罵。」等至焦氏熟睡,悄悄抽身起來,扯下腳帶,懸樑高掛。也是命不該絕。這到虧了晚母不去料理他身上,莫說衣衫襤褸,只這腳帶不知纏過了幾個年頭,布縷雖連,沒有筋骨。一用力,就斷了。剛剛上吊,撲通的跌下地來。驚覺月英,身邊不見了阿姐,情知必走這條死路,叫聲:「不好了。」急跳起身,救醒轉來。兀自嗚嗚而哭。那焦氏也不起身,反罵道:「這賤人。你把死來詐我麼?且到明日與你理會。」
zhì cì zǎo, fēn fù yuè yīng zài jiā kān shǒu, jiào yà nú yǐn zháo dào jiāo róng jiā lǐ, jiāng zuó rì lín jiā shuō huà, bìng yè lái yù yīng shàng diào shì shuō yǔ. yòu dào: tǎng rán sǐ le, fǎn lái lián lèi zhe nǐ. bù rú xiān sòng dào guān, chú le zhè huò gēn bà. jiāo róng dào: yào bǎi bù tā yě bù nán. nà jǐn yī wèi táng shàng, xī nián céng tì tā dǎ gàn, yǔ wǒ jí shì xiāng qì. nǐ jiā yòu shì wèi jí, jìng sòng tā dào zhè gè yá mén, shuí gè gǎn lái fàng pì.
至次早,分付月英在家看守,教亞奴引着到焦榕家裡,將昨日鄰家說話,並夜來玉英上吊事說與。又道:「倘然死了,反來連累着你。不如先送到官,除了這禍根罷。」焦榕道:「要擺布他也不難。那錦衣衛堂上,昔年曾替他打幹,與我極是相契。你家又是衛籍,竟送他到這個衙門,誰個敢來放屁。」
jiāo shì dà xǐ, biàn jiào jiāo róng yāng rén xiě xià zhuàng cí, shuō yù yīng jiān yín wǔ nì, jiāng nà liǎng shǒu shī zuò gè zhí zhèng, yī qí zhì jǐn yī wèi yá mén qián. jiāo róng yǔ yá mén zhōng rén, dōu shì sī shú de, xiān yāng jìn qù dào zhī qí yì.
焦氏大喜,便教焦榕央人寫下狀詞,說玉英姦淫忤逆,將那兩首詩做個執證,一齊至錦衣衛衙門前。焦榕與衙門中人,都是廝熟的,先央進去道知其意。
shǎo qǐng shēng táng, zhǔn le jiāo shì zhuàng cí, chà sì gè xiào wèi qián qù, jū ná yù yīng dào lái. nà wèn guān tīng le yī miàn zhī cí, bù lùn qū zhí, biàn dòng xíng jù. yù yīng zài sān zhé biàn, nà lǐ kěn tīng. kě lián shòu xíng bù guò, zhǐ de qū zhāo, nǐ chéng guǎ zuì, fā xià yù zhōng. liǎng gè jìn zǐ fú chū yá mén, zhèng yù yuè yīng mèi zǐ. yuán lái yuè yīng jiàn xiào wèi ná qù ā jiě, xià dé hún fēi pò sàn, jí máng suǒ shàng mén ér, suí hòu gēn lái dǎ tàn.
少頃升堂,准了焦氏狀詞,差四個校尉前去,拘拿玉英到來。那問官聽了一面之詞,不論曲直,便動刑具。玉英再三折辯,那裡肯聽。可憐受刑不過,只得屈招,擬成剮罪,發下獄中。兩個禁子扶出衙門,正遇月英妹子。元來月英見校尉拿去阿姐,嚇得魂飛魄散,急忙鎖上門兒,隨後跟來打探。
wàng jiàn jìn zǐ fú xié chū lái, biàn zuān xiàng qián bào zhù, fàng shēng dà kū, páng biān zhuǎn guò jiāo shì, yī bǎ chě kāi dào: nǐ zhè xiǎo jiàn rén, jiā lǐ yě bù gù le, lái cǐ zuò shén.
望見禁子扶挾出來,便鑽向前抱住,放聲大哭,旁邊轉過焦氏,一把扯開道:「你這小賤人,家裡也不顧了,來此做甚。」
yuè yīng jiàn le jiāo shì, yóu rú lǎo shǔ jiàn māo, dǎn sàng xīn jīng, bù gǎn bù gēn zhe tā zǒu.
月英見了焦氏,猶如老鼠見貓,膽喪心驚,不敢不跟着他走。
dào jiā yòu dǎ gōu bàn sǐ, hèn dào: nǐ xià cì ruò yòu sī dì qù kàn le zhè jiàn rén, chá fǎng zhe shí, jiān dǎi yě sòng nǐ dào zhè suǒ zài qù. yuè yīng kǒu suī dá yīng, zhōng shì tóng bāo qíng fèn, gē shě bù xià. guò le liǎng sān rì, duō qiú qǐ dé jǐ shí wén qián, qiāo dì xué dào jiān mén kǒu, lái tàn wàng bù tí.
到家又打勾半死,恨道:「你下次若又私地去看了這賤人,查訪着實,奸歹也送你到這所在去。」月英口雖答應,終是同胞情分,割捨不下。過了兩三日,多求乞得幾十文錢,悄地踅到監門口,來探望不題。
zài shuō yù yīng xià dào yù zhōng, nà jìn zǐ tóu jiàn tā shēng de biāo zhì, huái gè bù liáng zhī niàn, jiǎ cí bēi, zhào gù tā, zhù zài yī gè hǎo fáng tóu, yòu jiāng xiē yǐn shí diào yǎng.
再說玉英下到獄中,那禁子頭見他生得標緻,懷個不良之念,假慈悲,照顧他,住在一個好房頭,又將些飲食調養。
yù yīng rèn zuò hǎo rén, gǎn jī bù jīng dīng zhǔ tā: yǒu gè mèi zǐ yuè yīng, dìng rán lái kàn, qiān wàn fàng tā jìn lái, xiāng jiàn yī miàn. nà jìn zǐ jǐn jǐn jì zài xīn shàng. zhì dì sì rì wǔ hòu, yuè yīng dào jiān mén kǒu dào chū xìng míng, nà jìn zǐ liú shuǐ kāi mén yǐn jiàn yù yīng. liǎng xià bēi hào, zì bù bì shuō. jiàn zhì tiān wǎn, zhǐ de fēn bié. zì cǐ yuè yīng bù shí jìn jiān kàn qù. bù zài huà xià.
玉英認做好人,感激不荊叮囑他:「有個妹子月英,定然來看,千萬放他進來,相見一面。」那禁子緊緊記在心上。至第四日午後,月英到監門口道出姓名,那禁子流水開門引見玉英。兩下悲號,自不必說。漸至天晚,只得分別。自此月英不時進監看覷。不在話下。
qiě shuō nà jìn zǐ tān ài yù yīng róng mào, mián sī mèng xiǎng, yào qù jiān tā. yī lái ěr mù zhòng duō, wú chù xià shǒu èr zé kǒng yù yīng bù cóng, hǎn jiào qǐ lái, huài le hǎo shì. tí kōng jiù zǒu qù shuō zhǎng wèn duǎn, bǎ jǐ jù fēng huà liāo bō. yù yīng shì cōng míng nǚ zǐ, jiàn huà ér shuō dé qī qiāo, yǐ míng bái shì gè bù liáng zhī rén, liú xīn dī fáng, biàn bù shí fēn zhāo jià. yī rì, zhèng zài kǎn shàng mèn zuò, hū jiàn nà jìn zǐ qīng shǒu qīng jiǎo zǒu lái, dī shēng yǎ qì, xiào xī xī de shuō dào: xiǎo niáng zǐ kě xiǎo dé wǒ yī xiàng zhào gù nǐ de yì sī me? yù yīng zhī qí lái yì, jí lì qǐ shēn dào: nú jiā bù xiǎo dé shì shèn yì sī. nà jìn zǐ yòu xiào dào: xiǎo niáng zǐ shì gè líng lì rén, nán dào bù xiǎo dé?
且說那禁子貪愛玉英容貌,眠思夢想,要去奸他。一來耳目眾多,無處下手;二則恐玉英不從,喊叫起來,壞了好事。提空就走去說長問短,把幾句風話撩撥。玉英是聰明女子,見話兒說得蹊蹺,已明白是個不良之人,留心提防,便不十分招架。一日,正在檻上悶坐,忽見那禁子輕手輕腳走來,低聲啞氣,笑嘻嘻的說道:「小娘子可曉得我一向照顧你的意思麼?」玉英知其來意,即立起身道:「奴家不曉得是甚意思。」那禁子又笑道:「小娘子是個伶俐人,難道不曉得?」
biàn xiàng qián lǒu bào. yù yīng zhe le jí, luàn hǎn shā rén. nà jìn zǐ jiàn bú shì huà tóu, jí máng zhuǎn shēn, kǒu nèi shuō dào: nǐ bù cóng wǒ me? jīn wǎn jiù yǔ nǐ gè là shǒu. yù yīng tīng le zhè huà, chuí xiōng diē jiǎo de hào kū, jīng dé jiān zhōng rén jù lái guān kàn. yù yīng jiāng nà jìn zǐ diào xì qíng yóu, gào sù zhòng rén. nèi zhōng yǒu jǐ gè bào bù píng de, jiào guò nà jìn zǐ shuō dào: nǐ qiáng jiān fàn fù, yě yǒu lǎo dà de zuì míng. jīn hòu yī jiù zhào gù tā, wàn shì gān xiū tǎng yǒu xiē ér chà cuò, wǒ zhòng rén lián míng chū shǒu, dàn píng nǐ qù jì jiào. nà jìn zǐ qíng kuī lǐ xū, mǎn kǒu yīng chéng, péi gào bú shì: xià cì zài bù gǎn qù rě tā. zhèng shì: yáng ròu mán tóu méi dé chī, kōng jiào rě dé yī shēn yáng.
便向前摟抱。玉英着了急,亂喊「殺人。」那禁子見不是話頭,急忙轉身,口內說道:「你不從我麼?今晚就與你個辣手。」玉英聽了這話,捶胸跌腳的號哭,驚得監中人俱來觀看。玉英將那禁子調戲情由,告訴眾人。內中有幾個抱不平的,叫過那禁子說道:「你強姦犯婦,也有老大的罪名。今後依舊照顧他,萬事干休;倘有些兒差錯,我眾人連名出首,但憑你去計較。」那禁子情虧理虛,滿口應承,陪告不是:「下次再不敢去惹他。」正是:羊肉饅頭沒得吃,空教惹得一身羏。
yù yīng zài yù bù jiàn yòu jīng liǎng yuè yǒu yú, yǐ shì liù yuè chū xún. yuán lái měi suì xià jiān, zài cháo tíng lì yǒu kuān xù zhī diǎn, chà tài jiān shěn lù gè yá mén wèi jīng fā luò zhī shì. fán shì wǎng rén yuān, xǔ zhū rén chén zòu. bǐ jí liù yuè chū xún, yù yīng wén dé zhè gè xiāo xī, xiǎng qǐ yī jiā gǔ ròu, jù bèi jiāo shì xiàn hài, cǐ fān ruò bù shēn yuān, zài wú zhāo xuě zhī rì yǐ. suì cǎo qǐ biàn yuān zòu zhāng, jiāng hé jiā shòu yuān shǐ mò, xì xì xiáng shù. jiào yuè yīng jī zòu, qí lüè yún: chén wén xiān zhèng yǒu yún: wǔ xíng bù xiào wèi xiān, sì dé yǐ wú yì wèi chǐ. gù dòu shì tóu yá, yún huá zhuì jǐng. shì jiē bì mìng yú gāng cháng, liú fāng yú hòu shì yě. chén fù jǐn yī wèi qiān hù lǐ xióng, xiān qǔ chén mǔ, shēng chén zǐ mèi sān rén, jí dì lǐ chéng zǔ. bù xìng sàng mǔ zhī rì, chén děng jù zài hái tí. fù měi jiàn lián, réng qǔ jì mǔ jiāo shì fǔ yǎng. chén fù yú zhèng dé shí sì nián qī yuè shí sì rì zhēng shǎn xī fǎn zéi zhèn wáng. tiān huò chén jiā, liú yí rì shén. chén nián shí liù, wèi huò jié lí. zǐ mèi líng dīng, jié wú yī hé. biāo méi yǐ guò, hóng yè wú píng. cháng yǒu sòng chūn shī yī jué yún yún, yòu yǒu bié yàn shī yī jué yún yún. shì jiē yǒu gǎn ér yán, qíng fēi děi yǐ. nài mǔ shì bù chá chén zhōng, yí wèi wài yù, bī jiù jiāo róng, ná sòng jǐn yī wèi, wū chén jiān yín bù xiào děng qíng. wèn guān mèi chén shì lǐ, zuò chén jí xíng. chén nǚ liú nán biàn, fǔ shǒu tīng cóng. gài bù gǎn nì jì mǔ zhī qíng, yǐ zhòng bù xiào zhī zuì yě. ěr méng shèng ēn rè shěn, fán shì wǎng rén yuān, xǔ zhū rén chén zòu. qīn cǐ qīn zūn. gù bù dé bù shēng lè shēng zhī xīn, yǐ jì chāo tuō. chén fù běn wǔ rén, pō zhī diǎn jí. chén suī qiè fù, xìng lǐng yí jiào. chén jì mǔ nián èr shí, yǒu dì yà nú, shēng fāng zhōu suì. mǔ tú qīn ér yīn xí, gù dāng fù fāng sǐ zhī shí, jì lìng chén dì lǐ chéng zǔ shí suì hái ér, qīn wǎng zhàn chǎng, xún fù yí gǔ, xiàn zhī sǐ dì, yǐ tú jǐ sī.
玉英在獄不見又經兩月有餘,已是六月初旬。元來每歲夏間,在朝廷例有寬恤之典,差太監審錄各衙門未經發落之事。凡事枉人冤,許諸人陳奏。比及六月初旬,玉英聞得這個消息,想起一家骨肉,俱被焦氏陷害,此番若不伸冤,再無昭雪之日矣。遂草起辨冤奏章,將合家受冤始末,細細詳述。教月英齎奏,其略云:臣聞先正有云:五刑不孝為先,四德以無義為恥。故竇氏投崖,雲華墜井。是皆畢命於綱常,流芳於後世也。臣父錦衣衛千戶李雄,先娶臣母,生臣姊妹三人,及弟李承祖。不幸喪母之日,臣等俱在孩提。父每見憐,仍娶繼母焦氏撫養。臣父於正德十四年七月十四日征陝西反賊陣亡。天禍臣家,流移日甚。臣年十六,未獲結縭。姊妹伶仃,孑無依荷。標梅已過,紅葉無憑。嘗有《送春詩》一絕云云,又有《別燕詩》一絕云云。是皆有感而言,情非得已。奈母氏不察臣衷,疑為外遇,逼舅焦榕,拿送錦衣衛,誣臣姦淫不孝等情。問官昧臣事理,坐臣極刑。臣女流難辨,俯首聽從。蓋不敢逆繼母之情,以重不孝之罪也。邇蒙聖恩熱審,凡事枉人冤,許諸人陳奏。欽此欽遵。故不得不生樂生之心,以冀超脫。臣父本武人,頗知典籍。臣雖妾婦,幸領遺教。臣繼母年二十,有弟亞奴,生方周歲。母圖親兒蔭襲,故當父方死之時,計令臣弟李承祖十歲孩兒,親往戰場,尋父遺骨,陷之死地,以圖己私。
xìng lài tiān yòu fù líng, bào gǔ yǐ guī. qián jì bù chéng, réng jiāng chén dì dú yào shēn sǐ, zhī jiě qì mái. yòu jiāng chén mèi lǐ táo yīng mài wèi rén bì, lǐ yuè yīng píng qù yī shí, yán jiē chāo huà. jīn jiāng chén wū xiàn qián qíng. chén shè yǒu bù cái, sì lín hé bù jiū jǔ? yòu bù céng jīng huò mǒu rén, zhǐ píng shù jù zhī shī, xún fēng zhuō yǐng, yǐ xiàn chén zuì. chén zhī sǐ, gù dāng yǐ. shí suì zhī dì, yǒu hé zuì hū? shù suì zhī mèi, yǒu hé gū hū? chén mǔ zhī guò, chén bù gǎn yán. kǎi fēng yǒu shī, chén dāng zì zé. chén sǐ bù zú xī, kǒng tiān xià hòu shì zhī wèi jì mǔ zhě, dé yǐ sì qí jiān dù ér wú jì yě. fú wàng bì xià fǔ chá chén xīn, jiāng chén suǒ zòu fù zhū yǒu sī. xiān jiāng chén sù zhǎn, yǐ kuài mǔ shì zhī xīn. cì jiāng chén shī wěi kān, yǒu wú shì qíng.
幸賴天佑父靈,抱骨以歸。前計不成,仍將臣弟毒藥身死,支解棄埋。又將臣妹李桃英賣為人婢,李月英屏去衣食,沿街抄化。今將臣誣陷前情。臣設有不才,四鄰何不糾舉?又不曾經獲某人,只憑數句之詩,尋風捉影,以陷臣罪。臣之死,固當矣。十歲之弟,有何罪乎?數歲之妹,有何辜乎?臣母之過,臣不敢言。《凱風》有詩,臣當自責。臣死不足惜,恐天下後世之為繼母者,得以肆其奸妒而無忌也。伏望陛下俯察臣心,將臣所奏付諸有司。先將臣速斬,以快母氏之心。次將臣詩委勘,有無事情。
tuī xiáng chén mǔ zhī xīn, jǐn zài bù yán zhī biǎo. zé chén zhī shēng píng huò xuě, ér chén fù zhī líng yì yǒu gǎn yú dì xià yǐ.
推詳臣母之心,盡在不言之表。則臣之生平獲雪,而臣父之靈亦有感於地下矣。
zhè yī piān zhāng shū zòu shàng, tiān zǐ zhòng tóng qīn zhào, lián qí yuān yì, dǎo xià shèng zhǐ, zhe sān fǎ sī yán jiā jū shěn. sān fǎ sī guān bù gǎn dài màn, huì tóng jū dào yī gān rén fàn, lián táo yīng yě huàn zhì dāng táng, zhú yī xì wèn. jiāo shì jiāo róng chū shí dǐ lài, dòng qǐ xíng fǎ, fāng cái tǔ lù zhēn qíng, yǔ yù yīng suǒ zòu wú yì. kān dé jiāo shì pàn fū shā zi, nì lǐ luàn lún, yǔ wú gù shā zi sūn qīng lǜ bù tóng, yí jiā zhòng xíng, yǐ wèi jì mǔ zhī jiè. jiāo róng tōng tóng móu mìng, yì yīng dǐ cháng. yù yīng yuè yīng yà nú fā luò níng jiā.
這一篇章疏奏上,天子重瞳親照,憐其冤抑,倒下聖旨,着三法司嚴加鞠審。三法司官不敢怠慢,會同拘到一干人犯,連桃英也喚至當堂,逐一細問。焦氏、焦榕初時抵賴,動起刑法,方才吐露真情,與玉英所奏無異。勘得焦氏叛夫殺子,逆理亂倫,與無故殺子孫輕律不同,宜加重刑,以為繼母之戒。焦榕通同謀命,亦應抵償。玉英、月英、亞奴發落寧家。
yòu lìng biàn mài jiāo róng jiā chǎn, shú huí táo yīng. fù běn zòu wén, qǐng zhǐ. shèng tiān zǐ nù qí xiōng è, lián yà nú jù chì jí rì chù zhǎn. yù yīng yòu shàng shū kěn yán: yà nú shàng zài qiǎng bǎo, wú suǒ zhī shí. qiě xì lǐ shì yī xiàn bù jué zhī sì, qǐ cì jīn yòu. tiān zǐ zhǔn qí suǒ zòu, zhào xià xíng bù, zhǐ jiāng jiāo róng jiāo shì èr rén bǎng fù fǎ chǎng, jí rì shuāng shuāng shòu xíng. yà nú zhōng shēn bù xǔ xí zhí. lìng zé dí zhī cì fáng chéng yīn, yǐ jì lǐ xióng zhī sì. yù yīng yuè yīng táo yīng jù zé shì rén pèi jià. zhì jīn liè nǚ chuán zhōng zài yǒu lǐ yù yīng biàn yuān zòu běn, yòu wèi zàn yún: lǐ shì yù yīng, fù sǐ jiā qīng. sòng chūn bié yàn, mǔ yí wài qíng. zhì zhī zhòng yù, xiǎn luó fēi xíng. chén qíng yī shū, yuān zhì shǐ míng.
又令變賣焦榕家產,贖回桃英。覆本奏聞,請旨。聖天子怒其兇惡,連亞奴俱敕即日處斬。玉英又上疏懇言:「亞奴尚在襁褓,無所知識。且系李氏一線不絕之嗣,乞賜矜宥。」天子准其所奏,詔下刑部,止將焦榕、焦氏二人綁付法場,即日雙雙受刑。亞奴終身不許襲職。另擇嫡枝次房承蔭,以繼李雄之嗣。玉英、月英、桃英俱擇士人配嫁。至今《列女傳》中載有李玉英辨冤奏本,又為贊云:李氏玉英,父死家傾。《送春》《別燕》,母疑外情。置之重獄,險羅非刑。陳情一疏,冤滯始明。
hòu rén yòu yǒu shī tàn yún:
後人又有詩嘆云:
mèi xīn wǎn mǔ qū rú gōu, zhǐ wèi qīn ér qǐ dú móu.
昧心晚母曲如鈎,只為親兒起毒謀。
jiǎ ráo xuè huà xī jiāng shuǐ, nán xǐ huáng quán yī duàn xiū.
假饒血化西江水,難洗黃泉一段羞。