strong yáng zōng bǎo píng dìng xī xià shí èr fù dé shèng huí cháo strong
杨宗保平定西夏 十二妇得胜回朝
què shuō jīn huā gōng zhǔ lái dào chéng wài, zhèng yù sòng nǚ jiàng yáng jiǔ mèi, liǎng zhèn duì yuán. gōng zhǔ wèi yuē:" sòng bīng bù shí shí shì, shēn rù wú dì, zuò jí tuì qù, miǎn zāo tú lù." jiǔ mèi nù yuē:" gāi sǐ zhī zéi yóu bù nà xiáng, shàng gǎn lái zhēng fēng nà?" jí wǔ dāo yuè mǎ, shā bēn fān zhèn. gōng zhǔ jǔ qiāng yíng zhàn. liǎng qí xiāng jiāo, dòu jīng shù hé, jiǔ mèi dāo fǎ jiàn luàn, bài zhèn ér zǒu. gōng zhǔ fèn yǒng zhuī lái, chéng shàng hǎn shēng dà zhèn. yáng qī jiě kàn jiàn gōng zhǔ zhuī bī jiǔ mèi, jǐn jí wǎn gōng, yī shǐ shè qù, kě lián jīn huā yī mìng guī míng. sòng bīng jìng jìn. fān zhòng sǐ zhě wú shù, zhǐ zǒu dé yī bàn rù chéng, bào zhī mù wáng jīn huā gōng zhǔ bèi shè sǐ zhèn qián. mù wáng qiāng huáng wú jì, qǐn shí jù fèi.
却说金花公主来到城外,正遇宋女将杨九妹,两阵对圆。公主谓曰:“宋兵不识时势,深入吾地,作急退去,免遭屠戮。”九妹怒曰:“该死之贼犹不纳降,尚敢来争锋那?”即舞刀跃马,杀奔番阵。公主举枪迎战。两骑相交,斗经数合,九妹刀法渐乱,败阵而走。公主奋勇追来,城上喊声大振。杨七姐看见公主追逼九妹,紧急挽弓,一矢射去,可怜金花一命归冥。宋兵竟进。番众死者无数,只走得一半入城,报知穆王金花公主被射死阵前。穆王枪惶无计,寝食俱废。
yuè èr rì, sòng bīng gōng chéng wēi jí, wǔ jiàng zhāng róng zòu yuē:" zhǔ gōng wù yōu. chéng zhōng bīng mǎ shàng yǒu sì wàn, liáng cǎo kě yīng yī nián qiě sòng bīng suī shèng, yuǎn lái yùn xiǎng bù gěi. chén yuàn lǜ suǒ bù chū chéng yī zhàn, ruò shǐ néng tuì, nǎi zhǔ shàng zhī fú ruò bù néng shèng, jūn chén yīng chéng ér shǒu, yì zhǎng jì yě." wáng yǔn zòu, jí lìng zhāng róng chū bīng. zhāng róng, qiāng luò rén, jí yǒu yǒng lì, shǐ yī bǐng dà gān dāo, shàng zhèn rú fēi, jūn zhōng hào wèi" tiě bì jiāng". shì rì lǐng le zhǔ mìng, cì zǎo lǜ zhòng èr wàn, chū chéng yíng zhàn.
越二日,宋兵攻城危急,武将张荣奏曰:“主公勿忧。城中兵马尚有四万,粮草可应一年;且宋兵虽盛,远来运饷不给。臣愿率所部出城一战,若使能退,乃主上之福;若不能胜,君臣婴城而守,亦长计也。”王允奏,即令张荣出兵。张荣,羌落人,极有勇力,使一柄大杆刀,上阵如飞,军中号为“铁臂将”。是日领了主命,次早率众二万,出城迎战。
nán zhèn zhōng yī yuán nǚ jiàng, dāng xiān chū mǎ, nǎi dān yáng gōng zhǔ yě, dà jiào:" fān mán shàng bù xiàn chéng, yóu lái kàng dí nà?" zhāng róng gèng bù dǎ huó, wǔ dāo zòng qí lái yíng. liǎng mǎ xiāng jiāo, zhàn wèi shù hé, zhāng róng yáng shū, rào chéng ér zǒu. dān yáng gōng zhǔ jìn lì zhuī zhī. zhāng róng jiào qí lái jìn, zhuǎn shēn yī dāo pī xià. gōng zhǔ yǎn kuài, cè shēn duǒ guò, qí mǎ diē dǎo zài dì. què dé dù fū rén lián máng piē qǐ fēi dāo, kàn zhǔn zhāng róng kǎn qù, zhōng qí zuǒ lèi, sǐ yú mǎ xià, fān bīng bèi shā sǐ wú shù, qǐ xiáng zhī shēng, zhèn dòng yuán yě. cǐ zhēn jiàn yáng jiā nǚ jiàng hù xiāng jiù yìng zhī néng yě. yǒu shī wèi zhèng:
南阵中一员女将,当先出马,乃单阳公主也,大叫:“番蛮尚不献城,犹来抗敌那?”张荣更不打活,舞刀纵骑来迎。两马相交,战未数合,张荣佯输,绕城而走。单阳公主尽力追之。张荣较其来近,转身一刀劈下。公主眼快,侧身躲过,其马跌倒在地。却得杜夫人连忙撇起飞刀,看准张荣砍去,中其左肋,死于马下,番兵被杀死无数,乞降之声,震动原野。此真见杨家女将互相救应之能也。有诗为证:
chéng xià yīng xióng shì lì zhēng, yī shí shī suàn dào qián zhēng.
城下英雄势力争,一时失算倒前征。
dí rén mò bǎo xū yú sǐ, fāng xiǎn yáng mén hù jiù bīng.
敌人莫保须臾死,方显杨门互救兵。
què shuō fān zhòng yú chéng shàng wàng jiàn zhāng róng zhàn sǐ, bào rù chéng zhōng. mù wáng yōu fèn wú dì, yù wèi zì jìn zhī jì. zuǒ chéng xiàng kē zì xiān zòu yuē:" sòng jūn kuān rén dà dù, jiàng zhě wú bù yīng jué, kàng zhě zì qǔ miè lù. jīn sòng bīng jiān tún chéng xià, chéng bài yǐ fēn, zhǔ gōng hé bù shì shǐ nà xiáng, xiàn shàng tú jí, dì nián wéi chū gòng wù, shàng bù shī wéi yī guó zhī zhǔ, cǐ zé dà jì yě. rú hé xiào qǔ ér nǚ zǐ tài, zì jīng gōu dú, yǐ qǔ xiào yú wài rén hū? qǐ wǒ zhǔ shěn yān." mù wáng chén yín bàn shǎng, nǎi yuē:" sòng yùn dāng lóng, yī qīng suǒ zòu." jí lìng chéng shàng shù qǐ jiàng qí. cì rì, qiǎn rén zī nà xiáng wén shū, yì sòng yíng tóu jìn.
却说番众于城上望见张荣战死,报入城中。穆王忧愤无地,欲为自尽之计。左丞相柯自仙奏曰:“宋君宽仁大度,降者无不膺爵,抗者自取灭戮。今宋兵坚屯城下,成败已分,主公何不适使纳降,献上图籍,递年惟出贡物,尚不失为一国之主,此则大计也。如何效取儿女子态,自经沟渎,以取笑于外人乎?乞我主审焉。”穆王沉吟半晌,乃曰:“宋运当隆,依卿所奏。”即令城上竖起降旗。次日,遣人资纳降文书,诣宋营投进。
zhōu fū rén zhèng zuò zhàng zhōng, yǔ zhòng rén shāng yì xī fān nà xiáng zhī shì, hū rén bào: fān wáng qiǎn shǐ lái yì tóu xiáng. yáng zōng bǎo lìng huàn rù. shǐ chén jìn zhàng qián, dào zhī qí zhǔ nà kuǎn zhī yì. zōng bǎo yóu yù wèi jué. dèng wén jìn yuē:" xī fān nǎi yù huāng zhī dì, wú yòng suǒ zài, zhòng lèi wán pí, nán gōng shǐ lìng yuán shuài zhèng yí yǔn qí jiàng, yǐ zhāng shèng shàng róu yuǎn rén zhī dé yě." zhōu fū rén rán qí yì, pī huí lái shū, yǔ shǐ chén huí zòu mù wáng.
周夫人正坐帐中,与众人商议西番纳降之事,忽人报:番王遣使来议投降。杨宗保令唤入。使臣进帐前,道知其主纳款之意。宗保犹豫未决。邓文进曰:“西番乃遇荒之地,无用所在,众类顽皮,难供使令;元帅正宜允其降,以彰圣上柔远人之德也。”周夫人然其议,批回来书,与使臣回奏穆王。
mù wáng jūn chén dà xǐ. cì rì, qīn lǜ wén wǔ, kāi chéng yíng jiē. yáng zōng bǎo xiān jìn, jiàn xī fān jūn chén bài fú dào páng. zōng bǎo jìng tā yī guó zhī zhǔ, fú qǐ, bìng pèi rù gōng zhōng. bù luò gè bèi xiāng huā dēng zhú yíng hòu. mù wáng duān lì yú tíng jiē qǐng zuì. zōng bǎo yuē:" wú tiān zǐ rén ài guó jūn, jīn jì guī xiáng, ruò shǐ qīng xīn wú èr, bì bù shī jiù fēng yǐ." mù wáng chēng xiè.
穆王君臣大喜。次日,亲率文武,开城迎接。杨宗保先进,见西番君臣拜伏道旁。宗保敬他一国之主,扶起,并辔入宫中。部落各备香花灯烛迎候。穆王端立于庭阶请罪。宗保曰:“吾天子仁爱国君,今既归降,若使倾心无二,必不失旧封矣。”穆王称谢。
shì rì, gōng zhōng dà kāi yán yàn. zhōu fū rén lǜ shí èr yuán nǚ jiàng bìng dū wèi jì rù. mù wáng bài jiàn bì, zhōu fū rén wèi yù yì hòu. zhòng jiāng yī cì ér zuò, gōng zhōng dà chuī dà léi, fān guān jìn shí, fān fù jìn lè, zhòng rén jìn huān ér yǐn, yè shēn nǎi sàn. zōng bǎo ān yíng yú chéng lǐ, zhōu fū rén děng tún zhā yú chéng wài.
是日,宫中大开筵宴。周夫人率十二员女将并都尉继入。穆王拜见毕,周夫人慰谕亦厚。众将依次而坐,宫中大吹大擂,番官进食,番妇进乐,众人尽欢而饮,夜深乃散。宗保安营于城里,周夫人等屯扎于城外。
yòu yuè shù rì, bàng jìng jiē níng, zōng bǎo nǎi yì bān shī, bào yú gè yíng zhài zhī dào.
又越数日,傍境皆宁,宗保乃议班师,报于各营寨知道。
zhòng jūn de lìng, zhǔn bèi qǐ xíng. mù wáng sòng zōng bǎo zhēn xī dài èr tiáo, zhēn zhū qí yì zhī wù wú shù. zōng bǎo zhǐ shòu qí dài, yú wù liú yǐ jìn zhǔ. nǎi yǐ zhèn shàng suǒ zhuō jiàng shuài, jù lìng sòng hái, wéi yǒu bǎi huā gōng zhǔ jiě rén zhōng yuán. shì rì, zhōng jūn lí le lián zhōu, xī fān jūn chén sòng chū shí lǐ zhī wài ér bié. bān shī jiàng shì fēn zuò qián hòu duì ér huí, jūn wēi dà zhèn, sì hǎi qīn fú. yǒu cí yī piān wèi zhèng: gài wén tiān shí bù rú dì lì, dì lì bù rú rén hé. bīng nǎi xiōng qì, zhàn wèi nì dé, shèng rén zhī suǒ bù tán, yáo shùn fú rěn yú yòng. zī zhě xī fān bō luàn, bīng jiǎ rǎo xióng zhōu zhī jìng huáng shàng zhèn nù, jīng qí chū biàn chéng zhī shī, zhēng yún rǎn rǎn, shā qì téng téng. lián huán zhài lěi, rú shān yuè zhī shì zī zhòng qì xiè, yóu yú lín zhī duō. jīn gǔ míng shēng, chē xiāng zā dì, liù shī fèn lì yǐ qián, sān jūn gǔ yǒng ér dòu. jīn shān yī zhàn, gāi xià zāo wéi. jìng liè guī zhōng zhī guǎ fù, gǎn yīng kǔn wài zhī zhòng quán. zhōu nǚ shuài, yùn chóu suàn yú wéi wò. yáng qī jiě, pò jiān zhèn yú shān qián. zhǎn jiāng huī qí, dú xiàn dān yáng gōng zhǔ. hū fēng huàn yǔ, zuì xióng dù shì fū rén. mǎ sài yīng, yǒu zhēng xiān fù zhuō zhī néng. gěng jīn huā, duō jiù yìng kǎn suǒ zhī lì. yùn shuāng dāo, huáng qióng nǚ jūn zhōng dú shèng. kāi de shǐ, dǒng yuè é sāi xià wú shuāng. zōu lán xiù, qiāng fǎ qǔ fān rén zhī shǒu. chóng yáng nǚ, fēi dāo xiāo dí jiàng zhī tóu. mèng sì niáng, yīng xióng mò jí. yáng qiū jú, qì shì chāo qún. mù shì guì yīng, shī bǎi bù chuān yáng zhī jiàn. bā niáng jiǔ mèi, huái tú wáng bà yè zhī jī. tiān shēng háo jié, dì jù jīng líng. gān gē xī zhǐ, shù tiān shén dào qí sàng mìng pí xiū qí jìn, yīn yuán shuài diē mǎ wáng shēn. tú bù luò, rú cán yún xùn sǎo zhǎn mán chǒu, rú bìng guǒ cí kē. fān wáng nà kuǎn, biān jìng zhēng yíng. bān shī chàng yáng liǔ zhī gē shēng, huí lǚ qiāo jīn ān zhī xiǎng dèng. yú xì shèng zāi! sòng yùn xiū míng, míng bō wàn fāng zhī wēi wǔ yáng mén fèn yǒng, shì chēng qiān zǎi zhī yīng xióng. xíng chéng shù rì, yǐ wàng biàn jīng bù yuǎn. sòng zhī jūn chén yù wén jié yīn, dì xiān zhe chái wáng yī bān wén chén chū guō yíng jiē. zōng bǎo wàng chái yù lái dào, xià mǎ hòu wèn. chái yù jìn qián,
众军得令,准备起行。穆王送宗保真犀带二条,珍珠奇异之物无数。宗保只受其带,余物留以进主。乃以阵上所捉将帅,俱令送还,惟有百花公主解人中原。是日,中军离了连州,西番君臣送出十里之外而别。班师将士分作前后队而回,军威大振,四海钦服。有词一篇为证:盖闻天时不如地利,地利不如人和。兵乃凶器,战为逆德,圣人之所不谈,尧舜弗忍于用。兹者西番播乱,兵甲扰雄州之境;皇上震怒,旌旗出汴城之师,征云冉冉,杀气腾腾。连环寨垒,如山岳之势;辎重器械,犹鱼鳞之多。金鼓鸣声,车箱匝地,六师奋力以前,三军鼓勇而斗。金山一战,垓下遭围。敬烈闺中之寡妇,敢膺阃外之重权。周女帅,运筹算于帷幄。杨七姐,破坚阵于山前。斩将麾旗,独羡单阳公主。呼风唤雨,最雄杜氏夫人。马赛英,有争先缚捉之能。耿金花,多救应砍所之力。运双刀,黄琼女军中独胜。开的矢,董月娥塞下无双。邹兰秀,枪法取番人之首。重阳女,飞刀枭敌将之头。孟四娘,英雄莫及。杨秋菊,气势超群。穆氏桂英,施百步穿杨之箭。八娘、九妹,怀图王霸业之机。天生豪杰,地聚精灵。干戈西指,束天神倒旗丧命;貔貅齐进,殷元帅跌马亡身。屠部落,如残云迅扫;斩蛮丑,如病果辞柯。番王纳款,边境争迎。班师唱杨柳之歌声,回旅敲金鞍之响镫。於戏盛哉!宋运休明,名播万方之威武;杨门奋勇,世称千载之英雄。行程数日,已望汴京不远。宋之君臣预闻捷音,帝先着柴王一班文臣出郭迎接。宗保望柴玉来到,下马候问。柴玉近前,
shǒu xié shàng mǎ, bìng pèi rù chéng.
手携上马,并辔入城。
yì rì, nǎi cháo jiàn zhēn zōng. zhēn zōng miàn wèi zhī yuē:" qīng wèi zhèn yuǎn shè fēng chén, chéng gōng bù yì." zōng bǎo dùn shǒu zòu yuē:" chén lài bì xià hóng fú, píng dìng xī fān, yǐ qǔ tú yú yǐ guī, shǔ zhōu shí sì, xiàn èr bǎi, hù kǒu yī wàn bā qiān, zū fù sì bǎi shí, zhēn qí yì wù sān shí yú chē." dì yán dà yuè, yǐ suǒ xiàn fú jù fā wú nìng fǔ chǔ zhì. yīn wèi shì chén yuē:" yáng mén nǚ jiàng, jù yǒu gōng yú cháo tíng, zhèn dāng lùn gōng shēng shǎng, yǐ jīng qí zhōng." chái yù yuē:" cǐ guó jiā zhī shèng diǎn, lǐ hé bān xíng."
翌日,乃朝见真宗。真宗面慰之曰:“卿为朕远涉风尘,成功不易。”宗保顿首奏曰:“臣赖陛下洪福,平定西番,已取图舆以归,属州十四,县二百,户口一万八千,租赋四百石,珍奇异物三十余车。”帝颜大悦,以所献俘俱发无佞府处置。因谓侍臣曰:“杨门女将,俱有功于朝廷,朕当论功升赏,以旌其忠。”柴玉曰:“此国家之盛典,理合颁行。”
dì suì xià chì, jiā fēng yáng zōng bǎo shàng zhù guó dà jiàng jūn, hū yán xiǎn děng jù fēng diǎn jìn jié dù shǐ, zhōu fū rén fēng zhōng guó fù jiāng jūn, bā niáng jiǔ mèi děng jù fēng yì yùn fù jiāng jūn. réng lìng yǒu sī yú nèi tíng shè dà yàn, kào shǎng zhēng xī jiàng shì. zhào zhǐ jì xià, yáng zōng bǎo děng zài bài shòu mìng. shì rì, yī bān liè zuò, jūn chén jìn huān ér sàn.
帝遂下敕,加封杨宗保上柱国大将军,呼延显等俱封典禁节度使,周夫人封忠国副将军,八娘、九妹等俱封翊运副将军。仍令有司于内庭设大宴,犒赏征西将士。诏旨既下,杨宗保等再拜受命。是日,依班列坐,君臣尽欢而散。
cì rì, zōng bǎo xiè ēn huí wú nìng fǔ, yǔ zhōu fū rén děng cān jiàn lìng pó. lìng pó bù shèng huān xǐ, suì yǐ bǎi huā gōng zhǔ pèi yǔ yáng wén guǎng wéi shì. shí wén guǎng yī shí wǔ suì yě. lìng pó fēn fù shè qìng hè yán xí, yǔ zhòng xí fù jiě jiǎ. zhòng fù yī cì zuò yǐn, zhì yè fēn nǎi sàn. wéi yǒu lìng pó ēn diǎn, xuān dài yáng wén guǎng zhēng fú nán fāng, ér hòu shòu fēng yě.
次日,宗保谢恩回无佞府,与周夫人等参见令婆。令婆不胜欢喜,遂以百花公主配与杨文广为室。时文广一十五岁也。令婆吩咐设庆贺筵席,与众媳妇解甲。众妇依次坐饮,至夜分乃散。惟有令婆恩典,宣待杨文广征服南方,而后受封也。
zì shì, sì fāng níng jìng, hǎi bù yáng bō, sòng shì tài píng kě wàng yǐ.
自是,四方宁靖,海不扬波,宋室太平可望矣。