zhuō fù jūn yǎ, yóu wēi guān wèi yǐng chuān lún shì wèi. yǒu sān zi: zhǎng zi zhuó, zì mèng gāo, zǎo zú cì jí zhuō zhuō dì mín, zì shū yǐng.
卓父君雅,由微官為潁川綸氏尉。有三子:長子擢,字孟高,早卒;次即卓;卓弟旻,字叔穎。
zhuō shù tǎo qiāng hú, qián hòu bǎi yú zhàn.
卓數討羌胡,前後百餘戰。
hé nán zhōng bù chuán mǐn gòng fú dì jí chén liú wáng shàng zhì luò shě zhǐ. dì dú chéng yī mǎ, chén liú wáng yǔ gòng gòng chéng yī mǎ, cóng luò shě nán xíng. gōng qīng bǎi guān fèng yíng yú běi máng bǎn xià, gù tài wèi cuī liè zài qián dǎo. zhuō jiāng bù qí shù qiān lái yíng, liè ā shǐ bì, zhuō mà liè yuē: zhòu yè sān bǎi lǐ lái, hé yún bì, wǒ bù néng duàn qīng tóu xié? qián jiàn dì yuē: bì xià lìng cháng shì xiǎo huáng mén zuò luàn nǎi ěr, yǐ qǔ huò bài, wèi fù bù xiǎo xié? yòu qū chén liú wáng yuē: wǒ, dǒng zhuō yě, cóng wǒ bào lái. nǎi yú gòng bào zhōng qǔ wáng.
河南中部椽閔貢扶帝及陳留王上至雒舍止。帝獨乘一馬,陳留王與貢共乘一馬,從雒舍南行。公卿百官奉迎於北芒阪下,故太尉崔烈在前導。卓將步騎數千來迎,烈呵使避,卓罵烈曰:「晝夜三百里來,何雲避,我不能斷卿頭邪?」前見帝曰:「陛下令常侍小黃門作亂乃爾,以取禍敗,為負不小邪?」又趨陳留王曰:「我,董卓也,從我抱來。」乃於貢抱中取王。
dǒng zhuō wèi wáng yǔn yuē: yù de yī kuài sī lì xiào wèi, shuí kě zuò zhě. yǔn yuē: wéi yǒu gài xūn yuán zhōu jīng zhào ěr. zhuō yuē: cǐ míng zhì yǒu yú, bù kě jiǎ yǐ xióng zhí.
董卓謂王允曰:「欲得一快司隸校尉,誰可作者。」允曰:「唯有蓋勛元周京兆耳。」卓曰:「此明智有餘,不可假以雄職。」
dǒng zhuō gōng dé lǐ hào zhāng ān bì, shēng fàn zhōng shēng pēng zhī. èr rén lín rù dǐng, xiāng wèi yuē: bù tóng yuē shēng, nǎi tóng yuē pēng.
董卓攻得李昊、張安畢,生范中生烹之。二人臨入鼎,相謂曰:「不同曰生,乃同曰烹。」
dǒng zhuō zài xiǎn yáng yuàn, qǐng guān liáo gòng yì, yù yǒu fèi lì, wèi yuán shào yuē: liú shì zhī zhǒng, bù zú fù yí. yuán shào yuē: hàn jiā jūn tiān xià sì bǎi xǔ nián, ēn zé shēn wò, zhào mín dài zhī, kǒng zhòng bù cóng gōng yì. zhuō yuē: tiān xià zhī shì, qǐ bù zài wǒ, wǒ lìng wèi zhī, shuí gǎn bù cóng. shào yuē: tiān xià jiàn zhě bù wéi dǒng gōng, shào qǐng lì guān zhī. héng dāo zhǎng yī ér qù. zuò zhōng jiē jīng è. shí zhuō xīn zhì, jiàn shào dà jiā, gù bù gǎn hài zhī. zhuō yú shì suì cè fèi huáng tài hòu, qiān zhī yǒng ān gōng, qí yè bēng. fèi huáng dì shǐ hóu wèi hóng nóng wáng, lì chén liú wáng wèi huáng dì. zhuō wén dōng fāng zhōu jùn móu yù jǔ bīng, kǒng qí yǐ hóng nóng wáng wèi zhǔ, nǎi zhì wáng gé shàng, jiàn zhī yǐ jí. zhào wáng tài fù zé wèn zhī yuē: hóng nóng wáng bìng kùn, hé gù bù bái. suì qiǎn bīng pò shǒu dà yī zhì yào. jí yuē, hóng nóng wáng jí fēi táng shì jiē hōng.
董卓在顯陽苑,請官僚共議,欲有廢立,謂袁紹曰:「劉氏之種,不足復遺。」袁紹曰:「漢家君天下四百許年,恩澤深渥,兆民戴之,恐眾不從公議。」卓曰:「天下之事,豈不在我,我令為之,誰敢不從。」紹曰:「天下健者不唯董公,紹請立觀之。」橫刀長揖而去。坐中皆驚愕。時卓新至,見紹大家,故不敢害之。卓於是遂策廢皇太后,遷之永安宮,其夜崩。廢皇帝史侯為宏農王,立陳留王為皇帝。卓聞東方州郡謀欲舉兵,恐其以宏農王為主,乃置王閣上,薦之以棘。召王太傅責問之曰:「宏農王病困,何故不白。」遂遣兵迫守大醫致藥。即曰,宏農王及妃唐氏皆薨。
zhuō shì qiè huái bào zhōng zǐ jiē fēng hóu, nòng yǐ jīn zǐ. sūn nǚ míng bái, shí shàng wèi jī, fēng wèi wèi yáng jūn. yú méi chéng dōng qǐ tán, cóng guǎng èr zhàng yú, gāo wǔ liù chǐ, shǐ bái chéng xuān jīn huá qīng gài chē. dū wèi zhōng láng jiāng cì shǐ èr qiān dàn zài méi zhě, gè lìng chéng xuān zān bǐ, wèi bái dǎo cóng, zhī tán shàng, shǐ xiōng zi huáng wèi shǐ zhě shòu yìn shòu.
卓侍妾懷抱中子皆封侯,弄以金紫。孫女名白,時尚未笄,封為渭陽君。於郿城東起壇,從廣二丈余,高五六尺,使白乘軒金華青蓋車。都尉、中郎將、刺史二千石在郿者,各令乘軒簪筆,為白導從,之壇上,使兄子璜為使者授印綬。
méi qù zhǎng ān èr bǎi liù shí lǐ.
郿去長安二百六十里。
shí yǒu yáo yán yuē: qiān lǐ cǎo, hé qīng qīng, shí yuē bo, yóu bù shēng. yòu zuò dǒng táo zhī gē. yòu yǒu dào shì shū bù wèi lǚ zì yǐ shì zhuō, zhuō bù zhī qí wèi lǚ bù yě. zhuō dāng rù huì, chén liè bù qí, zì yíng zhì gōng, cháo fú dǎo yǐn qí zhōng. mǎ zhì bù qián, zhuō xīn guài yù zhǐ, bù quàn shǐ xíng, nǎi zhōng jiǎ ér rù. zhuō jì sǐ, dāng shí yuē yuè qīng jìng, wēi fēng bù qǐ. pū huáng děng jí zōng zú lǎo ruò xī zài méi, jiē hái, wèi qí qún xià suǒ zhuó shè. zhuō mǔ nián jiǔ shí, zǒu zhì wù mén yuē: qǐ tuō wǒ sǐ, jí zhǎn shǒu. yuán shì mén shēng gù lì, gǎi bìn zhū yuán sǐ yú méi zhě, liǎn jù dǒng shì shī yú qí cè ér fén zhī. bào zhuō shī yú shì, zhuō sù féi, gāo liú jìn dì, cǎo wèi zhī dān. shǒu shī lì míng yǐ wèi dà zhù, zhì zhuō qí zhōng yǐ wèi dēng, guāng míng dá dàn, rú shì jī yuē. hòu zhuō gù bù qǔ shōu suǒ shāo zhě huī, bìng yǐ yī guān guān zhī, zàng yú méi. zhuō wù zhōng jīn yǒu èr sān wàn jīn, yín bā jiǔ wàn jīn, zhū yù jǐn qǐ qí wán zá wù jiē shān chóng fù jī, bù kě zhī shù.
時有謠言曰:「千里草,何青青,十曰卜,猶不生。」又作「董逃」之歌。又有道士書布為「呂」字以示卓,卓不知其為呂布也。卓當入會,陳列步騎,自營至宮,朝服導引其中。馬躓不前,卓心怪欲止,布勸使行,乃衷甲而入。卓既死,當時曰月清淨,微風不起。攵、璜等及宗族老弱悉在郿,皆還,為其群下所斫射。卓母年九十,走至塢門曰:「乞脫我死,」即斬首。袁氏門生故吏,改殯諸袁死於郿者,斂聚董氏屍於其側而焚之。暴卓屍於市,卓素肥,膏流浸地,草為之丹。守屍吏暝以為大炷,致卓臍中以為燈,光明達旦,如是積曰。後卓故部曲收所燒者灰,並以一棺棺之,葬於郿。卓塢中金有二三萬斤,銀八九萬斤,珠玉、錦綺、奇玩、雜物皆山崇阜積,不可知數。
xī, dà rén jiàn lín táo ér tóng rén zhù, lín táo shēng zhuō ér tóng rén huǐ shì yǒu zhuō ér dà luàn zuò, dà luàn zuò ér zhuō shēn miè, yì yǒu yǐ yě.
昔,大人見臨洮而銅人鑄,臨洮生卓而銅人毀;世有卓而大亂作,大亂作而卓身滅,抑有以也。
jīng shī yáo gē xián yán hé là cóng jìn, xiàn dì là yuē shēng yě. fēng sú tōng yuē: wū là wū là. àn: nì chén dǒng zhuō tāo tiān nüè mín, qióng xiōng jí è, guān dōng jǔ bīng, yù gòng zhū zhī, zhuǎn xiāng gù wàng, mò kěn xiān jìn, chù chù tíng bīng shù shí wàn, ruò wū là chóng, xiāng suí héng qǔ zhī yǐ.
京師謠歌咸言「河臘叢進」,獻帝臘曰生也。風俗通曰:「烏臘烏臘。」案:逆臣董卓滔天虐民,窮凶極惡,關東舉兵,欲共誅之,轉相顧望,莫肯先進,處處停兵數十萬,若烏臘蟲,相隨橫取之矣。
tài zǔ zuò dǒng zhuō gē, cí yún: dé xíng bù kuī quē, biàn gù zì nán cháng. zhèng kāng chéng háng jiǔ fú dì, guō jǐng tú mìng jǐn yú yuán sāng.
太祖作《董卓歌》,辭云:「德行不虧缺,變故自難常。鄭康成行酒伏地,郭景圖命盡於園桑。」