tiān shēng mín ér zhì qí dù, dù xiǎo dà yǐ zhěng, quán qīng zhòng yǐ jí, míng běn mò yǐ lì zhōng. lì zhōng yǐ bǔ sǔn, bǔ sǔn yǐ zhī zú. jué yǐ míng děng jí, jí yǐ zhèng mín, zhèng zhōng wài yǐ chéng mìng. zhèng shàng xià yǐ shùn zhèng. zì ěr mí xìng zì yuǎn, yuǎn ěr bèi jí zhōng yě. míng wáng shì yǐ jìng wēi ér shùn fēn, fēn cì yǐ zhī hé, zhī hé yǐ zhī lè, zhī lè yǐ zhī āi, zhī āi yǐ zhī huì, nèi wài yǐ zhī rén.
天生民而制其度,度小大以整,權輕重以極,明本末以立中。立中以補損,補損以知足。爵以明等極,極以正民,正中外以成命。正上下以順政。自邇彌興自遠,遠邇備極終也。明王是以敬微而順分,分次以知和,知和以知樂,知樂以知哀,知哀以知慧,內外以知人。
fán mín shēng ér yǒu hǎo yǒu è, xiǎo dé qí suǒ hǎo zé xǐ, dà dé qí suǒ hǎo zé lè, xiǎo zāo qí suǒ è zé yōu, dà zāo qí suǒ è zé āi. rán fán mín zhī suǒ hǎo è, shēng wù shì hǎo, sǐ wù shì è, mín zhì yǒu hǎo ér bù ràng, bù cóng qí suǒ hǎo, bì fàn fǎ, wú yǐ shì shàng. mín zhì yǒu è bù ràng, bù qù qí suǒ è, bì fàn fǎ, wú yǐ shì shàng, biān xíng yú cǐ, shàng yǒu wán mín, ér kuàng bù qù qí suǒ è, ér cóng qí suǒ hǎo, mín néng jū hū.
凡民生而有好有惡,小得其所好則喜,大得其所好則樂,小遭其所惡則憂,大遭其所惡則哀。然凡民之所好惡,生物是好,死物是惡,民至有好而不讓,不從其所好,必犯法,無以事上。民至有惡不讓,不去其所惡,必犯法,無以事上,邊行於此,尚有頑民,而況□不去其所惡,而從其所好,民能居乎。
ruò bù lì hé yǐ qiú zhī, lì zhēng zé lì zhèng, lì zhèng zé wú ràng, wú ràng zé wú lǐ, wú lǐ, suī dé suǒ hǎo, mín lè hū? ruò bù lè nǎi suǒ è yě. fán mín bù rěn hǎo è, bù néng fēn cì, bù cì zé duó, duó zé zhàn, zhàn zé hé yǐ yǎng lǎo yòu, hé yǐ jiù tòng jí zàng sàng, hé yǐ xū yì yě.
若不□力何以求之,力爭則力政,力政則無讓,無讓則無禮,無禮,雖得所好,民樂乎?若不樂乃所惡也。凡民不忍好惡,不能分次,不次則奪,奪則戰,戰則何以養老幼,何以救痛疾葬喪,何以胥役也。
míng wáng shì yǐ jí děng yǐ duàn hǎo è, jiào mín cì fēn yáng jǔ lì jìng. rèn zhuàng yǎng lǎo zhǎng yòu yǒu bào, mín shì yǐ xū yì yě. fū lì jìng, fēi zhòng bù kè, zhòng fēi hé bù zhòng, hé fēi zhōng bù lì, zhōng fēi lǐ bù shèn, lǐ fēi lè bù lǚ. míng wáng shì yǐ wú lè fēi rén, wú āi fēi rén. rén shì yǐ zhòng, rén zhòng shǎng duō fá shǎo, zhèng zhī měi yě. fá duō shǎng shǎo, zhèng zhī è yě. fá duō zé kùn, shǎng duō zé fá, fá kùn wú chǒu, jiào nǎi bù zhì. shì gù mín zhǔ míng chǒu yǐ zhǎng zi sūn, zi sūn xí fú, niǎo shòu rén dé. tǔ yí tiān shí, bǎi wù hé zhì, zhì zhī chū, lì chū zāi. zhì huà zé shùn, shì gù wú shùn fēi lì, zhǎng yòu chéng ér shēng, yuē shùn jí.
明王是以極等以斷好惡,教民次分揚舉力競。任壯養老長幼有報,民是以胥役也。夫力競,非眾不克,眾非和不眾,和非中不立,中非禮不慎,禮非樂不履。明王是以無樂非人,無哀非人。人是以眾,人眾賞多罰少,政之美也。罰多賞少,政之惡也。罰多則困,賞多則乏,乏困無丑,教乃不至。是故民主明丑以長子孫,子孫習服,鳥獸仁德。土宜天時,百物和治,治之初,厲初哉。治化則順,是故無順非厲,長幼成而生,曰順極。