mèng chūn zhī yuè, rì zài yíng shì, hūn cān zhōng, dàn wěi zhōng. qí rì jiǎ yǐ, qí dì tài hào, qí shén gōu máng, qí chóng lín, qí yīn jiǎo, lǜ zhōng tài cù, qí shù bā, qí wèi suān, qí chòu shān, qí sì hù, jì xiān pí. dōng fēng jiě dòng, zhé chóng shǐ zhèn, yú shàng bīng, tǎ jì yú, hòu yàn běi. tiān zǐ jū qīng yáng zuǒ gè, chéng luán hé, jià cāng lóng, zài qīng zhì. yì qīng yī, fú qīng yù, shí mài yǔ yáng, qí qì shū yǐ dá. shì yuè yě, yǐ lì chūn. xiān lì chūn sān rì, tài shǐ yè zhī tiān zǐ, yuē: mǒu rì lì chūn, shèng dé zài mù. tiān zǐ nǎi qí lì chūn zhī rì, tiān zǐ qīn lǜ sān gōng jiǔ qīng zhū hóu dài fū yǐ yíng chūn yú dōng jiāo, hái nǎi shǎng gōng qīng zhū hóu dài fū yú cháo. mìng xiāng bù dé hé lìng xíng qìng shī huì, xià jí zhào mín, qìng cì suì xíng, wú yǒu bù dāng. nǎi mìng tài shǐ shǒu diǎn fèng fǎ, sī tiān rì yuè xīng chén zhī xíng, sù lí bù tè, wú shī jīng jì yǐ chū wèi cháng. shì yuè yě, tiān zǐ nǎi yǐ yuán rì qí gǔ yú shàng dì, nǎi zé yuán chén, tiān zǐ qīn zài lěi sì, cuò zhī cān yú bǎo jiè zhī yù jiān. lǜ sān gōng jiǔ qīng zhū hóu dài fū gōng gēng, dì jí tián. tiān zǐ sān tuī, sān gōng wǔ tuī, qīng zhū hóu dài fū jiǔ tuī. fǎn zhí jué yú tài qǐn, sān gōng jiǔ qīng zhū hóu dài fū jiē yù, mìng yuē láo jiǔ. shì yuè yě, tiān qì xià jiàng, dì qì shàng téng, tiān dì hé tóng, cǎo mù fán dòng. wáng bù nóng shì, mìng tián shè dōng jiāo, jiē xiū fēng jiāng, shěn duān jīng shù, shàn xiāng qiū líng bǎn xiǎn yuán xí, tǔ dì suǒ yí, wǔ gǔ suǒ zhí, yǐ jiào dào mín, bì gōng qīn zhī. tián shì jì chì, xiān dìng zhǔn zhí, nóng nǎi bù huò. shì yuè yě, mìng lè zhèng rù xué xí wǔ, nǎi xiū jì diǎn. mìng sì shān lín chuān zé, xī shēng wú yòng pìn, jìn zhǐ fá mù, wú fù cháo, wú shā hái chóng tāi yāo fēi niǎo, wú mí wú luǎn, wú jù dà zhòng, wú zhì chéng guō. yǎn gé mái cī. shì yuè yě, bù kě yǐ chēng bīng, chēng bīng bì yǒu tiān yāng. bīng róng bù qǐ, bù kě yǐ cóng wǒ shǐ, wú biàn tiān zhī dào, wú jué dì zhī lǐ, wú luàn rén zhī jì. mèng chūn xíng xià lìng, zé fēng yǔ bù shí, cǎo mù hàn gǎo, guó nǎi yǒu kǒng. xíng qiū lìng zé mín dà yì, jí fēng bào yǔ shù zhì, lí yǒu péng hāo bìng xìng. xíng dōng lìng zé shuǐ lǎo wèi bài, shuāng xuě dà zhì, shǒu zhǒng bù rù.
孟春之月,日在營室,昏參中,旦尾中。其日甲乙,其帝太昊,其神句芒,其蟲鱗,其音角,律中太簇,其數八,其味酸,其臭膻,其祀戶,祭先脾。東風解凍,蟄蟲始振,魚上冰,獺祭魚,候雁北。天子居青陽左個,乘鸞輅,駕蒼龍,載青畤。義青衣,服青玉,食麥與羊,其器疏以達。是月也,以立春。先立春三日,太史謁之天子,曰:某日立春,盛德在木。天子乃齊立春之日,天子親率三公九卿諸侯大夫以迎春於東郊,還乃賞公卿諸侯大夫於朝。命相布德、和令、行慶、施惠,下及兆民,慶賜遂行,無有不當。乃命太史守典奉法,司天日月星辰之行,宿離不忒,無失經紀以初為常。是月也,天子乃以元日祈谷於上帝,乃擇元辰,天子親載耒耜,措之參於保介之御間。率三公九卿諸侯大夫躬耕,帝藉田。天子三推,三公五推,卿諸侯大夫九推。反執爵於太寢,三公九卿諸侯大夫皆御,命曰勞酒。是月也,天氣下降,地氣上騰,天地和同,草木繁動。王布農事,命田舍東郊,皆修封疆,審端經術,善相丘陵阪險原隰,土地所宜,五穀所殖,以教道民,必躬親之。田事既飭,先定準直,農乃不惑。是月也,命樂正入學習舞,乃修祭典。命祀山林川澤,犧牲無用牝,禁止伐木,無覆巢,無殺孩蟲胎夭飛鳥,無麛無卵,無聚大眾,無置城郭。掩骼霾髊。是月也,不可以稱兵,稱兵必有天殃。兵戎不起,不可以從我始,無變天之道,無絕地之理,無亂人之紀。孟春行夏令,則風雨不時,草木旱槁,國乃有恐。行秋令則民大疫,疾風暴雨數至,藜莠蓬蒿並興。行冬令則水潦為敗,霜雪大摯,首種不入。
zhòng chūn zhī yuè, rì zài kuí, hūn hú zhōng, dàn jiàn xīng zhōng, qí rén jiǎ yǐ, qí dì tài hào, qí shén gōu máng, qí chóng lín, qí yīn jiǎo, lǜ zhōng jiā zhōng, qí shù bā, qí wèi suān, qí chòu shān, qí sì hù, jì xiān pí. shǐ yǔ shuǐ, táo lǐ huá, cāng gēng míng, yīng huà wèi jiū. tiān zǐ jū qīng yáng zuǒ gè tài miào, chéng luán hé, jià cāng lóng zài qīng zhì, yī qīng yī, fú qīng yù, shí mài yǔ yáng, qí qì shū yǐ dá. shì yuè yě, ān méng yá, yǎng yòu shǎo, cún zhū gū. zé yuán rì, mìng mín shè. mìng yǒu sī shěng líng yǔ, qù zhì gù, wú sì lüě, zhǐ yù sòng. shì yuè yě, xuán niǎo zhì. zhì zhī rì, yǐ tài láo sì yú gāo méi. tiān zǐ qīn wǎng, hòu fēi lǜ jiǔ pín yù, nǎi lǐ tiān zǐ suǒ yù, dài yǐ gōng dú, shòu yǐ gōng shǐ yú gāo méi zhī qián. shì yuè yě, rì yè fēn, léi nǎi fā shēng, shǐ diàn. zhé chóng xián dòng, qǐ hù shǐ chū. méi léi sān rì, fèn duó yī lìng yú zhào mín, yuē: léi qiě fā shēng, yǒu bù jiè qí róng zhǐ zhě, shēng zǐ bù bèi. bì yǒu xiōng zāi, rì yè fēn zé tóng dù liàng jūn héng shí jué dòu tǒng, zhèng quán gài. shì yuè yě, gēng zhě shǎo shě, nǎi xiū hé shàn, qǐn miào bì bèi. wú zuò dà shì, yǐ fáng nóng gōng. shì yuè yě, wú jié chuān zé, wú lù bēi chí, wú fén shān lín. tiān zǐ nǎi xiàn gāo, kāi bīng, xiān jiàn qǐn miào. shàng dīng, mìng lè zhèng rù wǔ shě cǎi. tiān zǐ nǎi lǜ sān gōng jiǔ qīng zhū hóu dài fū qīn wǎng shì zhī. zhōng dīng, yòu mìng lè zhèng rù xué xí lè. shì yuè yě, sì bù yòng xī shēng, yòng guī bì, gèng pí bì. zhòng chūn xíng qiū lìng, zé qí guó dà shuǐ, hán qì cōng zhì, kòu róng le zhēng. xíng dōng lìng, zé yáng qì bù shèng, mài nǎi bù shú, mín duō xiāng lüè. xíng xià lìng zé guó nǎi dà hàn, nuǎn qì zǎo lái, chóng míng wèi hài.
仲春之月,日在奎,昏弧中,旦建星中,其人甲乙,其帝太昊,其神句芒,其蟲鱗,其音角,律中夾鍾,其數八,其味酸,其臭膻,其祀戶,祭先脾。始雨水,桃李華,蒼庚鳴,鷹化為鳩。天子居青陽左個太廟,乘鸞輅,駕蒼龍載青畤,衣青衣,服青玉,食麥與羊,其器疏以達。是月也,安萌牙,養幼少,存諸孤。擇元日,命民社。命有司省囹圄,去桎梏,無肆掠,止獄訟。是月也,玄鳥至。至之日,以太牢祀於高禖。天子親往,后妃率九嬪御,乃禮天子所御,帶以弓韣,授以弓矢於高禖之前。是月也,日夜分,雷乃發聲,始電。蟄蟲咸動,啟戶始出。沒雷三日,奮鐸一令於兆民,曰:雷且發聲,有不戒其容止者,生子不被。必有凶災,日夜分則同度量鈞衡石角斗桶,正權概。是月也,耕者少舍,乃修闔扇,寢廟必備。無作大事,以妨農功。是月也,無竭川澤,無漉陂池,無焚山林。天子乃獻羔,開冰,先薦寢廟。上丁,命樂正入舞舍采。天子乃率三公九卿諸侯大夫親往視之。中丁,又命樂正入學習樂。是月也,祀不用犧牲,用圭璧,更皮幣。仲春行秋令,則其國大水,寒氣匆至,寇戎了征。行冬令,則陽氣不勝,麥乃不熟,民多相掠。行夏令則國乃大旱,暖氣早來,蟲螟為害。
jì chūn zhī yuē, rì zài wèi, hūn qī xīng zhōng, dàn qiān niú zhōng, qí rì jiǎ yǐ, qí dì tài hào, qí shén gōu máng, qí chóng lín, qí yīn jiǎo, lǜ zhōng gū xǐ, qí shù bā, qí wèi suān, qí chòu shān, qí sì hù, jì xiān pí. tóng shǐ huá, tián shǔ huà wèi rú, hóng shǐ jiàn, píng shǐ shēng. tiān zǐ jū qīng yáng yòu gè, chéng luán hé, jià cāng lóng, zài qīng zhì, yī qīng yī, fú qīng yù, shí mài yǔ yáng. qí qì shū yǐ dá. shì yuè yě, tiān zǐ nǎi jiàn jū yī yú xiān dì, mìng zhōu mù fù zhōu, wǔ fù wǔ fǎn, nǎi gào zhōu bèi, jù yú tiān zǐ yān. tiān zǐ yān shǐ chéng zhōu, jiàn wěi yú qǐn miào. nǎi wèi mài qí shí. shì yuè yě, shēng qì fāng shèng, yáng qì fā xiè, yá zhě bì chū, méng zhě jǐn dá, bù kě yǐ nèi, tiān zǐ bù dé xíng huì, mìng yǒu sī fā cāng jiào, cì pín qióng, zhèn fá jué, kāi fǔ kù, chū bì bó, zhōu tiān xià, miǎn zhū hóu, pìn míng shì, lǐ xián zhě. shì yuè yě, mìng sī kōng yuē: shí yǔ jiāng jiàng, xià shuǐ shàng téng, xún xíng guó yì, zhōu shì yuán yě, xiū lì dī fáng, dào dá gōu dú, kāi tōng dào lù, wú yǒu zhàng sāi. tián liè lt wǎng bì gt yì, jū fú luó wǎng shòu zhī yào, wú chū jiǔ mén. shì yuè yě, mìng yě yú wú fá sāng zhǐ. míng jiū fú qí yǔ, dài rèn jiàng yú sāng. jù xié qū méng kuāng. hòu fēi qí jiè, qīn dōng xiāng, gōng sāng. jìn fù nǚ wú guān shěng, fù shǐ quàn cán shì. cán shì jì dēng, fēn jiǎn chēng sī, xiào qí gōng. yǐ qí jiāo miào zhī fú, wú yǒu gǎn duò. shì yuè yě, mìng gōng shī lìng bǎi gōng shěn wǔ kù zhī liàng, jīn tiě pí gé jīn jiǎo chǐ yǔ jiàn gàn zhī jiāo dān qī, wú huò bù liáng. bǎi gōng xián lǐ, jiān gōng rì hào, wú bèi yú shí, wú huò zuò wèi yín qiǎo yǐ dàng shàng xīn. shì yuè zhī mò, zé jí rì, dà hé lè, tiān zǐ nǎi lǜ sān gōng jiǔ qīng zhū hóu dài fū, qīn wǎng shì zhī. shì yuè yě, nǎi hé léi niú téng mǎ, yóu pìn yú mù. xī shēng jū dú, jǔ shū qí shù, mìng guó nuó jiǔ mén, zhé ráng yú bì chūn qì. xíng zhī shì lìng ér gān yǔ zhì sān xún. jì chūn xíng dōng lìng, zé hán qì shí fā, cǎo mù jiē sù, guó yǒu dà kǒng. xíng xià lìng, zé mín duō jí yì, shí yǔ bù jiàng, shān líng bù shōu. xíng qiū lìng, zé tiān duō shěn yīn, yín yǔ zǎo jiàng, bīng gé bìng qǐ.
季春之曰,日在胃,昏七星中,旦牽牛中,其日甲乙,其帝太昊,其神句芒,其蟲鱗,其音角,律中姑洗,其數八,其味酸,其臭膻,其祀戶,祭先脾。桐始華,田鼠化為鴽,虹始見,萍始生。天子居青陽右個,乘鸞輅,駕蒼龍,載青畤,衣青衣,服青玉,食麥與羊。其器疏以達。是月也,天子乃薦鞠衣於先帝,命舟牧覆舟,五覆五反,乃告舟備,具於天子焉。天子焉始乘舟,薦鮪於寢廟。乃為麥祈實。是月也,生氣方盛,陽氣發泄,牙者畢出,萌者盡達,不可以內,天子布德行惠,命有司發倉窌,賜貧窮,振乏絕,開府庫,出幣帛,周天下,勉諸侯,聘名士,禮賢者。是月也,命司空曰:時雨將降,下水上騰,循行國邑,周視原野,修利堤防,道達溝瀆,開通道路,無有障塞。田獵<罒畢>弋,罝罘羅網、獸之藥,無出九門。是月也,命野虞無伐桑枳。鳴鳩拂其羽,戴任降於桑。具挾曲蒙筐。后妃齊戒,親東鄉,躬桑。禁婦女無觀省,婦使勸蠶事。蠶事既登,分繭稱絲,效其功。以其郊廟之服,無有敢墮。是月也,命工師令百工審五庫之量,金鐵皮革筋角齒羽箭干脂膠丹漆,無或不良。百工咸理,監工日號,無悖於時,無或作為淫巧以盪上心。是月之末,擇吉日,大合樂,天子乃率三公九卿諸侯大夫,親往視之。是月也,乃合縲牛騰馬,游牝於牧。犧牲駒犢,舉書其數,命國儺九門,磔禳於畢春氣。行之是令而甘雨至三旬。季春行冬令,則寒氣時發,草木皆肅,國有大恐。行夏令,則民多疾疫,時雨不降,山陵不收。行秋令,則天多沈陰,淫雨早降,兵革並起。
mèng xià zhī yuè, rì zài bì, hūn yì zhōng, dàn wù nǚ zhōng. qí rì bǐng dīng, qí dì yán dì, qí shén zhù róng, qí chóng yǔ, qí yīn zhēng, lǜ zhōng zhòng lǚ, qí shù qī, qí xìng lǐ, qí shì shì, qí wèi kǔ, qí chòu jiāo, qí sì zào, jì xiān fèi. lóu guō míng, qiū yǐn chū, wáng guā shēng, kǔ cài xiù. tiān zǐ jū míng táng zuǒ gè, chéng zhū hé, jià chì, zài chì zhì, yī chì yī, fú chì yù, yú shū yǔ jī, qí qì gāo yǐ cū. shì yuè yě, yǐ lì xià. xiān lì xià sān rì, tài shǐ yè zhī tiān zǐ, yuē: mǒu rì lì xià, shèng dé zài huǒ, tiān zǐ nǎi qí. lì xià zhī rì, tiān zǐ qīn lǜ sān gōng jiǔ qīng dài fū, yǐ yíng xià yú nán jiāo. hái nǎi xíng shǎng, fēng hóu qìng cì, wú bù xīn shuō. nǎi mìng lè shī xí lǐ lè, mìng sī mǎ zàn jié juàn, suì xián liáng, jǔ zhǎng dà. xíng jué chū lù, bì dāng qí wèi. shì yuè yě, jì zhǎng zēng gāo, wú yǒu huài duò, wú qǐ tǔ gōng, wú fā dà zhòng, wú fá dà shù. shì yuè yě, tiān zǐ shǐ chī, mìng yě yú chū xíng tián yuán, láo nóng quàn mín, wú huò shī shí. mìng sī tú xún xíng xiàn bǐ, mìng nóng miǎn zuò, wú fú yú dōu. shì yuè yě, qū shòu wú hài wǔ gǔ, wú dà tián liè, nóng nǎi shēng mài. tiān zǐ nǎi yǐ zhì cháng mài, xiān jiàn qǐn miào. shì yuè yě, jù xù bǎi yào, mí cǎo sǐ mài, qiū zhì duàn báo xíng, jué cì zuì, chū qīng xì. cán shì jì bì, hòu fēi xiàn jiǎn, nǎi shōu jiǎn shuì, yǐ sāng wèi jūn, guì jiàn shǎo zhǎng rú yī, yǐ gěi jiāo miào zhī jì fú. shì yuè yě, tiān zǐ yǐn zhòu, yòng lǐ lè, xíng zhī shì lìng, ér gān yǔ zhì sān xún. mèng xià xíng qiū lìng, zé kǔ yǔ shù lái, wǔ gǔ bù zī. sì bǐ rù bǎo xíng dōng lìng, zé cǎo mù zǎo kū, hòu nǎi dà shuǐ, bài qí chéng guō. xíng chūn lìng zé chóng huáng wèi bài, bào fēng lái gé, xiù cǎo bù shí.
孟夏之月,日在畢,昏翼中,旦婺女中。其日丙丁,其帝炎帝,其神祝融,其蟲羽,其音徵,律中仲呂,其數七,其性禮,其事視,其味苦,其臭焦,其祀灶,祭先肺。螻蟈鳴,丘蚓出,王瓜生,苦菜秀。天子居明堂左個,乘硃輅,駕赤■,載赤畤,衣赤衣,服赤玉,余菽與雞,其器高以粗。是月也,以立夏。先立夏三日,太史謁之天子,曰:某日立夏,盛德在火,天子乃齊。立夏之日,天子親率三公九卿大夫,以迎夏於南郊。還乃行賞,封侯慶賜,無不欣說。乃命樂師習禮樂,命司馬贊傑雋,遂賢良,舉長大。行爵出祿,必當其位。是月也,繼長增高,無有壞墮,無起土功,無發大眾,無伐大樹。是月也,天子始絺,命野虞出行田原,勞農勸民,無或失時。命司徒循行縣鄙,命農勉作,無伏於都。是月也,驅獸無害五穀,無大田獵,農乃升麥。天子乃以彘嘗麥,先薦寢廟。是月也,聚蓄百藥,靡草死麥,秋至斷薄刑,決次罪,出輕系。蠶事既畢,后妃獻繭,乃收繭稅,以桑為均,貴賤少長如一,以給郊廟之祭服。是月也,天子飲酎,用禮樂,行之是令,而甘雨至三旬。孟夏行秋令,則苦雨數來,五穀不滋。四鄙入保;行冬令,則草木早枯,後乃大水,敗其城郭。行春令則蟲蝗為敗,暴風來格,秀草不實。
zhòng xià zhī yuè, rì zài dōng jǐng, hūn kàng zhōng, dàn wēi zhōng, qí rì bǐng dīng, qí dì yán dì, qí shén zhù róng, qí chóng yǔ, qí yīn zhēng, lǜ zhōng ruí bīn, qí shù qī, qí wèi kǔ, qí chòu jiāo, qí sì zào, jì xiān fèi. xiǎo shǔ zhì, táng láng shēng, chòu shǐ míng, fǎn shé wú shēng. tiān zǐ jū míng táng tài miào, chéng zhū hé, jià chì, zài chì zhì, yī chì yī, fú chì yù, shí shū yǔ jī, qí qì gāo yǐ cū, yǎng zhuàng jiǎo. shì yuè yě, mìng lè shī xiū táo bǐng gǔ, jūn qín sè guǎn xiāo, zhí gàn qī gē yǔ, diào yú shēng xūn chí, chì zhōng qìng chù yǔ, mìng yǒu sī wèi mín qì sì shān chuān bǎi yuán, dà yú. dì yòng shèng lè, nǎi mìng bǎi xiàn yú jì sì, bǎi pì qīng shì yǒu yì yú mín zhě, yǐ qí gǔ shí. shì yuè yě, nóng nǎi dēng shǔ, tiān zǐ yǐ chú shàng shǔ, xiū yǐ hán táo, xiān jiàn qǐn miào, lìng mín wú yì lán yǐ rǎn, wú shāo tàn, wú bào bù, mén lǘ wú bì, guān shì wú suǒ, tǐng zhòng qiú, yì qí shí, yóu pìn bié qí qún, zé zhí téng jū, bān mǎ zhèng. shì yuè yě, rì zhǎng zhì, yīn yáng zhēng, sǐ shēng fēn, jūn zǐ qí jiè, chù bì yǎn shēn, yù jìng wú zào, zhǐ shēng sè, wú huò jìn báo, zī wèi wú zhì, hé tuì shì yù, dìng xīn zhì, bǎi guān jìng shì wú xíng, yǐ dìng yàn yīn zhī suǒ chéng. lù jiǎo jiě, chán shǐ míng, bàn xià shēng, mù jǐn róng. shì yuè yě, wú yòng huǒ. nán fāng kě yǐ jū gāo míng, kě yǐ yuǎn tiào wàng, kě yǐ dēng shān líng, kě yǐ chù tái xiè. zhòng xià xíng dōng lìng, zé báo xiàn shāng gǔ, dào lù bù tōng, bào bīng lái zhì. xíng chūn lìng, zé wǔ gǔ wǎn shú, bǎi téng shí qǐ, qí guó nǎi jī. xíng qiū lìng, zé cǎo mù líng luò, guǒ shí zǎo chéng, mín yāng yú yì.
仲夏之月,日在東井,昏亢中,旦危中,其日丙丁,其帝炎帝,其神祝融,其蟲羽,其音徵,率中蕤賓,其數七,其味苦,其臭焦,其祀灶,祭先肺。小暑至,螳螂生,臭始鳴,反舌無聲。天子居明堂太廟,乘硃輅,駕赤■,載赤畤,衣赤衣,服赤玉,食菽與雞,其器高以粗,養壯狡。是月也,命樂師修鞀鞞鼓,均琴瑟管簫,執干戚戈羽,調竽笙塤篪,飭鍾磬柷敔,命有司為民氣祀山川百原,大雩。帝用盛樂,乃命百縣雩祭祀,百辟卿士有益於民者,以祈谷實。是月也,農乃登黍,天子以雛尚黍,羞以含桃,先薦寢廟,令民無刈藍以染,無燒炭,無暴布,門閭無閉,關市無索,挺重囚,益其食,游牝別其群,則縶騰駒,班馬正。是月也,日長至,陰陽爭,死生分,君子齊戒,處必掩身,欲靜無躁,止聲色,無或進薄,滋味無致,和退嗜欲,定心志,百官靜事無刑,以定晏陰之所成。鹿角解,蟬始鳴,半夏生,木槿榮。是月也,無用火。南方可以居高明,可以遠眺望,可以登山陵,可以處台榭。仲夏行冬令,則雹霰傷谷,道路不通,暴兵來至。行春令,則五穀晚熟,百滕時起,其國乃飢。行秋令,則草木零落,果實早成,民殃於疫。
jì xià zhī yuè, rì zài liǔ, hūn xīn zhōng, dàn kuí zhōng, qí rì bǐng dīng, qí dì yán dì, qí shén zhù róng, qí chóng yǔ, qí yīn zhēng, lǜ zhōng lín zhōng, qí shù qī, qí wèi kǔ, qí chòu jiāo, qí sì zào, jì xiān fèi. liáng fēng shǐ zhì, xī shuài jū, yǔ yīng nǎi xué xí, fǔ cǎo huà wèi yíng. tiān zǐ jū míng táng yòu gè, chéng zhū hé, jià chì, zài chì zhì, yī zhū yī, fú chì yù, shí shū yǔ jī, qí qì gāo yǐ dǐ. shì yuè yě, mìng yú shī fá jiāo, qǔ shēng guī qǔ yuán. nǎi mìng yú rén rù cái wěi. shì yuè yě, mìng sì jiān dài fū hé bǎi xiàn zhī zhì chú, yǐ yǎng xī shēng. lìng mín wú bù xián chū qí lì, yǐ gōng huáng tiān shàng dì míng shān dà chuān sì fāng zhī shén, yǐ sì zōng miào shè jì zhī líng, wèi mín suǒ fú. shì yuè yě, mìng fù guān rǎn cǎi, fǔ fú wén zhāng bì yǐ fǎ, gù wú huò chà tè. hēi huáng cāng chì, mò bù zhì liáng, wù gǎn wèi zhà, yǐ gěi jiāo miào jì sì zhī fú, yǐ wèi qí zhāng, yǐ bié guì jiàn děng jí zhī dù. shì yuè yě, shù mù fāng shèng, nǎi mìng yú rén rù shān, xíng mù, wú huò zhǎn fá, bù kě yǐ xìng tǔ gōng, bù kě yǐ hé zhū hóu, bù kě yǐ qǐ bīng dòng zhòng, wú jǔ dà shì, yǐ yáo dàng yú qì. wú fā lìng ér gàn shí, yǐ fáng shén nóng zhī shì. shuǐ lǎo shèng chāng, mìng shén nóng jiāng xún gōng, jǔ dà shì zé yǒu tiān yāng. shì yuè yě, tǔ rùn rù shǔ, dà yǔ shí, xíng shāo tì, xíng shuǐ lì, yǐ shā cǎo, rú yǐ rè tāng, kě yǐ fèn tián chóu, yòu měi tú jiāng, xíng zhī shì lìng. shì yuè, gān yǔ sān zhì, sān xún èr rì. jì xià xíng chūn lìng, zé gǔ shí jiě luò, guó duō fēng hāi, mín nǎi qiān xǐ. xíng qiū lìng, zé qiū xí shuǐ lǎo, hé jià bù shú, nǎi duō nǚ zāi. xíng dōng lìng, zé hán qì bù shí, yīng sǔn zǎo zhì, sì bǐ rù bǎo.
季夏之月,日在柳,昏心中,但奎中,其日丙丁,其帝炎帝,其神祝融,其蟲羽,其音徵,律中林鍾,其數七,其味苦,其臭焦,其祀灶,祭先肺。涼風始至,蟋蟀居,宇鷹乃學習,腐草化為螢■。天子居明堂右個,乘硃輅,駕赤■,載赤畤,衣硃衣,服赤玉,食菽與雞,其器高以牴。是月也,命漁師伐蛟,取■升龜取黿。乃命虞人入材葦。是月也,命四監大夫合百縣之秩芻,以養犧牲。令民無不咸出其力,以供皇天上帝名山大川四方之神,以祀宗廟社稷之靈,為民所福。是月也,命婦官染采,黼黻文章必以法,故無或差忒。黑黃蒼赤,莫不質良,勿敢位詐,以給郊廟祭祀之服,以為旗章,以別貴賤等級之度。是月也,樹木方盛,乃命虞人入山,行木,無或斬伐,不可以興土功,不可以合諸侯,不可以起兵動眾,無舉大事,以搖盪於氣。無發令而干時,以妨神農之事。水潦盛昌,命神農將巡功,舉大事則有天殃。是月也,土潤溽暑,大雨時,行燒剃,行水利,以殺草,如以熱湯,可以糞田疇,又美圖疆,行之是令。是月,甘雨三至,三旬二日。季夏行春令,則谷實解落,國多風咳,民乃遷徙。行秋令,則丘隰水潦,禾稼不熟,乃多女災。行冬令,則寒氣不時,鷹隼早鷙,四鄙入保。
zhōng yāng tǔ huáng, qí rì wù jǐ, qí dì huáng dì, qí shén hòu tǔ, qí chóng luǒ, qí yīn gōng, lǜ zhōng huáng zhōng zhī gōng, qí shù wǔ, qí wèi gān, qí chòu xiāng, qí sì zhōng liù jì xiān xīn, tiān zǐ jū tài miào tài shì, chéng dà hé, jià huáng, zài huáng zhì, yī huáng yī, fú huáng yù, shí jì yǔ niú, qí qì huán yǐ yǎn.
中央土黃,其日戊己,其帝黃帝,其神后土,其蟲倮,其音宮,律中黃鍾之宮,其數五,其味甘,其臭香,其祀中霤祭先心,天子居太廟太室,乘大輅,駕黃■,載黃畤,衣黃衣,服黃玉,食稷與牛,其氣圜以掩。
mèng qiū zhī yuè, rì zài yì, hūn dòu zhōng, dàn bì zhōng, qí rì gēng xīn, qí dì shǎo hào, qí shén rù shōu, qí chóng máo, qí yīn shāng, lǜ zhōng yí zé, qí shù jiǔ, qí wèi xīn, qí chòu xīng, qí sì mén, jì xiān gān,. liáng fēng zhì, bái lù jiàng, hán chán míng, yīng nǎi jì niǎo, shǐ yòng xíng lù. tiān zǐ jū zǒng zhāng zuǒ gè, chéng róng lù, jià bái luò, zài bái zhì, yī bái yī, fú bái yù, shí má yǔ quǎn, qí qì lián yǐ shēn. shì yuè yě, yǐ lì qiū. xiān lì qiū sān rì, tài shǐ yè zhī tiān zǐ, yuē: mǒu rì lì qiū, shèng dé zài jīn, tiān zǐ nǎi qí. lì qiū zhī rì, tiān zǐ qīn lǜ sān gōng jiǔ qīng zhū hóu dài fū yǐ yíng qiū yú xī jiāo, hái, nǎi shǎng jūn, lǜ wǔ rén yú cháo, tiān zǐ nǎi mìng jiāng shuài, xuǎn shì lì bīng, jiǎn liàn jié juàn, zhuān rèn yǒu gōng, yǐ zhēng bù yì, jié zhū bào màn, yǐ míng hǎo è, xún bǐ yuǎn fāng. shì yuè yě, mìng yǒu sī xiū fǎ zhì, shàn líng yǔ, jù zhì gù, jìn zhǐ jiān, shèn zuì xié, wù bó zhí, mìng lǐ zhān shāng chá chuàng, shì zhé shěn duàn. jué yù sòng bì zhèng píng, lù yǒu zuì, yán duàn xíng. tiān dì shǐ sù, bù kě yǐ yíng. shì yuè yě, nóng nǎi shēng gǔ, tiān zǐ shàng xīn, xiān jiàn qǐn miào. mìng bǎi guān shǐ shōu liǎn wán dī fáng, jǐn yōng sè, yǐ bìng wèi shuǐ lǎo, xiū gōng shì, fù qiáng yuán, bǔ chéng guō. shì yuè yě, wú yǐ fēng zhū hóu lì dà guān, wú gē tǔ dì xíng zhòng bì chū dà shǐ. xíng zhī shì lìng. ér liáng fēng zhì sān xún. mèng qiū qiū xíng dōng lìng, zé yīn qì dà shèng, jiè chóng bài gǔ, róng bīng nǎi lái. xíng chūn lìng, zé qí guó nǎi hàn, yáng qì fù hái, wǔ gǔ bù shí. xíng xià lìng, zé guó duō huǒ zāi, hán rè bù jié, mín duō nüè jí.
孟秋之月,日在翼,昏斗中,旦畢中,其日庚辛,其帝少昊,其神蓐收,其蟲毛,其音商,律中夷則,其數九,其味辛,其臭腥,其祀門,祭先肝,。涼風至,白露降,寒蟬鳴,鷹乃祭鳥,始用行戮。天子居總章左個,乘戎路,駕白駱,載白畤,衣白衣,服白玉,食麻與犬,其器廉以深。是月也,以立秋。先立秋三日,太史謁之天子,曰:某日立秋,盛德在金,天子乃齊。立秋之日,天子親率三公九卿諸侯大夫以迎秋於西郊,還,乃賞軍,率武人於朝,天子乃命將帥,選士厲兵,簡練傑雋,專任有功,以征不義,詰誅暴慢,以明好惡,巡彼遠方。是月也,命有司修法制,繕囹圄,具桎梏,禁止奸,慎罪邪,務搏執,命理瞻傷察創,視折審斷。決獄訟必正平,戮有罪,嚴斷刑。天地始肅,不可以贏。是月也,農乃升谷,天子尚新,先薦寢廟。命百官始收斂完堤防,謹壅塞,以並未水潦,修宮室,坿牆垣,補城郭。是月也,無以封諸侯、立大官,無割土地、行重幣、出大使。行之是令。而涼風至三旬。孟秋秋行冬令,則陰氣大勝,介蟲敗谷,戎兵乃來。行春令,則其國乃旱,陽氣復還,五穀不實。行夏令,則國多火災,寒熱不節,民多瘧疾。
zhòng qiū zhī yuè, rì zài jiǎo, hūn qiān niú zhōng, dàn zī cuī guì zhōng. qí rì gēng xīn, qí dì shǎo hào, qí shén rù shōu, qí chóng mǎi, qí yīn shāng, lǜ zhōng nán lǚ, qí shù jiǔ, qí wèi xīn, qí chòu xīng, qí sì mén, jì xiān gān. máng fēng zhì, hòu yàn lái, xuán niǎo guī, qún niǎo yǎng xiū. tiān zǐ jū zǒng zhāng tài miào, chéng róng lù, jià bái hé, zài bái zhì yī bái yī, fú bái yù, shí má yǔ quǎn, qí qì lián yǐ shēn. shì yuè yě, yǎng shuāi lǎo, shòu jǐ zhàng, xíng mí zhōu yǐn shí. nǎi mìng sī fú jù chì yī shang, wén xiù yǒu héng, zhì yǒu xiǎo dà, dù yǒu duǎn zhǎng, yī fú yǒu liàng, bì xún qí gù, guān dài yǒu cháng. nǎi mìng yǒu sī, shēn yán bǎi xíng, zhǎn shā bì dāng, wú huò wǎng ráo bù dāng, fǎn shòu qí yāng. shì yuè yě, nǎi mìng zǎi xún xíng xī shēng, shì quán jù, àn chú huàn, cháo féi jí, chá wù sè, bì bǐ lèi, liàng xiǎo dà, shì zhǎng duǎn, jiē zhōng dù, wǔ zhě bèi dāng, shàng dì qí xiǎng. tiān zǐ nǎi nuó, yù zuǒ jí, yǐ tōng qiū qì. yǐ quǎn cháng má, xiān jì qǐn miào. shì yuè yě, kě yǐ zhú chéng guō, jiàn dū yì, chuān dòu jiào, xiū cāng. nǎi mìng yǒu sī qù mín shōu liǎn, wù xù cài, duō jī jù, nǎi quàn zhǒng mài, ruò huò shī shí, xíng zuì wú yí. shì yuè yě, rì yè fēn léi, nǎi shǐ shōu shēng, zhé chóng fǔ hù, shā qì jìn shèng, yáng qì rì shuāi, shuǐ shǐ hé, rì yè fēn, zé, zé yí dù liàng, píng quán héng, zhèng jūn shí, qí dòu tǒng. shì yuè yě, yì guān shì, lái shāng lǚ, rù huò huì, yǐ biàn mín shì. sì fāng lái zá, yuǎn xiāng jiē zhì, zé cái wù bù guì. shàng wú fá yòng, bǎi shì nǎi suì. fán jǔ shì, wú nì tiān shù, bì shùn qí shí, nǎi yīn qí lèi, xíng zhī shì lìng. bái lù jiàng sān xún. zhòng qiū xíng chūn lìng, zé qiū yǔ bù jiàng, cǎo mù shēng róng jì, guó nǎi yǒu kǒng. xíng xià lìng, zé qí guó nǎi hàn, zhé chóng bù cáng, wǔ gǔ fù shēng. xíng dōng lìng zé fēng zāi shù qǐ, shōu léi xiān xíng, cǎo mù zǎo sǐ.
仲秋之月,日在角,昏牽牛中,旦觜■崔瞶中。其日庚辛,其帝少昊,其神蓐收,其蟲買,其音商,律中南呂,其數九,其味辛,其臭腥,其祀門,祭先肝。盲風至,候雁來,玄鳥歸,群鳥養羞。天子居總章太廟,乘戎路,駕白輅,載白畤衣白衣,服白玉,食麻與犬,其器廉以深。是月也,養衰老,授几杖,行麋粥飲食。乃命司服具飭衣裳,文繡有恆,制有小大,度有短長,衣服有量,必循其故,冠帶有常。乃命有司,申嚴百刑,斬殺必當,無或枉橈;不當,反受其殃。是月也,乃命宰巡行犧牲,視全具,案芻豢,朝肥瘠,察物色,必比類,量小大,視長短,皆中度,五者備當,上帝其享。天子乃儺,御佐疾,以通秋氣。以犬嘗麻,先祭寢廟。是月也,可以築城郭,建都邑,穿竇窌,修■倉。乃命有司趣民收斂,務蓄菜,多積聚,乃勸種麥,若或失時,行罪無疑。是月也,日夜分雷,乃始收聲,蟄蟲俯戶,殺氣浸盛,陽氣日衰,水始涸,日夜分,則,則一度量,平權衡,正鈞石,齊斗桶。是月也,易關市,來商旅,入貨賄,以便民事。四方來雜,遠鄉皆至,則財務不匱。上無乏用,百事乃遂。凡舉事,無逆天數,必順其時,乃因其類,行之是令。白露降三旬。仲秋行春令,則秋雨不降,草木生溶劑,國乃有恐。行夏令,則其國乃旱,蟄蟲不藏,五穀復生。行冬令則風災數起,收雷先行,草木早死。
jì qiū zhī yuè, rì zài fáng, hūn xū zhōng, dàn liǔ zhōng, qí rì gēng xīn, qí shén shǎo hào, qí shén rù shōu, qí chóng máo, qí yīn shāng, lǜ zhōng wú shè, qí shù jiǔ, qí wèi xīn, qí chòu xīng, qí sì mén, jì xiān gān. hòu yàn lái bīn, jué rù dà shuǐ wèi há, jú yǒu huáng huá, chái zé jì shòu lù qín. tiān zǐ jū zǒng zhāng yòu gè, chéng róng lù, jià bái luò, zài bái zhì, yī bái yī, fú bái yù, shí má yǔ quǎn, qí qì lián yǐ shēn. shì yuè yě, shēn yán hào lìng, mìng bǎi guān guì jiàn wú bù wù rù, yǐ huì tiān dì zhī cáng, wú yǒu xuān chū. nǎi mìng zhǒng zǎi, nóng shì bèi shōu, jǔ wǔ zhǒng zhī yào, cáng dì jí zhī shōu yú shén cāng, zhī jìng bǐ chì. shì yuè yě, shuāng shǐ jiàng, zé bǎi gōng xiū. nǎi mìng yǒu sī yuē, hán qì zǒng zhì, mín lì bù kān, qí jiē rù shì. shàng dīng, mìng lè zhèng rù xué xí chuī. shì yuè yě, dà xiǎng yú dì, cháng xī shēng, gào bèi yú tiān zǐ, hé zhū hóu, zhì bǎi xiàn. wèi lái suì shòu shuò rì, yǔ zhū hóu suǒ shuì yú mín qīng zhòng zhī fǎ, shù yǐ yuǎn jìn tǔ dì suǒ yí wèi dù. yǐ gěi jiāo miào zhī shì, wú yǒu suǒ sī. shì yuè yě, tiān zǐ nǎi jiào yú tián liè, yǐ xí wǔ róng sōu mǎ, mìng pū jí qī zōu, xián jià zài jīng, yú shòu chē, yǐ jì zhěng shè yú píng wài, sī tú jìn pū běi xiàng yǐ shì zhī, mìng zhǔ cí jì qín yú sì fāng. shì yuè yě, cǎo mù huáng luò, nǎi fá xīn wèi tàn, zhé chóng xián fǔ zài xué, jiē?? qí hù. nǎi qù yù xíng, wú liú yǒu zuì, shōu lù zhì zhī bù dāng zhě, gòng yǎng zhī bù yí zhě. shì yuè yě, tiān zǐ nǎi yǐ quǎn cháng dào, xiān jiàn qǐn miào. jì qiū xíng xià líng, zé qí guó dà shuǐ, dōng cáng yāng bài, mín duō?? bí jiǔ zhì. xíng dōng lìng zé guó duō dào zéi, biān jìng bù níng, tǔ dì fēn liè. xíng chūn lìng, zé nuǎn fēng lái zhì, mín qì jiě duò, shī lǚ bì xìng.
季秋之月,日在房,昏虛中,旦柳中,其日庚辛,其神少昊,其神蓐收,其蟲毛,其音商,律中無射,其數九,其味辛,其臭腥,其祀門,祭先肝。候雁來賓,爵入大水為蛤,菊有黃華,豺則祭獸戮禽。天子居總章右個,乘戎路,駕白駱,載白畤,衣白衣,服白玉,食麻與犬,其器廉以深。是月也,申嚴號令,命百官貴賤無不務入,以會天地之藏,無有宣出。乃命冢宰,農事備收,舉五種之要,藏帝籍之收於神倉,祗敬比飭。是月也,霜始降,則百工休。乃命有司曰,寒氣總至,民力不堪,其皆入室。上丁,命樂正入學習吹。是月也,大饗於帝,嘗犧牲,告備於天子,合諸侯,制百縣。為來歲受朔日,與諸侯所稅於民輕重之法,數以遠近土地所宜為度。以給郊廟之事,無有所私。是月也,天子乃教于田獵,以習五戎獀馬,命仆及七騶,咸駕載旍■,輿受車,以紀整設於屏外,司徒縉撲北向以誓之,命主祠祭禽於四方。是月也,草木黃落,乃伐薪為炭,蟄蟲咸俯在穴,皆??其戶。乃趣獄刑,無留有罪,收祿秩之不當者,共養之不宜者。是月也,天子乃以犬嘗稻,先薦寢廟。季秋行夏令,則其國大水,冬藏殃敗,民多??鼻九窒。行冬令則國多盜賊,邊境不寧,土地分裂。行春令,則暖風來至,民氣解墮,師旅必興。
mèng dōng zhī yuè, rì zài wěi, hūn wēi zhōng, dàn qī xīng zhōng, qí rì rén guǐ, qí dì zhuān xū, qí shén xuán míng, qí chóng jiè, qí yīn yǔ, lǜ zhōng yīng zhōng, qí shù liù, qí wèi xián, qí chòu xiǔ, qí sì xíng, jì xiān shèn. shuǐ shǐ bīng, dì shǐ dòng, zhì rù dà shuǐ wèi shèn, hóng cáng bù jiàn. tiān zǐ jū xuán táng zuǒ gè, chéng xuán hé, jià tiě lí, zài xuán zhì, yī hēi yī, fú xuán yù, shí shǔ yǔ zhì. qí qì hóng yǐ. shì yuè yě, yǐ lì dōng. xiān lì dōng sān rì, tài shǐ yè zhī tiān zǐ, yuē: mǒu rì lì dōng, shèng dé zài shuǐ. tiān zǐ nǎi qí. lì dōng zhī rì, tiān zǐ qīn lǜ sān gōng jiǔ qīng dài fū yǐ yíng dōng yú běi jiāo, hái, nǎi shǎng sǐ shì, xù gū guǎ. shì yuè yě, mìng tài bo dǎo cí, guī cè zhàn zhào, shěn guà jí xiōng. yú shì chá ā shàng luàn fǎ zhě, zé zuì zhī, wú yǒu yǎn bì. shì yuè yě, tiān zǐ shǐ qiú, mìng yǒu sī yuē: tiān zǐ tiān qì shàng téng, dì qì xià jiàng, tiān dì bù tōng, bì sāi ér chéng dōng. mìng bǎi guān jǐn gài cáng, mìng sī tú xún xíng jī jù, wú yǒu bù liǎn, fù chéng guō, jiè mén lǘ, xiū jiàn bì, shèn guān yào, gù fēng xǐ, bèi biān jìng, bèi yào sài, jǐn guān liáng, sāi qī jìng, chì sàng jì,, bàn yī shang, shěn guān guǒ zhī hòu bó, yíng qiū lǒng zhī xiǎo dà gāo bēi bó hòu zhī dù, guì jiàn zhī děng jí. shì yuè yě, gōng shī xiào gōng, chén jì qì, àn dù chéng, wú huò zuò wèi yín qiǎo, yǐ dàng shàng xīn, bì gōng zhì wèi shàng, wù lēi gōng míng, yǐ kǎo qí chéng, gōng yǒu bù dāng, bì xíng qí zuì, yǐ qióng qí qíng. shì yuè yě, dà yǐn zhēng, tiān zǐ nǎi qí lái nián yú tiān zōng, dà gē cí yú gōng shè, jí mén lǘ, xiǎng xiān zǔ wǔ sì, láo nóng fū yǐ xiū xī zhī. tiān zǐ nǎi mìng jiāng lǜ jiǎng wǔ, yì shè yù jué lì. shì yuè yě, nǎi mìng shuǐ yú yú shī shōu shuǐ quán chí zé zhī fù, wú huò gǎn qīn xuē zhòng shù zhào mín, yǐ wèi tiān zǐ qǔ yuàn yú xià, qí yǒu ruò cǐ zhě, xíng zuì wú shè. mèng dōng xíng chūn lìng, zé dòng bì bù mì, dì qì fā xiè, mín duō liú wáng. xíng xià lìng, zé guó duō bào fēng, fāng dōng bù hán, zhé chóng fù chū, xíng qiū lìng zé xuě shuāng bù shí, xiǎo bīng shí qǐ, tǔ dì qīn xuē.
孟冬之月,日在尾,昏危中,旦七星中,其日壬癸,其帝顓頊,其神玄冥,其蟲介,其音羽,律中應鍾,其數六,其味咸,其臭朽,其祀行,祭先腎。水始冰,地始凍,雉入大水為蜃,虹藏不見。天子居玄堂左個,乘玄輅,駕鐵驪,載玄畤,衣黑衣,服玄玉,食黍與彘。其器宏以■。是月也,以立冬。先立冬三日,太史謁之天子,曰:某日立冬,盛德在水。天子乃齊。立冬之日,天子親率三公九卿大夫以迎冬於北郊,還,乃賞死事,恤孤寡。是月也,命太卜禱祠,龜策占兆,審卦吉凶。於是察阿上亂法者,則罪之,無有掩蔽。是月也,天子始裘,命有司曰:天子天氣上騰,地氣下降,天地不通,閉塞而成冬。命百官謹蓋藏,命司徒循行積聚,無有不斂,坿城郭,戒門閭,修楗閉,慎關鑰,固封璽,備邊境,備要塞,謹關梁,塞蹊徑,飭喪紀,,辦衣裳,審棺槨之厚薄,營丘壟之小大高卑薄厚之度,貴賤之等級。是月也,工師效功,陳祭器,案度程,無或作為淫巧,以盪上心,必功致為上,物勒工名,以考其誠,工有不當,必行其罪,以窮其情。是月也,大飲蒸,天子乃祈來年於天宗,大割祠於公社,及門閭,饗先祖五祀,勞農夫以休息之。天子乃命將率講武,肄射御角力。是月也,乃命水虞漁師收水泉池澤之賦,無或敢侵削眾庶兆民,以為天子取怨於下,其有若此者,行罪無赦。孟冬行春令,則凍閉不密,地氣發泄,民多流亡。行夏令,則國多暴風,方冬不寒,蟄蟲復出,行秋令則雪霜不時,小兵時起,土地侵削。
zhòng dōng zhī yuè, rì zài dòu, hūn dōng bì zhōng, dàn zhěn zhōng, qí rì rén guǐ, qí dì zhuān xū, qí shén xuán míng, qí chóng jiè, qí yīn yǔ, lǜ zhōng huáng zhōng, qí shù liù, qí wèi xián, qí chòu xiǔ, qí sì xíng, jì xiān shèn., bīng yì zhuàng, dì shǐ chè, hé dàn bù míng, hǔ shǐ jiāo. tiān zǐ jū xuán táng tài miào, chéng xuán hé, jià tiě lí, zài xuán zhì, yī hēi yī, fú xuán yù, shí shǔ yǔ zhì, qí qì hóng yǐ. chì sǐ shì, mìng yǒu sī yuē: tǔ shì wú zuò, wú fā gài cáng, wú qǐ dà zhòng, yǐ gù ér bì. fā gài cáng, qǐ dà zhòng, dì qì qiě xiè, shì wèi fā tiān dì zhī fáng, zhū zhé zé sǐ, mín duō jí yì, yòu suí yǐ sàng. mìng zhī yuē méi chàng yuè. shì yuè yě, mìng yān yǐn shēn gōng lìng, shěn mén lǘ kě, jǐn fáng shì, bì zhòng bì. shěng fù shì, wú dé yín. suī yǒu guì qī jìn xí, wú yǒu bù chá. nǎi mìng dà qiú, shú dào bì qí, qū niè bì shí, zhàn chì bì jié, shuǐ quán bì xiāng, táo qì bì liáng, huǒ qí bì děi, jiān yòng liù wù, dà qiú jiān zhī, wú yǒu chà tè. tiān zǐ nǎi mìng yǒu sī qí sì sì hǎi dà chuān míng yuán yuān zé jǐng quán. shì yuè yě, nóng yǒu bù shōu cáng jī jù zhě, niú mǎ chù shǒu yǒu fàng yì zhě, qǔ zhī bù jié. shān lín sǒu zé yǒu néng qǔ shū shí tián liè qín shòu zhě, yě yú jiào dǎo zhī. qí yǒu xiāng qīn, duó zhě zuì zhī bù shè. shì yuè yě, rì duǎn zhì, yīn yáng zhēng. zhū shēng dàng. jūn zǐ qí jiè, chù bì yǎn, shēn yù níng, qù shēng sè, jìn shì yù, ān xíng xìng, shì yù jìng, yǐ dài yīn yáng zhī suǒ dìng, yún shǐ shēng, lì tǐng chū, qiū yǐn jié, mí jiǎo jiě, shuǐ quán dòng. rì duǎn zhì, zé fá lín mù, qǔ zhú jiàn. shì yuè yě, kě yǐ bà guān zhī wú shì zhě, qù qì zhī wú yòng zhě, tú què tíng mén lǘ, zhú líng yǔ, cǐ suǒ yǐ zhù tiān dì zhī bì cáng yě. zhòng dōng xíng xià lìng, zé qí guó nǎi hàn, fēn wù míng míng, léi nǎi fā shēng. xíng qiū lìng, zé tiān shí yǔ zhī, guā hù bù chéng, guó yǒu dà bīng. xíng chūn lìng, zé chóng míng wèi bài, shuǐ quán jiǎn jié, mín duō jí lì.
仲冬之月,日在斗,昏東壁中,旦軫中,其日壬癸,其帝顓頊,其神玄冥,其蟲介,其音羽,律中黃鍾,其數六,其味咸,其臭朽,其祀行,祭先腎。,冰益壯,地始坼,鶡鴠不鳴,虎始交。天子居玄堂太廟,乘玄輅,駕鐵驪,載玄畤,衣黑衣,服玄玉,食黍與彘,其器宏以■。飭死事,命有司曰:土事無作,無發蓋藏,無起大眾,以固而閉。發蓋藏,起大眾,地氣且泄,是謂發天地之房,諸蟄則死,民多疾疫,又隨以喪。命之曰沒暢月。是月也,命閹尹深宮令,審門閭可,謹房室,必重閉。省婦事,無得淫。雖有貴戚近習,無有不察。乃命大酋,秫稻必齊,麴櫱必時,湛饎必潔,水泉必香,陶氣必良,火齊必得,兼用六物,大酋監之,無有差忒。天子乃命有司祈祀四海大川名原淵澤井泉。是月也,農有不收藏積聚者,牛馬畜首有放佚者,取之不詰。山林藪澤有能取疏食田獵禽獸者,野虞教導之。其有相侵,奪者罪之不赦。是月也,日短至,陰陽爭。諸生盪。君子齊戒,處必掩,身欲寧,去聲色,禁嗜欲,安形性,事欲靜,以待陰陽之所定,芸始生,荔挺出,蚯蚓結,麋角解,水泉動。日短至,則伐林木,取竹箭。是月也,可以罷官之無事者,去器之無用者,途闕庭門閭,築囹圄,此所以助天地之閉藏也。仲冬行夏令,則其國乃旱,氛霧冥冥,雷乃發聲。行秋令,則天時雨汁,瓜瓠不成,國有大兵。行春令,則蟲螟為敗,水泉減竭,民多疾癘。
jì dōng zhī yuè, rì zài wù nèi, hūn lóu zhōng, dàn dī zhōng, qí rì rén guǐ, rì qí jiān zhuān xū, qí shén xuán míng, qí chóng jiè, qí yīn yǔ, lǜ zhōng dà lǚ, qí shù liù, qí wèi xián, qí chòu xiǔ, qí sì xíng, jì xiān shèng. yàn běi xiāng, què shǐ cháo, gòu jī rǔ. tiān zǐ jū xuán táng yòu gè, chéng xuán hé, jià tiě lí, zài xuán zhì, yī hēi yī, fú xuán yù, shí shǔ yǔ zhì, qí qì hóng, yǐ yǎn mìng. yǒu sī dà nuó, páng zhé chū tǔ niú, yǐ sòng hán qì, zhēng niǎo lì jí, nǎi bì xíng shān chuān zhī sì, jí dì zhī dà chén tiān dì zhī shén zhī. shì yuè yě, mìng yú shī shǐ yú, tiān zǐ qīn wǎng, nǎi cháng yú, xiān jiàn qǐn miào. bīng fāng shèng, shuǐ zé fù jiān, mìng qǔ bīng, bīng yǐ rù, lìng gào mín chū wǔ zhǒng, mìng sī nóng jì ǒu gēng shì, xiū lěi sì, jù tián qì. mìng lè shī dà hé chuī ér bà. nǎi mìng sì jiǎn shōu zhì xīn chái, yǐ gōng qǐn miào jí bǎi sì zhī xīn liáo. shì yuè yě, rì qióng yú cì, yuè qióng yú jì, xīng huí yú tiān, shù jiāng jǐ zhōng, suì jiāng gēng shǐ, zhuān yú nóng mín, wú yǒu suǒ shǐ. tiān zǐ nǎi yǔ gōng qǐng dài fū chì guó diǎn, kùn shí lìng yǐ dài lái suì zhī yí. nǎi mìng dà shì cì zhū hóu zhī liè fù zhī xī shēng, yǐ gōng huáng tiān shàng dì shè jì zhī xiǎng, nǎi yuán tóng xìng zhī bāng, gōng qǐn miào zhī chú huàn. mìng zǎi lì qīng dài fū zhì yú shù mín tǔ tián zhī shù, ér fù zhī xī shēng, yǐ gōng shān lín míng chuān zhī sì. fán zài tiān xià jiǔ zhōu zhī mín zhě, wú bù xián xiàn qí lì, yǐ gōng huáng tiān shàng dì shè jì qǐn miào shān lín míng chuān zhī sì. xíng zhī shì lìng. cǐ wèi yī zhōng, sān xún èr rì. jì dōng xíng qiū lìng, zé bái lù zǎo jiàng, jiè chóng wèi yāo, sì lín rù bǎo. xíng chūn lìng, zé tāi yāo duō shāng, guó duō gù jí, mìng zhī yuē nì. xíng xià lìng, zé shuǐ lǎo bài guó, shí xuě bù jiàng, bīng dòng xiāo shì.
季冬之月,日在婺內,昏婁中,旦氐中,其日壬癸,日其間顓頊,其神玄冥,其蟲介,其音羽,律中大呂,其數六,其味咸,其臭朽,其祀行,祭先勝。雁北鄉,鵲始巢,雊雞乳。天子居玄堂右個,成玄輅,駕鐵驪,載玄畤,衣黑衣,服玄玉,食黍與彘,其器宏,以掩命。有司大儺,旁磔出土牛,以宋寒氣,征鳥厲疾,乃畢行山川之祀,及帝之大臣天地之神祗。是月也,命漁師始漁,天子親往,乃嘗魚,先薦寢廟。冰方盛,水澤腹堅,命取冰,冰已入,令告民出五種,命司農計耦耕事,修耒耜,具田器。命樂師大合吹而罷。乃命四檢收秩薪柴,以供寢廟及百祀之薪燎。是月也,日窮於次,月窮於紀,星回於天,數將幾終,歲將更始,專於農民,無有所使。天子乃與公頃大夫飭國典,困時令以待來歲之宜。乃命大事次諸侯之列賦之犧牲,以供皇天上帝社稷之享,乃元同姓之邦,供寢廟之芻豢。命宰歷卿大夫至於庶民土田之數,而賦之犧牲,以供山林名川之祀。凡在天下九州之民者,無不咸獻其力,以供皇天上帝社稷寢廟山林名川之祀。行之是令。此謂一終,三旬二日。季冬行秋令,則白露蚤降,介蟲為妖,四鄰入保。行春令,則胎夭多傷,國多固疾,命之曰逆。行夏令,則水潦敗國,時雪不降,冰凍消釋。