shù fū dì chē nán zhǐ, dùn qī yào yú zhōng jiē huá gài xī lín, cáng wǔ? yú tài jiǎ. suī fù xīng chén dàng yuè, sān yuán zhī guǐ zhú kě xún léi yǔ fèi téng, liù qì zhī jīng lún yǒu xù. rán zé fǔ tóng hún ér guān biàn huà, zé wàn xiàng zhī dòng bù zú duō yě wò yáo jìng ér lín shì yè, zé wàn jī zhī còu bù zú dà yě. gù zhī gōng yǒu suǒ fú, guī lóng bù néng xiè lín jiè zhī zūn qì yǒu suǒ guī, jiāng hàn bù néng qiè cháo zōng zhī bǐng. shì yǐ zhū yáng dēng ér jiǔ yǒu zhào, zǐ quán qīng ér wàn wù dǔ. yuè ruò huáng líng cǎo mèi, fēng lí shòu hé luò zhī tú dì xiàng quán yú,? fèng xī qián kūn zhī ruì. gāo xīn yáo shùn shì méi, dà xià yīn zhōu shì zuò, dá qí biàn suì chéng tiān xià zhī wén, jí qí shù suì dìng tiān xià zhī xiàng. yì guān dù lǜ. suí dǐng qì ér chóng guāng yù bó ōu gē, fǎn zōng ér dà bèi. jì hū sān chuān shī yù, jiǔ fú méng chén. zǔ dòu sàng ér wáng zé jié, zhōng gǔ shuāi ér sòng shēng qǐn. shào líng gāo huì, zhū hóu qīng hàn shuǐ zhī wēi jiàn tǔ tóng méng, tiān zǐ jiǒng hé yáng zhī zhào. sān wēi zhì dù, chéng zhàn dào ér héng liú qiān zǎi yīng huá, yǔ wáng fēng ér sǎo dì. dà yè bù kě yǐ zhōng sàng, yí lún bù kě yǐ suì jué. yóu shì shān hé lián zhào, sù wáng kāi shòu mìng zhī fú tiān dì yīn yūn, yuán shèng jǔ chéng shí zhī cè. xìng jiǔ wéi zhī fèi diǎn, zhèn liù hé zhī tuí gāng. yǒu dào cún yān, sī wén bèi yǐ.
述夫帝車南指,遁七曜於中階;華蓋西臨,藏五?於太甲。雖復星辰盪越,三元之軌躅可尋;雷雨沸騰,六氣之經綸有序。然則撫銅渾而觀變化,則萬象之動不足多也;握瑤鏡而臨事業,則萬機之湊不足大也。故知功有所服,龜龍不能謝鱗介之尊;器有所歸,江漢不能竊朝宗之柄。是以朱陽登而九有照,紫泉清而萬物睹。粵若皇靈草昧,風驪受河洛之圖;帝象權輿,?鳳錫乾坤之瑞。高辛堯舜氏沒,大夏殷周氏作,達其變遂成天下之文,極其數遂定天下之象。衣冠度律。隨鼎器而重光;玉帛謳歌,反宗而大備。洎乎三川失御,九服蒙塵。俎豆喪而王澤竭,鐘鼓衰而頌聲寢。召陵高會,諸侯輕漢水之威;踐土同盟,天子窘河陽之召。三微制度,乘戰道而橫流;千載英華,與王風而掃地。大業不可以終喪,彝倫不可以遂絕。由是山河聯兆,素王開受命之符;天地氤氳,元聖舉乘時之策。興九圍之廢典,振六合之頹綱。有道存焉,斯文備矣。
fū zǐ xìng kǒng shì, huì qiū, zì zhòng ní, lǔ guó zōu rén yě. dì tiān yǐ zhī líng miáo, sòng wēi zǐ zhī hóng xù. zì yuán qín jiǎn xià, fú bǎo yù yú nán cháo bái mǎ cháo zhōu, zài jīng qí yú běi miàn. wǔ qiān shén qì, cóng huáng gāo liè dì zhī róng sān mìng xióng tú, zhōng dǐng guān chéng jiā zhī lǐ. shāng qiū dàn ruì, xià shǔ yú fáng shān sì shuǐ zài líng, yáo chí yú wèn shàng. lǐ yuè yóu qí wěi shū, rén yí suǒ yǐ lái sū, pái huò luàn ér gòu qián yuán, sǎo huāng tún ér shù zhēn zǎi, shèng rén zhī dà yè yě.
夫子姓孔氏,諱邱,字仲尼,魯國鄒人也。帝天乙之靈苗,宋微子之洪緒。自元禽翦夏,俘寶玉於南巢;白馬朝周,載旌旗於北面。五遷神器,琮璜高列帝之榮;三命雄圖,鐘鼎冠承家之禮。商邱誕睿,下屬於防山;泗水載靈,遙馳於汶上。禮樂由其委輸,人儀所以來蘇,排禍亂而構乾元,掃荒屯而樹真宰,聖人之大業也。
ruò nǎi chéng bǎi wáng zhī pī yùn, zǒng qiān shèng zhī shū zī. rén líng zhāo yǒu zuò zhī qī, yuè dú jiàng fēi cháng zhī biǎo. zhū héng yù dòu, zhēng xiàng wěi yú tiān jīng hǔ jù lóng dūn, jí fēng? yú dì jì. yì yóu sān jiē kàn yuè, héng xīng zhī tài zǐ zhī gōng bā zhù chōng xiāo, qún lǐng biàn zhōng huáng zhī zhái, shèng rén zhī zhì xiàng yě.
若乃承百王之丕運,總千聖之殊姿。人靈昭有作之期,岳瀆降非常之表。珠衡玉斗,徵象緯於天經;虎踞龍蹲,集風?於地紀。亦猶三階瞰月,恆星知太紫之宮;八柱沖霄,群嶺辨中黃之宅,聖人之至象也。
ruò nǎi shùn shí ér dòng, yòng huì ér míng. yū shèng zhé yú cháng shī, hùn bō liú yú xià wèn. tài yáng tíng wǔ, shōu jué huǒ yú dān héng cāng láng fú tiān, kòng juān cén yú cuì zhǔ. xī zhōu pěng mèi, xiān gōng liú zǐ qì zhī shū dōng hǎi kōu yī, tán zi xù qīng? zhī zhì. jiē yú fēi shèng, xún qù jiù yú kuáng gē tóng zǐ hé zhī? qū yán liáng yú guǐ wèn, shèng rén zhī jiàng jī yě.
若乃順時而動,用晦而明。紆聖哲於常師,混波流於下問。太陽亭午,收爝火於丹衡;滄浪浮天,控涓涔於翠渚。西周捧袂,仙公留紫氣之書;東海摳衣,郯子敘青?之秩。接輿非聖,詢去就於狂歌;童子何知?屈炎涼於詭問,聖人之降跡也。
ruò nǎi cān shén kuí xùn, lù dào hé ní. rǔ tài bái yú zhōng dōu, bàn chéng huáng yú xià yì. zhàn wú wéi zhī jī ér zhòng wù tóng bìng, chí bù yán zhī huà ér qún fāng qǔ zé. suī fù ní jīng yǔ pèi, qí rén zhāng jiā gǔ zhī wēi bā yì sān yōng, huán shì bī gōng gōng zhī zhì. jì hū lì jiē ér jìn, xuān wǔ bèi ér zhǎn pái yōu tuī yì ér xíng, sù xíng shū ér zhū zhèng mǎo. yòng néng shǐ sì fāng zhī zuì, zhēng guī jiù hǎo zhī tián sān jiā biàn sè, yuàn zhí péi chén zhī lǐ, shèng rén zhī chéng wù yě.
若乃參神揆訓,錄道和倪。辱太白於中都,絆乘黃於下邑。湛無為之跡而眾務同並,馳不言之化而群方取則。雖復霓旌羽旆,齊人張夾谷之威;八佾三雍,桓氏逼公宮之制。洎乎歷階而進,宣武備而斬徘優;推義而行,肅刑書而誅正卯。用能使四方知罪,爭歸舊好之田;三家變色,願執陪臣之禮,聖人之成務也。
ruò nǎi chéng jī dòng yòng, lì pìn qī huáng shén jīng yōu xiǎn, zhì dà yǔ zhòu. dōng xī nán běi, tuī xīn yú bào luàn zhī cháo gōng jiǎn wēn liáng, shòu shǒu yú wēi wáng zhī guó. dào zhī jiāng xíng yě mìng, dào zhī jiāng fèi yě mìng. guī qí qù lǔ, fā hào tàn yú shuāi zhōu è sòng wéi chén, zòu bēi gē yú xià cài, shèng rén zhī jiù shí yě.
若乃乘機動用,歷聘棲遑;神經幽顯,志大宇宙。東西南北,推心於暴亂之朝;恭儉溫良,授手於危亡之國。道之將行也命,道之將廢也命。歸齊去魯,發浩嘆於衰周;厄宋圍陳,奏悲歌於下蔡,聖人之救時也。
ruò nǎi kuāng fěi liù yì, shēng huáng wǔ diǎn. zhé xuán zhū sì zhī jiān, tàn zé táng yú zhī jì. sān qiān dì zǐ, pān ruì huà ér shēng táng qī shí mén rén, fèng hóng guī ér rù shì. cóng zhōu dìng lǐ, xiàn zhāng zhī sǔn yì zhī yuán fǎn lǔ cái shī, yǎ sòng dé xián gē zhī zhǐ. bèi wù ér cún dào, xià xué ér shàng dá. yuán shén xù jiào, jiàng chì zhì yú nán gōng yùn dòu chén jīng, dòng yuán fú yú běi luò, shèng rén zhī lì jiào yě.
若乃筐篚六藝,笙簧五典。折旋洙泗之間,探賾唐虞之際。三千弟子,攀睿化而升堂;七十門人,奉洪規而入室。從周定禮,憲章知損益之源;反魯裁詩,雅頌得弦歌之旨。備物而存道,下學而上達。援神敘教,降赤制於南宮;運斗陳經,動元符於北洛,聖人之立教也。
ruò nǎi guān xiàng shè jiào, fǎ sān bǎi bā shí sì yáo sì shí yǒu jiǔ qióng shén zhī huà, yīng wàn yī qiān èr bǎi wǔ shí cè wǔ shí yǒu wǔ. chéng biàn huà ér xíng guǐ shén, guān yīn yáng ér yǐ tiān dì. yǐ gǔ tiān xià zhī dòng, yǐ dìng tiān xià zhī yí. suǒ zhòng miào yú zhòng yuán, zuǎn qún wēi yú tài sù, shèng rén zhī zàn yì yě.
若乃觀象設教,法三百八十四爻四十有九;窮神知化,應萬一千二百五十策五十有五。成變化而行鬼神,觀陰陽而倚天地。以鼓天下之動,以定天下之疑。索眾妙於重元,纂群微於太素,聖人之贊易也。
ruò nǎi líng jīn bù cè, ruì shì wú yá. shí zhāo jí sǔn zhī tíng, tǔ fǒu yàn bēn yáng zhī jǐng. jī shān nán wàng, shí hào gǔ yú fēng yú lí zé dōng fú, kǎo dān píng yú mèng zhǔ. lín tú jiàn yuǎn, jīn biān tí zuǒ hàn zhī fú fèng dé gōu shēn, yù cè shì wáng qín zhī zhào, shèng rén zhī guān huà yě.
若乃靈襟不測,睿視無涯。石昭集隼之庭,土缶驗賁羊之井。稽山南望,識皓骨於封禺;蠡澤東浮,考丹萍於夢渚。麟圖鑑遠,金編題佐漢之符;鳳德鈎深,玉策筮亡秦之兆,聖人之觀化也。
shí yì yuǎn yǐ, néng shì bì yǐ. rán hòu fú yī fāng wài, tuō xǐ rén jiān, diàn yíng xìng xī mèng zhī zāi, fù zhàng qǐ chén gē zhī jī. náo hóng liáng yú dà shà, wù mò néng zōng cuī rì guān yú lǔ qiū. wú jiāng ān yǎng? míng jūn liǎng yào, bù néng qiān dài xiè zhī qī xù hé sì shí, bù néng gé yíng xū zhī shù. shì lái fū zǐ shí yě, shì qù fū zǐ shùn yě. wèi ér bù yǒu, yòng jiǔ wǔ ér cháng qū chéng ér wù jū, fǔ? ní ér gāo shì, shèng rén zhī yìng huà yě.
時義遠矣,能事畢矣。然後拂衣方外,脫屣人間,奠楹興夕夢之災,負杖起晨歌之跡。撓虹梁於大廈,物莫能宗;摧日觀於魯邱。吾將安仰?明均兩曜,不能遷代謝之期;序合四時,不能革盈虛之數。適來夫子時也,適去夫子順也。為而不有,用九五而長驅;成而勿居,撫?霓而高視,聖人之應化也。
zì sì jiào yuǎn ér wēi yán jué, shí zhé sàng ér dà yì guāi. jiǔ shī zhēng dà yì zhī mén, wǔ chuán liè chūn qiū zhī fú liù tǐ fēn yú chǔ jìn, sì shǐ pài yú qí hán. yān zhōng zhī miào jiàn bù zhuī, jì xià zhī gāo fēng dài qǐ. bǎi jiā téng yuè, pān hù yǒu ér tóng guī wàn pǐ qū chí, yǎng táo jūn ér qí guàn. yóu shǐ sī huáng jīn shí, zhǎng xuán quē lǐ zhī táng jīng jí péng hāo, bù rù chāng píng zhī mù, shèng rén zhī yí fēng yě.
自四教遠而微言絕,十哲喪而大義乖。九師爭大易之門,五傳列春秋之輻;六體分於楚晉,四始派於齊韓。淹中之妙鍵不追,稷下之高風代起。百家騰躍,攀戶牖而同歸;萬匹驅馳,仰陶鈞而其貫。猶使絲簧金石,長懸闕里之堂;荊棘蓬蒿,不入昌平之墓,聖人之遺風也。
dǎo yáng shí shèng, guāng bèi liù xū, chéng sù lǚ ér bǎo ān zhēn, chuí huáng cháng ér huò yuán jí. gù néng guì ér wú wèi, lǚ duān yú tài jí zhī chū gāo ér wú míng, bù zhèng yú huáng wáng zhī shǒu. qiān qiū suǒ bù néng yì, bǎi dài suǒ bù néng yí, wàn shèng zī yǐ xīng shuāi, sì hǎi yóu qí qīng zhòng. suī fù zhì wén jiāo yìng, zhān shì yuè sì ér cháng cún jīn huǒ dì qiān, fèng qín shū ér wǎng jué. gài yì yuē: guān hū rén wén, yǐ huà chéng tiān xià. yòu yún: shèng rén yǐ shén dào shè jiào, ér wàn wù fú yān. qǐ gǔ zhī cōng míng ruì zhì shén wǔ ér bù shā zhě fū?
導揚十聖,光被六虛,乘素履而保安貞,垂黃裳而獲元吉。故能貴而無位,履端於太極之初;高而無名,布政於皇王之首。千秋所不能易,百代所不能移,萬乘資以興衰,四海由其輕重。雖復質文交映,瞻礻龠祀而長存;金火遞遷,奉琴書而罔絕。蓋《易》曰:「觀乎人文,以化成天下。」又云:「聖人以神道設教,而萬物服焉。」豈古之聰明睿智神武而不殺者夫?
guó jiā xí yǔ zhòu zhī chún jīng, jù míng líng zhī bǎo wèi. gāo zǔ wǔ huáng dì yǐ huáng qí wèn zuì, zhàng jīn cè yǐ láo huá yí tài zōng wén huáng dì yǐ zhū dí chéng tiān, mù yù héng ér zhèng qū yǔ. huáng shàng xuān zǔ zōng zhī lèi qià, fèng wén wǔ zhī chóng guāng, jī lì shǔ ér zuò míng táng, chén lǐ róng ér yè tài miào. bā shén qí xiǎng, tíng liú tài shǐ zhī gōng liù biàn tóng hé, zhù bì huá xū zhī yě. wén wù yǐn dì, shēng míng dòng tiān, lè fán jiǔ sú, lǐ shèng sān gǔ. guàn dài hùn bìng zhī suǒ, shū guǐ bā? lǘ yán jiān zā zhī xiāng, yān huǒ sì jí. jié hé zhuī rì, kuā fù lì jìn yú yíng jiān yuè hǎi líng shān, shù hài tú qióng yú wǔ xià. xūn yú guǎng bèi, jǐng kuàng qián zhōu. gān xiàng zhe ér cháng wén qīng, kūn líng zī ér zhòng bǎo yòng. yì jīn gāo yú zǐ dòng, yǔ lù jūn huá qī yù zhú yú yuán dōu, fēng léi shùn guǐ. dān? cuì jūn, zǎo huì xuān tíng fèng cǎi lóng zī, jī yáng chí?. shū zhēng?, bù zhào ér zì zhì mào zhǐ zhāo zhāng, wú yōu ér bù qià. suī fù dì chén nán miàn, jiàng qú shì ér wú wéi dài quǎn dōng lín, zhì míng shān ér yǒu shì. líng mìng bù kě yǐ cí yě, dà diǎn bù kě yǐ tuī yě. yóu shì liù róng xiāo jǐng, héng zǐ diàn ér? jīn wǔ xiào chén qū, cù yuán? ér pēn yù. xīng luó hǎi yùn, yuè zhèn chuān shui tíng. dēng bì? dān ér huì shén zhī, yù yuán tán ér lǐ tiān dì. jīn xiāng yù cè, yì ruì suàn yú wú jiāng dài jiǎn yín shéng, zhe líng jī yú bù jié.
國家襲宇宙之淳精,據明靈之寶位。高祖武皇帝以黃旗問罪,杖金策以勞華夷;太宗文皇帝以朱翟承天,穆玉衡而正區宇。皇上宣祖宗之累洽,奉文武之重光,稽歷數而坐明堂,陳禮容而謁太廟。八神齊饗,停旒太史之宮;六辯同和,駐蹕華胥之野。文物隱地,聲名動天,樂繁九俗,禮盛三古。冠帶混並之所,書軌八?;閭閻兼匝之鄉,煙火四極。竭河追日,夸父力盡於楹間;越海陵山,豎亥塗窮於廡下。薰腴廣被,景貺潛周。乾象著而常文清,坤靈滋而眾寶用。溢金膏於紫洞,雨露均華;棲玉燭於元都,風雷順軌。丹?翠菌,藻繪軒庭;鳳彩龍姿,激揚池?。殊徵?,不召而自至;茂祉昭彰,無幽而不洽。雖復帝臣南面,降衢室而無為;岱畎東臨,陟名山而有事。靈命不可以辭也,大典不可以推也。由是六戎宵警,橫紫殿而?金;五校晨驅,蹴元?而噴玉。星羅海運,岳鎮川氵亭。登碧?單而會神祗,御元壇而禮天地。金箱玉冊,益睿算於無疆;玳檢銀繩,著靈機於不竭。
gōng jì chéng yǐ, dào jì zhēn yǐ. lì xiān wáng zhī jiù guó, huái liè shèng zhī yí chén. xiáng chì jì ér xià? tíng, yín cuì qiú ér wàng zōu lǔ. sì bīn xiū jià, yǎo yí fén shuǐ zhī yáng ní xiù níng luán, zàn shì dòng shān zhī diǎn. nǎi xià zhào yuē: kě zhuī zèng tài shī. tuō yán méi yú yì dài, dǐng lù shēng guāng jì zhōu jí yú tóng shí, quán tú gǎi zhào. xián hēng yuán nián, yòu xià zhào yuē: xuān ní yǒu zòng zì tiān, tǐ yīng shàng zhé, hé liǎng yí zhī jiǎn yì, wèi yì zài zhī shī biǎo. gù wéi qǐn miào, yì zài qīn chóng. rú wén zhū zhōu xiàn kǒng zǐ miào táng jí xué guǎn yǒu pò huài, bìng xiàng lái wèi zào, shēng tú wú yì yè zhī suǒ, xiān shī quē diàn jì zhī yí, jiǔ zhì piāo líng, shēn fēi jìng běn. yí lìng zhū zhōu xiàn guān sī, sù jiā yíng qì.
功既成矣,道既貞矣。歷先王之舊國,懷列聖之遺塵。翔赤驥而下?亭,吟翠虬而望鄒魯。泗濱休駕,杳疑汾水之陽;尼岫凝鑾,暫似峒山之典。乃下詔曰:「可追贈太師。」托鹽梅於異代,鼎路生光;寄舟楫於同時,泉塗改照。咸亨元年,又下詔曰:「宣尼有縱自天,體膺上哲,合兩儀之簡易,為億載之師表。顧唯寢廟,義在欽崇。如聞諸州縣孔子廟堂及學館有破壞,並向來未造,生徒無肄業之所,先師闕奠祭之儀,久致飄零,深非敬本。宜令諸州縣官司,速加營葺。」
chéng dū xiàn xué miào táng zhě, dà táng lóng shuò sān nián xiāng rén zhī suǒ jiàn yě. ěr qí zhōu fēn huà niǎo, jìng shǔ dūn chī. yíng jǐn shì yú zhōng qū, tuō tóng liáng yú gǔ dì. yù lún xié jiè, shén lóng pán jǔ zé zhī? shí jìng yáo lín, bǎo mǎ dié yú shān zhī yǐng. tiān dì huì chāng zhī guó, shàng zhào gān wéi yīng líng xiù chū zhī xiāng, bàng qīng dì luò. xiáng xù yóu qí jiū hé, yīng biàn suǒ yǐ huì tóng. wén wēng zhī jǐng huà bù yú, zhì shì zhī fēng yóu zì yuǎn. yú shì shuāng chuān jiù lǎo, pān dì jiǎng ér qiào xīn sān shǔ míng rú, xiǎng chéng jūn ér biàn sè. tàn zhōu guī yú jiù zhái, xún hàn zhì yú xīn dū. kāi jī yú sì huì zhī chán, shòu jǔ yú sān nóng zhī xì. tǔ jiē wú jí, jiù jī rǎng yú xīn huān máo cí bù jiǎn, yì céng cháo yú gù shì. zhuāng tán wén xìng, jí jià chuán luán jiā gǔ yōu lán, yuán shū hù yǒu. yí xíng wǎn ěr, shì wén yí shuǐ zhī gē liè shì rú, ruò fèng nóng shān zhī duì. zī wéi xiǎo pì, héng gàn dài yú xī hé jiàng zhàng xiāo xuán, jù qīng jīn yú běi hǎi. suī qiū lǐ dōng shī zhī huà, yǐ qià yú qí rén ér xuān fēng guān sú zhī guī, shí guī yú shàng zǎi.
成都縣學廟堂者,大唐龍朔三年鄉人之所建也。爾其州分化鳥,境屬蹲鴟。縈錦室於中區,托銅梁於古地。玉輪斜界,神龍蟠沮澤之?;石鏡遙臨,寶馬蹀禺山之影。天帝會昌之國,上照乾維;英靈秀出之鄉,傍清地絡。庠序由其糾合,纓弁所以會同。文翁之景化不渝,智士之風猷自遠。於是雙川舊老,攀帝獎而翹心;三蜀名儒,想成均而變色。探周規於舊宅,詢漢制於新都。開基於四會之躔,授矩於三農之隙。土階無級,就擊壤於新歡;茅茨不翦,易層巢於故事。莊壇文杏,即架椽欒;夾谷幽蘭,爰疏戶牖。儀形莞爾,似聞沂水之歌;列侍り如,若奉農山之對。緇帷曉辟,橫紺帶於西河;絳帳宵懸,聚青衿於北海。雖秋禮冬詩之化,已洽於齊人;而宣風觀俗之規,實歸於上宰。
yín qīng guāng lù dài fu qiáo guó gōng huì chóng yì, dà wǔ huáng dì zhī zhī sūn, hé jiān dài wáng zhī zhǎng zǐ. gāo qiū jiǔ yuè, zhèn yù yú táng qiū bǎo suàn qiān líng, yuè xuán dǒu yú tài zhǔ. wǒ guó jiā líng mìng, dōng cháo kàng qiú miǎn zhī zūn zōng zi wéi chéng, nán miàn xí xuān shang zhī zhòng. xī yuán yuán zhī yǔn xù, yōng zhū xū zhī lù wèi, bài yù jié yú qín jīng, huī jīn zhāng yú shǔ jùn. yuán jī yìng wù, qián xiāo shuǐ guài zhī zāi dān bǐ shēn yuān, fǔ jué shān jīng zhī sòng. wèi wén hóu zhī yōng?, dào zài ér qiān zūn dǒng xiàng guó zhī chuí wéi, fēng xíng ér sú yì.
銀青光祿大夫譙國公諱崇義,大武皇帝之支孫,河間大王之長子。高秋九月,振玉於唐邱;寶算千齡,躍璇蚪於太渚。我國家靈命,東朝抗裘冕之尊;宗子維城,南面襲軒裳之重。析元元之允緒,擁朱虛之祿位,拜玉節於秦京,輝金章於蜀郡。元機應物,潛消水怪之災;丹筆申冤,俯絕山精之訟。魏文侯之擁?,道在而謙尊;董相國之垂帷,風行而俗易。
sī mǎ yǔ wén gōng huì chún, hé nán luò yáng rén yě. huáng gēn dì xù, liè wǔ dǐng yú sān cháo qīng suǒ dān tī, kuà qiān xún yú shí jì. zhòng jǔ chéng qīng zhī pèi, wèi jí yí tú shì yuán qīng xiàng zhī cái, xiān dēng shàng zuǒ. bīng hú jīng jiàn, yáo qīng yù lěi zhī jiāo shuāng jìng xuán míng, xià yìng jīn chéng zhī yù.
司馬宇文公諱純,河南洛陽人也。皇根帝緒,列五鼎於三朝;青瑣丹梯,跨千尋於十紀。仲舉澄清之轡,未極夷塗;士元卿相之材,先登上佐。冰壺精鑒,遙清玉壘之郊;霜鏡懸明,下映金城之域。
xiàn lìng liǔ gōng huì míng, yǔ tài yì, hé dōng rén yě. liáng yuè zhī yīng, cháng hé zhī líng. mù? hàn zhī jīng cuì, hé tiān qú zhī yuán hēng jīng qí hè yì yú zhōng gǔ. zǔ lù lí yú xià yè. fèng yán chōu lǜ, zhuó céng xiù yú lóng mén lí xué téng zī, tǔ róng guāng yú bèi quē. zì zhū sī jiù liè, guāng yīng lìng zǎi zhī róng mò shòu chí fēn, gāo jiàn láng guān zhī yòu. xiān fú dàn jǔ, yǐng rù tóng zhāng rǔ dí cháo fēi, shēng hán yù zhěn. lín qióng kè wèi, zì gāo wén yǎ zhī tíng péng zé bīn mén, yóu zhǔ hú shāng zhī jìng. kuàng huái zú yǐ yù wù, cháng cè zú yǐ fú rén. zhòng quán zhī huì xùn dà xíng, dān fù zhī ōu yáo suì yuǎn. yóu wèi xià xián chūn sòng, sú huà zhī shū jī. xī xù dōng jiāo, zhèng xíng zhī gēn běn. shàng cháo xiàn, xià fèng fān wéi. yuán sōu fù miào zhī yí, zài chǎn zhòng? yán zhī zhì. sān mén sì biǎo, huàn yǐ wéi xīn shàng zhé shī zōng, sù yān rú zài. jiāng shǐ yuán guān fāng lǐng, zài xíng zōu lǔ zhī fēng ruì qì yīng shēng, yī biàn yú zhī sú. yú shì shì láng yōu sī, fèng zǎo yú huán lín chéng xiàng gāo cái, pái lóng zī yú bì zhǎo. yí róng chǔ shì, kāi lián quán xiào tì zhī jī sòng dé xián chén, chí jié tīng zhōng hé zhī lè. qí wéi zhèng yě kě jiǔ, qí wèi zhì yě kě dà. fāng dāng biàn huà tái jí, yí xíng wàn yǔ, qǐ tú yǎn yǎng tīng shì, fēng jiào yī tóng ér yǐ zāi?
縣令柳公諱明,宇太易,河東人也。梁岳之英,長河之靈。沐?漢之精粹,荷天衢之元亨;旌旗赫奕於中古。組陸離於下葉。鳳岩抽律,擢層秀於龍門;驪穴騰姿,吐榮光於貝闕。自朱絲就列,光膺令宰之榮;墨綬馳芬,高踐郎官之右。仙鳧旦舉,影入銅章;乳翟朝飛,聲含玉軫。臨邛客位,自高文雅之庭;彭澤賓門,猶主壺觴之境。曠懷足以御物,長策足以服人。重泉之惠訓大行,單父之謳謠遂遠。猶為夏弦春誦,俗化之樞機。西序東膠,政刑之根本。上朝憲,下奉藩維。爰搜復廟之儀,載闡重?閻之制。三門四表,煥矣惟新;上哲師宗,肅焉如在。將使圓冠方領,再行鄒魯之風;銳氣英聲,一變ク渝之俗。於是侍郎幽思,ゼ鳳藻於環林;丞相高材,排龍姿於璧沼。遺榮處士,開簾詮孝悌之機;頌德賢臣,持節聽中和之樂。其為政也可久,其為志也可大。方當變化台極,儀刑萬宇,豈徒偃仰聽事,風教一同而已哉?
bó yòu fá yì cái, shǎo yǒu qí zhì. xū zhōu dú fàn, chéng xué hǎi zhī bō lán zhí pèi gāo qū, jiàn cí chǎng zhī kǔn yù. guān zhì wén zhī fǒu tài zhòng yǐ, kǎo shèng xián zhī qù jiù duō yǐ. zì shēng rén yǐ lái, wèi yǒu rú fū zǐ zhě yě. jiē hū! jīn gǔ dài jué, jiāng hú lù yuǎn. hèn bù qīn chéng miào zhǐ, shè qí yú yóu xià zhī jiān gōng fèng dé yīn, rǎng mèi yú tiān rén zhī jì. fǔ shēng míng ér yǒng dào, zhān dòng yǔ ér zhǎng huái. wū hū āi zāi! gǎn wéi míng yuē:
勃幼乏逸才,少有奇志。虛舟獨泛,乘學海之波瀾;直轡高驅,踐詞場之閫閾。觀質文之否泰眾矣,考聖賢之去就多矣。自生人以來,未有如夫子者也。嗟乎!今古代絕,江湖路遠。恨不親承妙旨,攝齊於游夏之間;躬奉德音,攘袂於天人之際。撫聲名而永悼,瞻棟宇而長懷。嗚呼哀哉!敢為銘曰:
wǔ dì jì méi, sān wáng bù guī. tiān dì zhèn dòng, yīn yáng luàn fēi. shān bēng hǎi jié, yuè quē xīng wéi. lǐ yuè wú zhǔ, zōng suì wēi. qí yī
五帝既沒,三王不歸。天地震動,陰陽亂飛。山崩海竭,月缺星圍。禮樂無主,宗遂微。(其一)
dà zāi shén shèng, yǔ shí huí báo. yìng yùn ér shēng, jì tiān ér zuò. lóng yuè hào dàng, péng fēi liáo kuò. yǎn yǒu rén zōng, suì huāng tiān jué. qí èr
大哉神聖,與時回薄。應運而生,繼天而作。龍躍浩蕩,鵬飛寥廓。奄有人宗,遂荒天爵。(其二)
ní shān jiàng cǎi, sì bīn téng qì. zhì kuāng liù hé, shén jīng wàn lèi. jiā gǔ dēng yōng, zhōng dōu lì shì. ruì qíng guàn yī, yuán yóu jué sì. qí sān
尼山降彩,泗濱騰氣。志匡六合,神經萬類。夾谷登庸,中都歷試。睿情貫一,元猷絕四。(其三)
qī huáng jiào jī, jì mò hé tú. wéi qí chū sòng, lì chǔ cí wú. fēng shuāi sú huài, lǐ qù cháo wú. lín shū yǐ juǎn, fèng dé zhōng gū. qí sì
棲遑教跡,寂寞河圖。違齊出宋,歷楚辭吳。風衰俗壞,禮去朝蕪。麟書已卷,鳳德終孤。(其四)
yǎo yǎo líng mìng, máng máng tiān zhì. wú dào nán xíng, sī wén yì shī. shì xuān liù yì, cái chéng sì shù. xū wǎng shí guī, wài táng nèi shì. qí wǔ
杳杳靈命,茫茫天秩。吾道難行,斯文易失。式宣六藝,裁成四術。虛往實歸,外堂內室。(其五)
miǎo yǐ néng rén, yōu zāi huà zhǔ. lì zhì qún pì, quán qīng zhōng gǔ. lù lí cǎi càn, chán lián máo tǔ. shè hǎi qīng hé, dēng shān xiǎo lǔ. qí liù
邈矣能仁,悠哉化主。力制群辟,權傾終古。陸離彩粲,蟬聯茅土。涉海輕河,登山小魯。(其六)
huáng jiā zài zào, shén fēng sì jí. jiǎn yù tí xiáng, shéng jīn shǔ dé. yù huái shèng jī, tóng xiǎng tiān zé. nǎi juàn tái tíng, yuán shēng gǔn zhí. qí qī
皇家載造,神風四極。檢玉題祥,繩金署德。聿懷聖跡,同享天則。乃眷台庭,爰升袞職。(其七)
yù jīn tóng pài, jīn dī mào bǎn. zhì shì gāo fēng, wén wēng zé yuǎn. chún rǎng wò, shēng hé sú yuàn. zài qǐ rén cí, suì guāng rú yuàn. qí bā
玉津同派,金堤茂版。智士高風,文翁澤遠。淳壤沃,聲和俗願。載啟仁祠,遂光儒苑。(其八)
shěn shěn hú ào, sù sù jiōng chú. líng yí ruò zài, liè pèi rú chū. huái xīn shì mì, xìng gǔ tán shū. yíng yí zhì diàn, bì shì cáng shū. qí jiǔ
沈沈壺奧,肅肅扃除。靈儀若在,列配如初。槐新市密,杏古壇疏。楹疑置奠,壁似藏書。(其九)
fàn fàn huán zhōng, yōu yōu tiān xià. xùn míng zé zhòng, zhī yīn gài guǎ.? shí cān qióng, mí fēng luàn yǎ. zhòng ní jì méi, fū hé wéi zhě. qí shí
泛泛寰中,悠悠天下。徇名則眾,知音蓋寡。?石參瓊,迷風亂雅。仲尼既沒,夫何為者。(其十)