shì zhāi yī piàn xīn, tā rén nán yǔ bǐ.
適齋一片心,它人難與比。
shǎo shí fā cǐ niàn, lè shī dào mò chǐ.
少時發此念,樂施到莫齒。
hūn yīn chéng zhě zhòng, zàng mái bù zhī jǐ.
婚姻成者眾,葬埋不知幾。
yì qì zhuī gǔ rén, rén fēng dòng sāng zǐ.
義氣追古人,仁風動桑梓。
lì yì jí wù wù, fāng biàn xíng shì shì.
利益及物物,方便形事事。
xiān zhèng yǒu cǐ yán, yuán liú gù yǒu zì.
先正有此言,源流固有自。
wài jiā yǒu dà chí, qīng bō zhào cóng guì.
外家有大池,清波照叢桂。
lái zhě bù wèn shuí, dà xiǎo tīng yíng qì.
來者不問誰,大小聽盈器。
jí qí hàn jiāng hé, yī yǔ fù qīng cǐ.
及其旱將涸,一雨復清泚。
wǒ jiù wèi xīn rán, zuò shī zì yán zhì.
我舅為欣然,作詩自言志。
píng shēng yù jì rén, wǎng wǎng duō gē jǐ.
平生欲濟人,往往多割己。
xiàng lái fèng kě fēn, guà guān yú yī jì.
向來俸可分,掛冠踰一紀。
xīn qín lì bù dǎi, bù dé jǐn rú yì.
心勤力不逮,不得盡如意。
ān dé yǒu zī cái, rú cǐ chí zhōng shuǐ.
安得有貲財,如此池中水。
lái qiú zé yīng zhī, wú xīn sī zú yǐ.
來求則應之,吾心斯足矣。
cháng piān bǐ yú lì, wěi wěi suì mǎn zhǐ.
長篇筆餘力,亹亹遂滿紙。
bìng zú zhèng jiāng wò, sān sòng wèi zhī qǐ.
病足正僵臥,三誦為之起。
yùn xiǎn bù róng cì, yú yán bù néng zhǐ.
韻險不容次,愚言不能止。
gōng yuē rǔ dá wǒ, zhǐ yòng yuán bái tǐ.
公曰汝答我,只用元白體。
gōng xīn yǔ tiān tōng, yán hé mèng kē shì.
公心與天通,言合孟軻氏。
shū sù rú shuǐ huǒ, cǐ yì qǐ bù měi.
菽粟如水火,此意豈不美。
huáng jīn tǔ tóng jià, dàn kǒng wú cǐ lǐ.
黃金土同價,但恐無此理。
qiú shuǐ yì zú yòng, jìn zhǐ jí lín lǐ.
求水易足用,近止及鄰里。
shàng bù guò yǐn shí, xià yì zhǐ zhuó xǐ.
上不過飲食,下亦止濯洗。
qiú cái zé wú yàn, lái bù wèn yuǎn ěr.
求財則無厭,來不問遠邇。
yīng zhě lì yǐ jié, qiú zhě shū wèi yǐ.
應者力已竭,求者殊未已。
yǒu rú yī fù wēng, dú chǔ bǎi jiā shì.
有如一富翁,獨處百家市。
shǐ yān zhú shén yī, pín fù běn xiàng jì.
始焉逐什一,貧富本相濟。
yú bō bèi sì lín, rén qíng jiē kě xǐ.
餘波被四鄰,人情皆可喜。
jiǔ zhī zé wàng zhòng, jí sòng suí bàng huǐ.
久之責望重,急訟隨謗毀。
bù yán lǐ qū zhí, dàn wèi fù zhě bǐ.
不言理曲直,但謂富者鄙。
yáo shùn yǒu zhì rén, yóu bìng zài bó shī.
堯舜有至仁,猶病在博施。
suǒ yǐ hàn liú dé, qí yán yǒu shēn zhǐ.
所以漢劉德,其言有深旨。
fù zhě mín zhī yuàn, bǎi wàn zhé sàn qì.
富者民之怨,百萬輒散棄。
pín fù gè yǒu fèn, qǔ yǔ yóu bù yì.
貧富各有分,取予尤不易。
shēng zhǎng zài jiù cè, yì shì shú yú ěr.
生長在舅側,義事熟於耳。
pō yì zhī wéi rén, huǎn jí lì bù jì.
頗亦知為人,緩急力不計。
jiù yán chū yú rén, shēng yán cái yǐ yì.
舅言出於仁,甥言裁以義。
èr zhě ruò bù tóng, tóng guī yú yī kuí.
二者若不同,同歸於一揆。
ài gǒu wú chà děng, jiān ài jǐ mò zǐ.
愛苟無差等,兼愛幾墨子。
qǐ wéi dào fēi zhōng, ān yǒu lì jí cǐ.
豈惟道非中,安有力及此。
rén mín yǔ ài wù, yào zì qīn qīn shǐ.
仁民與愛物,要自親親始。