gǎo mù qǐ yǒu qíng, wán shí qiě wú zhī. hé shù shǐ zhī dòng, bù jiǎ rén lì shī.
槁木豈有情,頑石且無知。何術使之動,不假人力施。
wěi zhú yǐ wéi chē, yàn shuǐ jiāng zhī méi. tuān liú jì xùn jí, shū zhóu wèi wò yí.
緯竹以為車,堰水江之湄。湍流既迅急,樞軸為斡移。
xiǔ chǔ zhé què yuè, sǐ mó yóu jì chí. yī rì dài bǎi hú, chéng gōng guī bǒ shāi.
朽杵輒雀躍,死磨猶驥馳。一日殆百斛,成功歸簸篩。
wú wén wǎng gǔ chū, míng míng ruò yú chī. huǒ shí shàng wèi wù, rén yǔ qín shòu xī.
吾聞往古初,冥冥若愚痴。火食尚未悟,人與禽獸嬉。
shèng zhì jì yǒu zuò, biàn lì wú bù wéi. jī shì zhì cǐ jí, jī xīn kāi zì shuí.
聖智既有作,便利無不為。機事至此極,機心開自誰。
suǒ yǐ jié gāo rén, páng yí wèng jí chī. mǎ běn hé cǎo wù, jiào zhī ān zhàn pí.
所以桔槔人,旁貽瓮汲嗤。馬本齕草物,教之諳戰鼙。
tiě ruò bù rù yě, yān yǒu jiàn yǔ zhuī. gōng xiè rì yǐ guǎng, shēng líng rì yǐ mí.
鐵若不入冶,焉有劍與錐。工械日以廣,生靈日以糜。
píng shēng zǐ fāng zǐ, zhuō zhí wéi rén qī. jiàn qiǎo zhōng bù xǐ, fěng cǐ chōng wéi shī.
平生子方子,拙直為人欺。見巧終不喜,諷此舂磑詩。