strong zhū wēn huǒ shāo shàng yuán yì strong
朱温火烧上源驿
dāng rì zhōu dé wēi lì jiàn jìn wáng xiū qù, jìn wáng bù tīng, jí qiǎn chéng jìng sī shǐ jìng guō jǐng zhū zhōu qīng sì jiāng, lǐng sān qiān rén mǎ, bǎo hù qián qù fù huì, shàng mǎ ér xíng.
当日周德威力谏晋王休去,晋王不听,急遣程敬思、史敬郭景铢、周清四将,领三千人马,保护前去赴会,上马而行。
què shuō zhū yì xiān huí, bào shuō jìn wáng kǎi rán yīng yǔn, xū yú biàn dào. yì wèn yuē:" cǐ lái jiāng tā rú hé chǔ zhì?" wēn yuē:" bǐ bì rán xīng bīng dài jiāng, ruò guǒ yǒu rén mǎ dào cǐ, lìng wǔ bǎi jiā jiāng, fú yú zhái zi qián hòu, fàng pào wèi hào, zhǔn bèi sī shā rú wú jūn lái, yǐ zài liǎng bì xiāng mái fú dāo fǔ shǒu, jī jīn zhōng wèi hào, jiù yán qián shā zhī." jì huì yǐ dìng, jí sì pái shí fēn, wēn xiōng dì èr rén chū chéng yuǎn jiē. zhī jiàn yī biāo rén mǎ, cù yōng ér lái. jìn qián dàn jiàn jìn wáng, tóu dài jīn kuī, shēn pī jīn jiǎ, zuò yú mǎ shàng, páng biān shù gè dà hàn, gè zhí yāo dāo yī kǒu. zhū wēn yíng jiē rù chéng, yāo rù gōng tīng, fēn jūn chén lǐ, cān bài yǐ bì, xù zūn bēi zuò xià, wēn jǔ bēi xiāng quàn, jiǔ zhì shù xún, zhū wēn jìn tīng qù gēng yī, zhī jiàn yù luán yīng, jí dào tīng qián, mǎn yǎn liú lèi, jiào dào:" huáng xiōng shuí zhe nǐ jìn cǐ chéng lái?" jìn wáng yuē:" shì zhū wēn qǐng wǒ lái." luán yīng yuē:" tā fēi shì qǐng nǐ, tā shí yǒu shā nǐ zhī xīn, qián hòu zhái nèi, dōu mái fú qiáng zhuàng bīng shì, yǐn jiǔ zhōng jiān, jī jīn zhōng wèi hào, wǔ jiàn jiù yào shā nǐ, nǐ kě dī fáng!"
却说朱义先回,报说晋王慨然应允,须臾便到。义问曰:“此来将他如何处置?”温曰:“彼必然兴兵带将,若果有人马到此,令五百家将,伏于宅子前后,放炮为号,准备厮杀;如无军来,已在两壁厢埋伏刀斧手,击金钟为号,就筵前杀之。”计会已定,及巳牌时分,温兄弟二人出城远接。只见一彪人马,簇拥而来。近前但见晋王,头戴金盔,身披金甲,坐于马上,旁边数个大汉,各执腰刀一口。朱温迎接入城,邀入公厅,分君臣礼,参拜已毕,叙尊卑坐下,温举杯相劝,酒至数巡,朱温进厅去更衣,只见玉銮英,急到厅前,满眼流泪,叫道:“皇兄谁着你进此城来?”晋王曰:“是朱温请我来。”銮英曰:“他非是请你,他实有杀你之心,前后宅内,都埋伏强壮兵士,饮酒中间,击金钟为号,舞剑就要杀你,你可提防!”
yán bì luán yīng jìn qù, què duǒ zài píng fēng hòu miàn. bù yí shí, zhū wēn shàng tīng wèn yuē:" dài wáng cái yǔ jiàn jīng shuō shén me huà?" cǐ shí, jìn wáng jiǔ yǐ zuì le, bǎ luán yīng jiǎng de huà, dōu shuō yǔ zhū wēn qù. wēn dá yuē:" zěn gǎn shā jūn?" jìn wáng yuē:" jì wú cǐ xīn, zài zhēn jiǔ lái!" luán yīng zài píng fēng hòu tīng dào:" zhè lǎo hàn bǎ wǒ jiǎng de huà, dōu jiǎng yǔ zhè lǎo zéi, tā ruò bù dé shā nǐ, dìng lái shā wǒ!" huí dào fáng nèi, zì yì ér sǐ.
言毕銮英进去,却躲在屏风后面。不移时,朱温上厅问曰:“大王才与贱荆说什么话?”此时,晋王酒已醉了,把銮英讲的话,都说与朱温去。温答曰:“怎敢杀君?”晋王曰:“既无此心,再斟酒来!”銮英在屏风后听道:“这老汉把我讲的话,都讲与这老贼,他若不得杀你,定来杀我!”回到房内,自缢而死。
què shuō zhū wēn bǎ jīn zhōng lián jī sān xià, zhī jiàn liǎng xiāng pǎo chū bā gè dà hàn, gè zhàng bǎo jiàn yī kǒu, jí shàng tīng lái. jìn wáng yuē:" guǒ rán shì yǒu hài wǒ zhī xīn!" zhū wēn qǐ shēn dá yuē:" zhè yàng mèn jiǔ chī bù xià, yīn cǐ huàn zhè bā rén wǔ jiàn, yǔ dài wáng kāi huái yǐn shù bēi." jìn wáng shuō:" zuì hǎo! zhe tā jìn tīng lǐ lái wǔ." zhū wēn xiǎng:" zhè lǎo zéi sǐ shí dào le!" biàn lìng bā rén jìn tīng lái wǔ jiàn. chéng jìng sī dào:" cǐ shì bù xié." shǐ jìng sī dào:" bù fáng, yǒu wú zài cǐ!" chuò qǐ sù luó páo, bá jiàn zài shǒu, dà jiào:" nǐ men de jiàn, bú shì zhè děng wǔ, dài wǒ wǔ yǔ nǐ kàn!"
却说朱温把金钟连击三下,只见两厢跑出八个大汉,各仗宝剑一口,急上厅来。晋王曰:“果然是有害我之心!”朱温起身答曰:“这样闷酒吃不下,因此唤这八人舞剑,与大王开怀饮数杯。”晋王说:“最好!着他进厅里来舞。”朱温想:“这老贼死时到了!”便令八人进厅来舞剑。程敬思道:“此事不谐。”史敬思道:“不妨,有吾在此!”绰起素罗袍,拔剑在手,大叫:“你们的剑,不是这等舞,待我舞与你看!”
bǎ jiàn dǎng zhù bā kǒu jiàn. zhèng shì, yǎn guān jiǔ qì wèi bīng qì, shǒu bà jīng qí dāng jiǔ qí.
把剑挡住八口剑。正是,眼观酒器为兵器,手把旌旗当酒旗。
wǔ bǎi jiā bīng hǎn shēng dà zhèn, jiāng zhái zi sì miàn wéi dìng. shì shí, jìng sī dú zhàn bā jiāng, bù yí shí, wǔ rén zhōng jiàn, sān rén jìn jiē zǒu le. zhū wēn shǒu wǔ jūn qì, yì yù táo zǒu, zhōu qīng shǐ jìng sī èr rén xié zhù, jiāng liǎng kǒu jiàn fàng zài zhū wēn jǐng shàng, hē yuē:" hǎo hǎo fàng wǒ jūn chén chū qù, wàn shì jiē xiū, rú qí bù rán, jí biàn kǎn xià nǐ de tóu lái!" zhū wēn jīng dé hún bù fù tǐ, kǒng bèi suǒ shāng, àn sī cǐ shì bù xié, suí huàn kāi mén, fàng tā jūn chén chū qù le, zài zuò qū chǔ.
五百家兵喊声大振,将宅子四面围定。是时,敬思独战八将,不移时,五人中剑,三人尽皆走了。朱温手五军器,意欲逃走,周清、史敬思二人挟住,将两口剑放在朱温颈上,喝曰:“好好放我君臣出去,万事皆休,如其不然,即便砍下你的头来!”朱温惊得魂不附体,恐被所伤,暗思此事不谐,随唤开门,放他君臣出去了,再作区处。
què shuō kāi le zhái mén, jìng sī lì xié zhū wēn, chū le zhái mén, jūn chén sān rén, bàn zuì bàn xǐng, fú jìn wáng shàng mǎ, jí lái shàng yuán yì táo shēng. shì shí wǔ yuè tiān qì, rì yǐ chén xī. què shuō zhū wēn mì huàn wǔ jiàng yáng yàn hóng tīng lìng, suì yǔ yàn hóng yuē:" lǐ kè yòng suī chū zhái mén, ān néng chū dé cǐ chéng? jīn jūn chén dōu zài shàng yuán yì, rǔ jīn wǎn diǎn jūn yī qiān, wéi zhù guǎn yì, sì mén fàng huǒ, bù wèn shì shuí, jìn jiē shāo sǐ, wù yào yī gēng jǔ shì, wú yì zì yǐn jīng bīng yī qiān jiē yìng." yáng yàn hóng shòu jì, biàn qù diǎn jūn, qǔ gān chái yǐn huǒ zhī wù, bān yú guǎn yì mén shǒu, dào wǎn jiān jūn rén fàng qǐ huǒ lái. zhī jiàn guǎn yì sì wéi jiē huǒ, shàng xià tòng hóng. zhèng shì, lǎo jūn tuī dǎo liàn dān lú, yí kuài huǒ shān lián dì fā. yǒu shī wèi zhèng:
却说开了宅门,敬思力挟朱温,出了宅门,君臣三人,半醉半醒,扶晋王上马,急来上源驿逃生。是时五月天气,日已沉西。却说朱温密唤武将杨彦洪听令,遂与彦洪曰:“李克用虽出宅门,安能出得此城?今君臣都在上源驿,汝今晚点军一千,围住馆驿,四门放火,不问是谁,尽皆烧死,务要一更举事,吾亦自引精兵一千接应。”杨彦洪受计,便去点军,取干柴引火之物,搬于馆驿门首,到晚间军人放起火来。只见馆驿四围皆火,上下通红。正是,老君推倒炼丹炉,一块火山连地发。有诗为证:
liáng jìn chū zhēng jié yuàn shēn, shàng yuán yì nèi tà tiān xīn,
梁晋初争结怨深,上源驿内拓天心,
zhǐ yīn kè yòng tān bēi wù, sǐ nàn zhōng chén wàn gǔ qīng.
只因克用贪杯误,死难忠臣万古倾。
yì kuáng shī wáng
逸狂诗王
yù bào sī chóu qǐng jìn wáng, biàn liáng fù huì bù dī fáng,
欲报私仇请晋王,汴梁赴会不提防,
xí jiān wǔ jiàn hóng mén yàn, zuì hòu zhēn yán yù mèi wáng.
席间舞剑鸿门宴,醉后真言御妹亡。
zhì yǒng xié wēn mén dé chū, mǐng gòu sù shì huǒ huī huáng,
智勇挟温门得出,酩购宿释火辉煌,
ruò fēi tiān cì qīng pén yǔ, bì jìng jūn chén shòu huò yāng.
若非天赐倾盆雨,毕竟君臣受祸殃。
yì fū bào yuē:" sì miàn huǒ qǐ, zěn me shì le?" cǐ shí, jìn wáng zuì ér fāng xǐng, shǐ zhāng mù yuán gōng ér qǐ, jūn chén sì rén, jí pǎo chū tīng lái. zhī jiàn huǒ yàn duì miàn bī lái. chéng jìng sī zuì yǎn hūn méng, yǐ dìng zhōng tíng, bào zhù wū dòng, jí shí shāo sǐ. jìn wáng fàng shēng dà kū, fù tàn yuē:" wú jūn chén bù xiǎng sǐ yú cǐ chù!" hū rán yī shēng pī lì xiǎng chù, dà yǔ qīng pén, mǎn yì zhī huǒ, jìn jiē jiāo miè. guǎn fū duì jìn wáng yuē:" xìng tiān cì dà yǔ, huǒ yǐ miè yàn." jìn wáng shuō:" ruò fēi cǐ yǔ, wǒ yǔ zhòng rén jiē sǐ yú yì zhōng!"
驿夫报曰:“四面火起,怎么是了?”此时,晋王醉而方醒,始张目援弓而起,君臣四人,急跑出厅来。只见火焰对面逼来。程敬思醉眼昏矇,倚定中庭,抱住屋栋,即时烧死。晋王放声大哭,复叹曰:“吾君臣不想死于此处!”忽然一声霹雳响处,大雨倾盆,满驿之火,尽皆浇灭。馆夫对晋王曰:“幸天赐大雨,火已灭焰。”晋王说:“若非此雨,我与众人皆死于驿中!”
yú shì sì rén shàng mǎ, chéng diàn guāng ér xíng. xíng bù shù bù, wēn yòu lǐng rén mǎ dǎng zhù qù lù. shǐ jìng sī chí qiāng zhí qǔ zhū wēn, zhàn shàng shù hé, zhū wēn bài zǒu. shǐ jìng sī zhí shā zhì shēng xiān qiáo, yòu shā yī zhèn, guō jǐng zhū tóng jūn chén sān rén, zhǎn guān chū le běi mén.
于是四人上马,乘电光而行。行不数步,温又领人马挡住去路。史敬思持枪直取朱温,战上数合,朱温败走。史敬思直杀至升仙桥,又杀一阵,郭景铢同君臣三人,斩关出了北门。
jìn wáng mìng zhōu qīng tōu lù, chāo qù lǎo yíng diào bīng, jí lái jiē yìng. zhū wēn dà bīng, yī shēng pào xiǎng, qiǎng shàng shēng xiān qiáo lái, guō jǐng zhū huí mǎ bù dié, lián rén dài mǎ diē xià qiáo qù, shuǐ yān ér sǐ. zhū wēn gǎn chū chéng lái, shǐ jìng sī jiào yuē:" dài wáng jí jí táo shēng, chén huí qù dǎng tā yī zhèn!" lēi huí mǎ lái, tǐng qiāng zhí cì zhū wēn. zhū wēn bǎ qiāng yī huǎng, bā shí sì jiāng yī yōng qí lái. shǐ jìng sī dà nù, qiāng tiāo míng jiàng yī shí liù yuán luò mǎ. huí tóu kàn shí, jìn wáng bǎ mǎ lè xiàng gāo fù chù, kàn èr rén sī shā. jìng sī jiào:" dài wáng wèi hé bù zǒu!" jìn wáng yuē:" jūn chén men sǐ tóng yī chù, qǐ yí dú shēng hū?" shǐ jìng sī yuē:" dài wáng bù kě chí yán, wǒ jīn jù dí, nǐ jí jí fàng mǎ táo shēng, chén zài huí qù dǎng tā yī zhèn!" lēi huí mǎ, tǐng qiāng lì zhàn, zhòng jiāng bìng lái, shǐ jìng sī zhěng zhàn le yī yè, yòu chōng zhū wēn sān zhèn, cǐ shí rén mǎ kùn fá, chōng lù biàn zǒu. wáng zhōng tǐng qiāng gǎn lái, bǎ jìng sī zuǒ xié xià yī cì, jìng sī dà nù, bō zhuǎn mǎ, yòng yòu shǒu jǔ qǐ qiāng, bǎ wáng zhōng tiāo yú mǎ xià. yú shì, jìng sī zuǒ xié xià xuè rú quán yǒng, jìng sī dà nù, qiāng tiāo míng jiàng bā yuán luò mǎ, jí lái jiàn jìn wáng yuē:" chén jīn zhòng shāng le!" tiào xià mǎ lái, bá jiàn gē xià sù páo bàn fú, sāi le qiāng yǎn, yòng lēi jiǎ tāo xì le, fān shēn shàng mǎ, dà jiào jìn wáng yuē:" chén jīn zài qù duì tā yī zhèn, nǐ jí jí fàng mǎ táo shēng bà!" lēi huí mǎ tǐng qiāng zhí cì zhū wēn, bāng zi xiǎng chù, sì xià zhòng jiàn qí fā, jìng sī qiāng yǎn tòng dé nán jìn, zhǐ de zì wěn yú mǎ shàng. hòu lái shǐ guān yǒu shī zàn yún:
晋王命周清偷路,抄去老营调兵,急来接应。朱温大兵,一声炮响,抢上升仙桥来,郭景铢回马不迭,连人带马跌下桥去,水淹而死。朱温赶出城来,史敬思叫曰:“大王急急逃生,臣回去挡他一阵!”勒回马来,挺枪直刺朱温。朱温把枪一晃,八十四将一拥齐来。史敬思大怒,枪挑名将一十六员落马。回头看时,晋王把马勒向高阜处,看二人厮杀。敬思叫:“大王为何不走!”晋王曰:“君臣们死同一处,岂宜独生乎?”史敬思曰:“大王不可迟延,我今拒敌,你急急放马逃生,臣再回去挡他一阵!”勒回马,挺枪力战,众将并来,史敬思整战了一夜,又冲朱温三阵,此时人马困乏,冲路便走。王忠挺枪赶来,把敬思左胁下一刺,敬思大怒,拨转马,用右手举起枪,把王忠挑于马下。于是,敬思左胁下血如泉涌,敬思大怒,枪挑名将八员落马,急来见晋王曰:“臣今中伤了!”跳下马来,拔剑割下素袍半幅,塞了枪眼,用勒甲绦系了,翻身上马,大叫晋王曰:“臣今再去对他一阵,你急急放马逃生罢!”勒回马挺枪直刺朱温,梆子响处,四下众箭齐发,敬思枪眼痛得难禁,只得自刎于马上。后来史官有诗赞云:
xuè rǎn zhēng páo bàn fú hóng, jìng sī yóu zì yǔ zhēng fēng,
血染征袍半幅红,敬思犹自与争锋,
biàn liáng chōng zhèn shēn zāo è, zì wěn xián chēng sǐ jìn zhōng.
汴梁冲阵身遭厄,自刎咸称死尽忠。
yòu yǒu shī yún:
又有诗云:
zài sān lì quàn jìn wáng táo, bù gù jīn qiāng xuè rǎn páo,
再三力劝晋王逃,不顾金枪血染袍,
jiǎ fù lìng míng chuí hàn dài, jiāng jūn jīn rì yù yóu gāo.
贾复令名垂汉代,将军今日誉尤高。
jìn wáng jiàn shǐ jìng sī zì wěn shēn wáng, fàng mǎ táo shēng. bǐ jí tiān wǎn, zhū wēn chè dāo, zhāo zhuǎn rén mǎ dà zhì. jìn wáng qīn zì dōu gōng, lián shè yī shí èr jiàn, zhèng zhōng yī shí èr jiāng, fān ān luò mǎ ér sǐ. jìn wáng zài qù qǔ jiàn, dài nèi yǐ zì wú le. zhū wēn zhuī jí, jìn wáng yǎng tiān dà tàn yuē:" wú jīn lǎo mài, sǐ yú cǐ dì yǐ!" hū tīng dé dōng běi jiǎo shàng, hǎn shēng dà zhèn, shǎn chū liǎng miàn fēi hǔ qí, qí xià yī yuán dà jiàng, hǔ pí páo, quǎn táng ní jiǎ, nǎi shì yǒng nán gōng lǐ cún xiào yě. bì jìng bù zhī rú hé jiù dé jìn wáng, qiě tīng xià huí fēn jiě. yì kuáng yǒu shī, dān zàn cún xiào lái jiù jìn wáng:
晋王见史敬思自刎身亡,放马逃生。比及天晚,朱温掣刀,招转人马大至。晋王亲自兜弓,连射一十二箭,正中一十二将,翻鞍落马而死。晋王再去取箭,袋内已自无了。朱温追急,晋王仰天大叹曰:“吾今老迈,死于此地矣!”忽听得东北角上,喊声大振,闪出两面飞虎旗,旗下一员大将,虎皮袍,(犭唐)猊甲,乃是勇南公李存孝也。毕竟不知如何救得晋王,且听下回分解。逸狂有诗,单赞存孝来救晋王:
bù shí jiān móu liàn jiǔ bēi, sǔn bīng zhé jiàng kě āi zāi!
不识奸谋恋酒杯,损兵折将可哀哉!
xìng ér fēi hǔ jiàng jūn zhì, jiù dé cán qū lǎo mìng huí.
幸而飞虎将军至,救得残躯老命回。
zhuō wú zi píng:
卓吾子评:
zhū wēn bào bù chén zhī xīn, zhé yù shā hài zhōng liáng, fēi tè bào chóu, yì jì gōng gāo ěr!
朱温抱不臣之心,辄欲杀害忠良,非特报仇,抑忌功高耳!
rán kè yòng jiǔ tú, bù tīng dé wēi zhī jiàn, yòu fù luán yīng zhī yán, suì zhì sǔn zhé sān jiāng, suī shāo bù sǐ, kě shèng kuì sǐ!
然克用酒徒,不听德威之谏,又负銮英之言,遂致损折三将,虽烧不死,可胜愧死!