sì wèi lǎo dì zú xià:
四位老弟足下:
èr yuè yǒu zhé chà dào jīng, yú yīn yǎn méng, gù wèi xiě xìn, sān yuè chū sān, jiē dào zhēng yuè fù sì suǒ fā jiā xìn, wú shì bù xiáng xī, xīn xǐ zhī zhì! cǐ cì yǎn shàng wēi hóng, bù gǎn duō zuò zì, gù wèi lìng bǐng táng shàng, yī qiè xiáng cǐ shū zhōng, fán dì děng dài bǐng gào yān, qù nián suǒ jì, yú yǒu fèn zhài qīn zú zhī yì, jué hòu lǚ cì xìn wèn, zǒng wèi xiáng míng shì xī, qǐng fèng fù qīn shì yù yún: jiē yǐ zhōu dào, zhuó liàng jiǎn bàn. rán yǐ yú suǒ wén, yì yǒu guò yú bàn zhě, yì yǒu bù jí yī bàn zhě, xià cì xìn lái, wù qiú jiǔ dì kāi yī dān gào wǒ wèi xìng!
二月有折差到京,余因眼蒙,故未寫信,三月初三,接到正月付四所發家信,無事不詳悉,欣喜之至!此次眼尚微紅,不敢多作字,故未另稟堂上,一切詳此書中,煩弟等代稟告焉,去年所寄,余有分債親族之意,厥後屢次信問,總未詳明示悉,頃奉父親示諭云:「皆已周到,酌量減半。」然以余所聞,亦有過於半者,亦有不及一半者,下次信來,務求九弟開一單告我為幸!
shòu tián zhī qián, jì zhuān shǐ qù qǔ, yú yòu yǒu jīng xìn qù, xiǎng bì kě yǐ qǔ huí, zé kě yǐ hái jiāng mín shān dōng hǎi zhī xiàng yǐ, máng shān dōng hǎi zhī yín, běn yǒu lì xī, yú nǐ sòng tā gāo lì cān gòng bàn jīn, guà píng duì lián gè yī fù, huò zhě kě shǎo jiǎn lì qián, dài gōng chē guī shí dài huí. fù qīn shǒu yù, yào jì bǎi liǎng huí jiā, yì dài gōng chē dài huí, yǒu cǐ yī xiàng, zé kě yǐ hái lǜ wǔ zhī qián yǐ, lǜ wǔ xiǎng yǐ dào jiā, qú shì hǎo tǐ miàn zhī rén, bù hé zé bèi tā, wéi yǐ tǐ miàn dài tā, qú yì zì rán xué hǎo. lán zǐ mǎi tián, kě xǐ zhī zhì! wéi yǔ rén tóng jū, xiǎo shì yào kàn sōng xiē, bù kě zài tǎo rén nǎo.
受恬之錢,既專使去取,余又有京信去,想必可以取回,則可以還江岷山東海之項矣,氓山東海之銀,本有利息,余擬送他高麗參共半斤,掛屏對聯各一付,或者可少減利錢,待公車歸時帶回。父親手諭,要寄百兩回家,亦待公車帶回,有此一項,則可以還率五之錢矣,率五想已到家,渠是好體面之人,不合責備他,惟以體面待他,渠亦自然學好。蘭姊買田,可喜之至!惟與人同居,小事要看鬆些,不可在討人惱。
ōu yáng mù yún yào yǔ wǒ zhòng dìng hūn yīn, wǒ fēi bù yuàn, dàn qú yǔ qí mèi shì tóng bāo suǒ shēng, xiōng mèi zhī zǐ nǚ, yóu rán gǔ ròu yě, gǔ zhě hūn yīn zhī dào, suǒ yǐ hòu bié yě, gù tóng xìng bù hūn, zhōng biǎo wèi hūn, cǐ sú lǐ zhī dà shī, pì rú jià nǚ ér hào qì, diàn lǐ ér sān xiàn, sàng shì ér yòng lè, cǐ jiē sú lǐ zhī shī, xiào bèi bù kě bù lì biàn zhī, sì dì yǐ cǐ yì gào mù yún, wú xú dāng zuò xìn fù gào yě.
歐陽牧雲要與我重訂婚姻,我非不願,但渠與其妹是同胞所生,兄妹之子女,猶然骨肉也,古者婚姻之道,所以厚別也,故同姓不婚,中表為婚,此俗禮之大失,譬如嫁女而號泣,奠禮而三獻,喪事而用樂,此皆俗禮之失,孝輩不可不力辨之,四弟以此義告牧雲,吾徐當作信復告也。
luó yún gāo yú èr yuè shí bā rì dào jīng, lù shàng bèi cháng xīn kǔ, wèi cóng lái bèng jīng zhě suǒ wèi yǒu, dì niàn qī rì zài yuán míng yuán zhèng dà guāng míng diàn bǔ xíng fù shì, suǒ dài xiǎo cài bù pǐ chá yè, jù yǐ shōu dào, dàn bù zhī fù wù shén duō, hé yǐ bìng wú jiā xìn? sì dì qù nián suǒ jì shī, yǐ quān pī jì hái, bù zhī shōu dào fǒu? wāng jué ān shī shòu wén, dà yuē zài bā yuè qián fù dào. wǔ shí yǐ nà zhēng lǐ yōu, kě hè kě hè! zhū jiā qì xiàng shén hǎo, dàn quàn qí shǎo xué guān kuǎn, wǒ jiā yì rán, xiào shān jiē dào zī wén, shàng yǒu zǔ mǔ yǐ mò zì yàng, shén wèi āi tòng, guī sī jí pò, yú zài sān quàn jiě, chǎng hòu jí lái yú yù tóng zhù, wǒ jiā gòng zhù sān rén, guō èr yú èr yuè chū bā rì dào jīng, fù shì èr děng dì bā. shù táng bǎng hòu yào nán guī, jiāng lái zé shī shàng wèi dìng.
羅芸皋於二月十八日到京,路上備嘗辛苦,為從來迸京者所未有,地廿七日在圓明園正大光明殿補行複試,所帶小菜布匹茶葉,俱已收到,但不知付物甚多,何以並無家信?四弟去年所寄詩,已圈批寄還,不知收到否?汪覺庵師壽文,大約在八月前付到。五十已納徵禮憂,可賀可賀!朱家氣象甚好,但勸其少學官款,我家亦然,嘯山接到咨文,上有祖母已歿字樣,甚為哀痛,歸思極迫,余再三勸解,場後即來余寓同住,我家共住三人,郭二於二月初八日到京,複試二等第八。樹堂榜後要南歸,將來擇師尚未定。
liù dì xìn zhōng yán gōng kè zài lián ràng zhī jiān, yǐn yǔ shū bù kě jiě, suǒ xū shū jí, wéi zi shǐ jīng huà jiā zhōng xiàn yǒu, zhǔn tuō gōng chē dài guī, hàn wèi liù cháo bǎi sān jiā, jīng chéng shén guì, yú yǐ tuō rén zài yáng zhōu mǎi, shàng wèi jiē dào. bài hǎi jí suī kòu jì lüè yì guì, qiě jì cǐ shū yǔ rén, zé bāng rén chē jià, yīn cǐ shū shàng fēi wú dì suǒ yí jí wù zhě, gù bù mǎi jì, yuán míng míng gǔ wén, shàng wú xuǎn běn, jìn lái shào huì xī yǐ xuǎn yuán wén, qú quàn wǒ xuǎn míng wén, wǒ yīn wú xiá, shàng wèi xuǎn, gǔ wén xuǎn běn, wéi yáo jī chuán xiān shēng suǒ xuǎn běn zuì hǎo, wú jìn lái quān guò yī biàn, kě yú gōng chē dài huí, liù dì yòng mò bǐ jiā quān yī biàn kě yě.
六弟信中言功課在廉讓之間,引語殊不可解,所需書籍,惟《子史精化》家中現有,准托公車帶歸,《漢魏六朝百三家》,京城甚貴,余已托人在揚州買,尚未接到。《稗海》及《綏寇紀略》亦貴,且寄此書與人,則幫人車價,因此書尚非吾弟所宜急務者,故不買寄,元明名古文,尚無選本,近來邵蕙西已選元文,渠勸我選明文,我因無暇,尚未選,古文選本,惟姚姬傳先生所選本最好,吾近來圈過一遍,可於公車帶回,六弟用墨筆加圈一遍可也。
jiǔ dì shī dà jìn, dú zhī wèi zhī jù yuè sān rì, jí hé sì zhāng jì huí, shù táng yún xiān yì chéng sān jūn, jiē gè yǒu hé zhāng, shī zhī wèi dào, gè rén mén jìng bù tóng, nán zhí yī yǐ chéng jiàn yǐ gài lùn, wú qián jiào sì dì xué yuán jiǎn zhāi, yǐ sì dì bǐ qíng yǔ yuán xiāng jìn yě, jīn guān jiǔ dì bǐ qíng, zé yǔ yuán yí shān xiāng jìn, wú jiào zhū dì xué shī wú bié fǎ, dàn xū kàn yī jiā zhī zhuān jí, bù kě dú xuǎn běn, yǐ mì méi xìng líng, zhì yào zhì yào!
九弟詩大進,讀之為之距躍三日,即和四章寄回,樹堂筠仙意城三君,皆各有和章,詩之為道,各人門徑不同,難執一已成見以概論,吾前教四弟學袁簡齋,以四弟筆情與袁相近也,今觀九弟筆情,則與元遺山相近,吾教諸弟學詩無別法,但須看一家之專集,不可讀選本,以汨沒性靈,至要至要!
wú yú wǔ qī gǔ xué shè hán, wǔ liù lǜ xué dù, cǐ èr jiā wú yī zì bù xì kàn, wài cǐ zé gǔ shī xué sū huáng, lǜ shī xué yì shān, cǐ sān jiā, yì wú yī zì bù zháo, wǔ jiā zhī wài zé yòng gōng qiǎn yǐ, wǒ zhī mén jìng rú cǐ, zhū dì huò cóng wǒ xíng, huò bié xún mén jìng suí rén xìng zhī suǒ jìn ér wèi zhī kě ěr, yú jìn lái shì jí wěn, rán wú rì bù zháo shū, jīn nián yǐ pī hán shī yī bù, zhēng yuè shí bā pī bì, xiàn zài pī shǐ jì sān zhī èr, dà yuē sì yuè kě pī wán. zhū dì suǒ kàn shū, wàng xiáng shì, lín lǐ yǒu shì, jīng wàng shì zhī, guó fān shǒu cǎo. dào guāng èr shí wǔ nián sān yuè chū wǔ rì
吾於五七古學社韓,五六律學杜,此二家無一字不細看,外此則古詩學蘇黃,律詩學義山,此三家,亦無一字不着,五家之外;則用功淺矣,我之門徑如此,諸弟或從我行,或別尋門徑隨人性之所近而為之可耳,余近來事極紊,然無日不着書,今年已批韓詩一部,正月十八批畢,現在批史記三之二,大約四月可批完。諸弟所看書,望詳示,鄰里有事,京望示知,國藩手草。(道光二十五年三月初五日)