shěn jiǒng yú lì dì jì mǎ shū
沈炯 虞荔 弟寄 馬樞
shěn jiǒng, zì lǐ míng, wú xìng wǔ kāng rén yě. zǔ yǔ, liáng xún yáng tài shǒu. fù xù, wáng fǔ jì shì cān jūn. jiǒng shǎo yǒu juàn cái, wèi dāng shí suǒ zhòng. shì hè wáng guó cháng shì, qiān wèi shàng shū zuǒ mín shì láng, chū wèi wú lìng. hóu jǐng zhī nán, wú jùn tài shǒu yuán jūn zhèng rù yuán jīng shī, yǐ jiǒng jiān jùn. jīng chéng xiàn, jǐng jiāng sòng zǐ xiān jù wú xìng, qiǎn shǐ zhào jiǒng, wěi yǐ shū jì zhī rèn. jiǒng gù cí yǐ jí, zi xiān nù, mìng zhǎn zhī. jiǒng jiě yī jiāng jiù lù, ài yú lù jiān sāng shù, nǎi gèng qiān wǎng tā suǒ, huò jù jiù zhī, jǐn ér huò miǎn. zi xiān ài qí cái, zhōng bī zhī lìng zhǎng shū jì. jí zi xiān wèi wáng sēng biàn suǒ bài, sēng biàn sù wén qí míng, yú jūn zhōng gòu dé zhī, chóu suǒ huò zhě tiě qián shí wàn, zì shì yǔ xí jūn shū jiē chū yú jiǒng. jí jiǎn wén yù hài, sì fāng yuè mù jiē shàng biǎo yú jiāng líng quàn jìn, sēng biàn lìng jiǒng zhì biǎo, qí wén shén gōng, dāng shí mò yǒu dǎi zhě.
沈炯,字禮明,吳興武康人也。祖瑀,梁尋陽太守。父續,王府記室參軍。炯 少有雋才,為當時所重。釋褐王國常侍,遷為尚書左民侍郎,出為吳令。侯景之難, 吳郡太守袁君正入援京師,以炯監郡。京城陷,景將宋子仙據吳興,遣使召炯,委 以書記之任。炯固辭以疾,子仙怒,命斬之。炯解衣將就戮,礙於路間桑樹,乃更 牽往他所,或遽救之,僅而獲免。子仙愛其才,終逼之令掌書記。及子仙為王僧辯 所敗,僧辯素聞其名,於軍中購得之,酬所獲者鐵錢十萬,自是羽檄軍書皆出於炯。 及簡文遇害,四方岳牧皆上表於江陵勸進,僧辯令炯制表,其文甚工,當時莫有逮 者。
gāo zǔ nán xià, yǔ sēng biàn huì yú bái máo wān, dēng tán shè méng, jiǒng wèi qí wén. jí hóu jǐng dōng bēn zhì wú jùn, huò jiǒng qī yú shì, zi xíng jiǎn, bìng shā zhī, jiǒng dì xié qí mǔ táo ér huò miǎn. hóu jǐng píng, liáng yuán dì mǐn qí qī zǐ yīng lù, tè fēng yuán xiāng xiàn hóu, yì wǔ bǎi hù. sēng biàn wèi sī tú, yǐ jiǒng wèi cóng shì zhōng láng. liáng yuán dì zhēng wèi gěi shì huáng mén shì láng, lǐng shàng shū zuǒ chéng.
高祖南下,與僧辯會於白茅灣,登壇設盟,炯為其文。及侯景東奔至吳郡,獲 炯妻虞氏,子行簡,並殺之,炯弟攜其母逃而獲免。侯景平,梁元帝愍其妻子嬰戮, 特封原鄉縣侯,邑五百戶。僧辯為司徒,以炯為從事中郎。梁元帝征為給事黃門侍 郎,領尚書左丞。
jīng zhōu xiàn, wèi xī wèi suǒ lǔ, wèi rén shén lǐ zhī, shòu jiǒng yí tóng sān sī. jiǒng yǐ mǔ lǎo zài dōng, héng sī guī guó, kǒng wèi rén ài qí wén cái ér liú zhī, héng bì mén què sǎo, wú suǒ jiāo yóu. shí yǒu wén zhāng, suí jí qì huǐ, bù lìng liú bù. cháng dú xíng jīng hàn wǔ tōng tiān tāi, wèi biǎo zòu zhī, chén jǐ sī guī zhī yì. qí cí yuē: chén wén qiáo shān suī yǎn, dǐng hú zhī líng kě cí, yǒu lǔ jì huāng, dà tíng zhī jī wú mǐn. fú wéi bì xià jiàng dé yī lán, zuǎn líng lǐ gǔ. hàn dào jì dēng, shén xiān kě wàng, shè zhī fú yú hǎi pǔ, lǐ rì guān ér chēng gōng, héng zhōng liú yú fén hé, zhǐ bǎi liáng ér gāo yàn, hé qí lè yě, qǐ bù rán yú! jì ér yùn shǔ shàng xiān, dào qióng yàn jià, jiǎ zhàng zhū lián, yī zhāo líng luò, mào líng yù wǎn, wǎn chū rén jiān, líng yún gù jī, gòng yuán tián ér hū々, bié fēng yú zhǐ, duì líng fù ér máng máng, jī lǚ léi chén, néng bù là lèi! xī chéng míng jì yàn, yán zhù dōng guī, sì mǎ kě chéng, zhǎng qīng xī fǎn, gōng wén gù shí, qiè yǒu yú xīn. shǔ jì fēi xīn, gǎn wàng jiǎo fú. zòu qì, qí yè jiǒng mèng jiàn yǒu gōng jìn zhī suǒ, bīng wèi shén yán, jiǒng biàn yǐ qíng shì chén sù, wén yǒu rén yán: shén bù xī fàng qīng hái, jǐ shí kě zhì. shǎo rì, biàn yǔ wáng kè děng bìng huò dōng guī. shào tài èr nián zhì dōu, chú sī nóng qīng, qiān yù shǐ zhōng chéng.
荊州陷,為西魏所虜,魏人甚禮之,授炯儀同三司。炯以母老在東,恆思歸國, 恐魏人愛其文才而留之,恆閉門卻掃,無所交遊。時有文章,隨即棄毀,不令流布。 嘗獨行經漢武通天台,為表奏之,陳己思歸之意。其辭曰:「臣聞喬山雖掩,鼎湖 之靈可祠,有魯既荒,大庭之跡無泯。伏惟陛下降德猗蘭,纂靈豊谷。漢道既登, 神仙可望,射之罘於海浦,禮日觀而稱功,橫中流於汾河,指柏梁而高宴,何其樂 也,豈不然歟!既而運屬上仙,道窮晏駕,甲帳珠簾,一朝零落,茂陵玉碗,宛出 人間,陵雲故基,共原田而膴々,別風餘址,對陵阜而茫茫,羈旅縲臣,能不落淚! 昔承明既厭,嚴助東歸,駟馬可乘,長卿西返,恭聞故實,竊有愚心。黍稷非馨, 敢忘徼福。」奏訖,其夜炯夢見有宮禁之所,兵衛甚嚴,炯便以情事陳訴,聞有人 言:「甚不惜放卿還,幾時可至。」少日,便與王克等並獲東歸。紹泰二年至都, 除司農卿,遷御史中丞。
gāo zǔ shòu chán, jiā tōng zhí sàn qí cháng shì, zhōng chéng rú gù. yǐ mǔ lǎo biǎo qǐng guī yǎng, zhào bù xǔ. wén dì sì wèi, yòu biǎo yuē: chén yīng shēng bù xìng, ruò guàn ér gū, mǔ zǐ líng dīng, xiōng dì xiāng zhǎng. jǐn shēn wèi yǎng, shì bù zé guān, huàn chéng liáng cháo, mìng cún luàn shì, mào wēi lǚ xiǎn, bǎi sǐ qīng shēng, qī xī zhū yí, kūn jì míng miè, yú chén mǔ zǐ, dé féng xìng yùn. chén mǔ qiè liú, jīn nián bā shí yǒu yī, chén shū mǔ qiè qiū, qī shí yǒu wǔ, chén mén dì zhí gù zì wú rén, qiè qiū ér sūn yòu jiǔ wáng mǐn, liǎng jiā shì yǎng, yú chén yī rén. qián dì zhī chén zhī gū qióng, yǎng chén yǐ zhōu lǐ, bù yù shǐ dùn jū cǎo lái, yòu fù jīn chén wēn qīng, suǒ yǐ yī nián zhī nèi, zài sān xiū mù. chén zhī lǚ pī dān kuǎn, pín mào chén jiàn, fēi yù gǒu wéi cháo tíng, yuǎn lí jī niǎn. yī zhě yǐ nián jiāng liù shí, tāng huǒ jū xīn, měi guì dú jiā shū, qián jù hòu xǐ, wēn zhěn shàn xí, wú fù chéng tóng. èr zhě zhí jū yí xiàn, bāng zhī sī zhí, ruò zì kuī shēn tǐ, hé wèn guó zhāng? qián dé chóu móu, shǐ xǔ āi fàng, nèi shì jìn chén, duō xī cǐ zhǐ. zhèng yǐ xuǎn xián yǔ néng, guǎng qiú míng zhé, zī jū rěn rǎn, wèi shǐ qǔ cái. ér shàng xuán jiàng lì, yǎn zhì jīn rì, dé yīn zài ěr, fén tǔ jù gān, yōu yōu hào tiān, āi cǐ wǎng jí. jiān chén sī xīn jiān qiè, mí pò jìn shí, lǚ lǚ zhī qí, zhuǎn wàng chén chù. fú wéi bì xià ruì zhé cōng míng, sì xìng xià wǔ, xíng yú sì hǎi, hóng cǐ xiào zhì. cùn guǎn qiú tiān, yǎng guī wéi yǐ, yǒu gǎn bì yīng, shí wàng shèng míng. tè qǐ pèi rán shēn qí sī lǐ, zé wáng zhě zhī dé, tán jí wú fāng, shěn bǐ xiáng shěn, shú fēi hán yǎng. zhào dá yuē: shěng biǎo jù huái. qīng yù chí xián luò, qíng shēn wǎn pèi. rì zhě lǐ qiè yǐ lǘ, yán guī yì yù, fù qiān shí yì, suì guāi shì yǎng. suī zhōu shēng zhī sī, měi yù qì guān, dài lǐ chuí wén, dé yí cóng zhèng, qián cháo guāng zhái sì hǎi, qú láo wàn jī, yǐ qīng cái wèi dú bù, zhí jū zhuān xí, fāng shēn wěi rèn, lǚ qū qíng lǐ. zhèn sì fèng hóng jī, sī hóng jǐng yè, gù zī guǎ báo, jiān chán āi jiù, shí lài xián zhé, tóng zhì yōng xī, qǐ biàn shì jiǎn nán wéi, jiě fú dōng lù. dāng lìng féng qīn rù shě, xún mǔ cóng guān, yòng dǔ cháo róng, bù kuī jiā lǐ. xún chì suǒ yóu, xiāng yíng zūn lèi, shǐ qīng gōng sī dé suǒ, bìng wú fèi yě.
高祖受禪,加通直散騎常侍,中丞如故。以母老表請歸養,詔不許。文帝嗣位, 又表曰:「臣嬰生不幸,弱冠而孤,母子零丁,兄弟相長。謹身為養,仕不擇官, 宦成梁朝,命存亂世,冒危履險,百死輕生,妻息誅夷,昆季冥滅,餘臣母子,得 逢興運。臣母妾劉,今年八十有一,臣叔母妾丘,七十有五,臣門弟侄故自無人, 妾丘兒孫又久亡泯,兩家侍養,餘臣一人。前帝知臣之孤煢,養臣以州里,不欲使 頓居草萊,又復矜臣溫清,所以一年之內,再三休沐。臣之屢披丹款,頻冒宸鑒, 非欲苟違朝廷,遠離畿輦。一者以年將六十,湯火居心,每跪讀家書,前懼後喜, 溫枕扇席,無復成童。二者職居彝憲,邦之司直,若自虧身體,何問國章?前德綢 繆,始許哀放,內侍近臣,多悉此旨。正以選賢與能,廣求明哲,趑趄荏苒,未始 取才。而上玄降戾,奄至今日,德音在耳,墳土遽乾,悠悠昊天,哀此罔極。兼臣 私心煎切,彌迫近時,縷縷之祈,轉忘塵觸。伏惟陛下睿哲聰明,嗣興下武,刑於 四海,弘此孝治。寸管求天,仰歸帷扆,有感必應,實望聖明。特乞霈然申其私禮, 則王者之德,覃及無方,矧彼翔沈,孰非涵養。」詔答曰:「省表具懷。卿譽馳咸、 雒,情深宛、沛。日者理切倚閭,言歸異域,復牽時役,遂乖侍養。雖周生之思, 每欲棄官,《戴禮》垂文,得遺從政,前朝光宅四海,劬勞萬機,以卿才為獨步, 職居專席,方深委任,屢屈情禮。朕嗣奉洪基,思弘景業,顧茲寡薄,兼纏哀疚, 實賴賢哲,同致雍熙,豈便釋簡南闈,解紱東路。當令馮親入舍,荀母從官,用睹 朝榮,不虧家禮。尋敕所由,相迎尊累,使卿公私得所,並無廢也。」
chū, gāo zǔ cháng chēng jiǒng yí jū wáng zuǒ, jūn guó dà zhèng, duō yù móu mó, wén dì yòu zhòng qí cái yòng, yù chǒng guì zhī. huì wáng lín rù kòu dà léi, liú yì yōng jù dōng jìng, dì yù shǐ jiǒng yīn shì lì gōng, nǎi jiě zhōng chéng, jiā míng wēi jiāng jūn, qiǎn hái xiāng lǐ, shōu hé tú zhòng. yǐ jí zú yú wú zhōng, shí nián wǔ shí jiǔ. wén dì wén zhī, jí rì jǔ āi, bìng qiǎn diào jì, zèng shì zhōng, shì yuē gōng zi. yǒu jí èr shí juǎn xíng yú shì.
初,高祖嘗稱炯宜居王佐,軍國大政,多預謀謨,文帝又重其才用,欲寵貴之。 會王琳入寇大雷,留異擁據東境,帝欲使炯因是立功,乃解中丞,加明威將軍,遣 還鄉里,收合徒眾。以疾卒於吳中,時年五十九。文帝聞之,即日舉哀,並遣弔祭, 贈侍中,諡曰恭子。有集二十卷行於世。
yú lì, zì shān pī, huì jī yú yáo rén yě. zǔ quán, liáng tíng wèi qīng yǒng jiā tài shǒu. fù jiǎn, píng běi shǐ xìng wáng zī yì cān jūn. lì yòu cōng mǐn, yǒu zhì cāo. nián jiǔ suì, suí cóng bó chǎn hòu tài cháng lù chuí, chuí wèn wǔ jīng fán yǒu shí shì, lì suí wèn zhé yīng, wú yǒu yí shī, chuí shén yì zhī. yòu cháng yì zhēng shì hé yìn, shí tài shǒu héng yáng wáng yì zào yān, yìn yán zhī yú wáng, wáng yù jiàn lì, lì cí yuē: wèi yǒu bǎn cì, wú róng bài yè. wáng yǐ lì yǒu gāo shàng zhī zhì, yǎ xiàng qīn zhòng, hái jùn, jí pì wèi zhǔ bù, lì yòu cí yǐ nián xiǎo bù jiù. jí zhǎng, měi fēng yí, bó lǎn fén jí, shàn shǔ wén. shì hè liáng xī zhōng láng xíng cān jūn, xún shǔ fǎ cáo wài bīng cān jūn, jiān dān yáng zhào yù zhèng. liáng wǔ dì yú chéng xī zhì shì lín guǎn, lì nǎi zhì bēi, zòu shàng, dì mìng lēi zhī yú guǎn, réng yòng lì wèi shì lín xué shì. xún wèi sī wén láng, qiān tōng zhí sàn qí shì láng, jiān zhōng shū shè rén. shí zuǒ yòu zhī rèn, duō cān quán zhóu, nèi wài jī wù, hù yǒu dài zhǎng, wéi lì yǔ gù xié dàn rán jìng tuì, jū yú xī shěng, dàn yǐ wén shǐ jiàn zhī, dāng shí hào wèi qīng bái. xún lǐng dà zhù zuò.
虞荔,字山披,會稽餘姚人也。祖權,梁廷尉卿、永嘉太守。父檢,平北始興 王諮議參軍。荔幼聰敏,有志操。年九歲,隨從伯闡候太常陸倕,倕問《五經》凡 有十事,荔隨問輒應,無有遺失,倕甚異之。又嘗詣徵士何胤,時太守衡陽王亦造 焉,胤言之於王,王欲見荔,荔辭曰:「未有板刺,無容拜謁。」王以荔有高尚之 志,雅相欽重,還郡,即闢為主簿,荔又辭以年小不就。及長,美風儀,博覽墳籍, 善屬文。釋褐梁西中郎行參軍,尋署法曹外兵參軍,兼丹陽詔獄正。梁武帝於城西 置士林館,荔乃制碑,奏上,帝命勒之於館,仍用荔為士林學士。尋為司文郎,遷 通直散騎侍郎,兼中書舍人。時左右之任,多參權軸,內外機務,互有帶掌,唯荔 與顧協淡然靖退,居於西省,但以文史見知,當時號為清白。尋領大著作。
jí hóu jǐng zhī luàn, lì lǜ qīn shǔ rù tái, chú zhèn xī zī yì cān jūn, shè rén rú gù. tái chéng xiàn, táo guī xiāng lǐ. hóu jǐng píng, yuán dì zhēng wèi zhōng shū shì láng, zhēn yáng hóu, shòu yáng zhōu bié jià, bìng bù jiù.
及侯景之亂,荔率親屬入台,除鎮西諮議參軍,舍人如故。台城陷,逃歸鄉里。 侯景平,元帝征為中書侍郎,貞陽侯,授揚州別駕,並不就。
zhāng biāo zhī jù huì jī yě, lì shí zài yān. jí wén dì píng biāo, gāo zǔ yí lì shū yuē: sàng luàn yǐ lái, xián zhé diāo sàn, jūn cái yòng yǒu měi, shēng wén xǔ luò, dāng jīn zhāo tíng wéi xīn, guǎng qiú yīng juàn, qǐ kě qī chí dōng tǔ, dú shàn qí shēn? jīn lìng xiōng zi jiāng jiē chū dōu, xiǎng bì fù cháo tíng xū chí yě. wén dì yòu yǔ shū yuē: jūn dōng nán yǒu měi, shēng yù qià wén, zì yīng hàn fēi jīng xǔ, gòng kāng shí bì, ér xuē jī qiū yuán, bǎo zī dú shàn, qǐ shǐ chēng kōng gǔ zhī wàng xié? bì yuàn biàn ěr chù zhuāng, qiě wèi chū dōu zhī jì. wéi chí pī gòu, zài yú zī rì. pò qiè zhī bù dé yǐ, nǎi yīng mìng zhì dōu. gāo zǔ bēng, wén dì sì wèi, chú tài zǐ zhōng shù zǐ, réng shì tài zǐ dú shū. xún lǐng dà zhù zuò dōng yáng yáng zhōu èr zhōu dà zhōng zhèng, shù zǐ rú gù.
張彪之據會稽也,荔時在焉。及文帝平彪,高祖遺荔書曰:「喪亂已來,賢哲 凋散,君才用有美,聲聞許、洛,當今朝廷惟新,廣求英雋,豈可棲遲東土,獨善 其身?今令兄子將接出都,想必副朝廷虛遲也。」文帝又與書曰:「君東南有美, 聲譽洽聞,自應翰飛京許,共康時弊,而削跡丘園,保茲獨善,豈使稱空谷之望邪? 必願便爾俶裝,且為出都之計。唯遲披覯,在於茲日。」迫切之不得已,乃應命至 都。高祖崩,文帝嗣位,除太子中庶子,仍侍太子讀書。尋領大著作、東揚揚州二 州大中正,庶子如故。
chū, lì mǔ suí lì rù tái, zú yú tái nèi, xún ér chéng xiàn, qíng lǐ bù shēn, yóu shì zhōng shēn shū shí bù yī, bù tīng yīn lè, suī rèn yù lóng zhòng, ér jū zhǐ jiǎn sù, dàn rán wú yíng. wén dì shēn qì zhī, cháng yǐn zài zuǒ yòu, zhāo xī gù fǎng. lì xìng chén mì, shǎo yán lùn, fán suǒ xiàn tì, mò yǒu jiàn qí jì zhě, gù bù liè yú hòu yān.
初,荔母隨荔入台,卒於台內,尋而城陷,情禮不申,由是終身蔬食布衣,不 聽音樂,雖任遇隆重,而居止儉素,淡然無營。文帝深器之,常引在左右,朝夕顧 訪。荔性沉密,少言論,凡所獻替,莫有見其際者,故不列於後焉。
shí lì dì èr dì jì yù yú mǐn zhōng, yī chén bǎo yīng, lì měi yán zhī zhé liú tì. wén dì āi ér wèi yuē: wǒ yì yǒu dì zài yuǎn, cǐ qíng shén qiè, tā rén qǐ zhī. nǎi chì bǎo yīng qiú jì, bǎo yīng zhōng bù qiǎn. lì yīn yǐ gǎn jí, dì shù wǎng lín shì. lìng lì jiāng jiā kǒu rén shěng, lì yǐ jìn zhōng fēi sī jū zhī suǒ, qǐ tíng chéng wài, wén dì bù xǔ, nǎi lìng zhù yú lán tái, chéng yú zài sān lín wèn, shǒu chì zhōng shǐ, xiāng wàng yú dào. yòu yǐ lì shū shí jī jiǔ, fēi léi jí suǒ kān, nǎi chì yuē: néng dūn bù sù, nǎi dāng wèi gāo, qīng nián shì yǐ duō, qì lì shāo jiǎn, fāng yù zhàng wěi, liáng xū kè zhuàng, jīn gěi qīng yú ròu, bù dé gù cóng suǒ zhí yě. lì zhōng bù cóng. tiān jiā èr nián zú, shí nián wǔ shí jiǔ. wén dì shén shāng xī zhī, zèng shì zhōng, shì yuē dé zi. jí sàng jiù hái xiāng lǐ, shàng qīn chū lín sòng, dāng shí róng zhī. zi shì jī shì nán, bìng shǎo zhī míng.
時荔第二弟寄寓於閩中,依陳寶應,荔每言之輒流涕。文帝哀而謂曰:「我亦 有弟在遠,此情甚切,他人豈知。」乃敕寶應求寄,寶應終不遣。荔因以感疾,帝 數往臨視。令荔將家口人省,荔以禁中非私居之所,乞停城外,文帝不許,乃令住 於蘭台,乘輿再三臨問,手敕中使,相望於道。又以荔蔬食積久,非羸疾所堪,乃 敕曰:「能敦布素,乃當為高,卿年事已多,氣力稍減,方欲仗委,良須克壯,今 給卿魚肉,不得固從所執也。」荔終不從。天嘉二年卒,時年五十九。文帝甚傷惜 之,贈侍中,諡曰德子。及喪柩還鄉里,上親出臨送,當時榮之。子世基、世南, 並少知名。
jì zì cì ān, shǎo cōng mǐn. nián shù suì, kè yǒu zào qí fù zhě, yù jì yú mén, yīn cháo zhī yuē: láng jūn xìng yú, bì dāng wú zhì. jì yīng shēng dá yuē: wén zì bù biàn, qǐ dé fēi yú? kè dà cán. rù wèi qí fù yuē: cǐ zi fēi cháng rén, wén jǔ zhī duì bú shì guò yě. jí zhǎng, hǎo xué, shàn shǔ wén. xìng chōng jìng, yǒu qī dùn zhī zhì. ruò guàn jǔ xiù cái, duì cè gāo dì. qǐ jiā liáng xuān chéng wáng guó zuǒ cháng shì. dà tóng zhōng, cháng zhòu yǔ, diàn qián wǎng wǎng yǒu zá sè bǎo zhū, liáng wǔ guān zhī shén yǒu xǐ sè, jì yīn shàng ruì yǔ sòng. dì wèi jì xiōng lì yuē: cǐ sòng diǎn cái qīng bá, qīng jiā zhī shì lóng yě. jiāng rú hé zhuó yòng? jì wén zhī, tàn yuē: měi shèng dé zhī xíng róng, yǐ shēn jī rǎng zhī qíng ěr. wú qǐ mǎi míng qiú shì zhě hū? nǎi bì mén chēng jí, wéi yǐ shū jí zì yú. yuè yáng wáng wèi huì jī tài shǒu, yǐn jì wèi xíng cān jūn, qiān jì shì cān jūn, lǐng jùn wǔ guān yuàn. yòu zhuǎn zhōng jì shì, yuàn rú gù. zài zhí jiǎn lüè fán kē, wù cún dà tǐ, cáo jú zhī nèi, zhōng rì jì rán.
寄字次安,少聰敏。年數歲,客有造其父者,遇寄於門,因嘲之曰:「郎君姓 虞,必當無智。」寄應聲答曰:「文字不辨,豈得非愚?」客大慚。入謂其父曰: 「此子非常人,文舉之對不是過也。」及長,好學,善屬文。性沖靜,有棲遁之志。 弱冠舉秀才,對策高第。起家梁宣城王國左常侍。大同中,嘗驟雨,殿前往往有雜 色寶珠,梁武觀之甚有喜色,寄因上《瑞雨頌》。帝謂寄兄荔曰:「此頌典裁清拔, 卿家之士龍也。將如何擢用?」寄聞之,嘆曰:「美盛德之形容,以申擊壤之情耳。 吾豈買名求仕者乎?」乃閉門稱疾,唯以書籍自娛。岳陽王為會稽太守,引寄為行 參軍,遷記室參軍,領郡五官掾。又轉中記室,掾如故。在職簡略煩苛,務存大體, 曹局之內,終日寂然。
hóu jǐng zhī luàn, jì suí xiōng lì rù tái, chú zhèn nán xiāng dōng wáng zī yì cān jūn, jiā zhēn wēi jiāng jūn. jīng chéng xiàn, dùn hái xiāng lǐ. jí zhāng biāo wǎng lín chuān, qiáng jì jù xíng, jì yǔ biāo jiāng zhèng wěi tóng zhōu ér zài, wěi cháng wǔ biāo yì, nǎi jié jì bēn yú jìn ān. shí chén bǎo yīng jù yǒu mǐn zhōng, dé jì shén xǐ. gāo zǔ píng hóu jǐng, jì quàn lìng zì jié, bǎo yīng cóng zhī, nǎi qiǎn shǐ guī chéng. chéng shèng yuán nián, chú hé róng jiāng jūn zhōng shū shì láng, bǎo yīng ài qí cái, tuō yǐ dào zǔ bù qiǎn. měi yù yǐn jì wèi liáo shǔ, wěi yǐ wén hàn, jì gù cí, huò miǎn.
侯景之亂,寄隨兄荔入台,除鎮南湘東王諮議參軍,加貞威將軍。京城陷,遁 還鄉里。及張彪往臨川,強寄俱行,寄與彪將鄭瑋同舟而載,瑋嘗忤彪意,乃劫寄 奔於晉安。時陳寶應據有閩中,得寄甚喜。高祖平侯景,寄勸令自結,寶應從之, 乃遣使歸誠。承聖元年,除和戎將軍、中書侍郎,寶應愛其才,托以道阻不遣。每 欲引寄為僚屬,委以文翰,寄固辭,獲免。
jí bǎo yīng jié hūn liú yì, qián yǒu nì móu, jì wēi zhī qí yì, yán shuō zhī jì, měi chén nì shùn zhī lǐ, wēi yǐ fěng jiàn, bǎo yīng zhé yǐn shuō tā shì yǐ jù zhī. yòu cháng lìng zuǒ yòu sòng hàn shū, wò ér tīng zhī, zhì kuǎi tōng shuō hán xìn yuē xiāng jūn zhī bèi, guì bù kě yán, bǎo yīng jué rán qǐ yuē kě wèi zhì shì. jì zhèng sè yuē: fù lì jiāo hán, wèi zú chēng zhì qǐ ruò bān biāo wáng mìng, shí suǒ guī hū? jì zhī bǎo yīng bù kě jiàn, lǜ huò jí jǐ, nǎi wèi jū shì fú yǐ jù jué zhī. cháng jū dōng shān sì, wěi chēng jiǎo jí, bù fù qǐ, bǎo yīng yǐ wèi jiǎ tuō, shǐ shāo jì suǒ wò wū, jì ān wò bù dòng. qīn jìn jiāng fú jì chū, jì yuē: wú mìng yǒu suǒ xuán, bì yù ān wǎng? suǒ zòng huǒ zhě, xuán zì jiù zhī. bǎo yīng zì cǐ fāng xìn.
及寶應結婚留異,潛有逆謀,寄微知其意,言說之際,每陳逆順之理,微以諷 諫,寶應輒引說他事以拒之。又嘗令左右誦《漢書》,臥而聽之,至蒯通說韓信曰 「相君之背,貴不可言」,寶應蹶然起曰「可謂智士」。寄正色曰:「覆酈驕韓, 未足稱智;豈若班彪《王命》,識所歸乎?」寄知寶應不可諫,慮禍及己,乃為居 士服以拒絕之。常居東山寺,偽稱腳疾,不復起,寶應以為假託,使燒寄所臥屋, 寄安臥不動。親近將扶寄出,寄曰:「吾命有所懸,避欲安往?」所縱火者,旋自 救之。寶應自此方信。
jí liú yì chēng bīng, bǎo yīng zī qí bù qǔ, jì nǎi yīn shū jí jiàn yuē:
及留異稱兵,寶應資其部曲,寄乃因書極諫曰:
dōng shān yú jì zhì shū yú míng jiāng jūn shǐ jūn jié xià: jì liú lí shì gù, piāo yù guì xiāng, jiāng jūn dài yǐ shàng bīn zhī lǐ, shēn yǐ guó shì zhī juàn, yì qì suǒ gǎn, hé rì wàng zhī. ér jì shěn gù mí liú, xin qī yīn jiāng jǐn, cháng kǒng zú tián gōu hè, juān chén mò bào, shì yǐ gǎn bù fù xīn, mào chén dān kuǎn, yuàn jiāng jūn liú xū yú zhī lǜ, shǎo sī chá zhī, zé míng mù zhī rì, suǒ huái bì yǐ.
東山虞寄致書於明將軍使君節下:寄流離世故,飄寓貴鄉,將軍待以上賓之禮, 申以國士之眷,意氣所感,何日忘之。而寄沈痼彌留,忄妻陰將盡,常恐卒填溝壑, 涓塵莫報,是以敢布腹心,冒陳丹款,願將軍留須臾之慮,少思察之,則瞑目之日, 所懷畢矣。
fū ān wēi zhī zhào, huò fú zhī jī, fěi dú tiān shí, yì yóu rén shì. shī zhī háo lí, chà yǐ qiān lǐ. shì yǐ míng zhì zhī shì, jù zhòng wèi ér bù qīng, zhí dà jié ér bù shī, qǐ huò yú fú cí zāi? jiāng jūn wén wǔ jiān zī, yīng wēi bù shì, wǎng yīn duō nán, zhàng jiàn xìng shī, yuán qí shì zhòng, kàng wēi qiān lǐ, qǐ bù yǐ sì jiāo duō lěi, gòng móu wáng shì, kuāng shí bào zhǔ, níng guó bì mín hū? cǐ suǒ yǐ wǔ chǐ tóng zǐ, jiē yuàn hé jǐ ér suí jiāng jūn zhě yě. jí gāo zǔ wǔ huáng zhào jī cǎo mèi, chū jì jiān nán. yú shí tiān xià fèi téng, mín wú dìng zhǔ, chái láng dāng dào, jīng ní héng jī, hǎi nèi yè yè, wèi zhī suǒ cóng. jiāng jūn yùn dòng wēi zhī jiàn, zhé cóng héng zhī biàn, cè míng wěi zhì, zì tuō zōng méng, cǐ jiāng jūn miào suàn yuǎn tú, fā yú zhōng chéng zhě yě. jí zhǔ shàng jì yè, qīn míng ruì shèng, xuǎn xián yǔ néng, qún chén jí mù, jié jiāng jūn yǐ wéi chéng zhī zhòng, chóng jiāng jūn yǐ liè tǔ zhī fēng. qǐ fēi hóng mó miào lüè, tuī chì xīn yú wù yě? lǚ shēn míng zhào, kuǎn dǔ yīn qín, jūn chén zhī fēn dìng yǐ, gǔ ròu zhī ēn shēn yǐ. bù yì jiāng jūn huò yú xié shuō, jù shēng yì jì, jì suǒ yǐ jí shǒu tòng xīn, qì jǐn jì zhī yǐ xuè. wàn quán zhī cè, qiè wèi jiāng jūn xī zhī. jì suī jí qīn mào jí, yán wú zú cǎi, qiān lǜ yī de, qǐng chén yú suàn. yuàn jiāng jūn shǎo jí léi tíng, shē qí guǐ kè, shǐ de jǐn kuáng gǔ zhī shuō, pī gān dǎn zhī chéng, zé suī sǐ zhī rì, yóu shēng zhī nián yě.
夫安危之兆,禍福之機,匪獨天時,亦由人事。失之毫釐,差以千里。是以明 智之士,據重位而不傾,執大節而不失,豈惑於浮辭哉?將軍文武兼資,英威不世, 往因多難,仗劍興師,援旗誓眾,抗威千里,豈不以四郊多壘,共謀王室,匡時報 主,寧國庇民乎?此所以五尺童子,皆願荷戟而隨將軍者也。及高祖武皇肇基草昧, 初濟艱難。於時天下沸騰,民無定主,豺狼當道,鯨鯢橫擊,海內業業,未知所從。 將軍運動微之鑑,折從衡之辯,策名委質,自托宗盟,此將軍妙算遠圖,發於衷誠 者也。及主上繼業,欽明睿聖,選賢與能,群臣輯睦,結將軍以維城之重,崇將軍 以裂土之封。豈非宏謨廟略,推赤心於物也?屢申明詔,款篤殷勤,君臣之分定矣, 骨肉之恩深矣。不意將軍惑於邪說,遽生異計,寄所以疾首痛心,泣盡繼之以血。 萬全之策,竊為將軍惜之。寄雖疾侵耄及,言無足采,千慮一得,請陳愚算。願將 軍少戢雷霆,賒其晷刻,使得盡狂瞽之說,披肝膽之誠,則雖死之日,由生之年也。
zì tiān yàn liáng dé, duō nán jiàn zhēn, huán yǔ fēn bēng, yīng xióng hù qǐ, bù kě shèng jì, rén rén zì yǐ wèi dé zhī. rán yí xiōng jiǎn luàn, zhěng nì fú wēi, sì hǎi lè tuī, sān líng juàn mìng, yī ràng ér jū nán miàn zhě, chén shì yě. qǐ fēi lì shù yǒu zài, wéi tiān suǒ shòu, dāng bì yīng yùn? qí shì shén míng yī yě. zhǔ shàng chéng jī, míng dé yuǎn bèi, tiān gāng zài zhāng, dì wéi zhòng niǔ. fū yǐ wáng lín zhī qiáng, hóu zhèn zhī lì, jìn zú yǐ yáo dàng zhōng yuán, zhēng héng tiān xià, tuì zú yǐ qū qiáng jiāng wài, xióng zhǎng piān yú. rán huò mìng yī lǚ zhī shī, huò zī yī shì zhī shuō, lín zé wǎ jiě bīng pàn, tóu shēn yì yù, zhèn zé jué jiǎo jī sǎng, wěi mìng què tíng. sī yòu tiān jiǎ zhī wēi, ér chú qí huàn. qí shì shén míng èr yě. jīn jiāng jūn yǐ fān qī zhī zhòng, dōng nán zhī zhòng, jǐn zhōng fèng shàng, lù lì qín wáng, qǐ bù xūn gāo dòu róng, chǒng guò wú ruì, xī guī pàn yě, nán miàn chēng gū? qí shì shén míng sān yě. qiě shèng cháo qì xiá wàng guò, kuān hòu dé rén, gǎi guò zì xīn, xián jiā xù zhuó. zhì yú yú xiào qǐng pān chún tuó lǐ xiào qīn ōu yáng wěi děng, xī wěi yǐ xīn fù, rèn yǐ zhǎo yá, xiōng zhōng huò rán, céng wú xiān jiè. kuàng jiāng jūn xìn fēi zhāng xiù, zuì yì bì chén, dāng hé lǜ yú wēi wáng, hé shī yú fù guì? cǐ yòu qí shì shén míng sì yě. fāng jīn zhōu qí lín mù, jìng wài wú yú, bìng bīng yī xiàng, fěi cháo yī xī, fēi liú xiàng jìng zhú zhī jī, chǔ zhào lián cóng zhī shì, hé dé yōng róng gāo gǒng, zuò lùn xī bó? qí shì shén míng wǔ yě. qiě liú jiāng jūn láng gù yī yú, jí jīng cuī nǜ, shēng shí kuī sàng, dǎn qì shuāi jǔ. gāo xiāng xiàng wén zhèng liú yú huáng zi yù, cǐ shù rén zhě, jiāng jūn suǒ zhī, shǒu shǔ liǎng duān, wéi lì shì shì qí yú jiāng shuài, yì kě jiàn yǐ. shú néng bèi jiān zhí ruì, zhǎng qū shēn rù, xì mǎ mái lún, fèn bù gù mìng, yǐ xiān shì zú zhě hū? cǐ yòu qí shì shén míng liù yě. qiě jiāng jūn zhī qiáng, shú rú hóu jǐng? jiāng jūn zhī zhòng, shú rú wáng lín? wǔ huáng miè hóu jǐng yú qián, jīn shàng cuī wáng lín yú hòu, cǐ nǎi tiān shí, fēi fù rén lì. qiě bīng gé yǐ hòu, mín jiē yàn luàn, qí shú néng qì fén mù, juān qī zǐ, chū wàn sǐ bù gù zhī jì, cóng jiāng jūn yú bái rèn zhī jiān hū? cǐ yòu qí shì shén míng qī yě. lì guān qián gǔ, jiàn zhī wǎng shì, zi yáng jì mèng, qīng fù xiāng xún, yú shàn yòu qú, wēi wáng jì jí, tiān mìng kě wèi, shān chuān nán shì. kuàng jiāng jūn yù yǐ shù jùn zhī dì, dāng tiān xià zhī bīng, yǐ zhū hóu zhī zī, jù tiān zǐ zhī mìng, qiáng ruò nì shùn, kě dé móu hū? cǐ yòu qí shì shén míng bā yě. qiě fēi wǒ zú lèi, qí xīn bì yì. bù ài qí qīn, qǐ néng jí wù? liú jiāng jūn shēn mí guó jué, zi shàng wáng jī, yóu qiě qì tiān shǔ ér fú gù, bèi míng jūn ér gū lì, wēi jí zhī rì, qǐ néng tóng yōu gòng huàn, bù bèi jiāng jūn zhě hū? zhì yú shī lǎo lì qū, jù zhū lì shǎng, bì yǒu hán zhì jìn yáng zhī móu, zhāng chén jǐng xíng zhī shì. cǐ yòu qí shì shén míng jiǔ yě. qiě běi jūn wàn lǐ yuǎn dòu, fēng bù kě dāng, jiāng jūn zì zhàn qí dì, rén duō gù hòu. liáng ān bèi xiàng wèi xīn, xiū wǔ pǐ fū zhī lì, zhòng guǎ bù dí, jiāng shuài bù móu, shī yǐ wú míng ér chū, shì yǐ wú jī ér dòng, yǐ cǐ chēng bīng, shì zhī qí lì. fū yǐ hàn cháo wú chǔ, jìn shì yǐng yóng, lián chéng shù shí, zhǎng jǐ bǎi wàn, bá běn sè yuán, zì tú jiā guó, qí yǒu chéng gōng zhě hū? cǐ yòu qí shì shén míng shí yě.
自天厭梁德,多難荐臻,寰宇分崩,英雄互起,不可勝紀,人人自以為得之。 然夷凶翦亂,拯溺扶危,四海樂推,三靈眷命,揖讓而居南面者,陳氏也。豈非歷 數有在,惟天所授,當璧應運?其事甚明一也。主上承基,明德遠被,天綱再張, 地維重紐。夫以王琳之強,侯瑱之力,進足以搖盪中原,爭衡天下,退足以屈強江 外,雄長偏隅。然或命一旅之師,或資一士之說,琳則瓦解冰泮,投身異域,瑱則 厥角稽顙,委命闕廷。斯又天假之威,而除其患。其事甚明二也。今將軍以籓戚之 重,東南之眾,盡忠奉上,戮力勤王,豈不勛高竇融,寵過吳芮,析圭判野,南面 稱孤?其事甚明三也。且聖朝棄瑕忘過,寬厚得人,改過自新,咸加敘擢。至於余 孝頃、潘純陀、李孝欽、歐陽頠等,悉委以心腹,任以爪牙,胸中豁然,曾無纖芥。 況將軍釁非張繡,罪異畢諶,當何慮於危亡,何失於富貴?此又其事甚明四也。方 今周、齊鄰睦,境外無虞,並兵一向,匪朝伊夕,非劉、項競逐之機,楚、趙連從 之勢,何得雍容高拱,坐論西伯?其事甚明五也。且留將軍狼顧一隅,亟經摧衄, 聲實虧喪,膽氣衰沮。高瓖、向文政、留瑜、黃子玉,此數人者,將軍所知,首鼠 兩端,唯利是視;其餘將帥,亦可見矣。孰能被堅執銳,長驅深入,系馬埋輪,奮 不顧命,以先士卒者乎?此又其事甚明六也。且將軍之強,孰如侯景?將軍之眾, 孰如王琳?武皇滅侯景於前,今上摧王琳於後,此乃天時,非復人力。且兵革已後, 民皆厭亂,其孰能棄墳墓,捐妻子,出萬死不顧之計,從將軍於白刃之間乎?此又 其事甚明七也。歷觀前古,鑒之往事,子陽、季孟,傾覆相尋,餘善、右渠,危亡 繼及,天命可畏,山川難恃。況將軍欲以數郡之地,當天下之兵,以諸侯之資,拒 天子之命,強弱逆順,可得侔乎?此又其事甚明八也。且非我族類,其心必異。不 愛其親,豈能及物?留將軍身縻國爵,子尚王姬,猶且棄天屬而弗顧,背明君而孤 立,危急之日,豈能同憂共患,不背將軍者乎?至於師老力屈,懼誅利賞,必有韓、 智晉陽之謀,張、陳井陘之勢。此又其事甚明九也。且北軍萬里遠斗,鋒不可當, 將軍自戰其地,人多顧後。梁安背向為心,修旿匹夫之力,眾寡不敵,將帥不侔, 師以無名而出,事以無機而動,以此稱兵,示知其利。夫以漢朝吳、楚,晉室穎、 顒,連城數十,長戟百萬,拔本塞源,自圖家國,其有成功者乎?此又其事甚明十 也。
wèi jiāng jūn jì zhě, mò ruò bù yuǎn ér fù, jué qīn liú shì, qín láng kuài láng, suí qiǎn rù zhì, shì jiǎ yǎn bīng, yī zūn zhào zhǐ. qiě cháo tíng xǔ yǐ tiě quàn zhī yào, shēn yǐ bái mǎ zhī méng, zhèn fú shí yán, shì zhī zōng shè. jì wén míng zhě jiàn wèi xíng, zhì zhě bù zài jì, cǐ chéng bài zhī xiào, jiāng jūn wù yí. jí xiōng zhī jǐ, jiān bù róng fà. fāng jīn fān wéi shàng shǎo, huáng zǐ yòu chōng, fán yù zōng zhī, jiē méng chǒng shù. kuàng yǐ jiāng jūn zhī dì, jiāng jūn zhī cái, jiāng jūn zhī míng, jiāng jūn zhī shì, ér néng kè xiū fān fú, běi miàn chēng chén, níng yǔ liú zé tóng nián ér yǔ qí gōng yè zāi? qǐ bù shēn yǔ shān hé děng ān, míng yǔ jīn shí xiāng bì? yuàn jiā sān sī, lǜ zhī wú hū.
為將軍計者,莫若不遠而復,絕親留氏,秦郎、快郎,隨遣入質,釋甲偃兵, 一遵詔旨。且朝廷許以鐵券之要,申以白馬之盟,朕弗食言,誓之宗社。寄聞明者 鑒未形,智者不再計,此成敗之效,將軍勿疑。吉凶之幾,間不容髮。方今籓維尚 少,皇子幼沖,凡預宗枝,皆蒙寵樹。況以將軍之地,將軍之才,將軍之名,將軍 之勢,而能克修籓服,北面稱臣,寧與劉澤同年而語其功業哉?豈不身與山河等安, 名與金石相敝?願加三思,慮之無忽。
jì qì lì mián wēi, yú yīn wú jǐ, gǎn ēn huái dé, bù jué kuáng yán, fū yuè zhī zhū, gān zhī rú jì.
寄氣力綿微,餘陰無幾,感恩懷德,不覺狂言,鈇鉞之誅,甘之如薺。
bǎo yīng lǎn shū dà nù. huò wèi bǎo yīng yuē: yú gōng bìng shì jiàn dǔ, yán duō cuò miù. bǎo yīng yì nǎi xiǎo shì. yì wèi jì yǒu mín wàng, qiě yōu róng zhī. jí bǎo yīng bài zǒu, yè zhì pú tián, gù wèi qí zi gǎn qín yuē: zǎo cóng yú gōng jì, bù zhì jīn rì. gǎn qín dàn qì ér yǐ. bǎo yīng jì qín, fán zhū bīn kè wēi yǒu jiāo shè zhě, jiē fú zhū, wéi jì yǐ xiān shí miǎn huò.
寶應覽書大怒。或謂寶應曰:「虞公病勢漸篤,言多錯謬。」寶應意乃小釋。 亦為寄有民望,且優容之。及寶應敗走,夜至蒲田,顧謂其子扞秦曰:「早從虞公 計,不至今日。」扞秦但泣而已。寶應既擒,凡諸賓客微有交涉者,皆伏誅,唯寄 以先識免禍。
chū, shā mén huì biāo shè liè yǒu cái sī, jí bǎo yīng qǐ bīng, zuò wǔ yán shī yǐ sòng zhī, yuē: sòng mǎ yóu lín shuǐ, lí qí shāo yǐn fēng. hǎo kàn jīn yè yuè, dāng rù zǐ wēi gōng. bǎo yīng dé zhī shén yuè. huì biāo jī yǐ shì jì, jì yī lǎn biàn zhǐ, zhèng sè wú yán. biāo tuì, jì wèi suǒ qīn yuē: biāo jì yǐ cǐ shǐ, bì yǐ cǐ zhōng. hòu jìng zuò shì zhū.
初,沙門慧摽涉獵有才思,及寶應起兵,作五言詩以送之,曰:「送馬猶臨水, 離旗稍引風。好看今夜月,當入紫微宮。」寶應得之甚悅。慧摽齎以示寄,寄一覽 便止,正色無言。摽退,寄謂所親曰:「摽既以此始,必以此終。」後竟坐是誅。
wén dì xún chì dū du zhāng zhāo dá yǐ lǐ fà qiǎn, lìng jì hái cháo. jí zhì, jí rì yǐn jiàn, wèi jì yuē: guǎn níng wú yàng? qí wèi láo zhī huái ruò cǐ. qǐng zhī, wén dì wèi dào zhòng jǔ yuē: héng yáng wáng jì chū gé, suī wèi zhì fǔ liáo, rán xū dé yī rén dàn xī yóu chù, jiān zhǎng shū jì, yí qiú sù shì yǒu xíng yè zhě. zhòng jǔ wèi zhī suǒ duì, wén dì yuē: wú zì dé zhī. nǎi shǒu chì yòng jì, jì rù xiè, wén dì yuē: suǒ yǐ zàn qū qīng yóu fān zhě, fēi zhǐ yǐ wén hàn xiāng fán, nǎi lìng yǐ shī biǎo xiāng shì yě. xún jiān sàn qí cháng shì, pìn qí, jì cí lǎo jí, bù xíng, chú guó zi bó shì. qǐng zhī, yòu biǎo qiú jiě zhí guī xiāng lǐ, wén dì yōu zhǐ bào dá, xǔ qí dōng hái. réng chú dōng yáng zhōu bié jià, jì yòu yǐ jí cí. gāo zōng jí wèi, zhēng shòu yáng zhōu zhì zhōng jí shàng shū zuǒ chéng, bìng bù jiù. nǎi chú dōng zhōng láng jiàn ān wáng zī yì, jiā róng zhāo jiāng jūn, yòu cí yǐ jí, bù rèn dàn xī péi liè. wáng yú shì tè lìng tíng wáng fǔ gōng shì, qí yǒu yí yì, jiù yǐ jué zhī, dàn shuò wàng jiān xiū ér yǐ. tài jiàn bā nián, jiā tài zhōng dài fū, jiāng jūn rú gù. shí yī nián zú, shí nián qī shí.
文帝尋敕都督章昭達以理髮遣,令寄還朝。及至,即日引見,謂寄曰:「管寧 無恙?」其慰勞之懷若此。頃之,文帝謂到仲舉曰:「衡陽王既出閣,雖未置府僚, 然須得一人旦夕游處,兼掌書記,宜求宿士有行業者。」仲舉未知所對,文帝曰: 「吾自得之。」乃手敕用寄,寄入謝,文帝曰:「所以暫屈卿游籓者,非止以文翰 相煩,乃令以師表相事也。」尋兼散騎常侍,聘齊,寄辭老疾,不行,除國子博士。 頃之,又表求解職歸鄉里,文帝優旨報答,許其東還。仍除東揚州別駕,寄又以疾 辭。高宗即位,征授揚州治中及尚書左丞,並不就。乃除東中郎建安王諮議,加戎 昭將軍,又辭以疾,不任旦夕陪列。王於是特令停王府公事,其有疑議,就以決之, 但朔望箋修而已。太建八年,加太中大夫,將軍如故。十一年卒,時年七十。
jì shǎo dǔ xíng, zào cì bì yú rén hòu, suī tóng shù wèi cháng jiā yǐ shēng sè, zhì yú lín wēi zhí jié, zé cí qì lǐn rán, bái rèn bù dàn yě. zì liú yù nán tǔ, yǔ xiōng lì gé jué, yīn gǎn qì bìng, měi dé lì shū, qì zhé bēn jù, wēi dài zhě shù yǐ. qián hòu suǒ jū guān, wèi cháng zhì zhì mǎn, cái qī nián shù yuè, biàn zì qiú jiě tuì. cháng yuē: zhī zú bù rǔ, wú zhī zú yǐ. jí xiè bìng sī tíng, měi zhū wáng wèi zhōu jiāng, xià chē bì zào mén zhì lǐ, mìng shì biān bǎn, yǐ jǐ zhàng shì zuò. cháng chū yóu jìn sì, lǘ lǐ chuán xiāng gào yǔ, lǎo yòu luó liè, wàng bài dào zuǒ. huò yán shì wèi yuē zhě, dàn zhǐ jì biàn bù qī, qí zhì xíng suǒ gǎn rú cǐ. suǒ zhì wén bǐ, zāo luàn duō bù cún.
寄少篤行,造次必於仁厚,雖僮豎未嘗加以聲色,至於臨危執節,則辭氣凜然, 白刃不憚也。自流寓南土,與兄荔隔絕,因感氣病,每得荔書,氣輒奔劇,危殆者 數矣。前後所居官,未嘗至秩滿,才期年數月,便自求解退。常曰:「知足不辱, 吾知足矣。」及謝病私庭,每諸王為州將,下車必造門致禮,命釋鞭板,以几杖侍 坐。常出遊近寺,閭里傳相告語,老幼羅列,望拜道左。或言誓為約者,但指寄便 不欺,其至行所感如此。所制文筆,遭亂多不存。
mǎ shū, zì yào lǐ, fú fēng méi rén yě. zǔ líng qìng, qí jìng líng wáng lù shì cān jūn. shū shù suì ér fù mǔ jù sàng, wèi qí gū suǒ yǎng. liù suì, néng sòng xiào jīng lùn yǔ lǎo zi. jí zhǎng, bó jí jīng shǐ, yóu shàn fú jīng jí zhōu yì lǎo zi yì.
馬樞,字要理,扶風郿人也。祖靈慶,齊竟陵王錄事參軍。樞數歲而父母俱喪, 為其姑所養。六歲,能誦《孝經》、《論語》、《老子》。及長,博極經史,尤善 佛經及《周易》、《老子》義。
liáng shào líng wáng lún wèi nán xú zhōu cì shǐ, sù wén qí míng, yǐn wèi xué shì. lún shí zì jiǎng dà pǐn jīng, lìng shū jiǎng wéi mó lǎo zi zhōu yì, tóng rì fā tí, dào sú tīng zhě èr qiān rén. wáng yù jí guān yōu liè, nǎi wèi zhòng yuē: yǔ mǎ xué shì lùn yì, bì shǐ qū fú, bù dé kōng lì zhǔ kè. yú shì shù jiā xué zhě gè qǐ wèn duān, shū nǎi yī cì pōu pàn, kāi qí zōng zhǐ, rán hòu zhī fēn liú bié, zhuǎn biàn wú qióng, lùn zhě gǒng mò tīng shòu ér yǐ. lún shén jiā zhī, jiāng yǐn jiàn yú cháo tíng. xún yù hóu jǐng zhī luàn, lún jǔ bīng yuán tái, nǎi liú shū èr wàn juǎn yǐ fù shū. shū sì zhì xún lǎn, dài jiāng zhōu biàn, nǎi kuì rán tàn yuē: wú wén guì jué wèi zhě yǐ cháo yóu wèi zhì gù, ài shān lín zhě yǐ yī lǚ wèi guǎn kù, shù míng shí zé chú jiè zhù xià zhī yán, wán qīng xū zé kāng bǐ xí shàng zhī shuō, jī zhī dǔ lùn, yì gè cóng qí hǎo yě. rán zhī fù yǒu ràng wáng zhī jiè, yán zi yǒu ào dì zhī guī, qiān zài měi tán, suǒ bù fèi yě. bǐ qiú zhì zhī shì, wàng tú ér xī. qǐ tiān zhī bù huì gāo shàng, hé shān lín zhī wú wén shén hū? nǎi yǐn yú máo shān, yǒu zhōng yān zhī zhì.
梁邵陵王綸為南徐州刺史,素聞其名,引為學士。綸時自講《大品經》,令樞 講《維摩》、《老子》、《周易》,同日發題,道俗聽者二千人。王欲極觀優劣, 乃謂眾曰:「與馬學士論義,必使屈伏,不得空立主客。」於是數家學者各起問端, 樞乃依次剖判,開其宗旨,然後枝分流別,轉變無窮,論者拱默聽受而已。綸甚嘉 之,將引薦於朝廷。尋遇侯景之亂,綸舉兵援台,乃留書二萬卷以付樞。樞肆志尋 覽,殆將周遍,乃喟然嘆曰:「吾聞貴爵位者以巢、由為桎梏,愛山林者以伊、呂 為管庫,束名實則芻芥柱下之言,玩清虛則糠秕席上之說,稽之篤論,亦各從其好 也。然支父有讓王之介,嚴子有傲帝之規,千載美談,所不廢也。比求志之士,望 途而息。豈天之不惠高尚,何山林之無聞甚乎?」乃隱於茅山,有終焉之志。
tiān jiā yuán nián, wén dì zhēng wèi dù zhī shàng shū, cí bù yīng mìng. shí shū qīn gù bìng jū jīng kǒu, měi qiū dōng zhī jì, shí wǎng yóu yān. jí pó yáng wáng wèi nán xú zhōu cì shǐ, qīn qí gāo shàng, bǐ bù néng zhì, nǎi bēi cí hòu yì, lìng shǐ zhě yāo zhī, qián hòu shù fǎn, shū gù cí yǐ jí. mén rén huò jìn yuē: pó yáng wáng dài yǐ shī yǒu, fēi guān jué wèi, shì cháo zhī jiān, hé fáng jìng mò. shū bù dé yǐ, nǎi xíng. wáng bié zhú shì yǐ chù zhī, shū è qí chóng lì, nǎi yú zhú lín jiān zì yíng máo cí ér jū yān. měi wáng gōng kuì xiǎng, cí bù huò yǐ zhě, lǜ shí fēn shòu yī.
天嘉元年,文帝征為度支尚書,辭不應命。時樞親故並居京口,每秋冬之際, 時往游焉。及鄱陽王為南徐州刺史,欽其高尚,鄙不能致,乃卑辭厚意,令使者邀 之,前後數反,樞固辭以疾。門人或進曰:「鄱陽王待以師友,非關爵位,市朝之 間,何妨靜默。」樞不得已,乃行。王別築室以處之,樞惡其崇麗,乃於竹林間自 營茅茨而居焉。每王公饋餉,辭不獲已者,率十分受一。
shū shǎo shǔ luàn lí, měi suǒ jū zhī chù, dào zéi bù rù, yī tuō zhě cháng shù bǎi jiā. mù jīng dòng huáng, néng shì àn zhōng wù. cháng yǒu bái yàn yī shuāng, cháo qí tíng shù, xún xiá hóng wǔ, shí jí jī àn, chūn lái qiū qù, jǐ sān shí nián. tài jiàn shí sān nián zú, shí nián liù shí. zhuàn dào jué lùn èr shí juǎn xíng yú shì.
樞少屬亂離,每所居之處,盜賊不入,依託者常數百家。目精洞黃,能視暗中 物。常有白燕一雙,巢其庭樹,馴狎紘廡,時集几案,春來秋去,幾三十年。太建 十三年卒,時年六十。撰《道覺論》二十卷行於世。
shǐ chén yuē: shěn jiǒng shì yú liáng shì, nián zài zhī mìng, jì láng shǔ zhī báo guān, zhǐ yì zǎi zhī bēi zhí, jí xià bǐ méng tán, shǔ cí quàn biǎo, jī yáng zhǐ qù, xìn wén rén zhī wěi zhě yú! yú lì zhī xiàn chóu shěn mì, jǐn qí chéng kuǎn, kě wèi yǒu yì míng shí yǐ.
史臣曰:沈炯仕於梁室,年在知命,冀郎署之薄官,止邑宰之卑職,及下筆盟 壇,屬辭勸表,激揚旨趣,信文人之偉者歟!虞荔之獻籌沈密,盡其誠款,可謂有 益明時矣。