dào yǒu tǐ yòng, bù kě yǐ yī duān lùn yě, yào zài fú zhī yì zhī dé qí yí.
道有體用,不可以一端論也,要在扶之抑之得其宜。
yuán zhù yǒu yǐ rì zhǔ wèi tǐ, tí gāng wèi yòng. rì zhǔ wàng, zé tí gāng zhī shí shén cái guān jiē wèi wǒ yòng: rì zhǔ ruò, zé tí gāng yǒu wù, bāng shēn yǐ zhì qí shén zhě, yì jiē wèi wǒ yòng. tí gāng wèi tǐ, xǐ shén wèi yòng zhě, rì zhǔ bù néng yòng hū tí gāng yǐ. tí gāng shí shāng cái guān tài wàng, zé qǔ nián yuè shí shàng yìn bǐ wèi xǐ shén tí gāng yìn bǐ tài wàng, zé qǔ nián yuè shí shàng shí shāng cái guān wèi xǐ shén ér yòng zhī. cǐ èr zhě, nǎi tǐ yòng zhī zhèng fǎ yě. yǒu yǐ sì zhù wèi tǐ, yǒu yǐ huà shén wèi tǐ, sì zhù wèi yòng, huà zhī zhēn zhě, jí yǐ huà shén wèi tǐ, yǐ sì zhù zhōng yǔ huà shén xiāng shēng xiàng kè zhě, qǔ yǐ wèi yòng. yǒu yǐ sì zhù wèi tǐ, suì yùn wèi yòng, yǒu yǐ xǐ shén wèi tǐ, fǔ xǐ shén zhī shén wèi yòng, suǒ xǐ zhī shén, bù néng zì yòng yǐ wèi tǐ yòng fǔ xǐ zhī shén. yǒu yǐ gé xiàng wèi tǐ, rì zhǔ wèi yòng zhě, xū bā gé qì xiàng, jí àn shén, huà shén, jì shén, kè shén, jiē chéng yī tǐ duàn.
【原注】有以日主為體,提綱為用。日主旺,則提綱之食神財官皆為我用:日主弱,則提綱有物,幫身以制其神者,亦皆為我用。提綱為體,喜神為用者,日主不能用乎提綱矣。提綱食傷財官太旺,則取年月時上印比為喜神;提綱印比太旺,則取年月時上食傷財官為喜神而用之。此二者,乃體用之正法也。有以四柱為體,有以化神為體,四柱為用,化之真者,即以化神為體,以四柱中與化神相生相剋者,取以為用。有以四柱為體,歲運為用,有以喜神為體,輔喜神之神為用,所喜之神,不能自用以為體用輔喜之神。有以格象為體,日主為用者,須八格氣象,及暗神,化神,忌神,客神,皆成一體段。
ruò shì yī miàn gé xiàng, yǔ rì zhǔ wú gàn zhě, huò shāng kè rì zhǔ tài guò, huò bāng fú rì zhǔ tài guò, zhōng jiān yào xún tǐ yòng fēn biàn chù, yòu wú xíng jī, zhǐ de yòng rì zhǔ zì qù yǐn shēng xǐ shén, bié qiú yī gè huó lù wèi yòng yǐ. yǒu yǐ rì zhǔ wèi yòng, yǒu yòng guò yú tǐ zhě. rú yòng shí cái, ér cái guān shí shén jǐn xíng yǐn fú, jí tài fā lù fú fàn zhě, suī měi yì guò dù yǐ. yǒu yòng lì ér tǐ xíng zhě, yǒu tǐ lì ér yòng xíng zhě, zhèng tǐ yòng zhī lǐ yě. rú yòng shén bù xíng yú liú xíng zhī dì, qiě yòu xíng zhù tǐ zhī yùn cái bù miào. yǒu tǐ yòng gè lì zhě, tǐ yòng jiē wàng, bù fēn shèng fù, xíng yùn yòu wú qīng zhòng shàng xià, zé gè lì. yǒu tǐ yòng jù zhì zhě, rú mù huǒ jù wàng, bù yù jīn tǔ zé jù zhì, bù kě yī duān dìng yě. rán tǐ yòng zhī yòng, yǔ yòng shén zhī yòng yǒu fèn bié, ruò yǐ tǐ yòng zhī yòng wèi yòng shén gù bù kě, shě cǐ yǐ bié qiú yòng shén yòu bù kě, zhǐ yào zhēn zhuó tǐ yòng zhēn le. yú cǐ qǔ jǐn yào wèi yòng shén, ér èr sān sì wǔ chù yòng shén zhě, de fēi miào zào, xū yì yáng qí zhòng qīng, wú shǐ yǒu yú bù zú.
若是一面格象,與日主無干者,或傷克日主太過,或幫扶日主太過,中間要尋體用分辨處,又無形跡,只得用日主自去引生喜神,別求一個活路為用矣。有以日主為用,有用過於體者。如用食財,而財官食神盡行隱伏,及太發露浮泛者,雖美亦過度矣。有用立而體行者,有體立而用行者,正體用之理也。如用神不行於流行之地,且又行助體之運財不妙。有體用各立者,體用皆旺,不分勝負,行運又無輕重上下,則各立。有體用俱滯者,如木火俱旺,不遇金土則俱滯,不可一端定也。然體用之用,與用神之用有分別,若以體用之用為用神固不可,舍此以別求用神又不可,只要斟酌體用真了。於此取緊要為用神,而二三四五處用神者,的非妙造,須抑揚其重輕,毋使有餘不足。
rèn shì yuē:
【任氏曰】:
tǐ zhě xíng xiàng qì jú zhī wèi yě, rú wú xíng xiàng qì jú, jí yǐ rì zhǔ wèi tǐ yòng zhě yòng shén yě, fēi tǐ yòng zhī wài bié yǒu yòng shén yě. yuán zhù tǐ yòng yǔ yòng shén yǒu fèn bié, yòu bù xiáng xì zài míng, réng shǔ mó hu liǎo jú, kě zhī chú tǐ yòng zhī wài, bù néng bié qiú yòng shén. wán běn wén mò jù yún, yào zài fú zhī yì zhī dé qí yí, xiǎn jiàn tǐ yòng zhī yòng, jí yòng shén wú yí yǐ. wàng zé yì zhī, ruò zé fú zhī, suī bù yì zhī fǎ, rán yǒu bù yì zhōng zhī biàn yì zhě, wéi zài shěn chá dé qí yí sān zì ér jǐ yǐ. wàng zé yì zhī, rú bù kě yì, fǎn yí fú zhī ruò zé fú zhī, rú bù kě fú, fǎn yí yì zhī. cǐ mìng lǐ zhī zhēn jī, wǔ xíng diān dào zhī miào yòng yě. gài wàng jí zhě yì zhī, yì zhī fǎn jī ér yǒu hài, zé yí cóng qí qiáng ér fú zhī ruò jí zhě fú zhī, fú zhī tú láo ér wú gōng, zé yí cóng qí ruò ér yì zhī. shì bù kě yǐ yī duān lùn yě.
體者形象氣局之謂也,如無形象氣局,即以日主為體;用者用神也,非體用之外別有用神也。原注體用與用神有分別,又不詳細載明,仍屬模糊了局,可知除體用之外,不能別求用神。玩本文末句雲,「要在扶之抑之得其宜」,顯見體用之用,即用神無疑矣。旺則抑之,弱則扶之,雖不易之法,然有不易中之變易者,惟在審察「得其宜」三字而己矣。旺則抑之,如不可抑,反宜扶之;弱則扶之,如不可扶,反宜抑之。此命理之真機,五行顛倒之妙用也。蓋旺極者抑之,抑之反激而有害,則宜從其強而扶之;弱極者扶之,扶之徒勞而無功,則宜從其弱而抑之。是不可以一端論也。
rú rì zhǔ wàng, tí gāng huò guān huò cái huò shí shāng, jiē kě wèi yòng rì zhǔ shuāi, bié xún sì zhù gān zhī yǒu bāng shēn zhě wèi yòng. tí gāng shì lù rèn, jí yǐ tí gāng wèi tǐ, kàn qí dà shì, yǐ sì zhù gān zhī shí shén cái guān, xún qí dé suǒ zhě ér yòng zhī.
如日主旺,提綱或官或財或食傷,皆可為用;日主衰,別尋四柱干支有幫身者為用。提綱是祿刃,即以提綱為體,看其大勢,以四柱干支食神財官,尋其得所者而用之。
rú sì zhù gān zhī cái shā guò wàng, rì zhǔ wàng zhōng biàn ruò, xū xún qí bāng shēn zhì huà cái shā zhě ér yòng zhī. rì zhǔ wèi tǐ zhě, rì zhǔ wàng, yìn shòu duō, bì yào cái xīng wèi yòng rì zhǔ wàng, guān shā qīng, yì yǐ cái xīng wèi yòng. rì zhǔ wàng, bǐ jié duō , jié wǒ cái xīng, yǐ shí shāng wèi yòng rì zhǔ wàng, bǐ jié duō, ér cái xīng qīng, yì yǐ shí shāng wèi yòng. rì zhǔ wàng, guān xīng qīng, yìn shòu zhòng, yǐ cái xīng wèi yòng rì zhǔ ruò, guān shā wàng, zé yǐ yìn shòu wèi yòng, rì zhǔ ruò, shí shāng duō, yì yǐ yìn shòu wèi yòng rì zhǔ ruò, cái xīng wàng, zé yǐ bǐ jié wèi yòng. rì zhǔ yǔ guān shā liǎng tíng zhě, zé yǐ shí shāng wèi yòng rì zhǔ yǔ cái xīng jūn dí zhě, zé yǐ yìn bǐ wèi yòng. cǐ jiē yòng shén zhī de dāng zhě yě.
如四柱干支財殺過旺,日主旺中變弱,須尋其幫身制化財殺者而用之。日主為體者,日主旺,印綬多,必要財星為用;日主旺,官殺輕,亦以財星為用。日主旺,比劫多 ,劫我財星,以食傷為用;日主旺,比劫多,而財星輕,亦以食傷為用。日主旺,官星輕,印綬重,以財星為用;日主弱,官殺旺,則以印綬為用,日主弱,食傷多,亦以印綬為用;日主弱,財星旺,則以比劫為用。日主與官殺兩停者,則以食傷為用;日主與財星均敵者,則以印比為用。此皆用神之的當者也。
rú rì zhǔ bù néng wèi lì, hé bié gàn ér huà, huà zhī zhēn zhě, jí yǐ huà shén wèi tǐ. huà shén yǒu yú, zé yǐ xiè huà shén zhī shén wèi yòng huà shén bù zú, zé yǐ shēng zhù huà shén zhī shén wèi yòng.
如日主不能為力,合別干而化,化之真者,即以化神為體。化神有餘,則以泄化神之神為用;化神不足,則以生助化神之神為用。
jú fāng qū zhí wǔ gé, rì zhǔ shì yuán shén, jí yǐ gé xiàng wèi tǐ, yǐ shēng zhù qì xiàng zhě wèi yòng, huò yǐ shí shāng wèi yòng, huò yǐ cái xīng wèi yòng, zhǐ bù yí yòng guān shā. yí zǒng shì qí gé jú zhī qì shì yì xiàng ér yòng zhī, wú zhí yī yě.
局方曲直五格,日主是元神,即以格象為體,以生助氣象者為用,或以食傷為用,或以財星為用,只不宜用官殺。宜總視其格局之氣勢意向而用之,毋執一也。
rú wú gé wú jú, sì zhù yòu wú yòng shén kě qǔ, jí huò qǔ zhī, huò xián shén hé zhù, huò bèi chōng shén sǔn shāng, huò bèi jì shén jié zhàn, huò bèi kè shén zǔ gé, bù dàn yòng shén bù néng gù rì zhǔ, ér rì zhǔ yì bù néng gù yòng shén. ruò dé suì yùn pò qí hé shén, hé qí chōng shén, zhì qí jié zhàn, tōng qí zǔ gé, cǐ wèi suì yùn ān dùn, suí suì yùn qǔ yòng, yì bù shī wèi jí yě.
如無格無局,四柱又無用神可取,即或取之,或閒神合住,或被沖神損傷,或被忌神劫占,或被客神阻隔,不但用神不能顧日主,而日主亦不能顧用神。若得歲運破其合神,合其沖神,制其劫占,通其阻隔,此謂歲運安頓,隨歲運取用,亦不失為吉也。
yuán zhù yún: èr sān sì wǔ yòng shén, de fēi miào zào, cǐ shuō dà miù. zhǐ yǒu bā zì, zǒng qù sì wǔ zhì wèi yòng shén, cái shì chú rì gàn zhī wài, zhǐ yǒu liǎng zì bù yòng, duàn wú cǐ lǐ. zǒng zhī yǒu yòng wú yòng, dìng yǒu yī gè zhuó luò, què hū bù yì yě. mìng zhòng zhǐ yǒu xǐ yòng liǎng zì, yòng shén zhě, rì zhǔ suǒ xǐ, shǐ zhōng yī lài zhī shén yě, chú yòng shén xǐ shén jì shén zhī wài, jiē xián shén kè shén yě, xué zhě yí shěn chá zhī. dà fán tiān gān zuò yòng, shēng zé shēng, kè zé kè, hé zé hé, chōng zé chōng, yì yú qǔ cái, ér dì zhī zuò yòng , zé yǒu zhǒng zhǒng bù tóng zhě, gù tiān gān yì kàn, dì zhī nán tuī.
原注云:「二三四五用神,的非妙造」,此說大謬。只有八字,總去四五至為用神,財是除日干之外,只有兩字不用,斷無此理。總之有用無用,定有一個着落,確乎不易也。命中只有喜用兩字,用神者,日主所喜,始終依賴之神也,除用神、喜神、忌神之外,皆閒神客神也,學者宜審察之。大凡天干作用,生則生,克則克,合則合,沖則沖,易於取材,而地支作用 ,則有種種不同者,故天干易看,地支難推。
bǐng yín jiǎ wǔ bǐng wǔ guǐ sì
丙寅 甲午 丙午 癸巳
yǐ wèi bǐng shēn dīng yǒu wù xū jǐ hài gēng zǐ
乙未 丙申 丁酉 戊戌 己亥 庚子
cǐ huǒ zhǎng xià lìng, yuè zhī zuò rèn, nián zhī féng shēng, shí zhī dé lù, nián yuè liǎng zhī, yòu tòu jiǎ bǐng, liè huǒ fén mù, wàng zhī jí yǐ, yī diǎn guǐ shuǐ áo gàn, zhǐ de cóng qí qiáng shì. yùn féng mù huǒ tǔ, cái xǐ pín zēng shēn yǒu yùn zhōng, xíng hào duō duān zhì hài yùn, jī huǒ zhī liè, jiā yè pò jǐn ér wáng. suǒ wèi wàng jí zhě, yì zhī fǎn jī ér yǒu hài yě.
此火長夏令,月支坐刃,年支逢生,時支得祿,年月兩支,又透甲丙,烈火焚木,旺之極矣,一點癸水熬干,只得從其強勢。運逢木火土,財喜頻增;申酉運中,刑耗多端;至亥運,激火之烈,家業破盡而亡。所謂旺極者,抑之反激而有害也。
wù yín gēng shēn bǐng shēn bǐng shēn
戊寅 庚申 丙申 丙申
xīn yǒu rén xū guǐ hài jiǎ zǐ yǐ chǒu bǐng yín dīng mǎo
辛酉 壬戌 癸亥 甲子 乙丑 丙寅 丁卯
bǐng huǒ shēng yú chū qiū, qiū jīn chéng lìng, èr shēn chōng qù yī yín, bǐng huǒ zhī gēn yǐ bá, bǐ jiān yì bù néng wèi lì. nián yuè liǎng gàn, yòu tòu tǔ jīn, zhǐ de cóng qí ruò shì, shùn cái zhī xìng, yǐ bǐ jiān wèi bìng. gù yùn zhì shuǐ wàng zhī dì, zhì qù bǐ jiān, shì yè wēi é: bǐng yín bāng shēn, xíng sàng pò máo. suǒ wèi ruò jí zhě fú zhī, tú láo wú gōng, fǎn yǒu hài yě. cǐ děng gé jú pō duō, yǐ sú lùn zhī qián zào bì yǐ jīn shuǐ wèi yòng, cǐ zào bì yǐ mù wèi yòng, yǐ zhì jí xiōng diān dào, fǎn guī jiù yú mìng lǐ zhī wú píng gù tè shū liǎng zào wèi hòu zhèng yún.
丙火生於初秋,秋金乘令,二申衝去一寅,丙火之根已拔,比肩亦不能為力。年月兩干,又透土金,只得從其弱勢,順財之性,以比肩為病。故運至水旺之地,制去比肩,事業巍峨:丙寅幫身,刑喪破髦。所謂弱極者扶之,徒勞無功,反有害也。此等格局頗多,以俗論之前造必以金水為用,此造必以木為用,以致吉凶顛倒,反歸咎於命理之無憑故特書兩造為後證雲。