strong táng gōng shàng juān qū bēn fù nán wǔ zǐ xū wēi fú guò zhāo guān strong
棠公尚捐軀奔父難 伍子胥微服過昭關
huà shuō wǔ yuán zì zi xū, jiān lì rén, shēng de shēn zhǎng yī zhàng, yāo dà shí wéi, méi guǎng yī chǐ, mù guāng rú diàn, yǒu gāng dǐng bá shān zhī yǒng, jīng wén wěi wǔ zhī cái. nǎi shì zǐ tài shī lián yǐn shē zhī zǐ, táng jūn shàng zhī dì. shàng yǔ yuán jù suí qí fù shē yú chéng fù. yān jiāng shī fèng chǔ píng wáng zhī mìng, yù yòu èr zi rù cháo, xiān jiàn le wǔ shàng, yīn qǐng jiàn yuán.
話說伍員字子胥,監利人,生得身長一丈,腰大十圍,眉廣一尺,目光如電,有扛鼎拔山之勇,經文緯武之才。乃世子太師連尹奢之子,棠君尚之弟。尚與員俱隨其父奢於城父。鄢將師奉楚平王之命,欲誘二子入朝,先見了伍尚,因請見員。
shàng nǎi chí fù shǒu shū rù nèi, yǔ yuán guān kàn, yuē: fù xìng miǎn sǐ, èr zi fēng hóu, shǐ zhě zài mén, dì kě chū jiàn zhī. yuán yuē: fù dé miǎn sǐ, yǐ wèi zhì xìng. èr zi hé gōng, ér fù fēng hóu, cǐ yòu wǒ yě. wǎng bì jiàn zhū! shàng yuē: fù jiàn yǒu shǒu shū, qǐ xiāng kuáng zāi? yuán yuē: wú fù zhōng yú guó jiā, zhī wǒ bì yù bào chóu, gù shǐ bìng mìng yú chǔ, yǐ jué hòu lǜ. shàng yuē: wú dì nǎi yì duó zhī yǔ. wàn yī fù shū guǒ shì zhēn qíng, wú děng bù xiào zhī zuì hé cí? yuán yuē: xiōng qiě ān zuò, dì dāng bo qí jí xiōng.
尚乃持父手書入內,與員觀看,曰:「父倖免死,二子封侯,使者在門,弟可出見之。」員曰:「父得免死,已為至幸。二子何功,而復封侯,此誘我也。往必見誅!」尚曰:「父見有手書,豈相誑哉?」員曰:「吾父忠於國家,知我必欲報仇,故使並命於楚,以絕後慮。」尚曰:「吾弟乃臆度之語。萬一父書果是真情,吾等不孝之罪何辭?」員曰:「兄且安坐,弟當卜其吉凶。」
yuán bù guà yǐ bì, yuē: jīn rì jiǎ zǐ rì, shí jiā yú sì, zhī shāng rì xià, qì bù xiāng shòu, zhǔ jūn qī qí chén, fù qī qí zi. qù qiě jiù zhū, hé fēng hóu zhī yǒu zāi? shàng yuē: fēi tān hóu jué, sī jiàn fù ěr. yuán yuē: chǔ rén wèi wú xiōng dì zài wài, bì bù gǎn shā wú fù, xiōng ruò wù wǎng, shì sù fù zhī sǐ yě! shàng yuē: fù zǐ zhī ài, ēn cóng zhōng chū. ruò dé yī miàn ér sǐ, yì suǒ gān xīn! yú shì wǔ yuán nǎi yǎng tiān tàn yuē: yǔ fù jù zhū, hé yì yú shì? xiōng bì yù wǎng, dì cóng cǐ cí yǐ! shàng qì yuē: dì jiāng hé wǎng? yuán yuē: néng bào chǔ zhě, wú jí cóng zhī. shàng yuē: wú zhī zhì lì, yuǎn bù jí dì, wǒ dāng guī chǔ, rǔ shì tā guó. wǒ yǐ xùn fù wèi xiào, rǔ yǐ fù chóu wèi xiào. cóng cǐ gè xíng qí zhì, bù fù xiāng jiàn yǐ!
員布卦已畢,曰:「今日甲子日,時加於巳,支傷日下,氣不相受,主君欺其臣,父欺其子。去且就誅,何封侯之有哉?」尚曰:「非貪侯爵,思見父耳。」員曰:「楚人畏吾兄弟在外,必不敢殺吾父,兄若誤往,是速父之死也!」尚曰:「父子之愛,恩從中出。若得一面而死,亦所甘心!」於是伍員乃仰天嘆曰:「與父俱誅,何益於事?兄必欲往,弟從此辭矣!」尚泣曰:「弟將何往?」員曰:「能報楚者,吾即從之。」尚曰:「吾之智力,遠不及弟,我當歸楚,汝適他國。我以殉父為孝,汝以復仇為孝。從此各行其志,不復相見矣!」
wǔ yuán bài le wǔ shàng sì bài, yǐ dāng yǒng jué. shàng shì lèi chū jiàn yān jiāng shī, yán: dì bù yuàn fēng jué, bù néng qiáng zhī. jiāng shī zhǐ de tóng wǔ shàng dēng chē. jì jiàn píng wáng, wáng bìng qiú zhī. wǔ shē jiàn wǔ shàng dān shēn guī chǔ, tàn yuē: wú gù zhī yuán zhī bù lái yě!
伍員拜了伍尚四拜,以當永訣。尚拭淚出見鄢將師,言:「弟不願封爵,不能強之。」將師只得同伍尚登車。既見平王,王並囚之。伍奢見伍尚單身歸楚,嘆曰:「吾固知員之不來也!」
wú jí fù zòu yuē: wǔ yuán shàng zài, yí jí bǔ zhī, chí qiě táo yǐ. píng wáng zhǔn zòu, jí qiǎn dài fū wǔ chéng hēi lǐng jīng zú èr bǎi rén, wǎng xí wǔ yuán. yuán tàn zhī chǔ bīng lái bǔ jǐ, kū yuē: wú fù xiōng guǒ bù miǎn yǐ! nǎi wèi qí qī jiǎ shì yuē: wú yù táo bèn tā guó, jiè bīng yǐ bào fù xiōng zhī chóu, bù néng gù rǔ, nài hé? jiǎ shì zhēng mù shì yuán yuē: dà zhàng fū hán fù xiōng zhī yuàn, rú gē fèi gān, hé xiá wèi fù rén jì yé, zi kě sù xíng, wù yǐ qiè wèi niàn! suì rù hù zì yì. wǔ yuán tòng kū yī chǎng, gǎo zàng qí shī, jí shí shōu shí bāo guǒ, shēn chuān sù páo, guàn gōng pèi jiàn ér qù.
無極復奏曰:「伍員尚在,宜急捕之,遲且逃矣。」平王准奏,即遣大夫武城黑領精卒二百人,往襲伍員。員探知楚兵來捕己,哭曰:「吾父兄果不免矣!」乃謂其妻賈氏曰:「吾欲逃奔他國,借兵以報父兄之仇,不能顧汝,奈何?」賈氏睜目視員曰:「大丈夫含父兄之怨,如割肺肝,何暇為婦人計耶,子可速行,勿以妾為念!」遂入戶自縊。伍員痛哭一場,藁葬其屍,即時收拾包裹,身穿素袍,貫弓佩劍而去。
wèi jí bàn rì, chǔ bīng yǐ zhì, wéi qí jiā, sōu wǔ yuán bù dé, dù yuán bì dōng zǒu, suì mìng yù zhě jí qū zhuī zhī. yuē xíng sān bǎi lǐ, jí yú kuàng yě wú rén zhī chù. yuán nǎi zhāng gōng bù shǐ, shè shā yù zhě, fù zhù shǐ yù shè wǔ chéng hēi. hēi jù, xià chē yù zǒu. wǔ yuán yuē: běn yù shā rǔ, gū liú rǔ mìng guī bào chǔ wáng, yù cún chǔ guó zōng sì, bì liú wǒ fù xiōng zhī mìng. ruò qí bù rán, wú bì miè chǔ, qīn zhǎn chǔ wáng zhī tóu, yǐ xiè wú hèn.
未及半日,楚兵已至,圍其家,搜伍員不得,度員必東走,遂命御者疾驅追之。約行三百里,及於曠野無人之處。員乃張弓布矢,射殺御者,復注矢欲射武城黑。黑懼,下車欲走。伍員曰:「本欲殺汝,姑留汝命歸報楚王,欲存楚國宗祀,必留我父兄之命。若其不然,吾必滅楚,親斬楚王之頭,以泄吾恨。」
wǔ chéng hēi bào tóu shǔ cuàn, guī bào píng wáng, yán: wǔ yuán yǐ xiān táo yǐ! píng wáng dà nù, jí mìng fèi wú jí yā wǔ shē fù zǐ yú shì cáo zhǎn zhī. lín xíng, wǔ shàng tuò mà wú jí, chán yán huò zhǔ, shā hài zhōng liáng! wǔ shē zhǐ yuē: jiàn wēi shòu mìng, rén chén zhī zhí, zhōng nìng zì yǒu gōng lùn, hé yǐ lì wèi? dàn yuán ér bù zhì, wú lǜ chǔ guó jūn chén, zì jīn yǐ hòu, bù dé ān rán cháo shí yǐ! yán bà, yǐn jǐng shòu lù. bǎi xìng guān zhě, wú bù liú tì. shì rì tiān hūn rì àn, bēi fēng cǎn liè. shǐ chén yǒu shī yún:
武城黑抱頭鼠竄,歸報平王,言:「伍員已先逃矣!」平王大怒,即命費無極押伍奢父子於市曹斬之。臨刑,伍尚唾罵無極,「讒言惑主,殺害忠良!」伍奢止曰:「見危授命,人臣之職,忠佞自有公論,何以詈為?但員兒不至,吾慮楚國君臣,自今以後,不得安然朝食矣!」言罷,引頸受戮。百姓觀者,無不流涕。是日天昏日暗,悲風慘冽。史臣有詩云:
cǎn cǎn bēi fēng rì shī míng, sān cháo zhōng yì hū zāo kēng.
慘慘悲風日失明,三朝忠裔忽遭坑。
chǔ tíng cóng cǐ jiē chán nìng, yǐn de wú bīng rù yǐng chéng.
楚庭從此皆讒佞,引得吳兵入郢城。
píng wáng wèn: wǔ shē lín xíng yǒu hé yuàn yán? wú jí yuē: bìng wú tā yǔ, dàn yán wǔ yuán bù zhì, chǔ guó jūn chén bù néng ān shí yě. píng wáng yuē: yuán suī zǒu, bì bù yuǎn, yí gèng zhuī zhī. nǎi qiǎn zuǒ sī mǎ shěn yǐn shù lǜ sān qiān rén, qióng qí suǒ wǎng.
平王問:「伍奢臨刑有何怨言?」無極曰:「並無他語,但言伍員不至,楚國君臣不能安食也。」平王曰:「員雖走,必不遠,宜更追之。」乃遣左司馬沈尹戍率三千人,窮其所往。
wǔ yuán xíng jí dà jiāng, xīn shēng yī jì, jiāng suǒ chuān bái páo, guà yú jiāng biān liǔ shù zhī shàng, qǔ shuāng lǚ qì yú jiāng biān, zú huàn máng xié, yán jiāng zhí xià. shěn yǐn shù zhuī zhì jiāng kǒu, dé qí páo lǚ, huí zòu: wǔ yuán bù zhī qù xiàng. wú jí jìn yuē: chén yǒu yī jì, kě jué wǔ yuán zhī lù. wáng wèn: hé jì? wú jí duì yuē: yī miàn chū bǎng sì chù xuán guà, bù jū hé rén, yǒu néng bǔ huò wǔ yuán lái zhě, cì sù wǔ wàn shí, jué shàng dài fū róng liú jí zòng fàng zhě, quán jiā chù zhǎn. zhào gè lù guān jīn dù kǒu, fán lái wǎng xíng rén, yán jiā pán jié. yòu qiǎn shǐ biàn gào liè guó zhū hóu, bù dé shōu cáng wǔ yuán. bǐ jìn tuì wú lù, zòng yī shí bù néng jiù qín, qí shì yǐ gū, ān néng chéng qí dà shì zāi?
伍員行及大江,心生一計,將所穿白袍,掛於江邊柳樹之上,取雙履棄於江邊,足換芒鞋,沿江直下。沈尹戍追至江口,得其袍履,回奏:「伍員不知去向。」無極進曰:「臣有一計,可絕伍員之路。」王問:「何計?」無極對曰:「一面出榜四處懸掛,不拘何人,有能捕獲伍員來者,賜粟五萬石,爵上大夫;容留及縱放者,全家處斬。詔各路關津渡口,凡來往行人,嚴加盤詰。又遣使遍告列國諸侯,不得收藏伍員。彼進退無路,縱一時不能就擒,其勢已孤,安能成其大事哉?」
píng wáng xī cóng qí jì, huà yǐng tú xíng, fǎng ná wǔ yuán, gè guān ài shí fēn jǐn jí.
平王悉從其計,畫影圖形,訪拿伍員,各關隘十分緊急。
zài shuō wǔ yuán yán jiāng dōng xià, yī xīn yù tóu wú guó, nài lù tú yáo yuǎn, yī shí nán dá. hū rán xiǎng qǐ: tài zǐ jiàn táo bèn sòng guó, hé bù cóng zhī? suì wàng suī yáng yí lù ér jìn. xíng zhì zhōng tú, hū jiàn yī cù chē mǎ qián lái, wǔ yuán yí shì chǔ bīng jié lù, bù gǎn chū tóu, fú yú lín zhōng chá zhī, nǎi gù rén shēn bāo xū yě, yǔ yuán yǒu bā bài zhī jiāo, yīn chū shǐ tā guó huí zhuǎn, zài cǐ jīng guò. wǔ yuán qū chū, lì yú chē zuǒ. bāo xū huāng máng xià chē xiāng jiàn, wèn: zi xū hé gù dú xíng zhì cǐ? wǔ yuán bǎ píng wáng wǎng shā fù xiōng zhī shì, kū sù yī biàn. bāo xū wén zhī, cè rán dòng róng, wèn yuē: zi jīn hé wǎng? yuán yuē: wú wén fù mǔ zhī chóu, bù gòng dài tiān', wú jiāng bēn wǎng tā guó, jiè bīng fá chǔ, shēng jué chǔ wáng zhī ròu, chē liè wú jí zhī shī, fāng xiè cǐ hèn. bāo xū quàn yuē: chǔ wáng suī wú dào, jūn yě zi lěi shì shí qí lù, jūn chén zhī fēn dìng yǐ. nài hé yǐ chén ér chóu jūn hū? yuán yuē: xī jié zhòu jiàn zhū yú qí chén, wéi wú dào yě! chǔ wáng nà zi fù, qì dí sì, xìn chán nìng, lù zhōng liáng, wú qǐng bīng rù yǐng, nǎi wèi chǔ guó sǎo dàng wū huì, kuàng yòu yǒu gǔ ròu zhī chóu hū? ruò bù néng miè chǔ, shì bù lì yú tiān dì zhī jiān! bāo xū yuē: wú yù jiào zǐ bào chǔ, zé wèi bù zhōng jiào zǐ bù bào, yòu xiàn zi yú bù xiào. zi miǎn zhī! xíng yǐ! péng yǒu zhī yì, wú bì bù lòu xiè yú rén. rán zi néng fù chǔ, wú bì néng cún chǔ zi néng wēi chǔ, wú bì néng ān chǔ. wǔ yuán suì cí bāo xū ér xíng.
再說伍員沿江東下,一心欲投吳國,奈路途遙遠,一時難達。忽然想起:「太子建逃奔宋國,何不從之?」遂望睢陽一路而進。行至中途,忽見一簇車馬前來,伍員疑是楚兵截路,不敢出頭,伏於林中察之,乃故人申包胥也,與員有八拜之交,因出使他國迴轉,在此經過。伍員趨出,立於車左。包胥慌忙下車相見,問:「子胥何故獨行至此?」伍員把平王枉殺父兄之事,哭訴一遍。包胥聞之,惻然動容,問曰:「子今何往?」員曰:「吾聞『父母之仇,不共戴天',吾將奔往他國,借兵伐楚,生嚼楚王之肉,車裂無極之屍,方泄此恨。」包胥勸曰:「楚王雖無道,君也;子累世食其祿,君臣之分定矣。奈何以臣而仇君乎?」員曰:「昔桀、紂見誅於其臣,惟無道也!楚王納子婦,棄嫡嗣,信讒佞,戮忠良,吾請兵入郢,乃為楚國掃蕩污穢,況又有骨肉之仇乎?若不能滅楚,誓不立於天地之間!」包胥曰:「吾欲教子報楚,則為不忠;教子不報,又陷子於不孝。子勉之!行矣!朋友之誼,吾必不漏泄於人。然子能覆楚,吾必能存楚;子能危楚,吾必能安楚。」伍員遂辭包胥而行。
bù yī rì, dào le sòng guó, xún jiàn le tài zǐ jiàn, bào tóu ér kū, gè sù píng wáng zhī guò è. yuán yuē: tài zǐ céng jiàn sòng jūn fǒu? jiàn yuē: sòng guó fāng yǒu luàn, jūn chén xiāng gōng, wú shàng wèi tōng yè yě!
不一日,到了宋國,尋見了太子建,抱頭而哭,各訴平王之過惡。員曰:「太子曾見宋君否?」建曰:「宋國方有亂,君臣相攻,吾尚未通謁也!」
què shuō sòng jūn míng zuǒ, nǎi sòng píng gōng bì qiè zhī zǐ. píng gōng tīng sì rén yī lì zhī chán, shā tài zǐ cuó ér lì zuǒ. zhōu jǐng wáng shí sān nián, píng gōng hōng, zuǒ sì lì, shì wèi yuán gōng. yuán gōng wèi rén, mào chǒu ér xìng róu, duō sī wú xìn, è shì qīng huá shì zhī qiáng, yǔ gōng zǐ yín gōng zǐ yù róng xiàng shèng xiàng xíng děng, móu yù chú qù zhī.
卻說宋君名佐,乃宋平公嬖妾之子。平公聽寺人伊戾之讒,殺太子痤而立佐。周景王十三年,平公薨,佐嗣立,是為元公。元公為人,貌丑而性柔,多私無信,惡世卿華氏之強,與公子寅、公子御戎、向勝、向行等,謀欲除去之。
xiàng shèng xiè qí móu yú xiàng níng. níng yǔ huá xiàng huá dìng huá hài xiāng shàn, móu xiān qī zuò luàn, huá hài nǎi wěi wèi yǒu jí, qún chén jiē lái wèn jí, huá hài zhí gōng zǐ yín yǔ yù róng shā zhī, qiú xiàng shèng xiàng xíng yú cāng lǐn zhī zhōng. yuán gōng wén zhī, jí jià chē qīn zhì huá shì zhī mén, qǐng shì èr xiàng. huá hài bìng jié yuán gōng, suǒ yào shì zǐ jí qīn chén wèi zhì, fāng cóng qí qǐng. yuán gōng yuē: zhōu zhèng jiāo zhì, zì xī yǒu zhī, guǎ rén yǐ shì zǐ zhì yú qīng jiā, qīng zhī zǐ yì yīng zhì yú guǎ rén!
向勝泄其謀於向寧。寧與華向、華定、華亥相善,謀先期作亂,華亥乃偽為有疾,群臣皆來問疾,華亥執公子寅與御戎殺之,囚向勝、向行於倉廩之中。元公聞之,亟駕車親至華氏之門,請釋二向。華亥並劫元公,索要世子及親臣為質,方從其請。元公曰:「周、鄭交質,自昔有之,寡人以世子質於卿家,卿之子亦應質於寡人!」
huá shì shāng yì, jiāng huá hài zhī zǐ wú qī huá dìng zhī zǐ qǐ xiàng níng zhī zǐ xiàng luó, zhì yú gōng suǒ, yuán gōng yì zhào shì zǐ luán, yǔ mǔ dì chén gōng zǐ dì, zhì yú huá hài zhī jiā, huá hài shǐ shì xiàng shèng xiàng xíng, cóng yuán gōng hái cháo.
華氏商議,將華亥之子無慼、華定之子啟、向寧之子向羅,質於公所,元公亦召世子欒,與母弟辰、公子地,質於華亥之家,華亥始釋向勝、向行,從元公還朝。
yuán gōng yǔ fū rén xīn niàn shì zǐ luán, měi rì bì zhì huá shì, shì shì zǐ shí bì fāng guī, huá hài xián qí bù biàn, yù sòng shì zǐ guī gōng, yuán gōng shén xǐ, xiàng níng bù kěn yuē: suǒ yǐ zhì tài zǐ zhě, wéi bù xìn yě, ruò zhì qù, huò bì zhì yǐ! yuán gōng wén huá hài zhōng huǐ, dà nù, zhào dà sī mǎ huá fèi suì, jiāng shī jiǎ gōng huá shì, fèi suì duì yuē: shì zǐ zài bǐ, jūn bù niàn yé? yuán gōng yuē: sǐ shēng yǒu mìng, guǎ rén bù néng rěn qí chǐ rǔ! fèi suì yuē: jūn yì jì jué, lǎo chén ān gǎn bì qí sī zú, yǐ wéi jūn mìng zāi? jí rì zhěng dùn bīng jiǎ, yuán gōng suì jiāng suǒ zhì huá wú qī huá qǐ xiàng luó, jǐn jiē zhǎn shǒu, jiāng gōng huá shì. huá dēng sù shàn yú huá hài, bēn wǎng gào zhī, huá hài máng jí jiā jiǎ yíng zhàn, bīng bài, xiàng níng yù shā shì zǐ. huá hài yuē: dé zuì yú jūn, yòu shā jūn zǐ, rén jiāng yì wǒ! nǎi jǐn guī qí zhì, yǔ qí dǎng chū bēn chén guó.
元公與夫人心念世子欒,每日必至華氏,視世子食畢方歸,華亥嫌其不便,欲送世子歸宮,元公甚喜,向寧不肯曰:「所以質太子者,惟不信也,若質去,禍必至矣!」元公聞華亥中悔,大怒,召大司馬華費遂,將師甲攻華氏,費遂對曰:「世子在彼,君不念耶?」元公曰:「死生有命,寡人不能忍其恥辱!」費遂曰:「君意既決,老臣安敢庇其私族,以違君命哉?」即日整頓兵甲,元公遂將所質華無慼、華啟、向羅,盡皆斬首,將攻華氏。華登素善於華亥,奔往告之,華亥忙集家甲迎戰,兵敗,向寧欲殺世子。華亥曰:「得罪於君,又殺君子,人將議我!」乃盡歸其質,與其黨出奔陳國。
huá fèi suì yǒu sān zi, zhǎng huá zhì qū, cì huá duō liáo, huá dēng qí dì sān zi yě. duō liáo yǔ zhì qū sù bù mù, yīn huá shì zhī luàn, zèn yú yuán gōng, yán: huá zhì qū shí yǔ hài dìng tóng móu, jīn zì chén zhào zhī, jiāng wèi nèi yīng! yuán gōng xìn zhī, shǐ sì rén yí liáo gào yú fèi suì. fèi suì yuē: cǐ bì duō liáo zèn yán yě, jūn jì yí zhì qū, zé qǐng zhú zhī! huá zhì qū zhī jiā chén zhāng gài, wēi wén qí shì, xùn yú yí liáo, yí liáo bù kěn yán, zhāng gài bá jiàn zài shǒu, yuē: rǔ ruò bù yán, wú jí shā rǔ! yí liáo jù, jǐn tǔ qí shí, zhāng gài bào yú huá zhì qū, qǐng shā duō liáo. huá zhì qū yuē: dēng chū bēn, yǐ shāng sī mǎ zhī xīn yǐ, wú xiōng dì fù xiāng cán, hé yǐ zì lì, wú jiāng bì zhī!
華費遂有三子,長華豸區,次華多僚,華登其第三子也。多僚與豸區素不睦,因華氏之亂,譖於元公,言:「華豸區實與亥、定同謀,今自陳召之,將為內應!」元公信之,使寺人宜僚告於費遂。費遂曰:「此必多僚譖言也,君既疑豸區,則請逐之!」華豸區之家臣張匄,微聞其事,訊於宜僚,宜僚不肯言,張匄拔劍在手,曰:「汝若不言,吾即殺汝!」宜僚懼,盡吐其實,張匄報於華豸區,請殺多僚。華豸區曰:「登出奔,已傷司馬之心矣,吾兄弟復相殘,何以自立,吾將避之!」
huá zhì qū wǎng cí qí fù, zhāng gài cóng xíng, qià hǎo fèi suì zì cháo zhōng chū, duō liáo wèi zhī yù chē, zhāng gài yī jiàn, nù qì bó fā, bá pèi jiàn kǎn shā duō liáo, jié huá fèi suì tóng chū lú mén, tún yú nán lǐ, shǐ rén zhì chén, zhāo huí huá hài xiàng níng děng yī tóng móu pàn.
華豸區往辭其父,張匄從行,恰好費遂自朝中出,多僚為之御車,張匄一見,怒氣勃發,拔佩劍砍殺多僚,劫華費遂同出盧門,屯於南里,使人至陳,招回華亥、向寧等一同謀叛。
sòng yuán gōng bài lè dà xīn wèi dà jiāng, lǜ bīng wéi nán lǐ, huá dēng rú chǔ jiè bīng, chǔ píng wáng shǐ wěi yuè shuài shī lái jiù huá shì, wǔ yuán wén chǔ shī jiāng dào, yuē: sòng bù kě jū yǐ! nǎi yǔ tài zǐ jiàn jí qí mǔ zǐ, xī bēn zhèng guó. yǒu shī wèi zhèng:
宋元公拜樂大心為大將,率兵圍南里,華登如楚借兵,楚平王使薳越帥師來救華氏,伍員聞楚師將到,曰:「宋不可居矣!」乃與太子建及其母子,西奔鄭國。有詩為證:
qiān lǐ tóu rén wèi xī jiān, lú mén jīn gǔ yòu xuān tiān.
千里投人未息肩,盧門金鼓又喧天。
gū chén niè zǐ duō diān pèi, yòu xiàng xíng yáng kuài zhe biān.
孤臣孽子多顛沛,又向滎陽快著鞭。
chǔ bīng lái jiù huá shì, jìn qǐng gōng yì lǜ zhū hóu jiù sòng, zhū hóu bù yù yǔ chǔ zhàn, quàn sòng jiě nán lǐ zhī wéi, zòng huá hài xiàng níng děng chū bēn chǔ guó. liǎng xià bà bīng, cǐ shì hòu huà.
楚兵來救華氏,晉頃公亦率諸侯救宋,諸侯不欲與楚戰,勸宋解南里之圍,縱華亥、向寧等出奔楚國。兩下罷兵,此是後話。
shì shí zhèng shàng qīng gōng sūn qiáo xīn zú. zhèng dìng gōng bù shèng tòng dào, sù zhī wǔ yuán nǎi sān dài zhōng chén zhī hòu, yīng xióng wú bǐ kuàng qiě shì shí jìn zhèng fāng mù, yǔ chǔ wèi chóu, wén tài zǐ jiàn zhī lái, shén xǐ, shǐ xíng rén zhì guǎn, hòu qí lǐn xì, jiàn yǔ wǔ yuán měi jiàn zhèng bó, bì kū sù qí yuān qíng. zhèng dìng gōng yuē: zhèng guó wēi bīng guǎ, bù zú yòng yě. zi yù bào chóu, hé bù móu zhī yú jìn? shì zǐ jiàn liú wǔ yuán yú zhèng, qīn wǎng jìn guó, jiàn jìn qǐng gōng, qǐng gōng kòu qí bèi xì, sòng jū guǎn yì, zhào liù qīng gòng yì fá chǔ zhī shì.
是時鄭上卿公孫僑新卒。鄭定公不勝痛悼,素知伍員乃三代忠臣之後,英雄無比;況且是時晉、鄭方睦,與楚為仇,聞太子建之來,甚喜,使行人致館,厚其廩餼,建與伍員每見鄭伯,必哭訴其冤情。鄭定公曰:「鄭國微兵寡,不足用也。子欲報仇,何不謀之於晉?」世子建留伍員於鄭,親往晉國,見晉頃公,頃公叩其備細,送居館驛,召六卿共議伐楚之事。
nǎ liù qīng? wèi shū zhào yāng hán bù xìn shì yāng xún yín xún lì. shí liù qīng yòng shì, gè bù xiāng xià, jūn ruò chén qiáng, qǐng gōng bù néng zì zhuān. jiù zhōng wéi wèi shū hán bù xìn yǒu xián shēng, yú sì qīng jiē tān quán hù shì zhī bèi, ér xún yín hǎo lù yóu shén. zhèng zi chǎn dāng guó, zhí lǐ xiāng kàng, jìn qīng wèi zhī jí yóu jí dài wèi zhí zhèng, xún yín sī qiǎn rén qiú huò yú jí, jí bù cóng, yóu shì yín yǒu è zhèng zhī xīn. zhì shì, mì zòu qǐng gōng yuē: zhèng yīn yáng jìn chǔ zhī jiān, qí xīn bù dìng, fēi yī rì yǐ, jīn chǔ shì zǐ zài zhèng, zhèng bì xìn zhī, shì zǐ néng wèi nèi yīng, wǒ qǐ bīng miè zhèng, jí yǐ zhèng fēng tài zǐ, rán hòu xú tú miè chǔ, yǒu hé bù kě? qǐng gōng cóng qí jì, jí mìng xún yín yǐ qí móu sī gào shì zǐ jiàn, jiàn xīn rán nuò zhī.
哪六卿?魏舒、趙鞅、韓不信、士鞅、荀寅、荀躒。時六卿用事,各不相下,君弱臣強,頃公不能自專。就中惟魏舒、韓不信有賢聲,餘四卿皆貪權怙勢之輩,而荀寅好賂尤甚。鄭子產當國,執禮相抗,晉卿畏之;及游吉代為執政,荀寅私遣人求貨于吉,吉不從,由是寅有惡鄭之心。至是,密奏頃公曰:「鄭陰陽晉、楚之間,其心不定,非一日矣,今楚世子在鄭,鄭必信之,世子能為內應,我起兵滅鄭,即以鄭封太子,然後徐圖滅楚,有何不可?」頃公從其計,即命荀寅以其謀私告世子建,建欣然諾之。
jiàn cí le jìn qǐng gōng, huí zhì zhèng guó, yǔ wǔ yuán shāng yì qí shì, yuán jiàn yuē: xī qín jiāng qǐ zi yáng sūn móu xí zhèng guó, shì jì bù chéng, cuàn shēn wú suǒ. fū rén yǐ zhōng xìn dài wǒ, nài hé móu zhī, cǐ jiǎo xìng zhī jì, bì bù kě! jiàn yuē: wú yǐ xǔ jìn jūn chén yǐ! yuán yuē: bù wèi jìn yīng, wèi yǒu zuì yě ruò móu zhèng, zé xìn yì jù shī, hé yǐ wèi rén? zi bì xíng zhī, huò lì zhì yǐ!
建辭了晉頃公,回至鄭國,與伍員商議其事,員諫曰:「昔秦將杞子、楊孫謀襲鄭國,事既不成,竄身無所。夫人以忠信待我,奈何謀之,此僥倖之計,必不可!」建曰:「吾已許晉君臣矣!」員曰:「不為晉應,未有罪也;若謀鄭,則信義俱失,何以為人?子必行之,禍立至矣!」
jiàn tān yú dé guó, suì bù tīng wǔ yuán zhī jiàn, yǐ jiā cái sī mù xiāo yǒng, fù jiāo jié zhèng bó zuǒ yòu, jì qí zhù jǐ, zuǒ yòu shòu qí huì lù, zhuǎn xiāng yào jié. yīn jìn guó sī qiǎn rén zhì jiàn chù, yuē huì rì qī, qí móu jiàn xiè, suì yǒu rén mì dì tóu shǒu, zhèng dìng gōng yǔ yóu jí jì yì, zhào tài zǐ jiàn yóu yú hòu pǔ, cóng zhě jiē bù dé rù. sān bēi jiǔ bà, zhèng bó yuē: guǎ rén hǎo yì róng liú tài zǐ, bù céng dài màn, tài zǐ nài hé jiàn tú? jiàn yuē: cóng wú cǐ yì. dìng gōng shǐ zuǒ yòu miàn zhì qí shì, tài zǐ jiàn bù néng huì, zhèng bó dà nù, hè lìng lì shì, qín jiàn yú xí shàng, zhǎn zhī, bìng zhū zuǒ yòu shòu lù bù chū shǒu zhě èr shí yú rén.
建貪於得國,遂不聽伍員之諫,以家財私募驍勇,復交結鄭伯左右,冀其助己,左右受其賄賂,轉相要結。因晉國私遣人至建處,約會日期,其謀漸泄,遂有人密地投首,鄭定公與游吉計議,召太子建游於後圃,從者皆不得入。三杯酒罷,鄭伯曰:「寡人好意容留太子,不曾怠慢,太子奈何見圖?」建曰:「從無此意。」定公使左右面質其事,太子建不能諱,鄭伯大怒,喝令力士,擒建於席上,斬之,並誅左右受賂不出首者二十餘人。
wǔ yuán zài guǎn yì, hū rán ròu tiào bù zhǐ, yuē: tài zǐ wēi yǐ! shǎo qǐng, jiàn cóng rén táo huí yì zhōng, yán tài zǐ bèi shā zhī shì, wǔ yuán jí shí xié jiàn zi shèng chū le zhèng chéng, sī liang wú lù kě bēn, zhǐ de wǎng wú guó táo nán. rán wēng yǒu shī, dān yǒng tài zǐ jiàn zì qǔ shā shēn zhī huò, shī yún:
伍員在館驛,忽然肉跳不止,曰:「太子危矣!」少頃,建從人逃回驛中,言太子被殺之事,伍員即時攜建子勝出了鄭城,思量無路可奔,只得往吳國逃難。髯翁有詩,單詠太子建自取殺身之禍,詩云:
qīn fù rú chóu gé fǔ qín, zhèng jūn jiǎ guǎn fǎn móu qīn.
親父如仇隔釜鬵,鄭君假館反謀侵。
rén qíng nán liào jiē rú cǐ, lěng jǐn yīng xióng hǎo yì xīn.
人情難料皆如此,冷盡英雄好義心。
zài shuō wǔ yuán tóng gōng zǐ shèng, jù zhèng guó lái zhuī, yí lù zhòu fú yè xíng, qiān xīn wàn kǔ, bù bì xì shù.
再說伍員同公子勝,懼鄭國來追,一路晝伏夜行,千辛萬苦,不必細述。
xíng guò chén guó, zhī chén fēi zhù zú zhī chù, fù dōng xíng shù rì, jiāng jìn zhāo guān. nà zuò guān zài xiǎo xiàn shān zhī xī, liǎng shān bìng zhì, zhōng jiān yī kǒu, wèi lú háo wǎng lái zhī chōng, chū le cǐ guān, biàn shì dà jiāng, tōng wú de shuǐ lù le, xíng shì xiǎn ài, yuán shè yǒu guān bǎ shǒu, jìn yīn pán jié wǔ yuán, tè qiǎn yòu sī mǎ wěi yuè dài lǐng dà jūn zhù zā yú cǐ. wǔ yuán xíng zhì lì yáng shān, lí zhāo guān yuē liù shí lǐ zhī chéng, yǎn xī shēn lín, pái huái bù jìn.
行過陳國,知陳非駐足之處,復東行數日,將近昭關。那座關在小峴山之西,兩山並峙,中間一口,為廬、濠往來之沖,出了此關,便是大江,通吳的水路了,形勢險隘,原設有官把守,近因盤詰伍員,特遣右司馬薳越帶領大軍駐紮於此。伍員行至歷陽山,離昭關約六十里之程,偃息深林,徘徊不進。
hū yǒu yī lǎo fù xié zhàng ér lái, jìng rù lín zhōng, jiàn wǔ yuán, qí qí mào, nǎi qián yī zhī, yuán yì dá lǐ, lǎo fù yuē: jūn néng fēi wǔ shì zi hū? yuán dà hài yuē: hé wèi wèn jí yú cǐ? lǎo fù yuē: wú nǎi biǎn què zhī dì zǐ dōng gāo gōng yě, zì shǎo yǐ yī shù yóu yú liè guó, jīn nián lǎo, yǐn jū yú cǐ. shù rì qián, wěi jiāng jūn yǒu xiǎo yàng, yāo mǒu wǎng shì, jiàn guān shàng xuán yǒu wǔ zǐ xū xíng mào, yǔ jūn zhèng xiāng sì, shì yǐ wèn zhī. jūn bù bì huì, hán shè zhī zài shān hòu, qǐng nà bù zàn guò, yǒu huà kě yǐ shāng liáng. wǔ yuán zhī qí fēi cháng rén, nǎi tóng gōng zǐ shèng suí dōng gāo gōng ér xíng.
忽有一老父攜杖而來,徑入林中,見伍員,奇其貌,乃前揖之,員亦答禮,老父曰:「君能非伍氏子乎?」員大駭曰:「何為問及於此?」老父曰:「吾乃扁鵲之弟子東皋公也,自少以醫術游於列國,今年老,隱居於此。數日前,薳將軍有小恙,邀某往視,見關上懸有伍子胥形貌,與君正相似,是以問之。君不必諱,寒舍只在山後,請那步暫過,有話可以商量。」伍員知其非常人,乃同公子勝隨東皋公而行。
yuē shù lǐ, yǒu yī máo zhuāng, dōng gāo gōng yī wǔ yuán ér rù, jìn rù cǎo táng, wǔ yuán zài bài, dōng gāo gōng huāng máng dá lǐ yuē: cǐ shàng fēi jūn tíng zú zhī chù. fù yǐn zhì táng hòu xī piān, jìn yī xiǎo xiǎo bā mén, guò yī zhú yuán, yuán hòu yǒu tǔ wū sān jiān, qí mén rú dòu, dī tóu ér rù, nèi shè chuáng jǐ, zuǒ yòu kāi xiǎo chuāng tòu guāng, dōng gāo gōng tuī wǔ yuán shàng zuò, yuán zhǐ gōng zǐ shèng yuē: yǒu xiǎo zhǔ zài, wú dāng cè shì. dōng gāo gōng wèn: hé rén? yuán yuē: cǐ jí chǔ tài zǐ jiàn zhī zǐ, míng shèng. mǒu shí zi xū yě. yǐ gōng zhǎng zhě, bù gǎn yǐn qíng. mǒu yǒu fù xiōng qiè gǔ zhī chóu, shì yù tú bào, xìng gōng wù xiè!
約數里,有一茅莊,東皋公揖伍員而入,進入草堂,伍員再拜,東皋公慌忙答禮曰:「此尚非君停足之處。」復引至堂後西偏,進一小小笆門,過一竹園,園後有土屋三間,其門如竇,低頭而入,內設床幾,左右開小窗透光,東皋公推伍員上座,員指公子勝曰:「有小主在,吾當側侍。」東皋公問:「何人?」員曰:「此即楚太子建之子,名勝。某實子胥也。以公長者,不敢隱情。某有父兄切骨之仇,誓欲圖報,幸公勿泄!」
dōng gāo gōng nǎi zuò shèng yú shàng, zì jǐ yǔ wǔ yuán dōng xī xiāng duì, wèi yuán yuē: lǎo fū dàn yǒu jì rén zhī shù, qǐ yǒu shā rén zhī xīn zāi? cǐ chù suī zhù yī nián bàn zài, yì wú rén zhī jué, dàn zhāo guān shè shǒu shén yán, gōng zǐ rú hé kě guò, bì sī yī wàn quán zhī cè, fāng kě wú yú. yuán xià guì yuē: xiān shēng hé jì néng tuō wǒ nán, rì hòu bì dāng zhòng bào! dōng gāo gōng yuē: cǐ chù huāng pì wú rén, gōng zǐ qiě kuān liú, róng mǒu xún sī yī cè, sòng ěr jūn chén guò guān. yuán chēng xiè, dōng gāo gōng měi rì yǐ jiǔ shí kuǎn dài, yī zhù qī rì, bìng bù yán guò guān zhī shì.
東皋公乃坐勝於上,自己與伍員東西相對,謂員曰:「老夫但有濟人之術,豈有殺人之心哉?此處雖住一年半載,亦無人知覺,但昭關設守甚嚴,公子如何可過,必思一萬全之策,方可無虞。」員下跪曰:「先生何計能脫我難,日後必當重報!」東皋公曰:「此處荒僻無人,公子且寬留,容某尋思一策,送爾君臣過關。」員稱謝,東皋公每日以酒食款待,一住七日,並不言過關之事。
wǔ yuán nǎi wèi dōng gāo gōng yuē: mǒu yǒu dà chóu zài xīn, yǐ kè wèi suì, qiān yán yú cǐ, wǎn rú sǐ rén, xiān shēng gāo yì, níng bù āi hū? dōng gāo gōng yuē: lǎo fū sī zhī yǐ shú, yù dài yī rén wèi zhì ěr. wǔ yuán hú yí bù jué.
伍員乃謂東皋公曰:「某有大仇在心,以刻為歲,遷延於此,宛如死人,先生高義,寧不哀乎?」東皋公曰:「老夫思之已熟,欲待一人未至耳。」伍員狐疑不決。
shì yè, qǐn bù néng mèi, yù yào cí le dōng gāo gōng qián xíng, kǒng bù néng guò guān, fǎn rě qí huò yù dài zài zhù, yòu kǒng dān gē shí rì, suǒ dài zhě yòu bù zhī hé rén? zhǎn zhuǎn xún sī, fǎn cè bù ān, shēn xīn rú zài máng cì zhī zhōng. wò ér fù qǐ, rào shì ér zǒu, bù jué dōng fāng fā bái.
是夜,寢不能寐,欲要辭了東皋公前行,恐不能過關,反惹其禍;欲待再住,又恐擔擱時日,所待者又不知何人?展轉尋思,反側不安,身心如在芒刺之中。臥而復起,繞室而走,不覺東方發白。
zhǐ jiàn dōng gāo gōng kòu mén ér rù, jiàn le wǔ yuán, dà jīng yuē: zú xià xū bìn, hé yǐ hū rán gǎi sè, dé wú chóu sī suǒ zhì yé? yuán bù xìn, qǔ jìng zhào zhī, yǐ cāng rán bān bái yǐ. shì chuán wǔ zǐ xū guò zhāo guān, yī yè chóu bái le tóu, fēi làng yán yě. yuán nǎi tóu jìng yú dì, tòng kū yuē: yī shì wú chéng, shuāng bìn yǐ bān. tiān hū! tiān hū! dōng gāo gōng yuē: zú xià wù dé bēi shāng, cǐ nǎi zú xià jiā zhào yě.
只見東皋公叩門而入,見了伍員,大驚曰:「足下須鬢,何以忽然改色,得無愁思所致耶?」員不信,取鏡照之,已蒼然頒白矣。世傳伍子胥過昭關,一夜愁白了頭,非浪言也。員乃投鏡於地,痛哭曰:「一事無成,雙鬢已斑。天乎!天乎!」東皋公曰:「足下勿得悲傷,此乃足下佳兆也。」
yuán shì lèi wèn yuē: hé wèi jiā zhào? dōng gāo gōng yuē: gōng zhuàng mào xióng wěi, jiàn zhě yì shí, jīn xū bìn dùn bái, yī shí nán biàn, kě yǐ hùn guò sú yǎn, kuàng wú yǒu, lǎo fū yǐ qǐng dào, wú jì chéng yǐ! yuán yuē: xiān shēng jì ān zài?
員拭淚問曰:「何謂佳兆?」東皋公曰:「公狀貌雄偉,見者易識,今須鬢頓白,一時難辨,可以混過俗眼,況吾友,老夫已請到,吾計成矣!」員曰:「先生計安在?」
dōng gāo gōng yuē: wú yǒu fù xìng huáng fǔ, míng nè, cóng cǐ xī nán qī shí lǐ lóng dòng shān jū zhù, cǐ rén shēn zhǎng jiǔ chǐ, méi guǎng bā cùn, fǎng fú yǔ zú xià xiāng sì, jiào tā jiǎ fèn zuò zú xià, zú xià què fèn wèi pū zhě, tǎng wú yǒu bèi zhí, fēn lùn zhī jiān, zú xià biàn kě qiǎng guò zhāo guān yǐ! wǔ yuán yuē: xiān shēng zhī jì suī shàn, dàn lěi jí guì yǒu, yú xīn bù ān! dōng gāo gōng yuē: zhè gè bù fáng, zì yǒu jiě jiù zhī cè zài hòu, lǎo fū yǐ yǔ wú yǒu bèi xì yán zhī, cǐ jūn yì kāng kǎi zhī shì, zhí rèn wú cí, bù xīn guò lǜ!
東皋公曰:「吾友複姓皇甫,名訥,從此西南七十里龍洞山居住,此人身長九尺,眉廣八寸,仿佛與足下相似,教他假份作足下,足下卻份為仆者,倘吾友被執,紛論之間,足下便可搶過昭關矣!」伍員曰:「先生之計雖善,但累及貴友,於心不安!」東皋公曰:「這個不妨,自有解救之策在後,老夫已與吾友備細言之,此君亦慷慨之士,直任無辭,不心過慮!」
yán bì, suì shǐ rén qǐng huáng fǔ nè zhì tǔ shì zhōng, yǔ wǔ yuán xiāng jiàn, yuán shì zhī, guǒ yǒu sān fēn xiàng xiàng, xīn zhōng bù shèng zhī xǐ. dōng gāo gōng yòu jiāng yào tāng yǔ wǔ yuán xǐ liǎn, biàn qí yán sè, ái zhì huáng hūn, shǐ wǔ yuán jiě qí sù fú, yǔ huáng fǔ nè chuān zhī, lìng jiāng jǐn shēn hè yī, yǔ yuán chuān zhe, bàn zuò pū zhě, mǐ shèng yì gēng yī, rú cūn jiā xiǎo ér zhī zhuàng, wǔ yuán tóng gōng zǐ shèng bài le dōng gāo gōng sì bài, yì rì tǎng yǒu chū tóu zhī rì, dìng dāng zhòng bào!
言畢,遂使人請皇甫訥至土室中,與伍員相見,員視之,果有三分相像,心中不勝之喜。東皋公又將藥湯與伍員洗臉,變其顏色,捱至黃昏,使伍員解其素服,與皇甫訥穿之,另將緊身褐衣,與員穿著,扮作仆者,羋勝亦更衣,如村家小兒之狀,伍員同公子勝拜了東皋公四拜,「異日倘有出頭之日,定當重報!」
dōng gāo gōng yuē: lǎo fū āi jūn shòu yuān, gù yù xiāng tuō, qǐ wàng bào yě!
東皋公曰:「老夫哀君受冤,故欲相脫,豈望報也!」
yuán yǔ shèng gēn suí huáng fǔ nè, lián yè wàng zhāo guān ér xíng, lí míng yǐ dào, zhèng zhí kāi guān.
員與勝跟隨皇甫訥,連夜望昭關而行,黎明已到,正值開關。
què shuō chǔ jiāng wěi yuè, jiān shǒu guān mén, hào lìng: fán běi rén dōng dù zhě, wù yào pán jié míng bái, fāng xǔ guò guān! guān qián huà yǒu wǔ zǐ xū miàn mào chá duì. zhēn gè shuǐ xiè bù tōng, niǎo fēi bù guò. huáng fǔ nè gāng dào guān mén, guān zú jiàn qí zhuàng mào, yǔ tú xíng xiāng sì, shēn chuān sù gǎo, qiě yǒu jīng jì zhī zhuàng, jí shí pán zhù, rù bào wěi yuè, yuè fēi chí chū guān, yáo wàng zhī yuē: shì yǐ! hè lìng zuǒ yòu yī qí xià shǒu, jiāng nè yōng rù guān shàng, nè zhà wèi bù zhī qí gù, dàn qǐ fàng shēng. nèi xiē shǒu guān jiāng shì, jí guān qián hòu bǎi xìng, chū wén zhuō dé zi xū, jǐn jiē yǒng yuè guān kàn.
卻說楚將薳越,堅守關門,號令:「凡北人東度者,務要盤詰明白,方許過關!」關前畫有伍子胥面貌查對。真箇「水泄不通,鳥飛不過。」皇甫訥剛到關門,關卒見其狀貌,與圖形相似,身穿素縞,且有驚悸之狀,即時盤住,入報薳越,越飛馳出關,遙望之曰:「是矣!」喝令左右一齊下手,將訥擁入關上,訥詐為不知其故,但乞放生。那些守關將士,及關前後百姓,初聞捉得子胥,盡皆踴躍觀看。
wǔ yuán chéng guān mén dà kāi, dài lǐng gōng zǐ shèng, zá yú zhòng rén zhī zhōng, yī lái rǎo rǎng zhī jì, èr lái zhuāng bàn bù tóng, sān lái zi xū miàn sè jì gǎi, xū bìn jù bái, lǎo shào bù tóng, jí qiè wú rén rèn dé, sì lái dōu dào zǐ xū yǐ huò, biàn bù qù pán jié le, suì ái ái jǐ jǐ, hùn chū guān mén. zhèng shì: lǐ yú tuō què jīn gōu qù, bǎi wěi yáo tóu zài bù lái. yǒu shī wèi zhèng:
伍員乘關門大開,帶領公子勝,雜於眾人之中,一來擾攘之際,二來裝扮不同,三來子胥面色既改,須鬢俱白,老少不同,急切無人認得,四來都道子胥已獲,便不去盤詰了,遂捱捱擠擠,混出關門。正是:「鯉魚脫卻金鈎去,擺尾搖頭再不來。」有詩為證:
qiān qún hǔ bào jù xióng guān, yī jiè wáng chén yǐ xià shān.
千群虎豹據雄關,一介亡臣已下山。
cóng cǐ gōu wú tiān shèng qì, yǐng dū bīng gé bù néng xián.
從此勾吳添勝氣,郢都兵革不能閒。
zài shuō chǔ jiāng wěi yuè, yù jiāng huáng fǔ nè bǎng fù kǎo dǎ, zé lìng gōng zhuàng, jiě qù yǐng dū. nè biàn yuē: wú nǎi lóng dòng shān xià yǐn shì huáng fǔ nè yě, yù cóng gù rén dōng gāo gōng chū guān dōng yóu, bìng wú chù fàn, hé gù jiàn qín? wěi yuè wén qí shēng yīn, xiǎng dào: zi xū mù rú shǎn diàn, shēng ruò hóng zhōng, cǐ rén xíng mào suī rán xiāng jìn, qí shēng dī xiǎo, qǐ tú lù fēng shuāng suǒ zhì yé?
再說楚將薳越,欲將皇甫訥綁縛拷打,責令供狀,解去郢都。訥辨曰:「吾乃龍洞山下隱士皇甫訥也,欲從故人東皋公出關東遊,並無觸犯,何故見擒?」薳越聞其聲音,想道:「子胥目如閃電,聲若洪鐘,此人形貌雖然相近,其聲低小,豈途路風霜所致耶?」
zhèng yí huò jiān, hū bào dōng gāo gōng lái jiàn. wěi yuè mìng yā zài yī biān, yán dōng gāo gōng rù, gè xù bīn zhǔ ér zuò, dōng gāo gōng yuē: lǎo hàn yù chū guān dōng yóu, wén jiāng jūn zhuō dé wáng chén wǔ zǐ xū, tè lái chēng hè. wěi yuè yuē: xiǎo zú ná dé yī rén, mào lèi zi xū, ér wèi kěn zhāo chéng. dōng gāo gōng yuē: jiāng jūn yǔ zi xū fù zǐ, gòng lì chǔ cháo, qǐ bù néng biàn bié zhēn wěi yé? wěi yuè yuē: zi xū mù rú shǎn diàn, shēng rú hóng zhōng, cǐ rén mù xiǎo ér shēng cí, wú yí qiáo cuì yǐ jiǔ, shī qí gù tài ěr! dōng gāo gōng yuē: lǎo hàn yǔ zi xū yì yǒu yī miàn, qǐng jí cǐ rén yǔ wú biàn zhī, biàn zhī xū shí! wěi yuè mìng qǔ yuán qiú zhì qián, nè wàng jiàn dōng gāo gōng, jù hū yuē: gōng xiāng qī chū guān, hé bù zǎo zhì? lèi wǒ shòu rǔ. dōng gāo gōng xiào wèi wěi yuè yuē: jiāng jūn wù yǐ, cǐ wú xiāng yǒu huáng fǔ nè yě, yuē wú tóng yóu, qī dìng guān qián xiāng huì, bù yì tā xiān xíng yī chéng, jiāng jūn bù xìn, lǎo fū yǒu guò guān wén dié zài cǐ, yān kě wū wèi wáng chén yé? yán bì, jí yú xiù zhōng qǔ chū yán dié, chéng yǔ wěi yuè guān kàn, yuè dà cán, qīn shì qí fù, mìng jiǔ yā jīng yuē: cǐ nǎi xiǎo zú shí rèn bù zhēn, wàn wù jiàn guài. dōng gāo gōng yuē: cǐ jiāng jūn wèi cháo tíng zhí fǎ, lǎo fū hé guài zhī yǒu? wěi yuè yòu qǔ jīn bó xiāng zhù, wèi dōng yóu zhī zī, èr rén chēng xiè xià guān. wěi yuè hào lìng jiāng shì, jiān shǒu rú gù.
正疑惑間,忽報「東皋公來見。」薳越命押在一邊,延東皋公入,各序賓主而坐,東皋公曰:「老漢欲出關東遊,聞將軍捉得亡臣伍子胥,特來稱賀。」薳越曰:「小卒拿得一人,貌類子胥,而未肯招承。」東皋公曰:「將軍與子胥父子,共立楚朝,豈不能辨別真偽耶?」薳越曰:「子胥目如閃電,聲如洪鐘,此人目小而聲雌,吾疑憔悴已久,失其故態耳!」東皋公曰:「老漢與子胥亦有一面,請藉此人與吾辨之,便知虛實!」薳越命取原囚至前,訥望見東皋公,遽呼曰:「公相期出關,何不早至?累我受辱。」東皋公笑謂薳越曰:「將軍誤矣,此吾鄉友皇甫訥也,約吾同游,期定關前相會,不意他先行一程,將軍不信,老夫有過關文牒在此,焉可誣為亡臣耶?」言畢,即於袖中取出言牒,呈與薳越觀看,越大慚,親釋其縛,命酒壓驚曰:「此乃小卒識認不真,萬勿見怪。」東皋公曰:「此將軍為朝廷執法,老夫何怪之有?」薳越又取金帛相助,為東遊之資,二人稱謝下關。薳越號令將士,堅守如故。
zài shuō wǔ yuán guò le zhāo guān, xīn zhōng àn xǐ, fàng bù ér xíng. zǒu liǎo bù shàng shù lǐ, yù zhe yī rén, wǔ yuán rèn dé tā xìng zuǒ míng chéng, jiàn wèi zhāo guān jī tuò xiǎo lì, tā yuán shì chéng fù rén, céng gēn suí wǔ jiā fù zǐ shè liè, suǒ yǐ shí rèn pō zhēn. jiàn wǔ yuán, dà jīng yuē: cháo tíng suǒ gōng zǐ shén jí, gōng zǐ rú hé guò guān? wǔ yuán yuē: zhǔ gōng zhī wǒ yǒu yī kē yè guāng zhī zhū, wèn wǒ qǔ suǒ, cǐ zhū yǐ luò rén shǒu, jiāng wǎng qǔ zhī, shì cái bǐng guò wěi jiāng jūn, méng tā shì fàng lái de. zuǒ chéng bù xìn yuē: chǔ wáng yǒu lìng: zòng fàng gōng zǐ zhě, quán jiā chù zhǎn!' mǒu qǐng tóng gōng zǐ zàn huí guān shàng, wèn míng liǎo zhǔ jiāng, fāng cái kě xíng. wǔ yuán yuē: ruò jiàn zhǔ jiāng, wǒ shuō měi zhū yǐ jiāo fù yǔ nǐ, kǒng rǔ nán yú fēn pōu, bù rú zuò rén qíng fàng wǒ, tā rì hǎo xiāng jiàn yě! zuǒ chéng zhī wǔ yuán yīng yǒng, bù gǎn xiāng kàng, suì zòng zhī dōng xíng, huí dào guān shàng, yǐn guò qí shì bù tí.
再說伍員過了昭關,心中暗喜,放步而行。走了不上數里,遇著一人,伍員認得他姓左名誠,見為昭關擊柝小吏,他原是城父人,曾跟隨伍家父子射獵,所以識認頗真。見伍員,大驚曰:「朝廷索公子甚急,公子如何過關?」伍員曰:「主公知我有一顆夜光之珠,問我取索,此珠已落人手,將往取之,適才稟過薳將軍,蒙他釋放來的。」左誠不信曰:「楚王有令:『縱放公子者,全家處斬!'某請同公子暫回關上,問明了主將,方才可行。」伍員曰:「若見主將,我說美珠已交付與你,恐汝難於分剖,不如做人情放我,他日好相見也!」左誠知伍員英勇,不敢相抗,遂縱之東行,回到關上,隱過其事不提。
wǔ yuán jí xíng, zhì yú è zhǔ, yáo wàng dà jiāng, máng máng hào hào, bō tāo wàn qǐng, wú zhōu kě dù, wǔ yuán qián zǔ dà shuǐ, hòu lǜ zhuī bīng, xīn zhōng shí fēn wēi jí. hū jiàn yǒu yú wēng chéng chuán, cóng xià liú sù shuǐ ér shàng, yuán xǐ yuē: tiān bù jué wǒ mìng yě! nǎi jí hū yuē: yú fù dù wǒ! yú fù sù sù dù wǒ! nà yú fù fāng yù lǒng chuán, jiàn àn shàng yòu yǒu rén xíng dòng, nǎi fàng shēng gē yuē: rì yuè zhāo zhāo hū qīn yǐ chí, yǔ zǐ qī hū lú zhī yī. wǔ yuán wén gē huì yì, jí wàng xià liú yán jiāng qū zǒu, zhì yú lú zhōu, yǐ lú dí zì yǐn, shǎo qǐng, yú wēng jiāng chuán lǒng àn, bù jiàn le wǔ yuán, fù fàng shēng gē yuē: rì yǐ xī xī, yǔ xīn yōu bēi, yuè yǐ chí xī, hé bù dù wèi? wǔ yuán tóng mǐ shèng cóng lú cóng zhōng zuān chū, yú wēng jí zhāo zhī, èr rén jiàn shí dēng zhōu, yú wēng jiāng chuán yī gāo diǎn kāi, qīng huà lán jiǎng, piāo piāo ér qù, bù gōu yī gè shí chén, dá yú duì àn. yú wēng yuē: yè lái mèng jiāng xīng zhuì yú wú zhōu, lǎo hàn zhī bì yǒu yì rén wèn dù, suǒ yǐ dàng jiǎng chū lái, bù qī yù zi, guān zi róng mào, de fēi cháng rén, kě shí gào wǒ, wù xiāng yǐn yě! wǔ yuán suì gào xìng míng, yú wēng jiē ya bù yǐ, yuē: zi miàn yǒu jī sè, wú wǎng qǔ shí dàn zi, zi gū shǎo dài. yú wēng jiāng zhōu xì yú lǜ yáng xià, rù cūn qǔ shí, jiǔ ér bù zhì, yuán wèi shèng yuē: rén xīn nán cè, ān zhī bù jù tú qín wǒ? nǎi fù yǐn yú lú huā shēn chù.
伍員疾行,至於鄂渚,遙望大江,茫茫浩浩,波濤萬頃,無舟可渡,伍員前阻大水,後慮追兵,心中十分危急。忽見有漁翁乘船,從下流泝水而上,員喜曰:「天不絕我命也!」乃急呼曰:「漁父渡我!漁父速速渡我!」那漁父方欲攏船,見岸上又有人行動,乃放聲歌曰:「日月昭昭乎侵已馳,與子期乎蘆之漪。」伍員聞歌會意,即望下流沿江趨走,至於蘆洲,以蘆荻自隱,少頃,漁翁將船攏岸,不見了伍員,復放聲歌曰:「日已夕兮,予心憂悲,月已馳兮,何不渡為?」伍員同羋勝從蘆叢中鑽出,漁翁急招之,二人踐石登舟,漁翁將船一篙點開,輕劃蘭槳,飄飄而去,不勾一個時辰,達於對岸。漁翁曰:「夜來夢將星墜於吾舟,老漢知必有異人問渡,所以盪槳出來,不期遇子,觀子容貌,的非常人,可實告我,勿相隱也!」伍員遂告姓名,漁翁嗟呀不已,曰:「子面有飢色,吾往取食啖子,子姑少待。」漁翁將舟繫於綠楊下,入村取食,久而不至,員謂勝曰:「人心難測,安知不聚徒擒我?」乃復隱於蘆花深處。
shǎo qǐng, yú wēng qǔ mài fàn bào yú gēng àng jiāng, lái zhì shù xià, bù jiàn wǔ yuán, nǎi gāo huàn yuē: lú zhōng rén, lú zhōng rén, wú fēi yǐ zi qiú lì zhě yě! wǔ yuán nǎi chū lú zhōng ér yīng. yú wēng yuē: zhī zi jī kùn, tè wèi qǔ shí, nài hé xiāng bì yé? wǔ yuán yuē: xìng mìng shǔ tiān, jīn shǔ yú zhàng rén yǐ, yōu huàn suǒ jī, zhōng xīn huáng huáng, qǐ gǎn xiāng bì? yú wēng jìn shí, yuán yǔ shèng bǎo cān yī dùn, lín qù, jiě pèi jiàn yǐ shòu yú wēng, yuē: cǐ xiān wáng suǒ cì, wú zǔ fù pèi zhī sān shì yǐ, zhōng yǒu qī xīng, jià zhí bǎi jīn, yǐ cǐ dá zhàng rén zhī huì. yú wēng xiào yuē: wú wén chǔ wáng yǒu lìng: dé wǔ yuán zhě, cì sù wǔ wàn shí, jué shàng dài fū.' wú bù tú shàng qīng zhī shǎng, ér lì rǔ bǎi jīn zhī jiàn hū? qiě jūn zǐ wú jiàn bù yóu.' zi suǒ bì xū, wú wú suǒ yòng yě! yuán yuē: zhàng rén jì bù shòu jiàn, yuàn qǐ xìng míng, yǐ tú hòu bào! yú wēng nù yuē: wú yǐ zi hán yuān fù qū, gù dù rǔ guò jiāng, zi yǐ hòu bào dàn wǒ, fēi zhàng fū yě! yuán yuē: zhàng rén suī bù wàng bào, mǒu xīn hé yǐ zì ān? gù qǐng yán zhī, yú wēng yuē: jīn rì xiāng féng, zi táo chǔ nán, wú zòng chǔ zéi, ān yòng xìng míng wèi zāi? kuàng wǒ zhōu jí huó jì, bō làng shēng yá, suī yǒu míng xìng, hé qī ér huì? wàn yì tiān qiǎn xiāng féng, wǒ dàn hū zi wèi lú zhōng rén', zi hū wǒ wèi yú zhàng rén', zú wèi zhì jì ěr. yuán nǎi xīn rán bài xiè, fāng xíng shù bù, fù zhuǎn shēn wèi yú wēng yuē: tǎng hòu yǒu zhuī bīng lái zhì, wù xiè wú jī."
少頃,漁翁取麥飯、鮑魚羹、盎漿,來至樹下,不見伍員,乃高喚曰:「蘆中人,蘆中人,吾非以子求利者也!」伍員乃出蘆中而應。漁翁曰:「知子飢困,特為取食,奈何相避耶?」伍員曰:「性命屬天,今屬於丈人矣,憂患所積,中心皇皇,豈敢相避?」漁翁進食,員與勝飽餐一頓,臨去,解佩劍以授漁翁,曰:「此先王所賜,吾祖父佩之三世矣,中有七星,價值百金,以此答丈人之惠。」漁翁笑曰:「吾聞楚王有令:『得伍員者,賜粟五萬石,爵上大夫。'吾不圖上卿之賞,而利汝百金之劍乎?且『君子無劍不游。'子所必需,吾無所用也!」員曰:「丈人既不受劍,願乞姓名,以圖後報!」漁翁怒曰:「吾以子含冤負屈,故渡汝過江,子以後報啖我,非丈夫也!」員曰:「丈人雖不望報,某心何以自安?」固請言之,漁翁曰:「今日相逢,子逃楚難,吾縱楚賊,安用姓名為哉?況我舟楫活計,波浪生涯,雖有名姓,何期而會?萬一天遣相逢,我但呼子為『蘆中人',子呼我為『漁丈人',足為志記耳。」員乃欣然拜謝,方行數步,復轉身謂漁翁曰:「倘後有追兵來至,勿泄吾機。"
zhǐ yīn zhuǎn shēn yī yán, yǒu fèn sàng le yú wēng xìng mìng. yào zhī hòu shì, qiě kàn xià huí fēn jiě.
只因轉身一言,有分喪了漁翁性命。要知後事,且看下回分解。