strong shén tōu jì xìng yī zhī méi xiá dào guàn xíng sān mèi xì strong
神偷寄興一枝梅 俠盜慣行三昧戲
shī yuē:
詩曰:
jù zéi cóng wèi yǒu zéi zhì, qí jiān miào qiǎo yì wú qióng.
劇賊從未有賊智,其間妙巧亦無窮。
ruò néng shōu zuò gōng jiā yòng, hé bì jiāng chǎng bù lì gōng?
若能收作公家用,何必疆場不立功?
zì gǔ shuō mèng cháng jūn yǎng shí kè sān qiān, jī míng gǒu dào de duō shōu shí zài mén xià. hòu lái bèi qín wáng jū liú, wú jì dé tuō. qín wáng yǒu gè ài jī chuán yǔ dào: wén dé mèng cháng jūn yǒu lǐng hú bái qiú, jià zhí qiān jīn. ruò jiāng lái sòng le wǒ, wǒ tì tā tǎo gè rén qíng, fàng tā guī qù. mèng cháng jūn dāng shí zhǐ yǒu yī lǐng hú bái qiú, yǐ sòng shàng qín wáng shōu cáng nèi kù, nà de zài yǒu? qí shí gǒu dào de biàn xiàn jì dào: chén shàn gǒu tōu, wǎng nèi kù qù tōu jiāng chū lái biàn shì. nǐ dào hé wèi gǒu tōu? nǎi shì cǐ rén shàn zuò gǒu háo. jiù jiǎ zuò le gǒu, pá qiáng yuè bì, kuài jié rú fēi, guǒ rán bǎ hú bái qiú tōu le chū lái, sòng yǔ qín gōng ài jī, cái dé shàn yán fàng tuō. lián yè xíng dào hán gǔ guān. mèng cháng jūn kǒng pà qín wáng yǒu huǐ, hòu miàn zhuī lái, jí yào chū guān. dāng dé guān shàng zhí děng míng míng cái kāi. mèng cháng jūn zhe le jí, nà shí shí kè dào: chén shàn jī míng, cǐ shí zhèng yòng de zháo. jiù yè qǐ shēng yīn, xué zuò jī tí qǐ lái, guǒ rán yǔ zhēn wú èr. tí dé liǎng sān shēng, sì xià qún jī jiē tí, guān lì tīng dé, bǎ guān kāi le, mèng cháng jūn cái dé tuō qù. mèng cháng jūn píng shí yǎng le xǔ duō kè, jīn tuō qín nán, què dé cǐ liǎng xiǎo rén zhī lì, kě jiàn tiān xià cùn zhǎng chǐ jì, jù yǒu yòng chù. ér jīn shì shàng zhǐ zhòng zhe kē mù, fēi cǐ chū shēn, zòng yǒu shē zhē de, yī gài bù yòng. suǒ yǐ yǒu qí qiǎo zhì móu zhī rén, méi chù shè shī, duō gǎn qù zuò le wèi fēi zuò dǎi de gōu dāng. ruò shì shàn yòng rén cái de, shōu tái jiāng lái, suí yí zhuó yòng, wèi bì bù dé tā qì lì, qiě shěng de tā liú zài dào zéi lǐ tóu qù le.
自古說孟嘗君養食客三千,雞鳴狗盜的多收拾在門下。後來被秦王拘留,無計得脫。秦王有個愛姬傳語道:「聞得孟嘗君有領狐白裘,價值千金。若將來送了我,我替他討個人情,放他歸去。」孟嘗君當時只有一領狐白裘,已送上秦王收藏內庫,那得再有?其時狗盜的便獻計道:「臣善狗偷,往內庫去偷將出來便是。」你道何為狗偷?乃是此人善做狗嗥。就假做了狗,爬牆越壁,快捷如飛,果然把狐白裘偷了出來,送與秦宮愛姬,才得善言放脫。連夜行到函谷關。孟嘗君恐怕秦王有悔,後面追來,急要出關。當得關上直等鳴鳴才開。孟嘗君着了急,那時食客道:「臣善雞鳴,此時正用得着。」就曳起聲音,學作雞啼起來,果然與真無二。啼得兩三聲,四下群雞皆啼,關吏聽得,把關開了,孟嘗君才得脫去。孟嘗君平時養了許多客,今脫秦難,卻得此兩小人之力,可見天下寸長尺技,俱有用處。而今世上只重着科目,非此出身,縱有奢遮的,一概不用。所以有奇巧智謀之人,沒處設施,多趕去做了為非作歹的勾當。若是善用人材的,收抬將來,隨宜酌用,未必不得他氣力,且省得他流在盜賊裡頭去了。
qiě rú sòng cháo lín ān yǒu gè jù dào, jiào zuò wǒ lái yě, bù zhī xìng shén míng shuí, dàn shì tā dào rén jiā tōu dào le wù shì, yī xiē zōng yǐng bù lòu chū lái, zhǐ shì lín xíng shí bì shàng xiě zhe wǒ lái yě sān gè dà zì. dì èr rì rén jiā kàn jiàn le zì, fāng cái jiǎn diǎn jiā zhōng, xiǎo dé shī le zéi. ruò wú cǐ zì, jìng shì shén bù zhī guǐ bù jué de, shā hǎo shǒu duàn! lín ān zhōng shòu tā hāo nǎo bù guò, fēn fēn gào zhuàng. fǔ yǐn zé zhe jī bǔ shǐ chén, yán xíng āi chá, yào huò zhe zhēn zhèng xiě wǒ lái yě sān zì de zéi rén. què shì méi gè xìng míng, zhī shì zhāng sān lǐ sì? ná zhe nà gè cái kěn rèn zhàng? shǐ chén rén děng shòu nà bǐ jiào bù guò, zhǐ de yòng xīn tǐ fǎng. yuán lái suí nǐ qiǎo zéi, xū mán bù guò gōng rén, zhàn fēng wàng qì, dìng rán zhī dào de. zhǐ yīn ná dé shén jǐn, bì jìng bù zhī zěn de jī kàn le tā dí zhēn shēn, jiě dào lín ān fǔ lǐ lái. fǔ yǐn shēng táng, shǐ chén bǐng shuō jī zhe le zhēn zhèng wǒ lái yě, suī bù xiǎo dé xìng míng, què zhèng shì xiě zhè sān zì de. fǔ yǐn dào: hé yǐ jiàn dé? shǐ chén dào: xiǎo rén men tǐ fǎng shén zhēn, yī xiē bù chà. nà gè rén dào: xiǎo rén shì liáng mín, bìng bú shì shén me wǒ lái yě. gōng rén men bǐ jiào bù guò, ná xiǎo rén lái mào chōng de. shǐ chén dào: de shì zhēn zhèng de, zéi kǒu tīng tā bù dé! fǔ yǐn zhǐ shì yí xīn. shǐ chén men bǐng dào: xiǎo rén men fèi le duō shǎo xīn jī, cái fǎng de zháo. ruò bèi tā huā yán qiǎo yǔ tuō le chū qù, hòu lái xiǎo rén men zài méi chù ná le. fǔ yǐn yù dài yào fàng, jiàn shǐ chén men rú cǐ shuō, yòu pà shì zhēn de, wàn yī fàng qù le, nán yǐ xún tā, zài bù hǎo bǐ jiào jī bǔ de le, zhǐ de quán fā xià jiān zhōng shōu jiān.
且如宋朝臨安有個劇盜,叫做「我來也」,不知姓甚名誰,但是他到人家偷盜了物事,一些蹤影不露出來,只是臨行時壁上寫着「我來也」三個大字。第二日人家看見了字,方才簡點家中,曉得失了賊。若無此字,競是神不知鬼不覺的,煞好手段!臨安中受他蒿惱不過,紛紛告狀。府尹責着緝捕使臣,嚴行挨查,要獲着真正寫「我來也」三字的賊人。卻是沒個姓名,知是張三李四?拿着那個才肯認帳?使臣人等受那比較不過,只得用心體訪。元來隨你巧賊,須瞞不過公人,占風望氣,定然知道的。只因拿得甚緊,畢竟不知怎的緝看了他的真身,解到臨安府里來。府尹升堂,使臣稟說緝着了真正「我來也」,雖不曉得姓名,卻正是寫這三字的。府尹道:「何以見得?」使臣道:「小人們體訪甚真,一些不差。」那個人道:「小人是良民,並不是甚麼我來也。公人們比較不過,拿小人來冒充的。」使臣道:「的是真正的,賊口聽他不得!」府尹只是疑心。使臣們稟道:「小人們費了多少心機,才訪得着。若被他花言巧語脫了出去,後來小人們再沒處拿了。」府尹欲待要放,見使臣們如此說,又怕是真的,萬一放去了,難以尋他,再不好比較緝捕的了,只得權發下監中收監。
nà rén yí dào jiān zhōng, biàn hǎo yán duì yù zú dào: jìn jiān de jiù lì, gāi yǒu shǐ fèi, wǒ shēn biān zhī wù, jǐn bèi zuò gōng de sōu qù. wǒ yǒu yī zhǔ yín liǎng, zài yuè miào lǐ shén zuò pò zhuān zhī xià, sòng yǔ gē ge zuò bài jiàn qián. gē ge zhǐ zuò qù shāo xiāng qǔ le lái. yù zú shì xìn bù xìn, miǎn bù dé pǎo qù yī kàn, guǒ rán dé le yī bāo dōng xī, yuē yǒu èr shí yú liǎng. yù zú dà xǐ, suì bǎ nà rén hǎo hǎo kàn dài, jiàn jiā qīn mì. yī rì, nà rén yòu duì yù zú dào: xiǎo rén chéng méng gē ge shèng qíng, shí fēn kàn dài de hǎo. xiǎo rén wú kě bào xiào, hái yǒu yī zhǔ dōng xī zài mǒu wài qiáo duǒ zhī xià, gē ge qù qǔ le, yě jiàn xiǎo rén yī diǎn jìng yì. yù zú dào: zhè gè suǒ zài, shì wǎng lái zhī suǒ, rén yǎn jí duō, rú hé qǔ de? nà rén dào: gē ge jiāng gè kuāng lán shèng zhuó yī fú, dào nà hé lǐ qù xǐ, mō lái fàng zài lán zhōng, jiù bǎ yī fú gài hǎo, què bù ná jiāng lái le? yù zú yī yán, rú fǎ qǔ le lái, méi rén zhī jué. jiǎn jiǎn wù shì, yuē yǒu bǎi jīn zhī wài. yù zú yī fā xǐ xiè bù jǐn, ài hòu nà rén, rú tóng gǔ ròu. wǎn jiān mǎi jiǔ qǐng tā. jiǔ zhōng nà rén duì yù zú dào: jīn yè sān gēng, wǒ yào dào jiā lǐ qù kàn yī kàn, wǔ gēng jí lái, gē ge kě fàng wǒ chū qù yī zāo. yù zú sī liang dào: wǒ shòu le tā xǔ duō dōng xī, tā yào chū qù, zuò nán bù dé. wàn yī bù lái le zěn me chù? nà rén jiàn yù zú chí yí, biàn dào: gē ge bù bì yí xīn, xiǎo rén bèi zuò gōng de mào rèn zuò wǒ lái yě sòng zài cǐ jiān, jì wú zhēn míng, yòu wú shí jī, xū wèn bù dé xiǎo rén de zuì. xiǎo rén shǎo bu dé biàn chū qù, yī shì yě bù sī táo de. dàn qǐng gē ge fàng xīn, zhǐ xiāo de gè gēng cì, xiǎo rén réng jiù zài cǐ le. yù zú jiàn tā shuō dé yǒu lǐ, xiǎng dào: yī gè bù céng wèn zuì de fàn rén, jiù shì shī le, méi shén dà shì. tā xiàn yǔ le wǒ xǔ duō yín liǎng, pīn dé yǔ tā shǐ yòng xiē, hǎo dǎi hú tú dé guò, kuàng tā wèi bì bù lái de. jiù yī yǔn fàng le tā. nà rén bù yóu yù mén, jìng zài wū yán shàng tiào le qù. wū wǎ wú shēng, zǎo yǐ bù jiàn.
那人一到監中,便好言對獄卒道:「進監的舊例,該有使費,我身邊之物,盡被做公的搜去。我有一主銀兩,在岳廟裡神座破磚之下,送與哥哥做拜見錢。哥哥只做去燒香取了來。「獄卒似信不信,免不得跑去一看,果然得了一包東西,約有二十餘兩。獄卒大喜,遂把那人好好看待,漸加親密。一日,那人又對獄卒道:「小人承蒙哥哥盛情,十分看待得好。小人無可報效,還有一主東西在某外橋垛之下,哥哥去取了,也見小人一點敬意。」獄卒道:「這個所在,是往來之所,人眼極多,如何取得?」那人道:「哥哥將個筐籃盛着衣服,到那河裡去洗,摸來放在籃中,就把衣服蓋好,卻不拿將來了?」獄卒依言,如法取了來,沒人知覺。簡簡物事,約有百金之外。獄卒一發喜謝不盡,愛厚那人,如同骨肉。晚間買酒請他。酒中那人對獄卒道:「今夜三更,我要到家裡去看一看,五更即來,哥哥可放我出去一遭。」獄卒思量道:「我受了他許多東西,他要出去,做難不得。萬一不來了怎麼處?」那人見獄卒遲疑,便道:「哥哥不必疑心,小人被做公的冒認做我來也送在此間,既無真名,又無實跡,須問不得小人的罪。小人少不得辨出去,一世也不私逃的。但請哥哥放心,只消的個更次,小人仍舊在此了。」獄卒見他說得有理,想道:「一個不曾問罪的犯人,就是失了,沒甚大事。他現與了我許多銀兩,拼得與他使用些,好歹糊塗得過,況他未必不來的。」就依允放了他。那人不由獄門,竟在屋檐上跳了去。屋瓦無聲,早已不見。
dào de tiān wèi dà míng, yù zú sù jiǔ wèi xǐng, shàng zài méng lóng, nà rén yǐ cóng wū yán tiào xià. yáo qǐ yù zú dào:
到得天未大明,獄卒宿酒未醒,尚在朦朧,那人已從屋檐跳下。搖起獄卒道:
lái le, lái le. yù zú jīng xǐng, kàn le yī kàn dào: yǒu zhè děng xìn rén! nà rén dào: xiǎo rén zěn gǎn bù lái, yǒu lèi gē ge? duō xiè gē ge fàng le wǒ qù, yǐ yǒu xiǎo xiǎo xiè yì, liú zài gē ge jiā lǐ, gē ge kuài qù shōu shí le lái. xiǎo rén jiù yào bié le gē ge, dāng guān chū jiān qù le. yù zú bù jiě qí yì, jí huí dào jiā zhōng. jiā zhōng qī zǐ shuō: yǒu jiàn shì, zhèng yào nǐ huí lái dé zhī. zuó yè gēng gǔ jǐn shí, bù zhī liáng shàng shén me xiǎng, hū dì diào xià yī gè bāo lái. jiě kāi kàn shí, jǐn shì jīn yín qì wù, gǎn shì tiān xī wǒ men de? yù zú qíng zhī shì nà rén de yuán gù, jí yáo shǒu dào: bú yào lù shēng! kuài shōu shí hǎo le, màn màn shòu yòng. yù zú jí zhuǎn dào jiān zhōng, yòu xiè le nà rén. xū yú fǔ yǐn shēng táng, fàng gào pái chū. zhǐ jiàn fēn fēn lái gào dào qíng shì, gòng yǒu liù qī zhǐ. duō shì zuó yè shī le dào, qiáng bì shàng jù xiě dé yǒu wǒ lái yě sān zì, kěn qiú zhuó luò jī bǔ. fǔ yǐn dào:
「來了,來了。」獄卒驚醒,看了一看道:「有這等信人!」那人道:「小人怎敢不來,有累哥哥?多謝哥哥放了我去,已有小小謝意,留在哥哥家裡,哥哥快去收拾了來。小人就要別了哥哥,當官出監去了。」獄卒不解其意,急回到家中。家中妻子說:「有件事,正要你回來得知。昨夜更鼓盡時,不知樑上甚麼響,忽地掉下一個包來。解開看時,儘是金銀器物,敢是天錫我們的?」獄卒情知是那人的緣故,急搖手道:「不要露聲!快收拾好了,慢慢受用。」獄卒急轉到監中,又謝了那人。須臾府尹升堂,放告牌出。只見紛紛來告盜情事,共有六七紙。多是昨夜失了盜,牆壁上俱寫得有「我來也」三字,懇求着落緝捕。府尹道:
wǒ yuán yí xīn qián rì jiān de, wèi bì shì zhēn wǒ lái yě, guǒ rán lìng yǒu zhè gè rén zài nà lǐ, nà jiān de qǐ bù yuān wǎng? jí jiào yù zú fēn fù kuài bǎ qián rì jiān de nà rén fàng le. lìng xíng zé zhe jī bǔ shǐ chén, dìng yào fǎng gè zhēn zhèng wǒ lái yě jiě guān, lì xiàn bǐ jiào. qǐ zhī zhēn de què zài yǎn qián fàng qù le? zhǐ yǒu yù zú xīn lǐ míng bái, fú tā shén jī miào yòng, shòu guò zhòng huì, zài yě bù gǎn shuō pò.
「我元疑心前日監的,未必是真我來也,果然另有這個人在那裡,那監的豈不冤枉?」即叫獄卒分付快把前日監的那人放了。另行責着緝捕使臣,定要訪個真正我來也解官,立限比較。豈知真的卻在眼前放去了?只有獄卒心裡明白,伏他神機妙用,受過重賄,再也不敢說破。
kàn guān, nǐ dào rú cǐ zéi rén zhì qiǎo, kě bú shì yǒu yòng de zháo tā de qù chù me? zhè shì jiù huà, bù bì shuō. zhǐ shì wǒ cháo jiā jìng nián jiān, sū zhōu yǒu gè shén tōu lǎn lóng, shì jī pō duō. suī shì gè zéi, shà shì yǒu yì qì, jiān dài zhe xì shuǎ, shuō lái yǒu xǔ duō hǎo xiào hǎo tīng chù. yǒu shī wèi zhèng:
看官,你道如此賊人智巧,可不是有用得着他的去處麼?這是舊話,不必說。只是我朝嘉靖年間,蘇州有個神偷懶龍,事跡頗多。雖是個賊,煞是有義氣,兼帶着戲耍,說來有許多好笑好聽處。有詩為證:
shuí dào tōu wú dào? shén tōu shì měi qí.
誰道偷無道?神偷事每奇。
gèng kàn duō kāng kǎi, bú shì sú tōu ér.
更看多慷慨,不是俗偷兒。
huà shuō sū zhōu yà zì chéng dōng xuán miào guān qián dì yī xiàng yǒu yī gè rén, bù xiǎo dé tā de xìng míng. hòu lái tā zì hào lǎn lóng, rén zhǐ chēng hū tā shì lǎn lóng. qí mǔ cūn jū, ǒu rán zǒu lù yù zhe tiān yù, zǒu dào yī suǒ kū miào zhōng bì zhe, què shì cǎo xié sān láng miào. qí mǔ zuò jiǔ, yǔ shàng bú zhù, hūn hūn shuì qù. mèng jiàn shén dào yǔ tā jiāo gǎn, guī lái yǒu rèn. mǎn le shí yuè, shēng xià zhè gè lǎn lóng lái. lǎn lóng shēng de shēn cái xiǎo qiǎo, dǎn qì zhuàng měng, xīn jī líng biàn, dù liàng kǎi kāng. qiě shuō tā de shēn tǐ xíng jìng:
話說蘇州亞字城東玄妙觀前第一巷有一個人,不曉得他的姓名。後來他自號懶龍,人只稱呼他是懶龍。其母村居,偶然走路遇着天雨,走到一所枯廟中避着,卻是草鞋三郎廟。其母坐久,雨尚不住,昏昏睡去。夢見神道與他交感,歸來有妊。滿了十月,生下這個懶龍來。懶龍生得身材小巧,膽氣壯猛,心機靈變,度量慨慷。且說他的身體行徑:
róu ruò wú gǔ, qīng ruò yù fēng. dà zé dēng wū tiào liáng, xiǎo zé mén qiáng mō bì. suí jī yīng biàn, kàn jǐng shēng qíng. shè kǒu zé wèi jī quǎn lí shǔ zhī shēng pāi shǒu zé zuò xiāo gǔ xián sù zhī nòng. yǐn zuó yǒu fāng, lǜ lǚ xiāng yīng. wú fú kù xiāo, kě shǐ luàn zhēn. chū méi rú guǐ shén, qù lái rú fēng yǔ. guǒ rán tiān xià wú shuāng shǒu, zhēn shì rén jiān dì yī tōu. lǎn lóng bù dàn jì liǎ qiǎo miào, yòu yǒu jǐ jiàn xī qí běn shì, chà yì xìng gé. zì xiǎo jiù huì zhe le xuē zài bì shàng zǒu, yòu huì shuō shí sān xǐng xiāng tán, yè jiān kě yǐ lián xiāo bù shuì, rì jiān kě yǐ lián shuì jǐ rì, bù chá bù fàn, xiàng chén tuán yì bān. yǒu shí fàng zhì yī chī, jiǔ shù dòu fàn shù shēng, bù gòu yī bǎo. yǒu shí bù chī qǐ lái, biàn dòng jǐ rì bù è. xié dǐ zhōng yòng dào cǎo huī zuò chèn, zǒu bù jué wú shēng xiǎng. yǔ rén xiāng pū, diào bì wǎng lái, shū hū rú fēng. xiǎng lái jiàn xiá chuán zhōng bái yuán gōng, shuǐ hǔ chuán zhōng gǔ shàng zǎo, qí jiǎo jié bù guò rú cǐ.
柔若無骨,輕若御風。大則登屋跳梁,小則捫牆摸壁。隨機應變,看景生情。攝口則為雞犬狸鼠之聲;拍手則作蕭鼓弦素之弄。飲琢有方,律呂相應。無弗酷肖,可使亂真。出沒如鬼神,去來如風雨。果然天下無雙手,真是人間第一偷。懶龍不但伎倆巧妙,又有幾件希奇本事,詫異性格。自小就會着了靴在壁上走,又會說十三省鄉談,夜間可以連宵不睡,日間可以連睡幾日,不茶不飯,象陳摶一般。有時放置一吃,酒數斗飯數升,不彀一飽。有時不吃起來,便動幾日不餓。鞋底中用稻草灰做襯,走步絕無聲響。與人相撲,掉臂往來,倏忽如風。想來《劍俠傳》中白猿公,《水滸傳》中鼓上蚤,其矯捷不過如此。
zì gǔ dào xìng zhī suǒ jìn, lǎn lóng jì yǒu zhè yī fān chē shù, biàn zì cáng mái bú zhù, hǎo yǔ shào nián wú lài de rén wǎng lái, xí chéng tōu ér xíng jìng. yī shí tōu ér zhōng gāo shǒu yǒu: lú jiā jiā gǔ shòu rú qīng lú zhī, tàn wán bái dǎ zuì shèng cì máo yīng jiàn rén zhé yǐn fú, xíng rú chài fàn, néng sù liáng bì shàng bái dā bó yǐ sù liàn wèi yāo chán, jiǎo shàng guà dà tiě gōu, yǐ gōu xiàng shàng pāo zhì, yù chuán guà biàn pān yuán yāo chán shàng shēng yù xià yì jiè gōu lì, tī qí yāo chán, piān rán ér luò. zhè shù gè, duō shì wú zhōng gāo shǒu, jiàn le lǎn lóng shǒu duàn, jǐn guǎn xīn fú, zì yǐ wèi bù jí. lǎn lóng yuán méi shén jiā yuán jiā jì, jīn yī fā qì le, dào chù wèi jiā, rén dōu bù xiǎo dé tā xiē zài nà yī gè suǒ zài. bái rì xíng dū shì zhōng, huò shǎn rù rén jiā, dàn jiàn qí yǐng, bù jiàn qí xíng. àn yè biàn qiè rù dà hù zhū mén xún sù chù: dài mào liáng jiān, yuān yāng lóu xià, xiù píng zhī nèi, huà gé zhī zhōng, suō zuò cì wěi yī tuán, méi yī chù bú shì tā shuì chǎng. dé biàn jiù zuò tā yī shǒu. yīn shì zhōng rì huì shuì, biàn huàn bù cè rú lóng, suǒ yǐ rén jiào tā lǎn lóng. suǒ dào zhī chù, dàn dé le shǒu, jiù huà yī zhī méi huā zài bì shàng, zài hēi chù jiāng fěn xiě bái zì, zài fěn qiáng jiāng méi xiě hēi zì, zài bù kōng guò, suǒ yǐ rén yòu jiào tā zuò yī zhī méi.
自古道性之所近,懶龍既有這一番車庶,便自藏埋不住,好與少年無賴的人往來,習成偷兒行徑。一時偷兒中高手有:蘆茄茄(骨瘦如青蘆枝,探丸白打最勝);刺毛鷹(見人輒隱伏,形如蠆范,能宿梁壁上);白搭膊(以素練為腰纏,角上掛大鐵鈎,以鈎向上拋擲,遇椽掛便攀緣腰纏上升;欲下亦借鈎力,梯其腰纏,翩然而落)。這數個,多是吳中高手,見了懶龍手段,儘管心伏,自以為不及。懶龍原沒甚家緣家計,今一發棄了,到處為家,人都不曉得他歇在那一個所在。白日行都市中,或閃入人家,但見其影,不見其形。暗夜便竊入大戶朱門尋宿處:玳瑁梁間,鴛鴦樓下,繡屏之內,畫閣之中,縮做刺猥一團,沒一處不是他睡場。得便就做他一手。因是終日會睡,變幻不測如龍,所以人叫他懶龍。所到之處,但得了手,就畫一枝梅花在壁上,在黑處將粉寫白字,在粉牆將煤寫黑字,再不空過,所以人又叫他做一枝梅。
jiā jìng chū nián, dòng tíng liǎng shān chū jiāo, tài hú biān shān yá bēng tā, lòu chū yī gǔ zhǒng zhū qī guān. bǎo wù wú shù, jǐn bèi rén dào qù wú yí. yǒu rén chuán shuō dào chéng, lǎn lóng ǒu tóng qīn yǒu fàn hú, yīn dào qí chù. kàn jiàn téng wàn chán guān, yǐ bèi zhǎn duàn. kāi fā guān zhōng, wéi kū hái yī jù, jiā páng yǒu duàn bēi mó hu. lǎn lóng dào shì gǔ lái wáng gōng zhī mù, bù jué cè rán, jiù yǔ tā yǎn bì le. jí shí chū xiē yín liǎng, gù běn chù tǔ rén jù tǔ mái cáng hǎo le, bǎ jiǔ jiāo diàn. diàn bì jiāng xíng, lǎn lóng jiàn cǎo zhōng yī wù ài jiǎo, fǔ shǒu qǔ qǐ, nǎi shì gǔ tóng jìng yī miàn. jí cáng wà zhōng, bù yǔ rén jiàn. jí dào chéng zhōng, jiāng wǎng pì chù, shuā jìng ní zǐ. xì kàn nà jìng, xiǎo xiǎo zhǐ yǒu sì wǔ cùn. miàn shàng jīng guāng shǎn shuò, bèi shàng bí niǔ sì bàng, yǐn qǐ qióng qí tāo tiè yú lóng bō làng zhī xíng. mǎn shēn qīng lǜ, jǐn shí zhū shā shuǐ yín zhī sè. shì qiāo yī xià, qí shēng líng rán. xiǎo dé shì jiàn bǎo bèi, jiāng lái pèi dài shēn biān. dào de wǎn jiān, jiāng lái yī zhào, àn chù jiē míng, xuě bái rú zhòu. lǎn lóng dé le cǐ jìng, chū rù bù lí, yè xíng gèng bù yòng huǒ, yī fā tiān le yī zhù. bié rén pà hēi shí jié, tā jìng tóng rì lǐ xíng zǒu, tōu fǎ yù biàn. què shì lǎn lóng suī shì tōu ér xíng jìng, què yǒu jǐ jiàn hǎo chù: bù kěn yín rén jiā fù nǚ, bù rù liáng shàn yǔ huàn nán zhī jiā, shuō le rén shuō huà, zài bù shī xìn. yì qiě zhàng yì shū cái, tōu lái dōng xī suí shǒu sàn yǔ pín qióng fù jí zhī rén. zuì yào hāo nǎo nà qiān lìn cái zhǔ wú yì fù rén, féng chǎng zuò xì, zuò chū xiào huà. yīn cǐ dào suǒ zài, rén duō yǐ cǎo fù mù, chéng háng zhú duì lái guī yī tā, yì shēng hè rán. lǎn lóng xiào dào: wú wú fù mǔ qī zǐ kě yǎng, jiè zhè xiē shì jiān yú cái liáo jiù pín rén. zhèng suǒ wèi sǔn yǒu yú bǔ bù zú, tiān dào dāng rán, fēi guān wú de hǎo yì yě.
嘉靖初年,洞庭兩山出蛟,太湖邊山崖崩塌,露出一古冢朱漆棺。寶物無數,盡被人盜去無遺。有人傳說到城,懶龍偶同親友泛湖,因到其處。看見藤蔓纏棺,已被斬斷。開發棺中,惟枯骸一具,家旁有斷碑模糊。懶龍道是古來王公之墓,不覺惻然,就與他掩蔽了。即時出些銀兩,雇本處土人聚土埋藏好了,把酒澆奠。奠畢將行,懶龍見草中一物礙腳,俯首取起,乃是古銅鏡一面。急藏襪中,不與人見。及到城中,將往僻處,刷淨泥滓。細看那鏡,小小只有四五寸。面上精光閃爍,背上鼻鈕四傍,隱起窮奇饕餮魚龍波浪之形。滿身青綠,盡蝕硃砂水銀之色。試敲一下,其聲泠然。曉得是件寶貝,將來佩帶身邊。到得晚間,將來一照,暗處皆明,雪白如晝。懶龍得了此鏡,出入不離,夜行更不用火,一發添了一助。別人怕黑時節,他竟同日裡行走,偷法愈便。卻是懶龍雖是偷兒行徑,卻有幾件好處:不肯淫人家婦女,不入良善與患難之家,說了人說話,再不失信。亦且仗義疏財,偷來東西隨手散與貧窮負極之人。最要薅惱那慳吝財主、無義富人,逢場作戲,做出笑話。因此到所在,人多倚草附木,成行逐隊來皈依他,義聲赫然。懶龍笑道:「吾無父母妻子可養,借這些世間余財聊救貧人。正所謂損有餘補不足,天道當然,非關吾的好義也。」
yī rì, yǒu rén chuán shuō yī gè dà shāng xià qiān jīn zài zhī rén zhōu jiǎ jiā, lǎn lóng yào qù qǔ tā de. jiǔ hòu cuò rèn le suǒ zài, wù rù le yī gè rén jiā. qí jiā nǎi shì gè pín rén, fáng nèi zhǐ yǒu yī zhāng dà jǐ. sì xià yī kàn, bié wú zhǎng wù. jì yǐ jìn le fáng zhōng, yī shí bù hǎo chū qù, zhǐ de fú zài jǐ xià. kàn jiàn pín jiā fū qī duì shí, pán cān xiāo sè. fū mǎn miàn chóu róng, duì qī dào: qiàn le kè zhài yào jǐn, bié wú tóu nǎo kě hái, wǒ bù rú sǐ le bà! qī zǐ dào: zěn biàn xún sǐ? bù rú bǎ wǒ mài le, hái hǎo jiāng qián yíng shēng. shuō bà, fū qī lèi rú yǔ xià. lǎn lóng hū rán tiào jiāng chū lái, fū qī huāng pà. lǎn lóng dào: nǐ liǎng gè bù bì pà wǒ, wǒ nǎi lǎn lóng yě. ǒu tīng rén yán, lái xún yī gè shāng kè, cuò zǒu zhì cǐ. jīn jiàn nǐ měi shēng jì kě lián, wǒ dāng sòng èr bǎi jīn yǔ nǐ, zhù nǐ jīng yíng, kuài bù kě bié xún dào lù, rú cǐ kǔ chǔ! fū qī sù wén qí míng, bài dào: ruò dé yì shì rú cǐ hòu ēn, wú fū qī sǐ lǐ dé shēng le! lǎn lóng chū le mén qù, yī gè gēng cì, mén nèi kēng rán yī xiǎng. fū qī zǒu qǐ lái kàn shí, guǒ rán yī gè bù náng, yǒu yín èr bǎi liǎng zài nèi, nǎi shì lǎn lóng shì yè qǔ de shāng rén zhī wù. fū qī xǐ yuè fēi cháng, xiě gè lǎn lóng pái wèi, fèng shì zhōng shēn.
一日,有人傳說一個大商下千金在織人周甲家,懶龍要去取他的。酒後錯認了所在,誤入了一個人家。其家乃是個貧人,房內止有一張大幾。四下一看,別無長物。既已進了房中,一時不好出去,只得伏在幾下。看見貧家夫妻對食,盤餐蕭瑟。夫滿面愁容,對妻道:「欠了客債要緊,別無頭腦可還,我不如死了罷!」妻子道:「怎便尋死?不如把我賣了,還好將錢營生。」說罷,夫妻淚如雨下。懶龍忽然跳將出來,夫妻慌怕。懶龍道:「你兩個不必怕我,我乃懶龍也。偶聽人言,來尋一個商客,錯走至此。今見你每生計可憐,我當送二百金與你,助你經營,快不可別尋道路,如此苦楚!」夫妻素聞其名,拜道:「若得義士如此厚恩,吾夫妻死里得生了!」懶龍出了門去,一個更次,門內鏗然一響。夫妻走起來看時,果然一個布囊,有銀二百兩在內,乃是懶龍是夜取得商人之物。夫妻喜躍非常,寫個懶龍牌位,奉事終身。
yǒu yī pín ér, shǎo shí yǔ lǎn lóng yóu xiá, hòu lái xiāo fá. yǔ lǎn lóng tú zhōng xiāng yù, shēn shàng lán lǚ, zì jué xiū cán, yǐn shàn yǎn miàn ér guò. lǎn lóng chè zhù qí yī, wèn dào: nǐ bú shì mǒu shě me? pín ér jú jí dào: huáng kǒng, huáng kǒng. lǎn lóng dào: nǐ yī pín zhì cǐ, míng rì dāng tóng nǐ rù yī dà jiā, qǔ xiē lái fù nǐ, wù dé wàng yán! pín ér xiǎo dé lǎn lóng shǒu duàn, yòu shì bù hōng rén de. míng rì bàng wǎn lái xún lǎn lóng. lǎn lóng yǔ tā gòng zhì yī suǒ, nǎi shì shì fū jiā chí guǎn. dàn jiàn: mù yā liāo luàn, bì shù méng lóng. wàn sù qī qīng, sì yú jì jìng. lǎn lóng fēn fù pín ér zhǐ zhù zài wài, zì jǐ sǒng shēn pān shù yú yuán ér rù, xǔ jiǔ bù chū. pín ér píng qì tūn shēng, dūn jù qiáng wài. yòu bèi qún quǎn háo fèi, gǎn lái zǎ niè, pín ér rào qiáng zǒu bì. wēi tīng dé qiáng nèi shuǐ xiǎng, xiū yǒu yī wù rú méi shuǐ lú cí, cóng lín yǐng zhōng duò dì. zǐ xì kàn kàn, què shì lǎn lóng, hún shēn zhān shī, zhuàng shén láng bèi. duì pín ér dào: wú wèi nǐ jǐ hū sòng le xìng mìng. lǐ miàn huáng jīn wú shù, kě yǐ dòu liàng. wǒ yǐ qǔ dào le shǒu, yīn wèi wài biān quǎn fèi dé jǐn, jīng xǐng lǐ miàn dí rén, zhuī jiāng chū lái. zhǐ de diū qì dào páng, qīng shēn zǒu tuō, cǐ nǎi zi zhī mìng yě. pín ér dào: lǎo lóng píng rì shǒu dào ná lái, jīn rì rú cǐ, shì wǒ mìng bó! tàn xī bù shèng. lǎn lóng dào: bù bì fán nǎo! gǎi rì bié zuò dào lǐ. pín ér yàng yàng ér qù.
有一貧兒,少時與懶龍游狎,後來消乏。與懶龍途中相遇,身上襤褸,自覺羞慚,引扇掩面而過。懶龍掣住其衣,問道:「你不是某舍麼?」貧兒跼蹐道:「惶恐,惶恐。」懶龍道:「你一貧至此,明日當同你入一大家,取些來付你,勿得妄言!」貧兒曉得懶龍手段,又是不哄人的。明日傍晚來尋懶龍。懶龍與他共至一所,乃是士夫家池館。但見:暮鴉撩亂,碧樹蒙籠。萬簌淒清,四隅寂靜。懶龍分付貧兒止住在外,自己竦身攀樹逾垣而入,許久不出。貧兒屏氣吞聲,蹲踞牆外。又被群犬嚎吠,趕來咋齧,貧兒繞牆走避。微聽得牆內水響,修有一物如沒水鸕鶿,從林影中墮地。仔細看看,卻是懶龍,渾身沾濕,狀甚狼狽。對貧兒道:「吾為你幾乎送了性命。裡面黃金無數,可以斗量。我已取到了手,因為外邊犬吠得緊,驚醒裡面的人,追將出來。只得丟棄道旁,輕身走脫,此乃子之命也。」貧兒道:「老龍平日手到拿來,今日如此,是我命薄!」嘆息不勝。懶龍道:「不必煩惱!改日別作道理。」貧兒怏怏而去。
guò le yī gè duō yuè, lǎn lóng lù shàng yòu yù zhe tā, āi gào dào: wǒ qióng dé bù nài fán le, jīn rì qù bo wèn yī guà, yù zhe shàng shàng dà jí, cái yáo fā dòng. xiān shēng shuō dāng yǒu yī chǎng fēi lái fù guì, shì bié rén zuò chéng de. wǒ xiǎng bú shì lǎo lóng, hái nà lǐ zhǐ wàng? lǎn lóng xiào dào: wú jǐ hū wàng le. qián rì nà jiā jīn yín yī xiāng, yǐ dào shǒu le. ruò jìng bǎ lái yǔ nǐ, kǒng nà jiā fā jué, nǐ cáng bù guò, zuò chū shì lái. suǒ yǐ quán fàng zài nà jiā shuǐ chí nèi, zài kàn dòng jìng, jīn yǐ gè yuè qī chéng, bù jiàn shēng xī, xiǎng nà jiā bù sī liang zhuī fǎng le. kě yǐ qǔ zhī wú ài, wǎn jiān dāng zài qù zǒu zāo. pín ér děng dào bó mù, lái yuē lǎn lóng tóng wǎng. lǎn lóng yí dào bǐ chù, dàn jiàn:
過了一個多月,懶龍路上又遇着他,哀告道:「我窮得不耐煩了,今日去卜問一卦,遇着上上大吉,財爻發動。先生說當有一場飛來富貴,是別人作成的。我想不是老龍,還那裡指望?」懶龍笑道:「吾幾乎忘了。前日那家金銀一箱,已到手了。若竟把來與你,恐那家發覺,你藏不過,做出事來。所以權放在那家水池內,再看動靜,今已個月期程,不見聲息,想那家不思量追訪了。可以取之無礙,晚間當再去走遭。」貧兒等到薄暮,來約懶龍同往。懶龍一到彼處,但見:
dù liǔ chuān huā, jié ruò fēi niǎo. chí bǐ jiàn mò, jiǎo shì yóu lóng. xū yú zhī jiān, bèi fù yī xiāng ér chū. jí dào pì chù kāi kàn, jiāng zhe shēn dài bǎo jìng yī zhào, lǐ tóu jǐn shì jīn yín. lǎn lóng fēn wén bù qǔ, yě bù wèn duō shǎo, jǐn shù yǔ le pín ér. fēn fù dào: zhè xiē cái wù, kě gōu nǐ yī shì le, hǎo hǎo jiāng qù yòng dù. bú yào xué wǒ lǎn lóng hùn zhàng bàn shēng, bù zuò rén jiā. pín ér gǎn jī xiè jiào, jiāng zhe zuò běn qián, hòu lái jìng chéng fù jiā. lǎn lóng suǒ xíng zhī shì, měi duō rú cǐ.
度柳穿花,捷若飛鳥。馳彼濺沫,矯似游龍。須臾之間,背負一箱而出。急到僻處開看,將着身帶寶鏡一照,裡頭儘是金銀。懶龍分文不取,也不問多少,盡數與了貧兒。分付道:「這些財物,可勾你一世了,好好將去用度。不要學我懶龍混帳半生,不做人家。」貧兒感激謝教,將着做本錢,後來竟成富家。懶龍所行之事,每多如此。
shuō huà de, lǎn lóng gù rán shǒu duàn gāo qiáng, nán dào zhǐ zhè děng yóu xíng wú ài, zài méi yǒu shī shǒu shí jié? kàn guān tīng shuō, tā yě yǒu yù zhe bù qiǎo, shòu le jiǒng pò, què huì dé féng jí zhì shēng, tuō shēn liū sā. céng yǒu yī rì zǒu dào rén jiā, jiàn yī chú kāi zhe, jí xiàng lǐ tóu cáng shēn, yào qǔ chú zhōng yī fú. bù kuāng zhè jiā zǐ lín shàng chuáng shí, jiāng yī chú guān hǎo, shàng le dà suǒ, jìng bǎ lǎn lóng suǒ zài chú nèi le. lǎn lóng chū lái bù dé, xīn shēng yī jì, bǎ chú nèi yī shì jǐn chán zài shēn, yòu lìng bāo xià yī dà bāo, jù āi zhe chú mén. kǒu lǐ jiù zuò shǔ yǎo yī shang zhī shēng. zhǔ rén tīng dé, jiào qǐ lǎo yù lái dào: wèi hé bǎ lǎo shǔ guān zài chú nèi le? kě bù yǎo huài le yī fú? kuài kāi le chú gǎn le chū lái! lǎo yù qǔ huǒ kāi chú, cái kāi dé mén, nà āi zhe mén yī bāo ér, xiān gǔn le xià dì. shuō shí chí, nà shí kuài, lǎn lóng jiù zhè bāo gǔn xià lái, tóu lǐ yī tóng gǔn jiāng chū lái, jiù shì pū miè le lǎo yù shǒu zhōng zhī huǒ. lǎo yù chī jīng dà jiào yī shēng. lǎn lóng kǒng pà rén qǐ nán tuō, jí qǔ le nà gè bāo, suí jiāng lǎo yù yào chù yī bō, pū de diē dǎo zài dì, wàng wài biàn zǒu. fáng zhōng yǒu rén zǒu qǐ, dì shàng tà zhe lǎo yù, zhǐ shuō shì zéi, quán jiǎo luàn xià. lǎo yù hǎn jiào lián tiān, fáng wài rén tīng dé fáng lǐ rǎng luàn, jǐn bēn jiāng lái, diǎn qǐ huǒ yī zhào, jiàn shì zì jiā rén sī dǎ, fāng hǎn dé zhù, lǎn lóng bù zhī yǐ qù guò jǐ shí le.
說話的,懶龍固然手段高強,難道只這等遊行無礙,再沒有失手時節?看官聽說,他也有遇着不巧,受了窘迫,卻會得逢急智生,脫身溜撒。曾有一日走到人家,見衣櫥開着,急向裡頭藏身,要取櫥中衣服。不匡這家子臨上床時,將衣廚關好,上了大鎖,竟把懶龍鎖在櫥內了。懶龍出來不得,心生一計,把櫥內衣飾緊纏在身,又另包下一大包,俱挨着櫥門。口裡就做鼠咬衣裳之聲。主人聽得,叫起老嫗來道:「為何把老鼠關在櫥內了?可不咬壞了衣服?快開了櫥趕了出來!」老嫗取火開櫥,才開得門,那挨着門一包兒,先滾了下地。說時遲,那時快,懶龍就這包滾下來,頭裡一同滾將出來,就勢撲滅了老嫗手中之火。老嫗吃驚大叫一聲。懶龍恐怕人起難脫,急取了那個包,隨將老嫗要處一撥,撲的跌倒在地,望外便走。房中有人走起,地上踏着老嫗,只說是賊,拳腳亂下。老嫗喊叫連天,房外人聽得房裡嚷亂,盡奔將來,點起火一照,見是自家人廝打,方喊得住,懶龍不知已去過幾時了。
yǒu yī zhī fǎng rén jiā, kè rén jiāng yín zi dìng xià chóu luó ruò gān. qí jiā fū qī shōu yín xiāng nèi, fàng zài chuáng lǐ biān. fū qī tóng qǐn zài chuáng, yè yè xiǎo xīn jǐn shǒu. lǎn lóng zhī dào, yào qǔ tā de, shǎn jìn fáng qù, yī jiǎo tà le chuáng yán, wǎn shǒu jìn chuáng nèi duō nà xiāng zi. fù rén jīng xǐng, jué dé chuáng yán shàng yǒu wù, àn zhōng yī mō, xiǎo dé shì zhǐ rén jiǎo. jí yòng shǒu bào zhù bù fàng, máng jiào zhàng fū dào: kuài qǐ lái, wú zhuō zhù zéi jiǎo zài zhè lǐ le! lǎn lóng jí jiāng qí fū zhī jiǎo, yòng shǒu bào zhù yī qiā. qí fū fù tòng máng hǎn dào: shì wǒ de jiǎo, shì wǒ de jiǎo. fù rén rèn shì cuò ná le fū jiǎo, jí shí bǎ shǒu fàng kāi. lǎn lóng biàn duō le xiāng zi rú fēi chū fáng. fū qī liǎng rén hái zhēng gè bù qīng, qī dào: fēn míng ná de shì zéi jiǎo, nǐ què jiào fàng le. fū dào: xiàn jīn wǒ jiǎo qiā dé shēng téng, nà lǐ shì zéi jiǎo? qī dào: nǐ jiǎo zài lǐ chuáng, wǒ ná de zài wài chuáng, kuàng qiě wú bù céng qiā zhe. fū dào zhè děng, shì zéi qiā wǒ de jiǎo, nǐ zhǐ bú yào fàng nà zhī jiǎo biàn shì. qī dào: wǒ tīng nǐ hǎn jiāng qǐ lái, huāng máng zhī zhōng rèn shì cuò le, bù jué bǎ shǒu fàng sōng, tā biàn chōu dé qù le, zhe le tā zéi jiàn shí, dìng shì bù hǎo le. mō mō lǐ chuáng, xiāng zi guǒ shì bù jiàn. fū qī liǎng gè wǒ dào nǐ cuò, nǐ dào wǒ chà, hù xiāng mán yuàn bù liǎo.
有一織紡人家,客人將銀子定下綢羅若干。其家夫妻收銀箱內,放在床裡邊。夫妻同寢在床,夜夜小心謹守。懶龍知道,要取他的,閃進房去,一腳踏了床沿,挽手進床內掇那箱子。婦人驚醒,覺得床沿上有物,暗中一摸,曉得是只人腳。急用手抱住不放,忙叫丈夫道:「快起來,吾捉住賊腳在這裡了!」懶龍即將其夫之腳,用手抱住一掐。其夫負痛忙喊道:「是我的腳,是我的腳。」婦人認是錯拿了夫腳,即時把手放開。懶龍便掇了箱子如飛出房。夫妻兩人還爭個不清,妻道:「分明拿的是賊腳,你卻教放了。」夫道:「現今我腳掐得生疼,那裡是賊腳?」妻道:「你腳在里床,我拿的在外床,況且吾不曾掐着。」夫道「這等,是賊掐我的腳,你只不要放那隻腳便是。」妻道:「我聽你喊將起來,慌忙之中認是錯了,不覺把手放鬆,他便抽得去了,着了他賊見識,定是不好了。」摸摸里床,箱子果是不見。夫妻兩個我道你錯,你道我差,互相埋怨不了。
lǎn lóng yòu zǒu zài yī gè mǎi yī fú de pù lǐ, xún zhe tā yī kù. zhèng yào jiǎn hǎo de juǎn tā, hēi àn nán rèn, què bǎ shēn biān bǎo jìng lái zhào. yòu dào shì gé qiáng xū yǒu ěr, mén wài qǐ wú rén? shuí xiǎng gé lín rén jiā, yǒu rén zài lóu shàng zuò fáng. lóu chuāng kàn jiàn jiān bì yī kù liàng guāng yī shǎn, rú shǎn diàn yì bān, qíng zhī yǒu xiē gān gà, máng qiāo lóu chuāng xiàng pù lǐ jiào dào: gé bì zǐ xì, jiā zhōng gǎn yǒu xiǎo rén le? pù zhōng rén jīng qǐ, kǒu hǎn zhuō zéi! lǎn lóng tīng dé zài xiān, kàn jiàn tíng zhōng yǒu yī zhī dà jiàng gāng, shàng gài péng cǎo, lǎn lóng huāng máng jiē qǐ, dūn zài gāng zhōng, réng fù fǎn shǒu gài hǎo. nà jiā rén tí zhe dēng gè chù yī zhào, bù jiàn yǐng xiǎng, xún dào hòu biān qù le. lǎn lóng zài gāng lǐ xiǎng dào: fāng cái zhǐ yǒu gāng nèi bù céng kāi kàn, jīn hòu tóu xún bù jiàn, cǐ fān bì lái. wǒ bù rú wǎng kàn guò de suǒ zài duǒ qù. yòu sī shēn shàng yī yǐ rǎn jiàng, lín lí kāi lái, yǎn bù dé zōng jī. biàn bǎ yī fú xiè zài gāng nèi, chì shēn tuō chū lái. bǎ jiǎo zōng yìn xiē jiàng jī zài dì xià, yí lù dào mén, bǎ mén kāi le, zì jǐ fān shēn jìn lái, réng rù yī kù zhōng cáng zhe. nà jiā rén hòu tóu xún le yī zhuǎn, yòu jiāng huǒ dào qián biān lái. guǒ rán bǎ jiàng gāng gài jiē kāi kàn shí, què yǒu yī tào yī fú zài nèi, rèn dé bú shì jiā lǐ de. duō dào zhè fēn míng shì zéi de yī zhǎng le. yòu jiàn dì xià jiǎo jī, zì gāng biān zhí dào mén biān, mén jǐ dòng kāi. jǐn guǎn dào: zéi jiàn wǒ men xún, huāng duǒ zài jiàng gāng lǐ miàn. wǒ men hòu biān qù xún shí, tā què tuō xià yī fú táo zǒu le. kě xī kàn de chí le xiē gè, bù rán cǐ shí yǐ bèi wǒ men ná zhù. diàn zhǔ rén jiā dào: gǎn dé tā qù shì bà le, guān hǎo le mén xiē xī bà. yī jiā jǐn dào zéi qù wú shì, yòu lì lù le yī huì, fàng dǎo le tóu, dà jiā hān shuì. jù zhī zéi hái zài jiā lǐ? lǎn lóng ān rán zhù zài jǐn xiù cóng zhōng, bǎ shàng hǎo yī fú rào shēn xì shù dé jǐn qiào, bǎ yī lǐng qīng jiù yī wài miàn gài zhe. yòu bǎ xì ruǎn hǎo wù, zhuāng zài yī tiáo bù bèi lǐ miàn dǎ zuò gè bāo ér. nòng le dà bàn yè, jì jì fù le cóng wū yán shàng tiào chū, zhè jiā zǐ méi yī rén zhī jué.
懶龍又走在一個買衣服的鋪里,尋着他衣庫。正要揀好的卷他,黑暗難認,卻把身邊寶境來照。又道是隔牆須有耳,門外豈無人?誰想隔鄰人家,有人在樓上做房。樓窗看見間壁衣庫亮光一閃,如閃電一般,情知有些尷尬,忙敲樓窗向鋪里叫道:「隔壁仔細,家中敢有小人了?」鋪中人驚起,口喊「捉賊!」懶龍聽得在先,看見庭中有一隻大醬缸,上蓋篷草,懶龍慌忙揭起,蹲在缸中,仍復反手蓋好。那家人提着燈各處一照,不見影響,尋到後邊去了。懶龍在缸里想道:「方才只有缸內不曾開看,今後頭尋不見,此番必來。我不如往看過的所在躲去。」又思身上衣已染醬,淋漓開來,掩不得蹤跡。便把衣服卸在缸內,赤身脫出來。把腳蹤印些醬跡在地下,一路到門,把門開了,自己翻身進來,仍入衣庫中藏着。那家人後頭尋了一轉,又將火到前邊來。果然把醬缸蓋揭開看時,卻有一套衣服在內,認得不是家裡的。多道這分明是賊的衣掌了。又見地下腳跡,自缸邊直到門邊,門己洞開。儘管道:「賊見我們尋,慌躲在醬缸裡面。我們後邊去尋時,他卻脫下衣服逃走了。可惜看得遲了些個,不然此時已被我們拿住。」店主人家道:「趕得他去世罷了,關好了門歇息罷。」一家盡道賊去無事,又歷碌了一會,放倒了頭,大家酣睡。詎知賊還在家裡?懶龍安然住在錦繡叢中,把上好衣服繞身系束得緊峭,把一領青舊衣外面蓋着。又把細軟好物,裝在一條布被裡面打做個包兒。弄了大半夜,寂寂負了從屋檐上跳出,這家子沒一人知覺。
tiào dào jiē shàng zhèng zǒu shí, tiān shàng lí míng, yǒu sān sì yì qǐ zǎo xíng de rén, qián lái zhuàng zhe. jiàn lǎn lóng dú zì yī gè fù zhuó zhòng náng, qīn zǎo xíng zǒu. yí tā lái lù bù zhèng qì, zhē zhù dào: nǐ shì shèn me rén? zài nà lǐ lái? shuō gè míng bái, fāng fàng nǐ zǒu. lǎn lóng kǒu bù dá yīng, shēn shǒu zài zhǒu hòu mō chū yī bāo, tuán tuán rú qiú, pāo zài dì xià jiù zǒu. nà jǐ gè rén duō lái qiǎng kàn, jiàn shàng miàn láo juǎn mì zhā, dào tā bì shì hǎo wù, zhēng xiān lái jiě. jiě le yī céng yòu yǒu yī céng, jiù xiàng bō xiào ké yì bān. qiě shì céng céng kǔn dé jǐn, bō le yī chǐ duō, lǐ tóu hái bù jǐn. shèng yǒu quán tóu dà yī kuài, yí dào: bù zhī guǒ zhe shén me? zhòng rén bù kěn zhù shǒu, hái yào duó lái lì kàn. nà xiān qián jiě xià de duō shì bì yī pò xù, líng líng luò luò, duī dé mǎn dì. zhèng zài nào rǎng zhī jì, zhǐ jiàn yī huǒ rén gǎn lái dào: nǐ men tōu le wǒ jiā pù lǐ yī fú, zài cǐ fēn zāng me? bù yóu fēn shuō, ná qǐ qì xiè mán dǎ jiāng lái. zhòng rén hū hè bú zhù, jiàn bú shì tóu, gè pǎo sàn le. zhōng jiān ná zhù yī gè lǎo tóu ér, tiān sè sāo hēi zhī zhōng, yě bù lái rèn miàn páng, yī bù yī gùn, zhí dǎ dào pù lǐ. lǎo tóu ér yī lǐ luàn jiào luàn hǎn dào: bú yào dǎ, bú yào dǎ, nǐ men cuò le. zhòng rén duō shì xìng tóu shàng, rén zhù mǎ bú zhù, nà lǐ tīng tā?
跳到街上正走時,天尚黎明,有三四一起早行的人,前來撞着。見懶龍獨自一個負着重囊,侵早行走。疑他來路不正氣,遮住道:「你是甚麼人?在那裡來?說個明白,方放你走。」懶龍口不答應,伸手在肘後摸出一包,團團如球,拋在地下就走。那幾個人多來搶看,見上面牢卷密扎,道他必是好物,爭先來解。解了一層又有一層,就象剝笑殼一般。且是層層捆得緊,剝了一尺多,裡頭還不盡。剩有拳頭大一塊,疑道:「不知裹着甚麼?」眾人不肯住手,還要奪來歷看。那先前解下的多是敝衣破絮,零零落落,堆得滿地。正在鬧嚷之際,只見一伙人趕來道:「你們偷了我家鋪裡衣服,在此分贓麼?」不由分說,拿起器械蠻打將來。眾人呼喝不住,見不是頭,各跑散了。中間拿住一個老頭兒,天色騷黑之中,也不來認面龐,一步一棍,直打到鋪里。老頭兒一里亂叫亂喊道:「不要打,不要打,你們錯了。」眾人多是興頭上,人住馬不住,那裡聽他?
kàn kàn tiān sè dà míng, diàn zhǔ rén zǐ xì yī kàn, nǎi shì zì jiā qīn jiā wēng, zài xiāng lǐ zhù de. lián máng hē zhù zhòng rén, yǐ cǐ dǎ dé tóu xū miàn zhǒng. diàn zhǔ rén máng péi bú shì, zhì jiǔ qǐng zuì. yīn shuō shī zéi zhī shì, lǎo tóu ér fāng sù chū lái dào: shì cái tóng liǎng sān gè xiāng lǐ rén zuò bàn dào cǐ, tiān wèi míng liàng, yīn jiàn yī rén bèi tuó yī dà náng xíng zǒu, zhèng lán zhù pán wèn, bù kuāng tā diū xià yī jiàn bāo guǒ, duō lái duó kàn, tā chéng nào zǒu le. shuí xiǎng yī céng yī céng duō shì pò yī bài xù, wǒ men bèi tā hōng le, bù ná dé tā. què bèi zhè lǐ rén bù fēn zào bái, hùn dǎ zhè fān, bǎ tóng bàn rén jīng sàn. pián yí nà zéi gǔ tóu, yòu bù zhī zǒu le duō shǎo lù le. zhòng rén tīng jiàn zhè huà, dà jiā jīng wǔ. lín lǐ wén zhī mǒu jiā zhuō zéi, cuò dǎ le qīn jiā gōng, chuán wèi xiào huà. yuán lái nà gè qiú, jiù shì lǎn lóng zài yī chú lǐ bǎ xián gōng jié chéng, dài zài shēn biān, fáng rén wěi zhuī, bǎ cǐ pāo xià zuò huǎn bīng zhī jì de. zhè duō shì tā lín wēi jí zhì tuō shēn qiǎo miào zhī chù, yǒu shī wèi zhèng:
看看天色大明,店主人仔細一看,乃是自家親家翁,在鄉里住的。連忙喝住眾人,已此打得頭虛面腫。店主人忙陪不是,置酒請罪。因說失賊之事,老頭兒方訴出來道:「適才同兩三個鄉里人作伴到此,天未明亮,因見一人背馱一大囊行走,正攔住盤問,不匡他丟下一件包裹,多來奪看,他乘鬧走了。誰想一層一層多是破衣敗絮,我們被他哄了,不拿得他。卻被這裡人不分皂白,混打這番,把同伴人驚散。便宜那賊骨頭,又不知走了多少路了。」眾人聽見這話,大家驚侮。鄰里聞知某家捉賊,錯打了親家公,傳為笑話。元來那個球,就是懶龍在衣櫥里把閒工結成,帶在身邊,防人尾追,把此拋下做緩兵之計的。這多是他臨危急智脫身巧妙之處,有詩為證:
qiǎo jì chéng tiáo yǔ nòng wán, dāng qián mài nòng xǔ duō bān.
巧技承蜩與弄丸,當前賣弄許多般。
suī rán zéi tài hé kān shù, yě yào lín shí cù zhì nán.
雖然賊態何堪述,也要臨時猝智難。
lǎn lóng shén tōu zhī míng, sì chù bù wén. wèi zhōng xún bǔ zhāng zhǐ huī fǎng zhī, jiào xún jūn ná qù. zhǐ huī jiàn le wèn dào: nǐ shì gè zéi de tóu ér me? lǎn lóng dào: xiǎo rén bù céng zuò zéi, zěn shuō shì zéi de tóu ér? xiǎo rén bù céng yǒu yī háo zāng sī fàn zài gōng tíng, yì bù céng jiàn yǒu qiè dào zéi huǒ bǎn jí xiǎo rén, xiǎo rén zhǐ wèi yǒu xiē xiǎo zhì qiǎo, yǔ qīn qī péng yǒu zuò shuǎ zhī shì, jiān huò yǒu zhī. yé yé bú yào jiàn zuì xiǎo rén, huò zhě yǒu shí yòng dé xiǎo rén zhe, shuǐ lǐ huǒ lǐ, xiǎo rén bù cí. zhǐ huī jiàn tā shēn cái xiǎo qiǎo, yǔ yán shuǎng kuài, xiǎng dào wú zāng wú zhèng, nán yǐ zuì tā. yòu jiàn shuō kěn chū lì, sī liang zhè yàng rén yǒu yòng chù, biàn méi yǒu nán wèi de yì sī. zhèng shuō huà jiān, yǒu gè chāng mén lù xiǎo xián jiāng yī zhī hóng zuǐ lǜ yīng gē lái xiàn yǔ zhǐ huī. zhǐ huī jiào bǎ suǒ dèng guà zài yán xià, xiào duì lǎn lóng dào: wén nǐ shǒu duàn tōng shén, nǐ suī shuō xì shuǎ wú zāng, tōu rén de bì yě bù shǎo. jīn qiě quán shù nǐ zuì, wǒ zhǐ yào kàn nǐ shǒu duàn. nǐ jīn wǎn ruò néng tōu dé wǒ zhè yīng gē qù, míng rì sòng lái hái wǒ, fán shì bù jì jiào nǐ le. lǎn lóng dào: zhè gè bù nán, róng xiǎo rén chū qù, míng zǎo sòng lái. lǎn lóng kòu tóu ér chū. zhǐ huī dāng xià fēn fù liǎng gè shǒu yè jūn rén, xiǎo xīn kān shǒu jià shàng yīng gē, tǎng yǒu shū shī, zhòng jiā guì zhì. liǎng gè jūn rén tīng mìng, shǒu sù zài yán xià, yī bù bù gǎn zǒu lí. suī shì yǎn pí yā jiāng xià lái, zhǐ de miǎn qiáng zhī chí. yī zhèn dǔn shuì, wén shēng jīng xǐng, shèn shì kǔ chǔ.
懶龍神偷之名,四處布聞。衛中巡捕張指揮訪知,叫巡軍拿去。指揮見了問道:「你是個賊的頭兒麼?」懶龍道:「小人不曾做賊,怎說是賊的頭兒?小人不曾有一毫贓私犯在公庭,亦不曾見有竊盜賊伙板及小人,小人只為有些小智巧,與親戚朋友作耍之事,間或有之。爺爺不要見罪小人,或者有時用得小人着,水裡火里,小人不辭。」指揮見他身材小巧,語言爽快,想道無贓無證,難以罪他。又見說肯出力,思量這樣人有用處,便沒有難為的意思。正說話間,有個閶門陸小閒將一隻紅嘴綠鸚哥來獻與指揮。指揮教把鎖鐙掛在檐下,笑對懶龍道:「聞你手段通神,你雖說戲耍無贓,偷人的必也不少。今且權恕你罪,我只要看你手段。你今晚若能偷得我這鸚哥去,明日送來還我,凡事不計較你了。」懶龍道:「這個不難,容小人出去,明早送來。」懶龍叩頭而出。指揮當下分付兩個守夜軍人,小心看守架上鸚哥,倘有疏失,重加貴治。兩個軍人聽命,守宿在檐下,一步不敢走離。雖是眼皮壓將下來,只得勉強支持。一陣盹睡,聞聲驚醒,甚是苦楚。
yè yǐ wǔ gǔ, lǎn lóng zǒu zài zhǐ huī shū fáng wū jǐ shàng, wā kāi chuán zǐ, liū jiāng xià lái. zhǐ jiàn yī jià shàng yǒu yī jiàn chén xiāng sè lù chóu pī fēng, jǐ shàng yǒu yī dǐng huá yáng zhōng, bì shàng guà yī zhǎn xiǎo xíng dēng, shàng xiě zhe sū zhōu wèi táng sì zì. lǎn lóng xīn sī yǒu jì, dēng shí bǎ yī zhōng lái chuān dài le, xiù zhōng ná chū huǒ zhǒng, chuī qǐ zhú méi, diǎn le xíng dēng, tí zài shǒu lǐ, zhuāng zhe lǎo zhāng zhǐ huī shēng yīn bù lǚ, yí róng qì dù, wú yī bù xiàng. zǒu dào zhōng táng bì mén biān, bǎ mén měng rán kāi le. yuǎn yuǎn fàng zhù xíng dēng, duó chū láng yán xià lái. cǐ shí yuè sè méng lóng, tiān sè hūn cǎn, liǎng gè jūn rén dà dǔn xiǎo dǔn, fāng zài kùn juàn zhī jì. lǎn lóng qīng qīng tī tā yī xià dào: tiān sè jiàn míng, bù bì shǒu le, chū qù bà. yī tóu shuō, yī tóu shēn shǒu qù tí le yīng gē suǒ dèng, wàng zhōng mén lǐ miàn yáo bǎi le jìn qù. liǎng gè jūn rén bì méi shuā yǎn, zhèng bù nài fán, tīng dé fā fàng, yóu rú jiǔ zhòng tiān shàng de shè shū lái le, nà lǐ hái guǎn shén me hǎo dǎi? yī dào yān qù le.
夜已五鼓,懶龍走在指揮書房屋脊上,挖開椽子,溜將下來。只見衣架上有一件沉香色潞綢披風,几上有一頂華陽中,壁上掛一盞小行燈,上寫着「蘇州衛堂」四字。懶龍心思有計,登時把衣中來穿戴了,袖中拿出火種,吹起燭煤,點了行燈,提在手裡,裝着老張指揮聲音步履,儀容氣度,無一不像。走到中堂壁門邊,把門猛然開了。遠遠放住行燈,踱出廊檐下來。此時月色蒙龍,天色昏慘,兩個軍人大盹小盹,方在睏倦之際。懶龍輕輕剔他一下道:「天色漸明,不必守了,出去罷。」一頭說,一頭伸手去提了鸚哥鎖鐙,望中門裡面搖擺了進去。兩個軍人閉眉刷眼,正不耐煩,聽得發放,猶如九重天上的赦書來了,那裡還管甚麼好歹?一道煙去了。
xū yú tiān míng, zhāng zhǐ huī zǒu jiāng chū lái, yīng gē bù jiàn zài yán xià. jí huàn jūn rén wèn tā, liǎng gè duō bù zài le. máng jiào ná lái, jūn rén hái shì cán mèng wèi xǐng. zhǐ huī hè dào: jiào nǐ men kān shǒu yīng gē, yīng gē zài nà lǐ? nǐ men dào zài wài biān lái! jūn rén dào: wǔ gēng shí, ēn zhǔ qīn zì chū lái qǔ le yīng gē jìn qù, fā fàng xiǎo rén men guī qù de, zěn me fǎn wèn xiǎo rén yào yīng gē? zhǐ huī dào: hú shuō! wǒ hé céng chū lái? nǐ men jiàn guǐ le. jūn rén dào: fēn míng shì ēn zhǔ qīn zì chū lái, wǒ men liǎng gè rén tóng zài nà lǐ, nán dào yī qí yǎn huā liǎo bù chéng? zhǐ huī qíng zhī gān gà, zǒu dào shū fáng, yǎng jiàn wū chuán yǒu kǒng dào, xiǎng bì zài zhè lǐ zhuó shǒu qù le. zhèng chí yí jiān, wài bào lǎn lóng jiāng yīng gē sòng dào. zhǐ huī hán xiào chū lái, wèn tā hé yóu tōu dé chū qù, lǎn lóng bǎ zuó yè zhuó yī dài jīn jiǎ zhuāng zhǔ rén qǔ jìn yīng gē zhī shì, shuō le yī biàn. zhǐ huī jīng xǐ, dà jiā qīn xìng. lǎn lóng yě shí cháng yǒu xiē xiǎo xiào shùn, zhǐ huī yī fā xīn fù xiāng tuō, lǎn lóng yī fā ān rán wú shì le. pǔ tiān xià xún bǔ guān piān huì yǎng zéi, cóng lái rú cǐ. yǒu shī wèi zhèng:
須臾天明,張指揮走將出來,鸚哥不見在檐下。急喚軍人問他,兩個多不在了。忙叫拿來,軍人還是殘夢未醒。指揮喝道:「叫你們看守鸚哥,鸚哥在那裡?你們倒在外邊來!」軍人道:「五更時,恩主親自出來取了鸚哥進去,發放小人們歸去的,怎麼反問小人要鸚哥?」指揮道:「胡說!我何曾出來?你們見鬼了。」軍人道:「分明是恩主親自出來,我們兩個人同在那裡,難道一齊眼花了不成?」指揮情知尷尬,走到書房,仰見屋椽有孔道,想必在這裡着手去了。正持疑間,外報懶龍將鸚哥送到。指揮含笑出來,問他何由偷得出去,懶龍把昨夜着衣戴巾、假裝主人取進鸚哥之事,說了一遍。指揮驚喜,大加親幸。懶龍也時常有些小孝順,指揮一發心腹相托,懶龍一發安然無事了。普天下巡捕官偏會養賊,從來如此。有詩為證:
māo shǔ hé dāng yī chù mián? zǒng yīn yǒu wèi yào chuí xián.
貓鼠何當一處眠?總因有味要垂涎。
yóu lái bǔ dào jiē wèi dào, zéi dǎng ān néng bù chì rán?
由來捕盜皆為盜,賊黨安能不熾然?
suī rú cǐ shuō, lǎn lóng guǒ rán yǔ rén zuò xì de shì tǐ duō. céng yǒu yī gè bó tú zài dǔ chǎng dé le cǎi, bèi fù qiān qián huí jiā, lù shàng zhuàng jiàn lǎn lóng. bó tú zhǐ zhe qián xì lǎn lóng dào: wǒ jīn yè bǎ cǐ qián fàng zài zhěn tóu dǐ xià, nǐ ruò qǔ de qù, míng rì wǒ shū dōng dào. ruò qǔ bù qù, nǐ qǐng wǒ chī dōng dào. lǎn lóng xiào dào: shǐ de, shǐ de. bó tú guī jiā zhōng duì qī zǐ shuō: jīn rì dé le cǎi, bǎ qián cáng zài zhěn xià le. qī zǐ xīn lǐ huān xǐ, shā yī zhī jī tàng jiǔ gòng chī. jī chī bù wán, hái shèng xià yī bàn, shōu shí zài chú zhōng, shàng chuáng tóng shuì. yòu shuō le yǔ lǎn lóng dǎ dǔ sài zhī shì. fū qī xiàng jiè, dà jiā xǐng jué xiē gè. qǐ zhī lǎn lóng cǐ shí yǐ zài chuāng xià, yī yī tīng dé. jiàn tā fū fù xīng cōng, nán yǐ xià shǒu, xīn shēng yī jì. biàn zǒu qù zào xià, shí gēn má gǔ fàng zài kǒu zhōng, jué dé bì bō yǒu shēng, jìng shì māo ér chī jī zhī zhuàng. fù rén jīng qǐ dào: hái yǒu lǎo dà bàn zhī jī, míng rì hǎo chī yī cān, bú yào bèi zhè wáng rén bào le qù. lián máng zǒu xià chuáng lái, qù kāi chú lái kàn. lǎn lóng shǎn rù tiān jǐng zhōng, jiāng yī kuài shí pāo xià jǐng lǐ dòng de yī shēng xiǎng. bó tú tīng dé jīng dào: bú yào wèi zhè diǎn xiǎo xiǎo kǒu fù, shī jiǎo luò zài jǐng zhōng le, bú shì shuǎ chù. jí chū mén lái kàn shí, lǎn lóng yǐ yǐn shēn rù fáng, zài zhěn xià wā qián qù le. fū fù liǎng rén hēi àn lǐ jiào huàn xiāng yīng, fāng zhī wú shì, wǎn shǒu guī fáng. dào de chuáng lǐ, zhǐ jiàn zhěn tóu yí kāi, mō nà qián shí, zǎo yǐ bù jiàn. fū qī hù xiāng yuàn chàng dào: qīng qīng bái bái, liǎng gè rén yòu bù céng shuì zháo, què bèi tā dāng miàn zuō nòng le qù, yě dǎo hǎo xiào. dào de tiān míng, lǎn lóng jiāng qián lái hái le, lái suǒ dōng dào. bó tú dà xiào, jiù lēi xià jǐ bǎi fàng zài xiù lǐ, yǔ lǎn lóng qián dào jiǔ diàn zhōng, mǎi jiǔ qǐng tā. liǎng gè yǐn jiǔ zhōng jiān, xì shuō zuó rì guāng jǐng, pāi zhǎng dà xiào.
雖如此說,懶龍果然與人作戲的事體多。曾有一個博徒在賭場得了采,背負千錢回家,路上撞見懶龍。博徒指着錢戲懶龍道:「我今夜把此錢放在枕頭底下,你若取得去,明日我輸東道。若取不去,你請我吃東道。」懶龍笑道:「使得,使得。」博徒歸家中對妻子說:「今日得了采,把錢藏在枕下了。」妻子心裡歡喜,殺一隻雞燙酒共吃。雞吃不完,還剩下一半,收拾在廚中,上床同睡。又說了與懶龍打賭賽之事。夫妻相戒,大家醒覺些個。豈知懶龍此時已在窗下,一一聽得。見他夫婦惺聰,難以下手,心生一計。便走去灶下,拾根麻骨放在口中,嚼得畢剝有聲,竟似貓兒吃雞之狀。婦人驚起道:「還有老大半隻雞,明日好吃一餐,不要被這亡人抱了去。」連忙走下床來,去開廚來看。懶龍閃入天井中,將一塊石拋下井裡「洞」的一聲響。博徒聽得驚道:「不要為這點小小口腹,失腳落在井中了,不是耍處。」急出門來看時,懶龍已隱身入房,在枕下挖錢去了。夫婦兩人黑暗裡叫喚相應,方知無事,挽手歸房。到得床里,只見枕頭移開,摸那錢時,早已不見。夫妻互相怨悵道:「清清白白,兩個人又不曾睡着,卻被他當面作弄了去,也倒好笑。」到得天明,懶龍將錢來還了,來索東道。博徒大笑,就勒下幾百放在袖裡,與懶龍前到酒店中,買酒請他。兩個飲酒中間,細說昨日光景,拍掌大笑。
jiǔ jiā wēng tīng jiàn, lái wèn qí gù, yǔ tā shuō le. jiǔ jiā wēng dào: yī xiàng wén zhī shǒu duàn gāo qiáng, guǒ rán rú cǐ. zhǐ zhe zhuō shàng xī jiǔ hú dào: jīn yè ruò néng qǔ de cǐ hú qù, wǒ míng rì yě shū yī gè dōng dào. lǎn lóng xiào dào: zhè yě bù nán. jiǔ jiā wēng dào: wǒ bù xǔ nǐ huǐ mén huài hù, zhī zài cǐ zhuō shàng, píng nǐ rú hé qǔ qù. lǎn lóng dào: shǐ de, shǐ de. qǐ shēn xiāng bié ér qù. jiǔ jiā wēng dào wǎn fēn fù láo guān mén hù, zì jiā bǎ dēng sì chù zhào le, liào dào jìn lái bù dé. xiǎng dào: wǒ tíng dēng zài zhuō shàng le, pīn dé zuò zhe shǒu dìng zhè hú, kàn tā nà lǐ xià shǒu? jiǔ jiā wēng guǒ rán zuò dào yè fēn, jué wú yǐng xiǎng. yì sī yǒu xiē bù nài fán le, juàn jí qǐ lái, kē shuì dào le. qǐ chū hái zhe shí miǎn qiáng, zhī chēng bù guò, jiù xié kào zài zhuō shàng shuì qù, bù jué dà hān. lǎn lóng zǎo yǐ zài mén wài tīng dé, jiù qiāo qiāo de bā shàng wū jǐ, jiē kāi wū wǎ, jiāng yī zhū pāo jǐn zhā zài xì zhú guǎn shàng. zhú guǎn shì dǎ tōng zhōng jié de, xú xú fàng xià, chā rù jiǔ hú kǒu zhōng. jiǔ diàn lǐ de hú, duō shì dù kuān jǐng zhǎi de. lǎn lóng zài shàng biān bǎ yī kǒu qì cóng zhú guǎn lǐ chuī chū qù, nà zhū pāo zài hú nèi zhǎng jiāng kāi lái, yǐ mǎn hú zhōng. lǎn lóng jiù qiā zhù zhú guǎn shàng yǎn, biàn bǎ jiǔ hú tí jiāng qǐ lái. réng jiù gài hǎo wū wǎ, bù dòng fēn háo. jiǔ jiā wēng yī jué xǐng lái, zhuō shàng dēng hái wèi miè, jiǔ hú yǐ shī. jí qǐ sì xià kàn shí, chuāng hù ān rán, háo wú lòu chù, jìng bù zhī shén me shén tōng shè dé qù le.
酒家翁聽見,來問其故,與他說了。酒家翁道:「一向聞知手段高強,果然如此。」指着桌上錫酒壺道:「今夜若能取得此壺去,我明日也輸一個東道。」懶龍笑道:「這也不難。」酒家翁道:「我不許你毀門壞戶,只在此桌上,憑你如何取去。」懶龍道:「使得,使得。」起身相別而去。酒家翁到晚分付牢關門戶,自家把燈四處照了,料道進來不得。想道:「我停燈在桌上了,拼得坐着守定這壺,看他那裡下手?」酒家翁果然坐到夜分,絕無影響。意思有些不耐煩了,倦急起來,磕睡到了。起初還着實勉強,支撐不過,就斜靠在桌上睡去,不覺大鼾。懶龍早已在門外聽得,就悄悄的扒上屋脊,揭開屋瓦,將一豬脬緊扎在細竹管上。竹管是打通中節的,徐徐放下,插入酒壺口中。酒店裡的壺,多是肚寬頸窄的。懶龍在上邊把一口氣從竹管里吹出去,那豬脬在壺內漲將開來,已滿壺中。懶龍就掐住竹管上眼,便把酒壺提將起來。仍舊蓋好屋瓦,不動分毫。酒家翁一覺醒來,桌上燈還未滅,酒壺已失。急起四下看時,窗戶安然,毫無漏處,竟不知甚麼神通攝得去了。
yòu yī rì, yǔ èr sān shào nián tóng lì zài běi tóng zi mén jiǔ jiā. hé xià chuán zhōng yǒu gè fú jiàn gōng zǐ, lìng cóng rén jiāng yì pī zài chuán tóu shàng shài pù, jǐn xiù càn làn, guān zhě wú bù zé zé. nèi zhōng yǒu yī tiáo bèi, nǎi shì xī yáng yì jǐn, gèng wèi qí tè. zhòng rén jiàn tā rú cǐ xuàn yào, xì dào: wǒ men yòng shén fǎ qǔ le tā de, yǐ bó yī xiào cái hǎo? jǐn tuī lǎn lóng dào: cǐ shí lǎn lóng bù chěng jì liǎ, gèng dài hé shí? lǎn lóng xiào dào: jīn yè ràng wǒ nòng le tā lái, míng rì dà jiā sòng hái tā, yào tā shǎng qián, tóng zhū gōng qǔ zuì. lǎn lóng shuō bà, xiān dào hùn táng bǎ shēn shàng xǐ dé jié jìng, zài lái dào chuán biān kàn xiàng dòng jìng. shǒu dào gèng diǎn èr shēng, gōng zǐ yǔ zhòng kè jǐn dài hān yì, liáo dǎo mó hu. dǎ yī gè hùn tóng pù, chuī zhèng le dēng, yī qí jí dì ér qǐn. lǎn lóng shū hū shǎn shuò, yǐ zá rù zhòng kè pù nèi, āi rù bèi zhōng. shuō zhe mǐn zhōng xiāng tán, gù yì zài bèi zhōng āi lái jǐ qù. zhòng kè shuì bù xiàng yì, kǒu lǐ hé luó mán yuàn. lǎn lóng yě zuò mǐn yīn shuō shuì huà, chèn zhe āi jǐ zá nào zhōng, chě le nà tiáo yì jǐn bèi, juǎn zuò yī shù. jiù zuò shuì qǐ yào xiè nì de shēng yīn, gōng rán zhuāi kāi cāng mén, zǒu chū xiè nì, jìng tiào shàng àn qù le, chuán zhōng zhū rén yī xiē bù jué. jí dào tiān míng, chuán zhōng bù jiàn jǐn bèi, mǎn cāng nào rǎng. gōng zǐ shèn shì tàn xī, yǔ zhòng kè shāng liáng, yào gào guān yòu bù zhí de, yào zhù le yòu bù shě dé. zhǐ de xǔ xià shǎng qián yī qiān, zhāo rén zhuī xún zōng jī. lǎn lóng tóng le zuó rì yī qiān rén xià chuán zhōng, duì gōng zǐ dào: chuán shàng suǒ shī jǐn bèi, wǒ men yǐ jiàn zài yī gè suǒ zài, gōng zǐ fā chū shǎng qián, yǔ wǒ men dì xiōng mǎi jiǔ chī, bāo guǎn xún lái fèng hái. gōng zǐ lì jiào qǔ chū qiān qián lái fàng zhe, dài bèi dào shǒu jí fā. lǎn lóng dào: kě jiào guǎn jiā suí wǒ men qù qǔ. gōng zǐ fēn fù qīn suí jiā rén tóng le yī huǒ rén zǒu dào huī zhōu dāng nèi, rèn dé jǐn bèi, zhèng shì yuán wù. qīn suí biàn wèn dào: zhè shì wǒ chuán shàng dōng xī, wèi hé zài cǐ? dāng nèi dào: zǎo jiān yī rén ná cǐ bèi lái dāng. wǒ men kàn jiàn cǐ jǐn, bú shì zhè lǐ chū de, yǒu xiē yí xīn, bù kěn dāng qián yǔ tā. nà gè rén dào: nǐ měi ruò fàng bù xià shí, wǒ qù xún gè shú rén lái, bǎo zhe chèng yín zi qù jiù shì. wǒ men shuō zhè gè shǐ de. nà rén yī qù jìng bù lái le. wǒ yuán dào bì shì lái lì bù míng de, jì shì zūn zhōu zhī wù, ná qù biàn liǎo. děng nà gè rén lái qǔ shí, xiǎo dāng hái yào zhuō zhù le tā, sòng dào chuán shàng lái. zhòng rén jiāng le jǐn bèi qù hái le gōng zǐ, jiù shuō dāng zhōng shuō huà. gōng zǐ dào: wǒ men kè biān de rén, dàn dé yuán wù bù shī bà le, hái yào xún nà zéi rén zěn de? jiù jiāng chū qiān qián, sòng yǔ lǎn lóng děng yī huǒ bào shì de rén. zhòng rén shōu shòu, jù dào jiǔ diàn lǐ pò chú le. yuán lái dāng lǐ qù de rén, yě shì lǎn lóng yāng chū lái, bǎ jǐn bèi xiè tuō zài nà lǐ, hǎo lái qǐng shǎng de. rú cǐ zuò xì zhī shì, bù yī ér zú. zhèng shì:
又一日,與二三少年同立在北潼子門酒家。河下船中有個福建公子,令從人將衣被在船頭上曬曝,錦繡璨爛,觀者無不嘖嘖。內中有一條被,乃是西洋異錦,更為奇特。眾人見他如此炫耀,戲道:「我們用甚法取了他的,以博一笑才好?」盡推懶龍道:「此時懶龍不逞技倆,更待何時?」懶龍笑道:「今夜讓我弄了他來,明日大家送還他,要他賞錢,同諸公取醉。」懶龍說罷,先到混堂把身上洗得潔淨,再來到船邊看相動靜。守到更點二聲,公子與眾客盡帶酣意,潦倒模糊。打一個混同鋪,吹正了燈,一齊藉地而寢。懶龍倏忽閃爍,已雜入眾客鋪內,挨入被中。說着閩中鄉談,故意在被中挨來擠去。眾客睡不象意,口裡和羅埋怨。懶龍也作閩音說睡話,趁着挨擠雜鬧中,扯了那條異錦被,卷作一束。就作睡起要瀉溺的聲音,公然拽開艙門,走出瀉溺,徑跳上岸去了,船中諸人一些不覺。及到天明,船中不見錦被,滿艙鬧嚷。公子甚是嘆惜,與眾客商量,要告官又不直得,要住了又不捨得。只得許下賞錢一千,招人追尋蹤跡。懶龍同了昨日一千人下船中,對公子道:「船上所失錦被,我們已見在一個所在,公子發出賞錢,與我們弟兄買酒吃,包管尋來奉還。」公子立教取出千錢來放着,待被到手即發。懶龍道:「可叫管家隨我們去取。」公子分付親隨家人同了一伙人走到徽州當內,認得錦被,正是元物。親隨便問道:「這是我船上東西,為何在此?」當內道:「早間一人拿此被來當。我們看見此錦,不是這裡出的,有些疑心,不肯當錢與他。那個人道:『你每若放不下時,我去尋個熟人來,保着秤銀子去就是。』我們說這個使得。那人一去竟不來了。我元道必是來歷不明的,既是尊舟之物,拿去便了。等那個人來取時,小當還要捉住了他,送到船上來。」眾人將了錦被去還了公子,就說當中說話。公子道:「我們客邊的人,但得元物不失罷了,還要尋那賊人怎的?」就將出千錢,送與懶龍等一夥報事的人。眾人收受,俱到酒店裡破除了。元來當里去的人,也是懶龍央出來,把錦被卸脫在那裡,好來請賞的。如此作戲之事,不一而足。正是:
lú chuán néng fā zhǒng, chuān yú hé zú báo?
臚傳能發冢,穿窬何足薄?
ruò tuō dà rú yán, shì míng shàn xì xuè.
若托大儒言,是名善戲謔。
lǎn lóng gù rán hǎo xì, ruò shì tā xīn zhōng bù kuài yì de, jiù lián zhēn dài shuǎ, bì yào rǎo tā. yǒu yī huǒ xiǎo tōu zhì jiǔ yāo lǎn lóng yóu hǔ qiū. chuán kòng shān táng, zàn tíng mǐ diàn mén kǒu hé xià. chuān chū diàn zhōng mǎi chái gū jiǔ, mǐ diàn zhōng rén xián tā tíng bó zài cǐ chū rù jiǎo rǎo, lì shēng tuī zhú, bù xǔ xì lǎn. zhòng tōu bù píng zhēng rǎng. lǎn lóng diū gè yǎn sè dào: cǐ jiān bù róng jiè zǒu, wǒ men yí chuán xià qù xiē, bié xún hǎo shàng àn chù bà le, hé bì dòng qì? suì jiào bǎ chuán fàng kāi, zhòng rén hái fèn fèn. lǎn lóng dào: bù xū jiǎo kǒu, jīn yè wǒ zì yǒu chù zhì tā suǒ zài. zhòng rén qǐng wèn, lǎn lóng dào: nǐ men qù xún yī zhī zhàn chuán lái, jīn yè liú yī zūn jiǔ. yī gè kē jí nuǎn jiǔ jiā huǒ xīn tàn zhī lèi, duō ān fàng chuán zhōng. wǒ yào guī tú yí lù shǎng yuè sè dào tiān míng. nǐ men míng rì biàn zhī, yǎn xià bú yào shuō pò. shì yè hǔ qiū xí bà, zhòng rén sàn qù. lǎn lóng yuē tā míng rì zǎo huì. zhǐ liú dé yī gè shàn yǐn de wèi bàn, yī gè huì xíng chuán de chí gāo, xià zài zhàn chuán zhōng huí lái. jīng guò mǐ diàn hé tóu, diàn zhōng yǐ biǎn bì dé yán mì. qí shí hé zhōng shǎng yuè guī zhōu huān chàng guò wǎng de shén duō. mǐ diàn lǐ tóu rén ān xīn shú shuì. lǎn lóng bǎ chuán tiē mǐ diàn bǎn mén zhù xià. rì jiān kàn zài yǎn lǐ, yǒu shí yī dùn zài diàn jiǎo luò zhōng, zhèng lín shuǐ cì jìn bǎn zhī chù. lǎn lóng xiù chū xiǎo dāo, kàn bǎn shàng yǒu jié chù yī wā, nà kuài mù jié hú tú de luò le chū lái, bǎn shàng lǎo dà yī kǒng. lǎn lóng yāo jiān mō chū zhú guǎn yī gè, liǎng tóu xuē rú ǒu pī, jiāng yī tóu zài bǎn kǒng zhōng chā rù mǐ dùn, lüè bǎi yī bǎi, zhǐ jiàn dùn nèi mǐ sù sù de cóng guǎn lǐ xiè jiāng xià lái, jiù rú zhù shuǐ yì bān. lǎn lóng yī biān duì yuè jǔ bēi, hān hū tiào xiào, yǔ xiè mǐ zhī shēng xiāng zá, lái wǎng chuán shàng duō bù zhī jué. nà jiā zǐ zài lǐ miàn shuì de, yī fā mèng xiǎng bú dào le. kàn kàn dòu zhuǎn cān héng, guǎn zhōng méi dé xiè xià, xiǎng lái dùn zhōng yǐ kōng, kàn nà chuán cāng yě mǎn le. biàn jiào jiě kāi chuán lǎn, màn màn de fàng le chuán qù, dào yī pì chù, zhòng tōu jiē lái. lǎn lóng shuō yǔ yuán gù, jǐn jiē fǔ ná dà xiào. lǎn lóng gǒng shǒu dào: liáo fèng liè wèi zhòng fēn, yǐ dá zuó yè shèng qíng. jìng zì yī wú suǒ qǔ. nà mǐ diàn zhí dào kāi dùn, cái zhī qí zhōng yǐ kōng, zài bù xiǎo dé shì jǐ shí shī qù, zěn me yàng shī le de.
懶龍固然好戲,若是他心中不快意的,就連真帶耍,必要擾他。有一夥小偷置酒邀懶龍游虎丘。船控山塘,暫停米店門口河下。穿出店中買柴沽酒,米店中人嫌他停泊在此出入攪擾,厲聲推逐,不許系纜。眾偷不平爭嚷。懶龍丟個眼色道:「此間不容借走,我們移船下去些,別尋好上岸處罷了,何必動氣?」遂教把船放開,眾人還忿忿。懶龍道:「不須角口,今夜我自有處置他所在。」眾人請問,懶龍道:「你們去尋一隻站船來,今夜留一樽酒。一個磕及暖酒家火薪炭之類,多安放船中。我要歸途一路賞月色到天明。你們明日便知,眼下不要說破。」是夜虎丘席罷,眾人散去。懶龍約他明日早會。止留得一個善飲的為伴,一個會行船的持篙,下在站船中回來。經過米店河頭,店中已扁閉得嚴密。其時河中賞月歸舟歡唱過往的甚多。米店裡頭人安心熟睡。懶龍把船貼米店板門住下。日間看在眼裡,有十一囤在店角落中,正臨水次近板之處。懶龍袖出小刀,看板上有節處一挖,那塊木節囫圖的落了出來,板上老大一孔。懶龍腰間摸出竹管一個,兩頭削如藕披,將一頭在板孔中插入米囤,略擺一擺,只見囤內米簌簌的從管里瀉將下來,就如注水一般。懶龍一邊對月舉杯,酣呼跳笑,與瀉米之聲相雜,來往船上多不知覺。那家子在裡面睡的,一發夢想不到了。看看斗轉參橫,管中沒得瀉下,想來囤中已空,看那船艙也滿了。便叫解開船纜,慢慢的放了船去,到一僻處,眾偷皆來。懶龍說與緣故,盡皆撫拿大笑。懶龍拱手道:「聊奉列位眾分,以答昨夜盛情。」竟自一無所取。那米店直到開囤,才知其中已空,再不曉得是幾時失去,怎麼樣失了的。
sū zhōu xīn xìng bǎi zhù mào, shào nián fú làng de wú bù dài zhe zhuāng huǎng. nán yuán cè dōng dào táng bái yún fáng yì qǐ dào shì, duō sī xià zhì yī dǐng, yǐ bèi chū qù yóu shuǎ, hǎo zhuāng sú jiā. yī rì xià yuè tiān qì, shāng liáng yóu hǔ qiū, yǐ jiào xià jiǔ chuán. bǎi gè shā wáng sān, nǎi shì wáng zhī shā dì sān gè ér zi, píng rì yǔ zhòng dào shì xiāng hǎo, cháng hé bàn dǎ píng huǒ. zhòng dào shì xián tā guàn tǎo pián yí, qiě yòu shǐ jiǔ nán kān, zhè fān wù yào mán zhe le tā. bù xiǎng shā wáng sān yǐ zhī dào cǐ shì, hèn nà dào shì bù lái yuē tā, què xún lǎn lóng shāng liáng, yào zěn shēng bài tā yóu xìng. lǎn lóng yīng yǔn, jí shǎn dào bái yún fáng jiāng zhòng dào cháng dài bǎn jīn jǐn qǔ le lái. shā wáng sān dào: hé bù qǔ le tā xīn mào, yào tā bǎn jīn hé yòng? lǎn lóng dào: ruò tā shī qù le xīn mào, míng rì bù lái yóu shān le, yǒu hé qù wèi? nǐ bú yào guǎn, kàn wǒ míng rì xiāo qiǎn tā. shā wáng sān zhōng shì bù jiě qí yì, zhǐ de yóu tā. míng rì, yī huǒ dào shì qīng shān duǎn mào, zhuāng shù zuò shào nián zǐ dì, dēng zhōu fàng làng. lǎn lóng qīng yī xiāng suí xià chuán, dūn zuò duò lóu. zhòng dào zhī dào shì chuán shàng rén, chuán jiā yòu dào shì gēn de shì zhě, gè bù xiāng yí. kāi dé chuán shí, zhòng dào jiě yī tuō mào, zòng jiǔ huān hū. lǎn lóng kàn gè kōng chù, jiāng jǐ dǐng xīn mào juǎn zài xiù lǐ, yāo tóu mō chū zuó rì suǒ qǔ jǐ dǐng bǎn jīn, fàng zài qí chù. xíng dào zhēn zhuó qiáo biān, lǒng chuán jìn àn, lǎn lóng yǐ wàng àn shàng tiào jiāng qù le. yī huǒ dào shì zhèng yào zhuó yī mào dēng àn xiāo sǎ, xún mào bù jiàn, dàn yǒu cháng dài de shā luó bǎn jīn, yā kāi zhěng qí, ān fàng zuò yī duī zài nà lǐ. zhòng dào dà rǎng dào guài zāi! shèng zāi! wǒ men de mào zi duō zài nà lǐ qù le? chuán jiā dào: nǐ men zì shōu shí, zěn me wèn wǒ? chuán bù lòu zhēn, liào méi shī chù. zhòng dào yòu gè xún le yī biàn, bù jiàn zōng yǐng, wèn chuán jiā dào: fāng cái nǐ chuán shàng yǒu gè chuān qīng de shòu xiǎo hàn zi, zǒu shàng àn qù, jiào lái wèn tā yī shēng, gǎn shì tā jiàn zài nà lǐ? chuán jiā dào: wǒ chuán shàng nà yǒu zhè rén? shì gēn suí nǐ men xià lái de. zhòng dào rǎng dào: wǒ men jǐ céng yǒu rén gēn lái? zhè shì nǐ chuàn tóng le bái rì zhuàng tōu le wǒ mào zi qù le. wǒ men mào zi jǐ liǎng yī dǐng jié de, jué bù yǔ nǐ gān xiū! niǔ zhù chuán jiā bù fàng. chuán jiā bù fú, dà shēng rǎng luàn. àn shàng jù qǐ wú shù rén lái, fēng yōng zhēng kàn.
蘇州新興百柱帽,少年浮浪的無不戴着裝幌。南園側東道堂白雲房一起道士,多私下置一頂,以備出去游耍,好裝俗家。一日夏月天氣,商量游虎丘,已叫下酒船。百個紗王三,乃是王織紗第三個兒子,平日與眾道士相好,常合伴打平火。眾道士嫌他慣討便宜,且又使酒難堪,這番務要瞞着了他。不想紗王三已知道此事,恨那道士不來約他,卻尋懶龍商量,要怎生敗他遊興。懶龍應允,即閃到白雲房將眾道常戴板巾盡取了來。紗王三道:「何不取了他新帽,要他板巾何用?」懶龍道:「若他失去了新帽,明日不來游山了,有何趣味?你不要管,看我明日消遣他。」紗王三終是不解其意,只得由他。明日,一夥道士輕衫短帽,裝束做少年子弟,登舟放浪。懶龍青衣相隨下船,蹲坐舵樓。眾道只道是船上人,船家又道是跟的侍者,各不相疑。開得船時,眾道解衣脫帽,縱酒歡呼。懶龍看個空處,將幾頂新帽卷在袖裡,腰頭摸出昨日所取幾頂板巾,放在其處。行到斟酌橋邊,攏船近岸,懶龍已望岸上跳將去了。一夥道士正要着衣帽登岸瀟灑,尋帽不見,但有常戴的紗羅板巾,壓揩整齊,安放做一堆在那裡。眾道大嚷道「怪哉!聖哉!我們的帽子多在那裡去了?」船家道:「你們自收拾,怎麼問我?船不漏針,料沒失處。」眾道又各尋了一遍,不見蹤影,問船家道:「方才你船上有個穿青的瘦小漢子,走上岸去,叫來問他一聲,敢是他見在那裡?」船家道:「我船上那有這人?是跟隨你們下來的。」眾道嚷道:「我們幾曾有人跟來?這是你串同了白日撞偷了我帽子去了。我們帽子幾兩一頂結的,決不與你干休!」扭住船家不放。船家不伏,大聲嚷亂。岸上聚起無數人來,蜂擁爭看。
rén cóng zhōng zǒu chū yī gè shào nián zǐ dì, pū de tiào xià chuán lái dào: wèi shén me xuān nào? zhòng dào yǔ chuán jiā gè gè gào sù yī fān. zhòng dào rèn dé nà rén, dào shì jué bāng tā de. bù kuāng nà rén zhèng sè qǐ lái, fǎn zé zhòng dào dào:
人叢中走出一個少年子弟,撲的跳下船來道:「為甚麼喧鬧?」眾道與船家各各告訴一番。眾道認得那人,道是決幫他的。不匡那人正色起來,反責眾道道:
liè wèi duō shì yǔ liú, zì rán zhǐ dài bǎn jīn shàng chuán. jīn bǎn jīn duō zài, nà lǐ zài yǒu shèn me bǎi zhù mào? fēn míng shì wū zhà chuán jiā le. kàn de rén tīng jiàn, cái xiǎo dé shì yī huǒ dào shì, bǎn jīn jiàn zài, fǎn yào zhà chuán shàng péi mào zi, fā qǐ hǎn lái, jiù yǒu nà dì fāng yóu shǒu hǎo xián jǐ gè lǎn shì de guāng gùn lái chū jiān, shēn quán lǔ shǒu dào: guǒ shì zéi dào wú lǐ, wǒ men dǎ tā yī dùn, ná lái sòng guān. nà rén zài chuán lǐ yáo shǒu zhǐ zhù dào: bú yào dòng shǒu! bú yào dòng shǒu! děng tā men qù le bà. nà rén máng tiào shàng àn. zhòng dào pà rě chū shì fēi lái. jiào kuài kāi le chuán. yī lái méi le mào zi, èr lái bèi rén kàn pò, zhuāng huǎng bù dé le, bù hǎo dēng shān, yàng yàng ér huí. wǎng fèi le yī fān dōng dào, luò de sǎo xìng. nǐ dào tiào xià chuán lái zhè rén shì shuí? zhèng shì shā wáng sān. lǎn lóng bǎ bǎn jīn huàn le mào zi, zhī huì le tā, chèn rǎo rǎng zhī jì, tè lái zhèng shí dào tǔ běn xiàng, sǎo tā zhè yī chǎng. dào shì huí qù, hái chán zhù chuán jiā bù xiē. shā wáng sān jiào rén jiāng jǐ dǐng mào zi sòng jiāng lái hái tā, shàng fù dào: yǐ hòu zuò dōng dào yào sǎ làng nà mào zi shí, qiān wàn tōng zhī yī shēng. zhòng dào cái xiǎo dé shì shā wáng sān shuǎ tā, yòu céng wén lǎn lóng zhī míng, xiǎo dé shā wáng sān píng rì yǔ tā lái wǎng, duō shì lǎn lóng de zuò zuò le.
「列位多是羽流,自然只戴板巾上船。今板巾多在,那裡再有甚麼百柱帽?分明是誣詐船家了。」看的人聽見,才曉得是一夥道士,板巾見在,反要詐船上賠帽子,發起喊來,就有那地方遊手好閒幾個攬事的光棍來出尖,伸拳擄手道:「果是賊道無理,我們打他一頓,拿來送官。」那人在船里搖手指住道:「不要動手!不要動手!等他們去了罷。」那人忙跳上岸。眾道怕惹出是非來。叫快開了船。一來沒了帽子,二來被人看破,裝幌不得了,不好登山,怏怏而回。枉費了一番東道,落得掃興。你道跳下船來這人是誰?正是紗王三。懶龍把板巾換了帽子,知會了他,趁擾壤之際,特來證實道土本相,掃他這一場。道士回去,還纏住船家不歇。紗王三叫人將幾頂帽子送將來還他,上復道:「已後做東道要灑浪那帽子時,千萬通知一聲。」眾道才曉得是紗王三耍他,又曾聞懶龍之名,曉得紗王三平日與他來往,多是懶龍的做作了。
qí shí lín jìng wú xī yǒu gè zhī xiàn, tān lán yì cháng, huì shēng láng jí. yǒu rén lái duì lǎn lóng dào: wú xī xiàn guān yá zhōng jīn bǎo shān jī, wú fēi shì bù yì zhī cái. hé bù qù qǔ tā xiē lái, fēn huì pín rén yě hǎo? lǎn lóng tīng zài dù lǐ, jí wǎng wú xī dì fāng, wǎn jiān qián rù guān shě zhōng, guān kàn dòng jìng. nà yá lǐ guǒ rán fù guì, dàn jiàn:
其時鄰境無錫有個知縣,貪婪異常,穢聲狼藉。有人來對懶龍道:「無錫縣官衙中金寶山積,無非是不義之財。何不去取他些來,分惠貧人也好?」懶龍聽在肚裡,即往無錫地方,晚間潛入官舍中,觀看動靜。那衙里果然富貴,但見:
lián xiāng jǐn qǐ, lèi jià zhēn qí. yuán bǎo bù yòng zhǐ bāo, dié chéng háng liè qì mǐn bàn fēi táo jiù, bǎi mǎn jīn yín. dà xiàng kǒu zhōng yá, chǔn bì jiāng lái jiē huǒ xī niú tóu shàng jiǎo, xiǎo ér ná qù shèng tāng. bù zhī xià chǔ zhuī hū, chāi le rén jiā jǐ duō gǔ ròu gèng jiān bāo zhí hùn làn, juǎn le dì fāng dào chù pí máo. fèi jǐn xīn yào chuán jiā lǐ zi sūn, tiǎn zhe miàn qiě rèn mín zhī fù mǔ.
連箱錦綺,累架珍奇。元寶不用紙包,疊成行列;器皿半非陶就,擺滿金銀。大象口中牙,蠢婢將來揭火;犀牛頭上角,小兒拿去盛湯。不知夏楚追呼,拆了人家幾多骨肉;更兼苞直混濫,卷了地方到處皮毛。費盡心要傳家裡子孫,腆着面且認民之父母。
lǎn lóng kàn bù jǐn xǔ duō zhù huá, xiǎng dào: zhòng mén shēn suǒ, wài biān bāng líng zhī shēng bù jué, nán yǐ duō qǔ. kàn jiàn yī gè xiǎo xiá, shí fēn chén zhòng, liào bì shì jīng jīn bái yín, liū zài shēn biān. xīn lǐ xiǎng dào: guān fǔ yá zhōng zhī wù, shěng de míng rì hú cāi luàn cāi, qū le wú gān de rén. mō chū bǐ lái, zài tā xiāng jià biān qiáng shàng, huà zhe yī jì méi huā, rán hòu qīng qīng de cóng wū táng xià wàng yá hòu chū qù le.
懶龍看不盡許多箸華,想道:「重門深鎖,外邊梆鈴之聲不絕,難以多取。」看見一個小匣,十分沉重,料必是精金白銀,溜在身邊。心裡想道:「官府衙中之物,省得明日胡猜亂猜,屈了無乾的人。」摸出筆來,在他箱架邊牆上,畫着一技梅花,然後輕輕的從屋搪下望衙後出去了。
guò le liǎng sān rì, zhī xiàn jiǎn diǎn huàn náng. bù jiàn yī gè zhuān fàng jīn zi de xiǎo xiá ér, yuē yǒu èr bǎi yú liǎng jīn zi zài nèi, jià zhí yī qiān duō liǎng yín zi. gè chù xún kàn, zhǐ jiàn páng biān huà zhe yī zhī méi, mò jī shàng xīn. zhī xiàn chī jīng dào: zhè fēn míng bú shì wǒ yá lǐ rén le, wò fáng zhōng shuí rén lái dé, què yòu cóng róng huà méi wèi jì? cǐ bú shì gè xún cháng zhī dào. bì yào chá tā chū lái. suì huàn qǔ yī bān yǎn míng shǒu kuài de yīng bǔ, jìn yá lái kàn zéi jī. zhòng yīng bǔ jiàn le bì shàng zhī huà, chī jīng dào: fù guān rén, zhè zéi xiǎo de men xiǎo dé le, què shì ná bù dé de. cǐ nǎi sū zhōu chéng zhōng shén tōu, míng yuē lǎn lóng. shēn dào zhī chù, bì xiě yī zhī méi zài shī zhǔ jiā wèi rèn hào. qí rén fēi bǐ děng xián shǒu duàn, chū yǒu rù wú, gèng jiān yì qì guò rén, sǐ dǎng jí duō. xún tā yào jǐn, pà shēng chū bié shì lái. shī qù jīn yín hái shì xiǎo shì, bù rú fàng shě bà le, bù kě qīng yì rě tā. zhī xiàn dà nù dào: nǐ kàn zhè bān nú cái, jì xiǎo dé le zhè rén míng zì, qǐ yǒu ná bù dé de? nǐ men zhuān guàn yǔ zéi tōng tóng, gù yì bǎ zhè děng huà dǎng bì tā, duō dǎ yī dùn dà bǎn cái hǎo! jīn yào nǐ men ná zéi, qiě jì xià zài nà lǐ. shí rì zhī nèi, bù ná lái jiàn wǒ, duō shì yī gè sǐ! yīng bǔ bù gǎn huí dá. zhī xiàn jí huàn shū fáng xiě xià bǔ dào pī wén, chà xià bǔ tóu liǎng rén, yòu xiě xià guān zi, guān huì zhǎng wú èr xiàn, bì yào ná nà lǎn lóng dào guān.
過了兩三日,知縣簡點宦囊。不見一個專放金子的小匣兒,約有二百餘兩金子在內,價值一千多兩銀子。各處尋看,只見旁邊畫着一枝梅,墨跡尚新。知縣吃驚道:「這分明不是我衙里人了,臥房中誰人來得,卻又從容畫梅為記?此不是個尋常之盜。必要查他出來。」遂喚取一班眼明手快的應捕,進衙來看賊跡。眾應捕見了壁上之畫,吃驚道:「覆官人,這賊小的們曉得了,卻是拿不得的。此乃蘇州城中神偷,名曰懶龍。身到之處,必寫一枝梅在失主家為認號。其人非比等閒手段,出有入無,更兼義氣過人,死黨極多。尋他要緊,怕生出別事來。失去金銀還是小事,不如放舍罷了,不可輕易惹他。」知縣大怒道:「你看這班奴才,既曉得了這人名字,豈有拿不得的?你們專慣與賊通同,故意把這等話黨庇他,多打一頓大板才好!今要你們拿賊,且寄下在那裡。十日之內,不拿來見我,多是一個死!」應捕不敢回答。知縣即喚書房寫下捕盜批文,差下捕頭兩人,又寫下關子,關會長、吳二縣,必要拿那懶龍到官。
yīng bǔ wú nài, zhǐ de dào sū zhōu lái zǒu yī zāo. zhèng jìn chāng mén, kàn jiàn lǎn lóng lì zài mén kǒu, yīng bǔ bǎ tā jiān jiǎ pāi yī pāi dào: lǎo lóng, nǐ qǔ le wǒ jiā guān rén dōng xī bà le, mài nòng shén me shǒu duàn huà zhe méi huā? jīn lì xiàn yǔ wǒ men, bì yào ná nǐ dào guān, què shì rú hé? lǎn lóng bù huāng bù máng dào: bù láo èr wèi fèi xīn, qiě dào diàn zhōng zuò zuò xì jiǎng. lǎn lóng lā le liǎng gè yīng bǔ yī tóng dào diàn lǐ lái, zhàn fù zuò tóu chī jiǔ. lǎn lóng dào:
應捕無奈,只得到蘇州來走一遭。正進閶門,看見懶龍立在門口,應捕把他肩甲拍一拍道:「老龍,你取了我家官人東西罷了,賣弄甚麼手段畫着梅花?今立限與我們,必要拿你到官,卻是如何?」懶龍不慌不忙道:「不勞二位費心,且到店中坐坐細講。」懶龍拉了兩個應捕一同到店裡來,占副座頭吃酒。懶龍道:
wǒ yǔ liǎng wèi shāng liáng, nǐ jiā xiàn zhǔ guǒ rán yào de wǒ jǐn, zěn me hǎo lèi dé liǎng wèi? zhǐ yào cóng róng yī rì, dài wǒ sòng gè xìn yǔ tā, děng tā zì rán shōu le pái piào, bù gǎn wèn liǎng wèi yào wǒ, hé rú? yīng bǔ dào: zhè gè suī hǎo, zhǐ shì nǐ qǔ de tā de tè duō le. tā shuō duō shì jīn zi, zěn me kěn zhù shǒu? wǒ men bù tóng dé nǐ qù, bì yào wèi nǐ shòu kuī le. lǎn lóng dào: jiù shì yào wǒ qù, wǒ de jīn zi yě méi yǒu le. yīng bǔ dào: zài nà lǐ le? lǎn lóng dào: dāng xià jiù yǔ liǎng wèi fēn le. yīng bǔ dào: lǎo lóng bú yào qǔ xiào! zhè yàng huà dāng guān bú shì shuǎ chù. lǎn lóng dào: wǒ píng shí bù céng shuō kuáng yǔ, yuán bù qǔ xiào. liǎng wèi dào zhái shǎng qù yī kàn biàn jiàn. chě zhe liǎng gè rén ěr duǒ shuō dào: zhī zài jiā lǐ wǎ gōu zhōng qù xún jiù yǒu. yīng bǔ xiǎo dé tā shǒu duàn, cǔn dào: wàn yī dāng guān zhè yàng shuō qǐ lái, zhēn gè yǒu zāng zài wǒ jiā lǐ, qǐ bù fǎn shòu tā lèi? suì shāng liáng dào: wǒ men bù gǎn yào lǎo lóng qù le, ér jīn lǎo lóng dài zěn me fēn fù? lǎn lóng dào: liǎng wèi qǐng xiān dào jiā, wǒ dāng suí zhì. bāo guǎn zhī xiàn guān rén bù gǎn tí qǐ, jué bù xiāng lèi jiù bà le. yāo jiān mō chū yī bāo jīn zi, yuē yǒu èr liǎng zhòng, sòng yǔ liǎng rén dào: quán dāng pán fèi. cóng lái shuō gōng rén jiàn qián, rú cāng yíng jiàn xuè, liǎng gè yīng bǔ kàn jiàn chì yàn yàn de huáng jīn, zěn bù dòng huǒ? xiào xīn xīn jiē shòu le, jiù xiǎng cǐ jīn zi wèi bì bù jiù shì běn xiàn zhī wù, yī fā bù gǎn yào tā tóng qù le, liǎng xià bié guò.
「我與兩位商量,你家縣主果然要得我緊,怎麼好累得兩位?只要從容一日,待我送個信與他,等他自然收了牌票,不敢問兩位要我,何如?」應捕道:「這個雖好,只是你取得他的忒多了。他說多是金子,怎麼肯住手?我們不同得你去,必要為你受虧了。」懶龍道:「就是要我去,我的金子也沒有了。」應捕道:「在那裡了?」懶龍道:「當下就與兩位分了。」應捕道:「老龍不要取笑!這樣話當官不是耍處。」懶龍道:「我平時不曾說誑語,原不取笑。兩位到宅上去一看便見。」扯着兩個人耳朵說道:「只在家裡瓦溝中去尋就有。」應捕曉得他手段,忖道:「萬一當官這樣說起來,真箇有贓在我家裡,豈不反受他累?」遂商量道:「我們不敢要老龍去了,而今老龍待怎麼分付?」懶龍道:「兩位請先到家,我當隨至。包管知縣官人不敢提起,決不相累就罷了。」腰間摸出一包金子,約有二兩重,送與兩人道:「權當盤費。」從來說公人見錢,如蒼蠅見血,兩個應捕看見赤艷艷的黃金,怎不動火?笑欣欣接受了,就想此金子未必不就是本縣之物,一發不敢要他同去了,兩下別過。
lǎn lóng lián yè qǐ shēn, zǎo dào wú xī, wǎn lái yǐ shǎn rù xiàn lìng yá zhōng. xiàn guān yǒu dà xiǎo rú rén, zhè wǎn zài dà rú rén fáng zhōng sù xiē. xiǎo rú dú zì zài zhàng zhōng, lǎn lóng jiē qǐ zhàng lái, shēn shǒu jìn qù yī mō, mō zhe dǐng shàng qīng sī jì, zhēn rú pán lóng yì bān. lǎn lóng jiāng jiǎn zi qīng qīng jiǎn xià, zài qù xún zhe yìn xiāng, jiāng lái qiào kāi, bǎ yī pán fà jì sāi zài xiāng nèi, réng yǔ tā guān hǎo le. yòu zài bì shàng huà xià yī zhī méi. bié yàng bù dòng fēn háo, qīng shēn tuō zǒu. cì rì, xiǎo rú rén qǐ lái, hū rán tóu fà fēn pī, jué dé yì yàng. jiāng shǒu yī mó, dǐng jì jù wú, dà jiào qǐ lái. hé yá jīng guài, duō pǎo jiāng lái wèn yuán gù. xiǎo rú rén kū dào: shuí rén shǐ cù qiā, bǎ wǒ de tóu fà jiǎn qù le? máng bào zhī xiàn lái kàn. zhī xiàn jiàn zhàng lǐ zuò zhe yī gè tóu tuó, bù zhī nà lǐ zuò guài qǐ? xiǎng ruò píng rì lǜ yún wěi dì, hǎo bù kě ài! jīn què rú cǐ mó yàng, xīn lǐ yòu tòng yòu jīng dào: qián fān jīn zi shī qù, shàng zài yán zhuō wèi dào, jīn fān yòu yǒu dǎi rén jìn yá le. bié jiàn yóu kě, xiàn yìn yào jǐn. hán qǔ yìn xiāng lái kàn, kàn jiàn fēng pí wán hǎo, suǒ yào jù zài. suí jí kāi lái kàn shí, yìn zhāng zài shàng gé bù dòng, xīn lǐ lüè fàng kuān xiē. yòu jiàn yǒu tóu fà chán rào, duō qǐ shàng gé, dǐ xià yī duī fà jì, sàn zài xiāng lǐ. zài jiǎn diǎn bié jiàn, bù dòng fēn háo. yòu jiàn bì shàng huà zhe yī zhī méi, lián qián còu zuò yī duì le. zhī xiàn xià dé mù zhēng kǒu dāi, dào: yuán lái yòu shì qián fān zhè rén, jiàn wǒ zhuī dé jí le, tā nòng zhè shén tōng chū lái bào xìn yǔ wǒ. jiǎn qù tóu fà, fēn míng shuō kě yǐ gē dé tóu qù, fàng zài yìn xiāng lǐ, fēn míng shuō kě yǐ dào dé yìn qù. zhè zéi zhí rú cǐ lì hài! qián rì yīng bǔ men quàn wǒ bú yào rě tā, yuán lái guǒ shì zhè děng. ruò bú zhù shǒu, bì zāo dà hài. jīn zi shì xiǎo shì, pīn dé zài zuò jǐ gè fù hù bù zháo, biàn hǎo bǔ tián le, bú yào zhuī jiū de shì. lián máng chè qiān qù huàn qián rì chà wǎng sū zhōu xià guān wén de yīng bǔ lái xiāo pái. liǎng gè yīng bǔ zì nà rì yǔ lǎn lóng bié hòu, lái dào jiā zhōng. yī tā shuō huà, gè zì jiā lǐ wū wǎ zhōng xún, guǒ rán gè yǒu yī bāo jīn zi. shàng xiě zhe rì yuè fēng jì, zhèng shì qián rì xiàn jiān shī zéi de rì zi. bù zhī lǎn lóng jǐ shí sòng lái cáng xià de. yīng bǔ lǎo dà xīn jīng, qín zhǐ tóu dào: zǎo shì bù ná tā lái jiàn guān, tā yī kǒu zhāo chū sōu le zāng qù, hún shēn kǒu xǐ bù qīng. zhǐ shì ér jīn zěn shēng huí dé guān rén de huà? jiào le huǒ jì, zhèng zì shāng liáng chóu chú, hū jiàn xiàn lǐ chà qiān lái dào. zhī dào shì ná wéi xiàn de, xīn lǐ huāng zhāng, shuí zhī què shì lái jiào xiāo pái de! yīng bǔ wèn qí yuán gù, lái chà bǎ yá zhōng zhī shì yī yī shuō le, dào: guān rén cǐ shí hǎo bù jīng pà, hái gǎn ná rén? yīng bǔ fāng zhī lǎn lóng guǒ bù shī xìn, yǐ dào zhè lǐ nòng le shén tōng le, wěi shí hǎo shǒu duàn!
懶龍連夜起身,早到無錫,晚來已閃入縣令衙中。縣官有大、小孺人,這晚在大孺人房中宿歇。小孺獨自在帳中,懶龍揭起帳來,伸手進去一摸,摸着頂上青絲髻,真如盤龍一般。懶龍將剪子輕輕剪下,再去尋着印箱,將來撬開,把一盤髮髻塞在箱內,仍與他關好了。又在壁上畫下一枝梅。別樣不動分毫,輕身脫走。次日,小孺人起來,忽然頭髮紛披,覺得異樣。將手一模,頂髻俱無,大叫起來。合衙驚怪,多跑將來問緣故。小孺人哭道:「誰人使促掐,把我的頭髮剪去了?」忙報知縣來看。知縣見帳里坐着一個頭陀,不知那裡作怪起?想若平日綠雲委地,好不可愛!今卻如此模樣,心裡又痛又驚道:「前番金子失去,尚在嚴捉未到,今番又有歹人進衙了。別件猶可,縣印要緊。」函取印箱來看,看見封皮完好,鎖鑰俱在。隨即開來看時,印章在上格不動,心裡略放寬些。又見有頭髮纏繞,掇起上格,底下一堆髮髻,散在箱裡。再簡點別件,不動分毫。又見壁上畫着一枝梅,連前湊做一對了。知縣嚇得目睜口呆,道:「元來又是前番這人,見我追得急了,他弄這神通出來報信與我。剪去頭髮,分明說可以割得頭去,放在印箱裡,分明說可以盜得印去。這賊直如此利害!前日應捕們勸我不要惹他,元來果是這等。若不住手,必遭大害。金子是小事,拼得再做幾個富戶不着,便好補填了,不要追究的是。」連忙掣籤去喚前日差往蘇州下關文的應捕來銷牌。兩個應捕自那日與懶龍別後,來到家中。依他說話,各自家裡屋瓦中尋,果然各有一包金子。上寫着日月封記,正是前日縣間失賊的日子。不知懶龍幾時送來藏下的。應捕老大心驚,噙指頭道:「早是不拿他來見官,他一口招出搜了贓去,渾身口洗不清。只是而今怎生回得官人的話?」叫了夥計,正自商量躊躇,忽見縣裡差簽來到。只道是拿違限的,心裡慌張,誰知卻是來叫銷牌的!應捕問其緣故,來差把衙中之事一一說了,道:「官人此時好不驚怕,還敢拿人?」應捕方知懶龍果不失信,已到這裡弄了神通了,委實好手段!
jiā jìng mò nián, wú jiāng yī gè zhī xiàn zhì xíng tān huì, xīn shù jiǎo hěn. hū chà xīn fù gōng rén, jī le pìn lǐ dào sū chéng qiú fǎng lǎn lóng, yào tā dào xiàn xiāng jiàn. lǎn lóng yīng pìn ér lái, jiàn le zhī xiàn bǐng dào: bù zhī xiàng gōng hū huàn xiǎo rén nà xiāng shǐ yòng? zhī xiàn dào: yī xiàng wén dé nǐ míng, yǒu yī jī mì shì yào nǐ zuò qù. lǎn lóng dào: xiǎo rén shì shì jǐng wú lài, jì méng xiàng gōng qīng mù, yào gàn hé shì, xiǎo rén shuǐ huǒ bù bì. zhī xiàn bǐng tuì zuǒ yòu, mì yǔ lǎn lóng shāng liáng dào: pǒ nài xún àn yù shǐ dào wǒ xiàn zhōng, zhǐ guǎn lái xún wǒ de bú shì. wǒ yào nǐ qù chá yuàn yá lǐ tōu le tā yìn xìn chū lái, chù zhì tā bù dé zuò guān le, fāng kuài wǒ xīn! nǐ chéng liǎo shì, wǒ yǔ nǐ bǎi jīn zhī shǎng. lǎn lóng dào: guǎn qǔ shǒu dào ná lái, bù fù tái zhǐ. guǒ rán qù le bàn yè, bǎ yī kē chá yuàn yìn xìn nòng jiāng chū lái, shuāng shǒu dì yǔ zhī xiàn. zhī xiàn dà xǐ dào: guǒ rán miào shǒu, suī hóng xiàn dào jīn hé, bù guò rú cǐ shén tōng bà le. jí qǔ bǎi jīn shǎng le lǎn lóng, fēn fù tā kuài xiē chū jìng, bú yào liú zài dì fāng. lǎn lóng dào: wǒ xiè xiàng gōng hòu cì, zhǐ shì xiàng gōng yào cǐ yìn zěn me? zhī xiàn xiào dào: cǐ yìn yǐ zài wǒ shǒu, liào tā nài hé wǒ bù dé le. lǎn lóng dào: xiǎo rén méng xiàng gōng hòu dé, yǒu jù zhōng yán yào shuō. zhī xiàn dào: zěn me? lǎn lóng dào: xiǎo rén duǒ zài chá yuàn liáng shàng bàn yè, tōu kàn xún àn yé zhú xià pī xiáng wén shū, yùn bǐ rú fēi, chù zhì jí dāng. zhè rén mǐn jié cōng chá, mán tā bù guò de. xiàng gōng míng bái bù rú jìng jiāng yìn xìn sòng hái, zhǐ shuō shì yè xún suǒ huò, zéi yǐ táo qù. yù shǐ yé zòng rán bù néng wú yí, què shì yòu gǎn yòu pà, zì rán bù gǎn yǔ xiàng gōng yì tóng le. xiàn lìng dào: hái le tā de, què bù yī jiù ràng tā xíng shì qù? qǐ yǒu cǐ lǐ! nǐ zì zǒu nǐ de lù, bú yào guǎn wǒ! lǎn lóng bù gǎn zài yán, qián zōng qù le.
嘉靖末年,吳江一個知縣治行貪穢,心術狡狠。忽差心腹公人,齎了聘禮到蘇城求訪懶龍,要他到縣相見。懶龍應聘而來,見了知縣稟道:「不知相公呼喚小人那廂使用?」知縣道:「一向聞得你名,有一機密事要你做去。」懶龍道:「小人是市井無賴,既蒙相公青目,要干何事,小人水火不避。」知縣屏退左右,密與懶龍商量道:「叵耐巡按御史到我縣中,只管來尋我的不是。我要你去察院衙里偷了他印信出來,處置他不得做官了,方快我心!你成了事,我與你百金之賞。」懶龍道:「管取手到拿來,不負台旨。」果然去了半夜,把一顆察院印信弄將出來,雙手遞與知縣。知縣大喜道:「果然妙手,雖紅線盜金盒,不過如此神通罷了。」急取百金賞了懶龍,分付他快些出境,不要留在地方。懶龍道:「我謝相公厚賜,只是相公要此印怎麼?」知縣笑道:「此印已在我手,料他奈何我不得了。」懶龍道:「小人蒙相公厚德,有句忠言要說。」知縣道:「怎麼?」懶龍道:「小人躲在察院樑上半夜,偷看巡按爺燭下批詳文書,運筆如飛,處置極當。這人敏捷聰察,瞞他不過的。相公明白不如竟將印信送還,只說是夜巡所獲,賊已逃去。御史爺縱然不能無疑,卻是又感又怕,自然不敢與相公異同了。」縣令道:「還了他的,卻不依舊讓他行事去?豈有此理!你自走你的路,不要管我!」懶龍不敢再言,潛蹤去了。
què shuō míng rì chá yuàn zài sī yá zhōng kāi yìn lái yòng, zhǐ shèng dé kōng xiá. jiào nèi bān rén děng biàn chù xún mì, bù jiàn zōng jī. chá yuàn xīn lǐ dào: zài méi chù qù, nà gè zhī xiàn xiǎo dé wǒ yǒu xiē bù xiàng yì tā, cǐ jiān shì tā dì fāng, jiān xì bì duō, jiào rén lái shè fǎ guò le, wǒ zì yǒu chù. fēn fù zhòng rén bù dé bǎ zhè shì xiè lòu chū qù, réng bǎ yìn xiá fēng suǒ rú cháng, tuī shuō yǒu bìng, bù kāi mén zuò táng. yī yīng wén yí, quán fā xún bǔ guān shōu zhù. yī lián jǐ rì, zhī xiàn xiǎo dé zhè shì tā xīn bìng fā le, àn àn xiào zhe, què bù dé bù qù wèn ān. chá yuàn jiàn chuán bào zhī xiàn lái dào, jí kāi xiǎo mén qǐng jìn. zhí qǐng dào nèi yá chuáng qián, huān rán tán xiào. shuō zhe mín fēng tǔ sú qián liáng zhèng wù, wú yī bù pōu dǎn qīng xīn, jīn jīn bù yǐ. yī chá wèi liǎo, yòu shì yī chá. zhī xiàn jiàn chá yuàn rú cǐ gān gé xiāng dài, fǎn jué jú jí, bù xiǎo shì shèn me yuán gù. zhèng xù huà jiān, hū bào chú fáng fā huǒ, nèi bān mén zào chú yì fēn fēn gǎn jìn, zhǐ jiào shāo jiāng lái le! yé yé kuài zǒu! chá yuàn biàn sè, jí zǒu qǐ lái, shǒu qǔ fēng hǎo de yìn xiá qīn fù yǔ zhī xiàn dào: fán xián lìng yǔ wǒ hù chí le chū qù, shōu zài xiàn kù, jiù bō rén fū kuài lái jiù huǒ. zhī xiàn huāng máng shī cuò, yòu bù hǎo tuī dé, zhǐ de bào le kōng xiá chū lái. cǐ shí dì fāng shuǐ fū jù jí, bǎ huǒ jiù miè, zhǐ shāo dé chú fáng liǎng jiān, gōng xiè wú shì. chá yuàn fēn fù bǎ mén guān le. zhè gè jì jiào, nǎi shì shī yìn zhī hòu chá yuàn yù xiān fēn fù xià de. zhī xiàn huí qù sī liang dào: tā bǎ zhè kōng xiá jiāo zài wǒ shǒu, ruò réng jiù rú cǐ sòng hái, tā kāi lái bù jiàn yìn xìn, wǒ zhè gàn xì xū tuī bù qù. zhǎn zhuǎn wú jì, zhǐ de rùn kāi fēng pí, bǎ qián rì suǒ tōu zhī yìn réng fàng xiá zhōng, fēng suǒ rú jiù. míng rì shēng táng, bào xiá sòng hái. chá yuàn jiù liú zhù zhī xiàn, dāng táng kāi yàn yìn xìn, yìn le xǔ duō qián rì wèi fā fàng de gōng wén. jiù yú shì rì fā pái qǐ mǎ, lí què wú jiāng. què bǎ cǐ huà gào sù le xún fǔ dōu táng. liǎng gè huì tóng bǎ zhè zhī xiàn bù fǎ zhī shì, cān zòu yī běn, lùn le tā qù. zhī xiàn lín qù shí, duì yá mén rén dào
卻說明日察院在私衙中開印來用,只剩得空匣。叫內班人等遍處尋覓,不見蹤跡。察院心裡道:「再沒處去,那個知縣曉得我有些不像意他,此間是他地方,奸細必多,叫人來設法過了,我自有處。」分付眾人不得把這事泄漏出去,仍把印匣封鎖如常,推說有病,不開門坐堂。一應文移,權發巡捕官收貯。一連幾日,知縣曉得這是他心病發了,暗暗笑着,卻不得不去問安。察院見傳報知縣來到,即開小門請進。直請到內衙床前,歡然談笑。說着民風土俗、錢糧政務,無一不剖膽傾心,津津不已。一茶未了,又是一茶。知縣見察院如此肝膈相待,反覺局脊,不曉是甚麼緣故。正絮話間,忽報廚房發火,內班門皂廚役紛紛趕進,只叫「燒將來了!爺爺快走!」察院變色,急走起來,手取封好的印匣親付與知縣道:「煩賢令與我護持了出去,收在縣庫,就撥人夫快來救火。」知縣慌忙失錯,又不好推得,只得抱了空匣出來。此時地方水夫俱集,把火救滅,只燒得廚房兩間,公廨無事。察院分付把門關了。這個計較,乃是失印之後察院預先分付下的。知縣回去思量道:「他把這空匣交在我手,若仍舊如此送還,他開來不見印信,我這干係須推不去。」展轉無計,只得潤開封皮,把前日所偷之印仍放匣中,封鎖如舊。明日升堂,抱匣送還。察院就留住知縣,當堂開驗印信,印了許多前日未發放的公文。就於是日發牌起馬,離卻吳江。卻把此話告訴了巡撫都堂。兩個會同把這知縣不法之事,參奏一本,論了他去。知縣臨去時,對衙門人道
lǎn lóng zhè rén shì yǒu jiàn shí de, wǒ huǐ bù yòng qí yán, yǐ zhì yú cǐ. zhèng shì:
「懶龍這人是有見識的,我悔不用其言,以至於此。」正是:
wǎng shǐ xīn jī, zì zuò zhī niè,
枉使心機,自作之孽,
wú liáng bù chéng, fǎn shū yī tiē.
無梁不成,反輸一貼。
lǎn lóng míng jì liú chuán tài guǎng, wèi miǎn bié chù zéi qíng yě yǒu yí cāi zhe tā de, shí shí yǒu xiē zhū lián zhe shēn shàng. shì yù sū zhōu fǔ kù shī qù yuán bǎo shí lái dìng, zuò gōng de sī zì yì lùn dào: zhè shī qù de méi yǐng xiǎng, mò fēi shì lǎn lóng? lǎn lóng què qí shí bù céng tōu, jiàn rén cuò yí le tā, fǎn yào dǎ tīng míng bái cǐ shì. tā xīn yí shì kù lì zhī qíng, yè cáng fǔ zhōng gōng xiè hēi chù, zǒu dào kù lì fáng zhōng jìng tīng. hū tīng kù lì duì qí qī dào: wú qǔ le kù yín, wài rén duō yí xīn lǎn lóng, wǒ luò de zào huà le. què shì lǎn lóng zěn kěn yīng chéng? wǒ míng rì bǎ tā yī shēng zuò zéi de shì jī, mù chéng yī běn sòng yǔ fǔ zhǔ, bù pà bù ná tā lái zuò dǐng gāng. lǎn lóng tīng jiàn, xīn lǐ sī liang dào: bù hǎo, bù hǎo. běn shì yǔ wǒ wú gàn, jīn kù lì zì dào, tā yào xiè zuì, guān miàn qián àn zāi zhe wǒ. guān lì yī xīn, wǒ yòu bú shì méi yī diǎn hēi jī de, zěn biàn dé míng bái? bù rú táo qù le wèi shàng zhe, miǎn shòu wú duān dì kǎo dǎ. lián yè qǐ shēn, jìng zǒu nán jīng. zhà zhuāng le shuāng máng de, zài jiē shàng mài guà. sū zhōu fǔ tài cāng yí tíng yǒu gè zhāng xiǎo shè, shì gè yǒu míng jí huì shí zéi de kuí shǒu. ǒu dào nán jīng jiē shàng zhuàng jiàn le, dào: zhè máng zi lái dé qī qiāo! zǐ xì yī xiāng, rèn dé shì lǎn lóng zhà zhuāng de, yī bǎ chě zhù, yǐn tā dào pì jìng chù dào: nǐ tōu le kù zhōng yuán bǎo, guān fǔ zhèng zhuī bǔ, nǐ què dùn lái zhè lǐ zhuāng cǐ mó yàng duǒ shǎn me? nǐ zěn shēng mán dé wǒ zhè shuāng yǎn guò? lǎn lóng wǎn le xiǎo shè de shǒu dào: nǐ shì xiǎo dé wǒ de, gāi tì wǒ fēn pōu zhè jiàn shì, zěn me yě rú cǐ shuō? nà kù lǐ yín zi shì kù lì zì dào le. wǒ céng tīng dé tā fū qī èr rén chuáng zhōng sī yǔ, shèn shì de què. tā shāng liáng yào tuī zài wǒ shēn shàng, àn zài guān fǔ chù xià shǒu. wǒ kǒng pà guān fǔ xìn tā shuō huà, gù táo wáng zhì cǐ. nǐ ruò dào guān fǔ chù bǎ cǐ shì shǒu míng, bù dàn dé le fǔ zhōng shǎng qián, yì qiě biàn míng liǎo wǒ shì, wǒ zì dāng yǒu báo yì xiào jìng nǐ. jīn bú yào zài cǐ chù pò wǒ de dào lù!
懶龍名既流傳太廣,未免別處賊情也有疑猜着他的,時時有些株連着身上。適遇蘇州府庫失去元寶十來錠,做公的私自議論道:「這失去得沒影響,莫非是懶龍?」懶龍卻其實不曾偷,見人錯疑了他,反要打聽明白此事。他心疑是庫吏知情,夜藏府中公廨黑處,走到庫吏房中靜聽。忽聽庫吏對其妻道:「吾取了庫銀,外人多疑心懶龍,我落得造化了。卻是懶龍怎肯應承?我明日把他一生做賊的事跡,墓成一本送與府主,不怕不拿他來做頂缸。」懶龍聽見,心裡思量道:「不好,不好。本是與我無干,今庫吏自盜,他要卸罪,官面前暗栽着我。官吏一心,我又不是沒一點黑跡的,怎辨得明白?不如逃去了為上着,免受無端的拷打。」連夜起身,竟走南京。詐妝了雙盲的,在街上賣卦。蘇州府太倉夷亭有個張小舍,是個有名極會識賊的魁首。偶到南京街上撞見了,道:「這盲子來得蹊蹺!」仔細一相,認得是懶龍詐妝的,一把扯住,引他到僻靜處道:「你偷了庫中元寶,官府正追捕,你卻遁來這裡妝此模樣躲閃麼?你怎生瞞得我這雙眼過?」懶龍挽了小舍的手道:「你是曉得我的,該替我分剖這件事,怎麼也如此說?那庫里銀子是庫吏自盜了。我曾聽得他夫妻二人床中私語,甚是的確。他商量要推在我身上,暗在官府處下手。我恐怕官府信他說話,故逃亡至此。你若到官府處把此事首明,不但得了府中賞錢,亦且辨明了我事,我自當有薄意孝敬你。今不要在此處破我的道路!」
xiǎo shè yuán shòu fǔ wěi yào fǎng zhè shì de, jīn dé cǐ de xìn, suì fàng le lǎn lóng, zǒu huí sū zhōu chū shǒu. guǒ rán zài kù lì chù, yī zhuī biàn jiàn, yǔ lǎn lóng bìng wú gān shè. zhāng xiǎo shè shǒu dào dé shí, shòu le guān shǎng. guò le jǐ shí, yòu dào nán jīng. zhuàng jiàn lǎn lóng, réng zhuāng zhe máng zi zài jiē shàng xíng zǒu. xiǎo shè gù yì zhuàng tā yī jiān dào: nǐ sū zhōu shì yǐ míng, qián rì shuō huà de zěn me wàng le? lǎn lóng dào: wǒ bù céng wàng, nǐ dào jiā lǐ huī duī zhōng qù kàn, biàn xiǎo dé wǒ de báo yì le. xiǎo shè xīn rán dào: lǎo lóng zì lái bù diào huǎng de. bié le huí qù, dào de jiā lǐ, biàn dào huī zhōng yī xún. guǒ rán yī bāo jīn yín tóng zhe bái huàng huǎng yī bǎ kuài dāo, mái zài huī lǐ. xiǎo shè shēn shé dào: zhè gè hěn zéi! tā pà wǒ zhǐ guǎn chán tā, gù suī bǎ dōng xī xiè wǒ, què yòu bǎ dāo lái xià wǒ. bù zhī jǐ shí fàng xià de, zhēn shì shén shǒu duàn! wǒ ér jīn yě bù gǎn zài rě tā le.
小舍原受府委要訪這事的,今得此的信,遂放了懶龍,走回蘇州出首。果然在庫吏處,一追便見,與懶龍並無干涉。張小舍首盜得實,受了官賞。過了幾時,又到南京。撞見懶龍,仍妝着盲子在街上行走。小舍故意撞他一肩道:「你蘇州事已明,前日說話的怎麼忘了?」懶龍道:「我不曾忘,你到家裡灰堆中去看,便曉得我的薄意了。」小舍欣然道:「老龍自來不掉謊的。」別了回去,到得家裡,便到灰中一尋。果然一包金銀同着白晃晃一把快刀,埋在灰里。小舍伸舌道:「這個狠賊!他怕我只管纏他,故雖把東西謝我,卻又把刀來嚇我。不知幾時放下的,真是神手段!我而今也不敢再惹他了。」
lǎn lóng zì xiǎo shè dì èr fān yù jiàn huí tā sū zhōu shì míng, xiǎo dé wú ài le. kǒng pà zhōng jiǔ yǒu rén suàn tā, cǐ hòu shōu shí qǐ shǒu duàn, zài bù shì yòng. shí shí mài bo dù rì, qī chí zhǎng yú sì zhōng shù nián, jìng dé shàn zhōng. suī rán zuò le yī shì jù zéi, bìng bù céng fàn guān xíng cì bì zì. dào jīn sū zhōu rén hái shuō tā jiǎo kuài shuǎ xiào shì tǐ bù jǐn. shì zhè děng rén, yě suàn zuò chuān yú xiǎo rén zhōng dà xiá le. fǎn bǐ nà miàn shì bèi fēi lín cái gǒu dé jiàn lì wàng yì yī bān é guān fù dài de bù tóng. kuàng jiān zhè fān shén jì, ruò yòng qù tōu yíng jié zhài, wèi jiān zuò dié, nà lǐ bù gàn xiē shì yè? kě xī tài píng zhī shì, shǒu wén zhī shí, zhǐ hǎo xiǎo yòng jì liǎ, gōng rén huà bǐng ér yǐ. zhèng shì:
懶龍自小舍第二番遇見回他蘇州事明,曉得無礙了。恐怕終久有人算他,此後收拾起手段,再不試用。實實賣卜度日,棲遲長於寺中數年,竟得善終。雖然做了一世劇賊,並不曾犯官刑、刺臂字。到今蘇州人還說他狡獪耍笑事體不盡。似這等人,也算做穿窬小人中大俠了。反比那面是背非、臨財苟得、見利忘義一班峨冠傅帶的不同。況兼這番神技,若用去偷營劫寨,為間作諜,那裡不幹些事業?可惜太平之世,守文之時,只好小用伎倆,供人話柄而已。正是:
shì shàng yú jīn bàn shì jūn, yóu rán shuō dé wèi jūn yún.
世上於今半是君,猶然說得未均勻。
lǎn lóng shì jī cóng tóu kàn, qǐ bì chuān yú shì xiǎo rén!
懶龍事跡從頭看,豈必穿窬是小人!