strong zhào wǔ hǔ hé jì tiāo jiā xìn mò dà láng lì dì sàn shén jiān strong
趙五虎合計挑家釁 莫大郎立地散神奸
shī yuē:
詩曰:
hēi mǎng kǒu zhōng shé, huáng fēng wěi shàng zhēn.
黑蟒口中舌,黃蜂尾上針。
liǎng bān yóu wèi dú, zuì dú fù rén xīn.
兩般猶未毒,最毒婦人心。
huà shuō fù rén jiā dù jì, nǎi shì qī chū zhī tiáo nèi yī tiáo, jí shì bù hǎo de shì. què zhè gè máo bìng, xiàng shì tiān shēng chéng de yì bān, zài gǎi bù lái de. sòng shào xìng nián jiān, yǒu yī gè guān rén nǎi shì tái zhōu sī fǎ, xìng yè míng jiàn. yǒu qī fāng shì, tiān shēng cán dù, yóu rú hǔ láng. shǒu xià yǎng niáng fù nǚ men, chuí chǔ tǐng zhàng, nǎi shì cháng xíng. hái yǒu zhuó tiě shāo ròu, jiāng zhuī sù sāi. xìng jí qǐ lái, yī kǒu yǎo zhù bù fàng, dìng yào yǎo xià yī kuài ròu lái, hěn jí zhī shí, lián xuè dài shēng chī le, cháng yǒu zhì sǐ le de. fù nǚ lǐ tóu, ruò shì mó yàng lüè shì rén de, jiù yào yí xīn sī fǎ xǐ tā, yī fā shòu kǔ bù shèng le. sī fǎ nà lǐ hái hǎo jiě quàn dé de? suī shì xīn lǐ hǎo shēng bù rán, què bù néng zhì dé tā, méi nài tā hé. suǒ yǐ zhōng nián wú zi, zài bù gǎn méng qǔ qiè zhī niàn.
話說婦人家妒忌,乃是七出之條內一條,極是不好的事。卻這個毛病,象是天生成的一般,再改不來的。宋紹興年間,有一個官人乃是台州司法,姓葉名薦。有妻方氏,天生殘妒,猶如虎狼。手下養娘婦女們,棰楚挺杖,乃是常刑。還有灼鐵燒肉,將錐溯腮。性急起來,一口咬住不放,定要咬下一塊肉來,狠極之時,連血帶生吃了,常有致死了的。婦女裡頭,若是模樣略似人的,就要疑心司法喜他,一發受苦不勝了。司法那裡還好解勸得的?雖是心裡好生不然,卻不能製得他,沒奈他何。所以中年無子,再不敢萌娶妾之念。
hòu lái sī fǎ nián yǐ liù xún, nà fāng shì tā yě wǔ shí liù liù suì chà bù duō le. sī fǎ yī rì kěn qiú fāng shì dào: wǒ nián yǐ shuāi mài, qǐ hái yǒu qǔ lè hào sè zhī yì? dàn lǎo ér wú zi, hòu biān guāng jǐng nán kān. yù yào xún yī gè yā tóu, yǔ tā yǎng gè ér zi, wèi jiē xù zǔ zōng zhī jì, xū dé nǐ zhōu quán zhè shì fāng hǎo. fāng shì dà nù dào: nǐ jiù kuāng wǒ yǎng bù chū, shēng qǐ wài xīn lái le! wǒ kàn zì jiā wǎn jiān jǐn yǒu jīng shén, zhǐ pà hái yǎng dé chū lái, nǐ bú yào hú xiǎng! sī fǎ dào: nán zǐ guò le liù shí, hái yǒu shēng zǐ zhè shì, jǐ céng jiàn nǚ rén liù shí jiāng dào le, shēng de ér zi chū de? fāng shì dào: nǐ jiàn wǒ jīn nián zuò liù shí qí le me? sī fǎ dào: jiù shì liù shí, yě chà bù duō liǎng nián le. fāng shì dào: zài yǔ nǐ yuē sān nián, nà shí wú zi, píng nǐ xún yī gè fú fù, kuài huó sǐ le bà le! sī fǎ wěi wěi cóng mìng, bù gǎn zài shuō.
後來司法年已六旬,那方氏他也五十六六歲差不多了。司法一日懇求方氏道:「我年已衰邁,豈還有取樂好色之意?但老而無子,後邊光景難堪。欲要尋一個丫頭,與他養個兒子,為接續祖宗之計,須得你周全這事方好。」方氏大怒道:「你就匡我養不出,生起外心來了!我看自家晚間盡有精神,只怕還養得出來,你不要胡想!」司法道:「男子過了六十,還有生子這事,幾曾見女人六十將到了,生得兒子出的?」方氏道:「你見我今年做六十齊了麼?」司法道:「就是六十,也差不多兩年了。」方氏道:「再與你約三年,那時無子,憑你尋一個浮婦,快活死了罷了!」司法唯唯從命,不敢再說。
guò le sān nián, zhǐ de yòu jiāng qián shuō tí qǐ. fāng shì yǐ xǔ chū le kǒu, bù hǎo huǐ dé, zhǐ de zhuāng lóng zuò yǎ, tīng tā qǔ le yī gè qiè. qǔ biàn qǔ le, zhǐ shì xīn lǐ bù fú qì, xún fēi sī nào, méi yǒu yī huì qīng jìng de. hū rán yī rì duì sī fǎ dào: wǒ yǎn zhōng kàn nǐ men zuò bǎ xì, shí shì shǐ bù dé. wǒ nián jì lǎo le, yě bù nài fán zài cǐ zhēng rǎng. nǐ nà lǐ lìng jiǎn yī jiān fáng, dú zì guān dé duàn de, yǔ wǒ zhù le. wǒ zài lǐ biān xiū xíng, zhǐ jiào rén gōng gěi wǒ yǐn shí, wǒ zài bù chū lái le, píng nǐ men guò rì zi bà. sī fǎ tīng dé, bù shèng zhī xǐ, dào: cán kuì! ruò dé rú cǐ, tiān cóng rén yuàn! suì yú wū hòu lìng zhú yī xiǎo yuàn, shōu shí jìng shì yī jiān, sòng fāng shì jìn qù zhù le. jiā rén men zǎo wǎn wèn ān, dì sòng yǐn shí, duō shí méi yǒu shuō huà, sī fǎ àn àn xǐ huān dào: shì cǐ qīng jìng, hái xiàng rén jiā, bù dào tā wǎn nián xīn xìng zhè yàng gǎi dé hǎo le. tā jì rán cóng shàn, wǒ men yī fā yào hái tā lǐ tǐ. duì nà qiè dào: nǐ jiǔ bù qù xiāng jiàn le, yě gāi zì qù wèn hóu yī fān.
過了三年,只得又將前說提起。方氏已許出了口,不好悔得,只得裝聾做啞,聽他娶了一個妾。娶便娶了,只是心裡不伏氣,尋非廝鬧,沒有一會清淨的。忽然一日對司法道:「我眼中看你們做把戲,實是使不得。我年紀老了,也不耐煩在此爭嚷。你那裡另揀一間房,獨自關得斷的,與我住了。我在裡邊修行,只叫人供給我飲食,我再不出來了,憑你們過日子罷。」司法聽得,不勝之喜,道:「慚愧!若得如此,天從人願!」遂於屋後另築一小院,收拾靜室一間,送方氏進去住了。家人們早晚問安,遞送飲食,多時沒有說話,司法暗暗喜歡道:「似此清淨,還象人家,不道他晚年心性這樣改得好了。他既然從善,我們一發要還他禮體。」對那妾道:「你久不去相見了,也該自去問侯一番。」
qiè yī zhǔ mìng, dú zì zǒu dào wū hòu qù le, zhí dào tiān wǎn bù jiàn chū lái. sī fǎ dào: nán dào liǎng gè shuō dé tóu jī, zhǐ guǎn liú zài nà lǐ le? wèi miǎn xīn lǐ qiān guà, zì jǐ qiāo qiāo bù dào nà lǐ qù kàn. zǒu dào le fáng qián, zhǐ jiàn mén chuāng guān dé xiǎn tǒng xiāng sì, liǎng gè rén duō bù jiàn. sī fǎ bǎ mén tuī tuī, tuī bù kāi lái yòng shǒu qiāo zhe liǎng xià, lǐ tóu suī yǒu xiē shēng shǎng, què bù kāi chū lái. sī fǎ dào: qí guài le! huí dào qián biān, jiào le liǎng gè cū shǐ de jiā rén tóng dào hòu biān qù, hěn bǎ mén luàn tuī luàn tī. nà mén kuāng tuō le, mén zǎo yǐ diē dǎo yī biān. yī yōng jìn qù, zhǐ jiàn fāng shì pū zài dì xià. shuō shí chí, nà shí kuài, jiàn le rén lái, téng shēn yī tiào, wàng mén wài luàn cuàn chū lái. zhòng rén jí huí tóu kàn qù, què shì yī zhī dà chóng! chī le yī jīng. zài zhě dì shàng, xuè ròu láng jí, yī gè rén hún shēn xīn fù duō bèi chī jǐn, zhǐ shèng dé yī tóu liǎng zú. rèn nà tóu shí, zhèng shì qiè de tóu. sī fǎ yòu kǔ yòu jīng dào: bù xìn yǒu zhè yàng guài shì! lián máng qù gǎn nà hǔ, yǐ chū wū hòu tiào qù, bù zhī nà lǐ qù le. yòu qù huàn jí zhòng rén diǎn zháo huǒ bǎ, wàng wū hòu shān shàng dào chù zhǎo xún, bìng wú zōng jī.
妾依主命,獨自走到屋後去了,直到天晚不見出來。司法道:「難道兩個說得投機,只管留在那裡了?」未免心裡牽掛,自己悄悄步到那裡去看。走到了房前,只見門窗關得銑桶相似,兩個人多不見。司法把門推推,推不開來;用手敲着兩下,裡頭雖有些聲晌,卻不開出來。司法道:「奇怪了!」回到前邊,叫了兩個粗使的家人同到後邊去,狠把門亂推亂踢。那門框脫了,門早已跌倒一邊。一擁進去,只見方氏撲在地下。說時遲,那時快,見了人來,騰身一跳,望門外亂竄出來。眾人急回頭看去,卻是一隻大蟲!吃了一驚。再者地上,血肉狼藉,一個人渾身心腹多被吃盡,只剩得一頭兩足。認那頭時,正是妾的頭。司法又苦又驚道:「不信有這樣怪事!」連忙去趕那虎,已出屋後跳去,不知那裡去了。又去喚集眾人點着火把,望屋後山上到處找尋,並無蹤跡。
zhè gè shì zài shào xìng shí jiǔ nián. cǐ shí yǒu rén yì lùn: huò zhě lián fāng shì yě shì hǔ chī le de, wèi bì zhè hǔ jiù shì tā! què yǒu yī jiàn, hǔ zhǐ huì chī rén, nà lǐ yòu huì dé guān mén bì hù lái? fēn míng shì fāng shì píng rì xīn cháng hěn dú, yuán zì yǔ hǔ láng qì lèi xiāng tóng. jīn zài wū hòu dú jū duō shí, fèn lì mǎn fù, yī jiàn qiè lái, nù qì bó fā, dì biàn chū xíng xiāng lái, nù yì jǔ dàn, shāng qí xìng mìng, fāng diào xià qù le, cǐ jiē dú xīn suǒ huà yě! suǒ yǐ shuō dào fù rén jiā yǒu tiān shēng chéng dù jì de, jí cǐ biàn shì bǎng yàng.
這個事在紹興十九年。此時有人議論:「或者連方氏也是虎吃了的,未必這虎就是他!」卻有一件,虎只會吃人,那裡又會得關門閉戶來?分明是方氏平日心腸狠毒,元自與虎狼氣類相同。今在屋後獨居多時,忿戾滿腹,一見妾來,怒氣勃發,遞變出形相來,怒意咀啖,傷其性命,方掉下去了,此皆毒心所化也!所以說道婦人家有天生成妒忌的,即此便是榜樣。
xiǎo zi wèi hé shuō zhè yī duàn xī qí mò? zhǐ yīn yǒu gè rén jiā, yě wèi nèi juàn yǒu xiē dù jì, zuò chū yī chǎng méi le luò shì, jǐ hū zhōng le rén de jī móu, hǒng nòng chū zhé jiā dàng chǎn de shì lái. ruò bù kuī dé yī gè rén yǒu zhǔ yì, chù zhì dé fēng tián làng jìng, bù zhī chǎo dào jǐ nián shàng cái shì le jié. yǒu shī wèi zhèng:
小子為何說這一段希奇驀?只因有個人家,也為內眷有些妒忌,做出一場沒了落事,幾乎中了人的機謀,哄弄出折家蕩產的事來。若不虧得一個人有主意,處置得風恬浪靜,不知炒到幾年上才是了結。有詩為證:
xiē xiǎo yán cí mò ruò xiū, bù xū jīng xiàn yǔ jīng zhōu.
些小言詞莫若休,不須經縣與經州。
yá tóu fǔ dǐ péi bēi jiǔ, yíng dé māo ér mài le niú.
衙頭府底賠杯酒,贏得貓兒賣了牛。
zhè shǒu shī, nǎi shì sòng xián fàn yuè suǒ zuò, quàn rén tǐ yào zhēng sòng de huà. dà fán rén jiā xiē xiǎo shì qíng, zì jiā shōu shí le, biàn bù jiàn dé fèi shén qì lì ruò shì yī gè bù fú qì, dào le guān shí, yá mén zhōng méi yī gè kěn bú yào zhuàn qián de. bú yào shuō hòu biān shū le, zhēn yī zhēn fèi yòng guò de cái wù yǐ zì hé bù lái le. hé kuàng rén jiā dì xiōng men zhēng zhe zǔ fù de yí chǎn, bù kěn xiāng ràng yī xiē, qíng yuàn dà kuài de dōng xī zuò chéng bié gè dé qù le? yòu yǒu bù xiào guān fǔ, jiàn shì shàng qiān shàng wàn de zhuàng zi, dòng le huǒ, qǐ xīn shè fǎ, zhè biān sòng jiāng lái, biàn dào: wǒ duàn duō shǎo yǔ nǐ. nà biān sòng jiāng lái, biàn dào: wǒ tì nǐ duàn jué hòu huàn. zhǐ guǎn mái zhe gēn jiǎo lòu dòng, děng rén jiā zhēng gè méi xiū xiē, dàng jǐn fāng xiū. yòu yǒu bù xiào jìn shēn, jiàn rén jiā shì zhēng cái de shì, róng yì xiāng bāng. dōng biān lái shuō, yě jiào tā sòng xiē yǔ wǒ, wǒ biàn zuǒ tǎn xī biān lái shuō, yě jiào tā sòng xiē yǔ wǒ, wǒ biàn yòu tǎn. liǎng jiā bù xiē shǒu, luò de tā zì bǎo mǎn le. shì jiān zì yǒu zhè xiē rén zài nà lǐ, guān sī qǐ shì róng yì dǎ de? zì gǔ shuō hè bàng xiāng chí, yú rén dé lì. dào shōu chǎng xiǎng yī xiǎng, zǒng shì bèi méi xiāng gān de rén dé le qù, hé bù zì jǐ gǔ ròu, biàn chī le xiē kuī, qián cái hái zhī zài zì jiā mén lǐ tóu hǎo?
這首詩,乃是宋賢范龠所作,勸人體要爭訟的話。大凡人家些小事情,自家收拾了,便不見得費甚氣力;若是一個不伏氣,到了官時,衙門中沒一個肯不要賺錢的。不要說後邊輸了,真一真費用過的財物已自合不來了。何況人家弟兄們爭着祖、父的遺產,不肯相讓一些,情願大塊的東西作成別個得去了?又有不肖官府,見是上千上萬的狀子,動了火,起心設法,這邊送將來,便道:「我斷多少與你。」那邊送將來,便道:「我替你斷絕後患。」只管埋着根腳漏洞,等人家爭個沒休歇,盪盡方休。又有不肖縉紳,見人家是爭財的事,容易相幫。東邊來說,也叫他「送些與我,我便左袒」;西邊來說,也叫他「送些與我,我便右袒」。兩家不歇手,落得他自飽滿了。世間自有這些人在那裡,官司豈是容易打的?自古說鶴蚌相持,漁人得利。到收場想一想,總是被沒相干的人得了去,何不自己骨肉,便吃了些虧,錢財還只在自家門裡頭好?
jīn rì xiǎo zi shuō zhè yǒu zhǔ yì de rén, biàn zhēn shì jiàn shí gāo qiáng de. zhè jiàn shì yě chū zài sòng shào xìng nián jiān. wú xìng dì fāng yǒu gè lǎo wēng, xìng mò, jiā zī jù wàn, yī qī èr zi, yǐ yǒu sān sūn. nà mò wēng fù jiā xìng zi, běn hǎo fú yù. shào nián shí jié, biàn yǒu qǔ qiè mǎi bì hǎo xiē fēng liú kuài huó de niàn tóu, yòu bù chóu jiā shì zuò bù qǐ, suí dì tǎo zhe jǐ fáng, fěn xūn sān qiān, jīn chāi shí èr yě bù nán chù de. zhǐ yǒu yī jiàn bù còu qù chù, nà mò lǎo mǔ què shì shí fēn lì hài, tā píng shēng yǒu sān hèn: yī hèn tiān dì, èr hèn diē niáng, sān hèn zá sè jiàng zuò. nǐ dào tā wèi shén me hèn zhè jǐ jiàn? tā dào zì jǐ shēn shàng shēng le cǐ wù, bié jiā nǚ rén jiù bù gāi shēng le, wèi shén tiān dì méi zhǔ yì, bù wéi wǒ bù wèi xī hǎn, yòu yào fáng zhe nán rén. èr lái diē niáng jià dé tā chí le xiē gè, bù céng yǎn jiàn lǎo ér pò tǐ, dào dǐ yǒu xiē fàng xīn bù xià chù. gèng yǒu yī jiàn, nǚ rén nì niào zǒng zài mǎ zi shàng bà le, piān yǒu nèi xiē shāo yáo jiàng, tóng guō jiàng, nòng chéng nì qì yǔ nán rén sā nì, jiāng yáng wù fàng jìn fàng chū xíng zhuàng kàn bù dé. shì cǐ xīn xìng, nǐ dào mò wēng shào nián zhī shí, róng dé tā xiē sōng kuān mén lù me? hòu lái shēng zǐ shēng sūn, yī fā bǎ zhè xiē xián huā yě cǎo de shì tǐ, huí gè jǐn jué le.
今日小子說這有主意的人,便真是見識高強的。這件事也出在宋紹興年間。吳興地方有個老翁,姓莫,家資巨萬,一妻二子,已有三孫。那莫翁富家性子,本好浮欲。少年時節,便有娶妾買婢好些風流快活的念頭,又不愁家事做不起,隨地討着幾房,粉熏三千,金釵十二也不難處的。只有一件不湊趣處,那莫老姥卻是十分利害,他平生有三恨:一恨天地,二恨爹娘,三恨雜色匠作。你道他為甚麼恨這幾件?他道自己身上生了此物,別家女人就不該生了,為甚天地沒主意,不惟我不為希罕,又要防着男人。二來爹娘嫁得他遲了些個,不曾眼見老兒破體,到底有些放心不下處。更有一件,女人溺尿總在馬子上罷了,偏有那些燒窯匠,銅鍋匠,弄成溺器與男人撒溺,將陽物放進放出形狀看不得。似此心性,你道莫翁少年之時,容得他些鬆寬門路麼?後來生子生孫,一發把這些閒花野草的事體,回個盡絕了。
cǐ shí mò wēng nián yǐ wàng qī, mò mā fáng lǐ yǒu gè yā huán, míng huàn shuāng hé, shí bā suì le. mò wēng wǎn jiān shuì shí, jiào tā cā bèi chuí yāo. mò mā yīn shì lǎo ér nián jì yǐ gāo, wú xīn fáng tā zhè jiàn shì, kuàng qiě píng shí fèng fǎ wéi jǐn, fàng xīn dé bù guàn le. shuí zhī mò wēng nián jì suī gāo, yù xīn wèi jǐ, chéng tā shēn biān fú shì shí jié, yǔ tā niē shǒu niē jiǎo, sī xià ròu má. nà shuāng hé yī lái jiàn shì jiā zhǔ, bù gǎn zé shēng èr lái zhèng zhí fāng nián, qíng dòu yǐ kāi, yě mǎn yì sī liang nà shì, jǐn chī dé zhè yī bēi jiǔ, bèi dì lǐ liǎng gè zuò le yī shǒu. yǒu gè gē ér, dān cháo zhe lǎo rén jiā tōu qíng de shì:
此時莫翁年已望七,莫媽房裡有個丫鬟,名喚雙荷,十八歲了。莫翁晚間睡時,叫他擦背捶腰。莫媽因是老兒年紀已高,無心防他這件事,況且平時奉法惟謹,放心得不慣了。誰知莫翁年紀雖高,欲心未己,乘他身邊伏侍時節,與他捏手捏腳,私下肉麻。那雙荷一來見是家主,不敢則聲;二來正值芳年,情竇已開,也滿意思量那事,盡吃得這一杯酒,背地裡兩個做了一手。有個歌兒,單嘲着老人家偷情的事:
lǎo rén jiā zài bù bǎ fú xīn gǎi biàn, jiàn le hòu shēng jiā zhǐ guǎn wāi chán. zěn zhī dào héng shì duō bù biàn: tí sāi shì zhòu miàn jiá, zuò zuǐ shì bái xū rán, zhèng dào nà yào jǐn guān tóu yě, què yòu ruǎn ruǎn ruǎn ruǎn ruǎn.
老人家再不把浮心改變,見了後生家只管歪纏。怎知道行事多不便:提腮是皺面頰,做嘴是白須髯,正到那要緊關頭也,卻又軟軟軟軟軟。
shuō nà mò wēng yǔ shuāng hé tōu le jǐ cì, jiā lǐ rén jiàn jiàn yǒu xiē xiǎo dé le. yīn wèi mò mā xīn xìng lì hài, zhǐ méi rén gǎn duì tā shuō. lián ér zi xí fù wèi zhe lǎo rén jiā miàn shàng, dà jiā tì tā yǐn mán. shuí zhī yǒu zhè yàng bù zuò měi dí yuān jiā gōu dāng, nà nī zǐ rì zhú jué dé méi cū yǎn màn, rǔ zhàng fù gāo, ǒu tǔ bù tíng. qǐ chū hái zhī dào shì bìng, kàn kàn dù lǐ dòng jiāng qǐ lái, xiǎo dé shì yǒu tāi le. xīn lǐ zháo máng, duì mò wēng dào: duō shì nǐ lǎo méi zhì qì, zuò le zhè jiàn shì, ér jīn zhè yàng bù gān gà qǐ lái. mā mā xīn xìng, ruò shì zhī dào le, kěn gān xiū de? wǒ zhè tiáo xìng mìng yǎn jiàn de yào zàng sòng le! bú zhù de yǎn lèi là xià lái. mò wēng zhǐ de kuān wèi tā dào: qiě mò zháo jí, wǒ zì yǒu gè chù zhì zài nà lǐ. mò wēng xīn xià zì xiǎng dào: dāng zhēn bú shì shuǎ chù! wǒ yī shí gāo xìng, yǔ tā nòng yī gè zài dù lǐ le. mā mā zhī dào, bì rán dǎ mà bù róng, wǎng hài le tā xìng mìng. zòng huò wèi bì zhì sǐ, wǒ lǎo rén jiā zǐ sūn mǎn qián, què zuò le zhè méi zhèng jīng shì, chǎo dé jiā lǐ bù jìng, yě hǎo xiū rén! bù rú chèn zhè nī zǐ wèi shēng zhī qián, xún gè rén jiā jià le chū qù, děng tā dài tāi qù bié rén jiā shēng yù le, hú tú dé guò zài chù. zhēn jì yǐ dìng, sī xià duì shuāng hé shuō le. shuāng hé yě shì bā bù dé zhè yàng de, jì tuō le hěn jiā zhǔ pó, yòu bié pèi gè hòu shēng nán zǐ, yǒu hé bù miào? fāng cái bǎ yì tiān chóu xiāo shì le hǎo xiē. guǒ rán mò wēng zài mò mā miàn qián, xún gè tóu nǎo, gù yì shuō yā tóu bù hǎo, yào mài tā chū qù. mò mā yě jiàn shuāng hé nián zhǎng, guāng jǐng yāo shāo, yě yǒu xiē bú yào tā zài shēn biān le. suì tīng le méi rén zhī yán, jià chū yǔ zài chéng huā lóu qiáo mài tāng fěn de zhū sān.
說那莫翁與雙荷偷了幾次,家裡人漸漸有些曉得了。因為莫媽心性利害,只沒人敢對他說。連兒子媳婦為着老人家面上,大家替他隱瞞。誰知有這樣不作美的冤家勾當,那妮子日逐覺得眉粗眼慢,乳脹腹高,嘔吐不停。起初還只道是病,看看肚裡動將起來,曉得是有胎了。心裡着忙,對莫翁道:「多是你老沒志氣,做了這件事,而今這樣不尷尬起來。媽媽心性,若是知道了,肯干休的?我這條性命眼見得要葬送了!」不住的眼淚落下來。莫翁只得寬慰他道:「且莫着急,我自有個處置在那裡。」莫翁心下自想道:「當真不是耍處!我一時高興,與他弄一個在肚裡了。媽媽知道,必然打罵不容,枉害了他性命。縱或未必致死,我老人家子孫滿前,卻做了這沒正經事,炒得家裡不靜,也好羞人!不如趁這妮子未生之前,尋個人家嫁了出去,等他帶胎去別人家生育了,糊塗得過再處。」真計已定,私下對雙荷說了。雙荷也是巴不得這樣的,既脫了狠家主婆,又別配個後生男子,有何不妙?方才把一天愁消釋了好些。果然莫翁在莫媽面前,尋個頭腦,故意說丫頭不好,要賣他出去。莫媽也見雙荷年長,光景妖燒,也有些不要他在身邊了。遂聽了媒人之言,嫁出與在城花樓橋賣湯粉的朱三。
zhū sān nián jì sān shí yǐ nèi, rén wù jǐn yě jì chǔ, shuāng hé jià le tā, zhēn zuò dé láng cái nǚ mào, yī duì hǎo fū qī. mò wēng zhǐ yào zhuó luò dé tíng dāng, bù zhēng cái wù. zhū sān tǎo dé róng lìng, pō zì dé yì, zhǐ bù zhī tǎo le gè dài tāi de lǎo pó lái. jiàn jiàn zhū sān shí dé chū le, shuāng hé shí duì tā shuō dào: wǒ cǐ tāi shí nài zhǔ wēng suǒ yǒu, pà mā mā zhī jué, gù cǐ bǎ wǒ jià le chū lái, xǔ xià wǒ kān guǎn zhōng shēn de. nǐ bù kě shuō shén me dǎ pò le jī guān, luò de shí cháng yào tā zhōu jì xiē dōng xī, wǒ yī xīn yǔ nǐ zuò rén jiā biàn liǎo. zhū sān shì gè jīng jì xíng zhōng rén, zhǐ yào xiē xiǎo pián yí, nà lǐ hái guǎn qīng huáng zào bái? kuàng qiě xiǎo dé rén jiā chū lái de yā tóu, nà yǒu zhēn zhèng nǚ shēn? yòu shì xīn qǔ qíng rè, zì rán hán hu rěn zhù le.
朱三年紀三十以內,人物盡也濟楚,雙荷嫁了他,真做得郎才女貌,一對好夫妻。莫翁只要着落得停當,不爭財物。朱三討得容另,頗自得意,只不知討了個帶胎的老婆來。漸漸朱三識得出了,雙荷實對他說道:「我此胎實奈主翁所有,怕媽媽知覺,故此把我嫁了出來,許下我看管終身的。你不可說甚麼打破了機關,落得時常要他周濟些東西,我一心與你做人家便了。」朱三是個經紀行中人,只要些小便宜,那裡還管青黃皂白?況且曉得人家出來的丫頭,那有真正女身?又是新娶情熱,自然含糊忍住了。
qǔ guò lái wǔ gè duō yuè, yǎng xià yī gè xiǎo sī lái, shuāng hé mì dì jiào rén tōng yǔ mò wēng zhī dào. mò wēng suī shì méi nài hé jià le chū lái, xīn lǐ hái shì gē bù duàn de. jiàn shuō yǎng le ér zi, dào shì zì jǐ gǔ xuè, mán zhe jiā lǐ, qiāo qiāo jiāng liǎng táo mǐ jǐ guàn qián xiān sòng qù yǔ tā chī yòng. yǐ hòu shǒu shì yī fú yǔ nà xiǎo wá zǐ chuān zhe de, méi yī jiàn bù zhī chí le qù. zhū sān fǎn kào zhe lǎo pó fú yīn, luò de chī zì lái shí. nà ér zi jiàn jiàn dà qǐ lái, mò wēng suī shì àn dì zhōu gěi tā, yòng dù wú quē, què dào dǐ mán zhe shēng rén yǎn, bù hǎo rèn zhàng. suí nà ér zì xìng le zhū, gēn zhe zhū sān yě dào shì shàng bāng zuò shēng yì. cǐ shí yǐ yǒu shí lái suì. jiē fāng shàng rén diǎn diǎn chù chù, duō xiǎo dé shì mò wēng zhī zhǒng. lián mò wēng jiā lǐ ér zi xí fù men, yě duō xiǎo dé lǎo ér yǒu zhè wài yǎng zhī zǐ, sī xià zài nà lǐ pán chán tā jiā de, què dà jiā zhuāng lóng zuò yǎ, zhǐ zuò bù zhī. mò lǎo xīn lǐ yě yǒu xiē yí xīn, bù zài yǎn miàn qián le, yòu méi rén gǎn tí qǐ, yě zhǐ suǒ bà le. hū yī kǒu, mò wēng yī bìng gào cú, jiā lǐ chéng fú tíng sàng, zì bù bì shuō.
娶過來五個多月,養下一個小廝來,雙荷密地叫人通與莫翁知道。莫翁雖是沒奈何嫁了出來,心裡還是割不斷的。見說養了兒子,道是自己骨血,瞞着家裡,悄悄將兩桃米、幾貫錢先送去與他吃用。以後首飾衣服與那小娃子穿着的,沒一件不支持了去。朱三反靠着老婆福蔭,落得吃自來食。那兒子漸漸大起來,莫翁雖是暗地周給他,用度無缺,卻到底瞞着生人眼,不好認帳。隨那兒自姓了朱,跟着朱三也到市上幫做生意。此時已有十來歲。街坊上人點點搐搐,多曉得是莫翁之種。連莫翁家裡兒子媳婦們,也多曉得老兒有這外養之子,私下在那裡盤纏他家的,卻大家妝聾做啞,只做不知。莫姥心裡也有些疑心,不在眼面前了,又沒人敢提起,也只索罷了。忽一口,莫翁一病告殂,家裡成服停喪,自不必說。
zài chéng yǒu yī huǒ pò luò hù guǎn xián shì chī xián fàn de méi tóu guǐ guāng gùn, yī gè jiào zuò tiě lǐ chóng sòng lǐ, yī gè jiào zuò zuān cāng shǔ zhāng cháo, yī gè jiào zuò diào jīng hǔ niú sān, yī gè jiào dé sǎ mò pàn guān zhōu bǐng, yī gè jiào dé bái rì guǐ wáng biě zi, hái yǒu jǐ gè bù chū míng tí cǎo xié de xiǎo huǒ, gòng shì shí lái gè. zhuān yī bǔ fēng zhuō yǐng, xún rén jiā xián tóu nǎo, tiǎo nòng shì fēi, dǎ bāng shēng shì. nà wǔ gè wèi tóu, zài hēi hǔ xuán tán zhào yuán shuài miào lǐ dí xuè wèi méng, jié wèi xiōng dì. jǐn duō xìng le zhào, zǒng jiào zuò zhào jiā wǔ hǔ. bù jū nà lǐ yǒu shì, yī gè rén dǎ tīng jiāng lái, biàn hé zhe bàn qù zuò, dé lì píng fēn. píng rì xiǎo dé mài fěn zhū sān jiā ér zi, shì mò jiā gǔ xuè, zhè rì jiàn shuō mò wēng sǐ le, zhòng xiōng dì shāng liáng dào: yī zhuāng hǎo mǎi mài dào le. mò jiā nǎi jù fù zhī jiā, lǎo mā mā zhǐ shēng de èr zi, xiǎng yòng nà èr sān shí wàn bù liǎo. wǒ men cuān duō zhū sān jiā nà huà ér qù gào zhēng, fēn de tā yī gǔ, zuì shǎo yě yǒu ér wàn zhī shù, wǒ men bāng de yě yǒu xiǎo fù guì le. jiù bù rán, zhǐ yào qǐ le guān sī, wǒ men dǎ diǎn de dǎ diǎn, mài zhèn de mài zhèn, zhè biān bù zháo nà biān zhe, hǎo dǎi yě yǒu jǐ nián chán zhàng le, yě qiáng shì zài jiā lǐ jué běn. dà jiā pāi shǒu dào: zào huà! zào huà! tiě lǐ chóng dào: wǒ men qiě qù jiàn nà cí ér, kàn tā zhǔ yì zěn me de, shè fǎ yòu tā shàng zhè tiáo lù biàn liǎo. duō dào: yǒu lǐ! yī qí xiàng zhū sān jiā lǐ lái.
在城有一夥破落戶管閒事吃閒飯的沒頭鬼光棍,一個叫做鐵里蟲宋禮,一個叫做鑽倉鼠張朝,一個叫做吊睛虎牛三,一個叫得灑墨判官周丙,一個叫得白日鬼王癟子,還有幾個不出名提草鞋的小伙,共是十來個。專一捕風捉影,尋人家閒頭腦,挑弄是非,打幫生事。那五個為頭,在黑虎玄壇趙元帥廟裡敵血為盟,結為兄弟。盡多姓了趙,總叫做「趙家五虎」。不拘那裡有事,一個人打聽將來,便合着伴去做,得利平分。平日曉得賣粉朱三家兒子,是莫家骨血,這日見說莫翁死了,眾兄弟商量道:「一樁好買賣到了。莫家乃巨富之家,老媽媽只生得二子,享用那二三十萬不了。我們攛掇朱三家那話兒去告爭,分得他一股,最少也有兒萬之數,我們幫的也有小富貴了。就不然,只要起了官司,我們打點的打點,賣陣的賣陣,這邊不着那邊着,好歹也有幾年纏帳了,也強似在家裡嚼本。」大家拍手道:「造化!造化!」鐵里蟲道:「我們且去見那雌兒,看他主意怎麼的,設法誘他上這條路便了。」多道:「有理!」一齊向朱三家裡來。
zhū sān píng rì mài tāng fěn, zhè wǔ hǔ rì rì zài yá mén qián hòu zǒu dòng, shí cháng mǎi tā de diǎn jī, shì shú zhǔ gù jiā. zhū sān jiàn le, gǒng shǒu dào: liè wèi guāng jiàng, bì yǒu jiàn yù. nà diào jīng hǔ dào: qǐng nǐ niáng zǐ chū lái, wǒ yǒu yī shì bào tā. zhū sān dào: hé shì? bái rì guǐ dào: tā jiā mò lǎo ér sǐ le. shuāng hé zài lǐ miàn tīng dé, kū jiāng chū lái dào: wǒ fāng cái tīng dé jiē shàng shì zhè yàng shuō, hái dào wèi de. ér jīn liè wèi lái de, yí dìng shì zhēn le. yī tóu kū, yī tóu duì zhū sān shuō: wǒ yǔ nǐ shī le zhè tài shān de kào bàng, jīn shēng zài wú hǎo rì le. zuān cāng shǔ biàn dào: zěn shuō zhè huà? rú jīn zhèng shì nǐ men de fù guì dào le. wǔ rén qí shēng dào: wǒ xiōng dì men tè lái sòng zhè yī tào héng cái yǔ nǐ men de. zhū sān fū qī duō jīng yí dào: zhè zěn me shuō? tiě lǐ chóng dào: nǐ jiā ér zi, nǎi shì mò lǎo ér gǔ xuè. ér jīn tā jiā lǐ wàn wàn guàn jiā cái, tián yuán wū níng, nǐ ér zi duō gāi yǒu fèn, hé bú dào tā jiā qù yào fēn tā de? tā ruò bù kěn fēn, pàn yǔ tā chī chǎng guān sī, liào bù dǎo duàn le nǐ men xiē qù. zhuàng zhù dǎ dào dǐ, kǔ nǐ ér zi bù zháo, yǔ tā dī qǐ xuè lái, pà dào bú shì zhēn de? zhè yī gǔ wěn wěn shì le. zhū sān fū qī dào: shì dào wěi shí rú cǐ, wǒ men yě xiǎo dé. zhǐ shì qīng lìng qǐ le gè tóu, yī shí zhù bù dé shǒu de. zì gǔ dào pín mò yǔ fù dòu, chī guān sī quán dé cái lái shǐ fèi. wǒ men zěn me dí dé tā guò? nòng dé hòu biān bù líng bù lì, fǎn wèi bù měi. kuàng qiě wǒ měi zhè yàng rén jiā, yī rì bù zuò, yī rì méi dé chī de, nà lǐ lái de rén lì, nà lǐ lái de gōng fū qù chī guān sī? tiě lǐ chóng dào: zhè gè chéng rán yě yào lǜ dào, dǎ guān sī quán kào shǐ fèi yǔ nà rén lì liǎng xiàng. ér jīn wǒ hé nǐ men shú shāng liáng, yào rén lì shí, wǒ men jǐ gè dì xiōng xiāng bāng nǐ yá mén zuò shì jǐn gōu le, zhǐ zhè shǐ fèi nán chù, wǒ men yě shuō bù dé, xiǎo qián bù qù, dà qián bù lái. wǔ gè dì xiōng, yī rén yīng chū yī bǎi liǎng, xiān jiāng lái bù běn qián, tì nǐ shǐ yòng qù. nǐ xiě qǐ yī qiān liǎng de jiè piào lái, wǒ men shōu zhe, zhí děng rì hòu duàn guò jiā yè lái dào le shǒu, nǐ měi zhào qì hái wǒ, zhǐ jìn dé nǐ měi yī běn yī lì, yě bù wèi duō. cǐ wài xiè wǒ men de, píng nǐ men lìng shāng liáng le. nà shí shì bái dé lái de dōng xī, zuǒ yǒu shì bù fèi zhī huì, liào rán jué bù dài màn le wǒ men. zhū sān fū qī dào: ruò dé liè wèi rú cǐ xiāng bāng, kě zhī dào hǎo, zhǐ shì dǎ cóng nà lǐ zuò qǐ? tiě lǐ chóng dào: nǐ zhǐ yī wǒ men diào dù, bāo guǎn tíng dāng, qiě bǎ jiè piào xiě qǐ lái wèi dìng. zhū sān zhī dé yī zhe xiě le, yā le gè zì, lián ér zi yě yào tā huà le yī gè, jiāo yǔ zhòng rén. zhòng rén dào: jīn rì wǒ měi dì xiōng qiě qù, yī miàn shōu shí yín qián tíng dāng le, míng rì zài lái jì jiào xíng shì. zhū sān fū qī dào: quán zhàng liè wèi kàn gù.
朱三平日賣湯粉,這五虎日日在衙門前後走動,時常買他的點飢,是熟主顧家。朱三見了,拱手道:「列位光降,必有見諭。」那吊睛虎道:「請你娘子出來,我有一事報他。」朱三道:「何事?」白日鬼道:「他家莫老兒死了。」雙荷在裡面聽得,哭將出來道:「我方才聽得街上是這樣說,還道未的。而今列位來的,一定是真了。」一頭哭,一頭對朱三說:「我與你失了這泰山的靠傍,今生再無好日了。」鑽倉鼠便道:「怎說這話?如今正是你們的富貴到了。」五人齊聲道:「我兄弟們特來送這一套橫財與你們的。」朱三夫妻多驚疑道:「這怎麼說?」鐵里蟲道:「你家兒子,乃是莫老兒骨血。而今他家裡萬萬貫家財,田園屋寧,你兒子多該有分,何不到他家去要分他的?他若不肯分,拚與他吃場官司,料不倒斷了你們些去。撞住打到底,苦你兒子不着,與他滴起血來,怕道不是真的?這一股穩穩是了。」朱三夫妻道:「事到委實如此,我們也曉得。只是輕另起了個頭,一時住不得手的。自古道貧莫與富斗,吃官司全得財來使費。我們怎麼敵得他過?弄得後邊不伶不俐,反為不美。況且我每這樣人家,一日不做,一日沒得吃的,那裡來的人力,那裡來的工夫去吃官司?」鐵里蟲道:「這個誠然也要慮到,打官司全靠使費與那人力兩項。而今我和你們熟商量,要人力時,我們幾個弟兄相幫你衙門做事盡勾了,只這使費難處,我們也說不得,小錢不去,大錢不來。五個弟兄,一人應出一百兩,先將來不本錢,替你使用去。」你寫起一千兩的借票來,我們收着,直等日後斷過家業來到了手,你每照契還我,只近得你每一本一利,也不為多。此外謝我們的,憑你們另商量了。那時是白得來的東西,左有是不費之惠,料然決不怠慢了我們。」朱三夫妻道:「若得列位如此相幫,可知道好,只是打從那裡做起?」鐵里蟲道:「你只依我們調度,包管停當,且把借票寫起來為定。」朱三隻得依着寫了,押了個字,連兒子也要他畫了一個,交與眾人。眾人道:「今日我每弟兄且去,一面收拾銀錢停當了,明日再來計較行事。」朱三夫妻道:「全仗列位看顧。」
dāng xià zhòng rén sàn le qù, shuāng hé duì zhàng fū dào: zhè xiē rén suǒ yán, bù zhī rú hé, kě zuò dé lái de me? zhū sān dào: zǒng shì bú yào wǒ fèi yī gè qián. kàn tā men zěn me zhǔ zhāng, yī dé de zhǐ guǎn yī zhe zuò qù, huò zhě yǒu xiē yóu shuǐ yě bù jiàn dé. yòng qù shì tā men de, dé lái shì wǒ men de, yǒu shèn me bù pián yí chù? shuāng hé dào: bù gāi jiù dìng zhǐ bǐ yǔ tā. zhū sān dào: chèng wǒ men sān gè zuò ròu mài, yě bù zhí shàng jǐ liǎng. tā ná le wǒ qiān guàn de piào zi, ruò bù duó dé jiā shì lái, tā hǎo xiàng nà lǐ tǎo? guǒ rán duó dé lái shí, jiù yǔ tā xiē yě bù nán le. kuàng qiě bù xiě dé yǔ tā, tā zěn kěn ná yín zi lái yīng yòng? yǒu zhè yī zhǐ ān dìng tā měi de xīn, cái kěn jǐn lì bāng wǒ. shuāng hé dào: wèi shén hái zi yě yào tā zhe gè zì? zhū sān dào: duó dé jiā shì shì hái zi de, zěn bù jiào tā zhe zì? zhè gè dào duō bù dǎ jǐn, zhǐ kàn tā men zhǐ bá zěn me yàng zuò fǎ biàn liǎo.
當下眾人散了去,雙荷對丈夫道:「這些人所言,不知如何,可做得來的麼?」朱三道:「總是不要我費一個錢。看他們怎麼主張,依得的只管依着做去,或者有些油水也不見得。用去是他們的,得來是我們的,有甚麼不便宜處?」雙荷道:「不該就定紙筆與他。」朱三道:「秤我們三個做肉賣,也不值上幾兩。他拿了我千貫的票子,若不奪得家事來,他好向那裡討?果然奪得來時,就與他些也不難了。況且不寫得與他,他怎肯拿銀子來應用?有這一紙安定他每的心,才肯盡力幫我。」雙荷道:「為甚孩子也要他着個字?」朱三道:「奪得家事是孩子的,怎不叫他着字?這個到多不打緊,只看他們指拔怎麼樣做法便了。」
bù shuō fū qī shāng liáng, qiě shuō wǔ hǔ chū le zhū jiā de mén, dà jiā xiào dào: zhè jiā zǐ bèi wǒ men shuō dé dòng huǒ le, zhǐ shì chě xià zhè yàng dà huǎng, nà lǐ duō shǎo dé xiē yǔ tā qǐ gè tóu? tiě lǐ chóng dào: dāng zhēn wǒ men yǒu de jǐ lǐ qián xiān zhé qù bù chéng? zhǐ kàn wǒ lüè shī xiǎo jì, bù bì yòng qián. zhè sì gè dào: yǒu hé miào jì? tiě lǐ chóng dào: wǒ rú jīn zhǐ yào ná yī pǐ cū má bù zuò jiàn shuāi yī, yǔ tā jiā xiǎo sī chuān le, jiào tā jìng dào mò jiā qù zuò xiào zǐ. liāo dé mò jiā mǔ zǐ nǎo zào qǐ lái, wú měi zhī yī gè qián bái zhǐ gào tā yī zhuàng, zhè jiù shì wǔ bǎi liǎng běn qián le. sì gè pāi shǒu dào: miào, miào! shì bù yí chí, kuài qù! kuài qù!
不說夫妻商量,且說五虎出了朱家的門,大家笑道:「這家子被我們說得動火了,只是扯下這樣大謊,那裡多少得些與他起個頭?」鐵里蟲道:「當真我們有得己里錢先折去不成?只看我略施小計,不必用錢。」這四個道:「有何妙計?」鐵里蟲道:「我如今只要拿一匹粗麻布做件衰衣,與他家小廝穿了,叫他竟到莫家去做孝子。撩得莫家母子惱躁起來,吾每隻一個錢白紙告他一狀,這就是五百兩本錢了。」四個拍手道:「妙,妙!事不宜遲,快去!快去!
tiě lǐ chóng guǒ rán qù téng nuó le yī pǐ má bù, dào cái yī diàn jiǎn kāi le, fèng chéng le yī jiàn shuāi yī, shǒu lǐ ná zhe dào: běn qián zài cǐ le. yī yǒng de wàng zhū sān jiā lǐ lái, zhū sān fū qī jiē zhe, dào: liè wèi hái shì zěn me zhǔ zhāng? tiě lǐ chóng dào: jiào nǐ ér zi chū lái, wǒ jiào dào tā shì tǐ. shuāng hé duì zhe hái zǐ dào: zhè jǐ wèi bó bo, bāng nǐ qù tǎo shēng shēn fù mǔ de jiā yè, nǐ zhǐ yī zhe zuò qù biàn liǎo. nà ér zi yě shì gè guāi de, shuō dào: jì shì wǒ shēng shēn de fù qīn, nà jiā yè wǒ yīng dé yǒu de. zhǐ shì wǒ wá zǐ jiā, jiào wǒ zěn de qù tǎo cái shì? tiě lǐ chóng dào: bú yào nǐ kāi kǒu tǎo, zhǐ zhe le zhè jiàn xiào fú, wǒ men yǐn nǐ dào nà lǐ. nǐ jìn mén qù, dào le xiào táng lǐ miàn kàn jiàn líng wéi, nǐ biàn fàng shēng dà kū, kū bà jiù bài, bài le sì bài, wǎng wài jiù zǒu. yǒu rén wèn nǐ shuō huà, nǐ zhǐ bú yào huí tā, yī jìng dào wài biān lái, wǒ men duō zài zuǒ cè chá fāng lǐ děng nǐ biàn liǎo. zhè gè què bù nán de. zhū sān dào: zhī rú cǐ yǒu hé yì? zhòng rén dào: zhè shì xiān sòng gè xìn yǔ tā jiā. nǐ ér zi chū le mén, dì èr rì jiù qù jìn zhuàng. wǒ men jiù qù tì nǐ shǐ yòng dǎ diǎn. nǐ ér zi yòu xiǎo, guān fǔ jiàn le, zhǐ yǒu kě lián, jué bù nán wèi tā de. kuàng yòu shí shí shì gǔ xuè, jiǎo tà yìng dì, zhè jiā sī dào dǐ shì wěn qǔ de le, zhǐ guǎn yī zhe wǒ men zuò qù! zhū sān duì qī zǐ dào: liè wèi shuō lái de huà, duō shì yǒu zhe shù de, zhǐ jiào ér zi yī zhe xíng shì, jué rán tíng dāng. nà ér zǐ dào: zhī rú fāng cái zhè yàng shuō de huà, wǒ duō yī dé. wǒ xīn lǐ yě yào qù jiàn jiàn qīn shēng fù qīn de yǐng xiàng, kū tā yī chǎng, bài tā yī bài. shuāng hé yǎn lèi dào: guāi ér zi, zhèng shì rú cǐ. zhū sān dào: wǒ dào bù hǎo suí qù de. jì shì liè wèi tóng háng, bì rán bù chà, bǎ ér zi jiāo fù yǔ liè wèi le, wǒ zì dào shì shàng zuò shēng yì qù, wǎn lái tǎo xiāo xī bà. dāng xià zhū sān zì chū le mén.
鐵里蟲果然去騰挪了一匹麻布,到裁衣店剪開了,縫成了一件衰衣,手裡拿着道:「本錢在此了。」一涌的望朱三家裡來,朱三夫妻接着,道:「列位還是怎麼主張?」鐵里蟲道:「叫你兒子出來,我教道他事體。」雙荷對着孩子道:「這幾位伯伯,幫你去討生身父母的家業,你只依着做去便了。」那兒子也是個乖的,說道:「既是我生身的父親,那家業我應得有的。只是我娃子家,教我怎的去討才是?」鐵里蟲道:「不要你開口討,只着了這件孝服,我們引你到那裡。你進門去,到了孝堂裡面看見靈幃,你便放聲大哭,哭罷就拜,拜了四拜,往外就走。有人問你說話,你只不要回他,一徑到外邊來,我們多在左側茶坊里等你便了。這個卻不難的。」朱三道:「只如此有何益?」眾人道:「這是先送個信與他家。你兒子出了門,第二日就去進狀。我們就去替你使用打點。你兒子又小,官府見了,只有可憐,決不難為他的。況又實實是骨血,腳踏硬地,這家私到底是穩取的了,只管依着我們做去!」朱三對妻子道:「列位說來的話,多是有着數的,只教兒子依着行事,決然停當。」那兒子道:「只如方才這樣說的話,我多依得。我心裡也要去見見親生父親的影像,哭他一場,拜他一拜。」雙荷掩淚道:「乖兒子,正是如此。」朱三道:「我到不好隨去得。既是列位同行,必然不差,把兒子交付與列位了,我自到市上做生意去,晚來討消息罷。」當下朱三自出了門。
wǔ hǔ yī tóng le zhū jiā ér zi, wǎng wǎng mò jiā lái. jiāng dào mén shǒu, duō zǒu jìn yī gè chá fāng lǐ miàn zuò xià, chī gè pào chá. dīng zhǔ zhū jiā ér zǐ dào: nà mén shàng yǒu sàng pái xiào lián de, jiù shì nǐ lǎo ér jiā lǐ. nǐ jìn qù, yī zhe wǒ yán yǔ xíng shì. suì shì shuāi yī yǔ tā chuān zhe tíng dāng le, nà hái zi yī le shuō huà, bù zhī qí me hǎo dǎi, dà tà bù zǒu jìn mén lǐ miàn lái. yī zhí dào le xiào táng, kàn jiàn líng wéi, guǒ rán lì tiān dǎo dì jià kū qǐ lái, yě shì hái zi jiā tiān xìng suǒ zài. nà xiào táng lǐ tóu tīng jiàn kū xiǎng, zhī dào shì diào kè lái dào, jǐn zhǐ lái kàn. zhǐ jiàn shì yī gè xiǎo sī, shēn shàng dǎ bàn yǔ xiào zǐ wú èr, qiě shì kū dé bēi qiè, kǒu kǒu shēng shēng jiào zhe qīn diē diē. xiào táng lǐ kàn de, bù zhī shì shèn me yuán gù, rén rén jīng hài dào: zhè shì nà lǐ shuō qǐ? mò mā tīng dé kū zhe qīn diē, yòu jiàn zhè bān dǎ bàn, bù jué nù cóng xīn shàng qǐ, è xiàng dǎn biān shēng, rǎng dào: nà lǐ lái zhè gè yě māo, kū dé rú cǐ yì yàng! kuī dé mò dà láng shì gè lǎo chéng yǒu jiàn shí de rén, zǎo yǐ qiáo kē le bā jiǔ fēn, máng duì mǔ qīn shuō dào: mā mā qiè bù kě zào cì, zhè jiàn shì liǎo bù dé! wǒ jiā chū sàng zhī jì, bì yǒu jiān rén dòng huǒ, yào lái tiāo xìn, zā chéng huǒ dùn. luò le tā men quān tào, zhè rén jiā bù jīng zhé de. zhǐ yī wǒ zhǐ fēn, fāng miǎn huò huàn.
五虎一同了朱家兒子,往往莫家來。將到門首,多走進一個茶坊裡面坐下,吃個泡茶。叮矚朱家兒子道:「那門上有喪牌孝簾的,就是你老兒家裡。你進去,依着我言語行事。」遂視衰衣與他穿着停當了,那孩子依了說話,不知其麼好歹,大踏步走進門裡面來。一直到了孝堂,看見靈幃,果然唳天倒地價哭起來,也是孩子家天性所在。那孝堂裡頭聽見哭響,只道是弔客來到,盡旨來看。只見是一個小廝,身上打扮與孝子無二,且是哭得悲切,口口聲聲叫着親爹爹。孝堂里看的,不知是甚麼緣故,人人驚駭道:「這是那裡說起?」莫媽聽得哭着親爹,又見這般打扮,不覺怒從心上起,惡向膽邊生,嚷道:「那裡來這個野貓,哭得如此異樣!」虧得莫大郎是個老成有見識的人,早已瞧科了八九分,忙對母親說道:「媽媽切不可造次,這件事了不得!我家初喪之際,必有奸人動火,要來挑釁,紮成火囤。落了他們圈套,這人家不經折的。只依我指分,方免禍患。」
mò mā yī shí jiān jiàn dà láng shuō dé lì hài, yě yǒu xiē huāng le, qiě zhù zhe bù rǎng, lěng yǎn kàn nà wài biān hái zi. zhǐ jiàn tā kū bà jiù bài, bài le sì bài, zhèng dài zhuǎn shēn, mò dà láng lián máng tiào chū lái, yī bǎ bào zhù dào: nǐ bú shì nà huā lóu qiáo mài fěn tāng zhū jiā de ér zi me? hái zǐ dào: zhèng shì. dà láng dào: jì shì zhè děng, nǐ fāng cái bài le diē diē, yě jiù gāi rèn le mā mā. nǐ suí wǒ lái. yī bǎ chě tā dào xiào màn lǐ tóu, zhǐ zhe mò mā dào: zhè shì nǐ de dí mǔ qīn, kuài xiē bài jiàn. mò mā cāng zú zhī jì, zhǐ píng ér zi, shòu le tā bài yǐ guò. dà láng zhǐ zì jiā dào: wǒ nǎi shì nǐ zhǎng xiōng, nǐ yě yào bài. bài guò, yòu zhǐ diǎn tā bài le èr xiōng, yǐ cì zhì dà sǎo, èr sǎo, duō jiào bài jiàn le. yòu lǐng zì jǐ liǎng gè ér zi, xiōng dì, yī gè ér zi, lì qí le, duì hái zǐ dào: zhè sān gè shì nǐ zhí ér, nǐ gāi shòu bài. bài bà, hái zi yòu wàng wài jiù zǒu. dà láng dào: nǐ dào nà lǐ qù? nǐ shì wǒ de xiōng dì, fù qīn jì sǐ, jiù gāi zhù zài cǐ jū sàng. zhè shì nǐ jiā lǐ le, hái dào nà lǐ qù? dà láng lǐng tā dào lǐ miàn, jiāo fù yǔ zì jǐ niáng zǐ, dào: nǐ yǔ xiǎo shū shū bǎ tóu shū yī shū, tì tā shēn shàng chū tuō yī chū tuō. bǎ jiù shí yī fú tuō diào le, duō tì tā huàn le xiē xīn xiān de, ér jīn shì wǒ jiā lǐ rén le. hái zi jiàn dà láng rú cǐ dài de tā hǎo, xīn lǐ suī yě huān xǐ, zhǐ shì rén shēng miàn bù shú, yòu bù zhī niáng de yì sī zěn me, yǒu xiē bù ān tiē, hái xiǎng yào qù. dà láng xiǎo dé guāng jǐng, jiù zhe rén dào huā lóu qiáo zhū jiā qù huàn nà shuāng hé dào jiā lǐ lái, shuō dào yǒu yào jǐn shuō huà.
莫媽一時間見大郎說得利害,也有些慌了,且住着不嚷,冷眼看那外邊孩子。只見他哭罷就拜,拜了四拜,正待轉身,莫大郎連忙跳出來,一把抱住道:「你不是那花樓橋賣粉湯朱家的兒子麼?」孩子道:「正是。」大郎道:「既是這等,你方才拜了爹爹,也就該認了媽媽。你隨我來。」一把扯他到孝幔裡頭,指着莫媽道:「這是你的嫡母親,快些拜見。」莫媽倉卒之際,只憑兒子,受了他拜已過。大郎指自家道:「我乃是你長兄,你也要拜。」拜過,又指點他拜了二兄,以次至大嫂,二嫂,多叫拜見了。又領自己兩個兒子,兄弟,一個兒子,立齊了,對孩子道:「這三個是你侄兒,你該受拜。」拜罷,孩子又望外就走。大郎道:「你到那裡去?你是我的兄弟,父親既死,就該住在此居喪。這是你家裡了,還到那裡去?」大郎領他到裡面,交付與自己娘子,道:「你與小叔叔把頭梳一梳,替他身上出脫一出脫。把舊時衣服脫掉了,多替他換了些新鮮的,而今是我家裡人了。」孩子見大郎如此待得他好,心裡雖也歡喜,只是人生面不熟,又不知娘的意思怎麼,有些不安貼,還想要去。大郎曉得光景,就着人到花樓橋朱家去喚那雙荷到家裡來,說道有要緊說話。
shuāng hé xiǎo dé shì ér zi miàn shàng de shì le, yì qiě yuán yào lái diào sàng, jí máng huàn le yī shēn xiào fú, lái dào mò jiā. líng qián kū bài yǐ bì, dà láng jí duì tā shuō: nǐ de ér zi, jīn zǎo dào cǐ, wǒ men yǐ rèn zuò xiōng dì. ér jīn yǔ wǒ men yī tóng shǒu xiào, rì hòu yǔ wǒ men yī yàng fēn jiā, nǐ bù bì jì guà. suǒ yǒu lǎo diē diē zài rì gěi nǐ de fàn mǐ yī fú, wǒ men zhào zhàng àn yuè sòng guò lái yǔ nǐ, yǔ zài rì yī gǔ. zhè shì yǒu nǐ ér miàn shàng. nǐ méi shì bù bì dào zhè lǐ lái, yīn nǐ shì yǒu zhàng fū de, kǒng fáng yì lùn, dào zhuāng nǐ ér de chǒu. zhǐ jīn rì qǐ, nǐ ér zi guī zōng xìng mò, bú dào zhū jiā lái le. nǐ fēn fù nǐ ér zi yī shēng, nǐ zì qù bà. shuāng hé tīng dé, bù shèng zhī xǐ: ruò dé dà láng kàn sǐ de lǎo diē diē miàn shàng, rú cǐ chù zhì tíng dāng, wǒ shāo xiāng diǎn zhú, zhù bào dà láng bù jǐn. shuō bà, jìn qù jiàn le mò mā yǔ dà sǎo, èr sǎo, zhǐ shì bài xiè. mò mā cǐ shí yě bù hǎo shēng fēn de, dà jiā méi shén shuō huà, dǎ fā tā huí qù. shuāng hé dīng zhǔ ér zi: hǎo shēng zhù zài zhè, xiǎo xīn fèng shì dà mā yǔ gē ge sǎo sǎo. nǐ luò le hǎo chù, wǒ fàng xīn dé xià le. fāng cái dà láng shuō guò, wǒ bù hǎo zhǎng dào zhè lǐ. nǐ zài cǐ guò jǐ shí, duàn le qī qī sì shí jiǔ rì, zài dào zhū jiā lái xiāng huì bà. hái zi jì jiàn le zì jiā de niáng, yòu tīng le fēn fù de huà, fāng cái ān xīn zhù xià. shuāng hé zì huān huān xǐ xǐ, yǔ zhàng fū shuō zhī qù le.
雙荷曉得是兒子面上的事了,亦且原要來弔喪,急忙換了一身孝服,來到莫家。靈前哭拜已畢,大郎即對他說:「你的兒子,今早到此,我們已認做兄弟。而今與我們一同守孝,日後與我們一樣分家,你不必記掛。所有老爹爹在日給你的飯米衣服,我們照帳按月送過來與你,與在日一股。這是有你兒面上。你沒事不必到這裡來,因你是有丈夫的,恐防議論,到妝你兒的丑。只今日起,你兒子歸宗姓莫,不到朱家來了。你分付你兒子一聲,你自去罷。」雙荷聽得,不勝之喜:「若得大郎看死的老爹爹面上,如此處置停當,我燒香點燭,祝報大郎不盡。」說罷,進去見了莫媽與大嫂,二嫂,只是拜謝。莫媽此時也不好生分得,大家沒甚說話,打發他回去。雙荷叮矚兒子:「好生住在這,小心奉事大媽與哥哥嫂嫂。你落了好處,我放心得下了。方才大郎說過,我不好長到這裡。你在此過幾時,斷了七七四十九日,再到朱家來相會罷。」孩子既見了自家的娘,又聽了分付的話,方才安心住下。雙荷自歡歡喜喜,與丈夫說知去了。
qiě shuō nèi xiē méi tóu guǐ guāng gùn zhào jiā wǔ hǔ, zài chá fáng lǐ miàn zuò dì, yǎn bā bā wàng nà hái zi chū lái, jiù qù zuò shì, zhuàng zi dǎ diǎn tíng dāng le. shuí zhī shǒu le duō shí, zài shǒu bù chū. kàn kàn dào wǎn, bù jiàn dòng jìng, yí dào: mò fēi wǒ men xián huà shí, nà hái zi chū lái, cuò le yǎn, jìng dào tā jiā lǐ qù le? zǒu yī gè dào zhū jiā qù kàn, jiàn shuō ér zi bù céng dào jiā, dào jiào le niáng zǐ qù, yī fā bù jiě. zǒu lái huí fù zhòng rén, dà jiā yí huò, jiù xiàng rè pán shàng yǐ zi, zuò lì bù ān. zài zhě yī gè dào zhū jiā cì hóu, yòu shuō jiàn shuāng hé guī lái, lǎo dà huān xǐ, shuō ér zi yǐ dé rèn xià shōu liú le. zhòng rén shàng zài chá fāng wèi sàn, jiàn le cǐ shuō, gè gè mù dāi. zhèng shì:
且說那些沒頭鬼光棍趙家五虎,在茶房裡面坐地,眼巴巴望那孩子出來,就去做事,狀子打點停當了。誰知守了多時,再守不出。看看到晚,不見動靜,疑道:「莫非我們閒話時,那孩子出來,錯了眼,竟到他家裡去了?」走一個到朱家去看,見說兒子不曾到家,倒叫了娘子去,一發不解。走來回復眾人,大家疑惑,就象熱盤上蟻子,坐立不安。再者一個到朱家伺侯,又說見雙荷歸來,老大歡喜,說兒子已得認下收留了。眾人尚在茶坊未散,見了此說,個個木呆。正是:
sī liang bō cǎo qù xún shé, zhè huí què méi shé ér nòng.
思量撥草去尋蛇,這回卻沒蛇兒弄。
píng cháng jiā lǐ méi fēng bō, zǒng yǒu liáng píng yě wú yòng.
平常家裡沒風波,總有良平也無用。
shuō zhè jǐ gè rén, wén dé hái zi yǐ bèi mò jiā rèn zuò ér le, xǔ duō yàn téng téng de huǒ qì, què xiàng lín le jǐ tǒng de bīng shuǐ, shǒu bì duō suǒ jiě le. dà jiā rǎng dào: huǐ qì! zhuàng zhe zhè yàng bù zhǎng jìn de rén jiā. nán dào wǒ men shāng liáng le zhè jǐ shí, dāng zhēn dào dān pián yí le zhè xiǎo sī bù chéng? tiě lǐ chóng dào: qiě bú yào huāng! yě bú dào dé pián yí le tā, yě bú dào dé wǒ men bái zhù le shǒu. zhòng rén dào: ér jīn hái hǎo zài nà lǐ rù jiǎo? tiě lǐ chóng dào: wǒ men yuán shuō yǔ tā duó le rén jiā, yào xiè wǒ men yī qiān yín zi, tā xū yǒu jiè piào zài wǒ shǒu lǐ, shì zhū sān de qīn bǐ. zhòng rén dào: tā jiā xiān zì shōu shí le, wǒ men bìng bù céng bāng dé tā yī xiē, yě bù hǎo tì zhū sān tǎo dé. kuàng qiě zhū sān shì qióng rén, tǎo yě méi gàn. tiě lǐ chóng dào: zuó rì wǒ yào nà hái zi yě zhe gè zì de, ér jīn jiǎn yǒu tóu fà de jiū. guò jǐ shí, zhǐ yǔ nà hái zi tǎo, děng tā shuō méi yǒu, jiù gào le tā. tā xiǎo sī jiā xīn zuò le cái zhǔ, dìng pà chī guān sī de, yāng rén lái yǔ wǒ men jiǎng hé, xū yào shú dé zhè zhāng zhǐ qù cái gàn jìng. nán dào bái liǎo bù chéng? zhòng rén dào: yǒu jiàn shí, bù zài shàng nǐ zuò tiě lǐ chóng, zhēn shì jiàn shí yìng zhēng! tiě lǐ chóng dào: hái yǒu yī jiàn, zhǐ shì yǎn xià hái yào cóng róng. yī lái nà piào zi shàng rì zi méi duō liǎng rì, jiù tǎo jiù gào, guān fǔ yào yí xīn èr lái tā jiā fāng cái shōu liú, jiā yè wèi yǒu de jiù fēn yǔ tā, tā yě shǐ méi yǒu de ná chū lái hái rén, zhè shì bàn nián yī nián hòu de shì. zhòng rén dào: duō shuō dé shì. qiě cáng hǎo le jiè piào, zài nài xīn děng děng nòng tā. zì cǐ yī huǒ gè sàn qù le.
說這幾個人,聞得孩子已被莫家認作兒了,許多焰騰騰的火氣,卻象淋了幾桶的冰水,手臂多索解了。大家嚷道:「悔氣!撞着這樣不長進的人家。難道我們商量了這幾時,當真倒單便宜了這小廝不成?」鐵里蟲道:「且不要慌!也不到得便宜了他,也不到得我們白住了手。」眾人道:「而今還好在那裡入腳?」鐵里蟲道:「我們原說與他奪了人家,要謝我們一千銀子,他須有借票在我手裡,是朱三的親筆。」眾人道:「他家先自收拾了,我們並不曾幫得他一些,也不好替朱三討得。況且朱三是窮人,討也沒幹。」鐵里蟲道:「昨日我要那孩子也着個字的,而今揀有頭髮的揪。過幾時,只與那孩子討,等他說沒有,就告了他。他小廝家新做了財主,定怕吃官司的,央人來與我們講和,須要贖得這張紙去才幹淨。難道白了不成?」眾人道:「有見識,不在尚你做鐵里蟲,真是見識硬掙!」鐵里蟲道:「還有一件,只是眼下還要從容。一來那票子上日子沒多兩日,就討就告,官府要疑心;二來他家方才收留,家業未有得就分與他,他也使沒有得拿出來還人,這是半年一年後的事。」眾人道:「多說得是。且藏好了借票,再耐心等等弄他。」自此一夥各散去了。
zhè lǐ mò mā xìng dìng, bào yuàn ér zǐ dào: nà xiǎo yè zhǒng lái shí, wèi shén me jiù rèn le tā? dà láng dào: wǒ jiā fù míng jiǔ chū, shuí bù dòng huǒ? zhè xiōng dì shí shì diē diē qīn gǔ xuè, wǒ bù rèn tā shí, bèi guāng gùn nòng le qù, jīn rì yī zhuàng, míng rì yī zhuàng gào jiāng lái, gào gè méi xiū xiē. yá mén rén yì gè gè lái zhà qián, qīn juàn péng yǒu rén rén lái guǎi piàn, hái yǒu guān fǔ sī liang qǐ fā, kāi le kǒu bù pà bù sòng. bù zhī bǎ rén jiā shé dào nà lǐ tián dì! jí zhì bàn dé dào dǐ, wèn chū gēn yóu, shǎo bu dé yào duàn zhè yī gǔ yǔ tā, hé kǔ zuò chéng bié rén féi le jiā qù? suǒ yǐ bù rú yī miàn shōu liú, shěng le xǔ duō rén de wàng xiǎng, yǒu hé bù miào? mā mā jiàn shuō dé míng bái, yě dào shì le, yī jiā huān xǐ guò rì.
這裡莫媽性定,抱怨兒子道:「那小業種來時,為甚麼就認了他?」大郎道:「我家富名久出,誰不動火?這兄弟實是爹爹親骨血,我不認他時,被光棍弄了去,今日一狀,明日一狀告將來,告個沒休歇。衙門人役個個來詐錢,親眷朋友人人來拐騙,還有官府思量起發,開了口不怕不送。不知把人家折到那裡田地!及至拌得到底,問出根由,少不得要斷這一股與他,何苦作成別人肥了家去?所以不如一面收留,省了許多人的妄想,有何不妙?」媽媽見說得明白,也道是了,一家歡喜過日。
hū rán yī kǒu, yǒu yī huǒ rén zǒu jìn mén lái, shuō dào yào jiàn xiǎo sān guān rén de. zhè lǐ mén shàng fāng yào wèn míng, nèi yī rén dà shēng dào: biàn shì zhū jiā de tuō yóu píng. dà láng jiàn shuō dé bù hǎo tīng, zì jiā zǒu chū lái, jiàn shì wǔ gè rén xióng fù fù de lái shī lǐ wèn dào: xiǎo lìng dì zài jiā me? dà láng dào: zài jiā lǐ, liè wèi yǒu hé shuō huà? wǔ gè rén dào: lìng dì shǎo zài xià jiā lǐ xiē yín zi, tè lái yǔ tā qǔ yòng. dà láng dào: zhè gè què bù zhī dào, jiào tā chū lái jiù shì. dà láng jìn qù duì xiǎo xiōng dì shuō le, nà hái zi bù zhī shì shèn me tóu nǎo, zǒu chū lái yī kàn, rèn dé shì qián rì zhào jiā wǔ hǔ, shàng qián jiàn lǐ. nà jǐ gè jiàn le hái zi, dào: hǎo gè xiǎo guān rén! qián rì wǒ men sòng nǐ lái de, nǐ zài cǐ zuò le cái zhǔ, jiù bù jì dé wǒ men le? hái zǐ dào: qián rì zhè biān liú zhù le, bù fàng wǒ chū mén, gù cǐ wǒ bù chū lái dé. wǔ hǔ dào: nǐ ér jīn jì zuò le cái zhǔ, zhè yī qiān yín zi gāi hái dé wǒ men le. hái zǐ dào: wǒ jǐ céng xiǎo dé yǒu shèn me yín zi? wǔ hǔ dào: yín zi shì nǐ wǎn lǎo zi zhū sān guān suǒ jiè, què shì wèi nǐ yòng de, nǐ yě zhe dé yǒu huā zì. hái zǐ dào: qián rì wǒ yě jiàn shuō, shuō dào kǒng fáng chī guān sī yào yín zi yòng, gù xiě xià jiè piào. ér jīn guān sī bù chī le, nà lǐ hái yòng nǐ men shén me yín zi? wǔ hǔ fā hěn dào: xiàn yǒu piào zài zhè lǐ, nǐ lài liǎo bù chéng? dà láng tīng dé shēng gāo, zǒu chū lái kàn shí, wǔ hǔ gào sù dào: xiǎo lìng dì zài zhū jiā shí jiè le wǒ men yī qiān yín zi bù hái, ér jīn yào lài qǐ lái. dà láng dào: wǒ zhè xiǎo xiōng dì jiè zhè xǔ duō yín zi hé yòng? hái zǐ dào: gē ge, bú yào tīng tā! wǔ hǔ dào: xiàn yǒu jiè piào, wǒ hé nǐ yá mén lǐ shuō qù yí hòng duō sàn le.
忽然一口,有一伙人走進門來,說道要見小三官人的。這裡門上方要問明,內一人大聲道:「便是朱家的拖油瓶。」大郎見說得不好聽,自家走出來,見是五個人雄赴赴的來施禮問道:「小令弟在家麼?」大郎道:「在家裡,列位有何說話?「五個人道:「令弟少在下家裡些銀子,特來與他取用。」大郎道:「這個卻不知道,叫他出來就是。」大郎進去對小兄弟說了,那孩子不知是甚麼頭腦,走出來一看,認得是前日趙家五虎,上前見禮。那幾個見了孩子,道:「好個小官人!前日我們送你來的,你在此做了財主,就不記得我們了?」孩子道:「前日這邊留住了,不放我出門,故此我不出來得。」五虎道:「你而今既做了財主,這一千銀子該還得我們了。」孩子道:「我幾曾曉得有甚麼銀子?」五虎道:「銀子是你晚老子朱三官所借,卻是為你用的,你也着得有花字。」孩子道:「前日我也見說,說道恐防吃官司要銀子用,故寫下借票。而今官司不吃了,那裡還用你們甚麼銀子?」五虎發狠道:「現有票在這裡,你賴了不成?」大郎聽得聲高,走出來看時,五虎告訴道:「小令弟在朱家時借了我們一千銀子不還,而今要賴起來。」大郎道:「我這小兄弟借這許多銀子何用?」孩子道:「哥哥,不要聽他!」五虎道:「現有借票,我和你衙門裡說去」一哄多散了。
dà láng wèn xiōng dì dào: zhè shì zěn me shuō? hái zǐ dào: qǐ chū zhè jǐ gè cuān duō wǒ mǔ qīn gào zhuàng, mǔ qīn huí tā méi pán chán chī guān sī. tā men shuō, zhǐ yào yī zhāng jiè piào, wǒ měi jiè lái yǔ nǐ. yǐ hòu tā men lǐng wǒ dào zhè lǐ lái, gē ge jiù shōu liú xià, bù céng chéng guān sī, tā zěn me yào wǒ hái qǐ yín zi lái? dà láng dào: kě hèn zhè xiē guāng gùn, zǎo shì wǒ men bù zháo tā shǒu, ér jīn jì yǒu jiè piào zài tā chù, tā bì bù kěn gān xiū, dìng rán dào guān. nǐ ruò jiàn guān, mò pà! zhǐ bǎ fāng cái shí qíng, zhào yàng shì zhè děng yī shuō, guān fǔ zì rán míng bái de. méi yǒu xiǎo xiǎo nián jì duàn nǐ hái tā yín zi zhī lǐ, qiě ān xīn zuò zhe, kàn tā zěn me!
大郎問兄弟道:「這是怎麼說?」孩子道:「起初這幾個攛掇我母親告狀,母親回他沒盤纏吃官司。他們說,『只要一張借票,我每借來與你。』以後他們領我到這裡來,哥哥就收留下,不曾成官司,他怎麼要我還起銀子來?」大郎道:「可恨這些光棍,早是我們不着他手,而今既有借票在他處,他必不肯干休,定然到官。你若見官,莫怕!只把方才實情,照樣是這等一說,官府自然明白的。沒有小小年紀斷你還他銀子之理,且安心坐着,看他怎麼!」
cì rì, zhè wǔ hǔ guǒ rán dào fǔ lǐ gào xià yī zhǐ zhuàng lái, gào le zhū sān mò xiǎo sān liǎng gè míng zì piàn jié qiān jīn zhī shì, lái dào mò jiā tí rén. mò dà láng èr láng děng shāng liáng, yǔ xiōng dì xiě xià yī zhǐ sù zhuàng, sù chū cóng qián qíng jié, jiù yòng zhe liǎng gè gē ge wèi zhèng, jìng lái fǔ lǐ tóu dào. fǔ lǐ tài shǒu xìng táng míng zhuàn, shì gè jí jīng míng de. yī gān rén tí dào le, tīng shěn shí xiān jiào sòng lǐ děng shàng qián wèn dào: zhū sān shì hé děng rén? yào zhè xǔ duō yín zi lái zuò shén me yòng? sòng lǐ dào: tā shuō yào yǔ ér zi zhì tián mǎi chǎn jiè le qù de. tài shǒu jiào zhū sān wèn dào: nǐ zuò shén shàng gōu dāng, jiè zhè xǔ duō yín zi? zhū sān dào: xiǎo de shì mài fěn gēng de jīng jì, bù shàng qián shù shēng yì, yào zhè xǔ duō zuò shén me? sòng lǐ dào: jiàn yǒu jiè piào, wǒ men wǔ rén èr bǎi liǎng yī gè, jiāo fù yǔ tā jí ér zi mò xiǎo sān de. tài shǒu ná shàng jiè piào lái kàn, wèn zhū sān dào: kě shì nǐ xiě de piào? zhū sān dào: shì xiǎo de xiě de piào, què bù céng yǒu yín zi de. sòng lǐ dào: piào shì tā xiě de, yín zi shì mò xiǎo sān shōu qù de. tài shǒu jiào mò xiǎo sān, nà mò jiā hái zi yīng le yī shēng zǒu shǎng qù. tài shǒu kàn jiàn shì gè shí lái suì xiǎo de, yī fā qí yì, dào: zhè xiǎo sī shōu qù zhè xiē yín zi hé yòng? sòng lǐ zhēng dào: shì tā fù qīn zhū sān xiě le piào, ná yín zi yǔ zhè mò xiǎo sān mǎi tián de. jiàn jīn tā yǒu xǔ duō tián zài jiā lǐ. tài shǒu dào: fù xìng zhū, zěn me ér zi xìng mò? zhū sān dào: mán bù dé lǎo yé, zhè xiǎo sī yuán shì mò jiā niè zǐ, tā mǔ qīn jià yǔ xiǎo de, suǒ yǐ tā zì xìng mò. zhuān wèi zhòng rén yào bāng tā mò jiā qù zhēng chǎn, hōng xiǎo de xiě le yī piào, zuò zhēng sòng de yòng dù. bù xiǎng yí dào mò jiā, tā jiā dà niáng yǔ liǎng gè gē zǐ jìng zì rèn le, fēn yǔ tián chǎn. xiǎo de yǔ tā jiā méi sòng dé zhēng le, hái yào jiè yín zuò shén me yòng? tā ér jīn jù le jiè piào shēng duān yào zhè yín zi, zhè nà lǐ dé yǒu? tài shǒu wèn mò xiǎo sān, qí yán yě shì yì bān. tài shǒu diǎn tóu dào: shì le, shì le. jiù jiào mò dà láng qǐ lái, wèn dào: nǐ dāng shí rú hé jiù kěn rèn le? mò dà láng dào: zài chéng gùn tú wú fēng qǐ làng, wú dòng jué xiè. kuī dé dāng shí lì dì jiù rèn le, zhè xiē rén hái dào fàng le kōng jiàn, wèi kěn zhù shǒu, zhì yǒu jīn rì zhī gào. ruò dāng shí lüè yǒu gēn tuō, yī shè sòng duān, zhèng shì cǐ bèi dé zhì zhī qiū. bú yào shuō xiōng dì zhè qiān jīn yào bèi tā zhà le qù, jiā lǐ suǒ fèi, yòu bù zhī jǐ bèi le! tài shǒu xiào dào: miào zāi! bù wéi gāo yì, yòu jiàn gāo shí. kě jìng, kě jìng! wǒ kàn sòng lǐ děng wǔ rén, yě bù xiàng yǒu qiān jīn jiè rén de, zhū sān yě bù xiàng jiè rén qiān jīn de. yuán lái zhēn qíng rú cǐ, shí wèi kě hèn! ruò fēi mò dà yǒu jiàn, cǐ bèi rén rén bǎo mǎn le. tí qǐ bǐ lái dào dào: qiān jīn zhòng lì, yī zhǐ zú píng. nǎi zhū sān chì pín, dài zé shuí yǔ? mò zi rǔ xiù, xū cǐ hé wèi? xì xùn qí xiáng, shǐ zhú qí guǐ. sòng lǐ lì yòu tí zhī yuē, xī wō jiǎo zhī zhēng. mò dà yǐ duì chuáng zhī qíng, xiāo xì qiáng zhī xìn. jì yú qún móu ér sàng qì, yóu xié gù zhǐ yǐ chuí xián. zhòng chuàng qí jiān, lì huǐ qí quàn!
次日,這五虎果然到府里告下一紙狀來,告了朱三、莫小三兩個名字騙劫千金之事,來到莫家提人。莫大郎、二郎等商量,與兄弟寫下一紙訴狀,訴出從前情節,就用着兩個哥哥為證,竟來府里投到。府里太守姓唐名篆,是個極精明的。一干人提到了,聽審時先叫宋禮等上前問道:「朱三是何等人?要這許多銀子來做甚麼用?」宋禮道:「他說要與兒子置田買產借了去的。」太守叫朱三問道:「你做甚上勾當,借這許多銀子?」朱三道:「小的是賣粉羹的經紀,不上錢數生意,要這許多做甚麼?」宋禮道:「見有借票,我們五人二百兩一個,交付與他及兒子莫小三的。」太守拿上借票來看,問朱三道:「可是你寫的票?」朱三道:「是小的寫的票,卻不曾有銀子的。」宋禮道:「票是他寫的,銀子是莫小三收去的。」太守叫莫小三,那莫家孩子應了一聲走上去。太守看見是個十來歲小的,一發奇異,道:「這小廝收去這些銀子何用?」宋禮爭道:「是他父親朱三寫了票,拿銀子與這莫小三買田的。見今他有許多田在家裡。」太守道:「父姓朱,怎麼兒子姓莫?」朱三道:「瞞不得老爺,這小廝原是莫家孽子,他母親嫁與小的,所以他自姓莫。專為眾人要幫他莫家去爭產,哄小的寫了一票,做爭訟的用度。不想一到莫家,他家大娘與兩個哥子竟自認了,分與田產。小的與他家沒訟得爭了,還要借銀做甚麼用?他而今據了借票生端要這銀子,這那裡得有?」太守問莫小三,其言也是一般。太守點頭道:「是了,是了。」就叫莫大郎起來,問道:「你當時如何就肯認了?」莫大郎道:「在城棍徒無風起浪,無洞掘蟹。虧得當時立地就認了,這些人還道放了空箭,未肯住手,致有今日之告。若當時略有根托,一涉訟端,正是此輩得志之秋。不要說兄弟這千金要被他詐了去,家裡所費,又不知幾倍了!」太守笑道:「妙哉!不惟高義,又見高識。可敬,可敬!我看宋禮等五人,也不象有千金借人的,朱三也不象借人千金的。元來真情如此,實為可恨!若非莫大有見,此輩人人飽滿了。」提起筆來到道:「千金重利,一紙足憑。乃朱三赤貧,貸則誰與?莫子乳臭,須此何為?細訊其詳,始燭其詭。宋禮立又蹄之約,希蝸角之爭。莫大以對床之情,消鬩牆之釁。既漁群謀而喪氣,猶挾故紙以垂涎。重創其奸,立毀其券!」
dāng shí jiāng sòng lǐ děng wǔ rén, měi rén sān shí dà bǎn, wèn nǐ le jiào suō cí sòng zhà hài píng rén de lǜ, jí zhàng èr shí, cì pèi gè yuǎn è jūn zhōu. wú xìng chéng lǐ qù le zhè wǔ hǔ, xiǎo mín duō shì kuài huó de. zuò chū jǐ jù kǒu hào lái: tiě lǐ chóng yǒu shí zhì bù chuān, zuān cāng shǔ yǒu shí chī bù bǎo, diào jīng lǎo hǔ méi wēi fēng, sǎ mò pàn guān qí diē dǎo. bái rì lǐ guǐ hú xíng, zhè huí ér bù jiàn le.
當時將宋禮等五人,每人三十大板,問擬了「教唆詞訟詐害平人」的律,脊杖二十,刺配各遠惡軍州。吳興城裡去了這五虎,小民多是快活的。做出幾句口號來:「鐵里蟲有時至不穿,鑽倉鼠有時吃不飽,吊睛老虎沒威風,灑墨判官齊跌倒。白日裡鬼胡行,這回兒不見了。」
táng tài shǒu yòu jīng jiǎng mò jiā, yǔ tā yī gè xiào yì zhī mén de biǎn é, miǎn qí běn děng chà yáo. cǐ shí mò mā mā cái xiǎo dé ér zi dà láng de dà jiàn shí. shì jiān dì xiōng bù mù, kào zhe wài rén xiāng bāng qǐ sòng zhě, dāng yǐ cǐ wèi jiàn. shī yuē:
唐太守又旌獎莫家,與他一個「孝義之門」的匾額,免其本等差徭。此時莫媽媽才曉得兒子大郎的大見識。世間弟兄不睦,靠着外人相幫起訟者,當以此為鑑。詩曰:
shì jiān yǒu niè zǐ, yì shì běn shēng zhī.
世間有孽子,亦是本生枝。
zhǐ yīn jìn suǒ wèi, fǎn wèi wài rén zī.
只因靳所為,反為外人資。
yú wēng zuò dé lì, hè bàng zài xiāng chí.
漁翁坐得利,鶴蚌在相持。
hé rú cún yī ràng, shì míng bù lòu zhī?
何如存一讓,是名不漏卮?