kǒng zǐ yuē: xìng xiāng jìn yě, xí xiāng yuǎn yě. yán shì yù zhī běn tóng, ér qiān rǎn zhī tú yì yě. fū kè yì zé xíng bù sì, qiān wù zé qí zhì liú. shì yǐ shèng rén dǎo rén lǐ xìng, cái yì liú dàng, shèn qí suǒ yǔ, jié qí suǒ piān. gù chuán yuē: shěn hǎo è, lǐ qíng xìng, ér wáng dào bì yǐ. zhì xìng zhī dào, bì shěn jǐ zhī suǒ yǒu yú, ér qiáng qí suǒ bù zú. gài cōng míng shū tōng zhě, jiè yú tài chá guǎ wén shǎo jiàn zhě, jiè yú yōng bì yǒng měng gāng qiáng zhě, jiè yú tài bào rén ài wēn liáng zhě, jiè yú wú duàn zhàn jìng ān shū zhě, jiè yú hòu shí guǎng xīn hào dà zhě, jiè yú yí wàng.
孔子曰：「性相近也，習相遠也。」言嗜欲之本同，而遷染之途異也。夫刻意則行不肆，牽物則其志流。是以聖人導人理性，裁抑流宕，慎其所與，節其所偏。故《傳》曰：「審好惡，理情性，而王道畢矣。」治性之道，必審己之所有餘，而強其所不足。蓋聰明疏通者，戒於太察；寡聞少見者，戒於壅蔽；勇猛剛強者，戒於太暴；仁愛溫良者，戒於無斷；湛靜安舒者，戒於後時；廣心浩大者，戒於遺忘。

rén wù zhì yuē:
《人物誌》曰：「

lì zhí gāng yì, cái zài jiǎo zhèng, shī zài jī jié qiáng yì zhī rén, hěn gāng bù hé, bù jiè qí qiáng zhī táng tū, ér yǐ shùn wèi náo, lì qí kàng. shì gù, kě yǔ lì fǎ, nán yǔ rù wēi yě.
厲直剛毅，材在矯正，失在激訐(強毅之人，佷剛不和，不戒其強之唐突，而以順為撓，厲其亢。是故，可與立法，難與入微也。)；

róu shùn ān shù, měi zài kuān róng, shī zài shǎo jué róu shùn zhī rén, huǎn xīn kuān duàn, bù jiè qí shì zhī bù shè, ér yǐ kàng wèi guì, ān qí shū. shì gù, kě yǔ xún cháng, nán yǔ quán yí yě.
柔順安恕，美在寬容，失在少決(柔順之人，緩心寬斷，不戒其事之不攝，而以亢為劌，安其舒。是故，可與循常，難與權疑也。)；

xióng hàn jié jiàn, rèn zài dǎn liè, shī zài duō jì xióng hàn zhī rén, qì fèn yīng jué, bù jiè qí yǒng zhī huǐ diē, ér yǐ shùn wèi kuāng, jié qí shì. shì gù, kě yǔ shè nán, nán yǔ jū yuē yě.
雄悍傑健，任在膽烈，失在多忌(雄悍之人，氣奮英決，不戒其勇之毀跌，而以順為恇，竭其勢。是故，可與涉難，難與居約也。)；

jīng liáng wèi shèn, shàn zài gōng jǐn, shī zài duō yí jīng shèn zhī rén, wèi huàn duō jì, bù jiè qí nuò yú wèi yì, ér yǐ yǒng wèi hàn, zēng qí yí. shì gù, kě yǔ bǎo quán, nán yǔ lì jié yě.
精良畏慎，善在恭謹，失在多疑(精慎之人，畏患多忌，不戒其懦於為義，而以勇為悍，增其疑。是故，可與保全，難與立節也。)；

qiáng kǎi jiān jìn, yòng zài zhēn gàn, shī zài zhuān gù líng kǎi zhī rén, bǐng yì jìn chí, bù jiè qí qíng zhī gù hù, ér yǐ biàn wèi xū, qiáng qí zhuān. shì gù, kě yǔ chí zhèng, nán yǔ fù zhòng yě.
強楷堅勁，用在楨幹，失在專固(凌楷之人，秉意勁持，不戒其情之固護，而以辯為虛，強其專。是故，可與持正，難與附眾也。)；

lùn biàn lǐ yì, néng zài shì jié, shī zài liú dàng bó biàn zhī rén, lùn lǐ shàn gěi, bù jiè qí cí zhī fàn làn, ér yǐ kǎi wèi xì, suì qí liú. shì gù, kě yǔ fàn xù, nán yǔ lì yuē yě.
論辯理繹，能在釋結，失在流宕(博辯之人，論理贍給，不戒其辭之泛濫，而以楷為系，遂其流。是故，可與泛序，難與立約也。)；

pǔ bó zhōu qià, chóng zài fù yù, shī zài hùn zhuó hóng pǔ zhī rén, yì ài zhōu qià, bù jiè qí jiāo zhī hùn zá, ér yǐ jiè wèi juàn, guǎng qí zhuó. shì gù, kě yǔ fǔ zhòng, nán yǔ lì sú yě.
普博周洽，崇在覆裕，失在混濁(宏普之人，意愛周洽，不戒其交之混雜，而以介為狷，廣其濁。是故，可與撫眾，難與厲俗也。)；

qīng jiè lián jié, jié zài jiǎn gù, shī zài jū jú juàn jiè zhī rén, dǐ hē qīng jī, bù jiè qí dào zhī ài xiá, ér yǐ pǔ wèi huì, yì qí jū. shì gù, kě yǔ shǒu jié, nán yǔ biàn tōng yě.
清介廉潔，節在儉固，失在拘局(狷介之人，砥訶清激，不戒其道之隘狹，而以普為穢，益其拘。是故，可與守節，難與變通也。)；

xiū dòng lěi gè, yè zài pān jī, shī zài shū yuè xiū dòng zhī rén, zhì mù chāo yuè, bù jiè qí yì zhī tài wěi, ér yǐ jìng wèi zhì, guǒ qí ruì. shì gù, kě yǔ jìn qū, nán yǔ chí hòu yě.
休動磊硌，業在攀躋，失在疏越(休動之人，志慕超越，不戒其意之太猥，而以靜為滯，果其銳。是故，可與進趨，難與持後也。)；

chén jìng jī mì, jīng zài xuán wēi, shī zài chí nuò chén jìng zhī rén, dào sī huí fù, bù jiè qí jìng zhī chí hòu, ér yǐ dòng wèi shū, měi qí nuò. shì gù, kě yǔ shēn lǜ, nán yǔ jié sù yě.
沉靜機密，精在玄微，失在遲懦(沉靜之人，道思回復，不戒其靜之遲後，而以動為疏，美其懦。是故，可與深慮，難與捷速也。)；

pǔ lù jìng jǐn, zhì zài zhōng chéng, shī zài bù wēi pǔ lù zhī rén, zhōng yí shí què, bù jiè qí zhì zhī yě zhí, ér yǐ jué wèi dàn, lù qí chéng. shì gù, kě yǔ lì xìn, nán yǔ xiāo xī yě.
朴露徑盡，質在中誠，失在不微(朴露之人，中疑實確，不戒其質之野直，而以譎為誕，露其誠。是故，可與立信，難與消息也。)；

duō zhì tāo qíng, quán zài jué lüè, shī zài yī wéi tāo jué zhī rén, yuán dù qǔ róng, bù jiè qí shù zhī lí zhèng, ér yǐ jǐn wèi yú, guì qí xū. shì gù, kě yǐ zàn shàn, nán yǔ jiǎo wéi yě.
多智韜情，權在譎略，失在依違(韜譎之人，原度取容，不戒其術之離正，而以盡為愚，貴其虛。是故，可以贊善，難與矯違也。」)

cǐ jū kàng zhī cái, fēi zhōng yōng zhī dé yě.
此拘亢之材，非中庸之德也。

wén zǐ yuē: fán rén zhī dào, xīn yù xiǎo, zhì yù dà, zhì yù yuán, xíng yù fāng, néng yù duō, shì yù shǎo.
文子曰：「凡人之道，心欲小，志欲大，智欲圓，行欲方，能欲多，事欲少。」

suǒ wèi xīn xiǎo zhě, lǜ huàn wèi shēng, jiè huò shèn wēi, bù gǎn zòng qí yù yě
所謂「心小」者，慮患未生，戒禍慎微，不敢縱其欲也；

zhì dà zhě, jiān bāo wàn guó, yī qí shū sú, shì fēi fú còu, zhōng wèi zhī gǔ yě
「志大」者，兼包萬國，一齊殊俗，是非輻湊，中為之轂也；

zhì yuán zhě, zhōng shǐ wú duān, fāng liú sì yuǎn, shēn quán ér bù jié yě
「智圓」者，終始無端，方流四遠，深泉而不竭也；

xíng fāng zhě, zhí lì ér bù náo, sù bái ér bù wū, qióng bù yì cāo, yuǎn bù sì zhì yě
「行方」者，直立而不撓，素白而不污，窮不易操，遠不肆志也；

néng duō zhě, wén wǔ bèi jù, dòng jìng zhōng yí yě
「能多」者，文武備具，動靜中儀也；

shì shǎo zhě, zhí yuē yǐ zhì guǎng, chù jìng yǐ dài zào yě.
「事少」者，執約以治廣，處靜以待躁也。

fū tiān dào jí jí fǎn yíng zé sǔn. gù cōng míng guǎng zhì, shǒu yǐ yú duō wén bó biàn, shǒu yǐ jiǎn wǔ lì yì yǒng, shǒu yǐ wèi fù guì guǎng dà, shǒu yǐ xiá dé shī tiān xià, shǒu yǐ ràng. cǐ wǔ zhě, xiān wáng suǒ yǐ shǒu tiān xià yě.
夫天道極即反、盈則損。故聰明廣智，守以愚；多聞博辯，守以儉；武力毅勇，守以畏；富貴廣大，守以狹；德施天下，守以讓。此五者，先王所以守天下也。

chuán yuē: wú shǐ luàn, wú hù fù, wú shì chǒng, wú wéi tóng, wú ào lǐ, wú jiāo néng, wú fù nù, wú móu fēi dé, wú fàn fēi yì. cǐ jiǔ yán, gǔ rén suǒ yǐ lì shēn yě.
《傳》曰：「無始亂，無怙富，無恃寵，無違同，無傲禮，無驕能，無復怒，無謀非德，無犯非義。此九言，古人所以立身也。」

yù qián jīng yuē: fū yǐ míng shì zhě qiǎn, yǒu guò bù zì zhī zhě bì, mí ér bù fǎn zhě liú, yǐ yán qǔ yuàn zhě huò, lìng yǔ xīn guāi zhě fèi, hòu lìng móu qián zhě huǐ, nù ér wú wēi zhě fàn, hǎo zhòng rǔ rén zhě yāng, lù rǔ suǒ rèn zhě wēi, màn qí suǒ jìng zhě xiōng, mào hé xīn lí zhě gū, qīn nìng yuǎn zhōng zhě wáng, xìn chán qì xián zhě hūn, sī rén yǐ guān zhě fú, nǚ yè gōng xíng zhě luàn, qún xià wài ēn zhě lún, líng xià qǔ shèng zhě qīn, míng bù shèng shí zhě hào, zì hòu bó rén zhě qì, báo shī hòu wàng zhě bù bào, guì ér wàng jiàn zhě bù jiǔ yòng, rén bù dé qí zhèng zhě dài, wèi rén zé guān zhě shī, jué yú bù rén zhě xiǎn, yīn móu wài xiè zhě bài, hòu liǎn báo shī zhě diāo.
《玉鈐經》曰：「夫以明示者淺，有過不自知者弊，迷而不反者流，以言取怨者禍，令與心乖者廢，後令繆前者毀，怒而無威者犯，好眾辱人者殃，戮辱所任者危，慢其所敬者凶，貌合心離者孤，親佞遠忠者亡，信讒棄賢者昏，私人以官者浮，女謁公行者亂，群下外恩者淪，凌下取勝者侵，名不勝實者耗，自厚薄人者棄，薄施厚望者不報，貴而忘賤者不久用，人不得其正者殆，為人擇官者失，決於不仁者險，陰謀外泄者敗，厚斂薄施者凋。」

cǐ zì lǐ zhī dà tǐ yě.
此自理之大體也。

sūn qīng yuē: kǒu néng yán zhī, shēn néng xíng zhī, guó bǎo yě kǒu bù néng yán, shēn néng xíng zhī, guó qì yě kǒu néng yán zhī, shēn bù néng xíng zhī, guó yòng yě kǒu yán shàn, shēn xíng è, guó yāo yě.
(孫卿曰：「口能言之，身能行之，國寶也；口不能言，身能行之，國器也；口能言之，身不能行之，國用也；口言善，身行惡，國妖也。」)

gù fù zǐ yuē: lì dé zhī běn, mò shàng hū zhèng xīn. xīn zhèng ér hòu shēn zhèng, shēn zhèng ér hòu zuǒ yòu zhèng, zuǒ yòu zhèng ér hòu cháo tíng zhèng, cháo tíng zhèng ér hòu guó jiā zhèng, guó jiā zhèng ér hòu tiān xià zhèng. gù tiān xià bù zhèng, xiū zhī jiā jiā bù zhèng, xiū zhī cháo tíng cháo tíng bù zhèng, xiū zhī zuǒ yòu zuǒ yòu bù zhèng, xiū zhī shēn shēn bù zhèng, xiū zhī xīn. suǒ xiū mí jìn, suǒ jì mí yuǎn. yǔ tāng zuì jǐ, qí xìng yě bó yān. zhèng xīn zhī wèi yě.
故傅子曰：「立德之本，莫尚乎正心。」心正而後身正，身正而後左右正，左右正而後朝廷正，朝廷正而後國家正，國家正而後天下正。故天下不正，修之家；家不正，修之朝廷；朝廷不正，修之左右；左右不正，修之身；身不正，修之心。所修彌近，所濟彌遠。禹湯罪己，其興也勃焉。「正心」之謂也。

shī zǐ yuē: xīn zhě, shēn zhī jūn yě. tiān zǐ yǐ tiān xià shòu lìng yú xīn, xīn bù dāng zé tiān xià huò zhū hóu yǐ guó shòu lìng yú xīn, xīn bù dāng zé guó wáng pǐ fū yǐ shēn shòu lìng yú xīn, xīn bù dāng zé shēn wèi lù yǐ.
(《尸子》曰：「心者，身之君也。天子以天下受令於心，心不當則天下禍；諸侯以國受令於心，心不當則國亡；匹夫以身受令於心，心不當則身為戮矣。)