jǐn àn lǐ jì: kǒng zǐ zhī sàng, mén rén yí suǒ fú. zi gòng yuē: xī fū zǐ zhī sàng yán yuān, ruò sàng zi ér wú fú, zhì zǐ lù yì rán. qǐng sàng fū zǐ rú fù ér wú fú. qún jū zé dié, chū zé fǒu. jīn rén nǎi wèi zhì zhàng, tóng zhī yú fù, lùn zhě jì bù kuāng jiū, ér yún guān guò zhī rén, wèi xīn zhī zhōng cè zhōng shǐ yī zhě yě. fán jīn zhàng zhě jiē zài quán wēi zhī mén, zhì yǒu jiā zāo qí shuāi tóng shēng zhī tòng, fǔ fú fén mù ér bù guī lái, zhēn bù ài qí qīn ér ài tā rén zhě yě. wú tā yě, shù fú bào ěr. fán yōng xiǎo shēng, fū hé jī chēng. rán xuān dù liáng zhōu zhī míng shì, wú shì yǐ yún ěr.
謹按《禮記》:「孔子之喪,門人疑所服。子貢曰:『昔夫子之喪顏淵,若喪子而無服,至子路亦然。請喪夫子如父而無服。』」「群居則絰,出則否。」今人乃為制杖,同之於父,論者既不匡糾,而雲觀過知仁,謂心之衷惻終始一者也。凡今杖者皆在權威之門,至有家遭齊衰同生之痛,俯伏墳墓而不歸來,真不愛其親而愛他人者也。無他也,庶福報耳。凡庸小生,夫何譏稱。然宣度涼州知名士,吾是以雲耳。
shān yáng dà shǒu rǔ nán xuē gōng zǔ, sàng qí qī bù kū, lín bìn, yú guān shàng dà yán: zì tóng ēn hǎo sì shí yú nián, fú shí lù cì, nán nǚ chéng rén, xìng bù wèi yāo, fū fù hé hèn zāi! jīn xiāng jí yě.
山陽大守汝南薛恭祖,喪其妻不哭,臨殯,於棺上大言:「自同恩好四十餘年,服食祿賜,男女成人,幸不為夭,夫復何恨哉!今相及也。」
jǐn àn lǐ: wèi shì qī zhàng, zhòng yú zōng yě. qī zhě jì qí yú jǐ, chéng sǎ jiǔ yǐ yǎng gū jiù, qì kuò zhōng kuì, jīng lǐ cán zhī, chuí tǒng chuán zhòng, qí wèi ēn dǔ qín zhì yǐ. qiě niǎo shòu zhī wēi, shàng yǒu huí xiáng zhī sī, zhāo jiào zhī tòng. hé yǒu sǐ sàng zhī gǎn, zhōng shǐ yǒng jué, ér céng wú cè róng. dāng nèi bēng shāng, wài zì jīn chì, cǐ wèi jiǎo qíng, wěi zhī zhì yě. lǐ yǔ: fù sǐ fù bēi, wéi shēn zhī zhī. yòu yán qī fēi lǐ suǒ yǔ, cǐ hé lǐ yě, qǐ bù bèi zāi! dà wèi shān yáng wáng gōng yǔ zhū zi bìng zhàng, tài fù rǔ nán chén fān yuán kuí jiē zhì shuāi dié, liè zài fú wèi, gōng rù suì, āi yǐ sòng zhī, jìn dé lǐ zhōng, wáng gōng zhū zi wèi zhàng yì guò yǐ.
謹按禮:為適妻杖,重於宗也。妻者既齊於己,澄灑酒以養姑舅,契闊中饋,經理蠶織,垂統傳重,其為恩篤勤至矣。且鳥獸之微,尚有迴翔之思,啁噍之痛。何有死喪之感,終始永絕,而曾無惻容。當內崩傷,外自矜飭,此為矯情,偽之至也。俚語:「婦死腹悲,唯身知之。」又言「妻非禮所與」,此何禮也,豈不悖哉!大尉山陽王龔與諸子並杖,太傅汝南陳蕃、袁隗皆制衰絰,列在服位,躬入隧,哀以送之,近得禮中,王公諸子魏杖亦過矣。
hóng nóng tài shǒu hé nèi wú kuāng bó kāng, shǎo fú zhí shì, hào wèi mǐn dá. wèi shì yù shǐ, yǔ zhǎng lè shào fǔ huáng qióng gòng zuǒ qīng hé wáng shì, wén shū yìn chéng, shén jiā yì zhī. hòu kuāng qù jì nán xiāng, qióng wèi sī kōng, bǐ bǐ yuán jǔ, qǐ jiā bài shàng shū, qiān hóng nóng. bān zhào quàn gēng, dào yú miǎn chí, wén qióng hōng, jí fā sàng zhì fú, shàng bìng, zài niǎn chē hái fǔ.
弘農太守河內吳匡伯康,少服職事,號為敏達。為侍御史,與長樂少府黃瓊共佐清河王事,文書印成,甚嘉異之。後匡去濟南相,瓊為司空,比比援舉,起家拜尚書,遷弘農。班詔勸耕,道於澠池,聞瓊薨,即發喪制服,上病,載輦車還府。
jǐn àn chūn qiū: dài fū chū shǐ, wén fù mǔ zhī sàng, xú xíng ér bù fǎn jūn zhuī hái zhī, lǐ yě. kuāng suī wèi qióng suǒ yuán jǔ, yóu jùn xiàn gōng cáo zhōu zhì zhōng bīng cáo wèi cháo tíng shàng shū yě, fán suǒ àn xuǎn, qǐ dé fù wèi jūn chén zhě yé! jīn kuāng yǔ qióng qí shì yǐ. pōu fú shǒu jìng, quàn mín gēng sāng, sì shěng yuān yí, hé jiě chóu yuàn, guó zhī dà shì, suǒ dāng qín xù. ér gù sī ēn, ào hěn zì suì, ruò gōng chē yàn jià, hé yǐ guò zī. lùn zhě bù shēn chá ér guī zhī hòu, duō yǒu shì yán, jí qí rén huàn shī, ér yì yuē qí rán. sī shì yuán zhōu yáng jǔ xún cí míng yǒu dào, tài wèi dèng bǎi tiáo jǔ zī mèng zhí fāng zhèng, èr gōng hōng, jiē zhì qí shuāi, shì fēi yī rán. xún zī tōng rú, yú yì zú zé. huò jǔ zhě míng wèi chì luò, zi sūn wú jì, duō bù qīn zhì, hé nǎi shuāi hū! guò yǔ bù jí, gǔ rén tóng chēng, diào fú zhī zhì sī jìn zhī yǐ.
謹按《春秋》:「大夫出使,聞父母之喪,徐行而不反;君追還之,禮也。」匡雖為瓊所援舉,由郡縣功曹、州治中、兵曹位朝廷尚書也,凡所按選,豈得復為君臣者耶!今匡與瓊其是矣。剖符守境,勸民耕桑,肆省冤疑,和解仇怨,國之大事,所當勤恤。而顧私恩,傲很自遂,若宮車晏駕,何以過茲。論者不深察而歸之厚,多有是言,及其人患失,而亦曰其然。司室袁周陽舉荀慈明有道,太尉鄧柏條舉訾孟直方正,二公薨,皆制齊衰,世非一然。荀、訾通儒,於義足責。或舉者名位斥落,子孫無繼,多不親至,何乃衰乎!過與不及,古人同稱,吊服之制斯近之矣。
hé nán yǐn tài shān yáng piān zǔ zài jiā, píng yuán xiāng fēng zǐ héng zàng mǔ, zi héng gù lín tài shān shù shí rì, shí piān zǔ qù hé nán yǐ. zi héng sì cóng zi màn cí fù wèi tài shān, shì dài fū yòng cǐ xíng zhě shù bǎi rén, jiē qí shuāi? dài. shí yǔ tài wèi fǔ zì hé guī jiā, gù shì yù shǐ hú mǔ jì pí dú guò xiāng hòu, qiú yù zuò shuāi, wèi jūn bù wèi zi héng zuò lì, hé zhì fú? yuē: zhòng rén ruò cǐ, bù kě dú fǒu. yòu wèi zú xià jìng xíng zì kě, jīn fǎn xiāng lì lìng zǐ shī lǐ, pū yù qiān, gǔ yǒu diào fú, kě yī qí zhì. yīn wèi cái gǎo guān zé páo dān yī, dìng, dà wèi tóng zuò suǒ fēi. rán yǐng chuān yǒu shí chén yuán fāng hán yuán zhǎng qí wú guǎng míng xián jiā shì yān.
河南尹太山羊翩祖在家,平原相封子衡葬母,子衡故臨太山數十日,時翩祖去河南矣。子衡四從子曼慈復為太山,士大夫用此行者數百人,皆齊衰?帶。時與太尉府自劾歸家,故侍御史胡母季皮獨過相候,求欲作衰,謂「君不為子衡作吏,何制服?」曰:「眾人若此,不可獨否。」又謂「足下徑行自可,今反相歷令子失禮,仆豫愆,古有吊服,可依其制」。因為裁縞冠幘袍單衣,定,大為同作所非。然潁川有識陳元方、韓元長、綦毋廣明咸嘉是焉。
jǐn àn lǐ: wèi jiù jūn qí shuāi sān yuè. wèi cè míng wěi zhì wèi chén lì zhě yě. zi héng lín jùn rì qiǎn, wú tā gōng huì, yòu fēi qí shēn. piān zǔ wèi zé yà qīng, yǎ yǒu lìng chēng, yì dāng gāng jì rén lún, wèi zhī jié wén, ér shǒu chàng dǎo fàn lǐ wéi zhì, shǐ dōng yuè yī jùn méng méng yān, qǐ bù mǐn zāi! yóu chéng fù rén shī xiōng, zi gāo wèi zhī shuāi. suī shī yú zi héng, guī yú màn cí zhě yǐ.
謹按禮:為舊君齊衰三月。謂策名委質為臣吏者也。子衡臨郡日淺,無他功惠,又非其身。翩祖位則亞卿,雅有令稱,義當綱紀人倫,為之節文,而首倡導犯禮違制,使東嶽一郡朦朦焉,豈不憫哉!由成阝人失兄,子皋為之衰。雖失於子衡,歸於曼慈者矣。
tài yuán hǎo zi lián, jī bù dé shí, hán bù dé yī, yī jiè bù qǔ zhū rén. céng guò zǐ fàn, liú shí wǔ qián, mò zhì xí xià qù. měi xíng yǐn shuǐ, cháng tóu yī qián jǐng zhōng. jǐn àn yì chēng: tiān dì jiāo, wàn wù shēng rén dào jiāo, gōng xūn chéng. yǔ: yuàn chē mǎ yī qīng qiú yǔ péng yǒu gòng, bì zhī ér wú hàn. shì xiāng jiàn zhī lǐ, zhì yòng? jū zhì, shòu ér bù jù, ér jiāo dá yān, wéi jì fàn rán hòu bài zhī. kǒng zǐ shí yú shī shì, wèi cháng bù bǎo, hé yǒu tóng shēng zhī jiā ér gù qián zhě zāi! shāng ēn báo lǐ, bì zhī zhì yě. mèng kē jī zhòng zi tǔ yì yì zhī gēng ér shí jǐng shàng kǔ lǐ, bào jiāo gēng tián ér shí, chuān jǐng ér yǐn, fēi qī suǒ zhī bù yī, è yú shān zhōng shí zǎo. huò wèn zhī: cǐ zǎo zi suǒ zhǒng yé? suì ǒu tǔ lì kū ér sǐ. shì bù fá yì, wéi qí shì zhān. kǒng zǐ jí shí tān mèi, tuì sī kuáng juàn, juàn zhě yǒu suǒ bù wèi, yì qí jiè yě.
太原郝子廉,飢不得食,寒不得衣,一介不取諸人。曾過姊飯,留十五錢,默置席下去。每行飲水,常投一錢井中。謹按《易》稱:「天地交,萬物生;人道交,功勳成。」語:「願車馬衣輕裘與朋友共,弊之而無憾。」士相見之禮,贄用?居雉,受而不距,而交答焉,唯祭飯然後拜之。孔子食於施氏,未嘗不飽,何有同生之家而顧錢者哉!傷恩薄禮,弊之至也。孟軻譏仲子吐鶂鶂之羹而食井上苦李,鮑焦耕田而食,穿井而飲,非妻所織不衣,餓於山中食棗。或問之:「此棗子所種耶?」遂嘔吐立枯而死。世不乏異,惟其似旃。孔子疾時貪昧,退思狂狷,狷者有所不為,亦其介也。
nán yáng zhāng bó dà, dèng zi jìng xiǎo bó dà sān nián, yǐ xiōng lǐ shì zhī. bó wò chuáng shàng, jìng qǐn xià xiǎo tà, yán cháng kǒng, qīng dàn cháo bài. jù qù xiāng lǐ, jū gōu shì chéng zhōng, yì jiào shòu zuò yǎng shēng jià, bó dà wèi yì láng yì zhōu tài shǒu, zi jìng pì sī tú, gōng chē zhēng. jǐn àn lǐ jì: shí nián xiōng shì zhī, wǔ nián jiān suí zhī. shī yún: rú qiē rú cuō, rú zuó rú mó. péng yǒu, gè zhǎng qí yí yě. fán xiōng dì xiāng ài, shàng tóng yú ér chū, tóng chuáng ér qǐn. jīn xiāng xiào sān nián ěr, xìng wú gǔ xuè zhī shǔ, zuò zuò guǐ guài, dàn cháo yán kǒng. lùn yǔ: gōng ér wú lǐ zé láo. qiě yàn píng zhòng chēng shàn yǔ rén jiāo, qǐ tú bài fú ér yǐ zāi! yì shè sì kē, chū chù yǔ mò. chuán yuē: cháo tíng zhī rén, rù ér bù néng chū shān lín zhī mín, wǎng ér bù néng fǎn. èr zhě gè yǒu suǒ zhǎng, ér qì shèng jué zhī, shì bǎo zhēn, dāng cuàn shēn shān, lè tiān zhī mìng. jīn jū gōu shì, xī yǎn chéng guō, wǎng lái dì dū, zhāo yán bīn kè, wú yì huì rén, gǒng mò ér yǐ. shì xū jīn wěi, kuáng shì yào míng, cí xì jí jù, zhōng wèi lì dòng. chūn qiū jī sòng bó jī ér bù fù, jīn èr zi xiè xiè, yuǎn dà shī yǐ! gōng chē zhēng shì rǔ nán yuán xià fǔ, shǎo jǔ xiào lián, wèi sī tú yuàn, rén jiān zhī shì, wú suǒ guān yě. qí hòu bì hù sāi yǒu bù jiàn bīn kè, qīng dàn dōng xiàng zài bài cháo qí mǔ. mǔ niàn, shí wǎng jiù zhī. zi yì bù dé jiàn, fù yú bài ěr. tóu bù zhe jīn, shēn wú dān yī, zú cháng mù qiāo, shí zhǐ jiāng cài. yún: wǒ wú yì jiā shì. mò zhī néng qiáng, jí mǔ zhōng wáng, bù liè fú wèi. jǐn àn xiào jīng: shēng shì ài jìng, sǐ shì āi qī. yī jiā zhī zhōng, yù ruò yì yù, xià chuáng bài, yuǎn yú ài jìng zhě yǐ. zǔ zài bēng suì, yòu bù néng sòng, yuǎn yú āi qī zhě yǐ. jīn suǒ yǐ shì shǒu, yī suǒ yǐ bì xíng, cǐ nǎi shì jūn zǐ suǒ yǐ zì bié yú yí dí zhě yě. wéi sàng zhě sòng zhě lù shǒu cǎo shè, yú hé yǒu zāi! zhǎng jǔ zhàng rén bì shì zhī shì, yóu xùn zǐ lù, shā jī shǔ jiàn qí zi yān. hé yǒu cáng yī shì zhōng, bù chū hù tíng, yǐ cǐ wèi gāo, sī yì? xìng々. lǐ qū ér guò tíng, wén shī wén lǐ, ér chén kàng xǐ yú dé sān. bù dāng jìn zhī, hé nǎi ruò zī hū!
南陽張伯大,鄧子敬小伯大三年,以兄禮事之。伯臥床上,敬寢下小榻,言常恐,清旦朝拜。俱去鄉里,居緱氏城中,亦教授坐養聲價,伯大為議郎、益州太守,子敬辟司徒,公車徵。謹按《禮記》:「十年兄事之,五年肩隨之。」《詩》云:「如切如磋,如琢如磨。」朋友ぅぅりり,各長其儀也。凡兄弟相愛,尚同輿而出,同床而寢。今相校三年耳,幸無骨血之屬,坐作鬼怪,旦朝言恐。論語:「恭而無禮則勞。」且晏平仲稱善與人交,豈徒拜伏而已哉!易設四科,出處語默。傳曰:「朝廷之人,入而不能出;山林之民,往而不能反。」二者各有所長,而棄聖絕知,□世保真,當竄深山,樂天知命。今居緱氏,息偃城郭,往來帝都,招延賓客,無益誨人,拱默而已。飾虛矜偽,誑世耀名,辭細即巨,終為利動。《春秋》譏宋伯姬而不婦,今二子屑屑,遠大失矣!公車徵士汝南袁夏甫,少舉孝廉,為司徒掾,人間之事,無所關也。其後閉戶塞牖不見賓客,清旦東向再拜朝其母。母念,時往就之。子亦不得見,復□俞拜耳。頭不著巾,身無單衣,足常木蹺,食止姜菜。云:「我無益家事。」莫之能強,及母終亡,不列服位。謹按《孝經》:「生事愛敬,死事哀戚。」一家之中,諭若異域,下床ウ拜,遠於愛敬者矣。祖載崩隧,又不能送,遠於哀戚者矣。巾所以飾首,衣所以蔽形,此乃士君子所以自別於夷狄者也。唯喪者、訟者露首草舍,余曷有哉!長沮、丈人避世之士,由訊子路,殺雞黍見其子焉。何有藏一室中,不出戶庭,以此為高,斯亦?幸々。鯉趨而過庭,聞詩聞禮,而陳亢喜於得三。不當近之,何乃若茲乎!
gōng chē zhēng shì yù zhāng xú rú zǐ, bǐ wèi tài wèi huáng qióng suǒ pì, lǐ wén yǒu jiā. rú zǐ yǐn zhě, chū bù dá mìng. qióng hōng jì zàng, fù suàn jī yī pán,?? kū yú fén qián. sūn zi yǎn, gù wǔ guān zhōng láng jiāng, yǐ zhǎng sūn zhì zhàng, wén yǒu kū zhě, bù zhī qí shuí,
公車徵士豫章徐孺子,比為太尉黃瓊所辟,禮文有加。孺子隱者,初不答命。瓊薨既葬,負算齏一盤,??哭於墳前。孫子琰,故五官中郎將,以長孫制杖,聞有哭者,不知其誰,
yì yú yǐ lú āi qì ér yǐ. rú zǐ wú yǒu yè cì, shì qì biàn qù. zi yǎn dà guài qí gù, qiǎn qióng mén shēng máo jì wěi zhuī qǐng cí xiè, zhōng bù kěn hái.
亦於倚廬哀泣而已。孺子無有謁刺,事訖便去。子琰大怪其故,遣瓊門生茅季瑋追請辭謝,終不肯還。
jǐn àn lǐ, fán diào sàng zhě, jì kū, xìng yǒng, jìn wèn qí gù, āi zhī zhì yě. rú zǐ suǒ yǐ jīng sān qiān lǐ yuè dù shān chuān ér qīn zhì zhě, fēi tú xùn yú jǐ, gù yì bào hū. kū?? fén qián shì yě, qì, dāng jí qí zhàng qīn wèn láo zi yǎn. zi yǎn sù yǒu shàn míng, zài lǐ wú wéi. tǎng jiàn wēi què, jiào huì kě hū, rú hé shū hū shén yú lù rén. xī qián áo hū yú jiē lái, rán jūn zǐ yóu yǐ wèi qí jiē kě qù, xiè kě shí. jīn yǔ huáng yǒu ēn gù yǐ, xiào zǐ qǐn fú shān kuài. yòu rú zǐ dào biàn yì fén, wú jiè, fū hé wèi zāi!
謹按禮,凡弔喪者,既哭,興踴,進問其故,哀之至也。孺子所以經三千里越度山川而親至者,非徒徇於己,顧義報乎。哭??墳前是也,訖,當即其帳衾問勞子琰。子琰宿有善名,在禮無違。儻見微闕,教誨可乎,如何儵忽甚於路人。昔黔敖忽於嗟來,然君子猶以為其嗟可去,謝可食。今與黃有恩故矣,孝子寢伏苫塊。又孺子到便詣墳,無介,夫何為哉!