yuè wáng gōu jiàn qī yú huì jī zhī shàng, nǎi hào lìng yú sān jūn yuē: fán wǒ fù xiōng kūn dì jí guó zi xìng, yǒu néng zhù guǎ rén móu ér tuì wú zhě, wú yǔ zhī gòng zhī yuè guó zhī zhèng. dài fū zhǒng jìn duì yuē: chén wén zhī: jiǎ rén xià zé zī pí, dōng zé zī chī, hàn zé zī zhōu, shuǐ zé zī chē, yǐ dài fá yě. fū suī wú sì fāng zhī yōu, rán móu chén yǔ zhǎo yá zhī shì, bù kě bù yǎng ér zé yě. pì rú suō lì, shí yǔ jì zhì bì qiú zhī. jīn jūn wáng jì qī yú huì jī zhī shàng, rán hòu nǎi qiú móu chén, wú nǎi hòu hū? gōu jiàn yuē: gǒu dé wén zǐ dài fū zhī yán, hé hòu zhī yǒu. zhí qí shǒu ér yǔ zhī móu.
越王勾踐棲於會稽之上，乃號令於三軍曰：「凡我父兄昆弟及國子姓，有能助寡人謀而退吳者，吾與之共知越國之政。」大夫種進對曰：「臣聞之：賈人夏則資皮，冬則資絺，旱則資舟，水則資車，以待乏也。夫雖無四方之憂，然謀臣與爪牙之士，不可不養而擇也。譬如蓑笠，時雨既至必求之。今君王既棲於會稽之上，然後乃求謀臣，無乃後乎？」勾踐曰：「苟得聞子大夫之言，何後之有。」執其手而與之謀。

suì shǐ zhī xíng chéng yú wú, yuē: guǎ jūn gōu jiàn fá wú suǒ shǐ, shǐ qí xià chén zhǒng, bù gǎn chè shēng wén yú tiān wáng, sī yú xià zhí shì yuē: guǎ jūn zhī shī tú bù zú yǐ rǔ jūn yǐ. yuàn yǐ jīn yù zǐ nǚ lù jūn zhī rǔ qǐng gōu jiàn nǚ nǚ yú wáng, dài fū nǚ nǚ yú dài fū, shì nǚ nǚ yú shì. yuè guó zhī bǎo qì bì cóng, guǎ jūn shuài yuè guó zhī zhòng, yǐ cóng jūn zhī shī tú, wéi jūn zuǒ yòu zhī. ruò yǐ yuè guó zhī zuì wèi bù kě shè yě, jiāng fén zōng miào, xì qī nú, shěn jīn yù yú jiāng, yǒu dài jiǎ wǔ qiān rén jiāng yǐ zhì sǐ, nǎi bì yǒu ǒu. shì yǐ dài jiǎ wàn rén shì jūn yě, wú nǎi jí shāng jūn wáng zhī suǒ ài hū? yǔ qí shā shì rén yě, níng qí dé cǐ guó yě, qí shú lì hū?
遂使之行成於吳，曰：「寡君勾踐乏無所使，使其下臣種，不敢徹聲聞於天王，私於下執事曰：寡君之師徒不足以辱君矣。願以金玉、子女賂君之辱；請勾踐女女於王，大夫女女於大夫，士女女於士。越國之寶器畢從，寡君帥越國之眾，以從君之師徒，唯君左右之。若以越國之罪為不可赦也，將焚宗廟，系妻孥，沈金玉於江，有帶甲五千人將以致死，乃必有偶。是以帶甲萬人事君也，無乃即傷君王之所愛乎？與其殺是人也，寧其得此國也，其孰利乎？」

fū chāi jiāng yù tīng yǔ zhī chéng, zi xū jiàn yuē: bù kě. fū wú zhī yǔ yuè, chóu chóu dí zhàn zhī guó yě. sān jiāng huán zhī, mín wú suǒ yí, yǒu wú zé wú yuè, yǒu yuè zé wú wú, jiāng bù kě gǎi yú shì yǐ. yuán wén zhī, lù rén jū lù, shuǐ rén jū shuǐ. fū shàng dǎng zhī guó, wǒ gōng ér shèng zhī, wú bù néng jū qí dì, bù néng chéng qí chē. fū yuè guó, wú gōng ér shèng zhī, wú néng jū qí dì, wú néng chéng qí zhōu. cǐ qí lì yě, bù kě shī yě yǐ, jūn bì miè zhī. shī cǐ lì yě, suī huǐ zhī, bì wú jí yǐ.
夫差將欲聽與之成，子胥諫曰：「不可。夫吳之與越，仇讎敵戰之國也。三江環之，民無所移，有吳則無越，有越則無吳，將不可改於是矣。員聞之，陸人居陸，水人居水。夫上黨之國，我攻而勝之，吾不能居其地，不能乘其車。夫越國，吾攻而勝之，吾能居其地，吾能乘其舟。此其利也，不可失也已，君必滅之。失此利也，雖悔之，必無及已。」

yuè rén shì měi nǚ bā rén nà zhī tài zǎi pǐ, yuē: zi gǒu shè yuè guó zhī zuì, yòu yǒu měi yú cǐ zhě jiāng jìn zhī. tài zǎi pǐ jiàn yuē: pǐ wén gǔ zhī fá guó zhě, fú zhī ér yǐ. jīn yǐ fú yǐ, yòu hé qiú yān? fū chāi yǔ zhī chéng, ér qù zhī.
越人飾美女八人納之太宰嚭，曰：「子苟赦越國之罪，又有美於此者將進之。」太宰嚭諫曰：「嚭聞古之伐國者，服之而已。今已服矣，又何求焉？」夫差與之成，而去之。

gōu jiàn shuō yú guó rén yuē: guǎ rén bù zhī qí lì zhī bù zú yě, ér yòu yǔ dà guó zhí chóu, yǐ bào lù bǎi xìng zhī gǔ yú zhōng yuán, cǐ zé guǎ rén zhī zuì yě. guǎ rén qǐng gèng. yú shì zàng sǐ zhě, wèn shāng zhě, yǎng shēng zhě, diào yǒu yōu, hè yǒu xǐ, sòng wǎng zhě, yíng lái zhě, qù mín zhī suǒ è, bǔ mín zhī bù zú. rán hòu bēi shì fū chāi, huàn shì sān bǎi rén yú wú, qí shēn qīn wèi fū chāi qián mǎ.
勾踐說於國人曰：「寡人不知其力之不足也，而又與大國執讎，以暴露百姓之骨於中原，此則寡人之罪也。寡人請更。」於是葬死者，問傷者，養生者，吊有憂，賀有喜，送往者，迎來者，去民之所惡，補民之不足。然後卑事夫差，宦士三百人於吳，其身親為夫差前馬。

gōu jiàn zhī dì, nán zhì yú jù wú, běi zhì yú yù ér, dōng zhì yú yín, xī zhì yú gū miè, guǎng yùn bǎi lǐ. nǎi zhì qí fù mǔ kūn dì ér shì zhī yuē: guǎ rén wén, gǔ zhī xián jūn, sì fāng zhī mín guī zhī, ruò shuǐ zhī guī xià yě. jīn guǎ rén bù néng, jiāng shuài èr sān zi fū fù yǐ fān. lìng zhuàng zhě wú qǔ lǎo fù, lìng lǎo zhě wú qǔ zhuàng qī. nǚ zǐ shí qī bù jià, qí fù mǔ yǒu zuì zhàng fū èr shí bù qǔ, qí fù mǔ yǒu zuì. jiāng miǎn zhě yǐ gào, gōng lìng yī shǒu zhī. shēng zhàng fū, èr hú jiǔ, yī quǎn shēng nǚ zǐ, èr hú jiǔ, yī tún. shēng sān rén, gōng yǔ zhī mǔ shēng èr rén, gōng yǔ zhī xì. dāng shì zhě sǐ, sān nián shì qí zhèng zhī zǐ sǐ, sān yuè shì qí zhèng. bì kū qì zàng mái zhī, rú qí zi. lìng gū zǐ guǎ fù jí zhěn pín bìng zhě, nà huàn qí zi. qí dá shì, jié qí jū, měi qí fú, bǎo qí shí, ér mó lì zhī yú yì. sì fāng zhī shì lái zhě, bì miào lǐ zhī. gōu jiàn zài dào yǔ zhī yú zhōu yǐ xíng, guó zhī rú zǐ zhī yóu zhě, wú bù yě, wú bù chuò yě, bì wèn qí míng. fēi qí shēn zhī suǒ zhǒng zé bù shí, fēi qí fū rén zhī suǒ zhī zé bù yī, shí nián bù shōu yú guó, mín jù yǒu sān nián zhī shí.
勾踐之地，南至於句無，北至於御兒，東至於鄞，西至於姑篾，廣運百里。乃致其父母昆弟而誓之曰：「寡人聞，古之賢君，四方之民歸之，若水之歸下也。今寡人不能，將帥二三子夫婦以蕃。」令壯者無取老婦，令老者無取壯妻。女子十七不嫁，其父母有罪；丈夫二十不娶，其父母有罪。將免者以告，公令醫守之。生丈夫，二壺酒，一犬；生女子，二壺酒，一豚。生三人，公與之母；生二人，公與之餼。當室者死，三年釋其政；支子死，三月釋其政。必哭泣葬埋之，如其子。令孤子、寡婦、疾疹、貧病者，納宦其子。其達士，潔其居，美其服，飽其食，而摩厲之於義。四方之士來者，必廟禮之。勾踐載稻與脂於舟以行，國之孺子之游者，無不也，無不歠也，必問其名。非其身之所種則不食，非其夫人之所織則不衣，十年不收於國，民俱有三年之食。

guó zhī fù xiōng qǐng yuē: xī zhě fū chāi chǐ wú jūn yú zhū hóu zhī guó, jīn yuè guó yì jié yǐ, qǐng bào zhī. gōu jiàn cí yuē: xī zhě zhī zhàn yě, fēi èr sān zi zhī zuì yě, guǎ rén zhī zuì yě. rú guǎ rén zhě, ān yǔ zhī chǐ? qǐng gū wú yōng zhàn. fù xiōng yòu qǐng yuē: yuè sì fēng zhī nèi, qīn wú jūn yě, yóu fù mǔ yě. zi ér sī bào fù mǔ zhī chóu, chén ér sī bào jūn zhī chóu, qí yǒu gǎn bù jǐn lì zhě hū? qǐng fù zhàn. gōu jiàn jì xǔ zhī, nǎi zhì qí zhòng ér shì zhī yuē: guǎ rén wén gǔ zhī xián jūn, bù huàn qí zhòng zhī bù zú yě, ér huàn qí zhì xíng zhī shǎo chǐ yě. jīn fū chāi yī shuǐ xī zhī jiǎ zhě yì yǒu sān qiān, bù huàn qí zhì xíng zhī shǎo chǐ yě, ér huàn qí zhòng zhī bù zú yě. jīn guǎ rén jiāng zhù tiān miè zhī. wú bù yù pǐ fū zhī yǒng yě, yù qí lǚ jìn lǚ tuì. jìn zé sī shǎng, tuì zé sī xíng, rú cǐ zé yǒu cháng shǎng. jìn bù yòng mìng, tuì zé wú chǐ, rú cǐ zé yǒu cháng xíng. guǒ xíng, guó rén jiē quàn, fù miǎn qí zi, xiōng miǎn qí dì, fù miǎn qí fū, yuē: shú shì jūn yě, ér kě wú sǐ hū? shì gù bài wú yú yòu, yòu bài zhī yú méi, yòu jiāo bài zhī.
國之父兄請曰：「昔者夫差恥吾君於諸侯之國，今越國亦節矣，請報之。」勾踐辭曰：「昔者之戰也，非二三子之罪也，寡人之罪也。如寡人者，安與知恥？請姑無庸戰。」父兄又請曰：「越四封之內，親吾君也，猶父母也。子而思報父母之仇，臣而思報君之讎，其有敢不盡力者乎？請復戰。」勾踐既許之，乃致其眾而誓之曰：「寡人聞古之賢君，不患其眾之不足也，而患其志行之少恥也。今夫差衣水犀之甲者億有三千，不患其志行之少恥也，而患其眾之不足也。今寡人將助天滅之。吾不欲匹夫之勇也，欲其旅進旅退。進則思賞，退則思刑，如此則有常賞。進不用命，退則無恥，如此則有常刑。」果行，國人皆勸，父勉其子，兄勉其弟，婦勉其夫，曰：「孰是君也，而可無死乎？」是故敗吳於囿，又敗之於沒，又郊敗之。

fū chāi xíng chéng, yuē: guǎ rén zhī shī tú, bù zú yǐ rǔ jūn yǐ. qǐng yǐ jīn yù zǐ nǚ lù jūn zhī rǔ. gōu jiàn duì yuē: xī tiān yǐ yuè cì wú, ér wú bù shòu mìng jīn tiān yǐ wú yǔ yuè, yuè kě yǐ wú tīng tiān zhī mìng, ér tīng jūn zhī lìng hū? wú qǐng dá wáng yǒng jù dōng, wú yǔ jūn wèi èr jūn hū. fū chāi duì yuē: guǎ rén lǐ xiān yī fàn yǐ, jūn ruò bù wàng zhōu shì, ér wèi bì yì chén yǔ, yì guǎ rén zhī yuàn yě. jūn ruò yuē: wú jiāng cán rǔ shè jì, miè rǔ zōng miào. guǎ rén qǐng sǐ, yú hé miàn mù yǐ shì yú tiān xià hū! yuè jūn qí cì yě. suì miè wú.
夫差行成，曰：「寡人之師徒，不足以辱君矣。請以金玉、子女賂君之辱。」勾踐對曰：「昔天以越賜吳，而吳不受命；今天以吳予越，越可以無聽天之命，而聽君之令乎？吾請達王甬句東，吾與君為二君乎。」夫差對曰：「寡人禮先壹飯矣，君若不忘周室，而為弊邑宸宇，亦寡人之願也。君若曰：『吾將殘汝社稷，滅汝宗廟。』寡人請死，余何面目以視於天下乎！越君其次也。」遂滅吳。