shí liù nián, gōng zuò èr jūn, gōng jiāng shàng jūn, tài zǐ shēn shēng jiāng xià jūn yǐ fá huò. shī wèi chū, shì yán yú zhū dài fū yuē: fū tài zǐ, jūn zhī èr yě. gōng yǐ qí sì, hé guān zhī yǒu? jīn jūn fēn zhī tǔ ér guān zhī, shì zuǒ zhī yě. wú jiāng jiàn yǐ guān zhī. nǎi yán yú gōng yuē: fū tài zǐ, jūn zhī èr yě, ér shuài xià jūn, wú nǎi bù kě hū? gōng yuē: xià jūn, shàng jūn zhī èr yě. guǎ rén zài shàng, shēn shēng zài xià, bù yì kě hū? shì duì yuē: xià bù kě yǐ èr shàng. gōng yuē: hé gù? duì yuē: èr ruò tǐ yān, shàng xià zuǒ yòu, yǐ xiāng xīn mù, yòng ér bù juàn, shēn zhī lì yě. shàng èr dài jǔ, xià èr dài lǚ, zhōu xuán biàn dòng, yǐ yì xīn mù, gù néng zhì shì, yǐ zhì bǎi wù. ruò xià shè shàng, yǔ shàng shè xià, zhōu xuán bù dòng, yǐ wéi xīn mù, qí fǎn wèi wù yòng yě, hé shì néng zhì? gù gǔ zhī wèi jūn yě, jūn yǒu zuǒ yòu, què cóng bǔ zhī, chéng ér bù zhī, shì yǐ guǎ bài. ruò yǐ xià èr shàng, què ér bù biàn, bài fú néng bǔ yě. biàn fēi shēng zhāng, fú néng yí yě. shēng zhāng guò shù zé yǒu xìn, yǒu xìn zé dí rù, dí rù ér xiōng, jiù zé bù xiá, shuí néng tuì dí? dí zhī rú zhì, guó zhī yōu yě. kě yǐ líng xiǎo, nán yǐ zhēng guó. jūn qí tú zhī! gōng yuē: guǎ rén yǒu zi ér zhì yān, fēi zi zhī yōu yě. duì yuē: tài zǐ, guó zhī dòng yě. dòng chéng nǎi zhì zhī, bù yì wēi hū? gōng yuē: qīng qí suǒ zài, suī wēi hé hài?
十六年,公作二軍,公將上軍,太子申生將下軍以伐霍。師未出,士言於諸大夫曰:「夫太子,君之貳也。恭以俟嗣,何官之有?今君分之土而官之,是左之也。吾將諫以觀之。」乃言於公曰:「夫太子,君之貳也,而帥下軍,無乃不可乎?」公曰:「下軍,上軍之貳也。寡人在上,申生在下,不亦可乎?」士對曰:「下不可以貳上。」公曰:「何故?」對曰:「貳若體焉,上下左右,以相心目,用而不倦,身之利也。上貳代舉,下貳代履,周旋變動,以役心目,故能治事,以制百物。若下攝上,與上攝下,周旋不動,以違心目,其反為物用也,何事能治?故古之為軍也,軍有左右,闕從補之,成而不知,是以寡敗。若以下貳上,闕而不變,敗弗能補也。變非聲章,弗能移也。聲章過數則有釁,有釁則敵入,敵入而凶,救則不暇,誰能退敵?敵之如志,國之憂也。可以陵小,難以征國。君其圖之!」公曰:「寡人有子而制焉,非子之憂也。」對曰:「太子,國之棟也。棟成乃制之,不亦危乎?」公曰:「輕其所在,雖危何害?」
shì chū yǔ rén yuē: tài zǐ bù dé lì yǐ. gǎi qí zhì ér bù huàn qí nán, qīng qí rèn ér bù yōu qí wēi, jūn yǒu yì xīn, yòu yān dé lì? xíng zhī kè yě, jiāng yǐ hài zhī ruò qí bù kè, qí yīn yǐ zuì zhī. suī kè yǔ fǒu, wú yǐ bì zuì. yǔ qí qín ér bù rù, bù rú táo zhī. jūn dé qí yù, tài zǐ yuǎn sǐ, qiě yǒu lìng míng, wèi wú tài bó, bù yì kě hū? tài zǐ wén zhī, yuē: zi yú zhī wèi wǒ móu, zhōng yǐ. rán wú wén zhī: wèi rén zǐ zhě, huàn bù cóng, bù huàn wú míng wèi rén chén zhě, huàn bù qín, bù huàn wú lù. jīn wǒ bù cái ér dé qín yǔ cóng, yòu hé qiú yān? yān néng jí wú tài bó hū? tài zǐ suì xíng, kè huò ér fǎn, chán yán mí xìng.
士出語人曰:「太子不得立矣。改其制而不患其難,輕其任而不憂其危,君有異心,又焉得立?行之克也,將以害之;若其不克,其因以罪之。雖克與否,無以避罪。與其勤而不入,不如逃之。君得其欲,太子遠死,且有令名,為吳太伯,不亦可乎?」太子聞之,曰:「子輿之為我謀,忠矣。然吾聞之:為人子者,患不從,不患無名;為人臣者,患不勤,不患無祿。今我不才而得勤與從,又何求焉?焉能及吳太伯乎?」太子遂行,克霍而反,讒言彌興。