yōu shī jiào lí jī yè bàn ér qì wèi gōng yuē: wú wén shēn shēng shén hǎo rén ér qiáng, shén kuān huì ér cí yú mín, jiē yǒu suǒ xíng zhī. jīn wèi jūn huò yú wǒ, bì luàn guó, wú nǎi yǐ guó gù ér xíng qiáng yú jūn. jūn wèi zhōng mìng ér bù mò, jūn qí ruò zhī hé? hé shā wǒ, wú yǐ yī qiè luàn bǎi xìng. gōng yuē: fū qǐ huì qí mín ér bù huì yú qí fù hū? lí jī yuē: qiè yì jù yǐ. wú wén zhī wài rén zhī yán yuē: wèi rén yǔ wèi guó bù tóng. wèi rén zhě, ài qīn zhī wèi rén wèi guó zhě, lì guó zhī wèi rén. gù zhǎng mín zhě wú qīn, zhòng yǐ wèi qīn. gǒu lì zhòng ér bǎi xìng hé, qǐ néng dàn jūn? yǐ zhòng gù bù gǎn ài qīn, zhòng kuàng hòu zhī, bǐ jiāng è shǐ ér měi zhōng, yǐ wǎn gài zhě yě. fán mín lì shì shēng, shā jūn ér hòu lì zhòng, zhòng shú jǔ zhī? shā qīn wú è yú rén, rén shú qù zhī? gǒu jiāo lì ér dé chǒng, zhì xíng ér zhòng yuè, yù qí shén yǐ, shú bù huò yān? suī yù ài jūn, huò bù shì yě. jīn fū yǐ jūn wèi zhòu, ruò zhòu yǒu liáng zi, ér xiān sàng zhòu, wú zhāng qí è ér hòu qí bài. jūn zhī sǐ yě, wú bì jiǎ shǒu yú wǔ wáng, ér qí shì bù fèi, sì zhì yú jīn, wú qǐ zhī zhòu zhī shàn fǒu zāi? jūn yù wù xù, qí kě hū? ruò dà nán zhì ér xù zhī, qí hé jí yǐ! gōng jù yuē: ruò hé ér kě? lí jī yuē: jūn hé lǎo ér shòu zhī zhèng. bǐ dé zhèng ér xíng qí yù, dé qí suǒ suǒ, nǎi qí shì jūn. qiě jūn qí tú zhī, zì huán shū yǐ lái, shú néng ài qīn? wéi wú qīn, gù néng jiān yì. gōng yuē: bù kě yǔ zhèng. wǒ yǐ wǔ yǔ wēi, shì yǐ lín zhū hóu. wèi mò ér wáng zhèng, bù kě wèi wǔ yǒu zi ér fú shèng, bù kě wèi wēi. wǒ shòu zhī zhèng, zhū hóu bì jué néng jué yú wǒ, bì néng hài wǒ. shī zhèng ér hài guó, bù kě rěn yě. ěr wù yōu, wú jiāng tú zhī.
優施教驪姬夜半而泣謂公曰：「吾聞申生甚好仁而強，甚寬惠而慈於民，皆有所行之。今謂君惑於我，必亂國，無乃以國故而行強於君。君未終命而不歿，君其若之何？盍殺我，無以一妾亂百姓。」公曰：「夫豈惠其民而不惠於其父乎？」驪姬曰：「妾亦懼矣。吾聞之外人之言曰：為仁與為國不同。為仁者，愛親之謂仁；為國者，利國之謂仁。故長民者無親，眾以為親。苟利眾而百姓和，豈能憚君？以眾故不敢愛親，眾況厚之，彼將惡始而美終，以晚蓋者也。凡民利是生，殺君而厚利眾，眾孰沮之？殺親無惡於人，人孰去之？苟交利而得寵，志行而眾悅，欲其甚矣，孰不惑焉？雖欲愛君，惑不釋也。今夫以君為紂，若紂有良子，而先喪紂，無章其惡而厚其敗。鈞之死也，無必假手於武王，而其世不廢，祀至於今，吾豈知紂之善否哉？君欲勿恤，其可乎？若大難至而恤之，其何及矣！」公懼曰：「若何而可？」驪姬曰：「君盍老而授之政。彼得政而行其欲，得其所索，乃其釋君。且君其圖之，自桓叔以來，孰能愛親？唯無親，故能兼翼。」公曰：「不可與政。我以武與威，是以臨諸侯。未歿而亡政，不可謂武；有子而弗勝，不可謂威。我授之政，諸侯必絕；能絕於我，必能害我。失政而害國，不可忍也。爾勿憂，吾將圖之。」

lí jī yuē: yǐ gāo luò dí zhī zhāo xī kē wǒ biān bǐ, shǐ wú rì yǐ mù tián yě, jūn zhī cāng lǐn gù bù shí, yòu kǒng xuē fēng jiāng. jūn hé shǐ zhī fá dí, yǐ guān qí guǒ yú zhòng yě, yǔ zhòng zhī xìn jí mù yān. ruò bù shèng dí, suī jì qí zuì, kě yě. ruò shèng dí, zé shàn yòng zhòng yǐ, qiú bì yì guǎng, nǎi kě hòu tú yě. qiě fú shèng dí, zhū hóu jīng jù, wú biān bǐ bù jǐng, cāng lǐn yíng, sì lín fú, fēng jiāng xìn, jūn dé qí lài, bù zhī kě fǒu, qí lì duō yǐ. jūn qí tú zhī! gōng yuè, shì gù shǐ shēn shēng fá dōng shān, yī zhī piān dú zhī yī, pèi zhī yǐ jīn jué. pú rén zàn wén zhī, yuē: tài zǐ dài zāi! jūn cì zhī qí, qí shēng guài, guài shēng wú cháng, wú cháng bù lì. shǐ zhī chū zhēng, xiān yǐ guān zhī, gù gào zhī yǐ lí xīn, ér shì zhī yǐ jiān rěn zhī quán, zé bì è qí xīn ér hài qí shēn yǐ. è qí xīn, bì nèi xiǎn zhī hài qí shēn, bì wài wēi zhī. wēi zì zhōng qǐ, nán zāi! qiě shì yī yě, kuáng fū zǔ zhī yī yě. qí yán yuē: jǐn dí ér fǎn. suī jǐn dí, qí ruò nèi chán hé! shēn shēng shèng dí ér fǎn, chán yán zuò yú zhōng. jūn zǐ yuē: zhī wēi.
驪姬曰：「以皋落狄之朝夕苛我邊鄙，使無日以牧田野，君之倉廩固不實，又恐削封疆。君盍使之伐狄，以觀其果於眾也，與眾之信輯睦焉。若不勝狄，雖濟其罪，可也。若勝狄，則善用眾矣，求必益廣，乃可厚圖也。且夫勝狄，諸侯驚懼，吾邊鄙不儆，倉廩盈，四鄰服，封疆信，君得其賴，不知可否，其利多矣。君其圖之！」公悅，是故使申生伐東山，衣之偏裻之衣，佩之以金玦。僕人贊聞之，曰：「太子殆哉！君賜之奇，奇生怪，怪生無常，無常不立。使之出征，先以觀之，故告之以離心，而示之以堅忍之權，則必惡其心而害其身矣。惡其心，必內險之；害其身，必外危之。危自中起，難哉！且是衣也，狂夫阻之衣也。其言曰：『盡敵而反。』雖盡敵，其若內讒何！」申生勝狄而反，讒言作於中。君子曰：「知微。」