wén gōng wèn yú xū chén yuē: wǒ yù shǐ yáng chù fù fù huān yě ér jiào huì zhī, qí néng shàn zhī hū? duì yuē: shì zài huān yě. qú chú bù kě shǐ fǔ, qī shī bù kě shǐ yǎng, jiāo jiǎo bù kě shǐ jǔ, zhū rú bù kě shǐ yuán, méng sǒu bù kě shǐ shì, méng sǒu bù kě shǐ yán, lóng kuì bù kě shǐ tīng, tóng hūn bù kě shǐ móu. zhì jiāng shàn ér xián liáng zàn zhī, zé jì kě sì. ruò yǒu wéi zhì, jiào jiāng bù rù, qí hé shàn zhī wèi! chén wén xī zhě dà rèn shēn wén wáng bù biàn, shǎo sōu yú shǐ láo, ér dé wén wáng bù jiā jí yān. wén wáng zài mǔ bù yōu, zài fù fú qín, chù shī fú fán, shì wáng bù nù, xiào yǒu èr guó, ér huì cí èr cài, xíng yú dà sì, bǐ yú zhū dì. shī yún: xíng yú guǎ qī, zhì yú xiōng dì, yǐ yù yú jiā bāng. yú shì hū yòng sì fāng zhī xián liáng. jí qí jí wèi yě, xún yú bā yú, ér zī yú èr guó, dù yú hóng yāo ér móu yú nán gōng, zōu yú cài yuán ér fǎng yú xīn yǐn, zhòng zhī yǐ zhōu shào bì róng, yì níng bǎi shén, ér róu hé wàn mín. gù shī yún: huì yú zōng gōng, shén wǎng shí dòng. ruò shì, zé wén wáng fēi zhuān jiào huì zhī lì yě. gōng yuē: rán zé jiào wú yì hū? duì yuē: hú wèi wén, yì qí zhì. gù rén shēng ér xué, fēi xué bù rù. gōng yuē: nài fū bā jí hé! duì yuē: guān shī zhī suǒ cái yě, qī shī zhí bó, qú chú méng qiú, zhū rú fú lú, méng sǒu xiū shēng, lóng kuì sī huǒ. tóng hūn yín yīn jiāo jiǎo, guān shī zhī suǒ bù cái yě, yǐ shí yì tǔ. fū jiào zhě, yīn tǐ néng zhì ér lì zhī zhě yě. ruò chuān rán yǒu yuán, yǐ áng pǔ ér hòu dà.
文公問於胥臣曰：「我欲使陽處父傅歡也而教誨之，其能善之乎？」對曰：「是在歡也。蘧蒢不可使俯，戚施不可使仰，僬僥不可使舉，侏儒不可使援，矇瞍不可使視，矇瞍不可使言，聾聵不可使聽，童昏不可使謀。質將善而賢良贊之，則濟可竢。若有違質，教將不入，其何善之為！臣聞昔者大任娠文王不變，少溲於豕牢，而得文王不加疾焉。文王在母不憂，在傅弗勤，處師弗煩，事王不怒，孝友二虢，而惠慈二蔡，刑於大姒，比於諸弟。《詩》云：『刑於寡妻，至於兄弟，以御於家邦。』於是乎用四方之賢良。及其即位也，詢於八虞，而諮於二虢，度於閎夭而謀於南宮，諏於蔡、原而訪於辛、尹，重之以周、邵、畢、榮，億寧百神，而柔和萬民。故《詩》云：「『惠於宗公，神罔時恫。』若是，則文王非專教誨之力也。」公曰：「然則教無益乎？」對曰：「胡為文，益其質。故人生而學，非學不入。」公曰：「奈夫八疾何！」對曰：「官師之所材也，戚施直鎛，蘧蒢蒙璆，侏儒扶盧，矇瞍修聲，聾聵司火。童昏、嚚瘖、僬僥，官師之所不材也，以實裔土。夫教者，因體能質而利之者也。若川然有原，以卬浦而後大。」