strong bó bǎi liáo bān yǒng chén biān shì wèi sì zhī yáng zhèn què yí jīn strong
駁百僚班勇陳邊事 畏四知楊震卻遺金
què shuō qiāng zhòng bēn dù qiǎn shuǐ tān, bèi guān jūn yī shēng hū hè, yǐ shì xīn jīng dǎn luò zài jiā yè sè hūn àn, biàn bù chū guān bīng ruò gān, dàn jué dé dāo shuò zòng héng, jīng qí cuò zá, xià dé qiāng zhòng pàn mìng luàn pǎo, suǒ yǒu zī zhòng, jǐn xíng qì qù, mìng lǐ gāi sǐ de, tǒng zuò le tān zhōng shuǐ guǐ, yú jiē táo sàn, zài bù gǎn hái kòu wǔ dū. qí shí zhè bān guān jūn, zhǐ yǒu sì wǔ bǎi míng, yóu yú xǔ qiǎn fú tān páng, liào zhī qiāng zhòng bì cóng cǐ fǎn bēn, zhèng hǎo chéng yè yǎn shā, guǒ rán bù chū suǒ liào, dà huò shèng zhàng, guān jūn zòu kǎi hái chéng. xǔ kào láo yǐ bì, fù chū xún sì jìng, shěn shì dì shì, tiān zhú yíng lěi bǎi bā shí suǒ, zhāo hái liú wáng, zhèn dài pín mín, shū záo shuǐ dào, kāi kěn huāng tián. chū dào jùn shí, gǔ měi dòu qiān qián, yán shí bā qiān, hù kǒu zhǐ yī wàn sān qiān, jí rèn zhí sān nián hòu, mǐ dòu bā shí, yán shí sì bǎi, mín zēng zhì sì wàn yú hù, jiā gěi rén zú, yī jùn dà ān. cǐ zhī wèi wèi zhèng zài rén. dèng tài hòu tè jiǎn cóng xiōng dèng zūn wèi dù liáo jiāng jūn, yāo tóng nán dān yú tán, jí zuǒ gǔ lí wáng xū shěn, hé bīng wàn qí, tóng zhì líng zhōu, jī pò qiāng háo líng chāng, zhǎn shǒu bā bǎi jí, yǒu zhào fēng xū shěn wèi pò lǔ hóu, bìng cì nán dān yú yǐ xià jīn bó yǒu chà. zhì yuán chū sān sì nián jiān, zhōng láng jiāng rèn shàng, yě qiǎn bīng jī pò dīng xī chéng, chéng shì zhāo mù gǎn sǐ shì, wǎng gōng běi dì, dé bǔ zhū líng chāng qī nú, sōu dé líng chāng fù zǐ tiě hào wén shū, bǎ lú zhàng jǐn xíng huǐ qù. shàng zài mǎi jié dāng tián zhǒng qiāng yú guǐ děng wǔ rén, shǐ tā tóu rù dù jì gòng zhài zhōng, sì xì cì sǐ jì gòng, xié shǒu guī bào yóu shàng tì yú guǐ qǐng fēng, dé shòu fēng pò qiāng hóu. jì gòng yù guǐ, ān dé bù sǐ? sān fǔ yī dài, qiāng shì shǎo shuāi. wéi yú qiāng liú rù yì zhōu, shì shàng màn yán, cháo tíng céng shǐ zhōng láng jiāng yǐn jiù wǎng tǎo, hǎo duō rì bù néng dàng píng, nǎi jiāng jiù zhēng hái zuò zuì, gǎi mìng yì zhōu cì shǐ zhāng qiáo dài lǐng jiù jūn. qiáo jiǎo fǔ bìng yòng, qiāng zhòng huò jiàng huò táo, jiàn guī píng jìng. rèn shàng yǐ jìn wèi hù qiāng xiào wèi, zài gòu mù xiào gōng zhǒng qiāng hào fēng, cì shā líng chāng, hào fēng dé shòu fēng wèi qiāng wáng. líng chāng suī sǐ, shàng yǒu móu zhǔ láng mò, yōng bīng běi dì, wèi kěn jiàng fù. yú shì shàng yǔ qí dū wèi mǎ xián, hé jī láng mò, xiāng chí zhì liǎng yuè yú, yǔ láng mò dà zhàn fù píng hé pàn, zhǎn shǒu wǔ qiān, láng mò nǎi dùn. zhū qiāng zì shì zhī jù, cì dì yì dèng zūn yíng, xí xiè tóu xiáng, lǒng yòu shǐ píng. wéi láng mò zài táo wèi huò, yóu dèng zūn mù dé qiāng rén diāo hé, wěi xún láng mò, xìng yǔ xiāng yù, láng mò yǐn wèi fù xīn, zhōng bèi cì sǐ, jiāng shǒu jí xiàn yǔ dèng zūn. zūn bào chēng dà gōng chuí chéng, qiě jù chén diāo hé láo jī, zhào fēng zūn wèi wǔ yáng hóu, shí yì sān qiān hù diāo hé yì dé wèi qiāng hóu. wéi rèn shàng yǔ zūn zhēng gōng, hù yǒu jǔ yǔ, zūn hé shàng xū bào lǔ shǒu, bìng shòu zāng zhì qiān wàn yǐ shàng, dèng tài hòu piān xìn zūn yán, hè rán zhèn nù, jìng pài dà yuán jū ná rèn shàng, yòng kǎn chē qiú rù dōu zhōng. yǒu sī yǎng chéng fèng zhǐ, duàn liàn chéng yù, jí jiāng shàng tuī chū shì cáo, xiāo shǒu shì zhòng, jiā chǎn jù jí méi chōng gōng. shàng yǒu zuì shí, kě zhū ér fǎn shǎng, cǐ cì píng qiāng, bù wèi wú gōng, qiě fǎn qì shì, zhēn zhèng lìng rén bù jiě! kàn guān tīng shuō! zì cóng qiāng rén pàn luàn shí yú nián, diào bīng qiǎn jiāng, suì shí bù jué, jūn xū yòng qù èr bǎi sì shí yú yì, bīng shì sǐ wáng, bù kě shèng shù. zhì líng chāng láng mò cì sǐ, qún qiāng wǎ jiě, sān fǔ yì zhōu, fāng dé bù wén kòu jǐng dàn bìng liáng èr zhōu, cóng cǐ hào bì, jiù shì guó jiā fǔ kù, yì yòng jǐn wú yú, hàn tíng yuán qì, yǐ jiàn jiù xiāo mó le. dào le yuán chū qī nián jiān, lì huáng zǐ bǎo wèi tài zǐ, fù gǎi nián hào wèi yǒng níng yuán nián. huáng zǐ bǎo wèi hòu gōng lǐ shì suǒ shēng, ān dì běn yù lì lǐ shì wèi hòu, sì yīn yán jī rù gōng, yán shì míng jī. ráo yǒu zī sè, zhuān chǒng hòu fáng, qiě yǔ dèng tài hòu qī yì xiāng guān, suì dé yóu guì rén jìn wèi huáng hòu. yán jī wèi dèng hóng yí mèi suǒ shēng, yǐ jiàn qián huí. shì zài yuán chū èr nián. yán hòu sù xìng dù jì, shì lǐ shì rú yǎn zhōng dīng, jìng jiāng lǐ shì zhèn sǐ, wéi bǎo dé jǐn cún. ān dì dài hòu shēng nán, wǔ liù nián bù dé yī chǎn, nǎi lì bǎo wèi tài zǐ. yán hòu wú fǎ jiàn zǔ, zhǐ de yóu tā cè lì. nèi wài chén liáo, fāng rù gōng qìng hè, hū yóu dūn huáng tài shǒu cáo zōng, chéng rù zòu zhāng, qǐng fā bīng jī běi xiōng nú, bìng qǔ xī yù. yuán lái xī yù wèi hàn tíng suǒ qì, gè guó fù wèi běi xiōng nú suǒ zhì, lián bīng kòu biān. dūn huáng tài shǒu cáo zōng, céng zòu jiàn yuàn lì suǒ bān, shǐ xíng zhǎng shǐ shì, chū tún yī wú, zhāo fǔ xī yù. chē shī qián wáng jí shàn shàn wáng, fù wén fēng qǐng jiàng. yǒng níng yuán nián, chē shī hòu wáng jūn jiù, lián jié běi xiōng nú bīng mǎ, gōng shā suǒ bān, bìng jī zǒu chē shī qián wáng, lüè yǒu běi dào. cáo zōng nǎi biǎo qǐng běi zhēng, bào yuàn xuě chǐ. dèng tài hòu yǐ shì guān zhòng dà, bù dé bù zhào jí qún chén, huì yì jìn zhǐ. qún chén yǐ qiāng kòu chū píng, chuāng yí wèi fù, bù rú bì zhù yù mén guān, miǎn de láo shī. tài hòu yóu yù wèi jué, jì sī qián xī yù jūn sī mǎ bān yǒng, wèi qián dìng yuǎn hóu bān chāo cì zǐ, pō yǒu fù fēng, bù fáng zhào lìng yǔ yì. yǒng fèng zhào rù què, dú yǔ zhòng yì wèi hé, bié shēn jǐ jiàn, dà lüè shuō shì:
卻說羌眾奔渡淺水灘,被官軍一聲呼喝,已是心驚膽落;再加夜色昏暗,辨不出官兵若干,但覺得刀槊縱橫,旌旗錯雜,嚇得羌眾拚命亂跑,所有輜重,盡行棄去,命里該死的,統做了灘中水鬼,余皆逃散,再不敢還寇武都。其實這班官軍,只有四五百名,由虞詡遣伏灘旁,料知羌眾必從此返奔,正好乘夜掩殺,果然不出所料,大獲勝仗,官軍奏凱還城。詡犒勞已畢,復出巡四境,審視地勢,添築營壘百八十所,招還流亡,賑貸貧民,疏鑿水道,開墾荒田。初到郡時,谷每斗千錢,鹽石八千,戶口只一萬三千,及任職三年後,米斗八十,鹽石四百,民增至四萬餘戶,家給人足,一郡大安。此之謂為政在人。鄧太后特簡從兄鄧遵為度遼將軍,邀同南單于檀,及左谷蠡王須沈,合兵萬騎,同至靈州,擊破羌豪零昌,斬首八百級,有詔封須沈為破虜侯,並賜南單于以下金帛有差。至元初三四年間,中郎將任尚,也遣兵擊破丁奚城,乘勢招募敢死士,往攻北地,得捕誅零昌妻孥,搜得零昌父子僣號文書,把廬帳盡行毀去。尚再買結當闐種羌榆鬼等五人,使他投入杜季貢寨中,伺隙刺死季貢,攜首歸報;由尚替榆鬼請封,得受封破羌侯。季貢遇鬼,安得不死?三輔一帶,羌勢少衰。惟余羌流入益州,勢尚蔓延,朝廷曾使中郎將尹就往討,好多日不能蕩平,乃將就征還坐罪,改命益州刺史張喬代領就軍。喬剿撫並用,羌眾或降或逃,漸歸平靖。任尚已進為護羌校尉,再購募效功種羌號封,刺殺零昌,號封得受封為羌王。零昌雖死,尚有謀主狼莫,擁兵北地,未肯降附。於是尚與騎都尉馬賢,合擊狼莫,相持至兩月余,與狼莫大戰富平河畔,斬首五千,狼莫乃遁。諸羌自是知懼,次第詣鄧遵營,檄械投降,隴右始平。惟狼莫在逃未獲,由鄧遵募得羌人雕何,偽尋狼莫,幸與相遇,狼莫引為腹心,終被刺死,將首級獻與鄧遵。遵報稱大功垂成,且具陳雕何勞績,詔封遵為武陽侯,食邑三千戶;雕何亦得為羌侯。惟任尚與遵爭功,互有齟齬,遵劾尚虛報虜首,並受贓至千萬以上,鄧太后偏信遵言,赫然震怒,竟派大員拘拿任尚,用檻車囚入都中。有司仰承鳳旨,鍛煉成獄,即將尚推出市曹,梟首示眾,家產俱籍沒充公。尚有罪時,可誅而反賞,此次平羌,不為無功,且反棄市,真正令人不解!看官聽說!自從羌人叛亂十餘年,調兵遣將,歲時不絕,軍需用去二百四十餘億,兵士死亡,不可勝數。至零昌狼莫刺死,群羌瓦解,三輔益州,方得不聞寇警;但並涼二州,從此耗敝,就是國家府庫,亦用盡無餘,漢廷元氣,已漸就銷磨了。到了元初七年間,立皇子保為太子,復改年號為永寧元年。皇子保為後宮李氏所生,安帝本欲立李氏為後,嗣因閻姬入宮,閻氏名姬。饒有姿色,專寵後房,且與鄧太后戚誼相關,遂得由貴人進為皇后。閻姬為鄧弘姨妹所生,已見前回。事在元初二年。閻後素性妒忌,視李氏如眼中釘,竟將李氏鴆死,惟保得僅存。安帝待後生男,五六年不得一產,乃立保為太子。閻後無法諫阻,只得由他冊立。內外臣僚,方入宮慶賀,忽由敦煌太守曹宗,呈入奏章,請發兵擊北匈奴,並取西域。原來西域為漢廷所棄,各國復為北匈奴所制,連兵寇邊。敦煌太守曹宗,曾奏薦掾吏索班,使行長史事,出屯伊吾,招撫西域。車師前王及鄯善王,復聞風請降。永寧元年,車師後王軍就,連結北匈奴兵馬,攻殺索班,並擊走車師前王,略有北道。曹宗乃表請北征,報怨雪恥。鄧太后以事關重大,不得不召集群臣,會議進止。群臣以羌寇初平,瘡痍未復,不如閉住玉門關,免得勞師。太后猶豫未決,繼思前西域軍司馬班勇,為前定遠侯班超次子,頗有父風,不妨召令與議。勇奉召入闕,獨與眾議未合,別伸己見,大略說是:
xī xiào wǔ huáng dì huàn xiōng nú qiáng shèng, jiān zǒng bǎi mán, yǐ bī zhàng sāi, yú shì kāi tōng xī yù, lí qí dǎng yǔ, lùn zhě yǐ wèi duó xiōng nú fǔ cáng, duàn qí yòu bì. sì zāo wáng mǎng cuàn nì, zhēng qiú wú yàn, hú yí fèn dú, suì yǐ bèi pàn. guāng wǔ zhōng xìng, wèi huáng wài shì, gù xiōng nú fù qiáng, qū lǜ gè guó jí zhì yǒng píng, zài gōng dūn huáng, hé xī zhū jùn, chéng mén zhòu bì. xiào míng huáng dì dú shū miào cè, mìng hǔ chén chū zhēng xī yù, gù xiōng nú yuǎn dùn, biān jìng dé ān jí zhì yǒng yuán, mò bù nèi shǔ. jiān zhě qiāng rén pàn luàn, xī yù fù jué, běi lǔ suì qiǎn zé zhū guó, bèi qí bū zū, gāo qí jià zhí, yán yǐ qī huì, shàn shàn chē shī, jiē huái fèn yuàn, sī lè shì hàn, qí lù wú cóng qián suǒ yǐ shí yǒu pàn zhě, jiē yǐ mù yǎng shī yí, hái wèi qí hài gù yě! jīn cáo zōng tú chǐ yú qián fù, ér bù xún chū bīng gù shì, yóu wèi dù dāng shí zhī yí yě. fū jiǎo gōng sài wài, wàn wú yī chéng, ruò bīng lián huò jié, huǐ wú suǒ jí. kuàng jīn fǔ cáng wèi chōng, shī wú hòu jì, shì shì ruò yú yuǎn yí, bào yīn pū. duǎn yú hǎi nèi, chén yú yǐ wèi bù kě xǔ yě! jiù dūn huáng jùn yǒu tún bīng sān bǎi rén, jīn yí fù zhī, fù zhì hù xī yù fù xiào wèi, jū yú dūn huáng, rú yǒng yuán gù shì. yòu yí qiǎn xī yù zhǎng shǐ, jiāng wǔ bǎi rén tún lóu lán, xī dāng yān qí guī zī jìng lù, nán qiáng shàn shàn yú zhì xīn dǎn, běi gǎn xiōng nú, dōng jìn dūn huáng, rán hòu kě xú tú zhāo huái, fú xī yù ér què běi lǔ yě! chén yǒng jǐn yì.
昔孝武皇帝患匈奴強盛,兼總百蠻,以逼障塞,於是開通西域,離其黨與,論者以為奪匈奴府藏,斷其右臂。嗣遭王莽篡逆,徵求無厭,胡夷忿毒,遂以背叛。光武中興,未遑外事,故匈奴負強,驅率各國;及至永平,再攻敦煌,河西諸郡,城門晝閉。孝明皇帝獨抒廟策,命虎臣出征西域,故匈奴遠遁,邊境得安;及至永元,莫不內屬。間者羌人叛亂,西域復絕,北虜遂遣責諸國,備其逋租,高其價值,嚴以期會,鄯善車師,皆懷憤怨,思樂事漢,其路無從;前所以時有叛者,皆以牧養失宜,還為其害故也!今曹宗徒恥於前負,而不尋出兵故事,猶未度當時之宜也。夫徼功塞外,萬無一成,若兵連禍結,悔無所及。況今府藏未充,師無後繼,是示弱於遠夷,暴音仆。短於海內,臣愚以為不可許也!舊敦煌郡有屯兵三百人,今宜復之,復置護西域副校尉,居於敦煌,如永元故事。又宜遣西域長史,將五百人屯樓蘭,西當焉耆龜茲徑路,南強鄯善於置心膽,北扞匈奴,東近敦煌,然後可徐圖招懷,服西域而卻北虜也!臣勇謹議。
zhè yì jì shàng, biàn yóu gè shàng shū jié wèn dào: jīn lì fù xiào wèi, rú hé chēng biàn? dàn zhì zhǎng shǐ tún lóu lán, yǒu hé lì yì? yǒng dá shuō dào: cóng qián yǒng píng mò nián, shǐ tōng xī yù, chū qiǎn zhōng láng jiāng jū dūn huáng, fù zhì fù xiào wèi zhù chē shī, jì zú jié dù hú lǔ, yòu jìn zhǐ hàn jūn qīn rǎo, suǒ yǐ wài yù guī xīn, xiōng nú wèi wēi. jīn shàn shàn wáng yóu hái, wèi hàn rén wài sūn, ruò xiōng nú dé zhì, yóu hái bì sǐ. bǐ děng suī xíng tóng niǎo shòu, yě zhī qū lì bì hài, ruò shǐ zhǎng shǐ chū tún lóu lán, lóu lán yǔ shàn shàn xiāng jìn, zì zú shǐ yóu hái ān xīn. gù yú jiàn yǐ wèi biàn lì ne! dào yán fǔ bì, yòu yǒu zhǎng lè wèi wèi xín xiǎn, tíng wèi qí mǔ cān, sī lì xiào wèi cuī jù, tóng shēng chū bó dào: cháo tíng qián qì xī yù, wú fēi yīn xī yù wú yì zhōng guó, fǎn duō mí fèi, suǒ yǐ jué jì qì qù. jīn chē shī yǐ shǔ xiōng nú, shàn shàn wèi kě bǎo xìn, yī dàn fǎn fù, shì wèn bān sī mǎ néng bǎo běi lǔ bù wèi biān hài me? kǒu yì lì hài. yǒng fù dá dào: cháo tíng fēn jiàn jùn guó, gè zhì zhōu mù, qǐ bú shì fáng kòu jié jiān, ān mín lì guó me? ruò zhōu mù néng zhǎng bǎo zhì ān, yǒng yì yuàn pàn cǐ shēn shǒu, zhǎng bǎo xiōng nú bù wèi biān hài! shì xiǎng jīn rì néng tōng xī yù, běi lǔ shì bì shuāi wēi, zì bù zhì cháng wèi wǒ hài. ruò zài bù qiǎn zhì xiào wèi, fēn tún zhǎng shǐ, xī yù zhū guó, gèng jué jué wàng wàng jué bì qū jiù běi lǔ, hé bīng kuī wǒ, kǒng yán biān zhū jùn, jiāng lǚ wèi suǒ qīn, hé xī chéng mén, zhōng rì zhǎng bì, bù néng fù kāi le! zhào cǐ kàn lái, wèi le mù qián xī fèi, fǎn lìng běi lǔ shì shèng, nán dào shì zhǎng jiǔ jì cè me? bó dé hǎo. xín xiǎn děng lǐ qū cí qióng, zhǐ hǎo mò rán. hū yòu yǒu yī rén chū jié dào: jīn ruò gèng zhì xiào wèi, xī yù bì luò yì qiǎn shǐ, yào suǒ wú yàn. ruò yī gài gěi yǔ, bì zhì hào fèi wú qióng bù yǔ biàn qǐ bǐ yì xīn yī dàn wèi xiōng nú suǒ pò, yòu yào xiàng wǒ qiú jiù, tú zhì fán rǎo, yǒu sǔn wú yì, hé bì duō cǐ yī jǔ lī? cǐ shuō gèng shǔ qiān qiáng. bān yǒng qiáo zhe, nǎi shì tài wèi yuàn shǔ máo zhěn, biàn kāi kǒu biàn nán dào: jīn ruò jiāng xī yù ràng yǔ xiōng nú, xiōng nú guǒ kěn gǎn niàn hàn ēn, bù zài fàn biān, dào yě bà le fǒu zé xiōng nú dé xī yù zū fù, yǎng bīng xù ruì, lái fàn wǒ jìng, shì shì wèi chóu chóu zēng fù, bào yí zēng shì, rú hé kě xíng? yǒng qǐng zài zhì xiào wèi, yì zài lìng xī yù nèi xiàng, dù běi lǔ wài qīn, miǎn de fèi cái hào guó, cháng wèi wǒ yōu! qiě xī yù zhū guó, wú tā xū qiú, bù guò shǐ jié wǎng lái, shāo fèi lǐn xì ruò wèi cǐ jù jué, bǐ guī běi lǔ, běi lǔ bì yǔ xī yù bìng lì, rù kòu bìng liáng, nà shí bù néng bù fáng, bù néng bù yù, láo shī mí xiǎng, bù kě shèng jì! hé zhǐ qiān yì bǎi yì ne? réng shì yǐn shēn qián yì. máo zhěn tīng le, yě zhǐ de yǎ kǒu wú yán. dèng tài hòu jiàn bān yǒng suǒ yì, què yǒu zhì lǐ, yīn fù dūn huáng jùn yíng bīng sān bǎi rén, zhì xī yù fù xiào wèi, shǐ jū dūn huáng. shàn shàn zhū guó, shǐ wú yì zhì. wéi xiōng nú yǔ chē shī guó, shàng shì lián bīng rù kòu, chāo lüè hé xī, dài zhì bān yǒng chū tún, fāng jiàn zhàn gōng, hòu wén zài biǎo.
這議既上,便由各尚書詰問道:「今立副校尉,如何稱便?但置長史屯樓蘭,有何利益?」勇答說道:「從前永平末年,始通西域,初遣中郎將居敦煌,復置副校尉住車師,既足節度胡虜,又禁止漢軍侵擾,所以外域歸心,匈奴畏威。今鄯善王尤還,為漢人外孫,若匈奴得志,尤還必死。彼等雖行同鳥獸,也知趨利避害,若使長史出屯樓蘭,樓蘭與鄯善相近,自足使尤還安心。故愚見以為便利呢!」道言甫畢,又有長樂衛尉鐔顯,廷尉綦母參,司隸校尉崔據,同聲出駁道:「朝廷前棄西域,無非因西域無益中國,反多糜費,所以決計棄去。今車師已屬匈奴,鄯善未可保信,一旦反覆,試問班司馬能保北虜不為邊害麼?」口亦厲害。勇復答道:「朝廷分建郡國,各置州牧,豈不是防寇詰奸,安民利國麼?若州牧能長保治安,勇亦願拚此身首,長保匈奴不為邊害!試想今日能通西域,北虜勢必衰微,自不致常為我害。若再不遣置校尉,分屯長史,西域諸國,更覺絕望;望絕必屈就北虜,合兵窺我,恐沿邊諸郡,將屢為所侵,河西城門,終日長閉,不能復開了!照此看來,為了目前惜費,反令北虜勢盛,難道是長久計策麼?」駁得好。鐔顯等理屈詞窮,只好默然。忽又有一人出詰道:「今若更置校尉,西域必絡繹遣使,要索無厭。若一概給與,必致耗費無窮;不與便啟彼異心;一旦為匈奴所迫,又要向我求救,徒致煩擾,有損無益,何必多此一舉哩?」此說更屬牽強。班勇瞧着,乃是太尉掾屬毛軫,便開口辯難道:「今若將西域讓與匈奴,匈奴果肯感念漢恩,不再犯邊,倒也罷了;否則匈奴得西域租賦,養兵蓄銳,來犯我境,是適為仇仇增富,暴夷增勢,如何可行?勇請再置校尉,意在令西域內向,杜北虜外侵,免得費財耗國,常為我憂!且西域諸國,無他需求,不過使節往來,稍費廩餼;若為此拒絕,俾歸北虜,北虜必與西域併力,入寇並涼,那時不能不防,不能不御,勞師糜餉,不可勝計!何止千億百億呢?」仍是引伸前意。毛軫聽了,也只得啞口無言。鄧太后見班勇所議,確有至理,因復敦煌郡營兵三百人,置西域副校尉,使居敦煌。鄯善諸國,始無異志。惟匈奴與車師國,尚是連兵入寇,鈔掠河西,待至班勇出屯,方見戰功,後文再表。
qiě shuō qián dà jiāng jūn dèng, zì mǔ sàng hái dì hòu, yǔ zhū xiōng lú mù shǒu zhì, hái suàn miǎn jǐn xiào sī. jì dì chāng āi tòng guò shén, jìng zhì gǔ lì, yóu dé shí yù. jí fú què hòu, dèng tài hòu zhào lìng fù zhí, réng shòu qián fēng, děng gù cí, nǎi zhǐ lìng bìng fèng cháo qǐng, yù yǒu dà yì, fāng yì què cān móu. yǐ ér dèng hóng bìng shì, dèng tài hòu qīn fú qí shuāi, ān dì yì fú sī má, bìng wǎng diào sàng. yǒu sī qǐng zhuī zèng hóng biāo qí jiāng jūn, fēng xī píng hóu, tài hòu yīn hóng yǒu yí yán, bù yuàn jiā zèng, dàn cì qián qiān wàn, bù wàn pǐ. děng fù cí hái bù shòu, nǎi zhào lìng dà hóng lú chí jié, jiù hóng líng qián, fēng hóng zi guǎng dé wèi xī píng hóu. sì yīn hóng céng wèi dì shī, bèi yǒu láo jī, fù fēng guǎng dé dì fǔ dé wèi dōu xiāng hóu. dōu xiāng yóu xī píng fèn chū, míng wèi liǎng hóu, shí yì shí wèi cháng jiā zēng, bù guò xū shì xiǎn róng bà le. xuán fù fēng dèng jīng zi zhēn wèi yáng ān hóu, jiān zhí huáng mén shì láng. bù yì dèng hóng mò hòu, wèi jí sān nián, dèng kuī dèng chāng, xiāng jì xiè shì, jiē yí yán báo zàng, bù shòu jué zèng. zǎo sǐ wèi xìng. tài hòu bìng rú suǒ yán, wéi fēng kuī zi guǎng zōng wèi yè hóu chāng zi zhōng wèi xī huá hóu, zì shì dèng shì xiōng dì wǔ rén, wéi shàng cún. hé bù sù sǐ? miǎn yǒu hòu zé! zi fèng guān bài shì zhōng, cháng yǔ shàng shū láng zhāng kān shū, jí chēng láng zhōng mǎ róng cái néng, shuō tā yīng jū tái gé. yòu fù shòu zhōng láng jiāng rèn shàng zèng mǎ, shàng zuò zuì qì shì, jiàn shàng wén. fèng jù lián zuò, xiān zài qián zì shǒu, kūn qī jí fèng, yǐ xiè tiān xià, yú lùn chēng xián. dèng tài hòu cháng zhēng hé dì dì jì běi hé jiān wáng zǐ nǚ, jì běi wáng shòu, hé jiān wáng kāi, jù jiàn sān shí sì huí. fán sì shí yú rén, yòu dèng shì jìn qīn zi sūn sān shí yú rén, wèi kāi dǐ dì, jiào xué jīng shū, qīn zì jiān shì, wēi ài jiān shī. qiě zhào chì cóng xiōng hé nán yǐn dèng bào, yuè qí xiào wèi dèng kāng děng yún:
且說前大將軍鄧,自母喪還第後,與諸兄廬墓守制,還算勉盡孝思。季弟閶哀慟過甚,竟至骨立,尤得時譽。及服闋後,鄧太后召令復職,仍授前封,等固辭,乃止令並奉朝請,遇有大議,方詣闕參謀。已而鄧弘病逝,鄧太后親服齊衰,安帝亦服緦麻,並往弔喪。有司請追贈弘驃騎將軍,封西平侯,太后因弘有遺言,不願加贈,但賜錢千萬,布萬匹。等復辭還不受,乃詔令大鴻臚持節,就弘靈前,封弘子廣德為西平侯。嗣因弘曾為帝師,備有勞績,復封廣德弟甫德為都鄉侯。都鄉由西平分出,名為兩侯,食邑實未嘗加增,不過虛示顯榮罷了。旋復封鄧京子珍為陽安侯,兼職黃門侍郎。不意鄧弘歿後,未及三年,鄧悝鄧閶,相繼謝世,皆遺言薄葬,不受爵贈。早死為幸。太后並如所言,惟封悝子廣宗為葉侯;閶子忠為西華侯,自是鄧氏兄弟五人,惟尚存。何不速死?免有後責!子鳳官拜侍中,嘗與尚書郎張龕書,極稱郎中馬融才能,說他應居台閣。又復受中郎將任尚贈馬,尚坐罪棄市,見上文。鳳懼連坐,先在前自首,髡妻及鳳,以謝天下,輿論稱賢。鄧太后嘗征和帝弟濟北河間王子女,濟北王壽,河間王開,俱見三十四回。凡四十餘人,又鄧氏近親子孫三十餘人,為開邸第,教學經書,親自監試,威愛兼施。且詔敕從兄河南尹鄧豹,越騎校尉鄧康等云:
wú suǒ yǐ yǐn nà qún zǐ, zhì zhī xué gōng zhě, shí yǐ fāng jīn chéng bǎi wáng zhī bì, shí sú qiǎn báo, qiǎo wěi zī shēng, wǔ jīng shuāi quē, bù yǒu huà dǎo, jiāng suì líng chí, gù yù bāo chóng shèng dào, yǐ kuāng shī sú. chuán bù yún hū: bǎo shí zhōng rì, wú suǒ yòng xīn, nán yǐ zāi! jīn mò shì guì qī, shí lù zhī jiā, wēn yī měi shí, chéng jiān qū liáng, ér miàn qiáng wú shù, bù shí zāng pǐ, sī gù huò bài suǒ cóng lái yě! yǒng píng zhōng, sì xìng xiǎo hòu, jiē lìng rù xué, suǒ yǐ jiǎo sú lì báo, fǎn zhū zhōng xiào. xiān gōng jì yǐ wǔ gōng shū zhī zhú bó, jiān yǐ wén dé jiào huā zi sūn, gù néng shù shēn xiū xīn, bù chù xíng wǎng. chéng lìng ér cáo shàng shù zǔ kǎo xiū liè, xià niàn zhào shū běn yì, zé zú yǐ. qí miǎn zhī zāi!
吾所以引納群子,置之學宮者,實以方今承百王之敝,時俗淺薄,巧偽滋生,五經衰缺,不有化導,將遂陵遲,故欲褒崇聖道,以匡失俗。《傳》不云乎:「飽食終日,無所用心,難矣哉!」今末世貴戚,食祿之家,溫衣美食,乘堅驅良,而面牆無術,不識臧否,斯故禍敗所從來也!永平中,四姓小侯,皆令入學,所以矯俗厲薄,返諸忠孝。先公既以武功書之竹帛,兼以文德教化子孫,故能束身修心,不觸刑網。誠令兒曹上述祖考休烈,下念詔書本意,則足矣。其勉之哉!
dèng shì zǐ dì, sù chéng xùn jiè, suī shì bǎo tài chí yíng, yǒu suǒ gù jì, dàn shēng shì yǐ shì hè yào, gōng tíng nèi wài, wú bù qū yì qū chéng. shí sān gōng yǐ jiē yì rén, tài wèi lǐ xiū, yǐ jīng qù shì, hòu rèn wèi dà sī nóng sī mǎ bāo, bù jiǔ yòu mò, dài yǐ tài pú mǎ yīng sī kōng zhāng mǐn bà zhí, gǎi rèn tài cháng liú kǎi wèi sī kōng wèi jǐ sī tú xià qín miǎn guān, jìn liú kǎi wèi sī tú, yòng guāng lù xūn yuán chǎng wèi sī kōng. sān gōng wèi hàn tíng zhòng guān, gù měi yǒu yán gé, bèi xù bù yí. chǎng wèi gù sī tú yuán ān zǐ, lián zhèng bù ā, yǔ dèng shì zǐ dì yǒu xián. shàng shū láng zhāng jùn, yǒu sī shū yǔ chǎng zi, shù jí shěng zhōng mì yì, dāng shí shàng wú rén zhī xiǎo. jùn yǒu tóng liáo zhū jì dīng shèng, pǐn xíng bù xiū, wèi jùn suǒ jí, yì yù shàng shū dàn hé, piān liǎng rén dé xī fēng shēng, zhuǎn měi tóng guān chén zhòng léi yì, dài wèi huǎn jiá. chén léi jù yù zhāng rén, xiàng xì hǎo yǒu, bìng yǒu yì xíng, chén zhòng dé jǔ xiào lián, ràng yǔ léi yì, yì dāng rán bù shòu, liǎng rén jiāo ràng shù cì, tài shǒu zhāng yún, yīn xiāng jì bìng jǔ, jūn dé rù wèi shàng shū láng. xiāng lǐ yǒu yáo chuán yún: jiāo qī zì wèi jiān, bù rú léi yǔ chén. suí bǐ xù rù léi chén jiāo yì, shì xiāo nà fǎ. cǐ cì wèi zhū jì dīng shèng suǒ tuō, liǎng rén bù zhī tā pǐn xíng shī jiǎn, zhǐ yīn tóng liáo xiāng wěi, bù biàn gù què, nǎi zhuǎn gào zhāng jùn, qǐ miǎn zòu dàn. jùn nián shào qì shèng, zěn kěn tīng cóng? léi chén yì lè dé cí tuì, fù gào zhū jì dīng shèng. jì yǔ shèng yuè jiā xián hèn, suì sī lù shì shǐ, shǐ qiú jùn duǎn, dé jùn yǔ chǎng zi shū gǎo, biàn jí fēng hǎo shàng zòu. cháo tíng yīn tā lòu xiè shěng shì, jū jùn xià yù, qiě zé yuán chǎng jiào zǐ bù yán, jiāo tōng láng guān, cè miǎn sī kōng guān zhí. chǎng fèn jí zì jǐn, jùn zuò zuì lùn sǐ. kuī dé tā wén yì sù yōu, zài yù shàng shū kǎn kǎn lùn biàn, dèng tài hòu ài tā wén cí, tè chí zhào shè miǎn sǐ xíng. jùn yǐ bèi xíng guān tuī chū dōu mén, yǐn jǐng dài lù, sǐ lǐ táo shēng, kě wèi jiǎo xìng wàn fēn. chǎng zi yì dé miǎn sǐ, bìng cì fù chǎng guān, réng yòng sān gōng lǐ liàn zàng, jì rèn wèi tài cháng lǐ hé. hé wèi jǐ bà guān, fù lìng rèn wèi wèi chén bāo. sī tú liú kǎi, yǔ lǐ hé tóng shí bà miǎn, tè jiǎn tài cháng yáng zhèn wèi sī tú. zhèn zì bó qǐ, hóng nóng jùn huá yīn xiàn rén, fù míng bǎo, xí ōu yáng shàng shū, zhù jiàn qián. yǐn jū bù shì. xiāng chuán bǎo nián jiǔ suì shí, chū yóu huá yīn shān běi, jiàn yī huáng què wèi chī xiāo suǒ shāng, zhuì luò shù xià, bèi lóu yǐ kùn zhù, bǎo xīn huái bù rěn, jiāng què qǔ guī, zhì jīn sì zhōng, sì shí huáng huā, bǎi yú rì máo yǔ fēng mǎn, zòng lìng fēi qù, shì xī yǒu huáng yī tóng zǐ rù jiàn, xiàng bǎo zài bài dào: wǒ nǎi xī wáng mǔ shǐ zhě, méng jūn rén ài, zhěng wǒ zāi è, jǐn chóu bái huán sì méi, lìng jūn zǐ sūn qīng bái, wèi dēng sān gōng, yǒu rú cǐ huán! shuō bì, jiāng huán chéng shàng, bǎo fāng cái jiē shòu, zhuǎn yǎn jiān tóng zǐ yǐ yǎo, chà wèi qí shì. hòu lái qǔ qī shēng zǐ, qǔ míng wèi zhèn. zhèn shào nián sàng fù, néng chéng yí zhì, bó tōng jīng jí, jiā pín wú zī, kè tú wèi shēng, xiá zhé qīn zhí cài shū, gōng yǎng lǎo mǔ, mén shēng tì tā zhǒng zhí, zhèn què bù yuàn, tè bá qǐ gēng zhǒng, miǎn de dì zǐ fú láo, zhū rú jiāo kǒu xiāng zàn dào: guān xī kǒng zǐ yáng bó qǐ. sì fù yǒu guàn què xián sān zhān yú, fēi jí jiǎng táng qián, yǒu dōu jiǎng qǔ yú jìn shuō dào: shé zhān wèi qīng dài fū fú, zhān shù yǒu sān, biàn shì sān tái yù zhào, xiān shēng dāng cóng cǐ shēng qiān le! chóu huán xián zhān shì, chèn shǒu xù míng. shí zhèn nián yǐ zhì wǔ shí, guǒ yóu dà jiāng jūn wén míng pì zhào, dé jǔ mào cái. sì qiān zhì jīng zhōu cì shǐ. diào rèn dōng lái tài shǒu, dào jīng chāng yì, xiàn lìng wáng mì, běn yóu zhèn jǔ jiàn mào cái, zhì shì chéng yè jìn yè, xiàn jīn shí jīn. zhèn bó rán dào: gù rén zhī jūn, nán dào jūn bù zhī gù rén me? mì dá shuō dào: mù yè jìn kuì, hé rén zhī xiǎo? zhèn yáo shǒu dào: tiān zhī dì zhī, rǔ zhī wǒ zhī, gòng yǒu sì zhī, hé wèi wú zhī? shuō zhe, jǔ jīn zhì hái, mì huái cán yǐn tuì. zhèn jiù rèn nián yú, yòu zhuǎn wèi zhuō jùn tài shǒu, chí shēn lián jiè, bù shòu sī yè, zi sūn cháng shū shí bù xíng. huò quàn zhèn shǎo yíng chǎn yè, liú yí zi sūn, zhèn zhèng sè dào: shǐ hòu shì chēng wǒ wèi qīng bái lì, biàn shì yí zé zi sūn, bǐ jiào yí jīn jī chǎn, hǎo de duō lī! sì shì guì xiǎn, lài cǐ yú zé. yuán chū sì nián, zhēng rù wèi dà sī nóng, yǒng níng yuán nián shēng rèn sī tú, cháo yě wú bù qīn mù, jiù shì dèng tài hòu yì lìng yǎn xiāng kàn. wéi ān dì nián jiāng jí zhuàng, dèng tài hòu shàng wèi hái zhèng, lín cháo rú gù. xiān shì láng zhōng dù gēn, zòu qǐng guī zhèng sì huáng, yǔ shén qiè zhí, rě dòng tài hòu shèng nù, lìng yòng jiān náng shèng gēn, xià zhàng pū sǐ. xíng fá yì qí. qì shī chéng wài, jìng dé fù sū, táo bèn yí chéng shān zhōng, wèi jiǔ jiā bǎo, mái míng bì nán. hái yǒu píng yuán jùn lì chéng yì shì, yì zòu qǐng tài hòu guī zhèng, zuò zuì xì yù. yuè qí xiào wèi dèng kāng, yīn zōng zú shèng mǎn wèi yōu, lǚ quàn tài hòu tián tuì shēn gōng, tài hòu bù cóng, kāng xiè bìng bù cháo. tài hòu shǐ shì bì tàn shì, shì bì běn yóu kāng jiā rù gōng, fú shi tài hòu duō nián, dāng shí lǎo nián nèi shì, duō chēng zhōng dà rén, suǒ yǐ dài bì fèng mìng shì kāng, jí mén tōng míng, yì yǐ zhōng dà rén zì hū, kāng zhào bì rù nèi, lì shēng hē chì dào: rǔ chū zì wǒ jiā, gǎn zì chēng zhōng dà rén me? shuō dé shì bì mǎn miàn xiū cán, huí gōng fù mìng, biàn wū kāng xīn cún yuàn wàng, zhà chēng yǒu jí. tài hòu bù jīn nù qǐ, jìng jiāng kāng bà miǎn guān zhí dàn cún yí ān hóu jiù fēng, qiǎn lìng jiù guó, xuē jué shǔ jí. ruò fēi dèng shì zhī yì, xìng mìng xiū yǐ. jí yǒng níng èr nián zhòng chūn, tài hòu bù yù, kài nì tuò xuè, shàng lì jí qǐ chuáng, chéng niǎn chū diàn, zhào jiàn shì zhōng shàng shū, shùn biàn zhì tài zǐ gōng zhōng jiān shì. hái gōng hòu dà shè tiān xià, cì zhū yuán guì rén, jí wáng hóu gōng zhǔ qián bó yǒu chà. dào le chūn mù, bìng shì rì dǔ, jìng ěr guī tiān, xiǎng nián sì shí yī suì, lín cháo zhì shí yǒu bā nián. xiǎo zi yǒu shī yǒng dào:
鄧氏子弟,素承訓誡,雖似保泰持盈,有所顧忌,但聲勢已是赫耀,宮廷內外,無不曲意趨承。時三公已皆易人,太尉李修,已經去世,後任為大司農司馬苞,不久又歿,代以太僕馬英;司空張敏罷職,改任太常劉凱為司空;未幾司徒夏勤免官,進劉愷為司徒,用光祿勛袁敞為司空。三公為漢廷重官,故每有沿革,備敘不遺。敞為故司徒袁安子,廉正不阿,與鄧氏子弟有嫌。尚書郎張俊,有私書與敞子,述及省中秘議,當時尚無人知曉。俊有同僚朱濟丁盛,品行不修,為俊所嫉,意欲上書彈劾,偏兩人得悉風聲,轉浼同官陳重雷義,代為緩頰。陳雷俱豫章人,向系好友,並有義行,陳重得舉孝廉,讓與雷義,義當然不受,兩人交讓數次,太守張雲,因相繼並舉,均得入為尚書郎。鄉里有謠傳云:「膠漆自謂堅,不如雷與陳。」隨筆敘入雷陳交誼,是消納法。此次為朱濟丁盛所託,兩人不知他品行失檢,只因同僚相委,不便固卻,乃轉告張俊,乞免奏彈。俊年少氣盛,怎肯聽從?雷陳亦樂得辭退,復告朱濟丁盛。濟與盛越加銜恨,遂私賂侍史,使求俊短,得俊與敞子書稿,便即封好上奏。朝廷因他漏泄省事,拘俊下獄,且責袁敞教子不嚴,交通郎官,策免司空官職。敞憤急自盡,俊坐罪論死。虧得他文藝素優,在獄上書侃侃論辯,鄧太后愛他文辭,特馳詔赦免死刑。俊已被刑官推出都門,引頸待戮,死裡逃生,可謂僥倖萬分。敞子亦得免死,並賜復敞官,仍用三公禮殮葬,繼任為太常李郃。郃未幾罷官,復另任衛尉陳褒。司徒劉愷,與李郃同時罷免,特簡太常楊震為司徒。震字伯起,弘農郡華陰縣人,父名寶,習歐陽尚書,注見前。隱居不仕。相傳寶年九歲時,出遊華陰山北,見一黃雀為鴟鴞所傷,墜落樹下,被螻蟻困住,寶心懷不忍,將雀取歸,置巾笥中,飼食黃花,百餘日毛羽豐滿,縱令飛去,是夕有黃衣童子入見,向寶再拜道:「我乃西王母使者,蒙君仁愛,拯我災厄,謹酬白環四枚,令君子孫清白,位登三公,有如此環!」說畢,將環呈上,寶方才接受,轉眼間童子已杳,詫為奇事。後來娶妻生子,取名為震。震少年喪父,能承遺志,博通經籍,家貧無資,課徒為生,暇輒親植菜蔬,供養老母,門生替他種植,震卻不願,特拔起更種,免得弟子服勞,諸儒交口相贊道:「關西孔子楊伯起。」嗣復有鸛雀銜三鱣魚,飛集講堂前,有都講取魚進說道:「蛇鱣為卿大夫服,鱣數有三,便是三台預兆,先生當從此升遷了!」酬環銜鱣事,趁手敘明。時震年已至五十,果由大將軍聞名辟召,得舉茂才。四遷至荊州刺史。調任東萊太守,道經昌邑,縣令王密,本由震舉薦茂才,至是乘夜進謁,獻金十斤。震勃然道:「故人知君,難道君不知故人麼?」密答說道:「暮夜進饋,何人知曉?」震搖首道:「天知地知,汝知我知,共有四知,何謂無知?」說着,舉金擲還,密懷慚引退。震就任年余,又轉為涿郡太守,持身廉介,不受私謁,子孫常蔬食步行。或勸震少營產業,留貽子孫,震正色道:「使後世稱我為清白吏,便是貽澤子孫,比較貽金積產,好得多哩!」四世貴顯,賴此餘澤。元初四年,征入為大司農,永寧元年 升任司徒,朝野無不欽慕,就是鄧太后亦另眼相看。惟安帝年將及壯,鄧太后尚未還政,臨朝如故。先是郎中杜根,奏請歸政嗣皇,語甚切直,惹動太后盛怒,令用縑囊盛根,下杖撲死。刑罰亦奇。棄屍城外,竟得復甦,逃奔宜城山中,為酒家保,埋名避難。還有平原郡吏成翊世,亦奏請太后歸政,坐罪系獄。越騎校尉鄧康,因宗族盛滿為憂,屢勸太后恬退深宮,太后不從,康謝病不朝。太后使侍婢探視,侍婢本由康家入宮,服事太后多年,當時老年內侍,多稱中大人,所以待婢奉命視康,及門通名,亦以中大人自呼,康召婢入內,厲聲呵叱道:「汝出自我家,敢自稱中大人麼?」說得侍婢滿面羞慚,回宮復命,便誣康心存怨望,詐稱有疾。太后不禁怒起,竟將康罷免官職;但存夷安侯舊封,遣令就國,削絕屬籍。若非鄧氏支裔,性命休矣。及永寧二年仲春,太后不豫,欬逆唾血,尚力疾起床,乘輦出殿,召見侍中尚書,順便至太子宮中監視。還宮後大赦天下,賜諸園貴人,及王侯公主錢帛有差。到了春暮,病勢日篤,竟爾歸天,享年四十一歲,臨朝至十有八年。小子有詩詠道:
qū zhǐ lín cháo shí bā nián, mǔ yí suī měi zǒng tān quán
屈指臨朝十八年,母儀雖美總貪權;
qiān qiū shū fǎ liú yí hàn, hé ruò hán yí mǎ shì xián!
千秋書法留遺憾,何若含飴馬氏賢!
mǎ shì zhǐ míng dì hòu.
馬氏指明帝後。
yù zhī dèng tài hòu lín zhōng hòu shì, dài zhì xià huí zài xiáng.
欲知鄧太后臨終後事,待至下回再詳。
dú wǔ qióng biān, gǔ yǒu míng jiè! rán jì yǐ zòu gōng yú dāng rì, bù yīng huī jī yú hòu shí! shì sī bān chāo yǐ èr sān shí nián zhī láo kǔ, dé dìng xī yù, ér què běi lǔ, nǎi yǐ hòu rèn fēi cái, yī dàn qīng qì, qǐ bù kě xī? yǒng chéng fù zhì, zài yì tún biān, cháo chén duō yǐ wèi fēi jì, jí shǐ jiā yì wèi qí fù tú xī yù, zhì yí hé xī yǐ kòu lǔ zhī yōu. bù zhī xī yù bù tōng, hé xī yì wèi bì miǎn kòu, yǒng zhī bó chì qún liáo, bìng fēi qiáng cí duó lǐ. qiě guān qí hòu lái chū tún, zhōng fù fù yè, zuò yán qǐ xíng, yǒng gù wèi dìng yuǎn xiào zi hū! yáng zhèn bù shòu yí jīn, sì zhī zhī yán, kě zhì tiān dì bìng yù qīng bái chuán zi sūn, zú néng yí zé hòu rén, xiū guāng sì shì. hòu zhī wèi zi sūn jì zhě, hé qí xūn xīn fù guì, dàn zhī yí yāng, wèi zhī yí dé yé? ér guān xī fū zǐ yáng bó qǐ, zú yǐ cǐ chuán yǐ.
黷武窮邊,古有明戒!然既已奏功於當日,不應隳績於後時!試思班超以二三十年之勞苦,得定西域,而卻北虜,乃以後任非才,一旦輕棄,豈不可惜?勇承父志,再議屯邊,朝臣多以為非計,即史家亦謂其復圖西域,致貽河西以寇虜之憂。不知西域不通,河西亦未必免寇,勇之駁斥群僚,並非強詞奪理。且觀其後來出屯,終復父業,坐言起行,勇固為定遠肖子乎!楊震不受遺金,四知之言,可質天地;並欲清白傳子孫,卒能貽澤後人,休光四世。後之為子孫計者,何其薰心富貴,但知貽殃,未知貽德耶?而關西夫子楊伯起,卒以此傳矣。