dòu lú gé, zǔ jí, tóng zhōu cì shǐ. fù zàn, shū zhōu cì shǐ. xuān hé shū pǔ yún: shī qí shì xì. gé shǎo zhí luàn lí, bì dì fū yán, zhuǎn rù zhōng shān, wáng chù zhí lǐ zhī, pì yú mù xià, yǒu zòu jì zhī yù. yīn mǔ dān huì fù shī, fěng chù zhí yǐ sāng zhè wèi yì, yán shén gǔ yǎ, jiàn jiā qì yǎng, zhuǎn jié dù pàn guān. ér lǐ jiā wú fǎ, dú qǐng yè chù zhí, chù zhí lǜ bù zhèng yǒu quē, yǒu suǒ guī jiàn, liǎn bǎn chū yíng, nǎi wèi bì rén qí jūn zhí yǐ.
豆盧革，祖籍，同州刺史。父瓚，舒州刺史。《宣和書譜》云：失其世系。革 少值亂離，避地鄜、延，轉入中山，王處直禮之，辟於幕下，有奏記之譽。因牡丹 會賦詩，諷處直以桑柘為意，言甚古雅，漸加器仰，轉節度判官。而理家無法，獨 請謁處直，處直慮布政有缺，有所規諫，斂版出迎，乃為嬖人祈軍職矣。

tiān yòu mò, zhuāng zōng jiāng jí wèi, jiǎng qiú fǔ xiāng, lú zhì yǐ míng jiā zǐ jǔ zhī, zhēng bài xíng tái zuǒ chéng xiàng. tóng guāng chū, bài píng zhāng shì. jí dēng láng miào, shì duō cuò luàn, zhì yú guān jiē nǐ yì, qián hòu dào zhì, lǚ wèi shěng láng xiāo xī fǔ jùn zhèng, gé gǎi zhī, wú nán sè. zhuāng zōng chū dìng biàn luò, gé yǐn jiàn wéi shuō, jì ān shì tǐ, yǔ jǐ tóng gōng. shuō jì dēng yōng, fù shì liú pǐn, jǔ zhǐ qīng tuō, yuàn guī yú gé. yòu gé shuō zhī zǐ jù shòu shí yí, fù zǐ tóng guān, wèi rén suǒ cì, suì gǎi shòu yuán wài láng. gé qǐng shuō zhī zǐ tāo wèi hóng wén guǎn xué shì, shuō qǐng gé zhī zǐ shēng wèi jí xián xué shì, jiāo zhì ā sī, yǒu tóng shì jǐng, shí zhě chǒu zhī. gé zì zuò xiāng zhī hòu, bù yǐ jìn xián quàn néng wèi wù, wéi shì xiū liàn, qiú zhǎng shēng zhī shù cháng fú dān shā, ǒu xuè shù rì, chuí sǐ ér yù.
天祐末，莊宗將即位，講求輔相，盧質以名家子舉之，征拜行台左丞相。同光 初，拜平章事。及登廊廟，事多錯亂，至於官階擬議，前後倒置，屢為省郎蕭希甫 駿正，革改之，無難色。莊宗初定汴、洛，革引薦韋說，冀諳事體，與己同功。說 既登庸，復事流品，舉止輕脫，怨歸於革。又革、說之子俱授拾遺，父子同官，為 人所刺，遂改授員外郎。革請說之子濤為宏文館學士，說請革之子升為集賢學士， 交致阿私，有同市井，識者丑之。革自作相之後，不以進賢勸能為務，唯事修煉， 求長生之術；嘗服丹砂，嘔血數日，垂死而愈。

tiān chéng chū, jiāng zàng zhuāng zōng, yǐ gé wèi shān líng shǐ. jí mù zhǔ guī miào, bù chū sī dì, zhuān qí máo zhèn, shù rì wú hào, wèi qīn yǒu cù lìng rù cháo. ān zhòng huì duì zhòng rǔ zhī yuē: shān líng shǐ míng xián shàng zài, bù hòu xīn mìng, biàn lǚ gōng cháo, yì wèi biān rén kě qī yě. cè mù zhě wén zhī, sī yǒu suǒ zhōng. chū, xiāo xī fǔ yǒu zhèng jiàn zhī wàng, gé cháng zǔ zhī, suì shàng shū lùn gé yǔ shuō gǒu qiě zì róng, zhì jūn wú zhuàng. fù wū qí zòng tián kè shā rén, mào yuán hēng shàng dì. suì biǎn wèi chén zhōu cì shǐ, réng lìng suǒ zài chí yì fā qiǎn. hòu zhèng jué rèn huán děng lián shàng sān zhāng, qǐng bù xíng hòu mìng, nǎi xià zhì yuē: dòu lú gé wéi shuō děng, shēn wèi fǔ xiāng, shǒu wò quán héng, huò duān zuò chēng chén, huò bàn xiào zòu shì, yú jūn wú lǐ, jǔ shì níng róng. gé zé zàn wěi lì quán, biàn sī fèng lù, wén wǔ bǎi pì jiē cóng wǔ yuè qǐ zhī, fù zǐ èr rén piān zì zhèng chū gěi qiǎn. shuō zé zì jū zhòng wèi, quán wěn dà gāng. xù yìn tān róng, luàn ér sūn yú zhāo mù mài guān rùn wū, huàn lìng lù zhī shēn míng. chǒu xíng dié zhāng, qún qíng gòng nù, suī jū mù shǒu, shì sāi fēi yóu. gé kě zé shòu fèi zhōu sī hù cān jūn, shuō kě yí zhōu sī hù cān jūn, jiē yuán wài zhì tóng zhèng yuán, bìng suǒ zài chí yì fā qiǎn. xún biǎn líng zhōu zhǎng liú bǎi xìng, wěi zhǎng lì cháng zhī suǒ zài. tiān chéng èr nián xià, zhào lìng zhú chù cì shǐ jiān cì zì jǐn, qí gǔ ròu bìng fàng zhú biàn.
天成初，將葬莊宗，以革為山陵使。及木主歸廟，不出私第，專俟旄鎮，數日 無耗，為親友促令入朝。安重誨對眾辱之曰：「山陵使名銜尚在，不候新命，便履 公朝，意謂邊人可欺也。」側目者聞之，思有所中。初，蕭希甫有正諫之望，革嘗 阻之，遂上疏論革與說苟且自容，致君無狀。復誣其縱田客殺人，冒元亨上第。遂 貶為辰州刺史，仍令所在馳驛發遣。後鄭珏、任圜等連上三章，請不行後命，乃下 制曰：「豆盧革、韋說等，身為輔相，手握權衡，或端坐稱臣，或半笑奏事，於君 無禮，舉世寧容。革則暫委利權，便私俸祿，文武百辟皆從五月起支，父子二人偏 自正初給遣。說則自居重位，全紊大綱。敘廕貪榮，亂兒孫於昭穆；賣官潤屋，換 令錄之身名。醜行疊彰，群情共怒，雖居牧守，示塞非尤。革可責授費州司戶參軍， 說可夷州司戶參軍，皆員外置同正員，並所在馳驛發遣。」尋貶陵州長流百姓，委 長吏常知所在。天成二年夏，詔令逐處刺史監賜自盡，其骨肉並放逐便。

zi shēng, guān zhì jiǎn jiào zhèng láng, fú jīn zǐ, xún yì xuē duó. bǎo jìn zhāi fǎ shū zàn zài dòu lú gé tián yuán tiē yún: dà dé yù yào yī jū chù, jī diān jiān jiù wú tián yuán, fū zhōu suī yǒu sān liǎng chù zhuāng zi, yuán bǎi xìng zū diàn duō nián, lèi yǒu lìng gōng dài wáng shū qǐng, què gěi hái rén hù, gài bù yù qīn duó pí mín, jiān lǜ wú zhī zhī bèi, wàng yǒu yǐng bì bāo yì yún yún. yuè kē yuē: cǐ tiē nǎi yǔ sēng wǎng hái shū, qí wèi qiáng fān bì zuì gǔ, gài lì lì yuān bīng, rán qí hòu zú yǐ gù zòng tián kè biǎn yè láng, zhèng zuò suǒ wèi, xìn hū luàn bāng zhī bù kě jū yě. shì shí jù fū nǎi gāo wàn xìng, guān jiǎn xiào tài shī zhōng shū lìng, fēng běi píng wáng, jí gé suǒ wèi lìng gōng dài wáng zhě. guān gù liáng shòu, táng mìng wéi xīn, ér zhuān miàn zhèng cháo zhě, bù néng zhì chǐ pán zhī zhū, ér fǎn qiè gòng bǐng máo zhī nìng, táng zhī bù jìng, yǒu zì lái yǐ.
子升，官至檢校正郎，服金紫，尋亦削奪。《寶晉齋法書贊》載豆盧革《田園 帖》云：大德欲要一居處，畿甸間舊無田園，鄜州雖有三兩處莊子，緣百姓租佃多 年，累有令公大王書請，卻給還人戶，蓋不欲侵奪疲民，兼慮無知之輩，妄有影庇 包役云云。岳珂曰：此帖乃與僧往還書，其畏強籓避罪罟，蓋慄慄淵冰，然其後卒 以故縱田客貶夜郎，正坐所畏，信乎亂邦之不可居也。是時據鄜乃高萬興，官檢校 太師、中書令，封北平王，即革所謂「令公大王」者。官故梁授，唐命維新，而顓 面正朝者，不能致褫鞶之誅，而反竊貢秉旄之佞，唐之不競，有自來矣。

wéi shuō, fú jiàn guān chá shǐ xiù zhī zǐ yě. àn: yǐ xià yǒu què wén. zhuāng zōng dìng biàn luò, shuō yǔ zhào guāng yǔn tóng zhì bài píng zhāng shì. shuō xìng jǐn zhòng, fèng zhí cháng bù zào shì duān. shí guō chóng tāo bǐng zhèng, shuō děng chéng shùn ér yǐ, zhèng shì dé shī, wú suǒ cuò yán. chū, huò yǒu yán yú chóng tāo, quán xuǎn yú làn, xuǎn rén huò qǔ tā rén chū shēn xián, huò qǔ fù xiōng zī xù, yǔ lìng shǐ náng tuó wǎng mào, chóng tāo nǎi tiáo zòu qí shì. qí hòu jiāo tiān, xíng shì guān shù qiān rén, duō yǒu gào chì wěi làn, yīn dìng qù liú, tú huǐ gào shēn zhě shén zhòng, xuǎn rén hào kū dōu mén zhī wài. yì zhě yì yǐ wèi jī bì lěi nián, yī dàn chéng tài tài xì, jù shī wéi xīn hán gòu zhī yì. shí shuō yǔ guō chóng tāo guó liè, bù néng zhí ér zhǐ zhī, pō zāo wù yì. shuō zhī qīn dǎng gào zhī, shuō yuē: cǐ guō hàn zi zhī yì yě. jí chóng tāo dé zuì, shuō jù liú yán suǒ zhōng, nǎi lìng mén rén zuǒ shí yí wáng sōng lì bù yuán wài láng lǐ shèn yí děng shàng shū, yún: chóng tāo wǎng rì zhuān quán, bù xián gù shì, sāi shì jìn zhī mén, fēi jiǎng shàn zhī dào. shū xià zhōng shū, shuō děng fù zòu, shēn dǐ chóng tāo, shí zhě fēi zhī. yòu yǒu wáng cān zhě, néng yǐ duō qí qǔ shì, nà lù yú shuō, shuō yǐ qí míng fàn zǔ huì, suì gǎi zhī wèi cāo, nǐ guān yú jìn diān. jí míng zōng jí wèi, shuō cháng lǜ shēn wēi, měi qiú bì yú rèn huán, cháng bǎo hù zhī. shuō jū yǒu jǐng, xī yǔ lín jiā gòng zhī, yīn xián bǐ zá, zhú yuán yú wài. lín rén sòng zhī, wèi xī fǔ shū lùn, yǐ wèi jǐng yǒu huò cái, jí àn zhī běn rén, wéi chēng yǒu pò fǔ yī suǒ, fǎn zhāo xū wàng. chū biǎn xù zhōu cì shǐ, xún zé shòu yí zhōu sī hù cān jūn.
韋說，福建觀察使岫之子也。案：以下有闕文。莊宗定汴、洛，說與趙光允同 制拜平章事。說性謹重，奉職常不造事端。時郭崇韜秉政，說等承順而已，政事得 失，無所措言。初，或有言於崇韜，銓選逾濫，選人或取他人出身銜，或取父兄資 緒，與令史囊橐罔冒，崇韜乃條奏其事。其後郊天，行事官數千人，多有告敕偽濫， 因定去留，塗毀告身者甚眾，選人號哭都門之外。議者亦以為積弊累年，一旦澄汰 太細，懼失惟新含垢之意。時說與郭崇韜國列，不能執而止之，頗遭物議。說之親 黨告之，說曰：「此郭漢子之意也。」及崇韜得罪，說懼流言所鍾，乃令門人左拾 遺王松、吏部員外郎李慎儀等上疏，云：「崇韜往日專權，不閒故事，塞仕進之門， 非獎善之道。」疏下中書，說等覆奏，深詆崇韜，識者非之。又有王傪者，能以多 岐取事，納賂於說，說以其名犯祖諱，遂改之為「操」，擬官於近甸。及明宗即位， 說常慮身危，每求庇於任圜，常保護之。說居有井，昔與鄰家共之，因嫌鄙雜，築 垣於外。鄰人訟之，為希甫疏論，以為井有貨財，及案之本人，惟稱有破釜一所， 反招虛妄。初貶敘州刺史，尋責授夷州司戶參軍。

chū, shuō zài jiāng líng, yǔ gāo jì xìng xiāng zhī, jí rù zhōng shū, yì cháng tōng xìn bì. zì tǎo xī shǔ, jì xìng qǐng gōng xiá nèi, zhuāng zōng xǔ zhī: rú néng dé sān zhōu, bǐ wèi shǔ jùn. xī chuān jì dìng, jì xìng wú chǐ cùn zhī gōng. jì míng zōng zuǎn chéng, jì xìng pín qǐng sān jùn, cháo tíng bù dé yǐ ér yǔ zhī. gé shuō fāng zài zhōng shū, yì yù qí yì. jí jì xìng zhàn jù, dú guī qí zuì, liú yú hé zhōu. míng nián xià, zhào yuē: líng zhōu hé zhōu zhǎng liú bǎi xìng dòu lú gé wéi shuō, qǐng zài xiān cháo, zhuó jū zhòng rèn, qī gōng hài wù, dú huò mài guān. jìng wéi zhào luàn zhī duān, gèng yǒu nán róng zhī shì, qiě kuí zhōng wàn sān zhōu, dì lián bā shǔ, lù è jīng mán, jí huáng dōu mǐ nán zhī gōng, xùn nì shuài jiàn qiú zhī shì, wǎng yǔ shì tīng, shuài yì gē yí. jiāng qiān zhī tǔ jiāng, kāi tōng jiǎo xué dòng liǎng chuān zhī bīng fù, yù hàn jīng nián. zhì zhèn mò suì yǎn gē, yóu fán yùn cè. jìn zhě xī fāng yè suī fù yào hài, gāo jì xìng shàng gù kē cháo, zēng wú gàn shí zhī yōu, zhí ěr péng jiān zhī jì. ér yòu zì jū biǎn suǒ, jì chū liú yán. gǒu xíng lù zhī jī shí, chù zhōng liáng yú hé dì? yí lìng zhú chù cì shǐ jiān cì zì jǐn. ōu yáng shǐ: shuō zi tāo, jìn tiān fú chū, wèi shàng shū shàn bù yuán wài láng, zú.
初，說在江陵，與高季興相知，及入中書，亦常通信幣。自討西蜀，季興請攻 峽內，莊宗許之：「如能得三州，俾為屬郡。」西川既定，季興無尺寸之功。洎明 宗纘承，季興頻請三郡，朝廷不得已而與之。革、說方在中書，亦預其議。及季興 占據，獨歸其罪，流於合州。明年夏，詔曰：「陵州、合州長流百姓豆盧革、韋說， 頃在先朝，擢居重任，欺公害物，黷貨賣官。靜惟肇亂之端，更有難容之事，且夔、 忠、萬三州，地連巴蜀，路扼荊蠻，藉皇都弭難之功，徇逆帥僭求之勢，罔予視聽， 率意割移。將千之土疆，開通狡穴；動兩川之兵賦，御捍經年。致朕莫遂偃戈，猶 煩運策。近者西方鄴雖復要害，高季興尚固窠巢，增吾旰食之憂，職爾朋奸之計。 而又自居貶所，繼出流言。苟刑戮之稽時，處忠良於何地？宜令逐處刺史監賜自盡。」 《歐陽史》：說子濤，晉天福初，為尚書膳部員外郎，卒。

lú chéng, táng cháo yòu zú. zǔ yì, fù yùn, lì shì tōng xiǎn. chéng, tiān fù mò dēng jìn shì dì, cuī wèi gōng lǐng yán tiě, shǔ wèi xún guān. zhāo zōng qiān luò yáng, liǔ càn xiàn yòu zú, chéng bì dì hé shuò, kè yóu yàn zhào, huò yī dào shì fú, gàn yè fān bó, rén wèi zhī zhī. dòu lú gé kè yóu zhōng shān, yī wáng chù zhí, lú rǔ bì lái tài yuán. chéng yǔ gé bì jiē cháo zú zhī jiù, yīn wǎng lái yī gé, chù zhí lǐ yù wèi yōu, gù tóu yú tài yuán rǔ bì yīn wèi yán yù, zhuāng zōng shǔ wèi tuī guān, xún gǎi zhī shǐ. chéng biǎn qiǎn wú tā cái, wéi wù shì mén dì, kǒu duō shì fēi, dǔ hòu jūn zǐ yóu báo zhī.
盧程，唐朝右族。祖懿，父蘊，歷仕通顯。程，天復末登進士第，崔魏公領鹽 鐵，署為巡官。昭宗遷洛陽，柳璨陷右族，程避地河朔，客游燕、趙，或衣道士服， 干謁籓伯，人未知之。豆盧革客游中山，依王處直，盧汝弼來太原。程與革、弼皆 朝族知舊，因往來依革，處直禮遇未優，故投於太原；汝弼因為延譽，莊宗署為推 官，尋改支使。程褊淺無他才，惟務恃門第，口多是非，篤厚君子尤薄之。

chū, pàn guān wáng jiān cóng jūn zhǎng wén hàn, hú liǔ zhī yì, jiān mò yú jūn. zhuāng zōng guī níng tài yuán, zhì jiǔ gōng yàn, jǔ jiǔ wèi zhāng chéng yè yuē: yǔ jīn yú cǐ huì qǔ yī shū jì, xiān yǐ zhī jiǔ pì zhī. jí jǔ jiǔ shǔ xún guān féng dào, dào yǐ suǒ jǔ fēi cì, kàng jiǔ cí bì. zhuāng zōng yuē: wù qiān yì, wú yú yú qīng yě. shí yǐ zhí liè xù qiān, zé chéng dāng wèi shū jì, rǔ bì yì zuǒ yòu zhī. chéng jì shī zhí, sī huái fèn wǎn, wèi rén yuē: zhǔ shàng bù zhòng rén wù, shǐ tián lǐ ér jū yú shàng. xiān shì, zhuāng zōng cháng yú zhàng zhōng zhào chéng cǎo zòu, chéng yuē: dāo tiǎn chéng míng, bù xián bǐ yàn. yóu shì wén hàn zhī xuǎn, bù jí yú chéng. shí zhāng chéng yè zhuān zhì hé dōng liú shǒu shì, rén jiē jìng dàn. jiù lì, zhī shǐ jiān zhū lǐn chū nà, chéng sù yú chéng yè yuē: cǐ shì fēi pū suǒ zhǎng, qǐng zé néng zhě. chéng yè chì zhī yuē: gōng chēng wén shì, jí hé fēi wén rǎn hàn, yǐ jì bà guó, cháng mìng cǎo cí, zì chén duǎn zhuō, jí liú zhí wù, yòu yǐ wèi cí, gōng suǒ néng zhě hé yě? chéng chuí qì xiè zhī. hòu lì guān chá pàn guān.
初，判官王緘從軍掌文翰，胡柳之役，緘歿於軍。莊宗歸寧太原，置酒公宴， 舉酒謂張承業曰：「予今於此會取一書記，先以卮酒辟之。」即舉酒屬巡官馮道， 道以所舉非次，抗酒辭避。莊宗曰：「勿謙挹，無逾於卿也。」時以職列序遷，則 程當為書記，汝弼亦左右之。程既失職，私懷憤惋，謂人曰：「主上不重人物，使 田裡兒居余上。」先是，莊宗嘗於帳中召程草奏，程曰：「叨忝成名，不閒筆硯。」 由是文翰之選，不及於程。時張承業專制河東留守事，人皆敬憚。舊例，支使監諸 廩出納，程訴於承業曰：「此事非仆所長，請擇能者。」承業叱之曰：「公稱文士， 即合飛文染翰，以濟霸國，嘗命草辭，自陳短拙，及留職務，又以為辭，公所能者 何也？」程垂泣謝之。後歷觀察判官。

zhuāng zōng jiāng jí wèi, qiú sì zhèn pàn guān kě wèi zǎi fǔ zhě. shí lú rǔ bì sū xún xiāng cì lún méi, dāng yòng pàn guān lú zhì. zhì xìng shū fàng, bù yuàn zhòng wèi qiú liú tài yuán, nǎi jǔ dìng zhōu pàn guān dòu lú gé, cì jǔ chéng, jí zhào zhēng zhī, bìng mìng wèi píng zhāng shì. chéng běn fēi zhòng qì, zhòu lì xiǎn wèi, jǔ zhǐ bù héng. shí cháo tíng cǎo chuàng, shù wù wèi bèi, bān liè xiāo rán, sì shǔ duō quē. chéng gé shòu mìng zhī rì, jí chéng jiān yú, zōu dǎo xuān fèi. zhuāng zōng wén hē dǎo zhī shēng, xún yú zuǒ yòu, yuē: zǎi xiàng dān zi rù mén. zhuāng zōng hài yì, dēng lóu shì zhī, xiào yuē: suǒ wèi sì shì ér fēi zhě yě. qǐng zhī, qiǎn chéng shǐ jìn yáng gōng cè huáng tài hòu. shān lù xiǎn zǔ, wǎng fù mián miǎo, chéng ān zuò jiān yú, suǒ zhì zhōu xiàn, qū lǜ dīng fū, zhǎng lì yíng yè, bài fú yú qián, shǎo yǒu wǔ yì, yīn jiā chī rǔ.
莊宗將即位，求四鎮判官可為宰輔者。時盧汝弼、蘇循相次淪沒，當用判官盧 質。質性疏放，不願重位；求留太原，乃舉定州判官豆盧革，次舉程，即詔征之， 並命為平章事。程本非重器，驟歷顯位，舉止不恆。時朝廷草創，庶物未備，班列 蕭然，寺署多缺。程、革受命之日，即乘肩輿，騶導喧沸。莊宗聞訶導之聲，詢於 左右，曰：「宰相擔子入門。」莊宗駭異，登樓視之，笑曰：「所謂似是而非者也。」 頃之，遣程使晉陽宮冊皇太后。山路險阻，往復綿邈，程安坐肩輿，所至州縣，驅 率丁夫，長吏迎謁，拜伏輿前，少有忤意，因加笞辱。

jí biàn jiāng wáng yàn zhāng xiàn dé shèng nán chéng, zhēng gōng yáng liú, zhuāng zōng yù jūn kǔ zhàn, chén xià yōu zhī, xián bái zǎi chén, yù lián zhāng guī jiàn, qǐng bù gōng yù shì wǔ. dòu lú gé yán jí hàn gāo lín guǎng wǔ shì, shǐ jí yú xiōng, dài yún zhōng zú. chéng yuē: cǐ liú jì shī cè. zhòng jiē suō jǐng. cháng lùn jìn shì shì zú, huò yuē: yuán wài láng kǒng míng guī, shàn hé zǎi xiāng zhī lìng xù, xuān shèng zhī xì sūn, dé fēi shèng yú! chéng yuē: zhǐ yú kǒng zǐ zhī hòu, shèng zé wú bù zhī yě. qīn dǎng yǒu jiǎ lǘ fū yú chéng zhě, chéng tiē fǔ gěi zhī, fǔ lì sù yún wú lì, chéng nù biān lì bèi. shí rèn huán wèi xìng táng shǎo yǐn, zhuāng zōng cóng zǐ xù yě, píng qí chǒng qī, yīn yì chéng. chéng fāng yī hè chǎng huá yáng jīn, píng jǐ jué shì, jiàn huán nù lì yuē: shì hé chóng zhì, shì fù lì yé! zǎi xiàng qǔ gěi yú fǔ xiàn, dé bù shí jiù tǐ! huán bù yán ér tuì, shì yè, chí zhì bó píng, miàn sù yú zhuāng zōng. zhuāng zōng nù, wèi guō chóng tāo yuē: zhèn wù xiāng cǐ chī wù, gǎn rǔ yǔ jiǔ qīng. cù lìng zì jǐn. chóng tāo yì nù, shì jǐ bù cè, lài lú zhì héng shēn jiě zhī, suì jiàng wèi yòu shù zǐ. zhuāng zōng jì dìng hé nán, chéng suí bǎi guān cóng xìng luò yáng, yán lù zhuì mǎ, yīn bìng fēng ér zú. zèng lǐ bù shàng shū.
及汴將王彥章陷德勝南城，爭攻楊劉，莊宗御軍苦戰，臣下憂之，咸白宰臣， 欲連章規諫，請不躬御士伍。豆盧革言及漢高臨廣武事，矢及於胸，紿雲中足。程 曰：「此劉季失策。」眾皆縮頸。嘗論近世士族，或曰：「員外郎孔明龜，善和宰 相之令緒，宣聖之系孫，得非盛歟！」程曰：「止於孔子之後，盛則吾不知也。」 親黨有假驢夫於程者，程帖府給之，府吏訴雲無例，程怒鞭吏背。時任圜為興唐少 尹，莊宗從姊婿也，憑其寵戚，因詣程。程方衣鶴氅、華陽巾，憑几決事，見圜怒 詈曰：「是何蟲豸，恃婦力耶！宰相取給於府縣，得不識舊體！」圜不言而退，是 夜，馳至博平，面訴於莊宗。莊宗怒，謂郭崇韜曰：「朕誤相此痴物，敢辱予九卿。」 促令自盡。崇韜亦怒，事幾不測，賴盧質橫身解之，遂降為右庶子。莊宗既定河南， 程隨百官從幸洛陽，沿路墜馬，因病風而卒。贈禮部尚書。

zhào fèng, yōu zhōu rén yě. shǎo wèi rú. táng tiān yòu zhōng, yàn shuài liú shǒu guāng jǐn lǜ bù nèi dīng fū wèi jūn wǔ, ér qíng qí miàn, wèi rú zhě huàn zhī. duō wèi sēng yǐ bì zhī, fèng yì luò fà zhì tài yuán. qǐng zhī, cóng liú shǒu qí bēn liáng, liáng yòng shǒu qí wèi bó zhōu cì shǐ, biǎo fèng wèi pàn guān. àn: xià yǒu què wén. wèi yùn zhōu jié dù pàn guān. táng zhuāng zōng wén fèng míng, dé zhī shén xǐ, yǐ wèi hù luán xué shì. hòu zhuāng zōng jí wèi, bài fèng zhōng shū shè rén. jí rù biàn, gǎi shòu lǐ bù yuán wài láng. zhuāng zōng jí liú huáng hòu xìng zhāng quán yì dì, hòu zòu yuē: qiè wǔ liù suì shī fù mǔ, měi jiàn lǎo zhě, sī niàn zūn qīn qì xià, yǐ quán yì nián dé, qiè yù fù shì zhī, yǐ wèi gū nǚ zhī xīn. zhuāng zōng xǔ zhī, mìng fèng zuò jiān shàng quán yì, dìng wǎng lái yí zhù. fèng shàng shū jí jiàn, bù nà. tiān chéng chū, zhì duān míng diàn xué shì, fèng yǔ féng dào jù rèn qí zhí. shí rèn huán wèi zǎi xiàng, wèi ān zhòng huì suǒ qīng, yǐ zhì bà xiāng guī cí zhōu. jí zhū shǒu yīn yǐ biàn zhōu pàn, chí yì cì huán zì jǐn. jì ér fèng kū wèi ān zhòng huì yuē: rèn huán, yì shì yě, kěn zào nì móu yǐ chóu jūn fù hū? rú cǐ làn xíng, hé yǐ ān guó! zhòng huì xiào ér bù zé. shì dōng, quán zhī gòng jǔ.
趙鳳，幽州人也。少為儒。唐天祐中，燕帥劉守光盡率部內丁夫為軍伍，而黥 其面，為儒者患之。多為僧以避之，鳳亦落髮至太原。頃之，從劉守奇奔梁，梁用 守奇為博州刺史，表鳳為判官。案：下有闕文。為鄆州節度判官。唐莊宗聞鳳名， 得之甚喜，以為護鑾學士。后庄宗即位，拜鳳中書舍人。及入汴，改授禮部員外郎。 莊宗及劉皇后幸張全義第，後奏曰：「妾五六歲失父母，每見老者，思念尊親泣下， 以全義年德，妾欲父事之，以慰孤女之心。」莊宗許之，命鳳作箋上全義，定往來 儀注。鳳上書極諫，不納。天成初，置端明殿學士，鳳與馮道俱任其職。時任圜為 宰相，為安重誨所傾，以至罷相歸磁州。及硃守殷以汴州叛，馳驛賜圜自盡。既而 鳳哭謂安重誨曰：「任圜，義士也，肯造逆謀以讎君父乎？如此濫刑，何以安國！」 重誨笑而不責。是冬，權知貢舉。

míng nián chūn, yǒu sēng zì xī guó qǔ jīng huí, dé fó yá dà rú quán, hè zì cūn liè, jìn yú míng zōng. fèng yáng yán yuē: céng wén fó yá chuí duàn bù huài, qǐng shì zhī. suí fǔ ér suì. shí gōng zhōng suǒ shī yǐ yú shù qiān mín, wén huǐ nǎi zhǐ. jí chē jià hái luò, liú zhī biàn zhōu shì, xún shòu zhōng shū shì láng píng zhāng shì. lǐ zhī yí gū xī jū shì jí: fèng wèi zhuāng zōng shí lù, jiāng hé tǐng lùn liú xù shū bù zài, xù jì xiāng, suì yǐn fèng gòng zhèng shì. zhǎng xìng zhōng, ān zhòng huì chū zhèn hé zhōng, rén wú gǎn yán zhě, wéi fèng jí yán yú shàng qián yuē: zhòng huì shì bì xià jiā chén, qí xīn zhōng bù bèi zhǔ, wǔ nián bǐng quán, xián háo fǔ fú, dàn bù zhōu fáng, zì yí jìn rùn. míng zōng yǐ wèi péng dǎng, bù yuè qí zòu. zhòng huì huò zuì, nǎi chū xíng zhōu jié dù shǐ. jí mǐn dì méng chén yú wèi zhōu, fèng jí bīn zuǒ jūn xiào, chuí tì yuē: zhǔ shàng bō qiān, dù hé ér běi, wú bèi ān zuò bù fù bēn wèn, yú lǐ kě hū? jūn xiào yuē: wéi gōng suǒ shǐ. jiāng xíng, wén mǐn dì yù shì ér zhǐ. qīng tài chū, zhào hái, shòu tài bǎo. jì ér bìng zú, bù néng cháo yè. jí dǔ, zì wèi shī shì, guà chéng, tóu shī ér tàn yuē: wú jiā shì wú wǔ shí zhě, ér fù qióng jiàn wú nián yǐ wǔ shí, yòu wèi jiāng xiāng, qǐ yǒu xiá shòu zāi! qīng tài èr nián sān yuè zú.
明年春，有僧自西國取經回，得佛牙大如拳，褐漬皴裂，進於明宗。鳳揚言曰： 「曾聞佛牙錘鍛不壞，請試之。」隨斧而碎。時宮中所施已逾數千緡，聞毀乃止。 及車駕還洛，留知汴州事，尋授中書侍郎、平章事。李之儀《姑溪居士集》：鳳為 《莊宗實錄》，將何挺論劉煦疏不載，昫既相，遂引鳳共政事。長興中，安重誨出 鎮河中，人無敢言者，惟鳳極言於上前曰：「重誨是陛下家臣，其心終不背主，五 年秉權，賢豪俯伏，但不周防，自貽浸潤。」明宗以為朋黨，不悅其奏。重誨獲罪， 乃出邢州節度使。及閔帝蒙塵於衛州，鳳集賓佐軍校，垂涕曰：「主上播遷，渡河 而北，吾輩安坐不赴奔問，於禮可乎？」軍校曰：「唯公所使。」將行，聞閔帝遇 弒而止。清泰初，召還，授太保。既而病足，不能朝謁。疾篤，自為蓍筮，卦成， 投蓍而嘆曰：「吾家世無五十者，而復窮賤；吾年已五十，又為將相，豈有遐壽哉！」 清泰二年三月卒。

fèng xìng huō dá, qīng cái zhòng yì, fán shì yǒu yǐ qióng è gào zhě, bì qīng qí zī ér xiǎng zhī, rén shì yǐ cǐ duō zhī yě.
鳳性豁達，輕財重義，凡士友以窮厄告者，必傾其資而餉之，人士以此多之也。

lǐ yú, zì zi huì. zì chēng zhào jùn píng jí xī zǔ zhī hòu, jiā shì wèi rú. fù zhān yè, yīng jìn shì bù dì, yù luàn, xǐ jiā bó hǎi zhī wú dì, yǐ shī shū xùn zi sūn. yú tóng chèn shí, jǐn zhòng yǒu yì cháng ér, nián zhǎng fāng zhì xué, biàn yuè jīng shǐ. mù yàn yīng zhī wèi rén, chū míng yàn píng. wèi wén shàng qì gé, yǒu hán liǔ tǐ. lì zhì duān zhuāng, fēng shén jùn zhěng, fēi lǐ bù yán, xíng bù gǒu qiě. yú chū yǐ jiān pín, qiú wèi jiǎ guān, cāng zhōu lú yàn wēi shǔ ān líng bù. dīng yōu, fú què, suí jì zhī zhǎng ān. shǔ guān fǔ luàn lí, pín nián bà jǔ, kè yú pú huá zhī jiān. guāng huà zhōng, jūn róng liú jì shù wáng fèng xiān fèi zhāo zōng, lì yù wáng, wǔ yuè yú, zhū hóu wú bēn wèn zhě. yú shí zài huá yīn, zhì shū yú huá shuài hán jiàn, qí lüè yuē: pū guān dōng yī bù yī ěr, xìng dú shū wèi wén, měi jiàn jūn chén fù zǐ zhī jì, yǒu shāng jiào hài yì zhī shì, cháng tòng xīn qiè chǐ, hèn bù dé chōu cháng dié xuè, sì zhī shì cháo. míng gōng jū jìn guān zhòng zhèn, jūn fù yōu rǔ yuè yú, zuò shì xiōng nì, ér wàng qín wáng zhī jǔ, pū suǒ wèi yù yě. pū qiè jì zhōng cháo fǔ bì, suī yǒu zhì ér wú quán wài zhèn zhū hóu, suī yǒu quán ér wú zhì. wéi míng gōng zhōng yì, shè jì shì yī. wǎng nián chē hé bō qiān, hào qì fèng yíng, lèi suì gōng kuì, zài fù cháo miào, yì gǎn rén xīn, zhì jīn gē yǒng. cǐ shí shì shì, yóu yì yú qián, míng gōng dì chù yào chōng, wèi jiān jiāng xiāng, zì gōng wéi biàn gù, yǐ shè xún shí, ruò bù hào lìng shuài xiān, yǐ tú fǎn zhèng, chí yí wèi jué, yī zhāo shān dōng hóu bó chàng yì lián héng, gǔ xíng ér xī, míng gōng qiú yù zì ān, rú hé jué cè! cǐ bì rán zhī shì yě. bù rú chí xí sì fāng, yù yǐ nì shùn, jūn shēng yī zhèn, zé yuán xiōng pò dǎn, jiā xún zhī jiān, èr shù zhī shǒu chuán yú tiān xià, jì wú biàn yú cǐ zhě. jiàn shēn lǐ yù zhī, jiān cí hái shān. tiān fù chū, jià zài fèng xiáng, biàn jūn gōng pú huá, yú bì nán dōng guī luò yáng. shí wèi gōng lǐ dé yù sūn dào gǔ zài píng quán jiù shù, yú wǎng yī yān. zǐ dì qīn cǎi lǚ fù xīn, yǐ gěi zhāo xī, wèi cháng gān rén. gù shǎo shī xuē tíng guī zhǎng gòng jí zhī suì, dēng jìn shì dì yòu dēng hóng cí liào, shòu hé nán fǔ cān jūn, suì xià jū luò biǎo bái shā zhī bié shù.
李愚，字子晦。自稱趙郡平棘西祖之後，家世為儒。父瞻業，應進士不第，遇 亂，徙家渤海之無棣，以詩書訓子孫。愚童齔時，謹重有異常兒，年長方志學，遍 閱經史。慕晏嬰之為人，初名晏平。為文尚氣格，有韓、柳體。厲志端莊，風神峻 整，非禮不言，行不苟且。愚初以艱貧，求為假官，滄州盧彥威署安陵簿。丁憂， 服闋，隨計之長安。屬關輔亂離，頻年罷舉，客於蒲、華之間。光化中，軍容劉季 述、王奉先廢昭宗，立裕王，五月余，諸侯無奔問者。愚時在華陰，致書於華帥韓 建，其略曰：「仆關東一布衣耳，幸讀書為文，每見君臣父子之際，有傷教害義之 事，常痛心切齒，恨不得抽腸蹀血，肆之市朝。明公居近關重鎮，君父幽辱月余， 坐視凶逆，而忘勤王之舉，仆所未喻也。仆竊計中朝輔弼，雖有志而無權；外鎮諸 侯，雖有權而無志。惟明公忠義，社稷是依。往年車輅播遷，號泣奉迎，累歲供饋， 再復朝廟，義感人心，至今歌詠。此時事勢，尤異於前，明公地處要衝，位兼將相， 自宮闈變故，已涉旬時，若不號令率先，以圖反正，遲疑未決，一朝山東侯伯唱義 連衡，鼓行而西，明公求欲自安，如何決策！此必然之勢也。不如馳檄四方，諭以 逆順，軍聲一振，則元兇破膽，浹旬之間，二豎之首傳於天下，計無便於此者。」 建深禮遇之，堅辭還山。天復初，駕在鳳翔，汴軍攻蒲、華，愚避難東歸洛陽。時 衛公李德裕孫道古在平泉舊墅，愚往依焉。子弟親采梠負薪，以給朝夕，未嘗干人。 故少師薛廷珪掌貢籍之歲，登進士第；又登宏詞料，授河南府參軍，遂下居洛表白 沙之別墅。

liáng yǒu chán dài zhī móu, liǔ càn xī zhǐ shā hài cháo shì, yú yǐ yì guān zì xiāng cán hài, nǎi bì dì hé shuò, yǔ zōng rén lǐ yán guāng kè yú shān dōng. liáng mò dì sì wèi, yǎ hǎo rú shì, yán guāng sù xiāng kuǎn fèng, dé shì jiǎng jìn zhōng, lǚ yán yú zhī xíng gāo xué shàn, yǒu shǐ yú qú yuàn zhī fēng. zhào jiàn, jiē shǎng jiǔ zhī, zhuó wèi zuǒ shí yí. é chōng chóng zhèng yuàn zhí xué shì, huò yù zī móu, ér yǎn rán zhèng sè, bù wèi qiáng yù. héng wáng rù cháo, zhòng chén lǐ zhèn bèi jiē zhì bài, wéi yú zhǎng yī. mò dì ràng zhī yuē: héng wáng, zhèn zhī xiōng. zhèn yóu zhì bài, chóng zhèng shǐ lǐ zhèn děng jiē bài, ěr hé ào yé! duì yuē: bì xià yǐ jiā rén lǐ xiōng, zhèn děng sī chén yě. chén jū cháo liè, yǔ wáng wú sù, ān gǎn chǎn shì. qí gāng yì rú cǐ. jìn zhōu jié dù shǐ huá wēn qí zài rèn wéi fǎ, jí mín jiā cái, qí jiā sòng yú cháo, zhì shǐ hé zhī, fú zuì. liáng mò dì yǐ xiān cháo cǎo mèi zhī chén, bù rěn jiā fǎ, yú jiān àn qí zuì. liáng mò dì zhào yuē: zhèn ruò bù yǔ jū qióng, wèi yǔ bù niàn chì zǐ ruò huò suì xíng diǎn xiàn, wèi yǔ bù niàn gōng chén. wèi ěr jūn zhě, bù yì nán hū! qí huá wēn qí suǒ shòu zāng, yí guān gěi dài hái suǒ sòng zhī jiā. zhēn míng zhōng, tōng shì shè rén lǐ xiāo yōng fū ōu jiù shè rén zhì sǐ, fǎ sī àn lǜ, zuì zài lǐ xiāo. yú bái: lǐ xiāo shǒu bù dòu ōu. yōng fū zhì sǐ, ān dé zuò qí zhǔ yé! yǐ shì wǔ zhǐ. yú zì shí yí zài qiān shàn bù yuán wài láng, cì fēi, gǎi sī xūn yuán wài láng, cì zǐ, zhì shì bà zhí, lì xǔ dèng guān chá pàn guān.
梁有禪代之謀，柳璨希旨殺害朝士，愚以衣冠自相殘害，乃避地河朔，與宗人 李延光客於山東。梁末帝嗣位，雅好儒士，延光素相款奉，得侍講禁中，屢言愚之 行高學贍，有史魚、蘧瑗之風。召見，嗟賞久之，擢為左拾遺。俄充崇政院直學士， 或預咨謀，而儼然正色，不畏強御。衡王入朝，重臣李振輩皆致拜，惟愚長揖。末 帝讓之曰：「衡王，朕之兄。朕猶致拜，崇政使李振等皆拜，爾何傲耶！」對曰： 「陛下以家人禮兄，振等私臣也。臣居朝列，與王無素，安敢諂事。」其剛毅如此。 晉州節度使華溫琪在任違法，籍民家財，其家訟於朝，制使劾之，伏罪。梁末帝以 先朝草昧之臣，不忍加法，愚堅按其罪。梁末帝詔曰：「朕若不與鞫窮，謂予不念 赤子；若或遂行典憲，謂予不念功臣。為爾君者，不亦難乎！其華溫琪所受贓，宜 官給代還所訟之家。」貞明中，通事舍人李霄傭夫毆僦舍人致死，法司案律，罪在 李霄。愚白：「李霄手不鬥毆。庸夫致死，安得坐其主耶！」以是忤旨。愚自拾遺 再遷膳部員外郎，賜緋，改司勛員外郎，賜紫，至是罷職，歷許、鄧觀察判官。

chū zài nèi zhí, cí zhōu jǔ zi zhāng lì yī yān. zhēn míng zhōng, lì zì hé yáng běi guī zhuāng zōng, bǔ shòu tài yuán fǔ yuàn, chū rù chóng tà zhī jiān, yú yáng yú zhī jié gài, jí yán yú zhī suǒ wèi wén zhòng ní yù yán huí shòu yí qí fēi è rén děng piān, běi rén wàng fēng chēng zhī. jì zhuāng zōng dōu luò yáng, dèng shuài bǐ zòu zhāng rù cháo, zhū guì jiàn zhī, lǐ jiē rú jiù. xún wèi zhǔ kè láng zhōng, shù yuè, zhào wèi hàn lín xué shì. sān nián, wèi wáng jì jí zhēng shǔ, qǐng wèi dōu tǒng pàn guān, réng dài běn zhí cóng jūn. shí wù yì yǐ shǔ xiǎn zǔ, wèi kě zhǎng qū, guō chóng tāo wèn jì yú yú, yú yuē: rú wén shǔ rén yàn qí zhǔ huāng zì, cāng zú bì bù wèi yòng. yí chéng qí rén èr sān, fēng chí diàn jī, bǐ bì pò dǎn, ān néng shǒu xiǎn. jí qián jūn zhì gù zhèn, shōu jūn shí shí wǔ wàn hú, chóng tāo xǐ, wèi yú yuē: gōng néng liào shì, wú jūn jì yǐ! zhāo tǎo pàn guān chén yì zhì bǎo jī, chēng jí qǐ liú zài hòu. yú lì shēng yuē: chén yì jiàn lì zé jìn, jù nán zé zhǐ. jīn dà jūn shè xiǎn, rén xīn yì huò, zhèng kě zhǎn zhī yǐ xùn. yóu shì jūn rén wú chí liú zhě. shì shí, jūn shū yǔ xí, jiē chū qí shǒu. shǔ píng, jiù bài zhōng shū shè rén. shī hái, míng zōng jí wèi. shí xī zhēng fù zhāo tǎo shǐ rèn huán wèi zǎi xiàng, yǎ xiàng qīn zhòng, lǚ yán yú ān zhòng huì, qǐng yǐn wèi tóng liè shǔ kǒng xún yòng shì, yuán yǐn cuī xié yǐ sāi qí qǐng. é yǐ běn zhí quán zhī gòng jǔ, gǎi bīng bù shì láng, chōng hàn lín chéng zhǐ. zhǎng xìng chū, chú tài cháng qīng, shǔ zhào fèng chū zhèn xíng tái, nǎi bài zhōng shū shì láng píng zhāng shì, zhuǎn jí xián diàn dà xué shì.
初在內職，慈州舉子張礪依焉。貞明中，礪自河陽北歸莊宗，補授太原府掾， 出入崇闥之間，揄揚愚之節概，及言愚之所為文《仲尼遇》、《顏回壽》、《夷齊 非餓人》等篇，北人望風稱之。洎莊宗都洛陽，鄧帥俾奏章入朝，諸貴見之，禮接 如舊。尋為主客郎中，數月，召為翰林學士。三年，魏王繼岌征蜀，請為都統判官， 仍帶本職從軍。時物議以蜀險阻，未可長驅，郭崇韜問計於愚，愚曰：「如聞蜀人 厭其主荒恣，倉卒必不為用。宜乘其人二三，風馳電擊，彼必破膽，安能守險。」 及前軍至固鎮，收軍食十五萬斛，崇韜喜，謂愚曰：「公能料事，吾軍濟矣！」招 討判官陳乂至寶雞，稱疾乞留在後。愚厲聲曰：「陳乂見利則進，懼難則止。今大 軍涉險，人心易惑，正可斬之以徇。」由是軍人無遲留者。是時，軍書羽檄，皆出 其手。蜀平，就拜中書舍人。師還，明宗即位。時西征副招討使任圜為宰相，雅相 欽重，屢言於安重誨，請引為同列；屬孔循用事，援引崔協以塞其請。俄以本職權 知貢舉，改兵部侍郎，充翰林承旨。長興初，除太常卿，屬趙鳳出鎮邢台，乃拜中 書侍郎、平章事，轉集賢殿大學士。

zhǎng xìng jì nián, qín wáng zì héng, quán yào zhī chén, bì huò bù xiá, bāng zhī cún wáng, wú gǎn yán zhě. yú xìng gāng jiè, wǎng wǎng xíng yán, rán rén wú chàng hè zhě. hòu zhuǎn mén xià shì láng, jiān xiū guó shǐ, jiān lì bù shàng shū, yǔ zhū rú xiū chéng chuàng yè gōng chén chuán sān shí juǎn. yú chū bù zhì dì, jì mìng wèi xiāng, guān jiè yán bīn guǎn jū zhī. cháng yǒu jí, zhào jìn chén xuān yù, yán zhī zhōng táng, shè xí wéi guǎn jiē, shǐ rén yán zhī, míng zōng tè cì wéi zhàng yīn rù. zhí guān fēn jì yún: zhǎng xìng sì nián, yú bìng, míng zōng qiǎn zhōng shǐ xuān wèn. yú suǒ jū qǐn shì, xiāo rán sì bì, bìng tà bì zhān ér yǐ. zhōng shǐ jù yán qí shì, dì yuē: zǎi xiàng yuè fèng jǐ hé? ér wěi dùn rú cǐ. zhào cì juàn bǎi pǐ qián bǎi qiān wéi zhàng shén wù yī shí sān shì.
長興季年，秦王恣橫，權要之臣，避禍不暇，邦之存亡，無敢言者。愚性剛介， 往往形言，然人無唱和者。後轉門下侍郎，監修國史，兼吏部尚書，與諸儒修成 《創業功臣傳》三十卷。愚初不治第，既命為相，官借延賓館居之。嘗有疾，詔近 臣宣諭，延之中堂，設席惟筦秸，使人言之，明宗特賜帷帳茵褥。《職官分紀》云： 長興四年，愚病，明宗遣中使宣問。愚所居寢室，蕭然四壁，病榻弊氈而已。中使 具言其事，帝曰：「宰相月俸幾何？而委頓如此。」詔賜絹百匹、錢百千、帷帳什 物一十三事。

mǐn dì sì wèi, zhì xiū dé zhèng, yì yuè zhī zhì cái chú, biàn yán fǎng xué shì dú zhēn guān zhèng yào tài zōng shí lù, yǒu yì yú zhì lǐ. yú sī wèi tóng liè yuē: wú jūn yán fǎng, shǎo jí wú bèi, wèi gāo zé zhòng, shì yì kān yōu, nài zōng shè hé! jiē tì xī ér bù gǎn yán. yǐ ēn lì jìn wèi zuǒ pú shè. qīng tài chū, huī líng lǐ bì, féng dào chū zhèn tóng zhōu, yú jiā tè jìn tài wēi gōng shǐ hóng wén guǎn dà xué shì. zǎi xiàng liú xù yǔ féng dào wèi hūn jiā, dào jì chū zhèn, liǎng rén zài zhōng shū, huò jiù shì bù biàn yào lí gé zhě, duì lùn bù dìng. yú xìng tài jùn, yīn yuē: cǐ shì xián jiā wēng suǒ wèi, gèng zhī bù yì biàn hū! xù hàn qí yán qiè, yú shì měi yán bì xiāng zhé nán, huò zhì xuān hū. wú jǐ, liǎng rén jù bà xiāng shǒu běn guān. qīng tài èr nián qiū, yú yǐ yīng jí, lǜ duō qǐng gào, lèi biǎo qǐ hái, bù yǔn, zú yú wèi.
閔帝嗣位，志修德政，易月之制才除，便延訪學士讀《貞觀政要》、《太宗實 錄》，有意於致理。愚私謂同列曰：「吾君延訪，少及吾輩，位高責重，事亦堪憂， 奈宗社何！」皆惕息而不敢言。以恩例進位左僕射。清泰初，徽陵禮畢，馮道出鎮 同州，愚加特進、太微宮使、宏文館大學士。宰相劉昫與馮道為婚家，道既出鎮， 兩人在中書，或舊事不便要釐革者，對論不定。愚性太峻，因曰：「此事賢家翁所 為，更之不亦便乎！」昫憾其言切，於是每言必相折難，或至喧呼。無幾，兩人俱 罷相守本官。清泰二年秋，愚已嬰疾，率多請告，累表乞骸，不允，卒於位。

rèn huán, jīng zhào sān yuán rén. zǔ qīng, chéng dū shǎo yǐn. fù mào hóng, bì dì tài yuán, zòu shòu xī hé lìng yǒu zi wǔ rén, yuē tú huí huán tuán jiǒng, fēng cǎi jù yì. wǔ huáng ài zhī, yǐ zōng nǚ qī huán, lì dài xiàn èr jùn cì shǐ.
任圜，京兆三原人。祖清，成都少尹。父茂宏，避地太原，奏授西河令；有子 五人，曰圖、回、圜、團、冏，風彩俱異。武皇愛之，以宗女妻圜，歷代、憲二郡 刺史。

lǐ sì zhāo diǎn bīng yú jìn yáng, yǔ huán yóu chù shén qià, jí zhèn zé lù, qǐng wèi guān chá zhī shǐ, jiě hè, cì zhū fú. huán měi zī róng, yǒu kǒu biàn. sì zhāo wèi rén jiān dié yú zhuāng zōng, fāng yǒu wēi xì, huán fèng shǐ wǎng lái, cháng shēn lǐ zhī, kè chéng yǒu yú zhī dào, huán zhī lì yě. jí dīng mǔ yōu, zhuāng zōng chéng zhì qǐ fù lù zhōu guān chá pàn guān, cì zǐ. cháng shān zhī yì, sì zhāo wèi shuài, zú yú jūn, huán dài zǒng qí shì, hào lìng rú yī, dí rén bù zhī. zhuāng zōng wén zhī, bèi jiā jiǎng shǎng. shì qiū, fù yǐ shàng dǎng zhī shī gōng cháng shān, chéng zhōng wàn rén tū chū, dà jiāng sūn wén jìn sǐ zhī, zéi bī wǒ jūn, huán huī qí shì jī zhī, pō yǒu shā huò. cháng yǐ huò fú yù qí chéng zhōng, zhèn rén xìn zhī, shǐ qǐ xiáng. jí chéng kuì, zhū yuán è zhī wài, guān lì xián bǎo qí jiā shǔ, yì huán suǒ bì hù yān. zhuāng zōng gǎi zhèn zhōu wèi běi jīng, yǐ huán wèi gōng bù shàng shū jiān zhēn dìng yǐn běi jīng fù liú shǒu, xíng liú shǒu shì. míng nián, guō chóng tāo jiān zhèn, gǎi háng jūn sī mǎ, chōng běi miàn shuǐ lù zhuǎn yùn shǐ, réng zhī fǔ shì. tóng guāng sān nián, guī cháo, shǒu gōng bù shàng shū.
李嗣昭典兵於晉陽，與圜游處甚洽，及鎮澤潞，請為觀察支使，解褐，賜硃紱。 圜美姿容，有口辯。嗣昭為人間諜於莊宗，方有微隙，圜奉使往來，常申理之，克 成友於之道，圜之力也。及丁母憂，莊宗承制起復潞州觀察判官，賜紫。常山之役， 嗣昭為帥，卒於軍，圜代總其事，號令如一，敵人不知。莊宗聞之，倍加獎賞。是 秋，復以上黨之師攻常山，城中萬人突出，大將孫文進死之，賊逼我軍，圜麾騎士 擊之，頗有殺獲。嘗以禍福諭其城中，鎮人信之，使乞降。及城潰，誅元惡之外， 官吏咸保其家屬，亦圜所庇護焉。莊宗改鎮州為北京，以圜為工部尚書兼真定尹、 北京副留守，行留守事。明年，郭崇韜兼鎮，改行軍司馬，充北面水陸轉運使，仍 知府事。同光三年，歸朝，守工部尚書。

chóng tāo fá shǔ, zòu lìng cóng zhēng, xī shǔ píng, shǔ huán qián nán jié dù shǐ, kěn cí suì zhǐ. wèi wáng bān shī, xíng jí lì zhōu, kāng yán xiào pàn, yǐ jìn bīng bā qiān huí jié xī chuān. jì jí wén zhī, yè bàn mìng zhòng shǐ lǐ tíng ān zhào huán, huán fāng qǐn, tíng ān dēng qí chuáng yǐ gào zhī, huán yī bù jí dài, jù jiàn jì jí. jì jí qì ér yán yuē: shào chēn fù ēn, fēi shàng shū bù néng zhì. jí shǔ huán wèi zhāo tǎo fù shǐ, yǔ dōu zhǐ huī shǐ liáng hàn yóng děng lǜ bīng gōng yán xiào yú hàn zhōu, qín zhī. xuán zhì wèi nán, jì jí yù hài. huán dài zǒng quán shī, cháo yú luò yáng. míng zōng jiā qí gōng, bài píng zhāng shì, pàn sān sī. huán jiǎn bá xián jùn, dù jué xìng mén, bǎi guān fèng rù wèi kǒng qiān jiǎn zhé. huán yǐ tíng chén wèi guó jiā yǔ yí, gù yōu jiǎ bān xíng, jìn qí xū gū, qī yuè zhī nèi, fǔ kù chōng shàn, cháo tíng xiū qì, jūn mín xián zú. suī yōu guó rú jiā, ér qiè yú gōng míng, gù wèi ān zhòng huì suǒ jì. cháng yǔ zhòng huì huì yú sī dì, yǒu jì shàn gē, zhòng huì qiú zhī bù dé, xián xì zì zī ér shēn yǐ. xiān shì, shǐ rén shí quàn, jiē chū yú hù bù, zhòng huì zhǐ zhī, bǐ xū nèi chū, zhēng yú yù qián, wǎng fù shù sì, jìng wèi suǒ jǔ, tōng jiàn: ān zhòng huì yǔ huán zhēng yú shàng qián, wǎng fù shù sì, shēng sè jù lì. shàng tuì cháo, gōng rén wèn shàng: shì yǔ zhòng huì lùn shì wèi shuí? shàng yuē: zǎi xiàng. gōng rén yuē: qiè zài zhǎng ān gōng zhōng, wèi cháng jiàn zǎi xiàng shū mì zòu shì gǎn rú shì zhě, gài qīng dà jiā ěr! shàng yù bù yuè. yīn qiú bà sān sī.
崇韜伐蜀，奏令從征，西蜀平，署圜黔南節度使，懇辭遂止。魏王班師，行及 利州，康延孝叛，以勁兵八千回劫西川。繼岌聞之，夜半命中使李廷安召圜，圜方 寢，廷安登其床以告之，圜衣不及帶，遽見繼岌。繼岌泣而言曰：「紹琛負恩，非 尚書不能制。」即署圜為招討副使，與都指揮使梁漢顒等率兵攻延孝於漢州，擒之。 旋至渭南，繼岌遇害。圜代總全師，朝於洛陽。明宗嘉其功，拜平章事，判三司。 圜揀拔賢俊，杜絕幸門，百官俸入為孔謙減折。圜以廷臣為國家羽儀，故優假班行， 禁其虛估，期月之內，府庫充贍，朝廷修葺，軍民咸足。雖憂國如家，而切於功名， 故為安重誨所忌。嘗與重誨會於私第，有妓善歌，重誨求之不得，嫌隙自茲而深矣。 先是，使人食券，皆出於戶部，重誨止之，俾須內出，爭於御前，往複數四，竟為 所沮，《通鑑》：安重誨與圜爭於上前，往複數四，聲色俱厲。上退朝，宮人問上： 「適與重誨論事為誰？」上曰：「宰相。」宮人曰：「妾在長安宮中，未嘗見宰相、 樞密奏事敢如是者，蓋輕大家耳！」上愈不悅。因求罷三司。

tiān chéng èr nián, chú tài zǐ shǎo bǎo zhì shì, chū jū cí zhōu. jí zhū shǒu yīn pàn, zhòng huì chéng jiān wū qí jié gòu, lì qiǎn rén chēng zhì jiù hài zhī, nǎi xià zhào yuē: tài zǐ shǎo bǎo zhì shì rèn huán, zǎo tuī xūn jiù, céng wěi zhòng nán, jì tuì miǎn yú jù quán, bǐ yōu xián yú wài dì, ér nǎi bù zūn lǐ fēn, qián fù shǒu yīn, jiān tí wǎng bì yú xián yí, qíng zhǐ pō zhāng yú yuàn wàng. zì shōu biàn lěi, bèi jiàn zōng yóu, ruò wù hán hóng, shì gū diǎn xiàn, shàng quán dà tǐ, zhǐ zuì yī shēn. yí lìng běn zhōu yú sī dì cì zì jǐn. huán shòu mìng zhī rì, jù zú hān yǐn, shén qíng bù náo. qīng tài zhōng, zhì zèng tài fù.
天成二年，除太子少保致仕，出居磁州。及硃守殷叛，重誨乘間誣其結構，立 遣人稱制就害之，乃下詔曰：「太子少保致仕任圜，早推勛舊，曾委重難，既退免 於劇權，俾優閒於外地，而乃不遵禮分，潛附守殷，緘題罔避於嫌疑，情旨頗彰於 怨望。自收汴壘，備見蹤由，若務含宏，是孤典憲，尚全大體，止罪一身。宜令本 州於私第賜自盡。」圜受命之日，聚族酣飲，神情不撓。清泰中，制贈太傅。

zi chè, shì huáng cháo, wèi zhì dù zhī láng zhōng, zú.
子徹，仕皇朝，位至度支郎中，卒。

shǐ chén yuē: gé shuō chéng jiù zú zhī zhòu, zuǒ xīn zào zhī bāng, yè suī xiè yú cái chéng, zuì wèi wén yú zhāo zhù, ér nǎi wèi quán chén zhī suǒ jì, gù hòu mìng yǐ wú táo, jìng ér yán zhī, yì kě mǐn yě. lú chéng qì xiá rú shì, xíng wò yōu yí. zhào fèng lǐ yú, xián yǐ wén xué zhī míng, jù jiàn yán láng zhī wèi, xiào qí zhēn jié, yú fù yōu yān. rèn huán yǒu zòng héng jì wù zhī cái, wú míng zhé bǎo shēn zhī dào, tuì yóu bù miǎn, xū kě bēi zāi!
史臣曰：革、說承舊族之胄，佐新造之邦，業雖謝於財成，罪未聞於昭著，而 乃為權臣之所忌，顧後命以無逃，靜而言之，亦可憫也。盧程器狹如是，形渥攸宜。 趙鳳、李愚，咸以文學之名，俱踐岩廊之位，校其貞節，愚復優焉。任圜有縱橫濟 物之才，無明哲保身之道，退猶不免，吁可悲哉！