chéng ruì, huái xī rén. shào nián rèn xiá, chéng zuì shā rén, wèi chóu jiā suǒ bǔ, yīn luò fà wèi sēng, mào xìng guō shì. xīn táng shū yún: rù cài zéi zhōng, wèi zéi shuài jiǎ zǐ, gèng xìng míng wéi guō yǔ. wáng nì jiǔ zhī, jí guì, fāng fù běn xìng. táng xī zōng cháo, wèi cài zhōu jūn xiào, lǐng běn jùn bīng shù jīng nán, shuài yǐ qí xiōng bào, yù hài zhī, suì qì běn jūn bēn yú zǐ guī. yī xī, jù shé rào qí shēn, jī zhì yú yǔn, nǎi zhù yuē:" gǒu yǒu suǒ fù, sǐ shēng wéi mìng." qūn xún, shé yì jiě qù. hòu jù guī zhōu, zhāo jí liú wáng, liàn shì wǔ, dé bīng qiān yú rén, yán liú yǐ xí jīng nán, suì jù qí dì. cháo tíng jí yǐ máo yuè shòu zhī. shì shí jīng zhōu jīng jù dào zhī hòu, jū mín cái yī shí qī jiā, ruì fǔ jí diāo cán, lì jīng wèi lǐ, tōng shāng xùn nóng, qín yú huì yǎng, bǐ jí mò nián, jǐn jí wàn hù. ruì xìng háo bào, shì jiē yì duàn, yòu hǎo zì jīn fá, chěng biàn líng rén, shēn wèi shí zhě suǒ bǐ.
成汭,淮西人。少年任侠,乘醉杀人,为仇家所捕,因落发为僧,冒姓郭氏。 《新唐书》云:入蔡贼中,为贼帅假子,更姓名为郭禹。亡匿久之,及贵,方复本 姓。唐僖宗朝,为蔡州军校,领本郡兵戍荆南,帅以其凶暴,欲害之,遂弃本军奔 于秭归。一夕,巨蛇绕其身,几至于殒,乃祝曰:“苟有所负,死生惟命。”逡巡, 蛇亦解去。后据归州,招集流亡,练士伍,得兵千余人,沿流以袭荆南,遂据其地。 朝廷即以旄钺授之。是时荆州经巨盗之后,居民才一十七家,汭抚辑凋残,励精为 理,通商训农,勤于惠养,比及末年,仅及万户。汭性豪暴,事皆意断,又好自矜 伐,骋辩凌人,深为识者所鄙。
chū, lǐ lǎng èr zhōu, běn shǔ jīng nán, gān níng zhōng, wèi tǔ háo léi mǎn suǒ jù. ruì zòu qǐng gē lì, táng zǎi xiàng xú yàn ruò zhí ér bù xíng, ruì yóu shì xián zhī. jí yàn ruò chū zhèn nán hǎi, lù guò jiāng líng, ruì suī jiā yán jiē, ér yóu yàng yàng. cháng yīn duì jiǔ, yǔ jí qí shì, yàn ruò yuē:" lìng gōng wèi zūn fāng miàn, zì bǐ huán wén. léi mǎn zhě, piān zhōu yī cǎo zéi ěr, lìng gōng hé bù jiā bīng, ér fǎn yuàn cháo tíng hū!" ruì nǎn rán ér qū. àn: yǐ xià yǒu quē wén. lèi guān zhì jiǎn jiào tài wèi, fēng shàng gǔ jùn wáng. yáng xíng mì yǐ bīng wéi è zhōu, ruì chū shī yǐ yuán è, huái kòu chéng zhī, yǐ huǒ fén qí jiàn, ruì tóu jiāng ér sǐ. tiān yòu sān nián xià, tài zǔ yǐ ruì mò yú wáng shì, shàng biǎo yú táng dì, qǐng wèi ruì lì miào yú jīng mén, yōu zhào kě zhī. wǔ dài shǐ bǔ: zhèng zhǔn, bù zhī hé xǔ rén, xìng liàng zhí, néng wéi wén zhāng, cháng yú jiān zòu. chéng ruì zhèn jīng nán, pì wèi tuī guān. ruì cháng chóu shā rén, jù wèi lì suǒ bǔ, gǎi xìng guō shì. jí wèi jīng nán jié dù shǐ, mìng zhǔn wèi biǎo, qǐ guī běn xìng. zhǔn yuán bǐ ér chéng, qí lüè yún:" chén mén fēi guān gài, jiā běn jūn róng. qīn péng zhī nèi, xū suī wéi rén bào yuàn kūn dì zhī jiān, diǎn rǎn wú chǔ qiú shēng. bèi gù guó yǐ hú yí, wàng lín fēng ér shǔ cuàn. míng fēi bà yuè, chéng zhōu nán xiào yú táo zhū zhì qiè tóu qín, chū jìng suì chēng yú zhāng lù." yòu yún:" chéng wéi běn xìng, guō nǎi mào chēng. běn bì fàn jìn zhī gū, gǎn guī sī kòu bié zú shòu fēng zhī diǎn, chéng kuì zhū hòu. fú qǐ shèng cí, xǔ guī běn xìng" yún yún. qí biǎo shèn wéi cháo tíng suǒ zhòng. hòu yīn ruì shēng chén, huái nán yáng xíng mì qiǎn shǐ zhì lǐ bì zhī wài, réng kuàng chū xué jì yī bù. zhǔn fèn rán yǐ wéi bù kě, wèi ruì yuē:" fū chū xué jì, gài xùn tóng zhī shū ěr, jīn dí guó jiāo pìn, yǐ cǐ shū wèi kuàng, dé fēi xiāng qīng zhī shén yé! yí shū zé ràng." ruì bù nà, zhǔn zì tàn yuē:" ruò rán, jiàn qīng dí guó, zú zhāng mù fǔ zhī wú rén yě. cān zuǒ wú zhuàng, ān kě jiǔ!" jù qǐng jiě zhí. ruì nù qí qù, qián shǐ rén yú tú zhōng shā zhī.
初,澧、朗二州,本属荆南,乾宁中,为土豪雷满所据。汭奏请割隶,唐宰相 徐彦若执而不行,汭由是衔之。及彦若出镇南海,路过江陵,汭虽加延接,而犹怏 怏。尝因对酒,语及其事,彦若曰:“令公位尊方面,自比桓、文。雷满者,偏州 一草贼尔,令公盍不加兵,而反怨朝廷乎!”汭赧然而屈。案:以下有阙文。累官 至检校太尉,封上谷郡王。杨行密以兵围鄂州,汭出师以援鄂,淮寇乘之,以火焚 其舰,汭投江而死。天祐三年夏,太祖以汭殁于王事,上表于唐帝,请为汭立庙于 荆门,优诏可之。《五代史补》:郑准,不知何许人,性谅直,能为文章,长于笺 奏。成汭镇荆南,辟为推官。汭尝仇杀人,惧为吏所捕,改姓郭氏。及为荆南节度 使,命准为表,乞归本姓。准援笔而成,其略云:“臣门非冠盖,家本军戎。亲朋 之内,盱睢为人报怨;昆弟之间,点染无处求生。背故国以狐疑,望邻封而鼠窜。 名非霸越,乘舟难效于陶硃;志切投秦,出境遂称于张禄。”又云:“成为本姓, 郭乃冒称。本避犯禁之辜,敢归司寇;别族受封之典,诚愧诸候。伏乞圣慈,许归 本性”云云。其表甚为朝廷所重。后因汭生辰,淮南杨行密遣使致礼币之外,仍贶 《初学记》一部。准忿然以为不可,谓汭曰:“夫《初学记》,盖训童之书尔,今 敌国交聘,以此书为贶,得非相轻之甚耶!宜书责让。”汭不纳,准自叹曰:“若 然,见轻敌国,足彰幕府之无人也。参佐无状,安可久!”遽请解职。汭怒其去, 潜使人于途中杀之。
dù hóng zhě, jiāng xià líng rén. zhōng chuán zhě, yù zhāng xiǎo xiào. táng guāng qǐ zhōng, qín zōng quán xiōng yàn biāo qǐ, lǚ rǎo jiāng huái, jùn jiāng bù néng chéng shǒu. hóng chuán gè wèi bù xiào, yīn zhàn lì wēi, zhú qí lián shǐ, zì chēng liú hòu, cháo tíng yīn ér mìng zhī. xīn táng shū: guāng qǐ èr nián, hóng chéng xū rù è, zì wèi jié dù shǐ liú hòu, xī zōng jí bài běn jūn jié dù shǐ. zhōng hé sān nián, chuán zhú jiāng xī guān chá shǐ gāo mào qīng, suì yǒu hóng zhōu, xī zōng zhuó chuán jiāng xī tuán liàn shǐ, é bài zhèn nán jié dù shǐ. jí wèi yáng xíng mì suǒ gōng, hóng chuán shǒu wěi xiāng yìng, jiē qiǎn qiú yuán yú tài zǔ tài zǔ qiǎn zhū yǒu gōng fù zhī, dà pò huái kòu yú wǔ chāng, èr zhèn shāo níng. jí xíng mì chéng shèng jí gōng hóng è, hóng fù qǐ shī yú tài zǔ tài zǔ mìng jīng nán chéng ruì lǜ jīng xiāng zhōu shī yǐ fù zhī. wèi zhì xià kǒu, ruì bài nì sǐ, huái rén suì xiàn è zhōu, hóng wèi qí suǒ qín, bèi hài yú guǎng líng shì, shí táng tiān fù èr nián yě. jiǔ guó zhì liú cún chuán: cún jí fén è zhōu chéng lóu, liáng yuán bīng jiāng tū wéi ér chū, zhū jiàng yù jí jī zhī, cún yuē:" jī zhī zéi bì fù rù, fù rù zé chéng yù gù yǐ, bù ruò tīng qí dùn qù." zhū jiàng jiē yuē:" shàn." shì rì chéng xiàn, qín dù hóng fù zǐ, zhǎn yú guǎng líng shì. tiān yòu sān nián xià, tài zǔ biǎo qǐng wèi hóng lì miào yú qí zhèn, yōu zhào kě zhī. tài zǔ jí wèi, zhào zèng tài fù. xiān shì, zhōng chuán zú yú jiāng xī, qí zi jì zhī, jiǔ guó zhì qín péi chuán: tiān yòu sān nián, hóng zhōu zhōng chuán zú, zhōu rén lì qí zi kuāng shí. jiāng zhōu cì shǐ yán guī, chuán zhī yǎng zǐ, fèn bù dé lì, yǐ qí jùn nà kuǎn, yīn shòu péi xī nán miàn xíng yíng zhāo tǎo shǐ, gōng kuāng shí. chéng xiàn, qín kuāng shí yǐ xiàn. xún wèi yáng xíng mì suǒ bài, qí dì yì rù yú huái yí. wǔ dài shǐ bǔ: zhōng chuán suī qǐ yú shāng fàn, yóu hào xué zhòng shì, shí jiāng xī shàng liú yǒu míng dì zhě, duō yīn chuán jiàn, sì yuǎn téng rán, wèi zhī yuē yīng míng. zhū gě hào sù yǒu cí xué, cháng wèi sì zhōu guǎn yì xún guān, yǎng chuán zhī fēng, yīn zé qí suǒ xíng shì hè hè kě chēng zhě shí tiáo, liè yú qǐ shì yǐ tóu zhī. shí qǐ fán wǔ qiān zì, jiē wén lǐ diǎn shàn, chuán lǎn zhī jīng tàn, wèi bīn zuǒ yuē: " cǐ qǐ shì měi yī zì kě yǐ qiān qián chóu zhī." suì yǐ wǔ qiān guàn zèng, réng pì zài mù xià, qí jī quàn rú cǐ. shàng lán hé shàng, shī qí míng, jū yú hóng zhōu shàng lán yuàn, jīng jiū shù shù, dà wéi zhōng chuán suǒ lǐ. yī dàn jí dǔ, wǎng shěng zhī, qiě yuē:" lǎo fū yú hé shàng kě wèi wú jiàn yǐ, hé shàng huò bù huì, dé wú yī yán xiāng fù yé!" shàng lán qiáng qǐ, suǒ bǐ zuò jì yǐ yuán, qí mò yún:" dàn kàn lái nián èr sān yuè, liǔ tiáo kān zuò dǎ zhōng chuí." jì zhōng ér zú. chuán dé zhī, bù néng cè. jì míng nián chūn, huái shuài yǐn bīng yǎn zhì, hóng zhōu xiàn, jiāng nán suì wèi yáng shì yǒu." dǎ zhōng" zhī jì, rén shǐ wù yān.
杜洪者,江夏伶人。钟传者,豫章小校。唐光启中,秦宗权凶焰飚起,屡扰江、 淮,郡将不能城守。洪、传各为部校,因战立威,逐其廉使,自称留后,朝廷因而 命之。《新唐书》:光启二年,洪乘虚入鄂,自为节度使留后,僖宗即拜本军节度 使。中和三年,传逐江西观察使高茂卿,遂有洪州,僖宗擢传江西团练使,俄拜镇 南节度使。及为杨行密所攻,洪、传首尾相应,皆遣求援于太祖;太祖遣硃友恭赴 之,大破淮寇于武昌,二镇稍宁。及行密乘胜急攻洪、鄂,洪复乞师于太祖;太祖 命荆南成汭率荆、襄舟师以赴之。未至夏口,汭败溺死,淮人遂陷鄂州,洪为其所 擒,被害于广陵市,时唐天复二年也。《九国志·刘存传》:存急焚鄂州城楼,梁 援兵将突围而出,诸将欲急击之,存曰:“击之贼必复入,复入则城愈固矣,不若 听其遁去。”诸将皆曰:“善。”是日城陷,擒杜洪父子,斩于广陵市。天祐三年 夏,太祖表请为洪立庙于其镇,优诏可之。太祖即位,诏赠太傅。先是,钟传卒于 江西,其子继之,《九国志·秦裴传》:天祐三年,洪州钟传卒,州人立其子匡时。 江州刺史延规,传之养子,忿不得立,以其郡纳款,因授裴西南面行营招讨使,攻 匡时。城陷,擒匡时以献。寻为杨行密所败,其地亦入于淮夷。《五代史补》:钟 传虽起于商贩,尤好学重士,时江西上流有名第者,多因传荐,四远腾然,谓之曰 英明。诸葛浩素有词学,尝为泗州管驿巡官,仰传之风,因择其所行事赫赫可称者 十条,列于启事以投之。十启凡五千字,皆文理典赡,传览之惊叹,谓宾佐曰: “此启事每一字可以千钱酬之。”遂以五千贯赠,仍辟在幕下,其激劝如此。上蓝 和尚,失其名,居于洪州上蓝院,精究术数,大为钟传所礼。一旦疾笃,往省之, 且曰:“老夫于和尚可谓无间矣,和尚或不讳,得无一言相付耶!”上蓝强起,索 笔作偈以援,其末云:“但看来年二三月,柳条堪作打钟槌。”偈终而卒。传得之, 不能测。洎明年春,淮帅引兵奄至,洪州陷,江南遂为杨氏有。“打钟”之偈,人 始悟焉。
tián yūn, běn yáng fǔ zhī dà xiào yě. jiǔ guó zhì: yūn zì dé chén, lú zhōu hé féi rén. zhū yán shòu, bù zhī hé xǔ rén. jiǔ guó zhì: yán shòu, lú zhōu shū chéng rén. táng tiān yòu chū, yáng xíng mì xióng jù huái hǎi, shí yūn wèi xuān zhōu jié dù shǐ, yán shòu wèi shòu zhōu cì shǐ. yūn yǐ xíng mì zhuān zì bá hù, cháng yí shū fěng zhī yuē:" hóu wáng shǒu fāng, yǐ fèng tiān zǐ, gǔ zhī zhì yě. qí huò yú yuè zhě, pì rú bǎi chuān bù cháo yú hǎi, suī kuáng bēn měng zhù, chán màn xiá guǎng, zhōng wèi hé tǔ, bù ruò tián rán shùn liú, miǎo máng wú qióng yě. kuàng dōng nán zhī zhèn, yáng wèi dà, chén jiàn dāo bù, fù jī jīn yù, yuàn gōng shàng héng fù, yūn jiāng xī chǔ zhì, jù dān chē cóng." xíng mì nù yuē:" jīn cái fù zhī xíng, bì yóu yú biàn, shì zú yǐ zī yú dí yě." bù cóng. shí yán shòu fāng shǒu shòu chūn, jiǔ guó zhì: tiān fù chū, běi sī yōng jià xī xìng, zhāo zōng wén yán shòu yǒu wǔ gàn, qiǎn lǐ yǎn jiān dào jī zhào shòu yán shòu cài zhōu jié dù shǐ. zhí yūn zhī shì, mì qiǎn rén gào yú yūn yuē:" gōng yǒu suǒ yù wèi zhě, yuàn wèi gōng zhí biān." yūn wén zhī, pō huì qí zhì, nǎi zhào jìn shì dù xún hè jù shù qí yì, fù yǔ yuē:" chāng běn cháo, fèng méng zhǔ, zài sī yī jǔ yǐ." jí qiǎn xún hè jù shù mì yì, zì jiān dào zhì dà liáng. tài zǔ dà yuè, jù tún bīng yú sù zhōu, yǐ huì qí biàn. bù shù yuè, shì wēi xiè, xíng mì nǎi xiān yǐ gōng dié zhēng yán shòu, xīn táng shū: xíng mì qī, yán shòu zǐ yě, qiǎn biàn shì zhào yán shòu. yí bù kěn fù, zǐ qiǎn bì bào, gù yán shòu jí zǒu yáng zhōu. cì xī bīng gōng xuān chéng, yūn róng lì guǎ báo, qì bì zǒu, bù néng yuè jìng, wèi xíng mì jūn suǒ de. jiǔ guó zhì: xíng mì bié qiǎn tái méng wáng mào zhāng lǜ bù qí yǐ wǎng, yūn wěi zhōu shī yú wāng jiàn wáng tán, zì chū guǎng dé yíng zhàn, dà wéi méng suǒ bài, suì lǜ cán zhòng dùn bǎo wǎn líng. tán jiàn wén qí bài, yīn jǐn yǐ zhōu shī guī kuǎn yú xíng mì. shí èr yuè, yūn chū wài zhōu zhà jí zhàn, qiáo xiàn mǎ zhuì, wèi wài jūn suǒ shā. yán shòu fēi qí fù mìng, ěr yáng zhōu yī shè, xíng mì shǐ rén shā zhī.
田頵,本扬府之大校也。《九国志》:頵字德臣,庐州合肥人。硃延寿,不知 何许人。《九国志》:延寿,庐州舒城人。唐天祐初,杨行密雄据淮海,时頵为宣 州节度使,延寿为寿州刺史。頵以行密专恣跋扈,尝移书讽之曰:“侯王守方,以 奉天子,古之制也。其或逾越者,譬如百川不朝于海,虽狂奔猛注,澶漫遐广,终 为涸土,不若恬然顺流,淼茫无穷也。况东南之镇,杨为大,尘贱刀布,阜积金玉, 愿公上恆赋,頵将悉储峙,具单车从。”行密怒曰:“今财赋之行,必由于汴,适 足以资于敌也。”不从。时延寿方守寿春,《九国志》:天复初,北司拥驾西幸, 昭宗闻延寿有武干,遣李俨间道赍诏授延寿蔡州节度使。直頵之事,密遣人告于頵 曰:“公有所欲为者,愿为公执鞭。”頵闻之,颇会其志,乃召进士杜荀鹤具述其 意,复语曰:“昌本朝,奉盟主,在斯一举矣。”即遣荀鹤具述密议,自间道至大 梁。太祖大悦,遽屯兵于宿州,以会其变。不数月,事微泄,行密乃先以公牒征延 寿,《新唐书》:行密妻,延寿姊也,遣辩士召延寿。疑不肯赴,姊遣婢报,故延 寿疾走扬州。次悉兵攻宣城,頵戎力寡薄,弃壁走,不能越境,为行密军所得。 《九国志》:行密别遣台濛、王茂章率步骑以往,頵委舟师于汪建、王坛,自出广 德迎战,大为濛所败,遂率残众遁保宛陵。坛、建闻其败,因尽以舟师归款于行密。 十二月,頵出外州栅疾战,桥陷马坠,为外军所杀。延寿飞骑赴命,迩扬州一舍, 行密使人杀之。
qí hòu, yán shòu bù qǔ yǒu yì jìng zhì zhě, jù yán qí shì. yòu yún: yán shòu zhī jiāng xíng yě, qí shì wáng shì miǎn yán shòu yuē:" jīn ruò dé bīng bǐng, guǒ chéng dà zhì, shì jí xiōng xì hū shí, fēi xì yú wú jiā yě. rán yuàn rì zhì yī jiè, yǐ níng suǒ huái." yī rì, jiè bù zhì, wáng shì yuē:" shì kě zhī yǐ!" nǎi bù fèn jiā pú, xī shòu bīng qì, jù hé zhōng fēi, ér bǔ qí yǐ zhì, bù dé rù. suì jí jiā shǔ, fù sī tǎng, fā bǎi liáo, hé zhōu xiè fén zhī. jì ér jī shǒu shàng gào yuē:" qiè shì bù yǐ jiǎo rán zhī qū, wèi chóu zhě suǒ rǔ." nǎi tóu huǒ ér sǐ. wǔ dài shǐ bǔ: yáng xíng mì jù huái nán, yǐ qī dì zhū shì zhòng wèi zhī zhū sān láng zhě, xíng mì shǔ wèi sì zhōu fáng yù shǐ. sì zhōu sù tún jūn, zhū shì xiāo yǒng, dào rèn shì zhòng zì fù, xíng mì suī huǐ, dù lì wèi néng zhì, dàn gū xī zhī, shí yì yǐ wèi xíng mì shì shì qù yǐ. jū wú hé, xíng mì dé mù jí, suī yù, qiě zhà chēng shī míng, qí chū rù jiē yǐ rén fú cè, bù ěr zé chù qiáng dǐ zhù, zhì yú liú xiě, jī qiè pū lì yǐ wéi shí rán, wǎng wǎng wú lǐ, shǒu wěi jǐn sān nián. zhū shì wén zhī, xìn ér shǎo xiè chí, xíng mì dù qí jì bì zhōng, wèi qī yuē:" wú bù xìng lín lǎo liǎng mù rú cǐ, nán nǚ bēi yòu, gǒu bù huì, zé guó jiā wèi tā rén suǒ yǒu. jīn zhòu yè sī cǔn, bù rú zhào sì zhōu sān jiù lái, shǐ guǎn gōu jūn fǔ shì, zé wú suī sǐ wú hèn." qī yǐ wéi rán, jù fā shǐ shù qí yì ér zhào zhī. zhū shì dà xǐ, bèi dào ér zhì. jí rù yè, xíng mì kǒng qí jué, zuò yú zhōng táng, yǐ jiā rén lǐ jiàn. zhū shì pō yǒu dé sè, fāng shè bài, xíng mì fèn xiù zhōng tiě chuí yǐ jī zhī, zhèng zhōng qí shǒu, rán yóu wǎn zhuǎn háo jiào, jiǔ ér fāng bì. xíng mì nèi wài bù cè, jí shí shēng táng, zhào jiāng lì děng wèi zhī yuē:" wú suǒ yǐ chēng liǎng mù shī míng zhě, gài wèi zhū sān. cǐ zéi jīn jī shā, liǎng mù wú shì yǐ, zhū gōng zhī zhī fǒu!" yú shì jūn fǔ dà hài, qí pū qiè cháng suǒ wú lǐ zhě jiē zì shā. chū, xíng mì zhī zài mín jiān yě, cháng wèi hé féi xiàn shǒu lì, yǒu guò, xiàn lìng jiāng biān zhī, xíng mì jù qiě bài. huì yǒu kè zì wài rù, jiàn xíng mì měi bài, zé zhī qián yán jiē kòu dì, ér lìng bù zhī jué. kè zhī qí fēi cháng, nǎi jù shēng yī lìng yú tā chǔ, gào yǐ suǒ jiàn, lìng jīng, suì shù zhī, qiě quàn shì jùn yǐ zì fèn. xíng mì dù běn jùn bù zú yī, nǎi tóu gāo pián. pián sǐ, qín yàn sūn rú děng zuò luàn, xíng mì lián zhū zhī, suì yǒu huái nán zhī dì.
其后,延寿部曲有逸境至者,具言其事。又云:延寿之将行也,其室王氏勉延 寿曰:“今若得兵柄,果成大志,是吉凶系乎时,非系于吾家也。然愿日致一介, 以宁所怀。”一日,介不至,王氏曰:“事可知矣!”乃部分家仆,悉授兵器,遽 阖中扉,而捕骑已至,不得入。遂集家属,阜私帑,发百燎,合州廨焚之。既而稽 首上告曰:“妾誓不以皎然之躯,为仇者所辱。”乃投火而死。《五代史补》:杨 行密据淮南,以妻弟硃氏众谓之硃三郎者,行密署为泗州防御使。泗州素屯军,硃 氏骁勇,到任恃众自负,行密虽悔,度力未能制,但姑息之,时议以谓行密事势去 矣。居无何,行密得目疾,虽愈,且诈称失明,其出入皆以人扶策,不尔则触墙抵 柱,至于流血,姬妾仆隶以为实然,往往无礼,首尾仅三年。硃氏闻之,信而少懈 驰,行密度其计必中,谓妻曰:“吾不幸临老两目如此,男女卑幼,苟不讳,则国 家为他人所有。今昼夜思忖,不如召泗州三舅来,使管勾军府事,则吾虽死无恨。” 妻以为然,遽发使述其意而召之。硃氏大喜,倍道而至。及入谒,行密恐其觉,坐 于中堂,以家人礼见。硃氏颇有德色,方设拜,行密奋袖中铁槌以击之,正中其首, 然犹宛转号叫,久而方毙。行密内外不测,即时升堂,召将吏等谓之曰:“吾所 以称两目失明者,盖为硃三。此贼今击杀,两目无事矣,诸公知之否!”于是军府 大骇,其仆妾尝所无礼者皆自杀。初,行密之在民间也,尝为合肥县手力,有过, 县令将鞭之,行密惧且拜。会有客自外入,见行密每拜,则之前檐皆叩地,而令 不之觉。客知其非常,乃遽升揖令于他处,告以所见,令惊,遂恕之,且劝事郡 以自奋。行密度本郡不足依,乃投高骈。骈死,秦彦、孙儒等作乱,行密连诛之, 遂有淮南之地。
zhào kuāng níng, xīn táng shū: kuāng níng zì guāng yí. cài zhōu rén yě. fù dé yīn, chū shì qín zōng quán wèi liè xiào, dāng zōng quán qiáng bào shí, biǎo wèi xiāng zhōu liú hòu. táng guāng qǐ sì nián xià liù yuè, dé yīn shěn zōng quán bì bài, nǎi jǔ hàn nán zhī dì yǐ guī táng cháo, réng qiǎn shǐ tóu fēn yú tài zǔ, jiān shì lù lì, tóng tǎo zōng quán. shí tài zǔ wèi cài zhōu sì miàn xíng yíng dōu tǒng shǐ, nǎi biǎo dé yīn wèi fù, réng lǐng xiāng zhōu jié dù shǐ. cài zhōu píng, yǐ gōng lěi jiā guān jué, fēng huái ān wáng. kuāng níng yǐ fù gōng wèi táng zhōu cì shǐ jiān qī zhōu mǎ bù jūn dōu xiào. jí dé yīn zú, kuāng níng zì wèi xiāng zhōu liú hòu, cháo tíng jí yǐ máo yuè shòu zhī. zuò zhèn shù nián, shén yǒu wēi huì, lèi guān zhì jiǎn jiào tài wèi jiān zhōng shū lìng. kuāng níng qì mào shén wěi, hǎo zì xiū shì, měi zhěng yì guān, bì shǐ rén chí jù jiàn qián hòu zhào zhī. duì kè zhī jì, wū jīn shàng wēi jué yǒu chén, jí lìng shì jì chí hóng fú yǐ qù zhī. rén yǒu wù fàn qí jiā huì zhě, wǎng wǎng zāo qí mù jiǎ chǔ, qí fāng yán yě rú shì. guāng huà chū, kuāng níng yǐ tài zǔ yǒu qīng kǒu zhī bài, mì fù yú huái yí, tài zǔ qiǎn shì shū cóng lǜ shī fá zhī. wèi jǐ, qí mì zhōu cì shǐ zhào fán yuè yōng lái jiàng, suí zhōu cì shǐ zhào kuāng lín lín zhèn jiù qín. é ér kāng huái yīng gōng xià dèng zhōu, kuāng níng jù, qiǎn shǐ qǐ méng, tài zǔ xǔ zhī, zì shì fù yōng yú tài zǔ. jí chéng ruì bài yú è zhōu, kuāng níng biǎo qí dì kuāng míng wèi jīng nán liú hòu. shì shí táng shì wēi ruò, zhū dào cháng fù duō bù shàng gòng, wéi kuāng níng kūn zhòng suī qiáng jù jiāng shān, rán jìn zhōng dì shì, gòng fù bù jué.
赵匡凝,《新唐书》:匡凝字光仪。蔡州人也。父德諲,初事秦宗权为列校, 当宗权强暴时,表为襄州留后。唐光启四年夏六月,德諲审宗权必败,乃举汉南之 地以归唐朝,仍遣使投分于太祖,兼誓戮力,同讨宗权。时太祖为蔡州四面行营都 统使,乃表德諲为副,仍领襄州节度使。蔡州平,以功累加官爵,封淮安王。匡凝 以父功为唐州刺史兼七州马步军都校。及德諲卒,匡凝自为襄州留后,朝廷即以旄 钺授之。作镇数年,甚有威惠,累官至检校太尉、兼中书令。匡凝气貌甚伟,好自 修饰,每整衣冠,必使人持巨鉴前后照之。对客之际,乌巾上微觉有尘,即令侍妓 持红拂以去之。人有误犯其家讳者,往往遭其木槚楚,其方严也如是。光化初,匡 凝以太祖有清口之败,密附于淮夷,太祖遣氏叔琮率师伐之。未几,其泌州刺史赵 璠越墉来降,随州刺史赵匡璘临阵就擒。俄而康怀英攻下邓州,匡凝惧,遣使乞盟, 太祖许之,自是附庸于太祖。及成汭败于鄂州,匡凝表其弟匡明为荆南留后。是时 唐室微弱,诸道常赋多不上供,惟匡凝昆仲虽强据江山,然尽忠帝室,贡赋不绝。
tài zǔ jiāng qī shòu shàn, yǐ kuāng níng xiōng dì bìng jù fān zhèn, nǎi qiǎn shǐ xiān yù zhǐ yān. kuāng níng duì shǐ zhě liú tì, dá yǐ shòu guó ēn shēn, qǐ gǎn suí shí wàng yǒu tā zhì. shǐ zhě fù mìng, tài zǔ dà nù. tiān yòu èr nián qiū qī yuè, qiǎn yáng shī hòu lǜ shī tǎo zhī. bā yuè, tài zǔ qīn lǐng dà jūn nán zhēng, réng qǐng xuē kuāng níng zài shēn guān jué. jí shī hòu jì jiāng, kuāng níng yǐ bīng shù wàn nì zhàn, dà wéi shī hòu suǒ bài, kuāng níng nǎi fán qí zhōu, dān gě jí zhào, yán hàn ér dùn yú jīn líng. hòu zú yú huái nán. xīn táng shū yún: shī hòu yóu yīn gǔ fá mù wèi liáng, kuāng níng yǐ bīng èr wàn bīn jiāng zhàn, dà bài, nǎi fán zhōu, dān gě yè bēn yáng zhōu. xíng mì jiàn zhī, yuē:" jūn zài zhèn, qīng chē zhòng mǎ shū yú zéi, jīn bài, nǎi guī wǒ xié!" kuāng míng yì móu bēn huái nán, zi chéng guī jiàn yuē:" xī zhū gě xiōng dì fēn shì èr guó, ruò shì yáng zhōu, shì zì qǔ yí yě." kuāng míng wèi rán, nǎi qū chéng dū. ōu yáng shǐ yún: xíng mì hòu yù kuāng níng, qí hòu xíng mì sǐ, yáng wò shāo bù lǐ zhī. wò fāng yàn shí qīng méi, kuāng níng gù wò yuē:" wù duō shí, fà xiǎo ér rè." zhū jiàng yǐ wéi màn, wò qiǎn kuāng níng hǎi líng, hòu wèi xú wēn suǒ shā. chū, kuāng níng hǎo jù shū, jí bài, yáng shī hòu huò shù qiān juǎn yú dì, xī yǐ lái xiàn.
太祖将期受禅,以匡凝兄弟并据籓镇,乃遣使先谕旨焉。匡凝对使者流涕,答 以受国恩深,岂敢随时妄有他志。使者复命,太祖大怒。天祐二年秋七月,遣杨师 厚率师讨之。八月,太祖亲领大军南征,仍请削匡凝在身官爵。及师厚济江,匡凝 以兵数万逆战,大为师厚所败,匡凝乃燔其舟,单舸急棹,沿汉而遁于金陵。后卒 于淮南。《新唐书》云:师厚由阴谷伐木为梁,匡凝以兵二万濒江战,大败,乃燔 州,单舸夜奔扬州。行密见之,曰:“君在镇,轻车重马输于贼,今败,乃归我邪!” 匡明亦谋奔淮南,子承规谏曰:“昔诸葛兄弟分仕二国,若适扬州,是自取疑也。” 匡明谓然,乃趋成都。《欧阳史》云:行密厚遇匡凝,其后行密死,杨渥稍不礼之。 渥方宴食青梅,匡凝顾渥曰:“勿多食,发小兒热。”诸将以为慢,渥遣匡凝海陵, 后为徐温所杀。初,匡凝好聚书,及败,杨师厚获数千卷于第,悉以来献。
kuāng níng dì kuāng míng, zì zàn yáo, yòu yǐ fù guì, yī zi chū shēn, wèi jiāng líng fǔ wén xué. jí zhuàng, yǐ jūn gōng lì xiù xiá èr zhōu cì shǐ. chéng ruì zhī bài, qí xiōng kuāng níng biǎo wèi jīng nán liú hòu. wèi zhì zhèn, ér lǎng líng zhī bīng xiān jù qí chéng yǐ. kuāng míng lǐng bīng zhú zhī, suì zhèn yú zhǔ gōng. tiān yòu èr nián qiū, tài zǔ jì píng xiāng zhōu, qiǎn yáng shī hòu chéng shèng yǐ qū jīng mén. kuāng míng jù, nǎi jǔ zú shàng xiá bēn shǔ, wáng jiàn dài yǐ bīn lǐ. jí jiàn chēng dì, yòng wèi dà lǐ qīng gōng bù shàng shū. jiǔ zhī, zú yú shǔ.
匡凝弟匡明,字赞尧,幼以父贵,一子出身,为江陵府文学。及壮,以军功历 绣、峡二州刺史。成汭之败,其兄匡凝表为荆南留后。未至镇,而朗、陵之兵先据 其城矣。匡明领兵逐之,遂镇于渚宫。天祐二年秋,太祖既平襄州,遣杨师厚乘胜 以趋荆门。匡明惧,乃举族上峡奔蜀,王建待以宾礼。及建称帝,用为大理卿、工 部尚书。久之,卒于蜀。
zhāng jí, bù zhī hé jùn rén yě. jiǔ guó zhì, jí, jīng zhào cháng ān rén. gān níng chū, yǐ míng jīng zhōng dì, lèi qiān xuān zhōu cóng shì, fù wèi qín zōng quán xíng jūn sī mǎ. hòu yǔ liú jiàn fēng jù hú nán, tuī jiàn fēng wèi shuài. táng gān níng chū, liú jiàn fēng jù hú nán, dú shào zhōu bù bīn, mìng dōu jiāng mǎ yīn tǎo zhī, qī suì wèi kè, ér jiàn fēng wèi bù xià suǒ shā, jūn luàn, lín kòu qiě zhì. shì shí, jí wèi xíng jūn sī mǎ, shǔ tán rén móu shuài, yuē:" zhāng xíng jūn jí suǒ fèng yě." jí bù dé yǐ ér shì shì, xún rì zhī jiān, wēi shēng dà zhèn, kòu yì jiě qù. jiǔ guó zhì, jiàn fēng jiāng lì tuī jí wèi shuài, jí jiāng rù fǔ, cháng suǒ chéng mǎ hū ěr dì niè bù zhǐ, zhèng zhōng jí bì. jí wèi jiāng lì yuē:" wú fēi rǔ zhǔ, dāng yíng mǎ gōng wèi zhī." nǎi wèi jiāng lì yuē:" jí cái néng bù rú mǎ gōng, kuàng cháo tíng zhòng fān, fēi qí rén bù kě." yīn yǐ dú zhào, yīn yì bù yí, bǐng mìng ér zhì. jí shòu bài yè, lǐ bì, mìng shēng jiē ràng yīn wèi shuài. jí jí qū xià lǜ zhòng biàn hè. nǎi zì qǐng lǜ shī dài yīn gōng shào zhōu, xià zhī. fù wèi xíng jūn sī mǎ, chuí èr shí nián. yīn guǒ lì xūn, shén dé jí. kāi píng chū, yīn biǎo jí wèi lǎng zhōu yǒng shùn jūn jié dù shǐ, lěi jiā jiǎn jiào tài fù tóng píng zhāng shì. gān huà yuán nián xià sì yuè, zú yú wèi. jiǔ guó zhì: gān huà chū, yí zhèn guì lín, zú yú zhì suǒ. zhào zèng shì zhōng.
张佶,不知何郡人也。《九国志》,佶,京兆长安人。乾宁初,以明经中第, 累迁宣州从事,复为秦宗权行军司马。后与刘建峰据湖南,推建峰为帅。唐乾宁初, 刘建峰据湖南,独邵州不宾,命都将马殷讨之,期岁未克,而建峰为部下所杀,军 乱,邻寇且至。是时,佶为行军司马,属潭人谋帅,曰:“张行军即所奉也。”佶 不得已而视事,旬日之间,威声大振,寇亦解去。《九国志》,建峰将吏推佶为帅, 佶将入府,常所乘马忽尔踶齧不止,正中佶髀。佶谓将吏曰:“吾非汝主,当迎马 公为之。”乃谓将吏曰:“佶才能不如马公,况朝廷重籓,非其人不可。”因以牍 召,殷亦不疑,禀命而至。佶受拜谒,礼毕,命升阶让殷为帅。佶即趋下率众抃贺。 乃自请率师代殷攻邵州,下之。复为行军司马,垂二十年。殷果立勋,甚德佶。开 平初,殷表佶为朗州永顺军节度使,累加检校太傅、同平章事。乾化元年夏四月, 卒于位。《九国志》:乾化初,移镇桂林,卒于治所。诏赠侍中。
léi mǎn, xīn táng shū: mǎn zì bǐng rén. wǔ líng dòng mán yě. shǐ wèi lǎng zhōu xiǎo xiào, táng guǎng míng chū, wáng xiān zhī fén jié jiāng líng. shì shí, cháo tíng yǐ gāo pián wèi jié dù shǐ, pián zhuó mǎn wèi pí jiàng, yǐ lǐng mán jūn. pián yí zhèn huái nán, fù lì bù qǔ, yǐ hàn guǎng qiáo jiàn zhī míng. zhōng hé chū, shàn lǜ bù bīng zì guǎng líng táo guī yú lǎng, yán jiāng zì cán bào, shǐ wèi jīng rén dà huàn yǐ. lǜ yī suì zhōng sān sì yí, bīng rù qí fú, fén dàng qū lüè ér qù. táng cháo gū wù xī bīng, jí yǐ lǐ lǎng jié dù shǐ shòu zhī. lèi guān zhì jiǎn jiào tài fù tóng píng zhāng shì. mǎn tān huì cǎn dú, gài fēi rén lèi. yòu cháng yú fǔ shǔ jùn yī shēn tán, gòu dà tíng yú qí shàng, měi lín dào shǐ chē jīng yóu, bì zhào yàn yú zhōng, qiě yán:" cǐ shuǐ fǔ yě, zhōng yǒu jiāo lóng, qí guài wàn tài, wéi yú néng yóu yān." huò jiǔ hān duì kè, jí qǔ yán zhōng bǎo qì luàn zhì yú tán zhōng, yīn zì chǐ qí yī, luǒ lù qí wén shēn, jù yuè rù shuǐ dǐ, biàn qǔ suǒ zhì bǎo qì, xì nòng yú shuǐ miàn, jiǔ zhī fāng chū, fù zhěng yī jiù zuò, qí guǐ dàn rú cǐ.
雷满,《新唐书》:满字秉仁。武陵洞蛮也。始为朗州小校,唐广明初,王仙 芝焚劫江陵。是时,朝廷以高骈为节度使,骈擢满为裨将,以领蛮军。骈移镇淮南, 复隶部曲,以悍犷趫健知名。中和初,擅率部兵自广陵逃归于朗,沿江恣残暴,始 为荆人大患矣。率一岁中三四移,兵入其郛,焚荡驱掠而去。唐朝姑务息兵,即以 澧朗节度使授之。累官至检校太傅、同平章事。满贪秽惨毒,盖非人类。又尝于府 署浚一深潭,构大亭于其上,每邻道使车经由,必召宴于中,且言:“此水府也, 中有蛟龙,奇怪万态,惟余能游焉。”或酒酣对客,即取筵中宝器乱掷于潭中,因 自褫其衣,裸露其文身,遽跃入水底,遍取所掷宝器,戏弄于水面,久之方出,复 整衣就坐,其诡诞如此。
jí sǐ, zi yàn gōng jì zhī. xīn táng shū: mǎn yǐ tiān fù yuán nián zú, zi yàn wēi zì lì, dì yàn gōng jié zhōng yì jié dù shǐ zhào kuāng níng yǐ zhú yàn wēi. mán yán jiǎo kuài, shēn yǒu fù fēng, jìn xū luò, bǎng zhōu jí, shàng xià yú nán jùn wǔ chāng zhī jiān, dài wú rén yǐ. yòu yǔ huái shǔ jié lián, zǔ jué wáng mìng. tài zǔ zhào hú nán jié dù shǐ mǎ yīn jīng nán jié dù shǐ gāo jì chāng liàn jīng bīng wǔ qiān, qiǎn jiàng ní kě fú tǒng zhī, xià lǐ zhōu, yǔ tán bīng hé. xiān shì, mǎn qiàn yuán jiāng, yǐ zhōu qí lěi, mén lín cháng qiáo, shì bù kě rù. yīn jí qí bīng lì, gōng wéi zhōu suì, yàn gōng shí jǐn bīng bài, jiān shǐ qiú jiù yú huái yí. jí huái jūn lái yuán, gāo jì chāng nì zhàn yú zhì jīn mǎ tóu àn, dà pò zhī, é ér gōng xiàn lǎng zhōu, yàn gōng dān zhào dùn qù. mǎ yīn qín qí dì yàn xióng jí nì dǎng qī rén, xiè sòng zhì quē, jiē zhǎn yú biàn qiáo xià, shí kāi píng èr nián shí yī yuè yě.
及死,子彦恭继之。《新唐书》:满以天复元年卒,子彦威自立,弟彦恭结忠 义节度使赵匡凝以逐彦威。蛮蜒狡狯,深有父风,烬墟落,榜舟楫,上下于南郡、 武昌之间,殆无人矣。又与淮、蜀结连,阻绝王命。太祖诏湖南节度使马殷、荆南 节度使高季昌练精兵五千,遣将倪可福统之,下澧州,与潭兵合。先是,满堑沅江, 以周其垒,门临长桥,势不可入。殷极其兵力,攻围周岁,彦恭食尽兵败,间使求 救于淮夷。及淮军来援,高季昌逆战于治津马头岸,大破之,俄而攻陷朗州,彦恭 单棹遁去。马殷擒其弟彦雄及逆党七人,械送至阙,皆斩于汴桥下,时开平二年十 一月也。
shǐ chén yuē: chéng ruì zhōng dù tián zhū zhī liú, jiē yīn fǒu yùn, xióng jù dà fān, suī wú jì dài zhī láo, qiě yǒu qín wáng zhī jié, gōng suī bù jiù, zhì yì kě jiā, ruò jiào qí chéng míng, zé tián yūn yán shòu sī wèi yōu yǐ. kuāng níng yī mén kūn zhòng, qiān lǐ jiāng shān, shī shǒu fān yuán, bù kè fù hè, sī nǎi liú jǐng shēng zhī zǐ zhī tú yú! zhāng jí yǒu ràng shuài zhī xián, léi mǎn rǔ bǐ hóu zhī jì, yōu liè kě zhī yǐ.
史臣曰:成汭、钟、杜、田、硃之流,皆因否运,雄据大籓,虽无济代之劳, 且有勤王之节,功虽不就,志亦可嘉,若较其诚明,则田頵、延寿斯为优矣。匡凝 一门昆仲,千里江山,失守籓垣,不克负荷,斯乃刘景升之子之徒欤!张佶有让帅 之贤,雷满辱俾侯之寄,优劣可知矣。